redm
De Londensche Palestina-
conferentie
Deel der linksche ministers terug
in Spanje
1
IMU
HOEST
FAMEL
Aspirin
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1939
EERSTE BLAD PAG. 9
Toespraken van Chamberlain,
Mohammed en Weizmann
Indische moslims
beleggen vergaderingen
Gistermorgen heeft Chamberlain
j'n het St Jam es-paleis te Londen met een
inleidend welkomstwoord de Palestina-
conferentie geopend. „De besprekingen,
200 zeide hij o.m., moeten volledig, open
hartig en vrij zijn. In overeenstemming
daarmee zullen de Britsche vertegen
woordigers de onderhandelingen niet
openen met het leggen van eenige basis
voor de besprekingen en evenmin zullen
zij hun eigen standpunt bekend maken,
voordat Arabieren zoowel als Joden in
afzonderlijke besprekingen volledig gele
genheid hebben gehad, hun zaak uiteen
te zetten".
Degenen, die de internationale gebeur
tenissen volgen, zouden, naar Chamber
lain hoopte, de verzekering niet van
noode hebben, dat de Britsche politiek er
eene is, drie streeft naar vrede, zoowel in
de betrekkingen met de Europeesche
landen, waarmede de jïngelsche belan
gen zoo nauw verbonden zijn als in de
landen, voor welker bestuur Engeland
in het bijzonder verantwoordelijk is.
Na er met nadruk óp te hebben gewezen,
hoe diep de Britsche regeering de ongeluk
kige gebeurtenissen in Palestina betreurt en
na uitdrukking te hebben gegeven aan de
vurige hoop, dat vrede en voorspoed weldra
zouden worden hersteld, zeide Chamberlain,
dat het urobleem, waarvoor de conferentie
zich gesteld ziet, moeilijk is en soms onop
losbaar is verklaard, doch hoe moeilijker 't
probleem is, des te inniger was hij over
tuigd van het belang van persoonlijk con
tact tusschen de invloedrijke mannen, die
er bij betrokken zijn.
Het is een daad van waar staatmanschap,
om, indien men zich geplaatst ziet voor wat
een impasse lijkt, toch een compromis tot
stand te brengen op een rechtvaardige
basis.
.,Dit is", aldus Chamberlain, „de taak,
welke ons wacht; ongetwijfeld e^n moeilijke,
doch zeker niet een, die onze vereenigde
krachten te boven gaat.
Laat ons onze aandacht con centree ren op
'de realiteiten in de huidige situatie, de noo-
dige aandacht wijden aan alle essentieele
overeenkomsten en pogen, elkanders stand
punt te waard ee ren.
In dezen geest hebben wij de meeste kans,
een regeling tot stand te brengen van het
huidige probleem, welke de basis zal wor
den, waarop wederzijdsch begrip kan
groeien, zoodat de vrede in Palestina ten
laatste zal verzekerd zijn",
Antwoorden der delegatie-leiders
Prins Mohammed Abdoel Moneim
heeft minister-president Chamberlain na
mens de Arabische gedelegeerden ter Pales-
tina-conferentie voor diens welkomstwoord
bedankt.
Onze aanwezigheid, zeide prins Moham-
ONS FEUILLETON
Korte Inhoud van het voorafgaande
Tusschen twee groote moderne gebouwen
van een manufacturenmagazijn en een
filiaal van de Provinciale Bank, staat het
kleine antieke pandje De Bloeyende Aman
delboom, eigendom van den ouden heer
Wiechers.
De jongelui in de dorpskroeg van Water
dam begTijpen niet, dat de oude heer een
bod van twaalfduizend gulden, hem door de
Bank gedaan voor zijn pand, heeft afgesla
gen. Wat zou daar achter zitten? Allerlei
geruchten doen de ronde.
Adriaan, eenig zoontje van den heer Wie
chers, is negen jaar. Hij bekijkt zijn vader
en tante Ditje, de huishoudster, op zijn
eigen wijze. Ook over de broeders Halbert-
sma, Kamp, Gelisse en Meijers, die 's Zon
dags na kerktijd in het huis van den heer
Wiechers allerlei geestelijke zaken bespre
ken. heeft Adriaan zoo zijn eigen meening.
Met een schoolvriend gaat Adriaan naar
de Zondagsschool. Brinkman, eerste onder
wijzer aan het kleine Christelijke schooltje,
tracht met veel ijver nieuw leven te brengen
in de doode orthodoxie en het maatschappe
lijke sleurleven van Waterdam. Door zijn
werkkring komt hij natuurlijk vooral met de
jeugd in aanraking. Ook Adriaan Wiechers,
die goed kan leeren, heeft zijn belangstelling.
Na een bespreking tusschen Brinkman en
den heer Wiechers wordt besloten,
Adriaan naar de H.B.S. zal gaan. Hij slaagt
voor het toelatingsexamen, en heeft nu
lange vacantie voor zich. Omdat hij maar
alleen is, verveelt hü zich reeds spoedig.
(Zie vervolg hieronder)
med. is het bewijs van onze vriendelijke ge-
ndheid en van onzen goeden wil.
De Prins sprak voorts de hoop uit. dat de
wederz'jdschc goede wil zou leiden tot een
billijke regeling van 't vraagstuk, dat reeds
te lang vraagstuk is gebleven. Met voldoe
ning had hij kennis genomen van Chamber
lains verzekering, dat de vredespolitiek,
door Engeland gevolgd bij 3e internationale
betrekkingen, op de regeling van het Pales-
tijnsche nrobleem zou worden toegepast. Hij
hoopte, dat Chamberlain opnieuw een be
langrijke bijdrage zou kunnen leveren tot de
zaak van den vrede, die hem zoo na aan
het hart ligt.
Namens de Joodsche delegatie bracht prof.
W e i z m a n n den Minister-President dank
voor de vriendelijke ontvangst. Hij herin
nerde aan het feit, dat het in het paleis van
St James en mogelijk zelfs in dezelfde zaal
was, dit het mandaat inzake Palestina in
Juli 1922 tenslotte werd goedgekeurd door
den Volkenhond in een vergadering, waarin
Lord Balfour de Britsche regeering vertegen-
oord igdc
Na hulde te hebben gebracht aan Cham
berlain en diens beroemden vader voor de
door hen betoonde innige sympathie met t
lot van het Joodsche volk, zeide Weizmann,
dat de Joodsche politiek steeds gericht was
op vrede in Palestina, hetgeen, naar hij met
zekerheid kon zeggen, vereenigbaar was met
de handhaving der fundannenteele rechten
van de Joden.
Wij ontmoeten u in een donker uur onzer
historie, aldus Weizmann, en het is geen
overdrijving te zeggen, dat de verwachtin
gen en de gebeden van millioenen Joden,
verstrooid over de geheele wereld, met on
wrikbaar vertrouwen geconcentreerd zijn op
de Britsche goede trouw bij deze beraadsla
gingen. Al deze moeilijke jaren door hebben
wij er naar gestreefd de samenwerking te
handhaven met de Britsche regeering, welke
steeds de hoeksteen is geweest van onze
politiek. Onze huidige taak vangen wij in
dcnzelfden geest aan.
Britsch-Indië waakzaam!
In geheel Britsch-Indië zijn op initiatief
van Dzjinnah, president van d«n Indischen
Mohammedaanschen bond, vergaderingen
van Mohammedanen gehouden in verband
met de opening van de Palestijnsche confe
rentie.
Ongeveer duizend telegrammen, waarin
uiting wordt gegeven aan de sympathie voor
de Arabische zaak, zijn Mac Donald toe
gezonden.
De Spaansche burgeroorlog
DE INTERNEERING V.HET
REPUBLIKEINSCHE LEGER IN
FRANKRIJK
r3rr^
PUKJCCflOAj mWaltaqf
FR A N K R
ÜgcS c a T'Ok'-
''^3. ^RIPOLL^"'
IJ K J .Ijl
X>at nourRAS^L—
O 1 S7}Ë
FOLOT
Del Vayo over voortzetting
van den strijd
Negrin, Del Vayo en andere ministers van
de Spaansche republikeinsche regeering be
vinden zich thans weer in Catalonië. Zij zijn
voornemens daar tot het laatste oogenblik
te blijven.
In Britsche officieele kringen houdt men
zich volgens Reuter thans bezig met het
technische probleem van het voortbestaan
dezer republikeinsche regeering.
Uiteengezet wordt, dat de toestand op het
oogenblik blijft zooals hij was, doch dat de
moeilijkheid gelegen is in het feit, dat niet
definitief kan worden gezegd of er thans
een republikeinsche regeering is.
Non steeds blijven buitenlandsohe vrijwil
ligers in Spanje. Derhalve blijft de Britsche
houding tegenover de kwestie def erkenning
van Franco ook dezelfde, n.L dat er van een
dergelijke erkenning geen sprake kan zijn,
voor aleer alle buitenlandsche troepe-'
Spanje zullen hebben verlaten.
Het verluidt, dat er niet een nieuw ver
zoek om erkenning door Franco is ingediend
op grond van de omstandigheid, dat er niet
langer een „regeeringspartij'* bestaat. De
vorige verzoeken van Franco waren alle ge
baseerd op de bezetting van het grootste
gedeelte van het Spaansche grondgebied.
Wat de bemiddeling aangaat, is het stand
punt der Britsche regeering, dat de Britsche
autoriteiten ter beschikking van beide par
tijen staan. Dit zou vermoedelijk van toepas
sing zijn op de bezetting door Franco van
Minorca, indien dit mogelijk zou zijn zonder
bloedvergieten. Er wordt echter de nadruk
op gelegd, dat Groot-Brittannië niet zijn
diensten aanbiedt als adviseur.
Te Londen gelooft men, dat de bedoelin
gen van Franco ten aanzien van Minorca
zijn, het, na onderhandeling, te bezetten
wordt er veel „BLADGROENTE-
NAMENIA" gezaaaid. Het is een lekkere
groente, die gretig aftrek vindt. Kent
deze nieuwe groente nog niet, neemt dan
nog een proef. U mo t echter spoedig
bestellen, want de zaadvoorraad vermindert
snel.
Van Namen's
Zaden Dordrecht
(Reel.)
en niet met Italiaansche
De terugtrekking der Italianen
I-n de Giomale d'Italia schrijft Gay da dat
de terugtrekking van de Italiaansche vrij
willigers uit Spanje afhangt van de volgende
oorwaarden:
le. Volkomen demobilisatie en versprei
ding van de naar Frankrijk gevluchte troe-
penafdeelingen, die anders toch steeds een
gevaar zouden blijven voor het nationale
Spanje.
2e. De naar Frankrijk gevluchte bewind
hebbers van het republikeinsche Spanje
moeten uit elkander gaan en onschadelijk
worden gemaakt. Hun aanwezigheid m
Frankrijk schijnt op zich zelf reeds zonder
ling en bedenkelijk.
3e. Onvoorwaardelijke capitulatie binnen
en buiten de grenzen van Spanje.
4e. Teruggave van de geroofde en naar
Frankrijk overgebrachte schatten van Span
je. die niet alleen een nationaal goed. doch
een oorlogsfonds vormen, zoomede de terug
gave van het goud der Spaansche Nationale
Bank.
In Rome is intusschen op vragen
Britsche zijde geantwoord, dat deze uiteen
zetting van Gavda onjuist is.
De Italiaansche regeering heeft haar
vroegere verzekering herhaald, dat de Itali
aansche vrijwilligers zullen worden terugge
roepen, zoodra de overwinning van Franco
volkomen is en dat Italië zich niet in de
interne aangelegenheden van Spanje zal
mengen.
Eveneens van bevoegde zijde wordt ver
klaard, dat de Italiaansche regeering in ver-
VERKOUDHEID
BRONCHITIS
Sedert meer dan 30 jaar wordt
Siroop Famel door doktoren
gewaardeerd als een betrouw
baar geneesmiddel ter bestrij
ding van aandoeningen der
ademhalingsorganen.
SIROOP
Kleine flacon f 1.15 Groote flacon f 1.90
één stap! Daarom op-
gepast en ook bij de ge
ringste verkoudheid on-
middellijk Aspirin nemen!
HET BEPROEFDE GENEESWIDOEt BU GRIEP!
(Red.)
band met de berichten, dat Italië voort
durend manschappen onder de wapenen
roept, aan de Engelschen de verzekering
heeft gegeven, dat noch in Italië, noch in de
overzeesche bezittingen abnormale troepen
bewegingen plaats hebben.
De verzekeringen, waarvan hier sprake is,
zouden gegeven zijn langs den normalen
Qiplomatieken weg.
Naar verluidt zou Mussolini eerlang
in ondubbelzinnige bewoordingen de door
hem aan Chamberlain gegeven verzekering,
dat de Italianen Spanje zullen verlaten, wan
neer Franco de regeering van Madrid zal
hebben verslagen, herhalen.
Aan de Pyreneeëngrens
Gisteravond hebben zich eenheden der
republikeinsche troepen. ,die met vracht
auto's direct van het front kwamen, aange
meld bij de Fransche grens. Het zijn man
schappen van de eerste tankbrigade en van
de tweede pantserbrigade. De ontwapening
dezer troepen, die in het geheel niet zulk een
moedeloozen indruk maakten, als de mili
tairen. die zich totnogtoe hij de Fransche
grensposten hebben aangemeld, liep zeer
vlot van stapel.
Met de ontruiming van Puigcerda is in
middels een begin gemaakt en reeds zijn
ongeveer 4000 menschen over de grens geko
men. De nationalisitsrhe strijdkrachten na
deren deze plaats. In den loop van den dag
haddon zij gisteren reeds het industrie
plaatsje Olot aan den weg van Gerona naar
Ripoll genomen. Figueras is eerst gistermid
dag geheel ontruimd door de militairen en
de burgerbevolking. Het stadje was rind
gistermorgen 5 maal gebombardeerd.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt, dat
gisteren twee nationalistische vliegtuigen
boven Madrid hebben gevlogen. Het was den
vliegers opgevallen, dat geen enkel schot op
hen gelost was, ondanks het feit. dat zij op
geringe hoogte vlogen en verder, dat -an
verschillende huizen de witte vlag waaide.
Hier en daar had men daartoe beddelakens
gebruikt
Del Vayo heeft gisteren te La Junquera
tegenover journalisten verklaard, dat de
regeering besloten is den strijd voort te zet
ten tot aan het einde. De middelen, waar
over wij in de centrale zone beschikken, zoo
verklaarde hij, maken het ons mogelijk den
strijd gedurende maanden voort te zetten.
Ondanks den ernst van den toestand hebben
wij vertrouwen in het resultaat, want wij
hebben een geheel volk achter ons.
na de novembertroebelen|
in frankrijk
Gratie voor enkele groepen
stakers
In de Fransche Kamer is wederom het lot
van de stakers ter sprake gebracht, die aan
de November-troebelen tegen de regeering
hadden deelgenomen en deswege hun brood
inning verloren hebben.
B 1 u m zeide. algemeene amnestie wen-
schelijk te achten en protesteerde er tegen,
dat militante arbeiders van hun betrekking
waren beroofd.
11 a d i e r antwoordde, dat de regeering
reeds in 4000 gevallen gedaan heeft tre-
ltregen, dat arbeiders weer te werk gesteld
werden; zij zal er naar blijven streven, dat
alle Fransche arbeiders kunnen werken. Er
is een categorie fabrieken, waar niet ge
staakt had moeten worden: de genationali
seerde fabrieken en vooral de vliegtuigen-
fa brieken.
De regeering zal voor de stakers in de
genationaliseerde fabrieken niet streng rijn,
doch zij moet rekening houden met het feit,
dat de productie in de vliegtuigenfabrieken
van week tot week toeneemt, sedert zekere
slechte arbeiders ontslagen zijn.
De Kamer heeft daarop een voorstel aan
genomen, dat niet aan eerder veroordeelde
delinquenten, veroordeeld wegens voor 28
December 1938 gepleegde delicten betreffen
de openbare bijeenkomsten, collectieve ar
beidsconflicten en betoogingen op den open
baren weg, alsmede voor alle daarmede sa
menhangende delicten, met uitzondering van
diefstal, heling, plundering en brandstich
ting, gratie kan worden verleend.
Roosevelt en de werkverschaffing
Ontslagen aangekondigd
President Roosevelt heeft een bood
schap aan het Amerikaansche congres
zonden, waarin hij o.m. verklaart, dat, aan
gezien het congres de door hem aange
vraagde credieten van 875 millioen dollar
met 150 millioen dollar beknot heeft, het
aantal personen, die geplaatst zijn bij de
werkverschaffing der regeering op het te
genwoordige peil van 3 millioen gehouden
zal worden tot 1 April a.s. Na dien datum
zullen tusschen 1 en 1Y2 millioen personen
ontslagen moeten worden tot 1 Juli a.s.,
tenzij het congres alsnog een aanvullend
crediet inwilligt van 150 millioen dollar.
DOODVONNISFEN IN DUITSCHLAND
De speciale rechtbank voor Midden-
Duitschland heeft vonnis gewezen tegen
vijf beklaagden, die in Januari bij Halle
een goederentrein hadden aangehouden,
een post- en een spoorwegbeambte hadden
neergeschoten en een postwagen geplun
derd hadden.
Twee beschuldigden zijn ter dood veroor
deeld, een derde tot levenslange tuchthuis
straf, de beide overigen tot 12 jaar tucht
huis.
Een algemeen Zwarte Zee-pact
op komst?
Sovjets probeeren het tot stand te brengen
In het corps diplomatique doen op het
oogenblik zekere geruchten de ronde, vol
gens welke de leiders der Russische buiten
landsche politiek voorzichtig het terrein
zouden aftasten, om zekerheid te krijgen,
of er kansen bestaan op de verwerkelijking
van een Zwarte Zee-pact, dat eventueel
Rusland, Roemenië, Turkije, Griekenland
hoewel dit niet aan de Zwarte Zee ligt
en wellicht eens Bulgarije zou omvatten.
Het is niet bekend, of reeds min of meer
duidelijke voorstellen gedaan zijn aan de
betrokken staten, maar de gedachte aan
een Zwarte Zee-pact heeft zonder twijfel de
aandacht der diplomatieke kringen getrok
ken.
Een Italiaaansch-Russisch
handelsverdrag
Gisteren is te Rome een economische
overeenkomst tusschen Italië en de Sovjet
unie gesloten, waardoor een einde gekomen
is aan het commercieele en economische
conflict, dat sedert het begin van het vorige
jaar tusschen de beide landen bestond. De
overeenkomst voorziet in de levering aan
Italië van grondstoffen als petroleum, stook
olie. minerale oliën, bruinkool, graan, hout,
mangaan en van eindproducten van de Ita
liaansche industrie aan de Sovjet-Unie.
De betalingen zijn gebaseerd op een
systeem van clearing.
Oom rijdt zijn twee-jarig
neefje dood
DE KOOG, 8 Februari. Hier ter
plaatse is gisteren een treurig ongeluk
gebeurd. Een twee-en-half-jarig jonge
tje uit het gezin van den heer A de
Ridder is door een ongelukkigen sa
menloop van omstandigheden door een
auto. welke werd bestuurd door een oom
van het ventje, overreden. Korten tijd
later is het aan de gevolgen overleden.
De oom had kort tevoren met den kleine
gespeeld Hij had hem even op den arm ge
nomen en daarna weer op den grond gezet.
Direct daarop was hij in zijn wagen gestapt
cn heeft daarbij niet opgemerkt, dat het
jongetje achter zijn auto was gaan slaan.
Dit werd den kleine noodlottig, want
oom moest enkele meters met zijn wagen
achteruitrijden met het gevolg, dat de klei
ne onder de wielen raakte met het reeds ge
melde gevolg.
FEBRUARI 193#
1875 cn 301,5 M. AVRO-Ultren-
am.muziek (ca. 8.15 Berlohten),
enwUdlng. 10.15 Gi
V{\or ae vtouw. 10.35 Or
Soliste. (11.30—11.55 Deel
12.15 Berichten). 12.30 Gram.muziek. LOO
AVRO- A
>111. V ERSUM
10 30 V0<
jrkest
2.30
plai
letdlm
3.00 Cursussen voor de vrouw. 3.46
muziek. 4.00 Voor zieken en thuiszittenden.
4.30 Planovoordracht 6.00 AVRO-Weekka-
leldoscoop. 6.25 Gelukwenscheo. 6.30 AVRO»
Salonorkest. 6.30 Sportpraatje 7.00 Voor d«
kir.deren. 7.05 AVRO-Dansorkest 7.30 En-
gelsche les. 8.00 Berichten ANP, Radlojour-
mededeelingren. 8.20
Orkej
0.30 Discc
srtgeboutr-
Literaire causerie
11. üO Berichten ANP,
Chevi
11.40—
.Orches
12.00 OrgelspeL
H.LVKRSUM II. 415.5 M. 8.00—0.15 KRO. 10.00
NCRV. 11.00 KRO. 2.0012.00 NCRV. 8.00—
9.15 Gram.muziek. (Om 8.15 Berichten)*
10 00 Gram.muziek. 10.16 Morgendienst 10.48
Gram.muzlek. 11.30 Godsdienstig halfuur
tje 12.00 Berichten. 12.15 Gram.muzlek. 12.S0
KRO-Orkest. (1.00—1.16 Gram.muzlek). 2.00
srkuurtje. 2.66 Gram.n
7.45 Gram.muzlek. 8.00 Berlchtert
ANP. herhaling S.O.S.-Berichten. 8.15 Het
Christ Mannenkoor „Sursum Corda" en gr,
muziek. 8.45 Exegetische causerie. 9.15 Ver
volg concert 9.30 Het All Round Sextet
10.00 Berichten ANP actueel halfuur. 10.20
Vervolg concert 10.45 Gymnastiekles. 11.00
Vervolg concert. 11.30 Gram.muzlek. 11.50—
12.00 Schriftlezing.
droitWICH, 1500 M. 12.05 Plano. 12.35 Orkest
1.05 Orkest 1.50 Orgel. 8 16 Declamatie. 8.3S
Orkest. 5.05 Causerie. 5.40 Sextet 6.40 Voor
7.00 Orkest 7.60 Gevar. progra
ma. 8.36
Causerie. 9.50 j
8.60 Causerl
10.20 Korte kerk
Harmonieorkest. 11.38
HUSSEL 322 en 4S4 M. 32 1
—2.20 Gevar. Programma.
Symphonte-orkest 9.20 De
8.60 Orkeet
M. 12.5" *>n
6.20 Orkest 8.2(|
Wiener S&nger-
De Duitsche dienstmeisjes
Het Duitsche consulaat-generaal verzoekt
ons het volgende op te nemen:
In verband met den terugkeer van Duif*
sche meisjes naar haar vaderland, zijn in dd
Nederlandsche pers herhaaldelijk foutieve!
berichten gepubliceerd. Daarom zij het vol
gende medegedeeld.
De terugkeer der Duitsche meisjes ge
schiedt geleidelijk. Het eerste contingent id
begin Februari naar Duitschland vertrok
ken. Uitstel van vertrek kon en kan slechtd
bij hooge uitzondering wegens dringende om
standigheden worden verleend. Alle meisjes
moeten haar paspoorten aan haar consulaat
inzendpn dus ook zij, die geen schriftelijkert
oproep ontvangen. Overigens hebben alle irt
Nederland wonende Rijksduitschers de ver
plichting zich bij hun consulaat aan te mel
den en ook hun adresverandering mede te
deelen.
Wie ten opzichte van het bovenstaande
zijn verplichting niet nakomt, handelt tegen
de Duitsche wet, wat vanzelfsprekend niet
zonder gevolgen voor hem kan blijven.
De meisjes, die naar Duitschland terug-
keeren zijn vrij in de keuze eener betrekking*
Er wordt aus ten deze geen dwang uitge
oefend.
(Herplaatst wegens misstelling!
TURKENBURG'S TUINGIDSEN
Nieuwste Uitgave:
BLOEMEN UIT BOLLEN EN KNOLLEN
VOOR KAMER EN TUIN
Beschrijft kleur, planttijd, kweekwijze, bloeitijd, hoogte en rassen van: Najaars
bloembollen als: Hyacinthen, Tulpen, Narcissen enz.; van Voorjaarsbloembollen en
-knollen als: Dahlia's, Gladiolen, Begonia's, Lelies enz. 100 blz.; 80 afb. op kunst-
druk. Prijs, ondanks kostbare uitvoering, slechts f 0.70, fr. p post 079
Verkrijgbaar bij: TURKENBURG's ZAADHANDEL BODEGRAVEN
Postrekening 4377.
Odo^Lyon vdi dejj.
(18
De verveling bevordert deze vlagen van vrees en weemoed.
De reactie op beide uit zich in bravoures tegenover Ditje, die
niet van plan is zich door „zoo'n aap" te laten brutaliseeren, al
gaat hij nu dan ook honderdmaal naar de H.B.S.
Een onverwachte afleiding in deze ontegenzeglijk nerveuze
dagen komt, in den vorm van een gedrukte boekenlijst, van
den directeur der H.B.S. Voor het eerste jaar loopt deze tegen
een dikke vijftig gulden. De volgende jaren wordt dat minder,
omdat atlassen en dictionaires vanzelf niet meer voor een
tweede maal aangeschaft behoeven te worden. Het bedrag
valt Wiechers niet mee, maar al spoedig meent hij een gat te
zien. Ergens op zolder moet nog een partij leerboeken staan.
Daar heeft Oom Geurt, z'n broer, die nu al jaren hoofd eener
school te Groningen is, nog uit gestudeerd. Daar kan best nog
iets bruikbaars bij zijn, denkt Wiechers, want, voor-
zoover hij weet, is tweemaal twee al de dagen vier geweest en
zal Parijs zich de laatste jaren ook wel niet verplaatst hebben,
jyajit daa had Je daar allicht iets van gehoord,
Adriaan moet met die lijst boven maar eens gaan zoeken,
hij heeft daar nu mooi den tijd voor. Echter nog vóór de kisten
met bestemminglooze bezittingen der vorige geslachten Wie
chers worden omgemorreld, ontdekt Adriaan een aanteekening
op de boekenlijst, welke spreekt van „laatste drukken" en „niet
opensnijden voor de leeraar de boeken heeft goedgekeurd".
Op het eerste hooren kwalificeert Wiechers deze geste van
den H.B.S.-directeur als „boerenbedrog", doch bij nader in
zien zegt hem zijn koopmanshart, dat de boekhandelaar óók
leven moet en zoo aanvaardt hij tenslotte de voor hem onvoor-
deelige bepaling met een: het mót dan maar.
Slechts één uitzondering maakt hij, en wel voor de passer
doos. Die moet er ook nog wezen, naar hij meent in het boven»
te laatje links van het kabinet. Adriaan moet nog maar eens
gaan zoeken.
Weer heelemaal opgemonterd; gaat deze, nog denzelfden
middag, naar de „goede" kamer, waar ook het oude familie
kabinet staat, met de bedoeling de passerdoos van oom Gerrit
te voorschijn te brengen. Bovenste laatje links. Dat is gauw
gevonden. Hij moet echter de lade geheel uittrekken om de
doos, die blijkbaar ver achteraan staat, te kunnen uitlichten.
Bij het wat ruw weer toeschuiven glijdt een verkleurde blauw
grijze enveloppe uit de overvolle lade en valt op den grond.
Zeker zou Adriaan het papiertje, met de gewone onattent-
heid van zijn jaren, op den vloer hebben laten liggen, ware het
niet. dat er ook wat uit de passerdoos was gevallen. Dan maar
allebei oprapen. Maar ook dat gebeurt onhandig en zoo valt
er weer wat uit den briefomslag, die op de naden geheel ver
teerd blijkt te zijn. Opnieuw bukt Adriaan zich. nu ietwat
nieuwsgierig..*,.* en houdt ia zijn hand het verbleekte portretje
van een vrouw. Meteen gaat er een schok door zijn lijf. Ze is
het, de vrouw, die hem verschenen is, nu al weer lang geleden,
op een nacht, toen hij niet eens slapen durfde uit angst voor
vallende balken. Zij is het, die hij eerst voor een engel heeft
aangezien en die hij later om fantaseerde tot een verschijning
van zijn moeder. Ze is het. Elke trek gelijkt. Het droombeeld
komt nu ook ineens weer dichtbij. Vreemd dat hij daar den
laatsten tijd zoo weinig aan heeft gedachtMaar één ver
schil is er met dit portret: het prentje is stijf en strak, onwer
kelijk bijna: de gestalte zelf en ook de fantasieën, waarvan hij
zich later in een onrustig zondebesef heeft afgewend, waren
beweeglijk en levenswarm. En hiermede laait de oude strijd
weer op.
Wie is zij, deze geheimzinnige?
In elk geval geen engel, zooals hij eens heeft gedacht. Naar
alle waarschijnlijkheid werkelijk zijn moeder. Maar wat is het
dan geweest, dat hij dien nacht heeft gezien?
Is de doode hem dan inderdaad verschenen?
Maar dat is niet van God gewild.
Adriaans voortschrijdende theologische ontwikkeling heeft
hem dit nu reeds ten stelligste geleerd: onder U zal niet ge
vonden worden, iemand die de dooden vraagt.
Geen gemeenschap tusschen hier en ginds.
Vader heeft hem dat vroeger ook al gezegd.
Maarhij hééft niet gevraagd, nu niet en vroeger niet.
Ze is gekomen, zonder dat hij gevraagd heeft.
Wat kan dat dan zijn?
Een aanraking met booze machten misschien?
Maar hij heeft die dan tóch niet gezocht.
Het wordt Adriaan benauwd op de „goede" kamer, alléén.
tusschen de statige oude meubels.
Het is, alsof uit alle hoeken geheimzinnige gestalten naar
hem grijnzen. Hij ziet ze niet. maar ze zien hèm. Straks zullen
ze hem bespringen.
De bel van een boot, buiten op de kaai. bezorgt hem een
hartklopping
Doch dit alles duurt maar enkele oogenblikken. Spoedig
herstelt hij zich en dan komt tegelijk de bijkans pijnigende
vraag ook weer terug. Al meer neigt hij naar de overtuiging,
dat zijn vader het bij het rechte eind moet hebben: de dooden
verschijnen aan de levenden niet.
Wat hij indertijd ondervonden heeft, moet dan toch een
dróóm zijn geweest, niets meer
Maar ook niets minder
dan is die dróóm toch een wonder Gods geweest
Maar Adriaan weet nu. dat God Zich bemoeit met kleine
jongens. Hoe zei meester Brinkman dat ook weero
!ade Heere legt Zijn hand op zoo'n klein kindje en dan
spreekt Hij: deze jongen, dat meisje is van Mij.
Maar of dat nu ook de belofte van wonderlijke droomen
insluit?
Adriaan vindt de theologie maar een bar moeilijk vak. Hoe
meer je er van begrijpen gaat. des te moeilijker wordt het
Even later stapt hij mét het portretje en de passerdoos naar
beneden.
Op de klok in de huiskamer, die inderdaad niet stil heeft
gestaan, ziet hij, dat hij, alles bij elkaar, nog geen kwartiefi
boven is geweest
In zijn gedachten zijn het uren.
Woedt v&volgd
