Nederlandsclie Meubelfabriek
Wageningen N.V.
Berlijn als Messe-stad
WORTH CTATE I
Eischt
Ned. Fabrikaat
KNUTSELAARS
TRANSPORTBANDEN
A.U.ljgekholt
N.V. KEMPENSCHE ZINK MIJ.
ASBEST I RUBBER
DONDERDAG 33 FEBRUARI 1939
EERSTE BLAD PAG. a
RONDBLIK
DE FRANSCH-SPAANSCHE
BESPREKINGEN
De Fransche senator Léon Bérard blijft
tusschen Parijs en Burgos heen en weer rei
zen, als een man, die het zeer druk heeft
met het voeren van besprekingen, terwijl
iniemand van deze onderhandelingen feite
lijk het rechte afweet. Want deze vertrou
wensman van de Quad d'Orsay moge al geen
beroepsdiplomaat wezen, hij ver-taat maar
al te goed de kunst, met veel woorden niet
meer te zeggen, dan hij kwijt wil wezen.
In het algemeen vermoedt men echter, dat
het niet louter de aangelegenheid is van de
dn Zuid-Frankrijk verblijf houdende Spaan-
sche vluchtelingen, waarmee de senator zich
bezig houdt; hij sohijnt de opdracht te heb
ben aan deze zeer ingewikkelde materie
onderhandelingen vast tï knoopen over de
erkenning van het bewind van generaal
Franco. Beide aangelegenheden zijn in het
bewustzijn der Fransche politici trouwens
zeer nauw verbonden. Mocht de oorlog in
Spanje, na de verovering van geheel Cata-
ïonië, opnieuw moeten worden doorgezet,
ditmaal om Madrid en het overige centrale
republikeinsche gebied met de wapens te
bedwingen,, dan is het zeer goed mogelijk,
'dat het bloedig pleit nog eenige maanden
zou aanhouden. De terugslag hiervan op de
Sn Frankrijk verblijvende emigranten zou
natuurlijk funest wezen. Zij zouden op deze
manier er licht van worden weerhouden,
wederom pak en zak op te nemen, en over
de Pyreneeëngrens terug te gaan. Want men
'draagt nu eenmaal liever de ontbering, die
het verblijf in slecht verzorgde concentratie
kampen meebrengt, dan dat men teruggaat,
en bovendien nog de onzekerheden van den
krijg op den koop toeneemt. Dit is een der
redenen, waarom de Fransche regeering
gaarne bemiddelend tusschen Franco en
Negrin zou optreden: met overleg is een
geschil in den regel sopediger en beter be
slecht. dan met geweldsargumenten. Zou
men tusschen deze bedde Spaansche voor
mannen de kloof kunnen overbruggen, o.a.
door het tot stand bengen van een vèr
strekkende amnestie, dan zou dit ook tot ge
volg hebben 't terugvloeien naar 't verlaten
vaderland van heel veel elementen, wier ge-
Weten niet zuiver is, en die vreezen moeten
met den rechter in aanraking te komen,
'omdat zij diefstal, moord, afpersing en der
gelijke crimineele practijken hebben nage
volgd. In Parijs doet men derhalve zijn
uiterste best langs den weg van besprekin
gen tot normaliieering der verhoudingen te
geraken, allereerst in Zuid-Frankrijk, door
het terugwentelen van den last van ontwa
pende miliciens en civilisten, maar dan bo
vendien door het beslechten van de proble
men van het dissidente Spanje zelf. Kan
men een regeling tot stand brengen, waar
bij Franco iets over den kant laat gaan, en
Piet langer koppig blijft vasthouden aan het
denkbeeld van een complete capitulatie
zijner tegenstanders, dan heeft de Fransche
regeering bovendien de voldoening ten op
zichte van de linksche Fransche partijen,
toch nog iets voor de Spaansche republi
keinsche geestverwanten te hebben tot stand
gebracht.
Intusschen schijnt men te Parijs over het
hoofd te zien, dat de rechtsche generalissi
mus een man van duidelijk omschreven
denkbeelden en principes is. Nimmer heeft
(hij willen mardhandeeren met wat hij als
Zijn rechten beschouwt. Zoowel de kwestie
Van de terugzending der buitenlandsche vrij
willigers, als van de erkenning zijner rech
ten als oorlogvoerende, is een bewijs daar
van, Er bestaat geen enkele reden waarom
hij thans, nu hij in alle opzichten de meer
dere van zijn tegenstanders is jpbleken,
concilianter zou worden.
Indien Parijs het royale gebaar maakte
van een officieele erkenning zonder haken
en oogen, zou het daarmee in Burgos een
beter beurt maken en een vergroote kans
om zijn positie in Spanje ten opzichte van
Rome en Berlijn te verbeteren. Dat men
hiertoe nog steeds niet overgaat, spruit
vermoedelijk voort uit den wensch in eigen
land communist, socialist en uiterst linksche
radicaal niet al te zeer voor het hoofd te
stooten.
De Hongaarsche
Regeeringsverklaring
Anti-Jodenwctten blijven gehandhaafd
In de regeeringsverklaring van het nieu
we Hongaarsche ministerie heeft minister
president T e 1 e k y gezegd, dat de nieuwe
regeering zoowel in het binnenland als ten
aanzien van het buitenland dezelfde poli
tiek zal volgen als de vorige regeering. De
anti-Joodeche maatregelen zullen derhalve
gehandhaafd blijven.
Verder sprak Teleky over de traditioneele
vriendschap van Hongarije voor de as Rome-
Berlijn, welke voor een deel verantwoorde
lijk is voor het toetreden van Hongarije tot
het anti-kominternverdrag.
De vriendschap tot Polen, verklaarde Te
leky verder, kwam voort uit vredelievende
bedoelingen van beide landen.
Ten aanzien van de anti-Joodsche maat
regelen zeide Teleky dat deze zonder twijfel
pijnlijk zijn, doch zij zijn noodzakelijk voor
het bewaren van het ethnisch karakter van
de natie. Zij zijn Hongarije niet door druk
uit het buitenland opgelegd, doch zij zijn het
gevolg van de noodzaak en zijn onvermijde
lijk gebleken.
Spaansch gebaar van hoffelijkheid
Officieel wordt medegedeeld, dat Stanlev
Golding. honorair consul van Engeland te
San Sebastian, die eenigen tijd geleden door
de nationalistische autoriteiten gearresteerd
was, evenals zijn vrouw, in voorloopige vrij
heid gesteld. Hij mag Spanje echter niet
verlaten. In Britsche diplomatieke kringen
beschouwt men de vrijlating als een gebaar
van hoffelijkheid jegens de Engelsche regee
ring, die herhaaldelijk de invrijheidstelling
.van Golding gevraagd had.
BETIMMERINGEN - MEUBELEN
WAGENTNGEN TELEFOON1 2673
(Reel.)
De Spaansche burgeroorlog
FRANCO EN MUSSOLINI
WISSELEN TELEGRAMMEN
Franco heeft Mussolini het volgen
de telegram doen toekomen:
,.Na beëindiging van den veldtocht in
Catalonië en het défilé van het zegevieren
de leger, waartoe de dappere Italiaansche
rijwilligers behooren, heeft het Spaansche
volk Italië en zijn Duce gehuldigd. Tezamen
met den geestdriftigen groet van het Spaan
sche leger voor zijn Italiaansche kameraden
zend ik u mijn oprechten groet".
De Duce heeft als volgt geantwoord: „Ik
zeg u dank voor de aan de vrijwilligers be
wezen hooge eer, dat zij in het voor het
groote en hereenigde Spanje veroverde Bar
celona voor u hebben gedefileerd. Ik beant
woord met de grootste hartelijkheid uw
kameraadschappelijken groet en verzeker u
opnieuw, dat de Italiaansche vrijwilligers te
uwer beschikking zijn tot de definitieve
overwinning".
De nood der vluchtelingen
De speciale correspondent van de Times
te Perpignan meldt het volgende inzake de
kampen voor de Spaansche vluchtelingen
aan de Spaansch-Fransc-he grens.
De benoeming van generaal Ménard voor
de coördinatie van de Fransche ministe-
rieele werkzaamheden inzake de vluchtelin
gen, is hier gunstig ontvangen. Het moet nu
mogelijk zijn om het probleem der kampen
met meer succes aan te pakken, een kwestie,
welke eiken dag meer het bestaan, de ge
zondheid en het welzijn van de daarin ver
blijvende 200.000 ipersonen aangaat, gezwe
gen nog over de bezorgdheid van hun be
trekkingen daarbuiten. Regen, die tot nu
toe is uitgebleven, zou op de bewoners, van
de onderkomens, welke een groot deel der
kampen uitmaken, een fatale uitwerking
hebben. Latrines en keukens zijn er niet,
evenmin als waschgelegenheid, zeep, onder
goed en schoone kleeren. Gezinnen zijn ge
scheiden en kinderen worden vermist. Alle
groepen vluchtelingen, die nu over de Fran
sche departementen zijn verspreid, moesten
hun naam en adres naar een centraal
bureau zenden, waarheen ook de lijst der
vluchtelingen uit de kampen zou worden
gezonden. Papieren met namen en adressen
zouden dan kunnen circuleeren. Thans wor
den bezoekers aan het kamp overstelpt met
verzoeken.
Het voornaamste locale dagblad, l'Indé-
pendant, wijdt tien kolom per dag aan ver
zoeken om inliohtingen van vrouwen, die
naar haar mannen, mannen, die naar hun
vrouwen en van ouders, die naar hun kin
deren zoeken. Het werk van deze krant is
een goede illustratie van de lankmoedig
heid der Franschen ten opzichte der-vluch-
telingcn, want deze 10 kolom wordt gratis
afgedrukt. Niettemin is een meer omvat
tend plan noodzakelijk.
Nieuwe Britsche slagschepen
op stapel
Op de werf te New Castle zal op de helling
welke is vrijgekomen door 't te water laten
van het slagschip „King George V" onmid
dellijk de kiel worden gelegd voor een
nieuw groot slagschip, dat zal worden ge
bouwd volgens het programma van 193?.
Ook te Birkenhead zal onmiddellijk na 't
van stapel loopen van het slagschip „Prince
of Wales" in Mei a.s. een nieuw slagschip
op stapel worden gezet
Men verwacht, dat in 1939 wederom twee
groote slagschepen op het programma gezet
zullen worden.
In den afgeloöpéh nacht werd een begin
van brand ontdekt aan boord van het slag-
sohip „Prince of. Wales", dat te Birkenhead
op stapel staat.
De brandweer wist bet vuur te beperken
tot enkele zakken en planken. De schade is
onbeteekenend.
EEN NIEUW GEMECHANISEERD
CHINEESCH LEGER?
Japans positie te Shanghai
In Chineesche kringen te Tsjoenking doen
berichten de ronde over een nieuw Chineexh
leger, dat opgeleid wordt achter het front
en dat zdch gereed maakt in het veld te
treden tegen de Japanners. Men voorspelt,
dat de wereld binnenkort een anderen kant
te zien zal krijgen van China's militaire
kracht, een kant, die tot dusverre nog geen
op den voorgrond tredend aandeel heeft ge
nomen in den strijd.
Men veronderstelt, dat dit betrekking heeft
op de mechanisatie van het leger, welke de
regeering, naar gemeld wordt, met groote
snelheid tot ontwikkeling brengt.
Verklaard wordt, dat het Chdneeodhe op
perbevel de uitrusting voor het opleiden van
manschappen bewaard heeft om ze in latere
stadia van den oorlog te gebruiken; een
algemeen offensief zou dan worden ont
ketend op alle fronten. Men is de meening
toegedaan, dat de Chineesche militaire
kracht sedert den aanvang der vijandelijk
heden voortdurend vooruitgegaan is, niet
alleen in kwantiteit, maar ook in kwaliteit.
Het nieuwe leger staat onder leiding van
ervaren officieren en geoefende mannen.
Iedere niet bezette stad in de Kwantoeng-
■gebieden heeft haar eigen defensiecorps, dat
■uitgerust is door de centrale regeering en
■onder bevel staat van bekwame officieren.
Het terrorisme In Shanghai
Volgens een door Domei ontvangen bericht
uit Sjanghai heeft er opnieuw een daad van
terreur plaats gehad in Weri-Sjanghai,
welke den dood van drie Chineesche politie
mannen ten gevolge had. Een groep gewa
pende Chineezen brak het gebouw van een
Japansch concern binnen en schoot op de
■Chineesche politiemannen, die daar dienst
deden. Een in de buurt gelegen theehuis
■werd ook door de terroristen becchoten,
waarby een der politieagenten werd gedood.
De twee anderen werden op straat neerge
schoten. Ze behoorden tot de gemeentelijke
politiemacht van Sjanghai? welke onder de
nieuwe regeering te Nanking staat.
In den Japansohen senaat heeft de minis
ter van buitenlandsche zaken, A r i t a, me
degedeeld, dat de regeering den gemeente
raad der internationale conceesie te Sjanghai
verzocht heeft het aantal Japansche politie
agenten uit te breiden en de bevoegdheden
der Japansche politie-officieren te ver-
Tuimen.
De regeering zal geen gebruikmaken van
•het recht tot zelfverdediging, tenzij de om
standigheden dat rechtvaardigen.
Mexico voert nieuwe tijd in
Naar een „U.P."-beriöht meldt, heeft de
Mexicaansche staatspresident, C a r d e n a
in den loop van deze maand voor een deel
van het land den „zomertijd" ingevoerd.
Deze benaming is intusschen in zoo verre
niet heelemaal juist, wijl de nieuwe tijd
voor het heele jaar zal gelden, daar de win
terdagen op deze Zuidelijke breedten niet
zoo kort zijn als in het Noorden.
Mexico (stad) krijgt hiermede denzelfden
tijd als New-York en Washington, nl. den
Oostelijken standaardtijd en de bondsstateri
Hidalgo, Morelos en Mexico zullen dit voor
beeld volgen, nadat Cardenas aan 't minis
terie van binncnlandsche zaken opdracht
gegeven heeft, tot de betreffende staatsgou-
verneurs een „dringend verzoek" tot dat
doel te richten.
De reden voor dezien maatregel is gelegen
in het gebrek aan stroom bij de „Mexican
Light and Power Company", een gevolg van
de aanhoudende droogte en gedeeltelijk ook
van groote stroomdiefstallen.
Deze bedragen, volgens een berekening
van genoemde maatschappij, ongeveer 25 pet
van haar electriciteitsproductie.
De Duitsche volksauto als
voornaamste attractie
(Van
i Duitschen correspondent)
ALS „Hoofdstad van het Derde Rijk"
schijnt Berlijn er al meer en meer op
uit te zijn, om in ieder opzicht en op elk
gebied toonaangevend te worden. Onder zijn
tegenwoordigen „Oberbürgermeister", den
betrekkelijk jeugdigen Dr Lippert, die te
vens den titel „Stadsprasident" draagt en
in deze splinternieuwe functie geheel in
den stijl van het huidig bewind over alle
districten van Groot-Berlijn den scepter
zwaait, wordt er in vrijwel alle wijken der
stad gesloopt en gebouwd, dat 't een lieve
lust is. Is er haast bij het werk zooals
'kortgeleden bij de uitbreiding der Rijks
kanselarij in de Vossstrasse dan deinst
men ex niet voor terug, uit den nacht een
dag te maken, hetwelk de werkloosheid wel
iswaar vermindert, doch de nachtelijke stilte
stellig niet bevordert.
Voor den niets kwaads vermoedenden
vreemdeling levert de stad zoodoende een
beeld op, hetwelk op het eerste oogenblik
verbluffend is van effect. Van de vroegere
„Gemütlióhkeit" merkt men niet veel meer,
maar dat schijnt ook niet in den geest van
den nieuwen tijd te zijn, want onder de leuze
„Het algemeen belang gaat voor het eigen
belang!" is men druk doende, het volk op
te voeden in nationaal-socialistischen zin,
tracht men de groote massa aan het ver
stand te brengen, dat de belangen van den
staat voorgaan op die van den burger. En
voorloopig schijnt men met deze dictatorisohe
handelwijze meer succes behaald te hebben
dan men aanvankelijk verwachtte.
Deze aanvankelijke indruk vindt zijn be
vestiging bij een bezoek aan de Berlijnsche
messestad aan de Masurenallee. Nog geen
drie jaar zijn er verloopen, sedert hier een
nog steeds niet opgehelderde brand een der
grootste hallen vernielde. Binnen enkele
weken had men nieuwe bouwplannen ont
worpen en Hitier hechtte zijn goedkeuring
aan een ontwerp, hetwelk aan de stadswijk
Halensee een geheel nieuw uiterlijk zou
geven. Meerdere groote glaspaleizen zijn
sedert dien als paddestoelen uit den grond
geschoten en de kroon op dit werk is het
hoofdgebouw, waar tegenwoordig vrijwel
alle tentoonstellingen door den Führer per
soonlijk met een actueele rede worden ge
opend.
Bij de officieele opening van de Automo
bieltentoonstelling, welke thans reeds loor
een paar honderdduizend Duitschers en
buitenlanders bezocht werd, lag het voor de
hand. dat Hitler even aan de vreedzame
verovering van het voormalige Oostenrijk
en het Sudetenland welke in bescheiden
omvang aan de expositie deelnemen zou,
herinneren en als Führer van het tachtig
millioen sterke Groot-Duitsohland hield hij
'het moment voor gekomen," om een paar
paedagogische opmerkingen te maken, welke
ook buiten Duitschland de aandacht waard
zijn. In de eerste plaats maakte Hitier zijn
duizenden toehoorders duidelijk, dat
automobiel in onzen tijd geen luxe, doch een
noodzakelijk verkeersmiddel is. En het ii
vooral de jeugd, die den triomf van den
motor toejubelt, maar deze temperament
volle geestdrift heeft ook zijn tégen en dus
waarschuwt Hitier voor een te snel tempo.
Zelfs voor de nieuws rijksautowegen ga* hij
een maximale snelheid van 80 km aan.
De motorfietser zoowel als de automobilist
hebben rekening te houden met de publieke
veiligheid en het wordt in het Derde Rijk
„unnationalsozdalistisch" beschouwd en
bestraft, wanneer iemand tegen deze wet
zondigt. In verband hiermee herinneren we
aan een verordening van Heinrich Himm-
1 e r. den chef der Geheime Staatspolitie, die
bestuurders van een auto of een motorfiets
beschonken toestand voortaan een paar
weken naar een concentratiekamp stuurt,
daar te ervaren, wat de wetten der pu
blieke veiligheid in de practyk beduiden
War dit de volksauto eenmaal in gebruik ge
nomen, dan zal het toenemend verkeer stel
lig meer training en voorzichtigheid eischen,
want de doodgewone voetganger is er ten
slotte ook nogl
De nieuwe volksauto
Ons persoonlijk interesseerde onder de
gegeven omstandigheden de volksauto, de
zoogenaamde Kraft-duarch-Freude-wagen,
die in een viertal exemplaren deelneemt aan
deze overwegend Duitsche expositie, en
daar niet sledhts door de Duitsdie, doch
minstens evenzeer door de helaas zeldzaam
geworden buitenlandsdie bezoekers van al
len kant bekeken en besproken wordt.
Dr Ferdinand Porsche, de eigenlijke
constructeur van dezen KdF-.vagen, stelde
vast, dat de weg van den sportwagen naar
de volksauto thans vrijgegeven is: „In 1934
werd dit thema door Hitler in behandeling
genomen. Niet heelemaal duizend mark mag
zoo'n machine kosten! Dagen en nachten
hebben we gewerkt, om dit probleem tot een
oplossing te brengen. We hebben gecalcu
leerd en gerekend volgens methoden, welke
tevoren bij ons niet gebruikelijk waren, tot
dat dan eindelijk het oogenblik aanbrak,
waarop we op den Obersalzberg tot den
Führer konden zeggen: „We zijn zoover! De
volkswagen kost minder dan duizend mark!"
Rond 200.000 koopers hebben zich inmid-
dt's aangemeld en dat is een bescheiden
aanvang, want binnen afzienbaren tijd zul
len er ongetwijfeld eenige millioenen
schen zijn, die de automobielsport als een
aanvulling van het practische leven gaan
beoefenen en het zou kortzichtig zijn. wan
neer men ook niet buiten Duitschland leze
prestatie naar waarde wist te schatten*
Bescherm U
bijtijds door
*j)anftavin-pasjiu.es
(Red.)
Vereeniging der wereld-
democratiën
Een Amerikaansch „denkbeeld"
Groote belangstelling is in de Vereenigde
Staten gewekt door een nieuw boeit „Union
Now" getiteld, geschreven door een der be
kendste Amerikaansche buiitenlandsche cor
respondenten, Clarence Strait, die daarin
een vereeniging bepleit ■van de werelddemo
cratieën.
Strait oppert het denkbeeld, dat voor een
oplossing der wereldproblemen de democra
tieën zich vereenigen onder een gemeen
schappelijke regeering voor zaken, die be
trekking hebben op de buitenlandsche
politiek, waarbij zij haar eigen regeeringen
zouden behouden voor binnenlandsche aan
gelegenheden. Deze unie zou naar de mee
ning van Strait zoo machtig zijn, dat geen
andere natie of groep het zou wagen er een
aanval op te doen.
De democratieën, die de schrijver met
name noemt, zijn: de Vereenigde Staten,
Groot-Britannië, Frankrijk, Canada, Neder
land, België, Australië, Zweden, Zwitserland,
Denemarken, Finland, Ierland, Noorwegen,
Zuid-Afrika en Nieuw Zeeland.
De unie zou een gemeenschappelijke bur
gerschap, een gemeenschappelijke defensie,
en gemeenschappelijke valuta, douane en
communicatiesystemen hebben, doch zou
waarborgen, dat elke democratie het recht
heeft haar binnenlandsche zaken volgens
eigen gewoonten te besturen.
De Londensche Palestina-
conferentie
Officieel wordt medegedeeld, dat de ver
tegenwoordigers van zekere Arabische sta
ten en vertegenwoordigers der Joodsche
delegatie te Londen, met de leden der Brit
sche delegatie informeele beraadslagingen
zullen hebben.
Halifax, MacDonald en Butler zullen de
bijeenkomst bijwonen.
De Arabische vertegenwoordigers zullen
waarschijnlijk behooren tot de delegaties
van Irak, Egypte en mogelijk van Saoedisch
Arabië.
Weizmann en enkele anderen zullen de
Joodsche delegatie vertegenwoordigen. Er
is geen agenda en de informeele beraadsla
gingen zullen een algemeen karakter dragen.
Graaf Ciano naar Warschau
Polen moet gepolst worden
De Italiaansche minister van Buitenland
sche Zaken, graaf Ciano, zal zich naar
Warschau begeven voor een bezoek van
drie dagen.
In wel ingelichte kringen veronderstelt
men, dat in de Poolsche hoofdstad bespre
kingen zullen worden gevoerd over den toe
stand in Midden-EuroDa en men veronder
stelt, dat graaf Ciano, Polen zal polsen over
de plannen van Polen, wanneer de toestand
in de Middellandsche Zee moeilijker zal
worden tengevolge van Italiaansche eiscihen
aan Frankrijk.
Ook veronderstelt men, dat de Poolsche
koloniale aanspraken ter sprake zullen
komen.
Men verwacht, dat graaf Ciano zonder op
onthoud te Berlijn onmiddellijk naar Rome
zal terugkeeren.
Wilde Stojadinowitsj
dictator spelen?
Kroatische peis doet sensationele
onthullingen
De Kroatische pers publiceert documen
ten, die volgens haar bewijzen, dat S t o j a
dinowi tsj aan den vooravond van zijn
val een totalitair bewind onder zijn leiding
wilde instellen. Hij wilde aldus de bladen
een aantal amendementen op de begroo
ting doen aannemen, waardoor de mogelijk
heid van klachten tegen ambtenaren van het
ministerie van binnenlandsche zaken en
politie zou verdwijnen.
.Tractementen en pensioenen van ambtena
ren of oud-ambtenaren, die de politiek der
regeering zouden critiseeren, zouden ver
minderd of ingehouden moeten worden.
Verder streefde hij er naar, dat de ge
meentelijke autoriteiten aan de genade vai
het centrale gezag werden overgeleverd en
dat de rechters niet langer onafhankel'.'r
zouden zijn.
Hy wilde de mogelijkheid van vrijwel on
beperkte maatregelen tegen de pers schep
pen. Tenslotte wilde hij volgens de bladen
het bestaan van een party naari de regee-
rinRspartij verhinderen
Eén der eerste daden van de regeering-
Tswetkowitsj was het intrekken van al deze
amendementen.
De onthullingen hebben te Zagreb diepen
indruk gemaakt. Men ziet het beheer der
nieuwe regeering met meer vertrouwen tege
moet.
Dienstplicht voor vreemdelingen
in Frankrijk?
De legercommissie van den Franschen
senaat heeft een voorstel ln studie genomen
hetwelk ten doel heeft vreemdelingen, die
eon machtiging hebben om in Frankrijk te
werken, te onderwerpen aan de militaire
verplichtingen.
De bouw van oorlogsvliegtuigen
Minder vraag dan aanbod
„Associated Press" geeft nadere bijzon
derheden uit vertrouwelijke bron over de
besprekingen in de legercommissie van den
Amerikaanschen senaat vóór de aanvaar
ding van luchtwapeningsprogramana.
Grant Mason zou hebben verklaard, dat
na het bekend worden van den verkoop van
vliegtuigen aan Frankrijk, Duitsche ambte
naren zouden hebben laten doorschemeren,
dat Duitschland gaarne vliegtuigen van het
nieuwste type zou leveren aan de landen,
welke die zouden bestellen, ook aan Frank
rijk. Zij zouden daaraan hebben toegevoegd,
dat de Duitsche productie zoo groot is, dat,
wanneer de oorlog verklaard zou worden
od den dag na een levering aan Frankrijk,
Duitschland den volgenden dag vliegtuigen
van nog moderner model te zijner beschik
king zou hebben.
Mason zou verder gezegd hebben, dat
Italië getracht heeft vliegtuigen aan Mexico
te verkoopen. Dat lukte echter niet, doordat
de Mexicaansche markt in dit opzicht „ver
zadigd" is.
Generaal Arnold zou verklaard hebben,
dat de Vereenigde Staten in de eerstvolgen
de drie jaren 12.000 toestellen per jaar kun
nen produceeren.
LOS ANGELES. 22 Febr. (R.O.). Giste
ren is het jacht „Sans Peur" van den her
tog van Sutherland in de Golf van Califor-
nië op een onderzeescbe rots geloopen en
lek geraakt. Het schip is aan den grond ge
zet en alle opvarenden zijn veilig.
Vanochtend werd draadloos gemeld, dat
aan boord alles wel is. De voorraden zullen
duren tot hulp komt, dooh het schip maakt
snel water.
Twee sleepbooten zijn uit San Pedro ver
trokken om hulp te bieden.
Sedert het begin van dit jaar maakt de
hertog van Sutherland met zijn jacht een
kruistocht in den Stillen Oceaan. Het jacht
meet 478 ton en wordt een van de mooiste
jachten ter wereld geacht. Aan boord bevin
den zich de hertog met zijn eohtgenoote en
eenige vrienden. De bemanning bestaat uit
28 man.
Twee onderzeeërs van het vijfde Britsche
onderzeeflotille, de „Sunfish" en de „Ster-
Iet", zijn in de Sandown-baai van het eiland
Wight van hun ankers geslagen en op de
kust geloopen De „Steriet" is vijf uur later
weer vlot gekomen en is op eigen kracht
naar Porthmouth gevaren, de „Sunfish"
daarentegen is in de breedte op het strand
geslagen en ligt hier nog, gebeukt door de
golven.
De onderzeeërs hadden deelgenomen aan
oefeningen, welke gisteren in het Kanaal
zijn gehouden,
Moordaanslag op zijn vroegere
verloofde gepleegd
Tien Jaar tegen den dader geelscht
LEEUWARDEN. 23 Febr. De rechtbank te
Leeuwarden behandelde de zaak tegen den
19-jarigen P. L, boerenknecht, wonende on
der Wartema, die na afloop van een St Ni-
colaasbal te Warga een aanslag op mejuf
frouw I. Post ma had gepleegd, omdat zij
de verkeering met hem had verbroken.
Volgens de verklaring van de verdaohts
had hij deze daad met voorbedachten radej
gepleegd De avond voor het bal had hij het
mes geslepen. Toen hij hot meisje achter
volgde, droeg hij het open in zijn zak. Het
was zijn bedoeling het meisje in het hart te
treffen, doch daar zij zich omdraaide, toen
hij haar vastgreep, trof de steek haar in de
rechterborst, waardoor zij veel bloed verloor,
en bewusteloos geraakte. Na deze miöhan*
deling was verdachte in een sloot gespron-»
gen en had getracht het meisje er in mee
te trekken. Het gelukte niet en toen hulp
kwam opdagen, koos de dader het hazen-
ad.
De eisch luidde wegens poging tot moord!
tien jaar gevangenisstraf.
De verdediger, Mr. Veldman, vroeg opne
ming in de jeugdgevangenis te Zutfen.
BINNENLAND
DE EMIGRATIE NAAR
ZUID-AFRIKA
Slechts weinigen komen
in aanmerking
De mededeeling van de vorige week on
der het hoofd „Emigratie naar Zuid-Afrika"
heeft de Nederlandsch Zuid Afrikaansche
Vereeniging en de stichting Landverhuizing
„Nederland" een stroom van aanvragen be
zorgd, waarvan 't grootste deel wel zal moe
ten worden afgewezen.
Daarom zij hier nadrukkelijk vermeld,
dat slechts gediplomeerde verpleegsters
goede kansen hebben in Zuid-Afrika en er
vrijwel zeker van kunnen zijn, dat zij een
verblijfsvergunning krijgen. Dit is niet het
geval met leerlingverpleegsters. Deze behoe
ven zich dus niet aan te melden en de beste
raad, die haar kan worden gegeven, is dat zij
trachten zoo spoedig mogelijk het volledige
diploma algemeene ziekenverpleging a. te
verkrijgen en zich toe te leggen op het lee-
ren van de Enigelsche taal.
Ook het bericht omtrent wegenbouwers
behoeft aanvulling. Permitten zijn tot nu
toe alleen toegestaan aan middelbare tech
nici en ingenieurs. Aannemers van grond
werken of arbeiders in den wegenbouw
vallen dus daarbuiten.
Met nadruk vestigt de vereeniging er de
aandacht op, dat in het algemeen aan per
sonen, die in Zuid-Afrika werk willen zoe
ken, of zich in den handel willen begeven,
geen vergunning tot vestiging wordt uitge
reikt, ook niet, wanneer zij over eenige tien
duizenden guldens kapitaal beschikken.
De nieuwe P.T.T.-Gids
De P.T.T.-Gids is voor den zakenman een
onmisbaar vademecum. De twee kloeke
banden zijn zoo overzichtelijk ingedeeld,
dat men er zonder moeite den weg ln vindt
Het eerste deel behandelt den postdienst,
en bevat gegevens over de openstelling der
kantoren, bestellingen, wettelijke bepalin
gen en verzend ingsvoorwaarden voor brie
ven, drukwerk, monsters, enz., alsmede
inlichtingen over geldverkeer, pakketpost-
verzending. Ook over frankeering bij abon
nement, kortingen voor grootgebruikers,
de verzending van ongeadresseerd druk
werk (huis-aan-huisbestelling) zijn in dit
deel alle bijzonderheden te vinden. Dan
volgen uitvoerige gegevens betreffende de
brief- en pakketpostzendingen naar vrijwei
alle landen der wereld.
Het tweede deel behandelt den telegraaf -
en telefoondienst en geeft antwoord op alle
vragen, die zich in dit verband kunnen
voordoen.
De hoofdindeelingen zijn op belde banden
op de snede in kleuren aangegeven, zoo
dat de geregelde gebruiker nooit lang be
hoeft te bladeren. Uitvoerige klappers doen
verder gemakkelijk den weg in deze samen
ruim 800 bladzijden tellende banden vinden
Collecte te Finsterwolde voor
hulp aan Spanje verboden
B. en W. handelden in strijd met het
algemeen belang
DEN HAAG, 23 Febr. B. en W. van Fin
sterwolde hebben 21 Dec. j.l. aan de com
missie voor hulp aan Spanje toestemming
verleend voor het houden van een collecte
ten behoeve van de noodlijdende bevolking,
staande onder het gezag van de Spaansche
regeering.
Dit besluit heeft de kroon vernietigd als
zijnde in strijd met het algemeen belang,
onder meer op de overweging, dat hoezeer
de humanitaire bedoelingen, welke aan col
lecten als bovenbedoeld ten grondslag lig
gen, moeten worden gewaardeerd, in dit ge
val niet voldoende zekerheid bestaat ten
aanzien van de wijze, waarop de met deze
collecte ingezamelde gelden zullen worden
besteed.
Makelaars
Voor de tweede maal is verschenen (thans
voor 1939) het „Jaarboek voor makelaars in
onroerende goederen, hypotheken en assu
ranties", onder redactie van Mr J. de Jongh,
rechtsk. adviseur van den Ned. Bond van
makelaars in vaste goederen en A. H. Kalis,
makelaar O.G., uitgegeven door Kalis'
clame en uitgeversbureau te Schiebroek.
De artikelen, door den rechtskundig advi
seur in dezen en den eersten jaargang ge
publiceerd zijn afzonderlijk als deel I en n
van het „Handboek voor makelaars" onder
den titel van „De Makelaar en de wet" ver
krijgbaar geteld. Deze artikelen behandelen
verschillende juridische vraagstukken waar
mede de makelaar bekend moet zijn. Het
werkje zal ongetwijfeld op de schrijftafel
van vele makelaars een plaats vinden.
NIEUW GRENSI'ANTOOR
Bij K.B. is ingesteld een grenskantoor ge
naamd Bilserbaan aan den we.g van
Hasselt (België) over Veldwezelt naar
Maastricht, j
1 [AMERICAN •✓CIGARETTES) J
Dezer dagen heeft in Amerika de Douglas
D C-5 met gunstig resultaat proef gevlogen.
Naar wij vernemen, overweegt de KLM den
aankoop van een viertal vliegtuigen van dit
type. Een beslissing hieromtrent werd even
wel nog niet genomen.
De D C-5 is een tweemotorige hoogdekker
en vertoont, wat de afmetingen betreft, veel
overeenkomst met de D C -2. Ongeveer 22
passagiers zullen met dit vliegtuig vervoerd
kunnen worden. Het is vooral bestemd voor
dienst op korten afstand, zoodra het, mocht
de KLM tot aankoop overgaan, voor het bin-
nenlandsch luchtverkeer zeker in aanmer
king zou komen.
In de Douglasfabrieken werd reeds een
aanvang gemaakt met de fabricatie van een
eerste serie van tien vliegtuigen.
DEN HAAG, 23 Febr. Door den Radiocon-
troledienst der P.T.T. zijn gisteren te H i N
ver sum, in samenwerking met de ge
meentepolitie, twee clandestiene zenders,
e n volledige zender, roepletter paofb ert
sn gedeeltelijke zender paofh, in beslag
genomen. De zenders werkten in de ama-
teurbanden
De eigenaars hebben bekend. Tegen bet»
den is procesverbaal opgemaakt.
Gij bevoordeelt daarmede
Uw landgenooten en U zelve
GEMENGD VOEDER
voor
VARKENS. MELKVEE EN PLUIMVEE
met gegarandeerd gehalte aan eiwit en vet
volgens Algemeene H an dele voor waarden
DCDTCI C' OLIEFABRIEKEN
DClxlELj AMSTERDAM N.V.
FORTO-KOUDLIJM IS HET IDEAAL
Steeds eereed. geen wachten, geen geknoei met
stoffig poeder, geen resten, nlterst zninlg, enorme
bindkracht, vlek vrij op eiken. Vr.ze Uw winkelier
of anders ons. onder adresopg. v. Uw leverancieri
FRENKEN'S FABRIEKEN - WEERT
PROEFSTATION VOOR BOUWMATERIALEN
en BUREAU voor CHEMISCH ONDERZOEK
Koning Bienfait
AMSTERDAM, DACOSTA KADE 104,
TELEFOON 83047
DRIJFWERKEN DRAAGROLLEN
A II6R0N!N6Eh
(Zincs.de -la Camplne)
Eenige fabrikant® ln Nederland van
MAAGDELIJK BlOSZINK
TELEFOON 59 WEERT
VAN DER LINDEHENVELDHUIS
AMSTERDAM-ROTTE RDAM-GRONINGEN
VOOR ALLE DOELEINDEN I TECHNISCHE ARTIKELEN
J. Koster Hzn. Scheepswerf „Gideon*
Voorwaarde voor loonende exploitatie
te een economisch schip. Hiervan benf
U zeker nel een KOSTER-COASTER
