imikm
KERK EN ZENDING
J. KATS N v
N.V. L. ZELANDER
O/f nUfK. leeftijd.,
Aspirin®
2 VRIJDAG 20 JANUARI 1939
EERSTE BLAD PAG. 3
NED. HERV. KERK
Aangenomen': Naar Blaulkenlhaim, J. L.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Middelburg, Dr. N. J. Hom
mes te IJQst en Ds. H. J. RApha-gen te Scfhoo-
beniham.
GEREF. GEM.
Bedankt: Voor Goes. M. Heikoop te
Utrecht.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
.Vaals
Na te zijn bevestigd door Ds J. S p r e y
van Gulpen met een predicatie over Joh.
1 6 en 7, deed cand. W. van der Ende
zijn intrede bij de Ned. Herv. Gemeente te
Vaals. Intreetekst was Marcus 2 112.
Wijk
Na fe zijn bevestigd door Ds W. J. van
Lokhorst van Hilversum, die tot tekst
had Spreuken 13 17, deed Ds J. Slok van
Langerak zijn intrede bij de Ned. Herv.
Gemeente te Wijk bij Heusden met een
predicatie over Psalm 126 5 en 6.
BEROEPBAAR VERKLAARD
De classis Leeuwarden der Geref. Kerken
heeft na praeparatoir examen cand. H. van
Koningsveld te Leeuwarden beroep
baar verklaard. Cand. van Koningsveld zal
gaarne de kerken dienen en een eventueel
beroep in overweging nemen. Adres: Van
Heemstraat 28 te Leeuwarden, telef. 4985.
Ds L. DE BRUIJNE
Naar wij vernemen, is Ds L. de Bruijne,
predikant der Chr. Geref. Gemeente te
Zwolle, ernstig ongesteld. Hem is absolute
rust voorgeschreven.
Ds. F. H. VAN LOON
Betreffende den toestand van Ds. F. H.
van Loon, (predikant der Gerei. Kerk van
WoQtflheze, deelt (het ongaars dier kerk mede,
„dat in' het langdurig 'lijden van haar Dienaar
des Woords nog geen venbetering op te mer
ken is; en ook thans n-og geen vooruitzicht
bestaat ap (herstel."
Ds. van Loon die 54 Jaar oud en sedert
1931 te Walüheze is, is ai langen tijd ziek en
de predikbeurten worden verzorgd door pre
dikanten van eflders en mede met de (hulp
van de classis Armlhem e.o.
Dr A. J. RASKER
De nieuwe rector van de Hoog® Theologi
sche School te Batavia, dr A. J. R a s k e r,
die 26 Januari in Indië aankomt, zal eerst
enkele maanden naar Amlbon gaan ter be
studeering van de Möluksohe kerk en begin
Mei te Batavia z,ijn functie aanvaarden,
Ds. G. v. RAMSHORST f
Te Nijmegen is na een langdurig lijden in
den ouderdom van 57 jaar overleden Ds. G.
v. Ramisbiorst, predikant bij de Ned.
Herv. Gem. aldaar.
Gijsbert van RjamslhoTst werd 5 Maart 1681
te Nijkerk geboren. Haj studeerde aan de
Utreohtsche universiteit. In 1906 candidaat
geworden in Groningen, aanvaardde haj 6
Januari 1907 een benoeming tot hulpprediker
bij de Ned. Herv. Gem. van Dedemsvaant.
Toen de kerkeraad van- Dedemsvaart besloot
een tweede predikantsplaats te stichten werd
daarin de hulpprediker beroepen. Van 19 Juli
1908 tot 14 Jan. 1917 diende de overledene
als predikant zijn eerste gemeente te De
demsvaart. In laatstgenoemd jaar vertrok hij
naar Brommen, am 3 Aug. 1930 in Nijmegen
zijn intrede te doen.
Ds. v. Ramshorst was in bij zonderen zbi
geestverwant van wijlen prof. Jonker en
wijlen den hofprediker dr. J. H. Gerret-
s e n en bovenal pastor. De zielszorg lag hem
na aan het hart en hrij heeft dan ook niet
gerust voor dat in Oost-Nijmegen het wijk-
gebouw „PndëQT dn gebruik (kon worden ge
nomen. De ChristeCüjk-socdale actie en de
arbeid ander de mdlitadren had in hot bij
zonder zajm liefde. Hüj was voorzitter van het
Prot. Chr. Militair tehuis en beijverde zich
voor de geestelijke (belangen van de jonge
militairen die voor uitzending dn de tropen
bestemd zijn. Zijn gezondheid' liet reeds ge-
ruimen tijd te wenschen over waarom hij zich
genoopt had gezien tegen 1 April as. eervol
emeritaat aan te vragen.
De teraardebestelling van het stoffelijk
overschot zal as. Maandagmiddag om 12.45
uur plaatsvinden op de begraafplaats „Rust
oord'' te Nijmegen, moda/t tevoren lm de
Groette klerk eén rouwdienst zal zijn gehouden.
Aan het gratf zal ingevolge dien madrukkeflijken
wensch van den ontslapene niet worden ge
sproken. i
Ds J. H. DE VREES t
Te Pekalonigan overleed op 78-jarigen
leeftijd Ds J. H. de Vries, em. predikant
van de Protestantsche kerk in Ned.-Indië.
Ds De Vries, voorheen te Rekken, ging in
1887 naar Indië en diende daar de gemeen
ten te Ambon, Magelang, Djockjakarta en
nogmaals Magelang, Cheribon, Semarang,
Medan, Poerworedjo, Ambon (2e maal) en
Pasoeroean. In October 1912 werd hij
emeritus.
DE SYNODE-PLANNEN
VAN KERRL MISLUKT?
De ecnigen tijd geleden vermelde poging
van Rijksminister Kerrl, om via de instelling
van een nieuwe Synode orde, liever nog
vrede, te scheppen in den Kerkstrijd, droeg
de kiem van de mislukking in zich. Een
Times-bericht bevestigt dit thans, door te
melden, 'dat „het schijnt, dat Kerrl zijn
poging heeft opgegeven". Wij hebben reeds
meegedeeld, dat niet alleen de Belijdenis
beweging die een eigen voorloopige Synods
en Broederraden kent, maar ook de Luther-
sche bisschoppen zich verzetten tegen Kerrls
voorstel, aanvoerende, dat de geestelijke en
administratieve leiding niet te split
sen z ij n. Minister Kerrl heeft echter toch
doorgezet en allerlei leden van de N.S.D.A.P.,
van wie bekend was, dat zij leden van de
kerk waren, tot commissarissen benoemd.
De minister is thans echter op tegen
werking van politieke leiders gestuit,
die het bevel hebben gegeven, dat nazi's
geen kerkcommissariaten mochten heb
ben.
Het orgaan van de commissies, dat eenige
malen is verschenen, is verdwenen en men
gelooft, d"t ook de laatste poging van den
Minister. van goeden wille is doch niet
begrijpt, mislukt is te achten,
D. ZWIEP Dz. f
Gistermiddag is na ernstige ziekte over
leden op 60-jarigen leeftijd de heer D.
Zwiep Dz., scriba van de Geref. Kerk van
D e 1 f s h a ve n. De heer Zwiep waj ook
secretaris van het Centraal-Verband van
Justus-Commissies.
KERKELIJK GESCHIL TE RUSSEN
Zooals wij voor eendigen tijd mededeelden,
is te Rijssen (O.) een kwestie 'gerezen tus-
edhen de Geref. Gemeente (Waflstraat) aldaar
en de groep die is uitgetreden en overdracht
bad gevraagd vain het kerkgebouw aan den
Hutienwol plus uitbetaling vam een bedrag
van f 10.000.
De Kerkeraad der gemeente (Walstraat)
heeft thans bericht gezonden, dat van het
kerkgebouw aan de Huttemval afst;
wordt gedaan en de gewaagde gelriscxm
zaïl worden uitbetaald.
Het kerkgebouw aan de Huttemval deed
alleen nog dienst voor vergaderingen e.d.
KERKELIJKE TUCHT IN ZWITSERLAND
De Bernsche synode der Zwiteersdhe Her
vormde kerk kreeg zich bezig te houden
met het geval van den predikant te Em-
men t h a i, die in zajn prediking en catechese
anthroposaphasche leeringen binnendroeg. De
synode sprak uit, dat de anthroposophie met
de bijbelsche heilsleer onvereenigbaar is er
noodigde den synodalen raad uiit dienover
eenkomstig met door hem reeds getroffen
maatregelen voort te gaan. De synode sprak
voorts nog in heft algemeen uit, dat het secte-
wezen er op wijst, dat de kerk niet slechts
op het leven, maar ook op de leer acht te
geven heeft.
KERKBOUW TE EDE
Naar wij vernemen heeft thans de Kerke
raad der Geref. Kerk te E d e definitief be
sloten over te gaan tot den bouw van een
tweede kerkgebouw en om nog dit jaar
daartoe over te gaan. Zooals bekend is heb
ben de leden dezer kerk reeds ongeveer
28000 aan bijdragen toegezegd, terwijl een
der leden op de schoonste plaats in het on
langs aangelegde Beatrixpark een bouwter
rein gratis beschikbaar heeft gesteld.
ONDERWIJS
De Minister van Onderwijs brengt ter ken
nis, dat het schriftelijk onderzoek voor hen,
die dit jaar wenschen te worden toegelaten
tot de eerste klasse van een openbare of bij
zondere hoogere burgerschool met vijfjari
gen cursus, zal worden gehouden op 15 Juni
1939, indien de Toelatingscommissie, welke
het onderzoek instelt, gebruik wenschit te
maken van de opgaven, door de Commissie
van Advies samengesteld. Indien dit laatste
niet het geval is, blijven de scholen
vr,ij ten aanzien van het vaststellen van
den datum voor het schriftelijk toelatings
examen,
ONDER WUSBENOEMINGEN
's-Gravenhage. Oranje Nassausdhool.
Tot onderwijizer: de heeren J. W. Brug-
gink, anderw. Chr. School te Haffte ('gem.
Zelbem) en J. van Lier®, anderw. Chr.
school te Ovezamde (Z.).
Rotterdam.. A. W. F. Idienburgsdhool
(Delftshaven). Tot onderwijzer, wegens uit
breiding: de heer N. G. J. Schouten,
anderw. Codfijmsdhool te Rotterdam.
Utrecht. Middelb. Handelsschool. Tot
tijdeEL leeraar plant- en dieikunde: Dr. H.
Ra ma er te Biithoveni; tot tiijdel. leeraar
scheikunde en warenkennis: de heer D. v.
Suylen te Zeist.
Dr H. J. LULOFS f
In het ziekenhuis „De Lichtenberg" te
Amersfoort, is, 67 jaar oud, overleden Dr H.
J. Lulofs, die van Juli 1911 tot Juli 1933
leeraar in de oude talen ls geweest aan het
gemeentelijke gymnasium te Gorinchem.
medische propaedeuse
Het bestuur der Medische Faiculteiitsveng.
van Arnsterdamsdhe studenten (heeft het plan
cpgevat te ageeren voor de afschaffing vam de
medische propaedeuse,althans wait betreft
de tentamina in de natuurwetenschappelijke
UKiKien.
Het aiDdius gewonnen studiejaar zou het
mogefliijflc molken, een 3de küdmnsoh jaar in te
voeren. Een deel vam de matuairphillosop'hd-
sche stof wil men naar de uniddeOibare school
verschuiven.'
Men heeft voor deze actie de medewerking
van de faculiteitavereendgiingen iin de andere
Uniiversiteitsstedien verzocht.
FEDERATIEDAG N.C.S.V.
De Federatiedag der N.C.S.V; (Nedi. Chr.
Studenten Veneeniiginigl) valt dit jaar op 18
en 19 Februari. Het onderwerp vam den
Federaitdedag, die ojn d'er wiillle vam de ge
makkelijkheid vam het verkeer niet op Woud
scheten te Zeist doch. te Amsterdam in
het AM-V-J.igebou/w gehouden wordt, is:
Kerk en Anti-Semitisfme. Sprekers zijn: dr. T.
Koo, de bekende Ohdmeesehe voorman,
over „De waaide vam de nasgemeens'ch'ap",
ds. F. M. Koo ij man „Gebedsuur voor de
Wereldfederatie"', protf. mr. P. Sc holten
„Kerk en antisemietisme", en mr. Jean
Bosc, algemeen secretaris der Framsche
C.S.V. over „De gemeenschap in de Weréld-
federaitfie".
Examens
„.recht. Gepromoveerd tot doctor ln de
Veeartsen!Jkunde de heer Geert Geert-
a. dierenarts, geb. te Noordbroek, op een
'schrift, getiteld: „Een toxLsche haeanoglo-
liivaeml en haetnogloblniuirfe bö het rund ln
Drenthe".
emlache Examen*
ld en. Gesl.Wis- e» Nafuwrfc. •(Plharma-
cle)doet ex., de heer J. Polderman. Den Haag
Utrecht. Gesl.: Indisch Recht: doet. ex, J.
Leeuw.
Veeartsenijkunde: E. L. L&nsink.
Amsterdam. Gom. Universiteit. Ge®l.: Ge-
?eekuTude: cand. ex., de heeren Dr F. Aron, E.
N. M. Boelaers, mej.' J. v. d. Broecke, mej. M. v.
Brugigen, J. H. M. Egberts, E. J. Elzlnga, mej.
E. Geerts, W. C. F. Heerlng, G. O. Hoeke,
A. C. Klevont, W. F. Kramer, H. Lakma-
J. H JU. v. Lieshout, J. Pel, C. F. N. Rob-
bem L. M. K. Stoel en B. ZuideHhoek: doet. ex..
e dames H. Lugt. I. Korthals AI tea, G. A.
lilas; de heer J
Wagenlnge
&g. Gesl.: dlpl. B ie
R. A. Kraan. Rotter
dam; F. J. L. de Geue, Amensfoort; J. Schipper,
Schiedam; W. a. Krever, Aimeteirdóin,
VRAAGBAAKi
voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
V ertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen
GLASHANDEL
Houttuin 32 Tel. 50710
ROTTERDAM
Laboratorium-benoodigdheden
Glaswerk voor Ziekenverpl.
Alle sooren Flesschen
KURK en KURKEN voor alle BEDRIJVEN
luefitverversehlng
absoluut gerulschlooa
door onze Waldorp*
Stroomlijn-Ventilator
n.v. Waldorp Ventilatoren
VGravenhage Telefoon 112289 117610
VOOR ELZED-SPART0N"
ELECTRISCHE KOELKASTEN
AilSTEKDAM ROTTERDAM GRONINGEN
Singel 142-145 Ged. Glaah. 23-25 O. Ebb.str. 2:
C ARISBORG-BRIKETTEN
VOOR HUISBRAND EN INDUSTRIE
Speciaal geschikt voor Bakkersovens
Vraagt ze Uw Handelaar
„Schabora" - Mat
'n Matverf wonder
SCHAAP BORGMAN
VER FF ABRIKANTEN
AMSTERDAM (W.) TELEFOON 80669
TOONZALEN
Ook Uw verwarming van de
CENTRALE VERWARMINGS
INDUSTRIE „LABO"
A. LANGBROEK
SMEETLANDSCHEDIJK 55 IJSELMONDE-W
Telefoon 11714 (ROTTERDAM)
Technisch Bureau W. Pölke
Goudsche Singel 223
Rotterdam-C Telelefoon 5571 0
vJl Rotterd. Centrale Verwarming Mij.
Aanleg van alle systemen
Centrale Verwarmings-In&tallaties
Kookkeukens, Oliestookinrichtingen, enz.
Voor
UNIFORME KLEEDING
ol de daarvoor benoodigde stoflen ls Uw adres:
BEDRIJFSKLEEDINGFABRIEK
HJ.VAN HEEK Almelo
Een solled adres mei jarenlange ervaring
JAP0NST0FFEN EN WITTE GOEDEREN
GOOISCHE SCHOOLDAG
Op Woensdag 8 Febr. a.s. wordt de Gooi-
scbe Schooldag voor het Chr. onderwijs ge
houden te Hilversum in het „Hof van
Holland".
Eerste spreker is Dr A. H. Edelkoort
van Amsterdam, met het onderwerp: „Geen
jeugd buiten Christus"; tweede spreker is
de heer P. van Nes C.zn, van Den Haag,
hoofd inspecteur L.O. Onderwerp: „Het stre
ven naar onderwijsvernieuwing".
Twee promoties aan de Vrije Universiteit
Promotie Dr H. J. Jager
Heden is aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam gepromoveerd tot doctor in
Godgeleerdheid Ds. H. J. Jager, predikant
der Geref. Kerk van Voorthuizen. Dr. Jager,
wiens promotor Prof. Dr. F. W. Gr os he
was, is bijna 39 jaar ouid, was eerst predikant
te Jutrijp-Hamimerts en deed 21 Febr. 1932
zijn intrede te Voortlhuiizien.
Het onderwerp
van Dr. J<
dissertatie, weflke
versohenen
lemitik Zn.
,e Utrecht, is wel
van zeer actueelen
ïarcl, gelet op de
cerkeHjke
jchiijnselen
aatste jaren. De
itel, „Rechtvaar
diging en z<
"berijd, des geloofs,
iekt een studie
over Rom. 116
en 17, en Ram.
3 2)1—5 11
wijst heen
het tegenwoordig sterk in de aandacht zijnde
vraagstuk van het bezitten af ontbreken
de zakedheid des heillB, en dat van «den
twijfel. Dr. Jager laat in zrijn inleiding ter
stond duidelijk uitkomen, hoe hij t.o.v. dit
onderwerp staat: „Twijfel ais een spanning,
die levenslang blijft, mogen we zeker niet
gezond noemen. Wie geen vreemdeling i
Jeruzalem zal erkennen, dat zulke tiwijfel
veelvuldig voorkomt. Maar dat is geen nor
maal verschijnsel Dat behoort zoo niet te
zijn. Zulke twijfel is zonde, schuld. Het komt
voort uit ongeloof. Onzekerheid is een kwaad,
dat moet worden bestreden."
Hoofddoel van deze dissertatie is te onder
zoeken, wat te verstaan zij onder de recht
vaardiging uit het geloof. Het probleem stelt
Dr. Jager in het dilemma: „Is de zekerheid
des heils een zekerheid des geloofs, dat rust
in Gods beloften? óf bestaat de zekerheid
in het constateeren van het nieuwe leven, dat
door Gods Geest in de harten gewerkt is?''
In zijn conclusies zegt de promovendus
om., dat voor Paulus het Evangelie het
objectieve middel ter zaligheid is (niet de
aanwijzing, maar de redding zelve)Ih e t
subjectieve middel is: het geloot Zeer sterk
onderstreept Dr. Jager de eenheid van recht
vaardiging en Evangelie. Zoo men die loslaat
„wordt de rechtvaardiging van den zondaar
een op zichzelf staande daad Gods, buiten
het Woord oir., in het leven van den mensdh."
(ba. 9i).
Waar niet alleen het onderwerp van deze
dissertatie, maar ook de behandeling ervan,
geheel binnen de belangstellingssfeer en het
bereik van het meelevende kerklid valt, zal
zij ongetwijfeld ook (buiten den kring d'er
theologen aandacht trekken.
Van zijn stellingen heeft Dr. Jager er
uiteraard eenige aan het onderwerp van zijn
proefschrift gewijd. Er zijm ook enkele an
dere:
De bewering van Dr. G. Oorthuys aan
gaande Dr. A. Kuyper, „die in hoofdpunten
een discipel was van De Lalbadie", is geheel
onjuist. (Zie Onder eigen Vaandel, Jan. 1935,
bl. 42).
Er zijn kerkrechtelijke en practische be
zwaren in te brengen tegen het gepropageer
de instituut van dlassicalen jeugddeputaat in
de Geref. Kerken.
Promotie Dr N. H. Ridderbos
De tweede promotie aan de V.U. heden
middag was die van cand. N. H. Ridder
bos, zoon van den bekenden Kamper hoog
leeraar, Prof. Dr. J. Ridderbos.
De 28-jarige promovendus, die van 1928
1934 te Kampen en van 1934—1939 te Am
sterdam gestudeerd heeft, schreef een dis
sertatie van 'bijna 400 bladz. over een zeer
speciaal onder
werp: „De „wer-
kere der onge
rechtigheid" in de
.r.dividueele psal
men". Zijn pro
motor was Prof.
Dr. G. A. Aal
der s.
Het onderwerp
van Dr. Ridder
bos* proefschrift
heeft hem in cri-
tisch contact ge
bracht met Mo-
winckel en dat
in die mate, dat
het proefschrift
feitelijk diens op
vattingen centraal steöib en bestrijdt. De
vraag, waarom het (hier gaat, is: Wie zijn de
vijianden in de individueeüe psatoen? (Met
deze psadlmien bedoelt Dr. R. die, welke den
ik-vorm hebben). Zijn dit toovenaars en de
monen? De schrijver wijst een bevestigend
antwoord af en stelt als groot® hoofdzaak
voorop, dat „Israël leerde, door de openba
ring de macht, die de naibuux verdeelde over
verschillende goden, demonen, met macht
gevulde menschen, bepaalde 'handelingen en
woorden toe te schrijven aan Jahwe" (bl.
173). Toch acht haj daarmee niet alles ge
zegd, en vervolgt:
„We zijn in den loop van ons onderzoek
ervan onder den indruk gekomen, aan den
eenen kant, hoe nauw de openbaring zich
aansloot bij, af ook: in overeenstemming was
met de voorstellingen, die Israël gemeen had
met de omliggende volken; aan den anderen
kont, hoe diep, juist in verband met het vo
rige, die openbaring in Israël® voorstellings
wereld in greep''.
„Evenwel, niets van het 'boven gememo
reerde, noch de „aansluiting" van de open
baring aan d)en toestand van 'het volk, waar
toe zij zich richt, nodh het geloof aan, de
openbaring van „booze geesten", mag ons
doen nalaten het volle accent hierop te laten
vaüen, dat aan Israël geopenbaard werd' „die
AUiursachlidhkeit Jahves": Jahwe is de Heer
van de onheilbrengende geesten. Jahwe is
de Beschikker over ziekte en gezondheid,
een „met kracht geladen woord" is in abso-
luten zin slechts „het woord' van Jahwe",
„met macht gevulde menschen'' zijn tenslot
te alleen „de knechten van Jahwe". Het Cre
do der Christelijke Keric „Ik geloof in God
den Vader, den Almachtige" is ook Ln
het O.T. diep geworteldook in het O.T.
vindt het een voedingsbodem, waaruit het
steeds sappen getroklcen heeft en nog altijd
trekken kam"
In het tweede gedeelte van zijn dissertatie
bespreekt Dr. Ridderbos dan de betrokken
psalmen, een respectabele speciaal-studie van
tientallen psalmen afzonderlijk, waarna hdj
(langs den weg van het vers tot vers critisch
bekeken woord) opnieuw tot de conclusie
komt, dat de hier genoemde vijanden geen
„toovenaars" zijn geweest.
Niet minder dan 25 stellingen heeft Dr.
Ridderbos aan zijn dissertatie toegevoegd.
Wij drukken er enkele af:
Onder de positieve vooideelen, die de -„or
ganische" opvatting vam de inspiratie met
zich brengt, moet genoemd wonden, dat door
haar het volle licht erop valt: le. hoezeer
de openbaring ingaat in het leven; 2e hoe
zeer het aanvaarden van de openbaring een
zaak van geloof is.
Het gezag der kerkelijke meerdere verga
deringen fumdeere men met een beroep op de
twee Schriftuurlijke beginselen: le. dat het
lichaam vam Christus één is, 2e dat God een
God vam orde is.
Het valt te betreuren, dat im het „Formu
lier om te bevestigen de dienaren dies
Woords'', niet duidelijker wordt uitgespro
ken, dat onder de ambtelijke werkzaamhe
den van den dienaar des Woords ook de
Evangelisatie valt.
De eisch, dal de bediening des Woords in
het midden der gemeente verbondsmatig
moet zijm, doe niet op den achtergrond tre
den, wat er aan ontdekking, verootmoedi
ging en vertroosting ligt in de leer, dat Gods
onwederstandeldjke genade de heiligen,
(d.wz. hen, die deel hebben aan het Ver
bond in engeren zin) doet volharden.
LEIDSCHE UNIVERSITEIT
Nieuwe vleugel in gebruik
genomen
LEIDEN, 20 Januari.
Hedenmiddag heeft in het Groot-Audi
torium der Leidsche Universiteit in te
genwoordigheid van tal van autoriteiten
de opening plaats gehad van de groot®
uitbreiding van het Academiegebouw
aan het Rapenburg. Reeds vele jaren be
stond de ongew«nschte toestand, dat de
ruimte in de Academie geheel onvol
doende was om de verschillende colle
ges te herbergen, terwijl het ook aan re-
presantatieve zalen en aan een góede ac-
comodatie ontbrak, zoodat men zich op
allerlei wijze behelpen moest. Daaraan is
nu voorgoed een einde gekomen. Bij het
bestaande Academie-gebouw zijn getrok
ken de perceelen Rapenburg 67, 69 en 71.
De gevels dezer huizen zijn, om geen af
breuk te doen aan de statige schoonheid
der gracht intact gelaten en gerestau
reerd, maar daarachter is eigenlijk alles
weggebroken en een nieuw gebouwen
complex verrezen, waarbij ook de ruimte
van de vroegere custos-woning op 't Aca
demie-plein is ingedeeld.
De toestand is thans zoo geworden, dat al
de colleges van de Theologische, Juridische
literaire faculteiten hier onder zijn ge
bracht. Alken de literaire colleges van de
Vereenigde Faoulteiten en het Oostersch
centrum blijven gehuisvest aan de eerste
Binnenvestgracht.
Het nieuwe gedeelte is verbonden aan het
oude Academiegebouw door een gang boven
de poort naar den Hortus. Een andere ver
binding was uit den aard der zaak niet tot
stand te brengen. Het is ondoenlijk en heeft
geen zin een volledige beschrijving van het
nieuwe gedeelte, met zijn talrijke grootere
en kleinere zaaltjes te geven. We noemen
er slechts de voornaamste van.
Men heeft allereerst de beschikking
gekregen over eon groot® college-, pro
jectie- en vergaderzaal, die 200 zitplaat-
sn heeft en die, hoewel zeer eenvoudig
van karakter gehouden, met de beste en
modernste technische hulpmiddelen is
ingericht. Zij bezit o.a. een volledige ge
luidsfilminstallatie die aan de hoogste
edschen voldoet.
Behalve deze groote projectiezaal is er
een kleinere, plaats biedende aan onge
veer 100 personen, die een uitstekende in
richting (de beste uit den lande, een van
de beste ter wereld) heeft voor epidias-
copie en vergelijkingsdiascopie, waarbij
twee beelden naast elkaar kunnen wor
den geprojecteerd.
Geheel rechts in het nieuwe gebouw vindt
men het meer representatieve gedeelte,
en de vergaderzaal van curatoren.
In deze laatste zijn de oude betimme
ringen en wandschilderingen geheel intact
gelaten. Ze waren onder een afdekking, aan
gebracht toen het huis nog als museum in
gebruik was, bijzonder good bewaard geble
ven en geven thans een schoonheid aan de
heb je heel wat ondervonden. Dan ben
je niet meer zoo goedgeloovig. Dan blijf
je bij datgene, wat je in al die jaren het
best heeft geholpen en neem je bij hoofd
pijn, verkoudheid of rheumatiek één oh
twee Aspirintjes.
NET PRODUCT VAN VEKTCOUWENg
zaal die men in elk modern interieur tevei>
geefs zal zoeken. In 't bijzonder de buitenge*
woon mooie z.g.n. „witjes" boven deuren en
schoorsteen geven de kamer groote aantrek
kelijkheid.
Êen der andere interieurs, vnl. dat van de
huiskamer van het perceel 69 is overge
bracht naar een kamer, die is ingericht als
wachtkamer voor docenten.
We moeten voorts nog de aandacht vesti*
gen op een zaaltje dat is ingericht ten bet-
hoeve van het instituut voor Leidsche taal*
studie (Prof. Kloeke) en plaatsnaamkunde
(Prof. de Vries).
Ook dei administratie van de Academie
en wat daarmee annex is, is geheel overge
bracht naar het nieuwe gedeelte en heeft
een ruime- en zeer goed geoutilleerde moder*
ie inrichting gekregen, waarbij alles op een
efficiente werkmogelijkheid is toegespitst.
In het oude Academiegebouw is de vrijge
komen ruimte o.a. benut voor het inrichten
van een receptiekamer met accomodatie,
waarvan bij Academische- plechtigheden kan
worden gebruik gemaakt Om eeirige indruk
te geven van de groote ruimte waarover
men thans de beschikking heeft kan er op
gewezen worden, dat de hoofdgang die door
bet oude en nieuwe gebouw loopt 120 M.
lang is.
In een der zalen in het nieuwe gebouw is
door het Academisch Historisch Museum een
tentoonstelling ingericht van prenten, di®
betrekking hebben op de geschiedenis van
het Academiesgiebouw. Aan de hand daarvan
kon de administrateur, de heer Hoogstraten,
die ons rondleidde, o.a. aantoonem, dat de
„eeuwenoude" boomen op het Rapenburg,
over welker verdwijning zooveeJ te doen is
geweest, nooit ouder dandertig jaar zijn
geworden.
Een aardige bijzonderheid is dat d® 350
jaar oude gouden regen van den Hortus, de
oudste ter wereld, waarop mem uit den aard
der zaak zeer trotsch en zuinig is en die bij
den nieuwbouw eenig gevaar liep, is behou
den kunnen blijven. De boom was reeds
naar een kant scheef gezakt en is met
zware ijzers aan den nieuwbouw verankerd.
Het bedrag dat de nieuwbouw gekost heeft
is (nog niet bekend. Er was op de verschillen
de begrootingen f 175.000 voor uitgetrokken.
De bouw kwam tot stand onder leiding van
den Rijksgebouwendienst. Met den bouw
werd begonnen op 18 Juni 1937.
De officieele opening
Bij de officieele opening waren ojn. als
gasten aanwezig Prof. van Poelje namens
den Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, de heer Van Beeck Calkoen,
chef van de afdeeling Hooger Onderwijs op
het Departement van Onderwijs, baron van
Lijnden, chef van den Rijksgebouwendienst,
de Wethouder van Onderwijs, Mr. A. Tepe,
de garnizoens-commandant, overste Buur
man, de dijkgraaf van Rijnland, Mr. P. A.
Pijnacker Hordijk en vele anderen.
Zwitserland tellt ap 4066400 inwoners
2330300 Protestanten, 1666300 Roomsch-Ka-
tholielken, 17975 Joden, 51775 personen die
óf tot geen kerkgenootschap behoaren óf tot
kleinere niet-Christelijke secten.
De loop der cijfers over ve-rsdh'iillende de
cenniën toont aan, dat Ihet verhoudingscdjfer
van de Roomsoh-KathoiMelken, met name door
hooger getooortecrijifer, lainigzaam gunstiger
wordt. Im 1920 bijv. bod men per 1000 zielen
575 Protestanten, 409 Roomsch-Kaftiho'lieken,
thans is het per l'OOO zieClen 573 Protestanten,
410 Roomsdh-Kathjoliefken.
33. Over dominee Leeflang zat hjj het
langst te piekeren. Een dominee mocht je
niet bespotten.
Dat mocht je een gewoon mensch natuur
lijk ook ndet doen, maar een dominee heele-
maal niet. Meester Kraakhout had dat
meermalen gezegd.
Wacht, hij wist raad.
Vlug een paar halen. En de brief, die zoo
deftig de geboorte van Klaartje aankon
digde, was in zijn vier hoeken versierdl
I 34. Den volgenden morgen was het vroeg
dag in de „Soelekauw".
I Om drie uur waren de bakker en zfjn
jkneaht als present. Dan moest het deeg
I worden gekneed.
Op bloote voeten stapten ze arm in arm
door de groote trog. Net zoo lang tot het
deeg goed door elkaar was.
Plotseling, midden onder het werk, werd
er hevig op de achterdeur gerammeid.
„Vollek, vollek!"
