Het verlanglijstje van Onderwijs
Westet's
WOENSDAG 15 FEBRUARI 1939
TWEEDE BLAD PAG. 5
Rechts: Ph. J. Graaf van Zuylen van
Nijevelt, die door H. M. de Koningin
benoemd is tot kamerheer-ceremo
niemeester, in zijn werkvertrek ten
paleize Noordeinde te Den Haag.
Br Max Euwe speelde gisteravond te 'Amsterdam met den schaakmeester Kmoch een wedstrijd in den vorm
vm een svmultaanséance tegen ongeveer 60 spelerswelke georganiseerd was ter gelegenheid der viering
•Van het 25-jarig bestaan van het gebouw der Verv. cL Effectenhandel te Amsterdam. Br Euwe peinst.
Links: De Kon. Nederl
Vereeniging „Onze Vloot"
Heeft te Amsterdam een
etalage ingericht met mo
dellen en teekeningen be
trekking hebbend op de
taak der marine in Ne
derland en Koloniën.
Qnde,r de inzen-
De speciale narcissententooiistetting te Sassen heim werd gisteren
'dingen waren vele kostbare exemplaren te bewonderen, F}en fraaie
Eerste Kamer-Camera
De Paus herdacht
Het verlanglijstje op liet gebied van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
is gisteren door de Eerste Kamer weer
ingediend, of liever; het verlanglijstje is
reeds neergelegd in het yoorloopig ver
slag van dit college, en gisteren en he
den is de rij van desiderata mondeling
toegelicht.
Oude bekenden komen er op voor: leerlin-
genscfliaal en kweekelingen met acte, de
spelling, de collegegelden, hoogleeraarsbe-
Hoemingen, en wat dies meer zij. Kortom,
[Vraagt Proefserle (verschillende dikten) 25 ct
bij Uw winkelier. Waar niet verkrijgbaar zendt
25 ct. postz, of gireer (no. 128480) - Sta Pal
Import - Biesboschstraat 21, Amsterdam
indische uitrustingen
heerenkleeding naar maai
STEMMERIK C°
LAAN VAN MEERDERVOORT 66
den haag
EIGEN ZAAK SOERABAIAGEMBtONGAR
ORIGINEEL!"
WESTLANDSCHE
VRUCHTENWIJN
IN ROOD EN WIT
VAN VOLRIJP WESTLANDSCH FRUIT
jflRMA I. BEUDEKER ROTTERDAM
l nitslBltsaS ató Bsa EaaSsI
althans wat het eerste deel van de bespre
kingen betreft het debat van heden is
hier natuurlijk nog niet weergegeven kan
men kwalijk op een reeks nieuwe onderwer
pen wijzen. Veeleer was het een onderstree-
pen van hetgeen reeds eer ter sprake was
gebracht
Nu kan men zeggen, dat dit niet pleiten
zou voor het Onderwijsbeleid ten onzent, en
er zijn er ongetwijfeld niet weinigen, die er
zoo over oordeelenmaar men gaat veiliger,
zco men hierin de blijken ziet van de moei
lijkheden, waarin het Onderwijs met de
Kunsten en Wetenschappen tengevolge
van den financieelen toestand ten
onzent verkeert. En dat deze toestand nog
steeds niet tot verheuging aanleiding kan
geven, dat is iets, waarvan men den Minis
ter van Onderwijs zeker geen verwijt kan
maken.
Het debat werd geopend door Prof. Bar
ge (r.k.), die zijn verbazing erover uitsprak,
dat er nog steeds geen wijziging is gekomen
in de regeling van de collegegelden, iets
waarbij later de heer Wiardi Beekman
(s.d.) zich aansloot
Voorts stelde Prof. Bange de vraag, waar
om niet werd overgegaan tot de benoeming
van
twee lectoren voor het notariaat
aan Rijksuniversiteiten. (Zooals bekend'be
staat er aan de Gemeentelijke Universiteit
te Amsterdam wel een lectoraat in het nota
riaat. Dit wordt sinds October van het vorige
jaar bekleed door Mr A. Pitlo. Deze heeft bij
de aanvaarding van zijn amlbt een rede uit
gesproken, waarin hij zijn verwondering
uitte, dat de wetgever zich om de opleiding
van den notaris tot dat moment zoö weinig
had bekreund, en hij opmerkte, dat in breede
kringen, ook in die van het notariaat, sinds
lang de wensch naar een universitaire oplei
ding bestaat. Blijkens de memorie van ant
woord aan de Eerste Kamer heeft de regee
ring geen aanleiding gevonden, voor te stel
len, dat verplichte universitaire opleiding
voor het notariaat zou worden ingevoerd).
Voorts wees Prof. Barge op de gebrekkige
resultaten van het onderwijs in de Neder-
Iandsche taal en de vreemde talen aan het
voorbereidend hooger en middelbaar onder
wijs, zulks mede in verband met het rap
portBolkestein, een onderwenp, waarin
Prof. de Zwaan (c.h.) en de heer Hel
dring (lib.) gelijke klanken deden hooren.
Beide laatstgenoemde heeren spraken ook
over het algemeen karakter van het onder
wijs, terwijl Prof. Barge meer stelselmatig
oefening van het geheugen bij de jeugd
wensdhte. Onjuist achtte deze spreker voorts
te zijn een bepaling, dateerend uit 1933,
krachtens welke voor een leerling aan de
H.B.S., die tweemaal een klas heeft gedou
bleerd, het schoolgeld met 50 pCt dient te
worden verhoogd.
De heer de Jong (r.k.l heeft drie onder
werpen aangeroerd, te weten de leerlingen-
schaal, de spelling en de lichamelijke oefe
ning. Inzake het laatste punt drong hij bij
den Minister op verbetering aan, waarbij hij
overleg vroeg met den Minister van Defensie
en den Minister-President. Ook de heer
Wiardi Beekman was hieromtrent niet
tevreden, evenmin als de heer de Rijke
(•n.s.b.), die vereenvoudiging van het overige
onderwijs bepleitte.
Wat de spelling betreft, verj_apgde heer
Joeg inlichtingen, över fiet eüent, cott-
VAN 12 27 MAART
BRUSSEL
GROOTE MONSTERMARKT
tact van de commissie-Fockema Andreae
met België. De misère, aldus deze spreker,
heeft lang genoeg geduurd en moge er spoe
dig een oplossing komen.
Als derde punt kwam in het betoog van
den heer de Jong
de leerlingenschaal
aan de orde. Dienaangaande, was door Mi
nister Colijn opgemerkt, dat de huidige
schaal dateerde van vóór zijn laatste kabi-1
netten Maar denbeer de Jong stelde hier
tegenover, dat de srhaal sinds de oorspron
kelijke vaststelling, nu 8 jaar geleden, en
kele verslechteringen had ondergaan. Aan
stelling van 3000 jonge leerkrachten, zoo be
cijferde hij, kost f 4 millioen. en dat op de
basis van de 40 leerlingen-schaal. Desnoods
verlage men dit cijfer van uitgaven ten gun
ste van een 41-, 42-, 43-leerlingenschaal. In
dit verband wees hij erop, dat voor de ten
toonstelling te New-York wel een bedrag van
2 millioen is uitgetrokken. De heer de J o n g
was van oordeel, dat Dr Colijn, toen hij de
leerlingenschaal tot kabinetspolitiek ver
klaarde, de Kamer in een dwangpositie had
gebracht.
De heer Wiardi Beekman merkte op,
dat het bij de leerlingenschaal gaat om de
volkskracht van de toekomst Evenzeer als
voor de Defensie, die volgens spr. in dezen
tijd noodzakelijk is, gelden gevonden worden
moet ook voor het onderwijs geld worden ge
vonden. (Te betreuren was slechts, dait deze
spreker in het geheel niet aangaf, w&è.r dan
wel dat geld moest worden gevonden).
De heer de Rijke (n.s.b.) deed er met
zijn vrienden nog een schepje bovenop, door
een motie in te dienen, waarin de Kamer,
overwegende dat de huidige schaal aan een
deugdelijk onderwijs in den weg zou staan,
den wensch uit moest spreken dat de regee
ring de schaal zou verlagen. Prof. de Sa-
vornin tohman (ch.) heeft kort en
krachtig een aantal bezwaren tegen deze
motie geformuleerd: Hij wensofite geen ge
hoor te geven aan een commando van de
N.S.B., dat, zoo het een meerderheid vond.
de regeering zou doen heengaan. Vervolgens
is het wel wat erg simpel, om bij motie de
begrooting met enkele millioenen te verhoö-
gen. In de derde plaats is de begrootine: op
deze verhoogine in het geheel niet berekend
In de vierde plaats zou, zoo deze motie ern
stig werd genomen, de Kamer een Kamer
van Repetitie worden, waar dezelfde vraag
aan de overzijde ook reeds was gesteld. En
t
w - LEVtRT&C?
^^MSTtRDAM<2E "(fflii&rmaAJt
"•■■■■■■a, 1690 a mmmm-*
WAT LEVERT LEVERT. IS GOED
in de vijfde plaats gaat de Kamer zoo de
motie aanvaard zou worden, op de stoel van
«ie regeering zitten. Inderdaad, de heer de
Rijke verwachte van zijn product niet veel
succes.
Twee hoogleeraarskwesties
zijn gisteren nog ter sprake gebracht. Prof.
d e Z w a a n vroeg, of er niet langzamerhand
teveel bijzondere hoogleeraren komen, of lie
ver: het is geen vraag meer voor hem. En de
heer Wiardi Beekman vond de hoog-
leeraarsbenoemingen aan de Gemeentelijke
Universiteit te Amsterdam, waarover den
laatsten tijd zooveel te doen is geweest, niet
verkeerd geregeld. Vele leden, die hierover
blijkbaar anders oordeelden, hadden in liet
voorloopig verslag van de regeering ge
vraagd, de wettelijke voorschriften in dezen
zin te wijzigen, dat de voordracht van cura
toren bindend is voor den gemeenteraad.
We vermelden nog, dat de heer Wiardi
Beekman het pleit heeft gevoerd voor rui
mer zorg van de overheid ten gunste van de
kunst, waarbij hij onder meer letterkunde,
filmkunst, beeldende kunst en muziek noem
de en speciaal de aandacht vestigde op de
Haarlemsche Orkestvereeniging en het Rott.
Phil. Orkest, waarvan de laatste vooral veel
aandacht schenkt aan jongere componisten.
De Voorzitter begon "de vergadering
met een woord ter nagedachtenis aan den
Paus, dien hij omschreef als een figuur van
buitengemeene eruditie, theoloog, philosoof,
historicus, jurist, kortom veelzijdig geleerde
diplomaat van voorname allure en boven
dien scherpzinnig staatsman, die, in verzoe
nenden geest werkzaam, een succesvolle con-
cordataire politiek volgende, na moeizame
besognes zijn doelwit bereikte: de Romein-
sche kwestie opgelost, de volle souvereiniteit
van bet Vaticaan alom erkend te zien.
Namens de regeering heeft Minister Slo-
temaker de Bruine zich bij deze woor
den aangesloten.
Een spijtig woordje liet de v'oorzltte*-
aan de behandeling van de On'derwijsbegroo
ting voorafgaan. Hij had getracht, bij de
fractievoorzitters instemming te vinden voor
zijn voornemen om ook hij de behandeling
van de begrotingshoofdstukken, evenals
zulks bij de algemeene beschouwingen was
geschied, den spreektijd te reglementeeren.
maar de medewerking was hem niet in vol
doende mate verleend.
Terecht voegde de voorzitter hieraan toe.
'dat beperking hij de algemeene beschouwin
gen niet veel helpen zou, zoo bij de behande
ling aan de oratorische talenten geen teugel
werd aangelegd.
TnderdAad waarom ook' verder geen regle
menteering? Is men de ervaring van het
vorig jaar zoo spoedig vergeten? Of wil men
toonen, het ook zonder reglementeeren naar
wienscth te Jcuhïietó We hopen het gaarne!
ROFFELRIJMEN
HIJ HAD GELIJK
Jan zat jaartallen te dreunen.
Jan had ze op schrift gesteld
Want hij moest en zou ze kennen,
Als het moest zelfs met geweld.
Niet dat Jantje nou zoo dol was
Op dat cijfermatriaal,
Maar 't kwartaalrapport van Jantje
Sprak zoo duidelijke taal
Over zijn historiekennis
Dat pa met een bulderbas
Zei: dat Jan in de historie
't Grootste ezelskuiken was.
Daarom dreunde Jan gezapig
Aan zijn jaargetallen door
Tot hij eindlijk opgelucht riep:
„VoormekaarIk ken ze hoor!"
Rie ging Jantje overhooren,
En het moet met lof gezegd:
Jan bracht, met gestaag gestotter
Van de helft haast iets terecht.
Nogmaals dreunde dus de denker
Be historie in zfn kop.
Na vier gonzende minuten
Hield Jan plotsklaps er mee op,
Tikte vader op z?n schouder,
En met innerlijk plezier
Zei-die: „Tjonge-jonge, vader
PFos u maar een Batavier!"
„Ik een Batavier!?" vroeg vader
En zijn oogen stonden straf,
„Tja! een Batavierenjongen
Kwam er met één jaartal af!"
(Nadruk verboden) LEO LENS
Officieele Berichten
RIJKSKRANKZINNIGENGESTICHT
Benoemd ztfn tot geneeskundigen bij het rijks
krankzinnigengesticht te Eindhoven—Woensel
J. Tlggelaar en B. de Regt. beiden thans assis
tent-geneesheer aan genoemd gesticht.
BURGEMEESTER VAN St. MAARTEN
Aan A. Klerk' Is met Ingang van 1 April
1939. eervol ontslag verleend als burgemeester
der gemeente St. Maarten, met dankbetuiging
de langdurige diensten In die betrekking
Bevorderd zfln tot luitenant ter Zee der 1ste
klasse, de luitenants ter zee der 2e kl. C. Ier
Poorten. G. B. FortuKn. E H. Vorster. W. van
Haaften. B. C. Mahleu. .T. F van Puim. F J. A
Knoops. C. A. J. van Well Groeneveld en B. van
der Ploeg en tot kapitein der mariniers, de le
luitenant der mariniers H. O Romswlnckel.
Is de titulaire rang verleend van Economisch
Adviseur b(J het Departement van Flnanclgn.
INSPECTRTCE VAN DEN ARBEID
Do lP8pectrlce van den Arbeid mej. H. Rut
gers Is toegevoegd aan den directeur-generaal
van den Arbeid, met behoud van de gemeente
Breda als haar standplaats.
BUREAU VOOR DE STATISTIEK
Aan den heer C. J. Sohmlts, oommies bU het
Centraal Bureau voor do Statistiek la eervol
ontslag: al« zoodanig; verleend.
„ST. MAARTEN"
vian NlelW0
CoÖP- C U Y K
SPECIALITEIT In alle
MELKPRODUCTEN
Uitsluitend en alleen tn fijnere kwaliteiten
Gouosiioor
ZUIVERE RIETSUIKERSIROOP
IN FRAAIE BUSSEN
VAN Vz-1 en 2'/2 K.G. NETTO
1813 - De Wasscherij met 'n meer
dan 100-jarige ervaring - 1939
N.V. Delftsche
Stoomwasschenij
vJx. A. VAN OSSELEN
Oostsingel 151—152, DELFT, TeL No. 166
LUCHTVAARTDIENST
Benoemd ls tot technisch ambtenaar In vas-
ten dienst btf den luchtvaartdienst te 's-Graven-
hage, L. A. de Lange, thans ttJdeltlk ambtenaar
op arbeidsovereenkomst btJ den luchtvaartdienst
Aan Jhr. O. A. E. E. L Wlttert van Hoogland
ls eervol ontslag verleend als adjunct-inspec
teur ln vasten dienst b(J den luchtvaartdienst t«
's-Gravenhage.
BURGEMEESTER VAN EENRUM
is met ingang vat