KERK EN ZENDING
BRAAT-DELFT
WOENSDAG 18 JANUARI i939
EERSTE BLAD PAG. 3
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Rijinsaterwoudle, cand'. J.
H. die Vree lie DandireöM. Te Gouderaik, J.
[W. v. dl. Linden te Kootwijkerbroek. Te
Antwerpen (2e pred. pi. Ned.. Vüaamsche
Gem.), candl. P. H. W. M. v. dt Meer te Wal
cheren, Ihjulippred. afldiaair.
Bedankt: Voor Winsum (Gir.), D. Ooflien-
Ibrandier' te Pepenga.
q(ERBF. KERKEN
Tweetal: Te Wezep, G. van. Dooren te
[Mussel en F. A. Hofman 'te Waardler.
GEREF. GEM.
Dl D. J. B. ALLAART
Gedurende zrijtm verlof toiü eiindl October
ia het adres van Ds. iD. J. B. Aliaart,
frLOnBiir-predlikam/t van de Gereif. Kerk te
Amsterdam voor Jogjakarta (Jan/a), Doldter-
Sdheweg 7'li, Den Doldler (Utr.), Postrek.
tun. 348498.
P* K. KLOOSTERMAN
A*. Vrijdlag herdenkt Ds. K. Klooster
man, era. predikant te Autgustimisga, den
dag waarop hij vóór 50 jaar het predikambt
Jn de Ned. Herv Kerk aanvaardde.
Ds Klaas Kloosterman weidi 2 Maart 1802
te Roodeschuur ander Augrusrtimraga gebaren.
Hij Studeerde aan de Rijksuniversiteit te
Groningen'. In 1888 werd de jubilaris oó
daa/t in NoandnBr abant en kwam Jan 1889 te
^JSasseliternijveen In 1892 vertrok de jubilaris
njpaar Tjerk®aast. 1 Nov 1897 venbandi hdj' zidh
jl^an de gemeente van Hanitum. Tot aan zajn
oigmeritaat, dat hem 14 Sept. eervol werd
ïdperleend, heeft Ds. Kloosterman deze ge-
efcneenite gediend. De jubilaris, die praetor was
ïD|ran den' ring Hoüwerd' en lid van het classi
caal bestuur van Dokkuim, vestigde zich
ltyaanop opnieuw metterwoon in zijn geboorte
plaats. Ds. Kloosterman zal zijn gedenkdag
2 piet publiek vieren.
PORTE BERICHTEN
Oand. E. Torenbeek, dlie Zondag jl.
jrijin taak als hulpprediker van de Geref.
Kerk te Haaksbergen heeft beëindigd! wegens
fijn benoeming te DeMsfhoven, verzoekt ons
Irüede te deelieni, dat zijn adres thans is Burg.
slaan l'05a, Rotterda m-W. Hij
fljtflt in de geHegenhledd de keiken eiken
te dienen en een ev. beroep terstond
overweging te nemen.
voor
CHRISTELIJKEINSTELUNQEN
1ertrou wertsadressen ten dienste van
mStichtingen van Barmhartigheid, XioH^n-
i$iuizen. Sanatoria, InstellingenTehuizen
CENTPALE yEPWAPMING
Brandassurantie Maatschappij
„WOUDSEND" van 1816
I gevestigd te Woudsend, prov. Friesland.
aö PirecUet A. tt TROMP ZONEN
ito
mi.
.at
n>Voor verzekering van Kerken
°*n Scholen billijke voorwaarden.
Centrale verwarming
Oliestookinrichtingen
Metalen ramen
Fabriceert Sroeien, 9auCgo.ll* t
andere Sltmgubelen
In ent jeteenscht model
Centrale Verwarming
Ingenieursbureau
RUNAU en KNOPPERS
Groningen
Tuinbouwstraat 118
Telefoon 1750
Ook Oliestook-lnrichtingen
Naamlooze Vennootschap
JACOBINE-HOLLANDIA"
V.H MERKX BOERBOOM
CENTRALE VERWARMING
Ook automatische stookinrichtingen
NIJMr SEN - TILBURG - ZWOLLE
ÜLEF .^.9, - TEL 2579 - IEL 4359
PROF. Dr. H. Th. QBBINK
Januari hoopt Prol Dir. H.
Th. Obbink den 70-jarigen leeftijd te be
reiken. Dat houdt dus in. dat deze markante
figuur iin den kring der tiheol. wetenschap en
Mik zal verdwijnen. Ambtelijk,
lijk, door zijn groote bekwaam......
zdjn gezaghebbend) woord in rede en boek,
zal Pinaf. Obtoaiik - -
Daartoe steunt hem ook zöjm hechte vitaliteit.
In Sept. 1938 hebben wij den jarige van 23
Jan, die toen 26 jaren hoogleer-aar te Utrecht
in enkele zinsneden herdacht. Thans
volige een kort overzicht van zijn arbeidzame
lieven.
Na de gemeenten van HoogersmdMe, Kam
perveen, Middelburg en Den Haag te hebben
Bediend, ontving Prof. Obbiink in 1910 een
benoeming tot hoogleeraar aan de Gem. Uni
versiteit te Amsterdam, om onderwijs te
Beven in de Agemeene Godsdienstgesdhiede-
van Israël. In Sept. 1913 vofllgde de be
noeming tot hoogleer-aar aan zijn Alma Mater
om Aigemeene GodBdienstigesdhdiedenos te do-
ceeren.
Prof. Obbink beweegt zich op verschillend
gebied. Zoo was hij voorzitter van de stich
ting „Hoenderloo" te Hoenderloo, bestuuns-
an de Ned. Zendingsschool te Oegstgeest,
hoofdbestuuralidi van het Ned. Zendeliinigge-
nootschap, 'bestuurslid van het Utreah/tsche
Diaconessenhuis en van'de Jan van Nassaiu-
kfweekschool te Utrecht, voorzitter van het
Lyceum te Bussum, idem van het bestuur
van de Vluchtheuvelkerk te Zetten, van de
kerkelijke vereeniigding „Gemeentebelang" te
Uitrecht en notabel van de Ned). Herv. ge
meente aldaar. Tail van deze functies moest
hij om redenen van tijdsgebrek neerleggen.
Zeer veel heeft Prof. Obbink gepubliceerd.
te noemen van zöjm werken: De Godsdienst
van Israël (4 drukken); Oostersah leven (2
deelen); het Bdjibelsch Paradijsveihaai en de
Babylonische bronnen; Godsddenshveten-
X Inleiding tot den Bijbel; Op Bijbel-
sehen bodem (2 drukken); de Psalmen van
Valeton (2 drukken) en zijn verkorte uitgave
de Bijbelvertaling. Daarnaast verschenen
ran artikelen ën bijdragen in binnen- en
buitenlandsche tijdschriften.
Zijn wetenschappelijke verdiensten vonden
erkenning in zijn benoeming tot lid van het
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen;
van het Utrechtsch Genootschap der Weten
schappen, van de Ned. Mij. van Letterkunde;
van het Oostersch Genootschap, van het Ge
nootschap voor cbe kennis van de antieke be
schaving en van de American Oriëntafl So
ciety. Sedert 16 Sept. 1929 is hij hofprediker
H.M. de Koningin, in welke kwaliteit hdj
de rouwdiensten leidde bij de uitvaart van
wijlen H.M. de Koningin-Moeder en Z.K.H.
Prins Hendrik en hij had' een aandeel in de
huwelijksplechtigheid! van ons Prinselijk Paar.
Afscheid Dr Henry Beets
Het emeritaat van DrHenryBeetsals
Zendingsleider der Chr. Geref. Kerk in N.
Amerika, houdt ook in, dat hij de Zendings
rubriek in de Am. Wachter overdraagt (aan
Dr J. C. de Kor.ne).
Dat doende, herinnert Dr Beets eraan,
dat hij persoonlijk vrucht van den Zen
dingsarbeid is. „Het was door middel van
den ziendeling, Ds M. J. Marcus se, dat
wij, terwijl hij f'iende in Luctor, Kansas,
begonnen geïnteresseerd te worden in het
werk van de zending. Later, onder dien ar
beid van een tweeden inwendige zendeling,
die te Luctor kwam, Ds M. van Vessem,
hebben wij belijdenis afgelegd, ten over
staan van dezen broeder. Zelf dus de vrucht
van de Inwendige Zending, naar den
mensch gesproken.
Ook al hadden wij van onze prilste jeugd
af, zoo lang ons geheugen reikt Godsdien
stige indrukken. God gaf ons als grootmoe
der een vrouw die behoorde tot onze Afge
scheiden Kerk in het hartje van Noord-
Holland. Onze moeder stierf met een Psalm
lied en een evangelisch gezang op de lip
pen, om zoo te zeggen. Zij heeft misschien
heel wat gebeden voor haar kind dat zij
achter moest laten op een leeftijd van
slechts zevrn dagen."
Voorts deelt Dr Beets mede, dat hij bezig
om de laatste hand te léggen aan een
geschiedenis van de Heidien Zending onder
de leiding van de Mission Board.
Hij hoopt dat dit boek tegen dor, tijd van
aanstaande Synode klaar zal wezen.
Inmiddels zal hij voortgaan met den arbeid
voor de Missionary Monthly, beter bekend
als He Heidenwereld.
Ds G. RENTING
Ds. G. Renting, em.
de
Geref. Kerk te Winterswijk, woonachtig te
Baaro, die allrtdjd nog redacteur was van „De
Graafschapper'', A. R. orgaan iin den
Gelderschen Achterhoek, heeft dezen peraar-
beid, den laatsiten, diien hij tot nu toe ver
vulde. thans neergelegd.
Gedurende een 15-tal jaren heeft bij dezen
arbeid moet groote trouw en firisehiheid ver
vuld. Week aan week verschenen de driestar
ren in het blad en de schrijver gaf daarbij
blijk van een .groote belezenheid en zeldzamen
kdjk op het achterhoékséhe leven. Zym heen
gaan als journalist beteekenit een groot ver
lies.
Het banriébestuur ven den Bond ven G?ref.
Manmeiwereemgirtgen heeft beslo'.en dat de
jaariijksébe bandi-deg diitmaail op 19 Juli as.
te Leeuwarden aail worden gehouden.
Voor de ontvangst van dieeen 17en bondsdag
beeft zich reeds uit de Leeuwarder vereeni
giiirgen een commissie gevormd. Op dezen
bondBdag zal om, aan de orde komen de ver
kiezing van vier leden van het bondsbert'.ur
wegens periodieke aftreding van de hoeren
Ds C. J. v. d B o o m te Oversohie, voorzitter
E. Brouwer te Heerenveen K. v d, Wal
te Huiffiurr. en W O. de Graaf te Benne-
korn. Ds. v. d Boorrn, die van de oprichting af
den bond als voorzitter heeft gediend en ondier
zajn ïieadlimg hem heeft zien uitgroeien tot een
groote organisatie met duizenden leden heeft
miedetgedeeüjd, diait hdj ziieh niet meer herkies
baar stelt. De andere heeren zajn allen her-
Naar aanleiding van een ingekomen, schrij
ven over de pcsiitie van de Prov. commissies
geen prov. afdee
lur op den as.
uitspraak uit te lok
ken, waarbij aan deze commissies een om
schreven taak wordt opgelegd'. Op veelvuldig
verzoek zal in 1940 in het orgaan worden
aamgevangen met een leidraad Kerkge
schiedenis. Eerder is daarvoor geen
plaats beschikbaar. Het bor.dEbestuur over
weegt nader de uitgave van een jaarboek
1939 met de referaten van den. bondsdag.
G. P. FRUIJT Jr. t
Te Amsterdam is op 86-jairigen leeftijd
overdeden de heer G. P. F r u ij t Jr., een be
kende figuur in den kring van het Zomdtags-
saboolwezen, lleerdiing van den op dlit terrein
niet minder bekenden T. M. L o o m a n. Deze
ziag in den aanvankelijk voor het onderwijs
'bestemden heer Pnuöjt een geschikte kracht als
reizend propagandist voor de Ned. Zondags
school-Vereeniging. Dit voornemen is ge
slaagd en gezegend, want niet minder dan
46 jaren van 1879 tot 1924 beeft de
beer Frudjt de Ned. ZondiagraahooLvereenaging
gediend. Tal van plaatsen in ons land heeft
hdj bezocht om in conferenties, ouderavonden,
door Zondagssdhool'bezoek, als voorganger in
Godsdienstoefeningen, de waarde van het
Zondagsschoolanderwijs te bepleiten en bij de
onderwijzers en onderwijzeressen nieuwe be
zieling te wékken. Ook bezocht bij enkele
malen België en Noord-Frankrijk en woonde
hdj een en andermaal de wereld-Zomdegs-
school-canferentiies dezer organisatie bij.
Ook na zijn aftreden bleef de heer Fruijt
nog zijn liefde voor de Zondagsschool toornen.
Hij was bestuurslid der Ver. van Godsdienst
onderwijzers en beeft ook eendge liederen en
vlugschriften
Een tweede Zendingsweek
Het Zendiimgsbureau te Oegstgeest vraagt
ons plaats voor bet volgende:
De Directie der Samenwerkende Zendiings-
conporaities heeft zriéh in het begin. van dit
nieuwe jaar de vraag voorgelegd, den hiuidi-
gen toestand van het zendingswerk overzien
de, welke lijmen er voor de naaste toekomst
moeten wonden getrokken en heeft daarbij
bepaalde plannen geformuleerd, zoowel voor
het werk in Indië, als voor den arbeid hier
te lande.
Ten aanzien van het eerste is versterking
van het zendelirgencorps door 'heruitzending
van die met verlof zijn en uitzending der
genen, die bun opleiding dit jaar voltooien
het eerste nummer van het program, verder
krachtige steun aan de Inlheemsche kerken,
bevordering van colportage, jeugdwerk en
werk onder die vrouwen.
Voor Nederland is het doel sterker activee
ring der Kerk, dus voortgaan op den in dezen
ingeslagen weg. En voorts is in dit plan op
genomen de instelling van een tweede zen
dingsweek in het voorjaar. Deze zal dus in
dit jaar gehouden worden en wel van 12 tot
19 Maart as.
Van den Zendingsakker
Het ZenddmgSblad der Geref. Kerken deelt
mede:
dat Ds. J. A. C. Bullmann en zijn gezin
met de „Baloeram'', die 14 Februari as. van
Rottendam vertrekt, naar Jaiva zullen terug-
keeren. Mévnauiw is weer zooveel hersteld,
dat zij de reis mag meemaken,
it Ds. H. v. d. Brink, de missionaire
predikant van de Kerk te Soerabaja voor het
Zendingswerk te Mékassar, die tevens is be
last met eenogen arbeid ander de verstrooide
Gereformeerden, in den as. zomer met verlof
naar Holland hoopt te kamen;
dat Ds. G. J. Sybesma, de predikant ven
de Holl. Geref. Kerk te PaHembamg, in Juli
met verlof naar Nederland zal gaan;
dat Dr. F. L. Bakker, docent aan de Op
leidingsschool te Djokjakarta, in Juni weer
uit Holland naar Java zal teruigkeeren
dat de heer J. D. Wol terbeek, leeraar
m de Opleidingsschool te Djokja. in Maart
mot verlof naar Nederland1 zal komen;
t Dr. D. B a k k e m, Geneesheer - directeur
het Zendlingsziékeiihjuis te Klaten, 14
April a.s. weer naar Java hoopt te w ^V1--en.
HERZIENING ZENDINGSORDE
Ter Gen. Synode van de Geref. Kerken te
Smeek komt o.a. in béhamdielimg een herzie
ning der Zenidingsorde. Ds. W. Breukelaar
schrijft daarover in het Zendiingsblad en
eit vereeniging van Kerk met Zendinigs-
orde:
„Misschien is dié' vrees niet geheel onge
wettigd, dat de invoering van een Zendings
orde naast de Kerkenorde, de gedachte wel
wat in de bandi gewerkt heeft, dat de zending
toah eigenlijk wel iets aparts is, dat naast het
gewone kerkelijk leven staat.
„Zou het niet 'beter zijn geweest, dat alle
regelingen in zake de zending onder Heidenen
Mohammedanen eenvoudig waren opgeno
men onder de nadere bepalingen bij de on
derscheiden artikelen der Kerkenorde? Prac-
zxju döt zeer wel mogelijk zijn geweest.
Alles wat nu in de zendingsorde is bepaald,
had heel wél kunnen ondergebracht worden
de Kerkenorde".
OCCULTE KOUSEN
In het Alg. Weekblad lezen wij:
„Het is bekend, dat het occultisme nog al
i de mode is. Talloozen zoeken hun heil in
occulte theorieën en voelen zich behagelijk
in de wetenschap reeds vrij ver op het oc
culte gebied te zijn doorgedrongen. Dingen
waar een gewoon mensch zoo niet van
weet. worden in de occulte samenkomsten
met groote virtuositeit gehanteerd. De niet
met dit occulte zintuig uitgerusten laten dat
alles voor wat het is. Maar nu schijnt ei
iets te zijn ontdekt, dat ook niet-occulte
dames zal interesseeren. Een Bussumscne
dame adverteert in de Bïissumsche tele
foongids, dat ze zich aanbiedt voor het le
veren van elastieke en occulte kousen enz.
Wij hopen bij gelegenheid bij gelegenheid
een kijkje te nemen, want dat geval in
teresseert ons".
MOTTLINGEN GESLOTEN
Aan het onlangs vermelde bericht, dat
Móbblir-gen, de ook in ons land bekende in
richting van Stanger cs., door de Duitsche
regeering verboden is, voegt Herv. Amster
dam toe,
dat inderdaad op alle gebouwen en be
zittingen door de regeerimg beslag Is
géliegid en, dat niet alleen, maar ook dart
alle samenkomsten, waaraan de naam
Möttlnmgen verbonden is, iin heel Duitsoh-
laind verboden zijn.
De eigenlijke reden hiervan is in ons land
niet bekend. De broeders hebben wel hun
bijbels, die ln 't gebouw waren, terugontvan
gen en niemand is gearresteerd.
In den kring der Hollandsche .Mötitlingjers
is, naar het blad verder meedeelt, de vraag
gerezen of in de sluiting van de Duitsche
„centrale" niet een daad Gods is te zien. Het
gevaar was namelijk niét denkbeeldig, dait
men om ondervonden zegen niet God', maar
MöttiLingen ging verheerlijken en het niet
meer uitsluitendi van Christus, maar ook van
de leiders, de „broeders", ging verwachten.
„Het kon wél wezen, dart God dirt heeft
willen voorkomen of daaraan een eind' heeft
willen maken en dat daarom de gebouwen in
beslag zijn genomen."
DE STICHTING
TE WAGENBORGEN
Directeur treedt af
Naar we vernemen heeft de directeur van
de Stichtingen te Wagenborgen, uitgaande
van de Vereeniging tot Chr. Liefdadigheid
aldaar, de heer W. A. Vroegop, eervol
ontslag als zoodanig aangevraagd.
De heer Vroegop was de opvolger van
wijlen den heer Magendans, en heeft
ruim 14 jaar als zoodanig zijn arbeid verricht.
Het bestuur dér vereeniging heeft in zijn
laatst gehouden vergadering besloten dit
ontslag te verleenen met dankzegging voor
den door hem verrichten arbeid.
HOENDERLOO
In het maandblad van de stichting Hoen
derloo, dart 25 jaargangen heeft vélgemaakt,
wordt eraan herinnerd, dat het dit jaar 100
jaar geleden is dat Ds. O. G. Heldring
zijn eerste bezoek aan Hoenderloo bracht,
waardoor de Stichting ten slotte in het leven
is geroepen.
Daar giften en contributies ook voor Hoen
derloo steeds minder worden, wil men diiit feit
vergezeld doen gaan van een bazaar in den
Haag op 7 Februari, de geboortedatum der
Stichting.
EVANGELIE-FLESSCHEN
In Baltimore (V.S.) staat aan de kade een
lunchroom. De houder daarvan was in zijn
jeugd een dronkaard, doch thans is die
lunchroom zijn arbeidsveld als Evangelisu
Van een dichtbij zijn huis staand restau
rant vond hij 's morgens vroeg altijd een
aantal leege wijn- en whiskey flesschen
rondom de Marktplaats. Dit bracht hem op
een gedachte. De leege flesschen verdwe
nen dagelijks, zoodat de straat bij dag op
geruimd was. Maar hij zag in die leege
flesschen een gelegenheid om ze voor een
goed doel te gebruiken. Hij en zijn huisge-
nooten begonnen ze 's morgens op te rapen.
Hij reinigde de flesschen en deed ereen
traktaatje in. Deed ze dan goed dicht
en wierp ze in de zee. Dat is geen geringe
onderneming. Men beweert, dat er soms
niet minder dan 2500 flesschen in Chesa
peake Bay ronddrijven. Een groote menigte
van die ronddrijvende „Evangelie-flesschcn"
zijn door de voorbijvarenden opgevangen.
En menigeen heeft verteld hr die traktaat
jes een middel in Gods hand geweest zijn
om hem tot inkeer te brengen. En wie kan
zeggen voor hoeveel hem onbekenden dit
vreemde middel gebruikt is om menschtn
van de zonde tot Christus te leiden?
In zijn lunchroom houdt deze toch wel
vindingrijke man er duizenden traktaatjes
op na, die hij dan, één voor één uitreikt aan
de bezoekers, die er komen eten.
ONDERWIJS
GOUDEN DOCTORAAT
Zaterdag 21 Januari as. zal hot vijftig jaar
geleden zijm, dait mr. A. A. Cnopius, oud-
procureur-generaal van het Gerechtshof te
Arnhem, thans wanende te Groenekatn,
Utrecht, aan de Rijksuniversiteit te Leiden
promoveerde tot doctor in de rechtsgeleerd
heid.
Prof. Dr. C. M. v. d. HEEVER
Naar wij vernemen zal Prof. Dr. C. M. v.
d Heever, 'hoogleeraar in de Nederlamd-
sche en Afrikaansohe taal, letterkunde en
cu'lituurgeschiedenis aan de Universiteit van
den Witwateraramd te Johannesburg, die in
_raaht van de regeering van de Unie van
Zuid-Afrika in Nederland vertoeft, Woens
dag 25 Jan. a-s. in de groote collegezaal van
het Patedologisoh instituut van de Vrije Uni
versiteit, om 4 uur 's middags een openbaar
college geven over: „Stadia in die Afrikaanse
Kultuuratrewe".
ONDERWIJSBENOEMINGEN
mersfoort CJTB. Ltagestraat. Tot
onderwijzer: de heer J. W. Troost te Zelt
bommel.
Muiden. School m. d. Bijbel. Tot onder
wijzeres: Mej. A. J. M. Groot te Amsterdam
en tot tijdal. onderwijzer: de heer H. Bos te
Wees-p, taw. m. a. te Muiden.
Examens
elden. Bevorderd tot doctor in de Wls-
."atuurkunde, op proefschrift, getiteld: „Ver-
j tuasohen smaak en structuur van *enl|e
vaten van metan.1 tranyne"de heer P. w. M.
Weyden. geb. te Ose.
msterdam. Gem. Universiteit. Bevorderd
doctor ln de Geneeskunde, op proefschrift
beid: ..Vorming en afbraak van mannelijk
noon door overlevende organen^, mej. M
Geel.: Rechben: doet. ex., de heer
J. C. v. d. Berg.
Aanv. ex. art.
Kuiper.
H.O.-wet: de heer P. C.
Phaxmacle: doet. ex., de heer J. J. Donkere
D. Rollema. Wassenaar; C. J. 31. Berg'
Lelden.
Wis- en Natuurk. (L): cand.ex.. mej. C.
Scholtie. Lelden; ld. (K): oand.ex.. mej. J. J. E.
Wiegand Bruss, Boakoop; ld. (Botanie) doet.
Jronlngen; J. E. Pot» Torwolde,
Waarschuwen
tegen misverstand
Er is in de laatste maanden eenig rumoei
m den Neo-Malth. Bond. Vergaderingen van
deze organisatie zijn óf mislukt óf verboden.
En de Minister van Binnenlamdsche Zaken
heeft op 6 Dec. 1938 in de Tweede Kamer
verklaard, dart de burgemeester wanneer
hij verstoring der openbare orde otf met de
zedelijkheid strijdende vertoaningen vreest
dergelijke vergaderingen gerust kaïn ver
bieden.
Met name de vrijzinnige pers is van detze
verklaring bovenmate geschrokken. Eenparig
oordeelt zij, dart hiermee het recht van ver
gaderen en dus de democratie in gevaar komt.
Ten overvloede voegt men er meermalen aan
toe, dat deze vrees geen verband) houdt met
sympathie voor de beginselen en de praktijk
van deze organisatie, doch dat het alleen om
het rechrt gaat.
Wij nemen dit onmiddellijk aan. Het recht
dient gehandhaafd zonder aamzien des per-
soons. En hoe scherp we ook deze propaganda
veroordeelen, we keuren het volstrekt af,
wanneer jongelieden vergaderingen of ten
toonstellingen van deze vereeniging geweld
dadig verstoren. Niét omdat wij deze godde-
looze propaganda ongestoord willen laten
drijven, maar omdat in een rechtsstaat als de
onze niemand zijn eigen rechter mag wezen.
Dat is de taak der Overheid. Wie het anders
meent, komt op de lajn dier nationaal-socia 1 is-
ten: terreur oefenen tegen dingen, welke vol
gens ons ongeoorloofd zijn. Dat mag niet.
In zooverre zijn we het dus met de vrij
zinnige pers eens. Maar dat de Regeering het
recht van vergaderen zou aantasten, kunnen
we niet toegeven. De Gemeentewet zelf geeft
den burgemeester, als hoofd der politie» het
recht en de macht om voor vertooningen,
welke kans ap ordeverstoring bieden, geen
verlof te geven. Vam meer beteekenis is
echter, dat hij voor de zedelijkheid behoort
te waken en vertooningen, welke daarmee in
Strijd zajn, mag en moet verbieden.
Ook in een democratisch land als het onze
is het recht van vergaderen niet onb
gr en sd, zooals sommigen schijnen te me
nen. De Grondwet zegt duidelijk:
„Het recht der ingezetenen tot vereeniging
en vergadering wordt erkend.
De wet regelt en beperkt de uitoefening
van dat recht in hét belang der openbare
orde".
Twee dongen vergete men voorts niet.
Ten eerste, dat de overheid een taak heeft
in het publieke leven. Zij mag niét, dan met
schroom, den gezinefcring binnentreden
b.v. wanneer er een sterk vermoeden van
misdadigheid is en don nog ander groote
waarborgen. Maar wat zich op de markt
levens afspeelt, valt onder haar cantróle. Zij
moet toezicht houden op tentoonstellingen
en openbare vergaderingen, al zal van in
grijpen zelden sprake zijn. Dat zulks in
dagen met te weinig zorgzaamheid geschiedt,
zal men moeilijk kunnen beweren.
Veel gewichtiger is echter het tweede punt.
Velen schijnen werkelijk te meenen, dat ge
wetensvrijheid meebrengt om in casu den
N.M.B. geen stroohalm in den weg te leggen
bij de propaganda. Elke contróle op doel
inhoud daarvan zou daarbij achterwege
moeten blijven.
Hier dreigt toch wel een ernstig mi
stand. Want men verliest uit het oog, dat wij
geen heidensche, maar een Christelijke natie
zijn. En de verdraagzaamheid mag niet zóó
ver gaan, dat het onverschilligheid wordt voor
elke ondermijning der Christelijke grondsla
gen vatn ons volksleven. Wie deze wenscht te
beschutten, mag de openlijke propaganda en
aanprijzing van dit onnatuurlijke en anti
christelijke bedrijf niet tolereeren en zelfs
beschermen. Want hier is de grens van het
toelaatbare overschreden.
De vrijheid van vergadering en propa
ganda mag niet daartoe leiden, dat wij ge
dwongen worden via onze geopende brieven
bus alles in ontvangst te nemen, wat belagers
der goede zeden ons gelieven op te dringen.
De Postwet moge er dan niets tegen kun
nen doen; er zdj-n nog andere wettelijke mid
delen om tegen zoo iets op te komen. Waar
Gods wet met voeten getreden wordt, mag
de Overheid niet lijdelijk toezien.
Daarom weigerde minister Heemskerk
indertijd te bevorderen, dat deze bond de
Koninklijke goedkeuring kreeg en daarom
rust op gezagsdragers de plicht om op wet
tige wijze tegen deze dingen op te treden,
als zulks noodig bMjkt en mogelijk is. Ver
dedigbare rechten warden daarmee niet ge
schonden; wel worden de goede zeden
beschermd.
AUTOMOBILISME
STERRIT NAAR MONTE CARLO
BEGONNEN
Verschillende deelnemers niet
aan den start verschenen
Groote Nederlandsche deelname
LANDBOUWSCHOLEN IN ZEELAND
Woensdag 1 Februari zal die directeur-
generaal van het onderwijs te 's-Giavehhage,
prof. dir. G. van Poelje, te Tholen de officieele
opening van de nieuwe localiteiten voor het
landbouwhuisomdierwijs in die gemeente,
richten. Het initiatief tot stichting dezer Land-
bouwhuishoudschool is uitgegaan van de
Zeeuwséhe Landbouw Maatschappij. Naar de
Nit.C. vernam, wordt binnenkort te Kort-
g e n e ook een dergelijke anderwijsiinriéhting,
eveneens uitgaande van de ZL.M., geopend.
GEMENGD NIEUWS
Op den Bosscheweg onder Berkel-En-
schot, kreeg de chauffeur W. H. uit Tilburg
motorpanne aan zijn vrachtauto.
Toen op zijn telefonisch verzoek een
dere vrachtauto uit Tilburg was gekomen,
om den onklaren wagen te sleepen, ging
hij tusschen de twee vrachtauto's staan,
teneinde de sleepketting te bevestigen. Ter
wijl hij daarmede bezig was, botste een pas-
seerende auto tegen een der stilstaande wa
gens, waardoor H. tusschen deze twee be
kneld geraakte. Zwaar gewond moest de
jongeman die o.a. een bekkenfractuur
en een armbreuk had bekomen door den
G. G. en G. D. naar het St Elisabeth-zie-
kenhuis te Tilburg worden overgebracht.
LIMA, 18 Januari. De „Bodegraven", een
■vrachtschip met passagiers-accomodatle
van de Kon. Ned. Stoomboot-Mij ia in don
De sterrit naar Monte Carlo 1939 is gis
teren begonnen!
De Palermorijders van deze 18e rallyo
zijn Dinsdagmiddag vertrokken: zij zijn
het eerst gestart, omdat deze deelnemers
den grootsten afstand hebben af te
leggen. In de avonduren volgden de
automobilisten, die Athene, Tallinn, Sta-
vangar, Boekarest, Umea en John
O'Groats als uitgangspunten voor den
grooten tocht hadden gekozen. Ong%.
veer honderd wagens, komend uit alia
hoeken van Europa, snellen thans over
de wegen, om volgens een van te voren
vastgesteld tijdschema via verschillende
contróles, Zaterdag a,s. Monte Carlo te
bereiken.
Twaalf van deze wagens zijn bemand
met Nederlandsche equipes.
Vrijdagmorgen zullen nog 25 deelnemers
vanuit de Nederlandsche hoofdstad veiv
trekken.
Van de twaalf Nederlandsche teams zijn
er drie uit Athene, drie uit Palermo, vier
uit Tallinn, twee uit Stavanger vertrokken,
en Lijftien andere equipes 'volgen uit Am
sterdam.
De eerste berichten, welke in den loop van
Dinsdagavond, mede door bemiddeling van
de KN.A.C binnenkwamen, maken melding
van vrij ongunstige weersomstandigheden,
en, wat erger is, van een minder goeden toe
stand der wegen. Vier dagen en vier nachten
zullen de deelnemers achter het stuur zitten,
vechtend tegen slaap en vermoeidheid, tu
rend in den nacht op de soms eindelooz9
wegen. Over met ijzel bedekte wegen gaat
de tocht, soms gravend en zwoegend om de
atuo door meters hooge sneeuw te krijgen*
Fraai weer In Palermo
De eerste etappe der P a 1 e r m o-rijders
leidde naar Messina, op 260 kan. van de
startplaats gelegen. De controle te Messina
ging Dinsdagavond ongeveer acht uur open.
Het sprak van zelf, dat degenen, die in dé
middaguren uit Palermo waren vertrokken,
op tijd te Messina aankwamen, omdat het
traject geen buitensporige moeilijkheden
bood.
Bovendien waren de weersomstandigheden
buitengewoon fraai, zoodat men'zich welge
moed liet inschepen voor den overtocht naar
Reggio. De drie Nederlandsche equipes wa
ren hier: E. MutsaertsKouwenbergMr»
P. H. Lamberts Hurrelbrinck met Ford, Mr.
C. L. SandersJ. SmitsP. Dubois, even
eens met Ford en G. ZeehuisenA. Jacobs
met Fiat (kleine klasse).
Twee en veertig equipes hadden zdoh ge
meld voor Athene, doch er zijn gister
avond slechts 35 (ploegen uit de Grieksche
hoofdstad vertroken. Naar men weet wordt
de prestatie van de Athene-deelnemers het
hoogst gewaardeerd, nl. met 500 punten.
De drie Nederlandsche teams, E. A. C Cor
neliusA. Buvze met D.K.W. (kleine klasse).
M. GadsonidesK. S. Barendregt met Ford
en Dr. J. J. Sprenger van Eijk—Ir. A. Pau-
len met Lancia," zijn in goede conditio
aan den start verschenen en vol hoop op
een gunstig resultaat begonnen aan de eer
ste etappe van de 3773 K.M. lange route,
welke naar Saloniki op 604 K.M. van de
Grieksche hoofdstad voert. Woensdagmiddag
omstreeks twaalf uur werden de deelnemers
te Saloniki verwacht.
De Tallinnronte zwaar
In tegenstelling met de eerste berichten,
als zou de Tallinnroute dit jaar zeer gemak
kelijk te berijden zijn, wordt gemeld, dat
de étappe TallinnRiga over 440 K.M. waar
schijnlijk groote moeilijkheden zal bieden.
Vorst en sneeuw hebben onverwachts plaats
gemaakt voor dooi, waardoor de wegen ern
stig slipgevaar opleveren.
Om 19,20 uur werd te Tallinn het ver
treksein voor den eersten der zeventien
deelnemers er hadden zich oorspronkelijk
vijfentwintig aangemeld gegeven. Bakker
Schut en zijn tochtgenoot P. J. Nortier,
meldden zich aan dc controle als No. 1.
Vervolgens gingen de Nederlandche teams
H. J. StemerdinkD. S. Keizer met Ford
Junior, Jkvr. A. van Vredenburchmej C<
A. van Stookum met Ford en C. KruitA.
C. van Kampen met Fiat (kleine klasse)
door de controle om te beginnen aan de eer
ste etappe naar Rigea, waar indien alles
goed gaat, de deelnemers in de morgenuren
van Woensdag verwacht worden.
Om ruim tien uur des avonds vertrokken
van Stavanger acht equipes, waaronder
de Nederlandsche teams B. J. T. van der
HoekK. Ton met Ford en H. A. Polak—
A. van Halle, eveneens met Ford.
EERSTE STEEN VOOR HET
OLYMPISCHE DORP GELEGD
HELSINKI, 18 Januari. In tegenwoordig
heid van den burgemeester van Helsinki,
prof. dr. Tulenheimo en den president van
het organisatie-comité voor de 12de Olym
pische spelen, Rangell, is gistermiddag de
eenste steen gelegd voor het Olympisch dorp
Dit dorp, dat inKaepylae op ongeveer
6 K.M. afstand van Helsinki wordt gebouwd,
zal 3.000 deelnemers van de Olympische
spelen in 1940 onderdak kunnen verschaffen
mist op een rif bij het eiland Mazorca, nabij
de baai van Callao, geloopen. In het voor
schip ontstond een scheur, welke doet vree
zen dat het water de ruimen zal binnen
dringen. Deee zijn evenwel door waterdichte
schotten beschermd.
De ,3odegraven" meet 5541 bruto reg. ton
en 3336 netto reg. ton. Het schip is in 1929 bij
Van der Giessen te Krimpen gebouw'
DONGEN, 18 Januari. De 25-jarige mo
torrijder C. Treffers uit Waalwijk is onder
de gemeente Dongen tegen een niet-ver-
lichte boerenkar gereden. T geraakte be
wusteloos. Zijn toestand was zoodanig, dat
overbrenging naar het Sint Elisabeth-zie-
kenhuis te Tilburg noodzakelijk werd ge
acht.
Hier is hij zonder tot bewustzijn te zijni
gekomen, overleden. Het slachtoffer was
gehuwd en vader yan een kind.
