RIJK GEWORDEN ARMEN
Persoonlijkheid en tijdsomstandig
heden spelen een groote rol
De groote macht van het kleine
VRIJDAG 3 FEBRUARI 1939
„De hemel hier
en nu"?
„Er bestaat al zullen velen dat voor 't
eerst vernemen een groepje of een ver
een u-ing \an min of meer vrijzinnige pro
testanten, die zich „Nieuw-Christelijk Eco
nomisch Evangelie in Nederland" noemt
(wat men kan afkorten tot N.C.E.E.) en dat
oen weekblaadje of vlugschrift publiceert,
dat De egvvijzer" heet".
Aldus lazen wij in de R.K. T ij d en w|ij er
kennen eerlijk, dat wij van N.C.E.E. tot
lieden niets wisten. Een mensoh kan niet
alles bijhouden.
Deze mededeeling en wat er verder in dit
dagblad volgde, maakte ons echter iets
anders duidelijk. We hadden nl. in de R.K.
Volkskrant van 23 Januari 1.1. een arti
kel gevonden, dat wel geen hoofdartikel van
de e gen redactie was, doch slechts met een
S. onderteekend op de voorpagina een plaats
bad gekregen en dus blijkbaar de volle in
stemming der redactie had.
Het geheel zag er zonderling uit, want
midden in het artikel las men:
Dit nummer van de Wegwijzer is
donr ons aan wie geestelijken en onder
wijzers van de Protestantse,he Kerken toe
gezonden en wij willen hen op het ge
vaar wijzen alles alleen aan het katholi
cisme over te laten.
„Geestelijken en onderwijzers van de Pro-
testantsche Kerken". We wisten er waar
lijk geen weg mee. Maar het was duidelijk,
dat hier steun geboden werd aan de actie,
welke sedert eenige weken door de R.K. vak
bondon gevoerd wordt. Het R.K. Werklieden
verl ond is nl. tot het besluit gekomen een
drie-jarige actie te voeren voor het <propa-
ger-ron van de gemeenschapsgedachte. Dit
streven, geheel in overeenstemming met de
richtlijnen door Paus Pius XI in zijn Ency
cliek „Quadragesimo Anno" gegeven, is
daardoor dan ook gebaseerd op de beginse
len van sociale rechtvaardigheid en naasten
liefde. Voor de daarvoor te voeren actie
beeft het Verbond voorloopig een bedrag
van f 150.000 gevoteerd, van meening, dat
„zii gevoerd moet worden in samenwerking
met geheel georganiseerd katholiek Neder
land, ten einde alle beschikbare krachten
te mobiliseeren voor het doel, beoogende een
poiing tot maatschappelijke hervorming in
Chrtstelijken zin".
En nu komt het. Thans volgt vla de W e g-
Wij'er in de Volkskrant:
Het Nieuw Christelijk Economisch Evan
gelie is wel algemeen Christelijk, maar
toch hoofdzakelijk Protestantsch georiën
teerd, omdat we wel weden, dat in het
katholieke volksdeel niet zoo vlug en ge
makkelijk is bres te schieten en ook trou
wens de behoefte daartoe niet zoo urgent
is, omdat men daar reeds lang sociolo
gisch afgestemd is. Maar in de Protestant-
sche Kerk wordt de booze wereld en zon
dige maatschappij nog taboe geheeten en
blijft men vasthouden aan den 'hemel hier
namaals en niet op aarde. Daarom aan
ons N.C.E.E-ers de taak, de plicht, de
heilige roeping, daarin verandering te
brengen. Wij eischen den hemel op, hier
en nu, op deze aarde. Wij hebben geen
f 150.000 om te beginnen, maar heilig vuur,
enthousiasme en uithoudingsvermogen ge
noeg om door te zetten, en het geloof in
den levenden God, dat bergen verzet, zal
ons in staat stellen met uw hulp, dit nood
zakelijke werk te volbrengen.
Later in een onderschrift, wordt 'het nog
eens anders gezegd:
De groote omwenteling, de groote sociale
revolutie, zal komen en daaruit zal voort
komen een nieuwe;gemeenschap in een
nieuwe wereld met nieuwe menschen.
Idealisme, vertrouwen op het goede en
vertrouwen op de waarheid, zijn noodig
om de actie „Naar de Nieuwe Gemeen
schap" te doen slagen.
Aandachtige lezing van deze citaten leert
ons onmiddellijk, dat men hier niet behoeft
te spreken van min of meer vrijzinnige pro
testanten, maar van puur vrijzinnige men
schen, die, gelijk zoo vaak het geval is, over
het orthodoxe protestantisme praten als een
blinde over kleuren. Men lette op de ver
menging van waarheid in leugen in het
middelste gedeelte van het citaat.
Het is volkomen juist, dat de Schriftge-
loovige geen hemel op aarde verwacht,maar
hiernamaals; maar het is even onjuist, dat
bij in Doopersche mijding deze wereld als
ta >oe beschouwt. Een booze wereld en een
zondige maatschappij, ongetwijfeld, doch
juist daarom voorwerpen van Christelijke
actie, welke zich niet alleen op het hierna
maals richt, maar opkomt voor Gods recht
„hier en nu". Of, zooals Dr Kuyper het zei:
„Er is geen enkel terrein, waarvan de Chris
tus niet zegt: Mijn!"
Dat, wat de hoofdzaak betreft, in dit op
zicht geloovige Roomsch-Katholieken en Pro
testanten naast elkander en niet, gelijk de
Volkskrant blijkbaar meent, tegenover
elkaar staan, zegt D e T ij d nog eens duide
lijk met dieze woorden:
Een „economisch evangelie" is den ge-
loovigen katholieken minstens even vreemd
als den protestanten. En weliswaar be
staan er tusschen Katholieken en Prote
stanten dogmatische verschillen wat be
treft het effect van de erfzonde op den
mensoh en de maatschappij, maar deze
verschillen zijn waarlijk gering, als zij
staan tegenover de ideëele klove, die zich
in de beschouwingen van dit „nieuw-
christelijk" vlugschrift opendoet. Ook voor
de katholieken immers ligt de hemel
alleen in het hiernamaals, en niet in een
nieuwe gemeenschap op aarde. Ook voor
hen „bleef, als droeve nalatenschap der
erfzonde, de strijd tussdhen goed en kwaad
op de wereld bestaan"; ook zij „bedenken,
dat men er nimmer in slagen zal, ellende,
leed en beproeving uit de wereld te doen
verdwijnen, en dat ook degenen, die uiter
lijk gelukkiger schijnen, daaraan onder
worpen zijn".
Tegen een valsch verlossingsbegrip, tegen
een waan een er aardsche verlossing, zooals
de N.C.E.E. die predikt, keert zich ieder
waar geloovige, die aan Gods Woord vast
houdt.
ER zijn in de wereld enkelen, die overbe
kend zijn door den grooten rijkdom, dien
zij zich verworven hebben. Menschen, die door
mdillioenen benijd worden en ook door velen
heimelijk als voorbeelden gedacht worden,
voorbeelden hoe ze zelf vooruit hopen te
komen.
Maar niet zij, die naar rijfkdom streven ver
krijgen dien. De winners van enorme kapitalen
hebben in den regel bij het begin van hun
loopbaan zelfs niet gedroomd van rijk
worden.
Hun rijk 'worden is meestal gelegen in
persoonlijken aanleg en gunstige tijdsomstan
digheden. Ook wel in het gebruik maken van
toevallige ontdekkingen, die ze wisten te be
nutten.
Niet degenen, die door erfenis of spe
culatie, door het vinden van goudaders
of diamantvelden groote schatten hebben
verkregen (en vaak ook weer verloren)
zijn het, die een wereldroep vanwege hun
rijkdom verkregen. De buitengewoon
groote vermogens, die opvallen, zijn ver
kregen door de persoonlijkheid van hen,
die ze verwierven. Die persoonlijkheid;
helbben ze op de juiste wijze geëxploi
teerd. zonder de vooropgezette bedoeling
deze te willen uitbuiten om daardoor
schatten te verwerven.
Me
rde -
stal z ij n
hun le
ebleven,
zóó genoten 'hebben
worven bezittingen, als zij, die
graag rijk willen worden zich dat
denken.
Bij eiken rijk geworden arme is het haast
weer een andere eigenschap, die de basis is
geworden van hun onmetelijke rijkdommen.
In de verschenen bibliotheken of boeken
series, die ten doel hebben voorlichting op
allerlei gebied te geven ontbreekt nog altijd
een nummer: „Hoe word ik multdmillionaar?"
De schrijver zal er mee zitten het systeem uit
te werken, omdat er geen systeem voor is.
Handelsgeest, zoowel als reclame, uitvin
ding na rusteloos streven of „bij geluk",
economisch inzicht en soliditeit, het zijn even-
zoovele bases voor het opbouwen van kapi
talen.
Handelsgeest was het waardoor JOHN
D. ROCKEFELLER zijn fabelachtig vermogen
verwierf. Bij de oliekoorts in het begin van
de tweede helft der 19e eeuw bleef hij kalm
en bemoeide zich niet met olie-exploitatie,
doch kocht de gewonnen olie op en zuiverde
ze in eigen goed ingerichte raffinaderijen.
Naar China zond hij honderdduizenden een
voudige petroleumlampen, die 'hij ver be
neden inkoopsprijs verkocht, nl. voor 19
(Holl.) centen. Maar achter deze lampen zond
hij enorme olietanks. Dan reclameplaten met
den aanhef: Geluk lang leven welstand
vrede, die alleen gewaarborgd werden
„door het echte lamplicht van de Standard
Oil Campagny". Zoo deed hij ook in andere
deelen van Azië en in Afrika. Toen electri-
citeit de olie verdrong wierp hij zich op de
motoren voor olieverbruik. Zijn genie ver
wierf een milliard (1.000.000.000) dollar.
Wat reclame vermag bewees de Engel-
sche Zeepfabrikant WILLIAM HESKETH
LEVER, later Lord Leverhulm. Hij zag in,
dat een vast handelsmerk groote beteekenis
had. Zijn zeep, die hij zonlicht zeep (sunlight)
noemde, verkreeg juist door dien naam en
door de grootsah opgezette en juist bedachte
reclame, groote bekendheid', waarbij de kwa
liteit natuurlijk meewerkte.
Op telkens weer nieuwe wijzen hamerde
hij het woord „Sunlight'' bij de menschen in,
en de kleine zeepzieder uit Bolton stierf als
lord en liet een kapitaal van mdllioenen en
een zaak van ongekenden omvang na en die
de oorsprong is geworden van een wereld
concern van ongekende grootte.
Als uitvinder, die volhardde bij zijn
streven een product te leveren zoo als hij zich
dat had geïdealiseerd, moet de bekende
schenker van de Nobelprijzen, de Zweed
ALFRED NOBEL genoemd worden.
Onvermoeid heeft deze gestreefd naar het
middel om nitroglycerine, de toen reeds be
kende springstof, haar 'giftige werking te ont
nemen. Hij wist eerst het „slaghoedje" te ver
vaardigen, waardoor de explosieve nitrogly
cerine bruikbaar werd voor de techniek. Door
de ontploffing in de fabriek van zrijn vader,
waarbij zijn broer het leven liet, noch door de
verschillende kleinere rampen, ate gevolg van
de explosieve kracht van de nitroglycerine,
(jO^RTNG ONTVANGT
ZWEEBSCHE ONDERSCHEIDING
BF.RT.TTN. 2 Februari (D.N.B.) Koning
Giistn.il vin Zwedvn heert heden in de
Zwoorl®' l'p legatie alhier generaal veldmaar
bchn!\ Go ring ontvangen. Hij had een
lang'nrg onderhoud met hem en verleende
Ven het grootkruis van de Zwaarden-orde
„u t keten, de hoogste Zweedsche onder-
eche.ding.
Het huis waar Alfred
Krupp zijn eerste le
vensjaren sleet en later
zijn groote wereldzaak
John D. Rockefeller
en die allerlei moeilijkheden .met de aut'ori-
teiten melt zich brachten, liet Nobel zich
ontmoedigen. Hij bleef doorwerken. Na jaren
van onderzoeken vond hij de infusoriënaarde
die de nitroglycerine opzuigt en het mogelijk
maakte een vaste explosdestof te fabriceeren.
In de Lüneburgerbeide werd deze infusoriën
aarde voornamelijk gevonden. Deze nieuwe
stof noemde Alfred Nobel „dynamiet" de
„gewelddadige". Deze gewelddadige
spoedig de schrik van heel de wereld en
baande den uitvinder den weg tot grooten
Henry Ford 'in zijn laboratorium
rijkdom. Bij zijn dood vermaakte hij zijn
vermogen aan humanitaire instellingen, die
allen in min of meer nauw verband met den
vrede moeten staan.
Van dynamiet tot het kanon is geen groote
stap. En bij het woord kanon denkt men
onwillekeurig aan den naam van den kranon-
nenkoning ALFRED KRUPP. Deze was het
die het kleine werkplaatsje van zijn vader,
waar niet meer dan 7 man werkte in de vijf-
t'g jaren, dat hij de leiding had', uitbreidde
tot een wereldfirma die 12.000 arbeiders werk
voschafte. Als 14-jarige jongen nam hij het
werkplaatsje van zijn vader over en trad
„chef" op. Maar boe jong nog, h-ij had een
vast doel voor oogen en heeft dat heel zijn
leven nagestreefd. Dat doel was aan zijn pro
ducten een naam te verschaffen van g r o o t
soliditeit en buitengewone kwa
liteit. Daarvan wist bij op steeds nieuwe
wijze de wereld te overtuigen zoowel door
reclame als door inderdaad werk af te leve
ren van superieure kwaliteit. Zijn geheele
bedrijf was er op gericht ijzer en staalwaren
te leveren, die aan de hoogste eischen volde
den en steeds iveer maakte hij het door het
nuttig exploiteeren van nieuwe vindingen,
mogelijk, dat die eischen nog hooger opge
voerd konden worden. Spoedig verkreeg hij
een toonaangevende plaats. Het succes
groot. Toen de oorlog van 1870'71 door
Duitschland gewonnen was, was dit naar
ieders overtuiging vooral te danken aan Al
fred Krupp, die het Duitsche leger van artil-
leriegeschut van buitengewone kwaliteit had
voorzien. Hij liiet bij zijn dood een vermogen
van vele millioenen na.
Wat helder economisch inzicht
yermag, als men daarbij het noodige door
zettingsvermogen heeft toont ons de levens
loop van HENRY FORD.
Hij zag in de auto reeds een massa-artikel
een product voor alle lagen der bevolking,
toen deze nog een zeer duur sportmiddel was,
waar alleen zeer gefortuneerden van bonden
genieten.
Dat de auto geen luxe doch een gebruiks
artikel is geworden heeft hij goed gezien.
,Zelf heeft hij er krachtig toe meegeholpen
om er een volksaittikel
van te maken.
Tientallen van jaren
heeft hdj een scherp
omlijnd zuiver berekend
productieplian tot
kleinste bijzonderheden
nauwkeurig uitg-voerd.
Daarbij voerde hij
geheel nieuwe arbeids-
verdeeling in. De „loo-
pende band1" werd bij
hem het eerst toege
past. Tijdsbesparing
werd tot in het uiterste
doorgevoerd. Maar daar
naast wist hdj ook den
arbeiders de noodige
ontspanning en levens-
veraaingenaming te bie
den.
De 75-jarige, die
nog aan het hoofd van
zijn uitgebreide bedrij
ven staat, is zelf een
rusteloos werker,
danks het feit, dat zijn
fabrieken heim jaarlijks
meer dan 50 millioen
dollars inkomen geven.
Het ui tb uiten va
een gelukkige g«
d a c h t e bij het zien
van iets schijnbaar on-
beteekenends was het
begin van de groote
rijkdom, die FREDE
RICK WALTON heeft
verworven als uitvinder
van het linoleum. Hij
merkte op 16-jarigen
leeftijd wat duizenden
reeds hadden opge
merkt, dat lijnolie bij
het opdrogen een taaie
huid aan de oppervlakte
kreeg. Dat trachtte hij
te 'benutten en het ge
lukte hem het linoleum
te vervaardigen
schatten te verdienen.
Steun pootaardappelen oogst 1938
's-GRAVENHAGE, 2 Febr. Naar wij van
bevoegde zijde vernemen, zal de steunrege
ling voor goedgekeurde pootaardappelen
van den oogst 1938 een dezer dagen worden
gewijzigd in dier voege, dat met ingang
van Maandag 6 Februari ook voor poter-
steun in aanmerking komen de tot dusver
van steun uitgesloten goedgekeurde poot-
aardappelen van de rassen, ingedeeld in de
j. rubriek 1, welke zijn geteeld op klei
grond.
Voor de pootaardappelen van deze ru
briek, goedgekeurd in de klassen a, b en c
zal voor de vierkantsmaten 2835 mm als
potersteun worden uitgekeerd resp. 1.50,
1.en 0.50 per 100 kg. Voor de sortee
ringen boven de vierkantsmaaf 35 inim,
goedgekeurd in de klassen a, b en c zal worl
den uitgekeerd resp. 1.0.50 en nihil,
indien de aardappelen voldoen aan de
eischen, gesteld voor de rubriek a, bedoeld
de crisis-steunbeschikking 1938 2c aard
appelen (oogst 1938) de kleiconsumptie
aardappelrassen en resp. 1.50, 1.en
0.50, indien de aardappelen niet aan de
eischen van rubriek a voldoen. In dit laat
ste geval zal uiteraard als .gewone" dena-
turatievergoeding 0.80 per 100 kg. worden
uitgekeerd 0.90 van 1 Maart af), terwijl
deze, indien de aardappelen wel aan de
eischen van rubriek a voldoen 1.20 per
100 leg. bedraagt
Voor de goedgekeurde pootaardappelen
in de vierkantsmaten 28—35 mm bedraagt
de gewone denaturatievergoeding, onge
acht de omstandigheid of zij al dan niet in
rubriek a kunnen worden ingedeeld, 0.80
per 100 kg. bij denaturatie voor 1 Maart
1939 en 0.90 per 100 kg. bij denaturatie
van 1 Maart af.
Nadeel voor eigen land
„De Kamer van Koophandel voor Wes
telijk Noord-Brabant aldus Dr. Hen
ri Polak in „Het Volk" van 14 Januari
kwam op 10 dezer bijeen. Daar werd
verslag uitgebracht van een gehouden
enquête naar den toestand van handel en
nijverheid in het rechtsgebied der Ka
mer. Daarin wordt o.a. gezegd:
dat een bepaald soort van be
drijven, n.l. de breigoederenifabrieken,
een belangrijke expansiemogelijkheid
bieden, mits de Regeering toestaat, dat
daarin Joodsche emigranten te werk
worden gesteld Tengevolge van de „An
schluss" van Oostenrijk is er voor Neder-
landsche breigoederen fabrieken, naast
verbeterde binnenlandsche handel, een
groote exportmogelijkheid naar Engeland
en Amerika geschapen. De voorwaard#
voor deze export is echter, dat deze lan
den in Nederland datgene in jersey en
tricot vinden, wat zij vroeger in Oosten
rijk kochten.
Voor de fabricage van dit genre zijn
evenwel absoluut geschoolde Weensche
krachten noodig om hier personeel in te
werken, aangezien de Nederlandsche
breigoederenfabricage zóó jong is, dat er
geen geschoolde krachten voor het modi-
sche genre zijn. Niet-Joodsche vakkundl-
gen mogen echter Weenen niet verlaten,
en niettegenstaande herhaalde pogingen
kunnen Joodsche krachten hier zelfs geen
tijdelijke arbeidsvergunning krijgen. Bel
gië doet dit wel met als gc-volg, dat de
fabrieken die met gedeeltelijk Weensch
personeel werken, meer orders uit Ame
rika hebben dan zij kunnen leveren. Het
gevolg is, dat veel in het buitenland
wordt gekocht, wat ook in ons land
zou kunnen worden gemaakt."
Dat de heer Polak aan dit verslag scher
pe opmerkingen toevoegt, verwondert niet.
Deze publicist veroorlooft zich gedurig demi-
greerende critiek op de regeering, zoodat
men met zijn conclusies voorzichtig moet
zijn. Maar hier knipt hij uit een laat ons
zeggen neutraal verslag. En daarom
dient deze zaak ernstig bekeken te worden.
Eeuwen geleden hebben de Portugeesche
joden welvaart in ons land gebracht; ook
thans is voordeel niet uitgesloten.
VERKEERSALBUM „DE VEILIGE WEG"
Om de veiligheid van 't verkeer te dienen
heeft de Kon. Ned. Toeristenbond A.N.W.B.
het onlangs verschenen Verkeersalbum „Dc
Veilige Weg" uitgegeven, dat ten doel heeft
de jeugd spelenderwijs vertrouwd te maken
met de regels van den weg en het verkeer.
In samenwerking en in overleg met onder-
wijsspecialiteiten, die zich in het bij-zonder
met het verkeersonderwijs op school bezig
houden, is dit album samengesteld, waarvan
de tekst op een prettige manier vertelt van
hetgeen ieder, oud en jong, moet weten van
de verkeersvoorsohriften, ten einde een vei
lig verkeer te helpen bevorderen. Het album
is geïllustreerd met duidelijke afbeeldingen,
losse, gekleurde verkeersplaatjes, naar tee-
keningen van Bob Buys, die tusschen den
tekst geplakt moeten worden en die laten
zien, hoe 't niet moet. Door het verzame
len en inplakken van de plaatjes kan de
jeugd dan van het album een nuttig ver-
keersboek maken, dat opvoedkundige waar
de heeft en de veiligheid van het verkeer
kan helpen vergrooten.
Tot het verkrijgen van een ruimere ver
spreiding van deze losse plaatjes is de A.N
W.B, met eenige firma's overeengekomen,
dat zjj de verkeersplaatjes, of gelijkwaardige
bons, welke tegen plaatjes kunnen worden
ingeruild, bij hun artikelen zullen verpak
ken, in doozen bonbons en chocolade, bij be
schuit, ontbijtkoek, enz.
Zoo zal de Firma Hus te Den Haag deze
plaatjes voor het Album „De Veilige Weg"
verpakken bij haar beschuit en snijkoek, het
geen het verzamelen ongetwijfeld zal verge-
makkelen.
Luchtziekte
(Historisch)1
Na veel geaarzel, jarenlang,
't goede mensch was o zoo bang
maakt juffrouw Janssen, zeer beducht,
tenslotte dan haar eerste vlucht.
Wat had z'een angst voor dit festijn,
NATUURLIJK zou ze LUCIITZIEK zijn.
O, hiervan kreeg ze zeker last
rotsvast stond dit bij haar al vast.
Haar oogen knijpt ze stevig dicht,
de wanhoop grijnst op haar gezicht.
eerst werd zij wit, dan groen, dan grauw
en dan... het zakje.... gauw.41l
Zuchtend komt ze weer wat bij,
da's voorbij hè, hè, zucht zij
Ze slaat haar oogen op, en dan
dan snapt zij er geen steek meer van.
Verbijsterd kijkt ze in het rond,
het vliegtuig stondnog op den grond.—
J. V.
SCHAAKRUBRIEK
Het Octet van wereldklasse
Zóó schaken zij! door Dr M. Eu we. Uit
gave vam De Schaakwereld bij W. L. Salm
8: Co., Amsterdam. Prijs ing. 2.60, geb.
3.25.
Men kaïn het er misschien niet over eens
zijn of het aantal der allerbeste schaakspelers
ter wereld nu juist precies acht is, dan wel
of het 6 of 10 zou moeten zijn. Maar het is
aan geen twijfel onderhevig of vrijwel ieder
een, die tot de competente beoordeelaars van
zulk een vraag gerekend miag wenden zal tot
's werelds beste 8 schaakspelers rekenen:
Aljechin, Botwinnik, Caipablamca, Euwe, Fine,
Flohr, Keres en ReschewSky. Voor dengene
die mocht betwijfelen of Flohr zijn plaats
onder deze reuzen nog wel waard is, zij op
gemerkt, dat Flohr op het moment van het
schrijven van dit bericht de leiding had in
bet groote toumooi te Moskou.
Over deze 8 schakers nu heeft dr. Euwe
een boek geschreven. Een zeer interessant
boek. En een goed' boek. Allicht, zal men
zeggen, we weten nu wel, d'at dr. Euwe
boeken schrijft. Hij is nu eenmaal de beste
leerling van de klas: hij wint altijd den
eersten prijs.
Zij, die zoo oordeelen, hebben in zekeren
zin gelijk. Doch zij zouden ongelijk hebben,
als zij dit werk zouden beoordeelen naar de
standaard-kwaliteit van zijn andere werken.
Want dit werk overtreft in menig opzicht zijn
publicaties van ouderen datum. Het is
lijk aan te geven, waar het verschil nu eigen
lijk in schuilt, doch een paar elementen kun
nen wij wel noemen.
Vooreerst is in dit boek het episch element
belangrijk beter verzorgd dan voorheen. In
andere werken van den ex-wereldkampioen
heeft de stijl wed eens een inslag, welke soms
al te sterk naar het dociele zweemt, waardoor
men haast altijd den indruk krijgt, dat men
een zij het ook boeiend college
Ditmaal is dit anders en we kunnen niet
anders zeggen, dat Euwe's stijl er belangrijk
mede gewonnen heeft.
Misschien is de aantrekkelijkheid van het
boek wel bij uitstek gelegen in het feit. dat
Euwe ditmaal een ongezochte gelegenheid
krijgt om zijn voormalige en tegenwoqrdige
grootste tegenstandiers onder de loupe te
nemen. Maar hdj analyseert nu niet slechts
hun partijen, doch ook him persoonlijkheid.
En al lezende, wat hdj alzoo over zijn rivalen
heeft opgemerkt, komt men toch wel heel
sterk onder den indruk van zijn buitenge
woon analytisch vermogen. Zoo wondt het
ook duidelijk, dat Euwe altijd tot de super
klasse zal blijven behooren en dat het her
overen van den wereldtitel geen idee fixe ii
doch een volkomen bereikbaar doel, dat
wellicht dichter bij is, dan men denkt.
Men moet Euwe hooren beschrijven
de „acht" van houden: Aljechin van gunstige
stellingen, Capablanca van duidelijke stellin
gen, Flohr van rustige stellingen, Botwinnik
van moeilijke stellingen, Reschewsky van
vervelende stellingen, Fine van scherpe stel
lingen, Keres van wilde stellingen. En Euwe
zelf? Bescheiden als immer, heeft de auteur
niet over zich zelf willen schijven; deze taak
is overgenomen door Hans Kmoch, die echter
in verband met het fedt, dat nog niet zoo lang
geleden een geheel boek aan Euwe werd
gewijd, zich tot beknopte beschouwingen be
perken kon.
De persoonsbeschrijving van de 8 schaak
meesters is uitgebreid met een aantal hunner
partijen, met behulp waarvan hun stijl wordt
toegelicht. De analyses dezer partijen zijn
meesterwerken op zichzelf en hebben groote
instructieve waarde.
Alles saamgenomen: Euwe op z'n best. Een
boek, dat geen schaakliefhebber mag missen.
H. J. J. SLAVEKOOET F
ECONOMIE
EN FINANCIEN
Geref. Kerk Rotterdam-Centrum
c
Uitgilte van 200.000 3V2 obL tegen 100
De RotterdajmsChe Boaizbamk N.V. bericht, te
dat bij haar kantoren is opengesteld) de ge
legenheid tot inschrijving op de 3% obli- Nl
gatieleeniing der Gcref. Kerk van Rotterdam- j
Centrum groot ƒ200.000, waarvan thans j y,
ordt uitgegeven een bedrag van 125.000, v<
in stukken van 1000, 500 en 100 tot den G
koers van 100 Vrij van huidige coupon' j
belasting. Coupons 1 Apriil en 1 October^
Storting 1 April a.s. Houdlers van 4y2 %t
obligaties 1934 dezer kerk hebben recht van
voorkeur tot 15 Febr. a.s. Genoemde
obligaties wordlen 1 April a.s. aflosbaar ge
steld. v_a
Aan het prospectus ontleenien we de voh en
gende bijzonderhedtenon
De lecning dient ter conversie van hooger va
rentende leeningen, in d)e eerse plaats da th;
4% leaning 1934, pro resto groot [f 113.000; i w<
in 1940 varvallenido hypotheek ten be-
ge van 60.000, rentende 4% en en- Al
k?Ie kleinere leennngen rentende 4 en 4% %i
Liet zielental der Kerk bedraagt 10900 en
beweegt zich in verband met de belangrijke
etadeu ibreidJing binnen het gebied dier kej>j Vs
keiijke geaneenie van Rotterdam-Centrum iid
stijgende lijm
Oolk de vrijwillige vaste bijdragen' aUs<j Pr
mede die totale inkomsten der Kerk wareq za:
over 1938 ca. ƒ4000 hooger dan over 1937j co:
Behoudens enkele kapitalen belast mei da
'rudhtgebruik, bestaan de bezittingen dei en
Kerk uit een ^elftal pandlen ter publieke av
.verkoopwaarde yam! circa 100.000, bene vena
zes voor liet meeben'deel aan hoofdverkeer&j Ds
regen gelegen kajpitale kerken, plaats bie-
dende aan 7500 personen, met meubilair en B('
orgels, te boek staande in totaal per ultima slu
1937 voor 425.000. ke
De courante verkoopwaarde van de ondeov uu
liggende 9000 M2 gronde zonder opbouw en re<
inrichting, bedraagt naar matige schatting
300.000 k 325.000. j
Tegenover deze bezittingen met een bev G
langrijke overwaarde bedragen die schulden
In totaal ƒ495.000.
Met de plaatsing dezer leening fis idle ge-I
heele schuldenlast gebracht op een 3%
basis. De rentelast ds dn vergelijking metj
het jaar 1937 bijna 4000 gedaald en zal na
mogelijke aflossing vam de in 1940 verval»'!'?
lende hypotheek nog verder afnemen.
De jaarlijksche aflossingen zullen vanaj ^V€
1940 een bedrag van 10.000 vereischen^16
naast een rentelast van 17.000 18.000,jbe'
De totale inkomsten der Kerk bewogen zidlj
de laatste jaren rond de 110.000.
Zoowel vermogenspositie als inkomsten? bel
positie der Kerk zijn van dien aard. dat de
K ik haar verpliohtingien, naar zij ven Ds
trouwt, eve nails in het veriedten stipt zal 1
kunnen nakomlen. lec
De leening zaïli worden afgelost binnen pr
30 jaar. Versterkte of algeheele aflossing'hel
niet vóór 1944 kunnen plaats vinden. 1 be
]aa
Holland Amerikalijn
Vergadering yan aandeelhouders |ke
Te Rotterdam werd gister de jaarljk«bel
sohe algemeene vergadering van aandeel»
houders gehouden van de HollandAmerik?vei
lijn. Aanwezig waren elf aandeelhouders te'
vertegenwoordigend 1,739,854 gewone aan 19
deelen. De jaarstukken werden, nadat enkels w<
vragen van minder belang waren afgehan», si<
deld, goedgekeurd en vastgesteld.
Hierna werden de heeren A. Gijss, W,
Ruys Bzn en W. v. d. Vorm als commissa» El'
ssen herkozen.
De voorzitter deelde mede,_ dat op dem
statutenwijziging de ministerieele verklap,
ring van geen bezwaar is afgekomen, zoodal
commissarissen nu conform de nieuwe sta«pr(
tuten worden herkozen en uit hun midden ge
weder een commissie van Toezicht kan wor»
den benoemd.
De heer J. Rypperda Wiersma vraag^-
thans het woord en brengt dank aan d;J
commissie van Toezicht voor hetgeen dool.,
haar over de afgeloopen jaren in het belang21J
der Mij werd verricht. De Mij heeft nu weeï^e!
een hechte positie veroverd en de commis«re
sie kan met groote voldoening terugzien o(r'€
hetgeen in de afgeloopen periode werd tojf^
stand gebracht.
De vergadering werd hierna gesloten.
KALEIDOSCOOP,
De New Yorksche beurs opend«19'
gister bij lusteloozen handel vast. De koerseiprs
liepen fracties tot 1 punt op onder leiding
van staal- en automobielfondsen. In het ver]
der verloop kwamen winstnemingen los, diL^,
echter vrij goed werden opgenomen. Mer"
durfde echter niets ondernemen, omdat dt
politieke situatie ondoorzichtig blijft.
beurs sloot met koerswinsten van fracties tor
1 punt. Sommige fondsen als U.S. Steel
Chrysler stegen 2 k 3 punten. De omzet bef-3
droeg 700.000 aandeelen. V/0
Corp over 1938 bediraagt 7.755.000 (v. j!
winst 94.944.358). Over het geheele jaaOl
038 beliep het verlies van de Republiftj
1 teel 7.997.825 (v. j. winst 9.044.147). 1
De spaargelden bij de Duitschee
paarbanken zijn in 1938 toegenomew«
met R.M. 2,3 milliard. De toename is R.M. 0.4fcis
milliard meer dan in 1937.
Het maandoverzicht van de N ationa^
City Bank of New York is vrij optv
mistisch. Als stimuleerende factoren voor he:
voortzetten van de opleving worden ge*{
noemd: de uitgavenpoliltiek der Regeering, dï
e vooruitzichten in de bouwvakken., ee»o
bevredigend vooruitzicht in den kleinhandel
en aanhoudend gunstige rapporten uit d<
autoindustrie.
Aan aandeelhouders van de K a s-V e r"P!
e e n i g i n g N.V. zal worden voorgesteld ov#»-1
1938 een dividend uit te keeren van 3 pCtjj°l
(v.j. 5). Naar de directie mededeelt, is dfff
lagere dividend in hoofdzaak te wijten
mindere ontvangsten uit hoofde van de renté»!
Aan aandeelhouders van de Noor deler.
Bank N.V. te Alkmaar zal worden voorgefiei
steld het dividend over 1938 te bepalen opr:
4pOt. (v.j. nihil). fa,
Te Amsterdam is een vergadering gehotj
den van participatiebewijzen „B e 1 e g g i ni
Nederland1" en „international: 1
Belegging" ter behandeling van enkel! l
wijzigingen betreffende de rechten van de!
houder van het participatiebewijs en de roy«j j
mentsmogelijkheid. Deze wijzigingen wende»
gedaan om tegemoet te komen aan door dj 1
Ver. v. d. Effectenhandel geopperde bezwariwe
en werden door de vergadering goedgekeurd^
Medegedeeld werd dat per 30 Januari j.l. 163!
bewijzen Belegging Neerland uitstonden
1300 bewijzen Intern. Belegging tesanien 30«bt
stuks met een koerswaarde van ruim f l»
millioen.
