KERK EN ZENDING
1„ Verf
HENSEN
LI FTEN
WOENSDAG i FEBRUARI 1939
EERSTE BI.AD PAG 3
POEL VAN ONGERECHTIGHEID
Het is soms noodzakelijk te schrijven ovei
misdrijven, waarover men gaarne zwijgen
zou; zooals ook de politie zich moet be
moeien mot affaires, waarvan ze liever geen
nota nam.
Met name en in de eerste plaats geldt dit
thans van den Gouverneur-Generaal van
Ned.-Indië, die volgens persberichten met
inzet van heel zijn persoon en zonder
iemand te sparen, een gruwel der ongerech
tigheid in Indië zoo krachtdadig liet aan
pakken, dat het de laatste weken arrestaties
regende, vooral ook in kringen van gestu
deerden en verantwoordelijke ambtenaren.
In 1 Corinthe 5 spreekt Paulus van
Sexueele zonden, welke zelfs onder de hei
denen niet genoemd worden; maar in Ro
meinen heeft hij het over een onzedelijkheid,
waarvan men de aanduiding slechts met af
grijzen uitspreekt en welke Gode zij dank
in breede lagen van ons volk onbestaan
baar wordt geacht.
Het sahijnt echter, gezien het groot aantal
arrestaties, waaraan het einde nog niet ge
komen is, dat deze gruwelijke onzedelijkheid
in verfijnde kringen zoodanige afmetingen
heeft aangenomen, dat tallooze jeugdige
personen er het slachtoffer van geworden
zijn.
Wat een ontdekking voor een rechtscha
pen man moet dat geweest zijn en voor welk
een zware taak zag hij zich plotseling ge
steld. Het Volksraadlid. de heer T h a m r i n,
hoeft nu een lange reeks vragen tot de
Regeering gericht; o.a. deze: of reeds twee
jaar geleden deze strafbare feiten bekend
waren en waarom thans pas wordt inge
grepen?
Wij kunnen daarop natuurlijk geen ant
woord geven, maar wij weten wel, dat dit een
der moeilijkst te construeeren strafbare fei
ten is en de kracht, waarmee thans wordt
opgetreden, bewijst afdoende, dat van slap
optreden of van een poging tot verbloemen,
schijn noch schaduw is. Het mes is er thans
zeer diep ingezet De straffen zullen niet
malsch zijn.
Ons „Friesch Dagblad" stelt echter in
verband hiermee de juiste vraag:
„Is het niet gewenscht, dat op zulke ex
cessen een straf wordt gesteld van een
ganseh ander karakter dan celstraf? Is
het niet gewenscht, dat in plaats daarvan
de delinquenten in de toekomst worden
veroordeeld tot jarenlang en har
den dwangarbeid?
Dat lijkt ons voor deze verwijfde natu
ren met hun gepoederde gezichten, hun.
parfum en hun zijde, de gezondste straf.
Een pak van Engelsoh leer, een paar
zware schoenen, en dan maar aan den
polderdijk aan het werk, in zomer en
winter. Het zou een ingrijpende wijziging
in ons strafsysteem eischen, maar het is
ook een ernstig en diep-ingevreten kwaad
dat om een bijzondere redresseering
vraagt."
Deze straf zou zich ongetwijfeld aanpas
sen aan het schandelijk misdrijf en niet al
leen vergelding van kwaad, maar ook ge
nezing en zedelijke verheffing bevorderen.
OOK HIER
De gruwel, welke in Indië tot uitbarsting
Ewam is ook in Nederland niet onbekend, al
komt het zelden tot de constateering van de
feiten. Maar de propaganda er voor bereikt
menigeen en wordt via de geduldige brie
venbus in allerlei gezinnen gebracht, die er
leen walg van hebben,
Wij hebben daarop onlangs in een per
soonlijk schrijven den Minister van Binnen-
Iandsche Zaken gewezen. Doch deze ant
woordde ons, dat de Postwet hem niet toe
laat aan deze propaganda een einde te ma
ken.
Hetzelfde heeft de Minister later geant
woord op het Voorloopig Verslag van de
fTweede Kamer over het P.T.T.-bedrijf. Daar
in kon men lezen, dat het Staatsbedrij f
foer Posterijen de drukwerken zoowel Van
den Nw. Malthusiaanschen Bond als van 't
2gn. Ned. Wetenschappelijk Humanitair
Comité ongemoeid vervoert.
Wat de laatste durft presteeren, bleek uit
een mededeeling in De Maasbode, dat
het Ned. Wet Hum. Comité, dat reeds 27 ja
ren hesbaat, ieder jaar een jaarverslag doet
Verschijnen, dat de laatste jaren werd toe
gezonden aan vele intellectueelen, o.a. aan
Ongeveer 11.000 studenten.
Dat gaat allemaal per post; maar de Re
geering kan er volgens den Minister niets
aan doen, wanneer dit vuil goed gefran
keerd en geadresseerd, wordt verzonden.
Is dat wel waar?
De Minister verwijst namelijk ook naar
art. 162 van het Wetboek van Strafvorde
ring; ingevolge dit artikel worden situkken,
fcdie in betrekking staan tot een strafbaar
feit of waarvan zulks op goede
gronden wordt vermoed", aan den
bevoegden justitieelen ambtenaar afgege
ven. Hierdoor", zegt de Minister, „rijn deze
stukken van verzending uitgesloten".
Kan men van de schunnige lectuur, waar
over het hier gaat, niet op goede gronden
Vermoeden dat ze met een strafbaar en
fechandelijk feit in betrekking staan?
Het antwoord dringt zich o.i. onweer
staanbaar naar voren. Maar, de Postwet,
zegt de Minister. Best mogelijk, dan moet
'die Postwet maar veranderd worden. Er
zijn op minder belangrijke motieven dan de
bescherming van het gezin, wetswijzigingen
aangebracht. En dat de controle een doode
letter zou worden; neen heusch, wie dit ge
looft, heeft te weinig respect voor een onzer
beste staatsbedrijven.
GEMENGD NIEUW?
kind verdronken
OOSTERZEE (Fr.), 1 Febr. Het 2y2-jarig
toontje van de familie Vaartjes te Ooster-
'zee is gistermiddag nabij de ouderlijke wo-
bing, in een vaart geraakt en verdronken*
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Grijpskerke (Zld).
cand. K. J. Kraan, hulppred. te Schiedam.
CHR. GEREF. KERK
NED. HERV, KERK
Beroepen: Te Neerbosch, Hees c.a.
(toez.), W. Sybrandy te Exmorra. Te Gel-
seLaar (Gld) (toez), cand. P. L. Schoonheim
te Utrecht. Te Kesteren, J. J. Poot te Bun
schoten.
GEREF. GEM.
Beroepen: Te Middelhairnis e.o., A. v.
Stuyvenberg te Benthuizen.
Bedankt: Voor Terneuzen, M. Heikoop
te Utrecht.
VRIJE EVANG. GEM.
Beroepen: Te Veendam, N. de Zeeuw
te Echten (Fr.).
HULPPREDIKERS
In de plaats van Cand. H. de Wit, die het
beroep naar de Geref. Kerk vam Oude Bildt-
dij-k heeft aangenomen, is door den Kerke-
raad van Wolvega benoemd tot hulpprediker
voor den Evangelisatie-arbeid te Noord-wolde
Camd. S. van Popta te Oudega (W.).
AFSCHEID, BEVESTIGING. INTREDE
Borssele
Zondag j.l. werd Ds. O. G. 3unjes van
Sint Jansland bevestigd1 te Borssele door Ds.
G. P. A. Ruysch 'aa Dugteren te
Zonnemaire, met het -voord uit Hand. 4 vs.
29b: „Geef uwen dienstknechten met alle
vrijmoedigheid uw woord te spreken".
Ds. Bunjes deed zijn intrede met 1 Cor. 4
vs. 1: „Alzoo houde ons een ieder mensch
als dienaars van Christus en uitdeelers der
verborgenheden Gods"'. Hij werd toegespro
ken door den burgemeester van Borssele en
den consulent, Ds. S. H. van Willens-
ard van ElHewoutsdijk.
DE STERKSTE OVERWINT
De thans in N. Amerika wonende Duitsche
oud-rijkskanselier Dr. Brüning heeft in Mas-
sasuchets een lezing gehouden, waarin, hij als
zijn meening uitsprak, dat de kerkelijke groe
pen Hitier wellicht ten val zullen brengen,
doch waarschijnlijk niet in de eerste tien jaar.
Dr. Brüning, die nu hoogleeraar is aan de
universiteit van Harvard, verklaarde, dat
niets 'het nationa'al-socdallstisch bewind meer
kwaad gedaan heeft dan de Jodenvervolgin
gen. „Ik geloof, dat het verzet hiertegen zeer
algemeen is, zelfs in de gelederen van de
partij. Die vervolgingen worden zelfs niet
door een kleine minderheid der bevolking
goedgekeurd en dat is mijn eenige hoop voor
de toekomst van mijn land.
„De censuur en krachtige militaire controle
hebben elke organisatie van verzet onmoge
lijk gemaakt. Zelfs het lot van mijn dier
baarste vrienden is mdj onbekend."
VRAAGBAAK i*VVoo
CHRISTELUKEINSTELUNGEN
V ertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid, Zieken
huizen, Sanatoria, Instellingen, Tehuizen
N.V. MACHINEFABRIEK
J.&H. W. VAN DER PLOEG
APELDOORN
PASTEURISEER. EN KOOKKETELS
IN ROESTVRIJ STAAL, OOK VOOR
GROOTKEUKENBEDRIJF ETC ETC
\BWTEti
)L VAN
VETTEWINKEL
Neamtooze Vennootschap
„JACOBINE-HOLLANDIA"
V.H MERKX BOERBOOM
CENTRALE VERWARMING
Ook automatische stookinrichtingen
NIJMEGEN - TILBURG - ZWOLLE
TELEF. 22197 - TEL 2579 TEL 4369
fabriceert Stoeien, fauteuils
ander» Zitmeubelen
in eik feieenecht model
TECHNISCH INSTALLATIE-BUREAU
MEEGDENBURG
ROTTERDAM. Oostzeedijh 156. Tel 52338
CENTRALE VERWARMING
0LIEST00K-INRICHTINGEN
brochure gratis op aanvraag
Ds W. L. Weiter
Op 8 Febr. 65 jaar predikant
Het jaar 1939 zal, zoo God hem het leven
spaart, den grijzen Hofprediker, Ds. W. L.
W e 11 e r, nog tweemaal in de aandacht bren
gen: op 8 Februuari
is het 85 jaar gele
den, dat hij te Bun-
nik het predikambt
aanvaardde, en op l
Sep'ember zal hij
den 90-jarigen leef
tijd bereiken. Hoe
wel de hooge ouder
dom zich wel aiftee-
kent in en aan deze
eerbiedwaardige fi
guur, in de Residen
tie zoo goed bekend,
geniet Ds. Weiter
nog een vrij goede
gezondheid en men
herinnert zich nog
met genegenheid,
hoe de bevende han
den van den grijs
aard zich uitstrek
ten over het hoofdje
van Prinses Beatrix, die hü in Mei '/an het
vorige jaar heeft mogen doopen.
Het is echter niet alleen aan zijn nauwe
relatie met de kerkelijke gebeurtenissen in
ons Koninklijk Huis, dat Ds. Weiter de groove
sympathie ontleent, waarin hij nog ten volle
deelen mag. Ook als prediker maakte hij
zich naam: het was Minister Talma, die des
tijds van hem zeide: „Hij is een prediker,
van wien het stoffelijk gewicht zwaarder is
dan van de meeste anderen".
Ds. Wel ter is geen Nederlander van ge
boorte. Hij zag het levenslicht te St. Peters
burg, heeft in DuitschLand gestudeerd, maar
kwam toch in Utrecht zijn studie voltooien.
Behalve te Bunnik, waar Hazebroek en ten
Kate hem kwamen hooren, stond hij te De-
demsvaart, Heemstede, Zwolle en Arnhem,
en van 18941929 diende hij de gemeente
van Den Haag. Zoo werden 35 van de 65
dienstjaren in de Residentie doorgebracht, en
zoo werd ook de band met het Kon. Huis
gelegd', waarvan inzonderheid Prinses Juliana
(door belijdenis, huwelijk en doop) gnoote
sympathie voor hem heeft.
Van 10981936 heeft Ds. Weiter deel uit
gemaakt van de Comm. tot de Zaken der
Prot. Kerken in Ned. Indië, welker president
hij in 1911 werd. Van zijn afscheid daar
brengen we in herinnering zijn 'bewogen
woord over den afgesloten werktijd: „Geen
enkel lid is meer over van hen, die met mij
in den aanvang zitting hadden. Naar Beets'
woord zijn die allen „naar binnen" gegaan.
Veel dank bracht hij aan de tegenwoordige
leden, die hem in zrijn grijsheid steunden, ook
toen hij niet meer kon wezen, die hij vroeger
wais. Hij wilde verstaan het woord ,,er is een
tijd van komen en van gaan". Het woord van
prof. Brill maakte hij tot het zijne. Toen
prof. Brill afscheid nam van de Utrechische
senaat zei hij: „Wie den dood achter zich
heeft, behoeft den dood vóór zich niet te
vreezen''. Hij is 'bereid thans hier te scheiden
en straks heen te gaan voor goed, als Gods
tijd daar zal zijn."
In Den Haag heeft Ds. Weiter door het
zitting nemen in allerlei 'kerkelijke commis-
zijn groote liefde voor de Ned. Herv.
Gem. getoond, en in geen andere stad dan
's-Gravenhage zou hij den rusttijd hebben
willen dloorbrengen. Thans wordt hem het
zeldzame voorrecht van het 05-jarig ambts
jubileum geschonken.
(Reel.)
i gahcuJen. Het max.mum-
r. was (in Jan. 1938) 1434. Wat
beleeft, zegt het verslag, dat,
onderwijskundig bezien, het P.B.N.A.-systesm
zeker voldoet. Alken al het feit, dat slechts
19 pet. van de deelnemers uit gebrek aan
belangstelling deze cursussen verlaat, is op
zich zelf een belangrijk resultaat. Daarnaast
moet opgemerkt worden, dat verschillende
deelnemers kans hebben gezien een examen
af te leggen en daarvoor ook geslaagd zijn.
Dat
18.
luthersch wereldconvent
De voorzitter van hot Luthcrsche WereJd-
emvent, de Hannoversche landsbiesohop Dr
A. M a h r a r e n s, heeft een oproep rond-
gezonden voor de vergadering van het con
vent van 24 Mei tot 2 Juni 1940 te Phila
delphia in die Vereenigde Staten. Hei.
.hoofdthema der vergadering zal zijn. ,De 1.n.e*?n Arnhemsch blad werd bepleit,
.vernieuwing en concentratie der kracht 0 besturen c'cr Chr. scholen in e
I voor het weaen der Luthersohe Kerk en ]Ii? Plaa,s gezamenlijk een instaiüe in
I haar taak". Het program vermeldt voortv
erdere afdoening van ie plannen "n
Uit sociaal oogpunt bezien kaïn opgemerkt
worden, dat 58 pet. der deelnemers in het
bedrijfsleven is opgenoman. Het is gebleken,
dat vele werkgevers het op prijs stellen, cur
sisten van de Cultureele Cursussen in dienst
te nemen.
Met ingang van 1 Februari znjn verschil
lende bepalingen opnieuw gewijzigd, in over
leg met het Dep. van Sociale Zaken.
plaatselijke chr. school
raden
Betrekking hebbende op Arnhem, maar
andere plaatsen van belang, is, wat
RIJKSBEURZEN VOOR LAGER N.O.
De minis'er van onderwijs brer.gt ter
kennis, dat ouders, die niet geheel bij m:ch e
zijn, een opleiding aan een dagschool vet
lager nijverheidsonderwijs te bekostigen,
indien zij voor een Rijksbeurs in aanmerking
wensohen te komen, zich bij gezegeld verzoek
schrift tot zijn departement, afdeeling N.O.,
kunnen wenden.
Examens
iroefschrif t g
che woordikun;
n S.J., g-eb.
en mej. E. Schwagei
Leiden. Doet. s
C. de Groot, Voorbuc
daum en de
•damJ.
lej. G. Holland
P. A. Noorlander. Zw
EMERITAAT
Dr W. j. M. ENGELBERTS
Met ingang van 1 Oct. as. heeft Dr W. J.
M. Engelberts, die in 't vorige jaar den
78-jarigen leeftijd bereikt had, eervol emeri
taat aangevraagd.
Dr. Engelberts is de nestor der Ned. Herv.
predikanten van Amsterdam, waar hij in Mei
34 jaar zal gearbeid hebben. Voorts
diende hij de gemeenten van Bergsehenhoek
(Aug. 1894) en Den Ham (1899). Hij is Duit-
scher van geboorte (8 Sept. 1868 te Elberfeld)
heeft te Leidien gestudeerd. Zijn promotie"
geschiedde op een dissertatie over Willem
Teellinck.
Van de 34 Amsterdaimsche jaren arbeidde
Dr. Engelberts juist de helft in de Eilanden-
wijk, daarna in wijk 25 (Amstelveenscheweg
e.o.). In 1927 maakte hij een reis met de
Sumatra als vlootpredikant naar Amerika,
Japan, China en Java. In 1028 publiceerde hij
over deze reis een boek. Gedurende 23 jaren
gaf hij Godsdienstonderwijs aan de Kweek
school voor de Zeevaart. Hij was voorts lid
van het hoofdbestuur van de instelling
Maatsch. Hulpbetoon.
Bij zijn 40-jarig ambtsjubileum heeft Dr.
Engelberts, over wiens religieuze overtuiging
indertijd; nogal wait geschreven is, een ge
dachtenisrede gehouden, waarin hij o.a. zeide:
„In het centrum mijner prediking heeft
steeds Jezus Christus gestaan, zooals ik dat
by de toelating tot de Evangeliebediening
beloofd heb. Ik heb Hem gepredikt naar de
inspraak van mijn hart en in aansluiting aan
mijn aard en temperament, zonder oogen
diensten of ir.enschenbehagen, uilt groote
liefde tot het ambt, hetwelk ik, wanneer ik
nog eens kon beginnen, wederom zou kiezen.
Zoo lang ik mij nog krachtig gevoel naar
lichaam en geest, zal ik voortgaan, maar de
eerste symptomen van zwakte zullen mij
plaats doen maken voor jongeren, die bij
honderden gereed staan."
Sprekende over de ingewikkelde kerkelijke
omstandigheden, zeide spr. het toe te juichen,
dat de Kerk zich meer dan voorheen de so
ciale nooden aantrekt.
HET KERKHOTEL
De woordverbinding in dit novum kan tot
misvatting aanleiding geven. Maar zij heeft
haar reden: op de plaats, waar te New York
de Oa-lvarykerk der Bapt. Gemeente
stond, is nu een hotel van 16 verdiepingen
gebouwd, dat eigendom is van dezelfde ge
meente. Zij heeft dit niet alleen op papier,
r brengt het tot uitdrukking in het feit,
dat op de benedenverdiepingen de kerk, de
consistoriekamer en de Zondagsschool haar
plaats hebben gekregen. De kerk heeft 1500
zitplaatsen, is natuurlijk ultramodern geoutil
leerd en heeft ook haar.kinderkamers en
bijbehoorende kinderjuffrouwen. In het hotel,
dat even druk bezocht wordt als de kerk des
Zondags, wordt geen sterke drank geschonken.
Echt Amerikaansch, maar dat de Zon-
dagavor.ddiensten geregeld door veel hotel
gasten worden bezocht, heeft tech wel iets
■te zeggen..a
het reeds te Eismaah in 1923 besloten alge-
meene Luthersche opleidingsinstituut voor
theologen. Waarschijnlijk zal dit instituut
te Kopenhagen komen.
DE BIJBEL IN LETU*ND
In Letland werd de nagedachtenis van ds.
Ernst Glück, die 250 jaar geleden den bijbel
in de Lettische taal "ertaalde, gehuldigd. Ds.
Glück gaf zijn bijbel teen uit met steun van
den Zweedschen koning Karei XI. De vrucht
van zijn arbeid was méér dan gewoon; deze
bijibel legde namelijk den grond voor de Let
tische schrijftaal en had er den grootsten
invloed op, dat ook heden ten dage het Let
tische volk nog geheel Luthersch is. De cul
tuur immers van dit geheele volk is op dien
Glück-bijbel opgebouwd en er uit afgeleid.
het hoogeland
Blijkens het jaarverslag der Vereeniging
„Het Hoogeland" zijn op dc stichtingen in
19-38 400 personen verpleegd, van wie 209
nieuw opgenomen. Voor 85 reclassanten
werd een plaats in de maatschappij gevon
den. Het Reel, bureau nam 243 gevallen in
behandeling. Aan 801 personen werd een
koude- of warme maaltijd verstrekt; aan
154 nachtlogics, aan 156 kleeding of ge
reedschap. Niet minder dan 115 personen
moesten worden afgewezen wegens plaats
en ge'dgebrek. Van de 400 verpleegden be
hoorden er 244 tot de Ned. Herv, 72 tot de
.K en 48 tot de Geref. Kerk.
ONDERWIJS
Vereen, voor Chr. Middelb.
Techn. Onderwijs
De ontbrekende schakel: de Chr. IA.T.S.
Het bestuur der Verg. voor Ohr. Middelb.
Tech. Onderwijs, wan welker oprichting In
1937 wij destijds melding gemaakt helmen,
deelt ons mede, dat de Kon. goedkeuring
eind 1938 is aangevraagd. Zoo is nu de weg
gebaand voor het streven, om den ontbre
ken den schakel in het Chr. onderwijs te
smeden. „Wij hebben in Nederland, zoo
schrijft ons het bestuur (adres de hoer A. C.
Vreugdenhil, secr., Statenweg 71c Rot
terdam) Chr. voorbereidend Lager cn Chr.
Laser-onderwijs, wij kennen ouzo Chr.
M.U.L.O.-scholen, Chr. H.B.-scholen, Chr.
Gymnasia, zelfs Chr. Hoogeronderwijs. Wij
bezitten in Rotterdam en Den Haag Chr.
Ambachtsscholen en in tal van plaatsen an
dere inrichtingen voor Chr. Nijverheidson
derwijs voor meisjes; alleen Chr Middelbaar
Technisch Onderwijs ontbreekt tot dusverre.
„Wel zijn er in ons land in verschillende
plaatsen 11 neutrale Middelbaar Technische
Scholen, welke ongeveer gezamenlijk pl.m.
2500 leerlingen tellen, en past men hiervoor
de verhouding toe bij het Lager Onderwijs,
dan kan worden aangenomen, dat ongeveer
een derde dieel of pl.m. 800 M.T.S.-leerlingen
vroeger Chr. Lager onderwijs hebben geno
ten.
„Het moet dus mogelijk zijn eenige
Chr. Middelbaar Technische Scholen vol
te bezetten en ook op deze nog ontbre
kende wijze Chr. onderwijs voor de op
groeiende jeugd uit Christelijke gezinnen
te bewerkstelligen.
„De Vereeniging tracht nu dit doel te be
reiken door in ruimen kring het goed recht
aan te tonnen van en sympathie te wekken
voor het Chr. M.T.O. en door gebruik te ma
ken van alle middelen, die daartoe door de
wetgeving moeten worden aangewend of lot
het doel geëigend zijn.
Het dagelijksch bestuur wordt gevormd
door de heer en: ,Ds. A. B. te Winkel, Swee-
linckiplein 64, 's-Gravenihage, voorzitter; A
C. Vreugdenhil, Statenweg 71c, Rotterdam,
secretaris en J. Schipper, Stadhouderslaan
43-45, Utrecht, penningmeester, Giro 345529.
Inlichtingen omtrent deze nieuwe vereeni
ging worden gaarne door hot bestuur ver
strekt. De groote Bonden voor Chr. Nijiverh.-
ondervvijs, Chr. M.U.L.O., Chr. Werkgevers,
C.N.V. enz. staan hier achter.
UNIE VAN CHR. ONDERWIJZERS
Het jaarboekje 1939 van deze Unie, met de
gebruikelijke gegevens, 'bevat o.m. die over
het ledental der Unie, bijna 1800 nu. Er zijn
in 1938 640 schriftelijke ad/vieaen uitgebracht;
de hulp vam het bureau werd ingeroepen
voor 9 ontslagzaken. De Unie is nu ook ver
tegenwoordigd in de Comm. voor georgani
seerd overleg bij het Nijverheidsonderwijs. Zij
blijft voorts diligent inzake de jongere leer
krachten: „het sein „weest op uw hoede"
moet blijven hangen. Wamt wat men wettelijk
de deur wijst, dreigt telkens door achterdeur
tjes binnen te glippen. En dat gevaar zal
blijven dreigen even lang als de Regeering
blijft weigeren het aantal onderwijzers dat
noodig is in de volledige rechtspositie vam
onderwijzer in de school te brengen. Daarom
is en blijft de strijd daarvoor de voornaamste
actie van de Unie".
CURSUSSEN VOOR IVERKLOOZEN
Blijkens het verslag vam. de cultureele cur-
N.V. MACHINEFABRIEK
woordigt en dus namens hen kan optreden.
Men zou kunDen vormen een Chr. School-
centrale of plaatselijken Chr. Schoolraad of
hoe men zulk een vertegenwoordigend li
chaam dan ook noemen wil. Bij besprekin
gen en onderhandelingen met het gemeen
tebestuur over zaken, die alle Chr. scholen
aangaan, zou zulk een Schoolraad of cen
trale goede diensten kunnen bewijzen.
In het Corresp. blad der Vereeniging van
Chr. Onderwijzers enz. zien wij hierbij aan-
geteekend, dat, wil een dergelijk plan sla
gen, met groote voorzichtigheid te werk zal
moeten worden gegaan. In de tegenwoor
dige wetsverhoudingen is het niet juist, een
Schoolbestuur buiten de wet om te binden
aan een college, waarin het slechts gedeel
telijk zeggenschap heelt. Deze dingen moe
ten groeien en niet te veel worden gefor
ceerd. Als men al vast eens regelmatig bij
eenkwam en de voordeelen practisch kon
zien aan maatregelen, die zonder aarzelen
ieders instemming hebben, was men al een
heel eind. De binding zal er te sterker om
worden.
Ook kan men t.o.v. bepaalde belangen al
iets bereiken, bijv. bij collectieve aankoop
van leermiddelen, schoonhouden van loca-
liteiten, brandstoffen-inslag.
UTT DE TIJDSCHRIFTEN
Het openings -college van Prof. Dr. Th. L.
Haitjema, 6 Oct. 1938 voor zijn Groning-
sehe studenten gegeven, is opgenomen als
artikel in het le nummer van den 14en jaar
gang van „Onder Eigen Vaande 1".
Evenzoo een referaat van Dr. T. Dokter
over Sören Kierkegaard. Van Dr. 1. Scho-
neveld is er een studie over Gen. 3 15 als
protevamgelium. Omdat tegen de Mess i aan-
sche interpretatie van dezen tekst gewichtige
bezwaren zijn ingebracht, toetst de schrijver
deze aan de Schrift en wijst ze af. In zijn
Kroniek betrekt Ds. A. B. te Winkel o.m.
dien nieuwen Gezangenbundel, dien hij acht
te gaan in de lijn der belijdenis, en zi.
glansrijk den toets met den ouden bundel
kan doorstaan.
De Unie-collecte
Zestigste Jaarcollecte voor de
Scholen met den Bijbel
Lijst 23 en 24
Trawrport van lijst 22 67.115.72
Godlinse 45.S0
Pekela
Stadsk anaal - Af dra
Weöterlee
jidscho Veld
lalkbrug
Delden
Lutten aai
Slag-haren
Doesburg
de Dedcmsvaart
erak bez. I.ek
■w-Lekkerland
Papekop
;ela 1
Ha Hum
WI tin ar .'u m
srhalerveen
kum
Den Ham
Marie (Hellendooi
Wljthmen
Doe-tlnohera
Melissa nt
IJsselmondo II
Poortvliet
Wille-nuMod
Zwingelspaan
84.2
64.30
78.—
151.80
19.20
14.11
55.20
80.—
95.25
24.50
99.55
41.60
54.41
784.48
71.72
94.—
20.62
61.70
41.42
12.05
150.
60.—
24.50
106.70
120.95
467.89
206.25
22.—
45.73
37.27
65v75
Gedeelte van Nederland, dat getroffen zal
worden door de te nemen Engelsche maat-
'i verband met het voorkomen
land van den coloradokever.
id. rechten de heeren: J. W. W. T. de
Almelo: R. H. Rutten, IJmuiden; R. P.
MvUk, Den Haag; G. L. G. de Mllly,
n.
111. Techn. Hoogesohool. Gesl. card,
urk. ing. de heeren D. N. Dietz, Den Haag;
F. Hekker, Noordavijkerhout; E. VV.
Hoon
J. J.
Stap, Woi
Dordrecht:
J. J. M. Taudin Chabol,
de heeren: K. H. P.
an J. S. Woldrtngh,
Rotte i
N leukerke.
Sint-Pie ter.
Rijksuniversiteit. Gepromoveerd tot
de lichamelijke opvoeding op een
proefschrift getiteld: „Over de physieke
L- blinde kinct de beteekenii
:n voor de toepassing van llchaamsoeD
in de blindenpaedagogi-ek", de heei
edema, te Amsterdam.
•icht-
TUINBOUWEXPORT
NAAR ENGELAND BEDREIGT
Vrees voor de Coloradokever
Toen we terloops vernamen, dat Engeland
plannen maakte om in verband met voorko
men van den coloradokever maatregelen te
treffen omtrent den invoer van tuinbouw
producten uit ons land, en daarop reageerden
werd ons verzocht geen publicatie hiervan te
doen. Wij hadden plan om aan dit verzoek te
voldoen, doch nu gisteren een blad begon en
hedenochtend andere bladen daaTop volgden
meenen wij ook niet meer te moeten zwijgen.
Welnu, het feit, dat de coloradokever het
vorig jaar een inval in ons land' heeft gedaan,
die van zoodanigen aard is, dat er niet alleen
een groot aantal vindplaatsen is, doch zelfs
reeds van een beduidend aantal „haarden" ge
sproken kan worden, heeft in Engeland de
vrees gewekt dat het hoogst schadelijk insect
ook daar zich zal vestigen.
Daarom heeft het plannen beraamd om
maatregelen daartegen te treffen.
Doch vóór tot het nemen van deze maatre
gelen over te gaan heeft de Engelsche regee
ring aan onze regeer ing mededeeling gedaan
dat ze zulke plannen overwoog en wel, dat
men met ingang van 15 Mei allen invoer van
tuinbouwproducten bezuiden de lijn Zeve
naarIJmuiden zou weigeren, voor zoover
die producten buiten geteeld waren. Kaspro
ducten zouden er dus buiten vallen.
Voornamelijk worden getroffen de aardap
pelen, de sla, de bloemkool en de wortelen.
Door den Nederlandschen tuinbouw wordt
alles in 't werk gesteld om de te nemen maat
regelen zoo veel mogelijk te verzachten en
onze rijkstuinbouwconsulent te Landen, ir.
Gerritzen, stelit alles in het werk om voor
onze tuinders nog te redden, wat er te redden
is.
Reeds meer dan twee weken duren deze
onderhandelingen en thans schijnt Engeland
er toch in principe toe besloten te zijn de
plannen uit te voeren en een algeheel invoer
verbod uit het bedoelde gebied van Nederland
uit te vaardigen. Alleen zullen naar we ver
nemen, doch zekerheid is daarover nog niet,
bloemkool en wortelen zonder blad buiten
het verbod vallen.
Met dezen maatregel zal een groot gedeelte
van onzen tuinbouw zwaar getroffen worden.
Immers juist onze voorname tuinbouwcentra:
de Venen, Westland, Zuidhollandsche eilan
den, Utrecht, Venlo enz. vallen in het aange
geven gebied.
Het vorig jaar is volgens de cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek uit ons
land naar Engeland verzanden voor een be
drag van ongeveer vier millioen gulden aan
die producten welke thans door het Engelsch
invoerverbod zouden getroffen worden. We
zonden naar Engeland 17 millioen k.g. klei-
aardappelen, 13 millioen k.g. sla, 16 millioen
k.g. wortelen en 2H millioen k.g. bloemkool.
Het is wel een groote teleurstelling voor
onzen zeer actieven Planteniziektemkundigen
Dienst, die met zooveel energie getracht heeft
de uit België overgevlogen kevers te vernie
tigen en een waarschuwingsdienst organiseer
de, die dadelijk alarm gaf, als weer een kever
of zijn eieren gevonden was.
Meer dan 500.000 gulden is uitgegeven om
de kevers zooveel mogelijk te vernietigen en
de resultaten daarvan zouden pas dit jaar
gezien kiuinnen worden. Dat Engeland, dat vol
komen oip de hoogte is met onze krachtige
en goed georganiseerde maatregelen, de
resultaten ervan niet afwacht, is een groote
tegenvaller. Zij die laatdunkend het nemen
van maatregelen als onzinnig kwalificeerden
(wat zouden zoo'n paar kevertjes!) hebben nu
kunnen zien van hoeveel beteekenis het voor
komen er van is voor onzen tuinbouw.
A Vindplaats van één of etücelo kevers of larven
li Haarden van 1938
