c
Franco's groote successen
in Catalonie
AARTIE
MAANDAG 16 JANUARI 1939
EERSTE BLAD PAG.
RONDBLIK
HET RESULTAAT
VAN ROME
De lang verbeide besprekingen te Rome,
waarover reeds zeer lang van tevoren
wereldpers zooveel gissingen werden naar
voren gebracht, zijn thans dus achter den
rug. Mussolini en Ciano hebben hun Itali-
aansche collega's zeer hartelijk ontvangen,
en zich vervolgens met hen onderhouden In
zóó volkomen afgezonderdheid, dat er voor-
loopig omtrent den aard van het gespro
kene zoo goed als niets tot de buitenwereld
is doorgedrongen.
Als zulk een officieele ontmoeting weder
achter den rug is, en er is niets opzien
barends voorgevallen, dan maakt in den
regel bij het groote publiek zich een gevoel
van leegte kenbaar, omdat men iets, doch
men weet zelf niet wat, had verwacht, en
nu niets anders onder de oogen krijgt dan
de bleeke woorden van een officieel en
derhalve kleurloos communiqué.
In het geval dat achter ons ligt, behoeft
de rust, waarmee de Italiaansche reis der
Engelsche ministers is verloopen, aller
minst te verbazen. Zoodra bekend werd, dat
Chamberlain niet de volmacht had, de
Fransch-Italiaansche geschillen anders dan
slechts zijdelings te benaderen, kon men
met zekerheid zeggen, dat de voornaamste
én gevaarlijkste conflictenstof bij voorbaat
aan den kant was geruimd. Er bleef nu niet
7.00 heel veel belangrijks te bepraten overig.
De conversatiestof bewoog zich in hoofd
zaak rond het in April 1938 gesloten Itali-
aansch-Britsche accoord, dat den status quo
in de Middellandsche Zee en nagelegen ge
bieden regelde, hetwelk op 16 November
van kracht geworden is. Dit accoord zal
door een reeks van nadere detail-overeen
komsten zijn eigenlijke uitwerking moeten
erlangen. In hoofdzaak gaat hot hier over
de definitieve grensafbakening tusschen
Italiaansch-Oost-Afrika en de omliggende
Britsche koloniale gebieden, n.L Britsch-
Somaliland, Kenya en den Engelschen Soe
dan. Veel dramatiek zal aan deze onder
handelingen wel niet vast zitten; ten hoog
ste zal men omtrent de regeling van het
Nijlwater nog wat extra kunnen parlemen-
teeren, omdat Italië hier, men denke aan
het hoogst belangrijke reservoir, welke het
Tsana-meer vormt, een paar uitstekende
kaarten in handen heeft Daarnaast zijn
dan nog enkele commercieele kwesties te
regelen aangaande Italiaansch Oost-Afrika
in zijn verkeer met Groot-Brittannië en do
Engelsche koloniën. De vraagstukken, welke
van oneindig meer belang zijn, Tunis,
Dzjiboeti, Suezkanaal, Spanje, moesten
alle buiten beschouwing blijven, omdat
Frankrijk daarin de hoofdrol heeft te spe
len, en deze onder geen beding aan Cham
berlain heeft willen toevertrouwen. Resu-
meerende kunnen wij dus vaststellen, dat
de ontmoeting van Rome niet zoo heel veel
meer positiefs heeft opgeleverd, dan een
bevestiging van de opnieuw beklonken
Italiaansch-Engelsche vriendschap, en daar.
door de mogelijkheid van een spoediger
liquidatie van de laatste tusschen Rome en
Londen nog bangende grootcndeels tech
nische kwesties.
Toch mogen wij het oog niet sluiten voor
een zaak, welke ook haar belang heeft, na
melijk, dat Mussolini getuigenis van zijn
vredesbereidheid heeft aan den dag gelegd,
en dat hij blijkbaar het niet wenschelijk of
noodzakelijk heeft geacht, het element der
bedreiging opnieuw een plaats in zijn bui-
tenlandsche politiek te verleenen. Ten op
zichte van Frankrijk heeft hij niet wederom
van een gramstorig humeur blijk gegeven.
Chamberlain heeft betuigd, dat Engeland en
Frankrijk door een zeer nauwe vriendschap
verbonden zijn, hetgeen natuurlijk zeggen
wil, dat eerstgenoemd land zijn genoot niet
3n den steek zal kunnen laten, zoo deze met
Italië in een botsing zou geraken; Mussolini
heeft op zijn beurt zijn relatie met Berlijn
nog eens onderstreept. Gevolg van een en
ander zal wel zijn, dat wij voorshands wei
nig meer zullen hooren over een nieuwe
vier-mogendheden-conferentie, gelijk in de
'dagen onmiddellijk na München werd voor
speld. Eerst zal het Spaansche probleem
zichzelf moeten oplossen, vermoedelijk
komt het einde daarvan nu zoo ongeveer in
het zicht; vervolgens zullen Parijs en
Rome zich samen moeten verstaan, en eerst
dan zal men verder kunnen zien.
In Rome, aldus willen wij besluiten, is
Voor de toekomst niets bedorven, doch ook
weinig positiefs verricht voor de zoo lang
reeds verbeide Europeesche pacificatie. Er
ligt nog heel .veel arbeid onafgedaan.
De Spaansche burgeroorlog
Reus en Tarragona in
rechtsche handen
Barcelona van drie kanten
bedreigd
De strijd, opnieuw door Franco in
Catalonië ontketend, heeft thans een bi-
zonder snel tempo aangenomen. De link-
sche verdedigingslinie halverwege Tor-
tosa en de hoofdstad Barcelona is door
broken, met het gevolg, dat de troepen
van Franco bij Tamarit, 10 km ten noor
den van Tarragona de zee bereikten. Tor-
tosa, Reus en Tarragona werden door de
rechtsche troepen bezet
In het noorden viel het belangrijke
spoorwegkruispunt T arrega, hetwelk
slechts 12 km van de stad Cervera ligt
verwijderd, in hun handen.
Barcelona wordt nu van drie kanten
door de nationalisten bedreigd; langs de
kust vanuit Tarragona, voorts vanuit het
zuidwesten door troepen, die uit Mont-
blanch oprukken, en vanuit het westen
door de troepen, die uit Lerida langs den
straatweg Cervera naderen.
Volgens „Un. Press" is de val van Tarra
gona zelfs voor de nationalisten een verras-
êing geiweest, daar men aanvankelijk in bet
eheel niet voornemens was de stad reeds te
bezetten. Doch toen de groepen van de gene
raals Sanchez, Vigon en
ving van Vails en Reus snel in bezit ge
nomen hadden en de kust ten Noorden van
Tarragona bezet was, nam generaal Solcha-
ga, die het oppercommando voerde, ie gele
genheid waar en gaf bevel Tarragona aan
te vallen.
Groote gevechten zijn er niet ge'everd. De
republikeinen trokken overal vrijwillig te
rug. zoodat. naar Reuter verneemt de verove
ring van beide steden betrekkelijk weinig
menschenlevens heeft gekost
Terwijl de nog achtergebleven bewoners
de nationalistische vlaggen heschen en de
rechtsche troepen straat voor straat in bezit
namen, trokken de republikeinen in een snel
tempo terug. Hun positie is hopeloos. Een
uitweg naar het Noorden was er niet meer,
want de troepen van Solchaga hadden daar
reeds de kust bezet; ten Zuiden van Tarra
gona, waar zij zich thans nog zoo goed en
zoo kwaad als het kan verdedigen, wordt
hun positie met het uur gevaarlijker, want
de troepen van generaal Yague, die Tortosa
bezetten, rukken snel naar het Noorden op
en hebben reeds het dorp Hospitaiet ver
overd. De verdedigers van Tarragona bevin
den zich nu on een smalle kuststrook van
nog geen 30 K.M. lengte en worden van drie
zijden bestookt. Volgens „United Press" zit
er voor hen niets anders op dan zich over
te geven. De uitweg naar zee is voor hen
eveneens afgesloten, want drie nationalisti
sche torpedojagers kruisen voor de kust om
te beletten, dat de soldaten de wiik nemen.
Naar radio-Salamanca mededeelt, werden
de nationalistische troepen te Tarragona
geestdriftig door de bevolking ontvangen,
die hen met gToot gejuich binnenhaalde en
Franco bejubelde.
Barcelona's hachelijke positie
Na Tarragona te hebben genomen hebben
de troepen van Solchaga haar opmaricli
voortgezet; zij rukken thans langs de kust
op in de richting van Barcelona,
De nationalistische troepen in het Noor
den rukken niet minder snel op. Zij zijn in
twee groepen gesplitst; de eene trekt langs
den straatweg vanuit Lerida naar de Cata-
laansohe hoofdstad en heeft het stadje Tar-
rega reeds achter den rug; de andere tracht
van Montblanoh uit via Igualada Barcelona
te bereiken. Volgens generaal Kindelan ver
wacht men reeds binnen een maand de
hoofdstad van Catalonië te veroveren.
De frontlijn in Catalonië ziet er nu als
volgt uit; Van de Fransche grens gaat zij In
rechte lijn via Sort naar 't meer van Tremp,
van daar naar het punt, dat op 10 K.M. ten
Oosten van Artesa de Segre ligt Van hieruit
loopt de linie ten Westen van Cervera, (dat
gisteravond onder het bereik van Franco's
machinegeweren ligt), naar den weg Lerida
Barcelona en vervolgens via Santa Cloma
de Queralt door de Gaya-vallei naar de Mid
dellandsche Zee.
Den moed niet verloren!
De reipublikeinsche regeering tracht het
moreel van troepen en bevolking nog zoo
veel mogelijk hoog te houden. De bladen
sporen de bevolking aan, met de regeering
mede te werken en het land tot het uiter
ste te verdedigen. De legerberichten maken
wel gewag van een terugtocht der linksche
troepen, doch deze heeft „alleen tot doel,
betere stellingen te betrekken, vanwaar men
het land gemakkelijker verdedigen kan". De
vakvereeniginjjen te Barcelona hebben zich
in dienst van de regeering gesteld en wer
ven vrijwilligers voor de hulpdiensten aan.
Er worden vele manifesten verspreid, waar
in men aan de bevolking mededeelt, dat de
arbeiders in andere landen solidair zijn
met het republikeinsche Spanje en dat Cata
lonië bereid is door te vechten tot de uit
eindelijke overwinning.
Teekenend in dit opzicht Is een boodschap
van den linkschen opperbevelhebber, gene
raal Miaja; ..De kracht, waarmede Franco
zijn jongste offensief begon, toont reeds tec-
kenen van verslapping- Van den anderen
kant ondernemen wij krachtige tegenaan
vallen. Op eenige punten hebben onze troe
pen reeds zijn stellingen doorbroken. De
overwinningen in Catalonië komen Franco
duur te staan. Indien hij doorzet, zal hij dit
offensief eindigen in de zwakste positie,
waarin hij ooit sinds den burgerkrijg ver
keerde"!
In een telefonisch interview met de Sun
day Chronicle"heeft Miaja nog verklaard;
„De uiteindelijke beslissing ligt bij het mo
reel van de troepen. Dit moreel heeft wel is
waar aan groote schokken blootgestaan,
maar het is nog nimmer zoo goed geweest
als vandaag. Franco is in staat geweest,
nieuwe frissche troepen in den strijd te wer
pen. Mijn mannen daarentegen houden nu
al twee jaar lang in dezen sector stand. In
dien het regeeringsleger dezelfde faciliteiten
bezat, wat betreft het verkrijgen van mo
derne oorlogsuitrusting, tanks, vliegtuigen
en grof geschut als onze vijanden, dan zou
de oorlog reeds voorbij zijn. Toch zullen wij
winnen, ook zonder deze hulpmiddelen",
Belgische socialisten buigen
het hoofd
Een Belgische agent naar Burgos
Een buitengewoon congres van de Belgi
sche Werkliedenpartij heeft zich opnieuw
met de kwestie van het eenden van een
Belgischen vertegenwoordiger naar de recht
sche Spaansche regeering te Burgos bezig
gehouden. M inister-preside rat Spaak heeft
op diit congres wederom een klemmend be
toog gebonden, dat mien hem, die met
's lands buitenlandsoh beleid op de hoogte
is. de vrije hand zal latea Toen het pp
stemming aankwam was het partijbestuur
blijkbaar bevreesd voor de kans op ontevre
denheid en splitsing. Daarom kondigde het
aan, dat het zou aftreden, zoo het geheele
beleid der regeering niet zonder uitzonde
ring zou worden goedgekeurd. Ten slotte
word met 312.869 stemmen tegen 197.550
stemmen bij 7530 onthoudingen een motie
goedgekeurd, waarin wordt gezegd, dat het
eongres zijn afkeer van het zenden van een
vertegenwoordiger naar Burgos bewaart,
en solidair blijft met het heldhaftige repu-
blikeiiifldhe Spanje, maar dat in het belang
der Belgische arbeidersklasse en der demo
cratie de socialisten de Belgische regearing
niet dienen te verlaten.
Minister-president; Spaak beeft thans
in de Burgoskwestie de handen dus einde
lijk vrij!
Halifax en Bonnet
te Geneve
„Fransch-Britsche samenwerking
nauwer dan ooit"
Aan den vooravond van de 140e zitting
van den Volkenbondsraad hebben de En
gelsche minister van buitenlandsche zaken
H a 1 i f a x en zijn Fransche collega Bon
net gezamenlijk gedineerd.
Bij deze gelegenheid zou Halifax aan
Bonnet de verzekering hebben gegeven,
dat Engeland niet werkloos zou kunnen
blijven, indien Frankrijk door een of an
dere mogendheid zou worden aangevallen,
Italië inbegrepen.
Van zeer betrouwbare zijde heeft men aan
United Press medegedeeld, dat Halifax bij
zijn toelichting op de Engelsch-Italiaansche
besprekingen o.m. aan Bonnet verklaarde,
dat Chamberlain den Duce nadrukkelijk op
de solidariteit tusschen Engeland en Frank
rijk gewezen heeft
,.De betrekkingen tusschen Parijs en
Londen", zoo zou Chamberlain aan den Duce
gezegd hebben, „zijn minstens even sterk en
hecht als de as RomeBerlijn." Halifax
zette vervolgens uiteen, dat het Britsche
optimisme voornamelijk gebaseerd is op
Mussolini's verklaring, dat Italië niet den
Europeeschen vrede in gevaar wil brengen,
door op het oogenblik de vervulling van de
Italiaansche aspiraties te eischen.
Minister Bonnet bleek over de bespreking
met zijn Engelschen collega zeer voldaan.
Na afloop van het diner verklaarde hij aan
de Fransche pers, dat de Fransch-Britsche
samenwerking thans nauwer is dan ooit
Wat de besprekingen te Rome betreft, ver
klaarde hij, nog vernomen te hebben, dat
Mussolini jegens Chamberlain uiting heeft
gegeven aan zijn verwondering dat Frank
rijk niet geantwoord heeft op de nota van
Italië betreffende de opzegging van het in
1935 tusschen Mussolini en Laval gesloten
accoord. Voorts legde Bonnet nog in het bij
zonder den nadruk op het feit, dat Musso
lini aan Chamberlain de verzekering gaf,
alle verplichtingen, die Italië in het Itali-
aansch-Britsche accoord ten aanzien van
Spanje op zich genomen heeft te zullen eer
biedigen.
Naar aanleiding van de bespreking tus
schen Halifax en Bonnet te Genève herin
nert Havas aan de van gezaghebbende zijne
ontvangen berichten, dat „de Britsche ver
tegenwoordigers te Rome trouw zijn geble
ven aan het te voren opgestelde program en
derhalve elke omlijnde discussie over het
Fransch-Italiaansche geschil vermeden heb
ben. Overigens meende Mussolini niet ver
plicht te zijn, de bijzondere aanspraken van
Italië ten aanzien van Frankrijk nader te
definleeren.
Italië en Spanje
Van den anderen kant zoo vervolgt Ha
vas, heeft de Duce ondubbelzinnig opnieuw
blijk gegeven van zijn bedoeling, na een
definitief succes van generaal Franco alle
Italiaansche strijdkrachten terug te trekken
van de stellingen, die zij thans bezetten,
zoowel op het schiereiland' als op de Balj
aren en elk ander punt van het Spaansche
territorium.
Deze plechtige verbintenis werd aan Da-
ladier bericht door den Britschen ambas
sadeur te Parijs, nadat Chamberlain de
hoofdstad gepasseerd was. De Fransche re
geering kan, evenals de Engelsche ministers
niet anders dan met voldoening acte nemen
van deze verklaring, waarvan de toekomst
de werkelijke waarde zal aantoon en."
Nog steeds geen proces-
Schusschnigg
Het lot van den Oostenrijksohen ondhonds-
kanselier Schuschnigg is nog altijd niet be
slist. Volgens berichten uit Weenen be
vindt hij zich nog in gevangenschap in het
ho/tiel Métropole, hoofdkwartier van de
Gestapo. Er schijnen dezen winter nog
geenerled toebereidselen getroffen te wor
den voor een eventueel proces tegen hem.
In natdonaal-socialistieche kringen te Wee
nen verklaart men, dat Schuschniggs ge
zondheidstoestand niet 9lecht is, hoewel de
oudbondskanselier zeer zenuwachtig is. Van
legitim-istische zijde wordt verklaard, dat
de bondskanselier, naar men gelooft, gewei
gerd heeft, zijn invrijheidstelling te aan-
waarden, wanneer niet tegelijkertijd zijn voor
malige medewerkers, die zich in het con
rentratiekamp te Dachau bevinden, even
eens op vrije voeten gesteld zouden worden.
COMMUNISTENPRUCES TE LISSABON
Na een beraad van elf uur is te Lissabon
vonnis geveld in een groot communistenpro
ces. Van de achttien beklaagden werden 15
tot tuchthuisstraffen van 6 tot 10 jaar en
vele jaren verbanning veroordeeld. Drie
verdachten werden bij gebrek aan bewijs
vrijgesproken- De hoofdverdachten, Lopez en
Ribeiro. kregen de maximale straf, te weten
10 jaar tuchthuis en 28 jaar verbanning.
Chamberlain weer terug
in Engeland
Woensdag a.s. Britsche kabinetsraad
De Britsche premier Chamberlain is
Zondagmiddag met het s.s. „Maid of Or
leans" te Folkestone teruggekeerd vuo
zijn Italiaansche reis. Hij kwam aldaar
aan zonder lord Halifax, aangezien deze
zich naar Genève heeft begeven voor bet
bijwonen van de zitting van den Volken
bondsraad.
Chamberlain zag er opgewekt uit, toen hij
de „Maid of Orleans" verliet Tijdens en
geheelen overtocht had hij op de brug ver
toefd. Een duizendtal personen had zich
bij de haven verzameld om hem oe ti
juichen.
Ook aan het Victoria-station te Londen
wachtte een groote volksmenigte de tan
komst van den boottrein. Er was tevens
een sterke politiemacht op de been. Troep
jes demonstranten, die zich in de omgeving
van het station verzameld hadden, werden
op eerbiedigen afstand gehouden. Twee
mannen werden gearresteerd en zullen voor
den politierechter verschijnen wegens het
uiten van beleedigende woorden en wange
drag.
Op het perron werd Chamberlain oegroet
door den stationschef, den voorzitter van
de conservatieve partij, Sir Douglas Hac
king en vertegenwoordigers van de Ita
liaansche ambassade. Daarop wandelde hij
door de met een rood tapijt belegde wacht
kamer en stapte in zijn auto, welke op den
weg naar Whitehall werd gevolgd door
een politieauto. In Whitehall juichte v/e-
derom een groote menigte den premier toe,
en bij den ingang van no. 10 werd ie pre
mier door zijn echtgenoote begroet
Chamberlain zal Woensdag a.s. in Jen
wekelijkschen kabinetsraad verslag van
zijn bezoek aan Rome uitbrengen. Ook Hali
fax zal dan te Londen terug zijn. Verwacht
wordt dat de premier omtrent de resultaten
van zijn besprekingen te Rome mededee-
lingen zal doen aan het Lagerhuis, wan
neer dit op 31 Januari a.s. bijeenkomt. In
de daarop volgende week zal waarschijnlijk
een debat over de buitenlandsche aangele
genheden worden gehouden.
Ook Engeland tegen Japans
„nieuwe orde"
Een nota aan Tokio
De Britsche gezant te Tokio heeft aan
den Japanschen minister van Buitenland
sche Zaken een nota overhandigd betreffen
de het negenmogendhodenverdrag.
Daarin wordt herhaald, dat Engeland
vasthoudt aan de beginselen van het negen-
mogendheden-pact, dat de politiek van de
open deur in China garandeert. Londen kan
niet accoord gaan met een eenzijdige wijzi
ging van dat pact. Engeland verklaart zich
echter bereid opbouwende voorstellen tot
wijziging van het pact iii overweging te
nemen.
Graaf Csaky naar Berlijn
Bepreking der Centraal-Europeesche
vraagstukken
De Hongaareche minister van Buitenland
sche Zaken, graaf Csaky, is in gezelschap
van zijn kabinetschef en enkele hooge amb
tenaren naar Berlijn vertrokken. Te voren
verklaarde hij aan de pers. dat Hongarije
den terugkeer van 5000 K.M.2 en een mil-
lioen zielen aan Hitier dankt, waardoor
levens de betrekkingen met Tsjechoslowa-
kije op een nieuwe leest geschoeid konden
worden. Ifv wees er voorts op, dat de
Duitsoh-Hongaareche "vri endschap niet
slechts beantwoordt aan de eisohen van een
realistische politiek, maar ook aan de ge
voelens van het Hongaarsche volk.
Csaky gaat eerst naar Berlijn, nu hij vol
komen op de hoogte is met het Poolscihe,
Britsche en Italiaansdhe standpunt omtrent
de Centraal-Europeesche vraagstukken en
inzonderheid omtrent het Oekrainsoh pro
bleem, dat den laatsten tijd de goede betrek,
kingen tusschen Duitschland en Hongari;
bedreigde.
Voor het eerst sinds twintig jaar zijn er
te Moskou weer bananen te koop. Maar
meer als curiositeit dan wel als fruit: de
prijs, vijftien roebel per kg, zal voor de
meester, wel ietwat hoog blijken.
De bananen zijn geïmporteerd uit Colum
bia en zijn thans, zoo vermelden de adver
tenties, in zeven winkels te koop. Men geeft
den gegadigden gaarne inlichtingen omitrent
de wijze, waarop dit merkwaardige product
der tropen geschild en gegeten behoort te
worden-
Dit is trouwens 'de tweede exotische
vrucht, waarmee Moskou in de afgeloopen
maanden kennis maakt. Onlangs toch waren
er plotseling grapefruits uit Azerbeidsjan te
koop. Het winkelpersoneel gaf toen eveneens
toelichtingen: dit was een kruising tusschen
een citroen en een sinaasappel, zoo zeiden
zij, en zij vertelden meteen, hoe men ze
diende te verorberen.
SCHOONMAAKBEDRIJF
GLAZENWASSCHERIJ
DEN HAAG
DELFT
DagalIJks Inwendig schoonhoudt
AMSTERDAM
VELSEN
HAARLEM
.Q LEIDEN
ROTTERDAM
DORDRECHT
UTRECHT
HILVERSUM
GRONINGEN
BRUSSEL
Rosenberg ov^r het
Jodenvraagstuk
Alfred Rosenberg heeft te Detmold eer,
rede gehouden, waarin hij, over het anti
semietisme sprekende, o.m. zeide:
„Voor Duitschland is het .Todcnvraagstul
pas opgelost, wanneer de laatste Jood hu
verlaten heeft. Wij weten echter, dat onzf
vijanden den strijd nog niet als verloren be
schouwen, liet hij er op volgen.
Rosenberg wees voorts op de moeilijkheden
van Engeland in Palestina en merkte op
dat Engeland, onder druk der Joden, vooral
uit Amerika, dermate sterk voor de Jood'
sche belangen op de bres is gaan staan, dal
het de Arabische wereld tegen zich heeft in
genomen.
Hij verklaarde, dat de Volkenbond de sou-
vereiniteit over een reservaat voor de Joden
op zich moet nemen. Duurzame pacificatie
van Europa, aldus spreker, is eerst moge
lijk na oplossing van het .Toodsche vraag
stuk. Tot slot wees Rosenberg er op. dat da
kracht van Duitschland blijkens 1938 den
vrede voor Europa beteekent.
Op elke 450 inwoners één dokter!
Krachtens een in het Staatsblad versche
nen besluit, zal de Palestijnsche regeering
in 1939 slechts zestig vergunningen verlee
nen aan niet-Palestijnsche geneesheeren voor
het uitoefenen van de geneeskunde.
Hiertoe is overgegaan wegens den groo-
ten toevloed van geneesheeren uit Midden-
en Oost-Europa, van wie het meerendeel
thans genoodzaakt wordt in zijn onderhoud
te voorzien buiten het medische beroep.
Thans bevinden zich in Palestina circa.
3000 personen, die bevoegd zijn tot het uit
oefenen van de geneeskunde. Dit komt neer
op één geneesheer voor 450 inwoners.
In het Syrische dorp Hori Berkanbar bij
de Turksche grens is het tot een gevecht
gekomen tusschen twee elkaar sinds lang
vijandig gezinde stammen, de Agha's en de
Mroeds. Eenige honderden Mroeds, die hun
gebeden aan het verrichten waren, zagen:
zich plotseling door een troep Agha's om
singeld. Er ontbrandde een strijd, die zes
uur duurde en waarbij vijf personen
vier Agha's en een Mroed gedood wer
den. Voorts waren er verscheidene jC-
gewonden
GEMENGD NIEUWS
Auto door een trein gegrepen
Merkwaardig goed afgeloopen
EEXTA' (Gron.), 16 Jan. Op den onbe-
waakten overweg te Eexta is gisteravond
een personenauto door den trein, die te 18.15
uur uit Winschoten naar Groningen ver
trekt, gegrepen.
De auto werd van achteren aangereden,
sloeig enkele malen over den kop en kwam
zwaar beschadigd in een sloot terecht. De
bestuurder, de heer Edens uit Blijham, liep
slechts een lichte wonde aan het hoofd op.
De beide kinderen van den heer E.. die
achter in den wagen zaten, bleven onge
deerd.
BIJ HET OVERSTEKEN GEDOOD
GORSSEL, 16 Jan. Gistermiddag om
kwart over vier reed de 22-jarige mej. Ch.
J. Lammers met haar verloofde per rijwiel
uit de richting Zutfen ter hoogte van Quatre
Bras, toen een autobus achteropkwam. Zij
liet de autobus paseeren en stak daarop,
zonder richting aan te geven, den rijweg
over. Op hetzelfde oogenblik naderde uit de
richting Deventer een bestelauto van een
filmmaatschappij. Mej. L. werd gegrepen
en op slag gedood.
KATTENBROOD
met vlees of met vis,
ls het voedsel voor Uw poes.
11 cent per pak
VRAAGT UW WINKELIER
(f
Rustig zijn de hoofdjes gebogen over het werk. Hier en
'daar tipt een tongpuntje om 't hoekje naar buiten. Af en
toe een dwalende blik door het lokaal, met een paar dikke
rimpels op het voorhoofd, 't Was ernst ln de tweede klas
met het werk.
Geen wonder ook. Wie nul fouten had en mooi geschre
ven, kreeg een tekst.
Even uitblazend zit de juffrouw op een puntje van een
bank. ,t
„Heerlijk, die rust, als 't werk nu ook maar vlotte
Terwijl zou ze een paar tragen en zwakken een zetje ïn
de goede richting geven.
Niets onderbrak de stilte.
Of jatoch hoorde ze af en toe gefluister. Eigenlijk
behoefde ze niet om te zien, 't waren natuurlijk Truus en
Lena. Nog even afwachten, een bestraffing bracht de heele
zaak weer in opschudding. Ze hielp Martha weer.
„Nu goed opletten, hoor Marthje".
„Zes en vier is tien en vier is veertien. Wat moet je nu
opschrijven?"
Daar was het gesis weer. Een booze blik achterom was
voldoende om de meisjes tot zwijgen te brengen.
„Toe nu Marth, de eenen worden opgeschreven. Wat
zijn hier nu de
„En nu Is het uit, Truus, 't Is heel erg, voor de derde keer
hoor ik je met Lena fluisteren. Leg je pen maar neer. Om
twaalf uur mag je verder werken".
„Allemaal weer verder, niet babbelen hoor, en netjes
werken."
Zie zoo, daar zou ze geen last meer van hebben.
Truus zat met een heel verongelijkt gezicht en wierp booze
blikken naar haar buurvrouw, die dubbel ijverig verder
werkte.
Om twaalf uur zou ze 't verhaal wel hooren. 't Was na
tuurlijk Truus d'r schuld niet, maar het verhaal zoo be
langrijk.
„Kom Martha, weet je het al? Eentjes bij eentjes, tienen
bij tienen, hè?"
Nu niet kittelig worden om Truus, maar geduldig Martha
helpen. Klein, lief meisje, ze kon het ook niet helpen, dat
die eenen en tienen zoo dwarrelden door haar bolletje.
Twaalf uur.
De bel ringelingt door het lokaal.
Hoofdjes gaan omhoog, hier en daar klinkt een zucht of
wordt nog even zenuwachtig doorgewerkt
Na een kwartier is het lokaal stil en verlaten. Alleen Truus
zit nog in haar bank, met haar hoofd mokkend omlaag.
De juffrouw gaat in de bank voor haar zitten. „Ben je
zoo boos op me, Truus? Moest je dan niet werken, je hebt
het zoo hard noodigOf was het erg gewichtig, wat je
Lena vertelde?"
't Hoofd gaat omhoog. En een uitdrukking van; „Als u
*t maar eens wist" lag er op.
„Wat vertelde je toch allemaal?"
„Nou en vanmiddag komt Aartie op school, ze weunt hl
een wage op de Nieuwe Kaal enne ik wil niet haast d'r
zitten".
Truus zweeg, dat laatste kon juf in d'r zak steken tegelijk.
„Wie is Aartje?"
„Een weunwagekind, d'r moeder loopt met papiere blomme
en d'r vader is ziek en ze komt vanmiddag."
„Mot ik toch naast d'r zitten?'"
„Ze komt uit een weunwage en me opoe zeit: „die deuge
hiet".
„Heb je dat allemaal tegen Lena gezegd?"
„Nee juffrouw, alleen dat Aartie komt."
„Truus, zullen wij dan eens wat afspreken samen? We
zeggen tegen niemand wat van Aartje en als ze op school is,
zullen wij probeeren lief voor haar te zijn, hè?"
„Mot ikdan toch naast d'r zitten?"
„Als opoe het heelemaal niet hebben wil, heeft de juffrouw
wel een ander plaatsje, maar toch vind ik het verdrietig, dat
opoe zoo tegen jou over Aartje praat. We weten nog niets
van haar."
„Maar zullen we ons aan de afspraak houden? We zeg
gen niets.. Goed, Truus?"
Een heftig knikken bewees, dat zij wel mee wilde werken
om Aartje zoo goed mogelijk te ontvangen.
„Ga nu maar gauw naar huis."
„Dag Truus."
„Dag juffrouw."
Langzaam liep de juffrouw het korte stukje weg uaar huis.
Wat waren ze wreed, die kleine menschjes. Ze kreeg een
moeilijk werk, als die Aartie kwam. Even moest ze lachen
om dat „Aartie". Die Truus. die Truus, heusch geen mak
kelijke om ze tot andere gedachten te brengen.
Enfin, eerst maar eens eten en wat rusten en dan met
nieuwe krachten weer verder. In haar gebed voor het eten
vroeg zij of God haar krachten en wijsheid wilde geven om
die kleine kinderharten In de eerste plaats tot Hem te leiden,
maar ook tot elkaar.
j Aartje was gekomen en omdat ze vaak een extra beurt
noodig had, zat ze in de eerste bank.
Een klein, smal figuurtje, met half lang piekhaar, veel te
lange en wijde jurk aan. Maar alles o zoo schoon. Een lief,
aanhankelijk kindje, met groote bruine vraagoogen.
De eerste dagen waren er nog al eens strubbelingen ge
weest. Aartje stond op het plein eenzaam in een hoekje. Als
ze mee wilde spelen, trokken anderen zich terug. Een jongen
uit de hoogste klas had een keer tegen haar gezegd: „Ha,
bedeljong. En die naam ging er in bij 't jonge volkje.
Nooit hebben die lieve bruine oogen zoo boos gekeken en
dat voetje zoo driftig op de schoolvloer gebonkt. Woedend
kwam ze binnenhollen en kon niets zeggen van drift. Wild
schokte het magere kinderlijfje op en neer.
Na een poosje bedaarde ze wat en vertelde hortend en
stootend al haar eenzaamheid op het plein, maar dat schel
denen weer begonnen die oogen te schitteren.
Juf streek haar kalmeerend over haar hoofdje.
„O, juffie, moeder bedelt niet, mijn kleertjes zijn toch heel
en mijn nageltjes schoon, dat hebben bedeljongens niet."
Tranen van medelijden stonden juf in de oogen. Arm,
arm schepseltje, wat is het leven al vroeg hard en wreed
voor je.
Aartje mocht het bord schoon maken en bloemen water
geven.
Ondertusschen zocht Juf den uitvinder van het scheldwoord
op. Hij moest om vier uur maar eens komen.
Wordt vervolgd
