raCl!Q2} TURKENBURG's ZADEN BODEGRAVEN OpqepctAfariepi Aspirin Londen en Parijs beraadslagen over Franco's erkenning 5 WOENSDAG 15 FEBRUARI 1939 EERSTE BLAD PAG. a NVv.h. J. GILTAY ZN BOEKBINDERIJ DORDRECHT TELEF. 4991 DE ITALIAANSCHE VERSTERKINGEN IN LIBYE Een Engelsche démarche te Rome Naar „Un. Press" verneemt heeft de Brit- sche ambassadeur te Rome, lord Perth, graaf Ciano ervan op de hoogte gesteld, dat Engeland het zenden van Italiaansahe versterkingen naar Libye beschouwt als een schending van het Britsch-Italiaansche ac- coord en bovendien, dat Engeland de aan vallen, die de Italiaansche pers op Frankrijk richt, niet kan goedkeuren. Perth zeide met nadruk, dat deze aanval len op Frankrijk een ongunstigen invloed op de Britsch-Italiaansche betrekkingen moeten hebben. In welingelichte kringen meent men te weten, dat het antwoord van Ciano uiterst koel was en inhield, dat Italië niet anders doet dan zijn troepen in Libye op 60.G00 man brengen, wat de normale sterkte is. Deze versterkingen waren volgens Ciano noodig. wijl Frankrijk in Tunis 200.000 man heeft, hetgeen men echter in Engelsche krin gen hoogst onwaarschijnlijk acht. Bovendien is men in Britsohe kringen de meening toegedaan, dat Italië reeds 60.000 man in Libye heeft en dat het in werkelijk heid 't voornemen van Italië is. een grooter aantal troepen in Afrika te stationneeren. Ciano wees tenslotte iedere verantwoorde lijkheid voor de perscampagne van de hand en antwoordde, dat die aan Frankrijk te wijten is. De Japansch-Russische geschillen In het Japansche Lagerhuis is een vrij scherpe motie aangenomen, waarin er op wordt aangedrongen, dat de regeering niets ongedaan zal laten om de belangen en rech ten van Japan in Rusland, die met vernieti ging bedreigd worden door de toenemende onderdrukking van de zijde van Sovjet-unie, vastberaden te verdedigen. De resolutie noemt in het bijzonder de Japansche visch- rechten in de Japansche zee, de Beringzee cn de zee van Ochotzk. De toestand tusschen beide landen, aldus vervolgt zij, is thans on gekend gespannen. Er wordt verder herin nerd aan de Japansdhe petroleum- en steen kolen-concessies op Noord-Sachalin. Voor de aanneming der motie had Jama- moto, lid der Minseito-partij, haar verdedigd cn gezegd, dat de Japansche vischrechtèn er. concessies zijn gekocht met Japansch bloed in den Russisch-Japanschen oorlog on bij de slachting te Nikolajewsk. De Russi sche regeering is echter voornemens de Japanners van deze rechten te berooven. Fekazawa, afgevaardigde der Seijoekai- partij, drong er op aan, dat dq Japansche regeering Noord-Sachalin zou bezetten als waarborg voor de eerbiediging der Japan sche rechten. ONS FEUILLETON Korte Inhoud van het voorafgaande Tusschen twee groote moderne gebouwen van een manufaoturenimagazijn en een filiaal van de Provinciale Bank, staat in het dorp Waterdam het kleine antieke pandje De Bloeyende Amandelboom, eigendom van den ouden heer Wiechers. Adriaan, eenig zoontje van den heer Wie chers, bekijkt zijn vader en tante Ditje, de huishoudster, op zijn eigen wijze. Ook over de broeders Halbertsma, Kamp, Geli?se en Meijers, die 's Zondags na kerktijd in het huis van den heer Wiechers allerlei geeste lijke zaken bespreken, heeft Adriaan zoo zijn eigen meening. Op een middag, als hij vroeg naar bed is gestuurd, ziet hij in zijn kamer een wezen in zwarte zijde gekleed, een engel, naar hij meent. Zijn vader vertelt hem echter, dat dit onmogelijk is. Jaren later vindt hij in een vergeten la een portret van zijn vroeg- gestorven moeder en hierin herkent hij de gestalte uit zijn droombeeld. Dit maakt die pen indruk op hem. In datzelfde jaar gaat hü naar de H.B.S. van een naburig stadje. Hier blijft hij, als dorpeling, onder zijn klasgenooten wat ter zijde staan. Op de jaarl:;ksche kermis ontmoet hij Deborah Olivier, dochter van een sectarist 5n Waterdam. Sedert de schooljaren heeft •hij haar niet meer gezien. Hoewel hij niets voor haar voelt, volgit er toch door dit kleine voorval een ontwaking bij hem. Hij gaat zich man voelen. Als hij dan naar de vierde klas van de vijfjarige H.B.S. gaat. besluit hij, zich niet meer zoo afzijdig te houden van zijn klassegenooten als voorheen. (Zie verder hieronder) PALESTINA-CONFERENTIE DE LONDENSCHE Publicatie van een Dolitieke correspondentie Het Joodsche standpunt In een bijeenkomst van de Britsche en Arabische delegaties, heeft Emir Feisal van Saoedisch-Arabië, een verklaring afgelegd naar aanleiding van de correspondentie van Mac Mahon in 1915, waarop de Arabieren hun onafhankelijkheidseisch steunen. Butler gaf daarop een korte uiteenzetting van het Britsche standpunt. Ook in het Engelsche lagerhuis is deze tijdens den wereldoorlog gevoerde corres pondentie tusschen koning Hussein en sir Henry Mac Mahon, toondertijd hooge com missaris in Egypte (in welke corresponden tie de voorwaarden, waarop de Arabieren zouden samenwerken met Groot-Brittannië tegen de Turken vastgelegd werden, en waarop de Arabieren hun eisch tot onaf hankelijkheid vestigen) het onderwerp ge weest van een vraag, waarop Chamberlain antwoordde, dat een witboek, dat de corres pondentie behelst, in voorbereiding is en zoo spoedig mogelijk zal worden uitgegeven. De premier wees er op, dat intusschen copieën der brieven ter beschikking gesteld worden van de gedelegeerden ter Palestijn- sche conferentie, wier onderhandelingen vertrouwelijk zijn. Seymour Cocks, van de labouroppositie, wees er op, dat de verschillende Britsche regeeringen steeds geweigerd hadden, de correspondentie te publiceeren, omdat zulks in strijd was met het openbaar belang. Chamberlain verklaarde, dat men het wenschelijk achtte de correspondentie te pu bliceeren in antwoord op een verzoek van de Arabische gedelegeerden. Tevens achtte men het wenschelijk, dat ook het lagerhuis er de beschikking over zou hebben. De Joodsche reactie In welingelichte Joodsche kringen ver neemt Reuter, dat de Joodsche reactie op de Arabische eischen vermoedelijk de vol gende zal zijn: De Arabische eischen van onafhankelijkheid zijn voor een groot deel van de Arabische wereld vervuld en de be loften, welke gedurende den oorlog zijn ge daan, waarbij Palestina nadrukkelijk werd uilgesloten, zijn volledig gehouden. Ten aanzien van den Arabischen eisch, van Palestina geen Joodsch nationaal tehuis te maken, wijst men van Joodsche zijde, op de lange, historische verbondenheid van de Joden met Palestina, zooals ook gezegd wordt in de Balfour-verklaring en men ont kent, dat de Arabische bewering, dat de Joodsche immigratie de Arabieren zou ver drijven uit het zakenleven e.d. juist zou zijn. Integendeel is door de Joodsche industrie de levensmogelijkheid en het levenspeil van de Arabieren gestegen boven dat van de omringende Arabische staten. Ook wijst men van Joodsche zijde er op, dat uit het Peel-rapport blijkt, dat in de jaren, volgende op de Balfour-verklaring, do Arabische bevolking meer is toegenomen dan de Joodsche, terwijl voordien de Arabi sche bevolking gedurende vier eeuwen con stant is gebleven. President Lebruns bezoek aan Londen Op 21 Maart a.s. De president der Fransche republiek en mevrouw Lebrun zullen op 21 Maart a.s. in de middaguren aan het Victoria-station te Londen aankomen, waar zij zullen worden verwelkomd door oen Koning en de Ko ningin. In statierijtuigen zal het hooge gezel schap zich naar het Buckingham Palace be geven. Koningin Mary zal het nieuwe ge bouw van het Institut Francais openen. Des avonds zal een galabanket worden aange richt in het Buckingham Paleis. Woensdag zal een ontvangst voor het di plomatieke corps worden gehouden. Chamberlain heeft gistermiddag in het Lagerhuis medegedeeld vernomen te hebben, dat president Lebrun het aangenaam zal vinden een bezoek aan het parlementsge bouw te kunnen brengen. Hij voegde er aan toe, dat de leden van beide Huizen van het parlement president en mevrouw Lebrun zeer zeker een hartelijke ontvangst zullen bereiden. De gasten zullen op 23 Maart des ochtends om elf uur in Westminster Hall worden ontvangen. Namens de Labour-oppositie sprak Flet cher de meening uit, dat dit nieuws Ihet Britsche en Fransche volk groote voldoe ning zal schenken, daar het niet alleen wijst op een eerbetoon aan den president, doch op een demonstratie van solidariteit der beide westersche democratieën. MIJ Neheeren. Wilt U mij a.u.b. omgaand 2 ons „BLADGROENTE-NAMENIA" zenden, daar ik de bakken er voor klaar heb. Deze nieuwe groente heeft mij vorig jaar uitste kend voldaan en groeit zeer vlug. Ik kan het ieder aanraden. v. G. te W. Van Namens Zaden Dordrecht. (Reel.) Nu Is het opletten en on middellijk Ingrijpen, diis bij de eerste teekenen direct Aspirin nemen I HET BEPROEFDE GENEESMIDDEL BIJ QRIEPI (Reel.) De Belgische kabinetscrisis Thans Pierlot formateur Koning Leopold van België heeft thans aan den Waalschen katholiek Pierlot opdracht tot kabinetsformatie verleend. Het is zijn bedoeling, uit de drie tradlitioneele partijen een regeering samen te stellen, eventueel met toevoeging van enkele extra parlementaire leden. Veel hangt echter voor zijn welslagen af van de wijze, waarop hij zal trachten, de door den koning gevraagde „bevredigende oplossing" van het geval-Martens te vinden. De Vlamingen willen niet, diat Martens tot ontslagneming als lid van de Kon. Vlaamsche Academie voor Geneeskunde gedwongen wordt, ook niet in ruil voor autonomie van het Vlaamsohc land, omdat zeggen zij, een dergelijke autonomie van rechtswege aan Vlaanderen toekomt Anderzijds is van de liberalen bekend dat zij alleen in een regeering willen treden, die Martens' benoeming in de academie annuleert Nieuw Duitsch linieschip van stapel Hitier eert Bismarck In tegenwoordigheid van H i 11 e r is te Ham burg het linieschip „Bismarck" te water ge laten. Het schip heeft een waterverplaatsing van 35.000 ton en voert acht stukken geschut van 3S centimeter en twaalf stukken van 15 centimeter. De Duitsohe vloot telt thans in totaal drie linieschepen. De Fuehrer heeft bij deze gelegenheid een rede gehouden, waarin hij hulde bracht aan den IJzeren Kanselier, die in nauwelijks acht jaar en ondanks de tegenwerking van Centrumspolitici, liberalen en de opkomen de Marxisten, het tweede rijk heeft gesticht. „Hij heeft, aldus Hitier, daarmee den grondsteen gelegd voor den nationaal-socia- li6tisohcn eenheidsstaat, want hij heeft den stoot gegeven tot de overwinning der psy chologische stam- en landsvooroordeelen en belangen. Daar, waar zijn strijd zonder re sultaat is gebleven, heeft hij moeten falen, omdat hij het instrument miste, om een dergelijken strijd tot de laatste consequentie voort te zetten. Zijn verzet tegen het politi- ceerende priesterdom van het Centrum werd verlamd, evenals zijn poging, het Marxisme met alle middelen in het Duitsche volk uit te roeien. Het tweeae rijk is geëindigd zoo als hij vermoed heeft. Bismarck, wien het Duitsche volk alles te danken heeft, is slecht beloond. Het nationaal-socialisme echter heeft in zijn beweging en in de Duitsche volksgemeenschap de geestelijke wereldbe schouwing en de organisatie-elementen ge schapen, die de vijanden van het rijk eens en voor al kunnen vernietigen". Hitier besloot zijn toespraak met de ver klaring, dat hij het derde en grootste slag schip van de nieuwe vloot geen beteren naam kon geven dan dien van dezen grooten Duitscher. Het milliard der Duitsche Joden De tweede termijn vervalt De tweede betaling ten bedrage van 201 millioen mark van de den Joden wegens den moord op Vom Rath opgelegde boete van 1 milliard mark moet vandaag worden be taald. Reuter verneemt, dat zij ongeveer als de eerste betaling zal geschieden, nl. door het overgeven van kasmiddelen, gebouwen, land, juweelen, aandeelen en andere voor werpen van waarde. De Duitsche autoriteiten zullen er genoe gen mede nemen, wanneer de Joden dit be drag zullen bijeenbrengen. Het zal niet noo dig zijn het door individueele Joden te beta len percentage te vergrooten. De Spaansche burgeroorlog Bern gaat een gezant benoemen Gistermorgen is te Parijs een ministerraad gehouden, die uitsluitend aan een uiteenzet ting over den buitenlandschen toestand door Bonnet gewijd was. De raad besloot, dat Bérard naar Burgos zal terugkeeren om zijn missie verder te venrullen. De ministerraad heeft geen enkele beslis sing ten aanzien van een erkenning de jure van 't rechtsche Spaansche bewind genomen. In den loop van de week zal het kabinet bijeenkomen om m'eer in het bijzonaer den toestand te bestudeeren, die is ontstaan door de aanwezigheid in Frankrijk van tal rijke Spaansche vluchtelingen, zoowel mili tairen als burgers. Engeland beraadslaagt nog Havas meent te weten, dat in den Engel- schen kabinetsraad, die vandaag zijn weke- lijksche zitting houdt, drie rapporten met betrekking tot de eventueele erkenning van Franco ter sprake zullen komen. Het eerste rapport is van juridischen aard en behandelt ingewikkelde vraagstukken, als daar zijn het accrediteeren van een amlbassadeur bij een staatshoofd dat zelf in den vreemde verblijft het bezitten van een diplomatieke ver tegenwoordiging in een land, dat men noch te land noch overzee kan bereiken tengevol ge van een feitelijke blokkade, anders dan onder bescherming van oorlogsschepen. Een tweede rapport behandelt de overwegingen van het Foreign office voor en tegen de er kenning en zou tot een conclusie komen ten gunste van een erkenning. Het bevat voorts telegrammen, ontvangen van Sir Eric Phipps. den ambassadeur te Parijs, na zijn besprekingen met minister Bonnet. Het derde rapport is van financiee- len aard en handelt over de gouddepots van de Bank van Spanje in Frankrijk en Enge land. Men mag aannemen, aldus nog steeds Havas, dat het Engelsche kabinet zioh in principe zal uitspreken voor de erkenning, maar het aan den eersten minister en den minister van buitenlandsche zaken zal over laten het oogenblik te bepalen, waarbij zoo wel de weerstand van de republikeinen zal worden in overweging genomen als de hou ding ton aanzien der overwonnenen. De Zwilsersch-Spaansche betrekkingen De Zwitsersche federale raad heeft zijn goedkeuring gehecht aan een voorstel, de vertegenwoordiging te Burgos om te zetten in een legatie, en aan de regeering van Franco te verzoeken, toe te stemmen in de benoeming van een Zwitserschen gezant. In bevoegde kringen is men intusschen van meening, dat de betrekkingen tusschen Bern en het republikeinsche Spanje gehand haafd zullen worden Zwitserland heeft te Madrid een kanselarij en te Valencia een consulaat. Het bombardement van Minorca In Britsche diplomatieke kringen verklaart men. dat de rechtsche autoriteiten, na den Britschen vertegenwoordiger te Burgos een mondelinge uiteenzetting over het bcmbar- dement van Minorca te hebben gegeven, voornemens zijn. de Britsche regeering nog een schriftelijke verklaring te doen toeko men, waarin zij deze uiteenzetting zullen herhalen en tevens uiting aan haar leedwe zen zullen geven. Een doodvonnis Barriobero, de 63-jarige president van de volksrechtbank te Barcelona en Madrid, is na een proces, dat enkele dagen geduurd heeft, ter dood veroordeeld. Gewonden te Marseille Gisterochtend zijn te Marseille 500 Spaan sche gewonden aangekomen, die allen moe ten worden geopereerd. Zij zijn voorloopig od twee mailschepen ondergebracht. Men kan moeilijk begrijpen, zoo zegt de „Temps", dat van Italiaanschen kant en zelfs van Duitsehen kant gereageerr. wordt met zooveel ergernis op iedere kans op toe nadering tusschen Frankrijk en Engeland en Burgos, terwijl het toch evident is. dat een regeling van de Spaansche kwestie in een werkelijken geest van Europeesche toenade ring er ten zeerste door vergemakkelijkt kan worden. De taal, die de fascistische pers gebruikt in verband hiermee, vooral jegens Engeland, wekt nieuwe spanning in de be trekkingen tusschen Italië en Engeland en de sfeer, die geschapen werd door het Britsch-Italiaansche accoord van April 1933 en door het bezoek der Engelsche ministers aan Rome. loopt gevaar er ernstig door te worden benadeeld Men verheelt te Londen niet, dat de hou ding van Italië zekere bezorgdheden kan rechtvaardigen. Wat er het gevolg van kan zijn, is dat de diplomatie van Ciano, zooals men deze zioh thans ziet ontwikkelen, den in de Italiaansch-Britsche overeenkomst op genomen waarborg, welke bevestigd is door de verplichtingen, welke Mussolini jegens Chamberlain heeft aangegaan, dat Italië na den burgeroorlog geen territoriale voordee- len of eenigerlei voorrechten in Spanje en de Spaansche bezittingen zal nastreven, meer dan ooit noodig maakt. Indien de fas cistische mogendheid bij deze verplichtingen zou in gebreke blijven, zou de regeling der Spaansche kwestie uiterst moeilijk worden en zouden Frankrijk en Engeland gedwon gen worden alle noodige maatregelen te ne men om de vitale belangen te waarborgen, 'aarvan zij niet zouden kunnen afzien en de bescherming van hun posities in het westelijk deel der Middellandsche Zee en hun rijksverbindingen te verzekeren. De Hongaarsche regeering afgetreden Uit Boedapest wordt gemeld, dat de re geering lm redy is afgetreden. Naar ver luidt zouden er tusschen den rijksregeerder H o r t h y en den minister-president diep gaande verschillen aan den dag zijn getre den, o.a. over de oplossing van de Joodsche kwestie. Engelsch vliegtuig kon niet landen Het landingsgestel haperde Een vliegtuig van de British Airways, dat uit Parijs kwam, heeft gisteren twee uur lang boven Croydon gecirkeld, zonder te kunnen landien, daar het intrekbare landangsgesel weigerde te functionneeren. Het toestel had zeven passagiers en drie leden der bemanning aan boord. Ambulance-auto's en brandweerlieden met asbestkleeding stonden gereed, om zoo noo dig terstond hulp te kunnen verleenen. Ten slotte maakte de piloot met het lan dingsgestel van zijn machine nog steeds in getrokken een onberispelijke landing, waar bij het toestel slechts licht aan den romp werd beschadigd. Passagiers en bemanning bleven onge deerd. ECONOMISCHE REDDING VAN HET AFRIKANERDOM Drie plannen zijn opgesteld KAAPSTAD, 15 Febr. Voor de inzameling van gelden ten behoeve van het „Afrikaan sche economische front" waarvan de oprich ting bij de voortrekkerseeuwfeesten is voor? gesteld, zijn thans trustees benoemd. „Die Transvaler" meldt hierover: Voor de tienduizenden Afrikaners, die gre tig wachten om te kunnen meedoen aan dan ..reddingsdaad" welke tijdens de eeuwfees ten is aangekondigd, zal het niet meer noo dig zijn in het duister te tasten. Voor plke provincie (Transvaal, de Vrijstaat, Kaap land en Natal) zijn thans twee trustees be noemd. die de inzameling van fondsen zul len beheeren. Er zijn drie richtingen waarin de organisatie zich waarschijnlijk zal be geven. 1. Voorgesteld wordt de koopkracht van de Airikaners in verbruiksvereenigingen te or- ganiseeren. 2. Mobilisatie van het Afrikaansche kapi taal door de oprichting van een krachtige financieringsmaatschappü. welke onder des kundige leiding Afrikaansche ondernemin gen door het geheele land zal steunen. 3. Organisatie van de Afrikaansche arbei ders, „om hem voor zijn volk te behouden". GEEN REDE VAN MUSSOLINI Volgens sommige geruchten zou het in Mussolini's voornemen liggen, Zondag a.s. te Turijn een groote politieke rede te houden Te Rome worden deze geruchten echter voor volkomen ongegrond verklaard. DONDERDAG 16 FEBRUARI 1930 8.00 Gr 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gewijd® (gr.pl.). 10.30 Voor de vrouw. 10.36 Om roeporkest en solisten. (11.30—11.35 Decla matie en 12.15 ertchten). 12.30 AVRO-Amu- sementsorkesL 1.15 Het AVRO-Aeolian-or- kest 2.00 Voor de vrouw. 2.30 Altvioolvoor- draoht. 3.00 Cursussen voor de vrouw, 3.43 Gram.muziek. 4.00 Voor zieken en thuiszit tenden. 4.30 De Twilight Sere-naders (opn.)j 6.00 Week-Kaleldoscoop. 4.25 Gelukwen- schen. 5.30 AVRO-Amusementeorkest. 6.1® Orgelspel. 6.25 Berichten. 6.30 Sportpraatje* 7.00 Voor de kinderen. 7.05 De AVRO Djmc« Band. 7.30 Engelsche lea. 8.00 Berichten ANP. Radiojournaal, mededeellngen. 8.20 Concertgebouw-orkest en sollat. (In de pauze: Causerie over het Concertgebouw- pensioenfonds). 10.30 Dlsconleuws. 11.00 Be richten ANP. hierna: Renova-kwlntet (opn.)1 11.4012.00 Gram.muzlek. HILVERSUM II. 41fi,S M. 8.09—O.IR KRO. 10.09 NCRV. 11.00 KRO. 2.00—12.00 NCRV. 890—» (ca. 8.15 Berlc I Morgendienst dienstig half-u ichten. 12.15 KRO-orkest. (1.00—1.20 Gr., muziek). 2.00 Handwerkuurtje. 3.00 Grain.- muzlek. 3.45 Bijbellezing. 4.45 Gram.-muziek. 5.00 Handenarbeid voor de Jeugd. 5.30 Het Rotterdamsch Planokv 6.30 Berichten, gram. „Zeemansherinneringei Boekbespreking. 7.45 u-ram.muziex. s.uv Berichten ANP. Herhaling SOS-Berichten. 8.15 Orgelspel. 9.00 Causerie: „Zondig zwU muziek. ;tek. 6.45 Cauaerle: 7.00 Beo-Ichen. 7.16 lek. ca. 11.5012.00 Schrlft- DROITWICH. 1SOO M. 12.50 Ensemble. 1.20 Orkest. 3 35 Orkest. 5.05 Voor de vrouw. 6.20 Orkest. 6.05 Causerie. 6.40 Landbouwpraatje. 7.00 Orkest. 7.50 Gevar. programma. 8.35 Voordracht 8.50 Causerie So-vJet-Unie en Stille Oceaan. 9.45 Cello en piano. 10.20 vondwiJding. 10.40 Causerie. 10.63 Harr le-orkeat 11.35 Band. RADIO-PARIS 1648 M. 12.35 Zang. 1.10 Orkert, 2.35 Zang. 3.35 Cembalo. 4.35 Zang. 6.25 Ka mermuziek. 7.25 Orkest 8.35 Piano. «.60 KEULEN 4S6 31. 6.30 Orkest 7.60 Orkest 9.20 Volksliederen. 11.20 Militair orkest 12.SS Orkest. 1.30 Concert. 3.20 Orkest 4.40 Vocaal en Instrumentaal concert 6.55 Plano. 7.80 BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.J 1.30 Orgel, 8.20 Orkest en gemengd koor. 484 M.: 12.50 en 1.30 Orkest. 8.20 Orkest, 9.40 Orkest 10.30 Trio. 97** Luister Donderdagavond 7.157.45 N. C. R. V. naar de boekbespreking over: DE HUGENOTEN. Het boek van den dag. (Reel.)! I De gemeenteraad van Ietanboel (Con- stantinopel) heeft beslist, dat alle gebouwen in deze stad grijs geschilderd moeten wor den, bij wijze van voorzorgsmaatregel tegen luchtaanvaJlen. Proeven hebben namelijk aangetoond, dat het luohtgevaar daardoor aanzienlijk verminderd zal wordien. De kleur der gebouwen zal dezelfde zijn als van het plaveisel der straten. Op groote hoogte vliegende aanvallers zullen dan slleohts een grijze vormeloozei massa zien en zich niet kunnen oriënteeren* VRAAGT ONZE GEÏLLUSTREERDE PRIJSCOURANT DOOR MARTHA VISStR (24 En dan denkt Adriaan meteen aan de jongelui hier, om hem heen. die dit niet wetenMogelijk loopt er een enkele jongen uit een geloovig milieu tusschen door, maar dat zijn toch de enkelingen, zooals hijzelf er een isverre weg de meesten komen uit liberale gezinnen. De betere klasse is nu eenmaal liberaal; de vrijzinnigheid speelt de eerste viool in het land en slechts wie zich tot haar hoogte weet op te werken, telt mee, de anderen gelden voor men- schen van de nachtschuiten dat deze zoo hooggevoe- lende menschen toch iets, neen feitelijk alles missen, schijnen ze in het geheel niet te beseffen Dat zijn zoo Adriaans gepeinzen, dien eersten middag, in de overvolle lunchzaal. Om even één uur is hij met eten klaar. Buiten schijnt de zon: een schitterende Septembermaand zet in. Binnen is het rQokerig en heet. Nog bijna een vol uur. Wat doet hij hier al dien tijd aan zijn eenzaam tafeltje. Dan de straat maar op! Als naar gewoonte buigt Adriaan een oogenblik het hoofd cn vouwen zijn handen zich tot het dankgebed.^ Dat hij de eenigens in deze omgeving, merkt hijzelf nauwelijks, zoomin als het hem opgevallen is, dat een lange blonde jongen, met fletsblauwe droomerige oogen, die in een hoek zit te kaarten met een voor zijn ras forschen, vitalen Indo, reeds meermalen naar hem heeft gekeken. Totdat hij de deur achter zich sluit, volgen hem die oogen en ze staren nog op den uit gang, als Adriaan al lang verdwenen istot de Indo z'n maat met een vloek terugroept tot het proza van het kaart spel....^ Reeds na een week of wat begint Adriaan, zoo naar z'n eigen inzicht althans, een aardigen kijk te krijgen op de vaste bezoekers van de lunchroom en doet het eigenaardige geval zich voor, dat hij er niet één gevonden heeft, bij wien hij zich nader zou willen aansluiten, gesteld dat de gelegenheid hem daartoe werd geboden, wat niet het geval is. Dat het voor minstens negentig procent zijn eigen terughoudendheid is, welke hem in den weg staat, z'n onvermogen zich te geven, zijn niet van harte geïnteresseerd zijn bij de belangen van anderen, dringt maar vaag tot hem door. De behoefte aan toenadering die even in hem opgevlamd was, is al weer goeddeels gedoofd. Er gloeien nog wat sintels na, half ver scholen onder de asch, dat is alles. En zoo dreigt Adriaan opnieuw de, tot op zekere hoogte gewaardeerde bijlooper te zullen worden. Vanzelfsprekend heeft hij nu ook den blonden jongen man met de droomerige oogen ontdekt en wonderlijk, naar hem schijnen z'n sympathieën nog het meeste uit te gaan. Meer malen betrapt Adriaan er zichzelf op, ook als hij heelemaal niet in de lunchroom is, dat hij de ietwat teere gestalte als in den geest voor zich ziet. En dan is het hem steeds, alsof achter dat hooge blanke voorhoofd duizend vragen om een antwoord moeten roepen, naar hem, of naar een ander, dat weet Adriaan vanzelf niet, doch in elk geval vermoedt hij een geestelijken achtergrond in den onbekenden blonden jongeling. Dat het aangaat op een kennismaking en uitwisse ling van gedachten voorvoeit Adriaan en hij weet niet, of hij naar dat oogenblik verlangt dan wel er tegen opziet.... of misschien beide. Onder welke omstandigheden het eerste woord gespro ken zal worden, blijft hem voorloopig nog een raadsel, want de ander is altijd met den Indo, met wien hij brood eet, kaart speelten vloekt. Soms denkt Adriaan, dat hij misschien geroepen is om die beide kerels op het onbetamelijke van hun tijdverdrijf te wijzen: wie lijdelijk toeziet en aanhoort, staat inmmers mede schuldig? „Noch nederzit, waar zulke samenrotten, die roe keloos met God en godsdienst spotten", zoo getuigt Johan nes Eusebius Voet, naar Psalm één, meermalen tegen htm. Maar hoe moet hij het aanleggen? Op het cafe'tje toeloopen en een boetpredicat'e afsteken? Maar dat lijkt bespottelijk en het zou ook zeker niet onopgemerkt blijven. Adriaan ziet zichzelf al in zulk een weinig verkieselijke situatie: het stem- mengeraas verstomd en alle oogen gericht op den nieuwe ling, die het besteken durft het doen en laten van een paar vaste klanten in het openbaar te becritiseeren. Adriaan hóórt als 't ware zijn eigen stem, aarzelend en dun tegen de onnatuurlijke stilte. Het kan niet anders dan een blunder worden, 't Lijkt krankzinnig en toch moet het feitelijk, want hoe zou hij ónders moeten optreden en wél indruk maken? Na korten tijd zoekt Adriaan, toegevend aan een neiging tot struisvogelpolitiek, plaats aan een tafeltje wat verder van den blonde en den Indo verwijderd. Daar zal het gegok hem minder hinderen en hoort hij de ruwe praat niet zoo....„« Maar ook daar blijven zijn gedachten bij het met omzichtig heid gemeden tafeltje, waar gekaart en gevloekt wordt en ook daar schijnen de lichtblauwe oogen, ofschoon ze hem onmogelijk zien kunnen, hem niet los te laten. Weer een dag of wat later komt de Indo niet opdagen. De blonde zit dien middag aan zijn vaste tafeltje zwijgend en overgegeven te lezen in „Recht voor Allen". „Aha, ben je van dien kant", denkt Adriaan en hij meent, voorloopig althans, genoeg te weten, ofschoon hij „van dien kant" de wereld nog nooit bekeken heeft. Niet lang daarna komt het op een middag eens zoo uit, dat als Adriaan de lunchroom binnenkomt er nog maar één tafeltje onbezet is. Even later arriveert de blonde, alleen. Met een „pardon, zeker niet bezet hè?" zet hij zich tegenover Adriaan neer. Deze eet rustig door, in zichzelf overleggend, dat het misschien maar het beste is, wat afstand te bewaren tegenover zoo'n rooien snuiter. Op de scbaarsche alk dag- praatjes van den ander, die merkbaar ver egen wordt onder j Adriaans stugheid, antwoordt hij m?t het minimum waarmee hij af kan. Merkbaar teleurgesteld diept de blonde teneinde raa-d maar weer een blaadje uit zijn binnenzak op, dat hij I zeker al vele malen gelezen heeft. Adriaan eet enderwij! j stevig door, met de bedoeling straks zoo gauw m-jqe'.ijk te verdwijnen. Het schijnt Adriaan verstandig toe zou te han- delen, maar het valt hem moeilijk de sympathie des harten, die hij den man tegenover zich d-snndaaks toedraagt, zoo radicaal te verloochenen. Jj Wordt vervólgd j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 2