ECONOMIE EN FINANCIEN
S ont_
DONDERDAG ig JANUARI 1939
EERSTE BLAD PAG. 3
KERK EN ZENDING
CHK. GEREF. KERK
Tweetal: Te Ede, E. du Mairohde vam
A. Dubois te Oud-
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Bagesteim, cand. P. M.
van Galen te Monster. Te Nieuw-Dor-
dredhit, Dr. K. E. H. Qppenlhierimer, oand. en
hiufllppred. te Groningen..
AFSCHEID. BEVESTIGING, INTREDE
KampenArnhem
D®. J. Over duin, Gerei. Bred, te Kam
pen, die ihiet beroep iniaiar de Keirlk te Arnhem
aanvaardde, zal o© Maandag 20 Maart a.s.
aisdheidj vain zijn tegenwoordige gemeente
nemen. De bevestiging te Arnhem zal plaats
hebben op Zondag 2 Aprü da.v. en de intrede
op Maandag 3 April. Als bevestiger treedt op
Prof. Dr. J. Ridderbos te Kaïmpen.
Ds. G. D. KUIPER
Ds. G. D. Kuiper, iris®. predikant der
Gerei. Kertk van. Defllft te Solo, ds met verlioi
in ons flandi aangekomen. Zijn adres is: Laan
van Nieuw Oosbetodie 125. Voorburg.
JUBILEUM
Prof. Dr. Th. L. HAITJEMA
Gister heeft Prof. Dr. Th. L. Haitjema
mogen herdenken dat hij vóór 26 ja-ar het
predikambt aanvaardde. Naar men weet had-
de hoogleer aar each aan- elke publieke hul
diging meenen te moeten onttrekken.
Dit belette echter niet dat velen den jubi
laris in diens woning aan. den Verlengden
Heereweg kwamen opzoeken, om hem te com
plimenteeren. Onder hen waren meerdere
collega's en predikanten.
De jubilaris mocht tevens tall van schrif
telijke en telegrafische gëiukwensehen in ont
vangst nemen, terwijl de bloemen die de
woning sierden getuigenis atflegden van het
feit dat velen ook op die wijze hun hulde
den jubilaris niet wilden onthouden.
„MISBRUIK VAN DEN KANSEL"
Naar Reuter uit Berlijn bericht zjulüen bin
nenkort Ds. Mülflier, de leider van de opposi-
tioneeflie kerk en twee andere predikanten
voor de rechtbank moeten verschijnen, be
schuldigd van „müsbruiking van den kansel1".
De aanklacht tegen ds. Muller -is een ge
volg van znjn verzoek aam zijn parochianen
op 30 September, om voor de handhaving
van den vrede en voor een gunstig resultaat
van de internationale pogingen voor den
wede te bidden.
In verband) met dilt verzoek ds de uitbeta
ling rvan dr. Muiters safllairis door de naizi-
autoriteilten gestaakt.
Ds. Niemöller
De parochianen vahi ds. Niemöller, die
nog voortdurend itdjdens iedleren dienst de
twee kerkeni van DaMem .tot die uiterste hoe
ken vulllen en iledieren dag bidden voor hun
■voorgangers, geven openlijk aQs hun meeninig
te kennen, dat ds. NileimöllLer slechts uit het
concentratiekamp vam Sachsenhausen zal
worden vrijgelaiteni, ais hdj een document tee-
kent, waarin hij „vrijwillig" zijn anitslag
indient en beioaft nooit meer ziijm parochie
betreden.
ak- Ds. Niömöler heeft Dinsdag vertaf gekre-
2f gen, znjm echtgenoote en zajn broeder te spre-
er ken. Zajn lange gevangenschap heeft haar
I sporen op hem achtergjelaten, doch hij ds
da; niet ernstig ziek, zooals werd ge-
Ike m6id). Hfij Is de eenige lm het kamp van
Sachsenhausen, wiens haar niet kort ge-
kruipt is.
VIJFTIG JAAR KLOKKENLUIDER
Op 1 Maart a.s. zal de 76-jarige klokken-
ak- luider van de Ned. Herv. Kerk te Culem-
erd borg de heer Gerrit Vermeulen, zijn
lijk 50-jarig klokkenluiders-jubileum herdenken.
ree- De familie Vermeulen heeft de functie van
i te klokkenluider reeds gedurende 115 jaren
fin waargenomen,
pan
tol JAARBOEK GEREF. KERKEN
eer Wij ontvingen den 23en jaargang van het
5M jaarboek der Gereformeerde Kerken, thans
i A. onder redactie van Ds F, C. Meyster en
erft Prof. Dr. K. Schilder; de laatste heeft
*1 ook het jaaroverzicht verzorgd. Het bijna
lVj 500 bladz. tellende boek, uitgegeven door
l^Oostorbaan enLe Cointre te Goes,
bevat de gewone gegevens en de necrologiën
der 18 in 1938 overleden predikanten met
hun portret.
■■j Blijkens de statistiek tellen de Gerefor-
meerde Kerken thans 759 gemeenten met 784
I predikanten; het aantal vacatures is 87. Het
zielental beloopt 633600, het aantal belijden*
de leden 320727. Hierbij zijn nog te voegen
in het buitenland (ook Ned'. Indië en Zuid-
Amerika) 29 Kerken, 27 predikanten en 4 va
catures. terwijl deze Kerken tezatmlen ruim
11.000 zielen en, bijna 6000 belijdende leden
tellen.
In 1938 zijn 4 Kerken geïnstitueerd, t.w,
Schagen, Soest, Bennebroek en Mechelen.
J. P. SCHÜNGEL
De hear J. P. iSdhiüinlgefï, inspecteur viain) die
schöl'em vam die BvamgeDische Broedleraemoen-
te in Suriname, voorheen hoofdi dier Ohm.
school te Loosduanen, zial dit jaar met verlof
a? waar Hofllaind komien. Hij ventrefkit 27 Febr.
2 n vam Suriiniame en zal: 18 Maart d).o.v. te Am-
Stemdlam arriveeren.
i®
GENEESKUNDIGE
BADINRICHTING EN KUUROORD
„LAAG-SOEREN"
Chronische inwendige ziekten, Rheuma,
nerveuse stoornissen. Rust- en dieet-
kuren. Med. baden. Modder-beh. Bestra
lingen. Korte golf. Röntgen inrichting,
enz.
DE GENEESHEER-DIRECTEUR.
Telef. Dieren
K. 330 4241.
Interacademiale Conferentie
De Verteeniigiing vam Studenten im die Theo-
Lagisdfoe faculteit in Nedierfllaindl houdt
1821 Januari op Woudlscho'tien te Zeist een
imitiemajcaideanilale conferentie vam theologen.
Het thema dier conferentie ds de Christologie.
Eensite spreken- wa» prof. dr. W. J. A alders
te Groningen.
Inleiding prof. Aalders
Prof. Aaildems gaf de volgende uiteenzet
ting:
Het woord Christologie duidt reeds op een
woord, van religieuzen, bijibelsahen, kerke-
ldjiken aard. Het gaat over een theologisch
onderwerp, dat indirect verband houdt met
de Godsdienstgeschiedenis en -philosophic,
direct met die exegese des bijbels en dier
bijbelsche theologie. Bepaald) behoort het tot
de dogmatiek, d.w.z. het heeft te doen met
het dogma der Kerk. En dlat dogma hebben
alJle Christelijke kerken als patrimonium
gemeen.
Het geheeie dogma, dlat zeer eenvoudig ia
vam structuur, dient eigenlijk om plaats te
maken voor den Christus als den Middelaar
Gods en der mensahen, tegenover het Joden-
dam met zijn scheiding, en het heidendom
met zijm vereenzelviging.
Het gaat om drieërlei: om 1. de positie, 2.
de prestatie en 3. de appreciatie van Jezus
Christus.
1. Jezus staat in de eerste plaats aan den
kamt van God, in de tweede plaats aan dien
van den mensch. Hij vereenigt beiden in één
persoon, één leren, dat in twee naturen
bestaat, waarbij datgene, wart der menschen
is, miet onit-boofd, maar, om het zoo uit te
druiktaen, over-hoofd' is door wat vam God is.
Deze positie is uniek en zij draagt een schep
pend karakter.
2. De verschijning van Gods Zoon is een
daad, niet een idee: een handeling, niet een
gebeurtenis. Zij vormt een lerende eenheid,
die niet in zoogenaamde hedHs-feiten 'kan
wonden ontbonden. Zij draagt een bijzonder
karakter, imoidenteeQi, medisch, operatief, zou
kunnen zeggen, d.w.z. zij dient om te
herstellen en te vernieuwen wat door de
zonde is aangetast. Vandaar dat zij niet
zonder meer de monmiaie, vergelijkenderwijs
hoogste openbaring van God ds, maar de
unieke, verzoenende en rerHossende.
3. De Christus ontvangt niet alleen eerbied
en vereering, maiar aanbidding, omdat in Hem
God zelf tot ons komt. Zoo hebben de apos
telen en de oude keik gedaan. De latere kerk
is wel uiteengegaan, maar niet of nauwelijks
ten aanzien van de Christologie. Wèl heeft
men voor en ma hieraan getornd. Maar het
uit hoofde van humanistische of monisti
sche overwegingen. Telkens weer, als het er
ging, greep men terug naar die bijbeflsch-
kerkefflij'ke Christologie.
Het aloude „Agnus Dei", Lam Gods, dat de
zonde der wereld wegneemt, drukt de kern
der Christologie uit. Zeg mdj dus, welke uw
Christologie is, en ik zal u zeggen, wie gij rijt.
SCHOOL JUBILEUM
Een halve eeuw voorzitter
De Vereen, tot oprichting en instandhou
ding van vrije scholen op Geref. grondslag,
gevestigd te 's Grave nhage, hoopt
Woensdag 25 Januari het vijftigjarig bestaan
te
Cl.VAKlïEUWEN
rmmm
t t Zonen
Jaïukorgebouwirs
!5^gf[ jj|
1XIDEPJIOPJ»
TCU. LE10E.n 179»
Hto. FABRIKAAT
STTMMCK ,H RESTAUCHTRCM
:iE' ONDERWIJS
vt' ONDER WIJS BENOEMINGEN
lalt
Delft. Benoemd tot Gem. Inspecteur van
het onderwijs: de hoer W. A. J. M. Stroux
te "s-GrarrenihaHe.
Dordrecht. Gem. Gymnasium. Tot
tijded. leeraar Ned. taal-: Drs. W. H. M. van
,W e 1 aldaar.
Oudi-Sohooneibeek. C. N. School. Tot
hoofd Cvaio. L v. d. Houten): de heer T. de
Vries, ond-erw. Julianaschool te Smeek*
J. van den Bosch
haar vereen iging en de door die ver-
eeniging gestichte Keudheniusscbool te her
denken, de eerste school te 's Grave nhage op
Geref. grondslag, aan welke school toen be
noemd werd wijlen de alom bekende heer
meester J. A. W ij n ve 1 d t. Tevens jubileert
ook de voorzitter van het bestuur de heer J.
van den Bosch, te Den Haag, de eenig
overgeblevene van de oprichters. Deze zal
dan in nog ongebroken 'kracht vijftig jaar
den voorzittershamer hebben gehanteerd,
een wel zeldzaam voorkomend feit Des
middags 25 Januari zal in het Gymnastiek
lokaal der Keucheniusschool van 3 tot 5
uur receptie worden gehouden; 's avonds
volgt in de Westerkerk te 8 uur een herden
king, welke onder leiding van den jubilee
renden voorzitter zal staan en waarin als
sprekers zullen optreden prof. dr K. D ij k,
voorzitter an de Unie „Een school met den
Bijbel", en dr. J. W. v. d. Bosch, Geref.
predikant te Harderwijk, oud-leerling der
Keucheniusschool en zoon van den voorzitter
Examens
Amsterdam. Gem. Universiteit Bevorderd
tot doctor in de Wis- en Natuurkunde op proef
schrift. getiteld: „Het Zeeman-effect
Ut
H J. W. Brinkhorst. H. Zoeteman, J. P. G .M.
Payene, mej. C. W. E. Koelemam, W. A. G.
Wofflensperger, C. J. H. v. Hoeckel. G. Peterse,
L H. Ubbink Z. C. de Boer, W. J. Hoeppener,
A. M. F. H. Haan.
Groningen. Gesl.: Geneeskunde: candiex.,
mej. F. Smeenk, Wlóhtehhoite (gem. Wühe): de
heeren J. F. Lange, Hoorn: K. Kraaijenbrink,
Arnhem: W. de Loos, Groningen.
Amsterdam. Geim. Universiteit. Gesl.: Ge
neeskunde: arbaex., mevr. E. S. BuzagloCoro-
nel, Amsterdam: de heeren W. BoblHoff, Bielok
(Rusland): B. Sieswerda, De Rijp: artaex. Ie
ged., de heeren S. S. Lauw, Bandjermaeitn: D.
Houitihuysen, Heemstede; J. H. F. Reonme, Oud-.
BeUerland; P. L. Wekken-, Paramaribo.
Fhajirmiaciec doet ex^ mej. H. A. Troos'tTWtJk;
de heer J, J. de) Bote,
DE KWESTIE VAN KERK EN
STAAT TE ALBLASSERDAM
GedStaten vernietigen het
besluit van B. en W.
's-GRAVENHAGE, 19 Januari. Zooals men
zich zal herinneren, werd Dinsdag 10 dezer
voor Gedeputeerde Staten van Zuidholland
het bij dit college ingestelde beroep behan
deld van de vereeniging van Vrijzinnag-
Hervormdein, afd. Alblasserdam en Nieuw-
Lekkerland en omstreken, tegen het besluit
van B. en W. van Alblasserdaim, houdende
afwijzing van het verzoek dier vereeniging
om toestemming tot het houden van kerk
diensten in het door haar aangekochte voor
malige Nuts-gebouw „Utile Dulci" aan den
Oost-Kinderdijk.
Gedeputeerde Staten hebben reeds
denzelfden dag n.l. 10 Januari, hun be
sluit te dezer zake genomen, welk be
sluit, op 17 dezer uitgegeven, strekt tot
verleening alsnog van het vereischte
verlof aan genoemde vereeniging, met
vernietiging derhalve van het bestreden
besluit van B. en W van Alblasserdam.
De beslissing van Ged. Staten berust o.a.
op de overwegingen dat aan artikel 7 van
de wet van 10 September 1S53 (tot regeling
van het toezicht op de onderscheidene kerk
genootschappen) kennelijk de bedoeling ten
grondslag ligt, aan bestaande gebouwen van
kerkgenootschappen bescherming te verlee-
nen tegen hinder, welke zou kunnen ont
staan uit de oprichting, binnen een afstand
van 200 ellen, van gebouwen, bestemd voor
het houden van openbare godsdienstoefenin
gen,
dat het eenige gebouw, waarvoor in casu
hinder zou kunnen ontstaan, is het kerk
gebouw der Gereformeerde Kerk ter plaatse,
dat evenwel de raad dezer kerk blijkens
zijn schrijven aan hun college van 2 Januari
1939, geen bezwaren heeft kenbaar gemaakt,
doch integendeel uitdrukkelijk heeft ver
klaard, dat bij hem geen zoodanige bezwaren
bestaan.
Derhalve kon van bezwaren in den zin
der wet geen sprake zijn en mitsdien waren
voor het gemeentebestuur van Alblasserdam
geen termen aanwezig om de gevraagde ver
gunning te weigeren.
Onze „raszïel" en nog wat
Naar aanleiding van een (later weerspro
ken) bericht, dat Hitier een beroemd schil
derij van Vermeer zou hebben aangekocht,
vond Mussert's „Nationale Dagblad" het noo-
dig Reimibrandt een trap te geven door hem
„de grootste tegenstrever van
onze r a s z i e 1" te noemen, waartegenover
Vermeer werd verheven tot ,;het grootste
schildersgenie dat ons volk in zijn midden
heeft zien opstaan".
Nu schrijft men echter uit Utrecht aan de
Maasbode:
„In de „Kleine nationaal-socialistische
bibliotheek" is als no. 4 verschenen bij Nena-
su-Utrecht een boekje, getiteld: „Rembrandt"
Daarin heet Rembrandt ..een der grootste
Nederlanders", die „meer bewust oer-Neder-
landsch" was, „een origineel krachtig levend
zelf, dat geen vreemde autoriteit noodig
had".
Rembrandt, „de tegenstrever van onze
raszael" maakte zoo lezen we verder
„eenige landschapsetsen en teekeningen, die
tot het beste en kostbaarste behooren wat
Nederland aan landschapskunst bezit
„Met slecfhts enkele lijnen, met doodeen
voudige middelen heeft Rembrandt hierin
het zuiverste beeld en het typische karakter
van het Hollandsche landschap weerge
geven".
Rembrandt is een Nederlander, die de
schoonheid van zijn land kende en liefhad
als geen ander, die zijn volk het beste
schonk wat hij te geven had. Vroeger mis
kend en verguisd thans wereldberoemd
en vereerd en in zijn roem nochtans het Va
derland verheerlijkend dat hem verloochend
heeft. Want wie Rembrandt noemt, zegt Ne
derland. En wie Nederland noemt zegt het
land van Rembrandt
Maar nu de Fllhrer geen Rembrandt, maar
een Vermeer op zijn kamer zou hebben
hangen, nu is het uit met Rembrandt's glorie
en oer-Nederlandenschap!
Ontaard en volksvreemd is de kunst van
Rembrandt!
„'t Kan verkeeren", zei een andere ras-
Nederlander*
LEIDSCHE STUDENTENCORPS 100 JAAR
In de eerste week van Maart zal te Lei
den het eeuwfeest van het Leidsche stu
dentencorps op luisterrijke wijze worden
herdacht.
ROTTERDAMSCHE
TRAMWEG-MIJ
Jaarverslagen over 1936 en 1937
Verliezen houden aan
Thans zijn verschenen de jaar
verslagen over 1936 en 1937 van de
Rotterdamsche Tramweg-Mij. Hieruit
blijkt, dat het verlies over 1936
129^995 heeft bedragen en over 1937
f 220.438.
De vertraging in de publicatie van het
jaarverslag over 1936 is ontstaan door nieuw
gerezen moeiliijikhedlen, daar de Minister van
Waterstaat zijn aanvankelijke toezegging
tot subsidlieeren gedurende 1938, 193y en
1910 introk. Dit had nu een jaar geleden
tot onmiddellijke liquidatie moeten lei
den, merken commissarissen op.
Terzelfdertijd wendde zich echter een com
binatie van in het vervoersvraagstuk in het
door de R.T.M. bediende gebied belang
stellenden zioh tot het bestuur met de med -
decling. dat zij bereid was zioh voor de
R.T.M. te intereseeeren.
Commissarissen meenden deze plannen
'0 moeten afwachten, temeer daar de be
spreking met deze combinatie met mede-
vveten en instemming van den Minister
geschiedde.
Aangedrongen werd op spoedige beslis
sing, doch deze laat nog op zich wachten.
Inmiddels is de Minister bereid gebleken,
teneinde voor een regeling ©enigen tijd te
laten, over het eerste kwartaal van 1939
nog suhsidie te verleenen.
Daarom meenden commissarissen thans
met het uitbrengen van het verslag over
1936 niet langer te moeten wachten.
Het jaarverslag over 1936
Aan dit verslas ontleenen we het volgende:
Hoewel de ontvangsten uit het vervoer ook
dit jaar weder aanzienlijk bö die van het vo
rig jaar ten achteT bleven, waren er niettemin
tcekenen, die op een lichte verbetering in den
toestand wezen. Bij het relzlgersvervoer met
geringe toeneming
danka de voor zoover noodig Ingevoerde ver
laging der vrachtprijzen,
Gediurende het verslagjaar hieven wederom
maatregelen van Overheidswege bot ordening
van het verkeer achterwege, hetgeen
sprekend door de steeds in aantal t<
Ue wilde vervoersdtieneten verdere verlaging
van vrachtprijzen noodig maakte.
ploitatierekenIng 'sluit ook dit Jaar
een nadieellg saldo.
weder
Ter beteugeling van het to-ne
verkeer met enordersdli
1. t 49.708.
relzigeri
bij den
verlaging van het tarief
den bij de autobusdienatie
tuigaal en Rotterdam—Zwündrecht tlenritten-
kaarten tegen verlaagd tarief verkrijgbaar ge
steld.
De opening van de brug over het Hollandach
Diep bij Moerdijk op 17 Deoember leidde tot
een plotselinge en belangrijke Inzinking van
ger dan het vorig jaar, waaraan de verlaging
prijzen der speciale dagretoura niet
:Un geweest.
Izlgera bit
vijzlgen.
Het verslag over 1937
Aan het jaarverslag over 1937 ontieenen
we <te volgemte bijzonderheden:
Hoewel op sommige lijnen de etoomtrac
tie, voor het vervoer van personen, werd
v< rvangen door autotractie, naim dit ver
voer, voor wat de stoomtramwegen en veer
diensten betreft, toch nog zoowel in aantal
reizigers als in ontvangsten eenigezins toe.
Door genoemden maatregel was het aantal
reizigers per autobus vervoerd, natuurlijk
belangrijk hooger.
In totaal werden vervoerd 1.227.886
reizigers, d.i. 75.106 meer dan in 1936
en was de opbrengst van dit vervoer
/503.6S9, di. ƒ21.025 meer dan in ge
noemd jaar.
Dg ontvangsten uit het vervoer van ba
gage, automobielen, enz. bedragende ƒ58.884,
verminderden met ƒ3634 als gevólg van de
opening van de brug over het Hollandsch
Diep hij Moerdijk, waarvan het veer Nu-
inansdorphaven—Willemstad den terugslag
ondervond.
Ten gevolge van eenige uitbreiding van
het postvervoer met de tramdlieneten, wa
ren de ontvangsten uit dit vervoer ƒ883
De nieuwe toegangsweg naar
Gouda
Op 7 Feibruari as. zal, door de Directie
der Nederlandsahe Spoorwegen worden aan
besteed het maken van een onderdoorgang,
bestaande uit een tunnel onder den spoor
weg UtrechtRotterdam met toeleidende
wegen te Gouda, waarvan de kosten zijn ge
raamd op 341.000.
Deze tunnel zal worden gemaakt ter
plaatse van den bestaanden overweg ten
oosten van -het station en verbindt den Rid
der van Catsweg met de Spoorstraat, welke
leidt naar- het centrum van Gouda.
Aangezien door aanleg van den zuidelijken
afrit naar de tunnel de verbinding tusschen
de Spoorlaan (weg naar het station) en de
in het verlengde daarvan gelegen Nootho
ven van Goorstraat zal worden verbroken,
zal over dezen afrit een viaduct worden ge
maakt.
De houw van deze tunneil is een onderdeel
van de rechtstreeksche verbinding van Gou
da met den nieuwen autosnelweg 's-Graven-
hage—Utrecht, waarvan binnenkort ook het
gedeelte tot Bodegraven voor het verkeer
zal worden opengesteld en den weg naar
Rotterdam.
Deze nieuwe toegangsweg naar Gouda,
waarvan de aardebaan in aanleg is. zal ia
deze gemeente aansluiten aan den Ridder
van Catsweg ten noorden van de tunnel na
bij den Graaf Florisweg.
Aan het andere einde wordt hij verbonden
met den provincialen weg langs de Gouwe
ten zuiden van het bakende halve klaver
blad.
De nieuwe toegangsweg geeft behalve een
reohtstreeksche verbinding met het centrum
van Gouda, ook een betere verbinding voor
het verkeer naar den Haastrechtschedijk en
de Krimpenenvaard.
hooger en stegen hierdoor tot ƒ59.883.
Hoewel ook dit jaar maatregelen van
overheidswege tot ordening van het verkeer
achterwege bieren, hetgeen vooral op de
vrachtprijzen zéér nadeeligen invloed uit
oefende, had ook dit jaar het goederenver
voer een bevredigend verloop: plm. 1000 ton
goederen werden méér vervoerd dan het
o.rig jaar, terwijl de ontvangsten ƒ6138
hooger waren.
Ten gevolge van het in het verslagjaar
heerechende mond en klauwzeer, vermin
derde het veevervoer aanmerkelijk, zoodat
in totaal de ontvangsten uit het goederen
en veevervoer slechts ƒ2878 hooger waren.
Het verlies over 1937 bedraagt ƒ220.438
tegen ƒ129.995 over 1936.
Werkloosheidsbestrijding
in diverse landen
Een studie van Dr. Ir. A. H. W. Hacke
In het financieel-economisch kwartaal-
overzicht van de Amsterdamsche Bank N.V.
wijdt de directeur-generaal van den Arbeid,
Dr Ir A. H. W. Hacke, een uitvoerige stu
die aan de werkloosheid en de werkloos
heidsbestrijding in enkele landen, met name
Nederland. België, Denemarken, Frankrijk.
Zwitserland en Zweden. In de slotbeschou
wing geeft de schrijver een overzicht van
het beloop der werkloosheid in deze landen,
waarbij tevens is vermeld het percentage
van het aantal werkloozen van de geheele
bevolking:
1931 1935 1936 1937 Perc.
Nederland 133,231 384,691 414.512 368,909 4.27
België 110,392 211,533 154.531 126.535 1.51
Denemarken 59,430 92,406 93.261 107.123 2.87
Frankrijk 75.215 465.875 475.272 379.995.0.90
Zwitserl. 24,208 82.468 93.009 71,130 1.70
Zweden a 64,815 81,385 71,884 67,350 1.07
Zweden b 46,540 61.581 35.601 18.213 0.29
Voor Zweden zijn twee opgaven opgenomen,
nl.: a. het aantal werklooze leden der vak-
vereenlgingen: b. het aantaü ingecsxhr*ven
werkzoekenden.
Vervolgens wordt voor dezelfde landen
nog vermeld het aantal werkloozen resp.
over Juli 1937 en JuÜ 1938.
Nederland
België
Denemarken
Frankrijk
Zwitserland
Zweden a
Zweden b r-——-
.Tull 1937 Juli
312,907
102,980
69,389
337,376
152,462
86.616
370.688
49.703
13,345
Uit de beide staatjes is te zien, dat voor
alle landen behalve Denemarken, 1937 gun
stiger was dan 1936; doch voor de meeste
landen was Juli 193S slechter dan Juli 1937,
behalve voor Nederland en Zweden.
Dr. Ir. Hacke komit in het artikel tot de
conclusie, dat de invloed van de overheids
maatregelen slechts in zeer enkele gevallen
kan worden aangetoond.
Meestal valt de verbetering samen met de
monetaire maatregelen of, zooals in Zweden,
met de bijzondere omstandigheden, waarin
dat land verkeerde (bloei mijnindustrie en
houtbedrijf). Vermoedelijk is de belangrijke
Gtijging der werkloosheid in België in Juli
1938 ten opzichte van Juli 1937 te 'wijten aan
de vermindering van dé activiteit van het
Orec (Office de Redressement Economiquc).
De genoemde landen steunen alle in meer
dere of mindere mate de industrie, waarom
trent bijna geen juiste gegevens zijn te krij
gen. De landbouw wordt eveneens vrijwel
overal gesteund. Slechts Denemarken maakt
óier een uitzondering,
KALEIDOSCOOP
Prijshoudend opende gister de New
Yorksch beurs. Winstnesmeningen
deden een onregelmatige stemming ontstaan
De handel was gering en lusteloos. Pas ir
het laatste beursuur verbeterde de onder
toon iets. De omzet bedroeg 630.000 aan-
deelen.
Het te goed van houders van boekjes
van de Rijkspostspaarbank is in
1938 gestegen met 74.34 millioen (vj.
56,09 millioen) tot 662,616,346, waarin de
rente niet is begrepen. De inschrijving op
staatsschuldboekjes is met 993,900 (vj. ƒ1"
mill.) teruggeloopen tot 24,049,500.
President Roosevelt heeft plannen tot
bijeenroeping van een internationale
katoencor. ferentie in verband met
de groote surplusvoorraden. De conferentie
zou een weg moeten aangeven tot verbete
ring der statistische positie.
Speculanten in de N.S.B.?
Onze nationaal-socialisten klagen iin hun
pers steen en been over werkloosheid, ma
laise, enz. Alles heet hier verkeerd te gaan
en het oorlogsgevaar zou niet van de lucht
zijn.
Tegelijik echter, aldus lezen wij in D e
V r ij h e i d, plaatst een geestverwant van
graaf de Merchant et d'Ansembourg, die
ondanks duibbel domicilie, bezit van een
kasteel, enz., in de Kamer steeds tegen het
kapitalisme en ons rentestelsel fulmineert,
in het Nationaal Dagblad de volgende vet
gedrukte advertentie:
„Aangezien algemeen de conjunctuur-
vooruitzichten optimisetlsch beoordeeld
worden, kan men thans door aankoop
van daarvoor in aanmerking komende
aandeelen, met weinig geld behoor-
1 ij k verdienen. Wij geven zonder
eenige verplichting hierover uitvoerige
inlichtingen, ook aan oningewijden".
Spreekt deze advertentie, waaruit wij
slechts het adres schrapten, geen boekdee-
len?
De motorartillerie 125 jaar
Viering te Naarden en Bussum
NAARDEN, 19 Jan. Het 125-jarig bestaan
van het negende regiment motorartillerie m»
gisteren te Naarden en Bussum feosteliju
herdacht. Gisterochtend trekken drie bat
terijen tien-veld van Naarden naar Bussum.
waar voor het raadhuis werd gedefileerd
voor den garnizoens-commandant, oversio
H. von Freytag Drabbe, den waarnemend
burgemeester en andere leden van het ge
meentebestuur.
Om twaalf uur waren de troepen, die
een mansch door Bussum en Naarden hao
den gemaakt, te Naarden teruggekeen.
Daar werd bij het raadhuis voor den coin
mandant van de vierde artillerle-brigad»»
luitenant-kolonel A. Lagerwey en voor de
burgerlijke en militaire autoriteiten gede
fileerd. 's Middags Leeft het regiment een
bioscoop-voorst el ling te Bussuin bijgewoond, i
RIVIERBERICHTEN
HANSWEERT, 18 Januari
Gepasseerd en bestemd voor:
ROTTERDAM: Lema, Bouman; A era, Teek-
ian; Maaike Maria, Veerman; Achilla, vd VtJ-
ere; Gerjo, van Meel; Abberna, Swets; Tele
graaf 4, de RUn; Telegraaf 17, Bout; Peter Be-
nolt, v Strien; Actueel, Weyma; Ceres, Melncn
WüteSTERDA^I: ®ebroeders, Stolk; Amstel 9,
ZAANDAM: LIberté, Kreuk
DELFT: Clazina, ZuurmJVpd
JUTFAAS: Maria Lenie, Boos
TILBURG: Broedertrouw 10, de Jongh
HAARLEM: Putten, Top
SCHIEDAM: Brabo, de Smedt
IJ MUIDEN: L-Avenir, de Veirman
•WORMERVEER: All. Mandenmaker
SCHIEDAM: Toiler 3, van Geost
DORDRECHT: Bromo. Netten; Sago, Oostor-
oo; Comptolr 12, "Weber
VLAARDINGBN: Coöperatieve 3, v Utrecht
DELFT: Neeltlna, Versluis
•s-HERTOGENBOSCH: Emllle. v d VU vera
OUD-BE1JERLAND: Disponibel, Nouman
GEERSDIJK: I-Coophandel, van Keulen.
BORN: Rön Binnenvaart 20,van Boogaart
WOLF AARTSDIJK: Cito, Verduin
RAAMDpNKSVEER; Adriana, Pauwe
GOES: Vertrouwen, Schipper
CULEMBORG: Jenneke Adriana, Schram
LOBITH: Mathilde. Kersseboom
KEKERDOM: Rosalie, van Dessel
DUITSCHLAND: Macobcja. v d Klooster; Jo-«
lannes, Arends; Grlmsel, Drlnnhausen- Palu.
'an HeUgen: La Volsier, Groenhof; Prudence,
de Roeck; Rjjn Schelde 2. v Eisen; Margaretha.
Appall lus; Maria, v d Klooster; Karang, Poot-
Lemo. Hillicke; Hoofzoon 1. Schnorbusch; Slim]
de RUck: Marjul, van Steen; Albicore. Tronckoe
:or, Heljlen; Visscher 1. Fleerackers; En
at. Rook; Aletsohorn, Relnlsch; Montana,
Hendriks; Isls. Fiascher; Le Roussilon, Platz;
Comptoir 51. Boumann; Helma, Went; Catharina
Adriana, Vegter; Anna, Vegter; Jeanne, de
Wachter; Wotan, Staudt; Mannheim 233, Nal-
bach; Parana, Rotty; St. Gerard, v d Abbeele;
Roeck' J008' Julla' Janssens; Amelberga, de
BEIAÏIE: Cornelia Pieternella 1, van Kaam;
Stad Lier, Heek; Constant. Pols; Dorothea. Sol;
Rigr Burm; Maria. Muller) Gruno.Meöer; Ema
nuel. Smit; Fiat. Basveer; Rb'n Schelde 13. de
de Roeck; Betsy. Groeneveld; Anna. Minus; St
Cerard. Mazioncls; Cornells, de Jonge; Zeel.
Luister, v d Klooster; Elisabeth. Lucas; 3 Ge
zusters, v "WUngaarden; Onderneming, van Hoe
ve; "Wajang, Lensen; Louis Marie. Broekaart;
Hatador.Kron; Verwisseling, Dammers; Metalli-
cus. Berends: Yolanda. Oom; Athena, Höfllng:
Auvergne, August; "Wilcor. van Meel; Standard
27. Mannaarts; Amstel 12. v d Ree: Sindnro.
Vertongen: Wolga, tSerlin; Pauline, Sterlln: 4
Bebroeders, de Souter; 4 Gebroeders. Marquenie
SLMaria. Jegen; St Petrus, Sep; Adco Theuns;
W. van Drlel 54, de Jong; CEM1, Zkal; Anna.
Pasveer: Koningin Wilhelcnlna, de Jong; Pieter
Johannes, de Jong; 4 Gebroeders. Spoelstra;
Rhenania 35, Peters: Moervaart. Gov&ert; Tana
de Geldt; Joaco, Sterlln; Maria 2. Landa; Graeo
de Dieu, de Book; Petrus. WUckmans; Edumsr,
de Vliegher; Mannheim 219, Leüthner; Eveline,
VerheUen;Mimoas, Heeren: Alexander, Westcr-
linck;Mercator, Roggemans; Gutty, Roef
EMMERIK, 18 Januari 1939.
Gepasseerd voor 's middags 12 uur en bestemd
DUITSCHLAND: Arolla, Schw&rz; Nleuwen-
dam, Hollenberg; Lucie Elckman, Wollmers;
Excelsior, van WUgerden; Nelly 2, van Oosten;
Rival, Kamphuizen; Express I, Kerle. Primula,
v. Deuthem; Geertrulda, v. d. Bon;' s. Vios;
Nieuwe Zorg. Boelen; s. Dula; s. Logi; Rosse-
lino, Sluimer; Gurnemans, Ariëns; Oldenzaal,
Ritmeester; Risico, Vogel; s. Fretta; Geertruida,
Lonkhuizen; Maria, Sllvlus; Theodorus, v. d.
Kooy; Binnenvaart 29, Wieringa; Thuringa,
Prins. Theodor, Berms; s. Pandaa; Pinang,
SchnepfTolo, Lensen; s. Fiat Vol. 5; Jacoba
Cornelia, Okkerse; Peteli, Vissers; s. Trljncor;
Cornelia, Cornet; s. Harmonie 6; Sp'es Salutis,
Bouman. Adriana 8, Kruythof; s. Tollma; Ri
chard 3," Wanders; Edelwels 15, Schuerman; s.
Gerjo; Ougree 5, Pool; Irma, Westhoven; Karls
ruhe I, Smit; Transport 28. Heijkamp; Abcyr,
Hellebosch; Hansa, Kurth. Hendrika, Uil; Vios;
Bastiaanse; Energie 5, v.'Bon.
Gepasseerd na 's middags 12 uur en bestemd
DUITSCHLAND: Betuwe, Broekhulzen; Isa
bella, v. d. Zoumer; s. Lemmer; Lekstroom 28,
Senmefl; Lekstroom 26. v. KeUmzenaar; Ajade,
Verdoorn; Lastdrager, van Asperen. OverUsel.
Bruinsma; s. Hela; Bach, Bracco Gartner; Al-
berich, Smaal; s. Disponibel; Mina, van Lent;
Jolles. Hendriks; Ida, v. Lent. Aleida Grada,
de Beijer; Remark, Kramer; s'. Turgot; Hori
zon. de Mil; l'Avenir, R(jsenhove; Naphta 3,
Zoller; Head, v. Dongen; Wiljo, Troost, s. Par-
tout 2; Angele, Emit; Renaissance, v, d. Waar
den; Maria, v. Meekeren; Neldicor," Schuilen-
berg; Anjo, Tromp; s. Nordri, Venema. D.AP.G.
3, Pritsch; s Walsum 1; D.A.P.G. 2 Gross; s,
Frankfurt; s. Luzern; s. Rhelnkantor 1; Casa
blanca, Specht. Flaubert, HHlesheim; Edelweiss
26, Wëuk; Francisca, Boere; Edelweiss 13, Kop-
pes; Edelweiss 24, Neuer; Edelweiss 14, Gr'enlich.
LOBITH, 18 Januari 1939.
Gepasseerd voor 's middags 12 uur en bestemd
ROTTERDAM: stoomschepen: Hollandla. Leo
nora Antonette, Walsum II, Paul. Adriana 3, He
lena, Bete, Fiat Voluntas 6, Bertha Johanna,
Herman, Marie; Maria, de Boer; Anthemael, v.
Dongen; Harpen 63. Lehman; Walsum 29, Kruid
hof; Walsum 23. v. Rooyen; W. T. A. G. 81,
Klockner; Voortrit, Boertfina; Albatros, Meer-
tens; Henja, v. d. Zee; Maria 2, Gerlach; Boruo-
sia, Weller; Mannheim 200, Maas- Eduard Jan,
ZijlmansHedwig, KahmanJohanna, Blom; St.
Antonlus, Bossier; Damco 43, Joosten; Limousin.
Jansen; Margaretha 2, v. Deelen; Catharina,
Been; Pax, Kuhnel; Heinrich, Rorsch; Hella,
Drels; Luzern, Friedman; Mercurius, v. Suidam
Undinl I, Davis; Binnenvaart 6. Kouwyzer:
LOCHEM): Johanna, Sanders; AMSTERDAM:
Industrie 74, Engler; NIEUWPOORT: Goro, do
Heldt; ZUTPHENIJsel 5, Arts; DORDRECHT:
Vier gebroeders, Hulbers; st. Mazarin; st. Marne;
VREESWIJK: Newa, Barneveld; WE5eRT: Oom
Engel, de Ruyter; Poserplna, v. Reenen; ALK
MAAR: Hedwig, de Paepe; ENKHUIZEN: Jo-
mas, Onlnk; VREESWIJK: Harmonie 3, do
Vries; TERNEUZEN: Oso 3, v. Weelden; AM
STERDAM: StompwUk, Scholing; ZWOLLE:
Drie Gebroeders, Peters- DEVENTER: Johanna
Anna, v. Dreumel; MEPPEL: Hermanus. Booy-
DEVENTER: Maja, Riool.
BELGIë: Bavaria 7, Zoller; Rhelnunion 5, de
Koster; Arago, Wutzer; Raymond, PUI; Avanti,
v. Reeth; Junior, Taterra; Marie, Claes; Laura,
Hens; Martha, Vertongen; Germania I, Oude-
Gepasseerd na 's middags 12 i
ROTTERDAM: stoomschepen: Johanna II, San
Antonle, Rhelnfahrt 7, Phoebus, Sancta Maria,
President Hernschnlth. Stromboli, Hordi II, Atla.
Maja, Adriana II, Fredjo, Constance, Agnes,
Mercator; Friedrichshof, Gutjahr; Hofnungstern.
Neuer; Corjo, v. Doorn; Expres 21. Krachten-
Speranza, Jut; Bern. Durr; Adja, Veenema- NeeL
tje. Cornet; Overschle, Kaat; Marie, Vermeulen;
Siwa. Roedig; Malabar, de Graaf; Kembal, Weeks
Baden 42, Kors- Seam 6, Spltshelm; J. Schuur
man 7. Vath; Helena, Ulf; Aitenhoff, Brossler;
Jeannette, Broekema; Adma, v. Leeuwen; West-
falia, Goedhart; Titania, Urmetzer; Anna Mar
garetha, Jansen; Tartlni, de Jong; Siegmund,
Noorland; Tota. Waas; Flottant, Volker- Vlos.
Boer; Vriendschap, Vroon; Cornelia. Bedel- Raab
Karcher 72, Balback; Orion, Carlebur- LOblTH:
Vlos. Bastiaanse; DEVENTER: Actief, Riksten-
HAMME: Energie. Waardenburg; DEN HAAG:
Maria, HoogendoornZWOLLERKERSPEL: Al
pha. Stoter- TIEL: Verandering, Spee; ZWOL
LERKERSPEL: Animo, Kieviet; APELDOORN:
St. Antonlus, Bauman; VREESWIJK: Ambulant.
Nood; AMSTERDAM: st. Harderwjjk- LEIDEN:
Binnenvaart 21, Broeken- STAMPERSGAT: Jo
sef. Beekman; AMSTERDAM: Wykdlenst 14 v.
Dort; BEEK EN DONK: De hoop. Grin wis; HEL.
MOND: Flevo, Schurink; GODSCHALKOORD:
Anjo, Mookhoek; VREESWIJK: Harmonie 4.
Smits; WORMERVEER: Vlhila, Verdoorn- ZUI
LEN: Dora, den Boer; RENKUM: Adrianua,
Geurts- ARNHEM: Elisabeth. Dijkstra; VLAAR-
DINGËN: Tolkamer, Pruln; OUDE WETERING
Hoop en vertrouwen. Hoogmoed.
BËLGIëElnl, Lonsdorfer; Energie, Waarden,
burg; Helena, Larooy; Rupel, Jlskoot; Egges-
horn, v. Kisael; Mathilde, Haems; St. Antonius,
Decker; Fero, Hens; Emmanuel, v. Dongen- Bra
bo 31, Bruys; Ougree 3, Muller; Edgard Tinei,
Hulsman; Madeleine, v. Osselaire; Emllle, Vj
Kielen.