EEN WANHOOPSDILEMMA
ZATERDAG 4 FEBRUARI 1939
EERSTE BLAD PAG. 3
KERK EN ZENDING
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Haarlem (vac. Miskotte),
Dr. E. Emimen te Breda.
Aangenomen: Naar Rij nsaterwoude,
cand. J. H. de Vree te Dordrecht.
Bedankt: Voor Doeveren, Mr. E. D. G.
V. d. Horst te O. en N. Gastel.
CHR. GEREF. KERK
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: Te Katwijk aan Zee, M.
Heikoop te Utrecht.
Ervaring
Reeds meer 'dan een halve eeuw lang wor
den bij de firma Jongbloed te Leeuwarden
bijbels gedrukt. Op dit gebied bezit zij dan
ook groote ervaring. Vandaar dat zij met
het uitbrengen van de Jongbloed's dundruk.
Zakbijbel, als allereerste, het probleem: een
compleet kerkboek in zakformaat, kon op
lossen. Vraagt Uw kerkboekhandelaar daar
om naar dit speciale Jongbloed's product.
(Reel.)
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Harderwijk
Ds. J. Tamminga is voornemens Dins
dag 21 Maart afscheid te nemen van de Chr.
Geref. Kerk van Harderwijk. De datum van
zijn intrede te Enschede is Zondag 2 April.
Bevestiger: Ds. J. M. Visser van Mid/wolda.
DE GEN. SYNODE DER GEREF. KERKEN
Qpent 29 Augustus te Sneek
Naar wij vernemen ligt het in de bedoeling
van den kerkeraad van de Geref. Kerk van
Sneek de gewone Generale Synode der Geref.
Kerken die om de 3 jaar pleegt gehouden te
worden, bijeen te roepen tegen 29 Aug. as.
Ds. B. C. KOOLHAAS
Zal tegen 1 Juni emeritaat vragen
UTRECHT, 4 Febr. De ruim drie maanden
rust hebben Ds. B. C. Koolhaas, Nederl.
Herv. predikant alhier, niet het gewenschte
herstel gebracht zoodat hij nog steeds ziekte
verlof moet hebben. Ds. Koolhaas hoopt over
eenige weken nog enkele malen te kunnen
preeken, doch dat staat nog geenszins vast.
Thams heeft hij bekend gemsaakt, dat hij tegen
1 Juni emeritaat moet vragen.
Inzonderheid voor de wijk „Oranjekerk" is
deze mededeeling teleurstellend', daar men
zoo zeer gehoopt had, dat Ds. K. geheel van
zijn ziekte zou herstellen en zijn wijkarbeid
even actief als voorheen weer zou kunnen
Voortzetten.
1 Ds. Koolhaas is 64 jaar oud en heeft ook
de gemeenten van Gen-deren en Nijkerker-
iveen gediend. Te Utrecht is hij sedert Nov.
1919,
Ds. C c. M. bresson f
Te Leiden is op 60-jarigen leeftijd, na lang
durige ongesteldheid hedennacht overleden
Dj. L. G. M. B r e s s o n, predikant der Waal-
''fiche Gemeente aldaar.
*Ds. Bresson was in 1878 te Rotterdam ge-
horen, waar zijn vader predikant was. Hij
studeerde in Frankrijk en was daar eerst
predikant te Gros (Vaucluse). Na coll. doctum
.voor de Waalsche Commissie werd hij predi
kant te Leiden, waar hij 30 Juni 1907 zijn
intrede deed. Hij was secretaris van de Com
missie tot de zaken der Waalsche Kerken.
Bij zijn ambtsjubileum in 1932 werd hij
benoemd tot ridder in het Legioen van Eer.
jKERKINSTITUEERING TE LONDEN
Naar wij vernemen heeft de olassis 's-Gra-
Venhage der Geref. Kerken in haai gisteren
gehouden vergadering het verwek van den
kring van Gereformeerden te Londen om
advies en bijstand bij het instel'en van de
ambten aldaar ingewilligd en Ds. L. O r a n j e
Czn. te den Haag-West aangewezen als con
sulent van de te Londen ie insi itueeren kerk.
De class is vergadering werd om. bijgewoond
door den heer J. Boer uit Teddington (Sur
rey).
(GEREF. KERKEN IN H.V.
Dinsdag 14 Maart zullen de Geref. Kerken
In H.V. in algemeene vergadering bijeenko
men te Amsterdam,
Kerkorgels
Op Vrijdag 3 Februari jJl. werd in de
Geref. Kerk te Ermelo ter gelegenheid van
de ingebruikneming van het gerestaureerde
Orgel een orgelbespeling gegeven door den
Organist der kerk, den heer C. J. de
iK o n i n g J.Gzn.
iDe restauratiewerkzaamheden aan het
Orgel, waaronder begrepen het aanbrengen
van een nieuwe moderne twee-klaviers speel
tafel en een nieuw register Qu uitfluit 2 2/3
ter vervanging van een overvloedig 8 voete
register zijn verricht door de firma V a 1 c k x
fc van Kouteren Co., te Rotterdam.
DE WENSCHEN VAN HET OOSTEN
Als een der resultaten van de groote we-
rèldzendingsconferentie, in December jl. te
Madras gehouden, bericht dr. W. A. Visser
't Hooft van Genève, dat de kerken in
Azië en Afrika zeer klagen over de ver
scheurdheid der Christelijke kerk en op meer
eenheid aandringen. Het werpt een bijzonder
licht op de verhouding van kerkelijke eenheid
en zending, dat de leider der „onberoerba-
ren" uit Britsch-Indië verklaarde: IrNu vor
men wij één kaste; werden wij Christenen,
dan zouden wij in vele kerken gesplitst zijn,
die van elkander gescheiden godsdiensten
hebben". Tegelijkertijd noemt dr. Visser
t Hooft den eisch der Aziatische en Afrika an-
sche kerken, dat het westen ophouden zal de
kerken van ander ras in een zekere afhanke
lijkheid te houden. „Herhaald werd de leven
dige wensch uitgesproken, dat het westen
niet den Oecumenischen Wereldraad der
kerken zal trachten te beheerschen, doch
aan de Aziatische en Afrikaansche kerken een
gelijkgerechtigd aantal aan zijn arbeid gever.
Zal; ook dat de Internationale Zendingsraad
en de Oecumenische Raad der kerken zoo
nauw mogelijk zullen samenwerken".
VAN DEN ZENDINGSAKKER
In deze maand hopen de heer en mevrouw
Dij kh u is-Fennem a van Bomba (Mid-
den-Celebes) met verlof hier in het land aan
te komen. Hun toekomstig adres is: Cornel is
Jolstraat 97, Scheveningen.
De heer en mevrouw Slump-Beauve-
ser te Seroei hopen deze maand naar Ne
derland te vertrekken, om hun verlof hier
Öoor te brergen.
Beide echtparen werken op het terrein van
Ned. Zendel.- Gert,-
VRAAGBAAK
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
V ertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken
huizen. Sanatoria, tristellingen. Tehuizen
„VEDEHA"
VOLAUTOMATISCHE
KOLENVERGASSERS
EN KETELS.
Alle voordeelen v. volautomatisch stoken
IS) ZUINIGER dan
Binnen één dag aan te brengen bij alle
bestaande en in bedrijf zijnde installaties.
Laag ln prijs. Vraagt geheel vrijblijvend
inlichtingen bij:
BUREAU VOOR WARMTETECHNIEK
„V E D E H A"
Jac. de Graefflaan 27, DEN HAAG,
Telefoon 333777.
Voor
UNIFORME KLEEDING
ol de daarvoor benoodigde stoffen is Uw adres:
BEDRIJFSKLEEDINGFABRIEK
H.J.VAN HEEK Almelo
Een solied adres me» iarenlenge ervaring
JAP0NST0FFEN EN WITTE GOEDEREN
Centrale Verwarming
Ingenieursbureau
RUNAU en KNOPPERS
Groningen
Tuinbouwstraat 118
Telefoon 1750
Ook Oliestook-lnrichtingen
CE. Mr PALE yEPWAPMlNG
<rfÉb?flDIAT0DEMj
^Pj^KETELS
CARISBORG-BRIKETTEN
VOOR HUISBRAND EN INDUSTRIE
Speciaal geschikt voor Bakkersovens
Vraagt se Uw Handelaar
C. LIND ZOON
Keizersgracht 563 Centrum
Tel 41154-31369 Amsterdam
Alle Effectenzaken. Administratie
van Vermogens. Verzekeringen
LEGATEN
Wijlen Mej. B. Boe te Lopik heeft aan de
Ned. Herv. Gem. aldaar f 2990 gelegateerd,
waarvan f 500 aan de diaconie.
Wijlen de heer K. Pentinga te de Leek
heeft aan de Ned. Herv. Gem. te Zevenhui
zen (Gr.) f 1500 gelegateerd.
ONDERWIJS
l.o.-wet 1920
BÜ N. Sair.son N.V. te Alien a. d. Rijn
is versohenen de elfde druk (Jan. 1939) van
de Lager-Onderwijswet 1920, voorzien van
marginale aanteekeningen en alfab. register.
(Het 2e deel dezer uitgave bevat de uitvoe
ringsbesluiten). Het in handig zakformaat ge
drukte boekje, 240 blz. tellende, kan men den
oramis baren gids noemen voor allen, diie in
de schoolwereld met persoonlijke of zakelijke
aangelegenheden te maken hebben. Het is bij
tot en met de wetswijziging van 22 Mei 1S37.
Het register wijst den weg door het labyrinth
van artikelen, bepalingen en wijzigingen.
Uit een artikel in Herv. Nederland over dit
onderwerp blijkt, dat op t oogenblik Gods
dienstonderwijs wordt gegeven: te Amster
dam op 150 openbare scholen namens de
Hervormde kerk en op tal van andere namens
de vrijzinnige groepen. Predikanten of gods
dienstonderwijzers zijn met dit onderwijs,
waarvoor als regel één uur per week per
school beschikbaar is, belast. De deelname
aan deze lessen is vrijwillig, d.w.z. aan de
ouders wordt verzocht mede te deelen, of zij
hun kinderen er gebruik van willen laten
maken. Het percentage der deelnemende kin
deren is in de meeste gevallen zeer bevre
digend, al ligt het niet zoo hoog als wanneer
de lessen gegeven worden door de eigen on
derwijzers. In dit laatste geval vertrekt vóór
,de godsdienstles bijna geen enkele leerling.
Uit dankbaarheid zelf goed te kunnen hoo
ien en onbelemmerd onder de bediening ies
Woords te kunnen verkeeren, zullen
(Reel.)
Te Haarlem wordt namens den Her
vormden kerker aad Godsdienstonderwijs ge
geven op de openbare lagere en U.L.O.
scholen, n.l. de vijfde, zesde en zevende klas
der lagere en alle klassen der U.L.O. scholen.
Op de middelbare scholen geschiedt het
echter niet.
Te Utrecht geven sedert een reeks van
jaren twee Godsdienstonderwijzers en één
Godsdienstonderwijzeres in de vijfde en
hoogere klassen van 49 openbare lagere
scholen namens den kerkeraad godsdienst
les. Zij hebben tezamen 55 uur per week,
bijgewoond door 2908 leerlingen. De Pro
testantenbond werkt naast den kerkeraad.
Ook te Rotterdam bestaat overleg en
samenwerking tusschen de Hervormde
kerk en het Vrijzinnig Verbond voor zoover
het betreft het godsdienstonderwijs op de
middelbare scholen. Dat op de lagere scholen
gaat zelfstandig van den Hervormden kerke
raad uit. Sedert 1 September 1938 staat gods
dienstonderwijs op het programma van het
Erasmiaanseh gymnasium en de meisjeslycea,
sedert 1 Januari 1939 ook op dat van alle
H.B.S.-en. Op een enkele uitzondering na
wordt op alle scholen dubbel les gegeven.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Steggerda (Fr.). Chr. school (te openen
1 Mei as.). Tot onderwijzeres* Mej. J. van
Swinderen. kw. m. a. te Enschedé.
Utrecht. Mr. A. J. v. Beeck Calkoen-
school. Tot onderwijzer: de heer P. M o e r-
man te Rotterdam.
HOE TEEKENT HET KIND VAN
11—17 JAAR?
Aan de reeds vermelde paedagogische con
ferentie voor het M.O. en V.H.O. op 11, 12
en 13 April as. te Lager Vuursche, zal een
expositie van teekeningen van kinderen tus
schen 11 en 17 jaar gehouden worden.
Economie en Financiën Financieel weekoverzicht
„Duitsch volk, leef, d.w.z. k«n voorbijgegaan. De vrees voor wat Hit-
r x. ri» lers re£ie brengen zou had het koerspeil ab-
expOFteer Ot Steri. normaal naar beneden gedrukt. Toen deze
vrees overdreven bleek ie zijn geweest, her-
Kruisende exbort-ojfensieven steld.n de koersen zich snel, al blijft men de
noodisrp voorzichtigheid betrachten. In de
ji.- V.S. blijft men optimistisch gestemd, ook al
Engeland herwaardeert zijn
I zet de opleving tot dusver niet door. De re-
éoudvoorraad sultaten van de staal mij en in het laatste
kwartaal van 1938 toonen wel aan dat de
bedrijvigheid nog heel wat moet stijgen wil
len er behoorlijke dividenden los gaan
komen. De Landbouw Mij Soekowono kwam
al met zeer onbevredigende resultaten voor
den dag. Doch de hoop is er, dat dit jaar
beter zal zijn. Men verkeert thans ter beurze
n afwachting van wat de Duce Zaterdag te
ertellen zal hebben. De politiek over
heerseht de markt weer heel sterk. Zoolang
dat het geval is. behoeft er op een eènigszins
omvangrijk herstel van de koersen niet ge
rekend te worden.
De Week
in Rotterdam
V r Ij d a g, 3 Februari
Wij hebben deze week
dien eersten v e r j a
dag van het kle
prinsesje mogen vie
ren. Je kunt daartegen
over staan met je aange
boren Nederlandse he
koelheid en nuchterheid,
maar al» iemand je dan
eens even met een pittig
woord wakker schudt
je vlak voor je oogen
hou dit wat Oranje
Nederland beteekent, dan
kan liet niet missen of je.
sitemt al gauw met en
thousiasme toe: ja, wat Is
het toch eigenlijk een
groot geluk, dat de Oranje
stam weer bloeit. Dan
kijk je niet zoomaar ter
loops met vriendelijkheid naar dat kleine
popje in haar loophek en haar speelgoed
leeuwtje boven het ronde kopje uit, maar
ie ziet in dat kind de voortzetting van his
torie en traditie van 't lieve vaderland en
't grootsohe volksbestaan in ons scihoone
land.
Daarom deed het zoo goed Dinsdagavond
in die Doelenzaal met vaderlanders van ve
lerlei gezindheid en religie toch warmhartig
het oude Wilhelmus te zingen en daarna te
luisteren naar het bezielde woord
van burgemeester Oud. Er zijn
sohakeeringen in redevoeringen, die op het
nationale besef zijn gericht. En er zullen,
met mij, velen in de zaal zijn geweest, die
in die rede van den burgemeester nog iets
hebben gemist, nl. datgene, dat niet alleen
de constateering is van het nationale feit
van den hechten band tusschen ons volk
Oranje, maar daaraan hoogere duiding
geeft Doch laat ons maar dankbaar zijn,
dat de hoogste magistraat van onze stad
tenminste zulk een krachtig getuigenis heeft
afgelegd over het intrinsieke van dien
band: het thans diep in ons volk en ook bij
onze jeugd lev-end besef, dat wij mèt
Oranje gelukkig en zonder Oranje ongeluk
kig zijn.
Heit kon wel niet anders of bij de box
van de jarige Beatrix moesten we telkens
derïkien aan den nog zoo versohen radio-
oproep van onze godvruchtige Konin
gin Wilhelm in a. Je moet bij het hoo-
ren, en nog weer eens Lezen van zulk een
hooggestemde, diep-religiense rede van
staatshoofd, denken aan Willem den Zwij
ger en zijn „verbond met den Potentaat al
ler potentaten". Je bent ook geneigd or
gaan te vergelijken met radio-redevoeringen
van sommige andere staatshoofden. Maar
het zal eroD aankomen, dat wij-zelf ons
door de woorden van onze Koningin tot
cienken laten brengen en er ons door laten
bezielen.
Daarom is het initiatief van de
Ned. Herv. predikanten van onze
6tad om twee Zondagen achtereen in alle
kerken een godsdienstoefening te wijden
aan de uitwerking van het Koninklijk ge
tuigenis in ons persoonlijk en gemeenschap
pelijk leven, zoo lofwaardig. De Kerk, met
haar roeping en haai- groote geestelijke mo
gelijkheden, dient hier vóór te gaan.
De burgemeester heeft in zijn reeds ge
noemde rede er aan herinnerd, dat ons volk
bij Oranje zijn vrijheden gewaarborgd weet
IIe*t is dan ook niet te verwonderen, dat de
Koningin uit het Huis van Oranje ook den
last van t a 1 r ij k e onvrijheden, die
het gevolg zijn van da maatschappelijke
ontwrichtingen, met Haar volk meegevoelt
en dat Zij oproept om samen te bouwen en
.dergelijke verschijnselen van verwording"
uit te snijden.
Dat Zij daarbij op Haar Rotterdammers
kan rekenen, bewijst wel het initiatief, dat
bier telkens, als een vulkanische gevser, op
spuit. Ik dernk aan da nieuwe Haven-
vereeniging. die met geestdrift door
werkt aan de verwezenlijking van de leus:
.Ontdekt uw Havens, uw Waterweg". Haar
recente vergadering in Palace heeft over
tuigend getoond, dat het haar daarmee ernst
is: tal van plannen worden al uitgewerkt
Ik denk ook aan het scheme, nieuwe plan
van de tentoonstelling Rotterdam
- -Batavia, een tentoon «helling waarboven
men wel de leus „Ontdekt uw I n d i
zou kunnen schrijven, maar die tevens o
onuitputtelijk Rotterdamsdh combinatie
pet. Drie aandeelen zullen recht geven op
nieuw. De opbrengst van deze uitgifte
is bestemd voor de op :e richten aluminium
industrie in Ned.-Indië.
De Utrechtsche Provincie-
bank boekte over '938 een wirurt van
14,626,02 egen 26 654,28 over 1937.
De onkosten bedroegen f 22.729,87, tegen
24,319,41. Er wordt 4 pet dividend uitge
keerd (vj. 5).
V r ij d a g a v o ji d.
Een van de meest verontrustende passa
ges in Hitlers rede was wel die, waarin hij
zijn bezorgdheid uitte over de Duitsche eco
nomie. Openhartig werd de werkelijke toe
stand bloot gelegd, toen de Fuhrer uitriep:
„Duitsch volk, leef, d.w.z. exporteer of
sterf!" Men heeft wel andere klanken ge
hoord van de Duitsche machthebbers. Thans
geeft men in meer of min bedekte termen
feitelijk de mislukking van het Vierjaren
plan toe.
Er was immers, een tijd, dat de export in
Duitschland als niets werd geacht en dat do
autarkiegedachte als de hoogste economuchc
wijsheid bij het volk werd aangeprezen, 't
Kan verkperen! Woordelijk zegt Hitier
thans: „Wij moeten exporteeren om levens
middelen te kunnen koopenhet is de
hardste noodzaak die een volk kan treffen,
de zorg voor het dagelijksch brood. En wan
neer hier door vreemde staatslieden met
tegenmaatregelen wordt gedreigd, dan kan
ik hun verzekeren, dat in een dgl. geval
een economische vertwijfelingsstrijd zou in
treden, welke voor ons zeer gemakkelijk tot
het einde toe door te vechten is. Wat de lei
ding betreft, aldus Hitier „wij zijn tot alles
besloten".
Ziedaar dus de resultaten van zes jaren
Ilitler-bewind. Er is een groot Duitsch nik
gesticht in het hart van Europa. Van eco
nomische kracht is echter geen sprake. In
tegendeel, men bereidt zich voor op een
wanhoopsstrijd. Dank zij de financieele spe
cialist-goochelaar Schacht zijn de herbewa
peningsplannen gelukt, het land vertoont
een bedrijvigheid als sinds den oorlog niet
meer het geval is geweest, er wordt gewerkt
op volle kracht, nog grooter krachtsont
plooiing zal van het Duitsche volk vvorden
gevraacd, maar niettemin gaat men eco
nomisch, zoowel kwalitatief als kwanti
tatief achteruit. De reserves zijn opgeteerd.
De leuze is: exporteer of sterf.
Schacht leider van export-offensief?
Het heet, dat Schacht er voor zal moeten
zorgen, dat het Duitsche volk niet sterft. Hij
zou de leiding van het nieuwe export-offen
sief op zich moeten nemen. Veelbelovend is
onder deze omstandigheden de toekomst
niet. Een kat in het nauw doet soms rare
sprongen. „Wij zullen en wij moeten expor-
tceren", zegt de Deutsche Allg. Zeitung.
,Wij zullen derhalve ook in de toekomst
die methoden gebruiken, welke ons zijn op
gedrongen door ons gebrek aan deviezen en
goud."
Welke gevolgen deze dreigementen zullen
hebben voor het internationaal handelsver
keer (liggen hier ook gevaren van de Neder-
landsche export?) valt niet te voorspellen.
Doch wel staat vast, dat de vredespolitiek
van een Chamberlain moeilijk slagen kan,
als in het hart van Europa een volk leeft
op den rand van den ondergane, der wan
hoop nabij! Het wordt tijd, dat men de
vraagstukken niet alleen van den politie-
ken, maar ook van den economischen kant
gaat aanpakken. Zoolang dat niet geschiedt,
is het verschiet allerminst rooskleurig. Voor
al niet nu ook Engeland een grootsch
port offensief aan het voorbereiden is, dat
het Duitsche zal kruisen!
De mededeeling dat de Engelsche goud
voorraden zullen worden hergewaardeerd
heeft nog al wat deining veroorzaakt. De be
doeling van deze maatregel is duidelijk:
het Engelsche publiek méér vertrouwen
geven in zijn eigen ruilmiddel. Wij hebben
hier met iets nieuws te doen in de geschie
denis van het circulatiebankwezen. De laat
ste jaren werd in verschillende landen dr
goudvoorraad hergewaardeerd als
een soort sluitstuk
van de devaluatie van het betaalmiddel
resp. de stabilisatie daarvan op verlaagd
peil. De thans in Engeland voorgestelde
maatregel heeft met stabilisatie of devalua
tie niets te maken. Men wil in het Britsch
imperium de handen vrij houden,ten aan
zien van de monetaire politiek. Daarom
blijft het pond „zweven" ook in de toe
komst.
•Men wil nu de goudvoorraad van het Is
sue Department elke week opnieuw waar-
deeren te.gen den geldenden marktprijs. Deze
goudvoorraad bedraagt ca. 125 millioen,
hetgeen bij een niet door goud gedekte cir
culatie van 400 millioen niet bepaald aan
zienlijk is te noemen. De herwaardeering
zal nu den goudvoorraad on 220 mill
brengen, terwijl de fiduciaire circulatie tot
300 millioen wordt verlaagd. Men heeft
hier natuurlijk met een gewone boekhoud
kundige transactie te doen. Duidelijk is
echter, dat hierdoor de goudpositie van de
Engelsche circulatiebank naar buiten heel
wat krachtiger zal blijken, dan tot dusver
hot geval was.
Nederland hpeft thans de eenige circula
tiebank ter wereld, welke de goudvoorraad
volgens den nurten goudprijs (f 1648 per kg.)
verantwoordt. In ons land heeft de Engel
sche methode geen zin (zii zou onze goud
voorraad met ca. f 385 millioen doen „ver
meerderen", daar de goudprijs thans ruim
f 2000 bedraaet), omdat er geen enkele aan
leiding is het Nederlandsche volk meer ver
trouwen in de landsmunt te geven. Dat is al
sterk genoeg!
Drak van politieke factoren
Op de beurs is de week niet zonder schok-
"rmogen! een soort mobilieatieplan voor
originedle werkloosheid sbestrijding
omvat en nog bovendien hert plan om krach
ten te trainen voor de groote tentoon
stelling van 1941.
De voorbijgegane week zag E d u a r d
Schürmann aa.n Rotterdam ontvallen
zijn pittige. arbeidslu6tige figuur zal in rui
men kring wordien gemist. Zij zag Goh re
;ubileeren. Laat ik dozen bijzonderen hoofd
ambtenaar van Bevolking" ook in deze
rubripk nog even boven de hoofden uit til
len als voorbeeld van een trouw en toege
wijd werker voor onze gemeenschap. Zulke
menschen gpvoelen uiteraard geen behoefte
aan bejubeling. Hetgeen evenwel niet zeg
g*»n wil, dat het niet pene bij gelegenheid
gebeuren moet. Ze mogen wefl eens opzet
telijk hooren: zóó word je nou gewaardeerd!
OBSERVER
Aku
Fokker
Philips
Kon. Petr.
H. V A.
Deli Mij.
II. A- L.
30 Der. 27 Jan. 3 Fcbr.
3834
31V2
33*4
356
325
335
21414
185
1S9
$20i/2
29514
308*4
473
394
4121/2
252>/?
2071/2
221
113
106
my* (ex div.)
22SK
1SH£
196
100
99
100
RIV1ERBER1CHTEN
HANSWEERT, 2 Februari
ROTTERDAM*: Anna. Sybrands; Wiljo,
vontuur; Frangois Boucher. Maxeimer; st. Te-
graaf 16 en 18; Jannije, v Drimmelen; Ver*
ouwen, v d Vliet; Andina, Goeseye
DORDRECHT; Fina. v Wijk; Gema, v Dijk;
Keo. v Kuyk; Pinang. Schnepf
AMSTERDAM; Stad Amsterdam 3. Sponseleej
runo. Meiier; st. Stad Amsterdam 4 en 7; et.
n Btel 6 en 7
SCHERPEN 1SSE: Betsy. Grocneveld
OUD VOSMEER; Anna. Minus
WEURT: Goede Hoop. de Waard
VLAARDINGEN: Coöperatieve 1. Schot
LAGE ZWALUWE: Jacobu. v d Herik
AMSTERDAM: Jama, v Gorsle
MAASSLUIS: Bakou, Verstraeten
RAVENSTEIN: Res Nova, Vorthorn
R.T.M.-bedrijf
moet voortbestaan
In het belang van drie groepen
Critiek op bestuursbeleid in
aandeelhoudersvergadering
ln de gistermiddag te Rotterdam gehou
den vergadering van aandeelhouders der
Rotterdamsche Tramweg Mij is
op het bestuursbeleid nog al wat critiek
uitgebracht
De heer Bernhard oen van de acht
aandeelhouders, die van hun belangstelling
deden blijken zeide oa. dat. de directie
schromelijk nalatig is geweest Door het
uitblijven van de jaarvergadering is bewe
zen, dat zij niet berekend is voor haar taak.
Ieder jaar moet immers volgens de statu
in Juni een algemeene vergadering wor
den gehouden. Spr. meent, ziende op ie in
d*> laatste 2 jaar gevolgde tactiek, dat di
rectie en commissarissen de liquidatie van
dit door en door veroud<*rde bedrijf tegen
houden. Uit de jaarstukken leidt spr. af,
dat het Rijk geen subsidie meer geeft, ech
ter we4 geld aan de Vennootschap leent.
Mocht dit juist zijn, dan is de Mij reeds
1 oog en breed verloren, want in 1919 is de
Regeering reeds gaan bijspringen en tot en
met 1935 is f 3.418.823.— aan subsidie
leend. Wat heeft de Regeering er toe
bracht in 1936 haar subsidie te wijzigen ln
rentelooze voorschotten? Uitvoerige critiek
levert spr. op de afsohrijvingspolitiek, wi
na hij opmerkt, dat de toestand van de
R.T.M. zeer slecht is. Door het opsoupeeren
van hun kas en effecten gaat de eenige
reëele bate der Mij nog verloren. Het gaat
steeds sneller bergafwaarts.
Van de reserves, die in 1936 nog
1.243.568.bedroegen, is een half mil
lioen al verdwenen. De R.T.M. is een
verouderd instituut. Binnenkort heeft
de Mij al haar bezittingen verloren en
is voor aandeelhouders niet meer te
redden.
De Voorzitter, mr. J. H. Knottenbelt,
erkende in zijn antwoord, dat de directie
met het uitbrengen van het jaarverslag
(ierdaad in verzuim is geweest. Spr. ver
zekert echter dat directie en commiss
sen al hun best doen in het belang van de
Mij. In het belang van drie groepen, die
betrokken zijn bij de R.T.M. is het nood-
eakelijk het bedrijf voort te zetten:
1. De streek, die de maatschappij bedient,
kan voorloopig niet zonder deze tram. Voor
de streek zou het wegvallen van de '.ram
oen calamiteit beteekenen. Een maatschap
pij als de R.T.M. heeft een moreelen plicht.
I. De maatschappij heeft een plicht tegen
over het personeel, bestaande uit 600 man.
Het ontslag zal zoo lang mogelijk worden
tegengegaan.
3. Het belang van de obligatiehoude'
biecht, dat de zaak wordt gaande gehou
den.
Spr. geeft toe dat het de bedoeling is het
leven van de onderneming te rekken.
De Directeur van de R.T.M. heeft vervol
gens de opmerkingen beantwoordt aangaan
de de afschrijvingspolitiek. Volgens spr. is
de liquidatiewaarde van de Mij niet vol
doende om het renteloos voorschot en het
obligatiekapitaal te betalen. Het rekken van
het leven van de Mij geschiedt in het be-
lang van de aandeelhouders zelf.
Toen de heer Bernhard opmerkte, dat het
geld bij de R.T.M. in een bodemloozen put
verdwijnt, zeide de Directeur dit standpunt
niet te deelen. Het geld wordt niet nut
teloos uitgegeven. De tram kan niet
dwijnen in het belang van de streek, voor
dat de Regeering iets geeft, dat beter of
minstens even goed als de huidige tram
en dan nog goedkooper. Een particuliere
ondernemer kan hiervoor niet zorgen, daar
deze met te groote verliezen moet werken
Noch voor het groote. noch voor het klein»
vervoer is de tram te missen.
Uitvoerige discussies werden hierna ge
voerd over het vervoervrangstuk. Met deze
gedachten wisseling schoot men echter niet
od en zij werd dan ook gesloten met de
verklaring van de zijde van het bestuur dat
de tram niet kan worden gemist
De jaarstukken werden hierna goedge
keurd en de heer G. P. J. Caspersz tot com
missarie herkozen.
KALF.1DOSCOOP
De New Yorksch beurs opende
gister onregelmatig. Bij kalmen handel lie
pen de koersen 1 punt terug. Winstnemingen
werden intus-chen vrij goed opgenomen.
Men wacht af wat Mussolini heden zal ver
klaren. Tegen het slot trad een licht herstel
in. hoewel de slotkoersen nog fracties h l[
punt lager waren dan bij het vorige slot.
De omzet bedroeg 540.000 aandeelen.
Heden wordt aangekondigd de emissie
van nom. 3,5 millioen aandeelen van de
Billiton Mij tegen een koers van 250j
Con:
Pols
DUITSCHLAND: Leys. Sluyk; Stad Leuven,
urlnck: Palmyre. Offenberg; Asterle. Ver-
-rght: Melanie. Smolders; Stad Lier. Heek:
neas. Boon; St. Antoine. Verbeeck; Express 26
öser; Math Stinnes 43. Wiegel; Wiladeor. Nor
irt; Fluviale 30. Blommers: Wlpl. .Tiskoot; Gol
itha. Engelen; Arteenis. Salm; Rön Schelde 5,
Roeck; Rheinunion 6. Scholten: Slavor.ta,
enhoorn; Locarno. Schuddinck; Hontestroom,
outerse; Sulphuur. Duut; Janna Helena, Smits;
autilus 17. v Roosmalen: Josef.Anstatt; Risico
Vogel; Oom Engel, de Ruyter; Oldenburg. Pau-
fcls; Adagio, Fleck
BELGIE- Risico, Poker; Elisabeth, Lucasj
Koophandel 2. Kliffen: Marie, de Wijs; Digo. v
Oord; Elisabeth. Schuur; Dlad. Capelle; Hoop
:n, Waardenberg; Petronella. Bauwens;
Jr. v l. ijngaardcn; Antonie 2. v d Gie-
ne Is Money. Boonstra: Paloma. Maas;
De TUd zal 't Leei
n. Voi
Adrl
berg; Telegraaf 3. Heilstek: Fratenlte 3. Popf
lier; Onderneming. Norbart; Maria. Smits: Si
inda. Klop; Edelweiss 2. Beeckmans; Labor.
(Us. Wendt; Edelweiss 3. Lichtstelner; id. 1
Zaai; St Antoine. v dVonde; Threesia, Ypel;
StrtJdonck; Niobe, GlUh
Hooglander: Mijn Verli
Trio*
Gcün; Era,
Steen; Comp-
Verbeeck; St. Petrus Canisius,
toir 51. Bouman
EMMERIK, 3 Februari 1939.
Gepasseerd voor 's middags 12 uur en bestemd
DUITSCHLAND; Triton de Both; Olympia,
de Jong; s. Residu; Securitas, Verschuren;
Sturmvogel, Zlmmermann; Express 27, Feuer-
peill; Eensgezindheid, Korporaal. Rhenus 123,
Edelmann; Mars, Schneider; Mawl 119, Oster-
tag; Industrie 9, Schoor; a. Math tide; Emma,
d'HondtRosalie, Viscot; Les Deux Soeurs, Wll-
laert. Theo, Bleseman; s. Mathilda; s. Brons;
Nelly, v. Oost; Tilly, v. Schalk; Intreprlde Ro-
meljnders; s. Express; Wajang, Lensen; Alclon,
Nötzel; Verwisseling, Booy; s. Harmonie I;
Eduard Jan, zyimans. Henrlca, Bosman; Vios,
Bastlaanse; Isabella, v. Zeuwen; s. Silanl; Alle*
gonda Johanna, v. d. Hoeven; Voltl Sublto,
Joore; s. Gerhard; Walhalla, Hamelinck; Mathj
Stinnes 70, Laler; Capadose, Smedes. s. Meuse;
Veerkade, Phtlipse; Hubertina Agne's, v. Dijk;
Gutenfels. Fuchs; s. Frederik; Anlee, Groene-
weg; Morgenster, Hemmers; s. K. Vaart 16;
Bavaria, Visser, s. Annard; Correggio, Hart
man; Tintoretto," de Jong; s. Bern; St Chris-
tophe, Verweü; Taunus, Rosenbrandt; Balzac,
Fuchs; Risico, de Pree; Teutonia, Lentjcs; Indo
Chine, Madert
Gepasseerd na 'a middags 12 uur en bestemd
DUITSCHLAND: Joseph, Beekman. IJsland,
Carron; Nooit gedacht, Schouten; llr. Harm
Smeenge, de Groot; Christine, Brouwer; s. Jo
hanna; s. Aegir; De Rijn, Sandhövel; Trinitas
I, Stempel; MUnster 15, Rikkers. s. Kronos V;
s. Sancta Maria; Trinitas 2, Schmitz; Emma v«
Hoboken, Geert; Leonidas 6. de Bruin; s. Newa;
Petrus. Vermaas; Petronella, Knol; s. Palatla;
s. Theodora; Columbia, Busker; St. Therese.
Wemmen; s. Katerveer; Schie, Heck; s. Ener
gie; Embrecht, Rljthofen. Maria Jacoba, Kamps;
Rijn, Lessel; s. Insullnd'e; s. Alberdina; Frans
en Anton. Thomassen; Sorteerbagger 3, Tho
massen; V. H. 22. Thomassen; Silvaplana, Bou*
wens; Wezer, Hegemans. 2 Gebroeders. Kroon;
8. Wingl; Schubert, Duchenne; Seolto, Larooy;
s. Progressus; Rlen Sans Dleu, Schullenberg;
Cyprus, Grabljn; Herm. Lltmeljer, Marsen; Res
Nova, de Vries. s. Wilhelm; D.A.P.G. 4. Po-
desta; Luxor, Hengen; Noordster, de Vries;
Flevo, Schurink.
ROTTERDAM: stoomschepen: Cornells Adria-
nus, Oranje, Hertha. Beta, Zurich. Vatna; Ver
trouwen. Advocaat; Weltfriede, Welker; Lisbeth*
Gels; Industrie 56. Welsenburger; Alvracht 8.
Kregting; Alvracht 12, v. Lier; Raab Karcher
35, Schmidt; Lekstroom 32, v. Vugt; Risico. Smit;
Albatros, Touwslager; Margaretha. Rauchbaar;
Regnier, Emig; Montaigne, Hammei; Devota,
de Bot; HAARLEM: Eintracht, Kuhne; VLAAR
DINGEN: Leine, Rietveld; MUIDEN: Nagold,
Kerpel; WEURT: i -
WERKENDAM
Neeïtje', Ruitenberg; DEVENTER: Climax, do
Jonge; WESTDORPE: Willem, v. Fessum; AM
STERDAM: Wattzmann, Carlenbach; DELFT:
Otna, Tromp; WEURT: st. Jean Mlllot; ARKEL
NUm. Koophandel 3, v. Bon; LEMMER: Energie
7. Jansen; LEEUWARDEN; Actief, Dekker;
DORDT: Jura, v. d. Putte; VLIEREEDE: Gun-
chl 2, Tewes; SCHIPHOL: Res Nova. Havemnn,
BELGIë: Ronsard, Engel; Juller, Huzen; sL
Egallte; Uranus, de Lee; Marcel, v. d. Bosch;
Progres, Hilbcrink; Lena, Kemperman; Saaie,
Sens; Radium, de Jongh; Drachtenburg. Schmit;
Madone, Heintjes; Lucia, Hooglander; Hoop,
ROTTERDAM: st. Avantl, Gelria 2, Egidlus,
Rotterdam, Duitschland. Pasto, Paula 2, Prins
Bernard, Siegfried, Saga, K.Vaart 8, Atla, Heln-
'rich, Dya; Overschie, Kaat; Maria. Hartman;
Vlod 2, Smedeman- Longfellow. Schreuder; PUn-
acker, Jonker; Colonia, Bodingius; Beresiua,
Stump; Naptha 10, Panicke; Arbedo, Hommel;
Rhelnland, Moray; st. Noldlna- st. Bavana- Tam.
bora, de Jong; H. Stinnes 20. Brlehl; wyaco,
Onstwedder: Robert Muller 7, HeindlchsenSle-
gee, Hollebrandse; Alplna 4. Gilberg; Onderne
ming. Snoder; Reltz 4. Jost; Maria, Remmers;
Kanaalvaart 20, Flschbach; Excito. ZOImans;
Willy Paul. Joosten; VREESWIJK: st. Koop
vaart I; HAARLEM: San Antonio, Tabbers;
AMSTERDAMAdrianus, v. Setten; St. Anto.
nius, de Beyer; DORDT: st. Creuse; Adelhcid,
TexefeldSCHIEDAM: Aargau, Brandt; DB
STEEG: Nenuphar, Stoter; VLISSINGENJan
tje. Kroezinga; Hydra, Muller; VLIEKKEDE:
Cornelis, Karei; LOBITH: Gutli, Roef; BODE
GRAVEN O ra et Labora, Schuilenburg; Maria,
Erdhulzen- PANHEEL: st. Dwina; DORDT; st.
Cuvier; st. d'Alembert; ZUTPHEN'IJsse! 5,
Arts- DORDT: st. Cresendo 3; ROTTERDAM:
st. Juno; VLIEREEDE: Otto. Schonig; Kwiek,
EeftingOUDE RIJN: Henrica Adriana. Val.
kenburg; HOORN: Llbertl. Meuselaar; VLISSIN
GEN: Ullthis, Balen; HAARLEM: Margare.
tha. Lubbers; ALPHEN A/D. RIJN: TUd zal 't
leeren. Pols; DEVENTER: Actief, Klksten;
VLISSINGEN: Simplon, de Mayer; SLUISKIL:
Raclni, de Wit; HENGELO: Geertruida, Ke-
horts- ROTTERDAM: st. Neptun; VREESWIJK
st. Harmonie 3; DORDT: st. Isere.
BELGIë: Albicore. Tronckoe; Nisa. Reusens;
Duo, Landskroon; Marpil, v. Steen; Dusseldorf,
Hartman; st. Berkel; Coletta. v. Steen; Peter A
Benoit, v. Bosch; Theodor. v. d. Velde; Anthal,
Claus; Hecoplle. v. d. Zee- Luc, Haussen; Con
stant. Hens; Arbeid, Knockaert; Hubertine,
Jonck; Damide, Lanoy; Chrijo, Vei sluis; Keho-
both, Joosten; Marguerite. Huigen; Louisa, de
Heel; Wlco, Muller; Scheldeboord. Verbergt
Natrix, de Roeck; Suzan. Kreeft; Lyon. Schouwe-
naar; st. August; Markuerite, v. d. Meersche;
Rival, Janssens; st. Maf ra; Christine, VersUp;
Hoyweghe#- Eva, v. Gent; Dieu Donne,
