m
CHIEF WHIP
Een man, die zijn meening
dorst zeggen..,
ZATERDAG 14 JANUARI 1939
Z
EERSTE BLAD PAG s
RONDBLIK
de oorlog in china
Waarom heeft Japan nog steeds niet in
China een beslissende overwinning weteu
te behalen, welke voorgoed een einde zou
kunnen maken aan het „conflict", hetwelk
op 7 Juli 1937, ten Westen van Peiping, ten
gevolge van een troepenbotsing bij ie
Marco Polo-brug ontstond? Ziehier Je
vraag, waarmee men zich weder in brectie-
ren kring begint bezig te houden, nu uit
het Verre Oosten zoo weinig nieuwe oor
logsfeiten van belang worden vermeld, en
er toch in het geheel nog geen vooruitzicht
op vrede schijnt te bestaan.
In het begin droegen de Japansch-
Chineesche botsingen een geheel andei
karakter, dan waaraan de laatste weken
in het bijzonder ons hebben gewend. Toen
kon men nog lezen over de heroieke verdo-
rtitnng van Shanghai; ook de verdediging
van Soetsjou en Nanking had zekere
grootsche aspecten, en tenslotte was er in
deze geheele krijgskundige ontwikkeling
veel wat houvast gaf. Van meet af aan was
de duidelijke Japansche toeleg. China's
nationale leven te ontwrichten, allereerst
door een vlootblokkade van Noord naar
Zuid. maar dan ook door zich meester te
maken van de enkele groote spoorwegver
bindingen, welke het kolossale Chineesche
gebied doorsnijden, gelijk de lijn, welke
Tan Shanghai via Soetsjou en Nanking
raar Tientsin en Peiping loopt, of die an
dei e groote verbinding Noord-Zuid, welke
van de oude Chineesche hoofdstad via
Hankau naar de belangrijkste Zuid-Chi-
neesche haven Kanton leidt. Het vernietigen
van deze verbindingslijnen heeft aan de op
verschillende fronten opereereiide naar
elkander toe werkende Japansche legers
onnoemelijke inspanning gekost De alstan 1
welke de troepen moesten afleggen, ea 'la
l?i gp étappelijn, welke zij moesten vormen,
om regelmatig hun bevoorradingen te ont
vangen, waren Japans voornaamste krijgs-
mopilijkheden. Zij werden verzwaard door
de afwezigheid op groote schaal van wegen,
welke het veeleischende moderne vervoer
konden verdragen, en bovendien in niet
geringe mate door de overstroomingen van
de Gele rivier, welke met haar onafzienbare
watervlakte een nieuw argument in den
strijd bracht, waardoor de Japanners hvn
fronten geheel moesten reorganiseeren.
Desondanks hielden zij vol; steeds hielden
zij een nieuw punt in het vizier, om daarop
hun energie te richten, in de hoop, dat zij
daarmee eindelijk hun tegenstanders tot de
erkenning van hun nederlaag zouden kun
nen brengen. Zoo vielen, vrijwel als laatste
groote gebeurtenissen op het krijgstooneel.
kort achtereen Kanton en Hankau den ver
overaars in handen. Doch ook ditmaal
werd hun verwachting, eindelijk de Ch'-
nepsche hoofdmacht als in een tang te kun
nen besluiten, weder dc bodem ingeslagen.
Hef eenige resultaat was, dat Tsjang Kai
Sjek zijn hoofdkwartier nog veel dieper het
binnenland in verplaatste. Thans werd het
Tsjoengking, gelegen in het gebied van
het Kuen Lun-gebergte, een streek die voor
de Japanners bijna onbereikbaar is.
In Tokio maakt men rich over dit verloop
der dingen ernstige zorgen. Prins Konoje
heeft, kort voor zijn af1 reden als premier,
een poging gedaan om met China tot een
Vergelijk te geraken, en daarbij zelfs den
eisch laten vallen, dat de nationale partij
der Kwomintang vooraf zou moeten worden
ontbonden. Doch China heeft daarop niet
willen reageeren en zelfs een zijner voor
mannen, den heer Wang, die tot toenade
ring geneigd was, daarom verloochend sn
uit al zijn ambten gezet. Konojes opvolger
heeft bij zijn ambtsaanvaarding een zeer
pesssimistischen toon laten vernemen,
waarin onmiskenbaar doorklonk de gewel
dige inspanning, welke men zich in Japan
financieel en economisch moet getroosten,
om den titanenkamp zonder uitzicht, welken
men zelf heeft ontketend, tot 't einde toe vol
te houden. Men staat tegenover een vijand,
die meer en meer zich op de guerilla-
methode gaat toeleggen, vandaag onvind
baar is en morgen de verbindingslijnen
omzwermt, om een dag nadien de achter
hoeden te verontrusten. Daarbij begint zich
een veranderde stemming onder de groote
mogendheden af te teekenen De Vereenigde
Staten en Groot-BrittanniS nemen een zelf
bewuster houding aan, dreigen zelfs reeds
met represailles tegen den Janpanschen han
del, en treffen maatregelen, om hun credie-
ten aan China te verruimen. Frankrijk is
niet langer bevreesd, via Coahin-China den
C.hineeschen generalissimus van voorraden
te voorzien; ook Engeland begint daar mede
nu de Chineezen er met moeite en volhar-
ding in zijn geslaagd, een autoverkeersweg
naar Birma aan te leggen, zoodat zij ruimer
kunnen ademhalen.
Debatten in de
Fransche Kamer
Over de buitenlandsche politiek
's Lands gevaarlijke positie
In de Frapsche Kamer zijn gistermiddag
om drie uur de debatten over de buiten-
landsche politiek begonnen.
De eerste spreker, de onafhankelijke radi
caal M o n t i g n y, gaf uitdrukking aan den
wil der Franschen, om niet aan hun rijk te
laten raken. Wanneer het weer rustig ge
worden zal zijn, zeide hij, zal men met koel
bloedigheid het probleem van de Fransch-
Italiaansche betrekkingen moeten bestu-
;eren.
De volgende spreker, De Kerillis, onaf
hankelijk republikein, sprak over Frankrijks
gevaarlijke positie. Het rijk tot de laatste
grenzen van de krachten des lands te ver
dedigen, is de gevaarlijkste, de meest her
senschimmige oplossing. Hoe zou Indo-China
verdedigd moeten worden? Frankrijk zou
op twee, mischien op drie fronten moeten
strijden. Het meest elementaire, gezonde ver
stand, aldus De Kerillis, raadt aan, een
coalitie tot stand te brengen van alle staten,
die een keten vormen in Europa en bedreigd
worden door de Duitsche hegemonie. Frank
rijk moet toenadering met Polen zoeken en
met zijn oostelijke bondgenooten, want
Duitschland zou niet het gevaar willen loo
pen te stuiten op een wereldcoalitie. Er Is
geen minuut te verliezen.
De communist Péri hoopte, dat de rede
voeringen van Daladier op Corsica en in
Tunis door daden gevolgd zouden worden-
In de loopgraven van Catalonië, zoo ging de
communist voort, wordt de strijd om 't even
wicht in de Middellandsche Zee gestreden.
Péri vroeg Spanje te bevrijden „van de
Duitsch-Italiaansche hypotheek, want Span
je moet aan de Spanjaarden zijn, opdat
Frankrijk vrede hebbe".
Péri besloot met te zeggen, dat voor een
hergroepeering der vrienden van Frankrijk
een totale breuk noodzakelijk is met de poli
tiek, die sedert eenigen tijd is gevoerd. De
regeering moet van politiek veranderen, of
veiliger nog, wij moeten van regeering ver
anderen, zeide spreker.
De vergadering werd hierop tot heden
morgen verdaagd.
„Die bou van 'n nasie"
De eerste in Zuid-Afrika tremaakte geluids
film, getiteld „Die bou van *n nasie", welke
de geschiedenis weergeeft van het land van
af de vroegste tyden tot aan de totstandko
ming van de Unie, heeft onlangs te Preto
ria zijn eerste vertooning beleefd.
„Die Transvaler" schrijft hierover als
volgt:
Dit is een grootsche onderneming, welke
schitterend geslaagd mag heeten. Vanzelf
sprekend is er geen poging gedaan tot ge
schiedkundige volledigheid. Alleen de hoogte
punten worden aangeduid, om den algemee-
nen gang der geschiedenis aan te toonen.''
De Spaansche burgeroorlog
Tortosa door Franco
veroverd
Tweede afleidingsoffensief
bij Madrid
De troepen van France nebben gister
Tortosa bezet na een feilen strijd in
het Zuidwesten van de provincie Tarra
gona. Een Marokkaansche divisie onder
bevel van generaal Yague heeft het ge
bied tusschen de Ebro en de kust stor
menderhand genomen. De cavallerie
speelde hierbü een groote rol. Barcelona
heeft den val van Fortosa gisteravond
toegegeven.
Radio Nacional heeft gisteravond om
kwart over negen een uittreksel van het
rechtsche hoofdkwartier voorgelezen.
De zegevierende jpmarsch onzer troepen,
zoo wordt in het communiqué gezegd, is
in Catalonië voortgezet, nadat in alle sec
toren de vijandelijke tegenstand was
broken. Steeds meer trekt de vijand terug.
Na een schitterend gevecht passeerden
onze troepen de laatste fortenlinie, die hen
van de stad Valls scheidde.
De provincie Tarragona
Door de verovering van Tortosa hebben
de rechtschen thans driekwart van de pro
vincie Tarragona in handen. Honderddui
zend man rechtsche troepen rukken con-
De huidige toestand is dus zoo, dat het
Japansche opperbevel voorloopig geen
nieuwe groote doeleinden voor zich ziet,
geen versterkte punten, waaraan het zijn
kracht met China kan meten. De taak 's
nu, het gewonnene te consolideeren, doch
dit is onder de gegeven omstandigheden
een ware Sisyphus-arbeid. Meer en meer
krijgt het „conflict" zijn karakter van een
gedulds- en uithoudingsproef. Beslissend
lijkt daarbij voornamelijk, of China zijn
moeizaam verworven politieke eenheid,
welke nu reeds zoo menigen stoot kon op
vangen, ook verder succesvol in stand zal
kunnen houden. Zoo is het einde van deze
worsteling, waarbij geheele bevolkingen
als het ware werden ontworteld, en mil-
lioenen menschen hun bestaan verloren,
nog geenszins in het gezicht
AL WAART GE 50 JAAR...
DOOR DE NIEUWE METHODE BEWERKT
DOOR BEKEND MEDICUS - Fl 1.85
GEEN SUCCES - GELD TERUG!
INLICHTINGEN EN DANKBETUIGINGEN CPATIS EN
j. bruikman discreet
ROTTERDAM 5 POSTBOX 138
vergeerend op naar den driehoek, welke
gevormd wordt door de steden Reus, Valls
en Tarragona. De Marokkaansche troepen
hebben gister te Prello de Middellandsche
Zee bereikt en daarmede den zak van Tor
tosa gesloten.
In den noordelijken sector hebben de
troepen van Franco Osso veroverd, gelegen
5 km. ten zuidoosten van Agramunt. Het
Navarreesche legercorps heeft bezit genomen
van de dorpen Cabra del Campo, Miramar,
Figuerola, Pladecabra, Marmoleta en Fons-
clabas.
Een tweede afleidings-offensief
Gistermorgen hebben de republikeinen een
nieuw offensief ontketend in den sector van
Brunete ten westen van Madrid. Dit offen
sief werd uitvoerig voorbereid en groote
troepenmachten en hoeveelheden materiail
aren hiervoor verzameld.
Het offensief heeft ten doel in de eerste
plaats de nationalisten te dwingen hun
troepen te onttrekken aan Catalonië. Tevens
hoopt men, wanneer het offensief succes
heeft, daarmede Madrid uit de oorlogszone
te halen.
Volgens de weinige bijzonderheden, die
beschikbaar zijn, rukken de republikeinen
op over het vlakke bergplateau ten zuidm
van de met sneeuw bedekte Guadarrama-
bergen. Vermoedelijk zal het offensief zich
ontwikkelen langs den weg van het Esco-
riaal naar Villanueva de la Canada en ver
volgens naar Brunete.
In 1919 genoot „En ik ben blij, dat je ze in 1939 nog
xgj ik van mijn eerste steeds rookt want het is de beste sigaret
-a\' CHIEF WHIP!" voor ieders gezondheid!"
Ernst Niekisch krijgt
levenslang
(Van onzen Duitschen correspondent)
Wie het niet precies weet, die wandel
er dagelijks lang heen en heeft er geen
flauw benul van, dat er in het hartje van
Berlijn processen plaats vinden voor een
instantie, welke geen hooper beroep kern
het „Volksgerichtshof" Deze door he
nationaal-socialistisch bewind ingevoerde
volksrechtbank heeft tot taak. alle gevallen
verzet tegen of verraad van het huidigr
bewind in behandeling te nemen en zü
zetelt in de Bellevuestrasse, die van den
Potsdamer Platz naar den Tiergartcn
leidt. Maar het eigenlijke gebouw ligt op
een binnenplaats en de niets kwaads ver
moedende voorbijganger ziet slechts eer
breede binnenplaats, die den indruk vai
een weiverzorgden tuin maakt. Het uiterlijk
effect is dus neutraal, om niet te zeggen
vriendelijk.
Uit het feit, dat hier echter nagenoev
alle processen achter gesloten deuren plaat-
vinden en dat zoowel de Duitsche als de
buitenlandsche pers slechts hoogst zeide'-
bij de uitspraak van het vonnis wordt toe
gelaten kan reeds worden afgeleid. da
men zoo weinig mogelijk ruchtbaarheid
wenschi te geven aan processen, welke be
wijzen, dat er ook in liet Derde Rijk men
schen leven, die er hun leven aan wagen
zich tegen het huidig systeem te verzetten
En waar hier dag aan dag zulke verhande
lingen plaats vinden, zou men kunnen ver
onderstellen, dat het aantal dezer opstandi
gen toch heel wat grooter is dan men
officieel wenscht toe te geven.
Acht dagen lang duurde het proce-
wegens hoogverraad tegen Ernst Nla
kisch. een auteur van ongeveer 49 jaai
dien wij als socialist en lid van den toen
nog niet leeggebranden Rijksdag in onze
herinnering hebben en uit het korte be
richtje, dat in de Duitsche pers van offi
cieele zijde aan deze uitspraak wordt toe
gevoegd, valt af te leiden, dat den beklaag
de „wegens voorbereiding tot hoogverraad
en vergrijp tegen de wet tegen het opnieuw
vormer van partijen" tevens de burgerlijk
eererechten voor heel zijn verdere lever-
worden ontzegd!
Zijn medewerkers, die gelijk met hem
terecht stonden, zijn er beter bij afgekomen
want Joseph Drexel, een man van 42 jaar
kreeg drie en een half jaar tuchthuisstrat
terwijl de 38-jarige Karl Troeger vv^gen-
vergrijp tegen het verbod van nieuwe par
tijen met een jaar en negen maanden ge
vangenis werd bestraft. Bij Drexel en Troe
ger werd de tijd van voorarrest in rekenlnc
gebracht, zoodat laatstgenoemde in vrij
heid kon worden gesteld.
DE WERELDTOONSTELLING
TE NEW YORK
NEW YORK, 13 .Tan. (Havas). Ondanks de
weigering van Duitschland deel te nemen
aan de tentoonstelling te New York zal een
paviljoen worden opgericht om het cultu-
reele, wetenschappelijke en industrieele
Duitschland van voor de komst van Hitier
te laten zien.
Een comité van 70 Amerikanen, onder lei
ding van Laguardia. den burgemeester van
New York heeft gisteravond dit besluit ge-
Het Duitsche paviljoen zal „Het paviljoen
der vrijheid" heeten en „het Duitschland
van gisteren en het Duitschland van mor
gen" laten zien. Het za| worden opgericht
met deelneming van Puitsrhe geëmigreerde
professoren en kunstenaars-
Het tentoonstellingsbestuur heeft terrein
afgestaan, uit schenkingen is 250.000 dollar
bijeengebracht De leiding der organisatie
commissie berust bij dr Kingdom, president
van de Universiteit te Newark.
het pelmanisme
pelman instituut
(Opgericht 1000)
AMSTERDAM
DAMRAK 68 TELEFOON 41878
Het proces heeft aangetoond, dat
Niekisch, met behulp van beide mede
beschuldigden, zijn oppositioneele be
weging heeft voortgezet nadat in 1933 de
nieuwe wetgeving van den nationaal-
socielistischen eenheidsstaat van kracht
was geworden. Hij leefde in den waan
zoo verklaarde men na de uitspraak
van het harde vonnis dat hij mei
zijn hetze en pamfletten een chaos kOD
teweeg brengen om langs dien weg den
door hem beoogden „toekomststaat" te
kunnen oprichten. Juist daarin zag het
volksgerechtshof een duidelijk verzei
teger de wet omtrent de formatie van
nieuwe groepen of partijen, terwijl het
verspreiden van pamfletten als een
voorbereiding tot hoogverraad werd
gegeeseld.
Al deze beschuldigingen tegen Niekisch
en zijn vrienden dateeren reeds van 193/.
In 1934 werd het door hem geredigeerde
tijdschrift „Widerstand" voorgoed verboden,
waarschijnlijk, omdat hij propaganda maat
te voor toenadering tusschen Duitschland
Rusland. Een half jaar lang zat hi.i
een concentratiekamp. Nadat hij enkele
jaren weer zijn burgerlijke relatieve vnj
heid genoten had. werd hij in 1938 wegens
hoogverraad opnieuw gearresteerd,
thans geëindigde proces was door den
Rijksminister van Justitie dr. Franz Gürtner
oorspronkelijk eenige dagen later vastge
legd, doch om onbekende redenen werd de
latum plotseling vervroegd.
De figuur van dezen oorspronkelijken
sociaal-democraat roept den tijd van Wei-
mar. van de bondsche en revolutionaire
ideologie in onze herinnering wakker. Zijn
Gedachten over Duitsche Politiek" vei
scheen 1929 en kantte zich tegen de polifiek
dier dagen, daar ze volgens hem
matte weergave was van de toenmal'ge
vrijheidsbeweging. Hij leidde zelf den strijd
hond „Oberland" en vertegenwoordigde de
idee van een Derde Rijk lang voordat
door het nationaal-socialisme werd over
genomen.
„Hitier het Duitsche noodlot"
In zijn enkele maanden voor Hitiers
„Machtübername" geschreven brochure
,'Titler het Duitsche noodlot!" raaakl
Niekisch den tegenwoordigen Führei
drie ernstige verwijten: een tekort aan
revolutionaire gezindheid, onvoldoende be-
'angstelling voor het oosten en de ontwik
keling van het nationaal-socialisme in
fascistischen stijl. In punt 1 verklaart hij
Hitiers socialisme voor een zakkenroller
strik der kapitalistische orde, in punt 2
spreekt hij over „avondlandsche ratten
vangersmelogieön" welke in een Duitsche
herenhuid. zijn gestoken en in punt 3 ver
klaart hij. dat door de navolgfog van M'i
-olini de nationaal-socialistische storm
afdeelingen als het ware Zuid-Europeesche
bezettingstroepen van Duitsch grondgebied
geworden zijn!
Hij hekelt het feit, dat de vlaggen, dte
fier in den wind wapperden, vervangen wer
len door de vaandels, zooals de Romein-
-che legionairen. de Italiaansche fascisten
pn de katholieke processies die kennen.
Van de as Rome—Berlijn wilde Niekisch
hoegenaamd niets weten en het valt te
hegrijppn, dat men zulk soort courage als
.hoogverraad" ging bestempelen. Men zou
dezen thans tot levenslange kerkerstraf ver
nc-deelden Duitscher als een romantische.'i
revolutionair kunnen karakteriseeren. want
hij behoorde tot de fanatieke opstandigon,
die van burocratisch socialisme of pseudo-
socialisme niets wilden weten. Hij was
misschien niet zoo bekend als Georges
Sorel of Bakunin, doch niettemin een Duit
scher, die voor zijn persoonlijke overtuiging
instond als het om zijn leven ging. En dat
wil heel wat zeggen in een staat, waa*- de
persoonlijke zienswijze allang heeft moeten
plaats maken voor een „Weltanschauung'
welke als de eenig juiste gepropageerd
wordt!
De Joden in Danzig
Moeten voor 1 October vertrokken zijn
Krachtens een overeenkomst tusschen ie
nationaal socialistische autoriteiten van
Dantzig en de Joodsche vereenigingen in
die stad zullen alle Dantzigsche .Toden de
vrije stad voor 1 October moeten verlaten.
Op het oogenbiik, waarop de overeen-
komst tot stand kwam. heeft de Dantzigsche
politie bevel gegeven tot staking van iedere
anti-semietische vervolging. n1
Op het oogenbiik zijn de joodsche leiders pl
bezig met het bijeenbrengen van de noodige
fondsen voor deze massale landverhuizing, re
Om de mogelijkheid te openen tot bijeen- p<
brenging der gelden hebben de Dantzigsche h-
autoriteiten een deel van de geblokkeerde v>
joodsche rekeningen in Dantzig weer ge- n
opend en den joden machtiging gegeven hun
roerende en onroerende goederen te ver- v
koopen, waarbij dan de helft der verkoops-
prijzen bestemd wordt voor het landver- r
huizingsfonds. n
De eerste lijst der emigranten is gister
gesloten en omvat ongeveer duizend per- v
sonen, die door Duitschland heen naar
Triest zullen worden vervoerd, waar zij
scheep zullen gaan naar het nabije Oosten.
Hongarije en het Kominternpact j
Rumoer in het parlement
Naar vernomen wordt hebben de gezanten I
van Duitschland, Italië en Japan een bezoek
gebracht aan den Hongaarschen minister j
van Buitenlandsche Zaken, graaf Csaky, j
Dc Minister deelde den gezanten mede, dat i
Hongarije bereid is toe te treden tot 't anti-»
Komintern-verdrag.
In de Hongaarsche parlements-zitting is 't
gister tot tooneelen gekomen zoo rumoerig
als nog maar zelden Is voorgekomen. De j
oppositiepartijen maken in het bijzonder be-
zwaar tegen de steeds nauwere betrekkingen
van Hongarije met de spil Rome—Berlijn. 1
De Bethlenfractie bracht in het huis uit
latingen van rechtsstaande politici ter sprake
en eischte daarvoor voldoening. Er ontstond
een dusdanige opwinding in de kamer, dat
de vergadering tweemaal geschorst moest
worden en tenslotte verdaagd werd tot de
■olgende week Dinsdag.
De Zuidpoolreis van Elsworth
1.000 mij] land verkend
Majoor Lincoln Ellsworth, de Ame-
rikaansche onderzoeker, heeft in een te New
York door de North American Newspaper Al
liance ontvangen bericht, dat verzonden was
van z;jn Noorsche basisschip „Wyatt Earp"
uit het Zuidpool-gebied medegedeeld, dat hij
80.000 mijl nooit tevoren bezocht gebied heeft
gezien, dat, naar hij verklaart, is toegevoegd
aan het bekende van vroegere ontdekkers.
Ellsworth eischt het geëxplodeerde gebied op
voor zyn land, de V. S. van Amerika.
De boschbranden in Australië
Tal van dooden en vermisten
Ontzettende hitte
Ongeveer 600 vacantiegangers uit Warbur*
tOD bevinden zich op de rotsen langs de
rivier, daar hevige branden de stad inslui
ten. Gister zijn de boschbranden in Australië
met volle hevigheid opgelaaid, daar het
weer zelfs nog warmer is dan reeds het ge
val was. Er waaien krachtige winden en de
toestand op sommige plaatsen is ernstig.
Te Erica woeden verschrikkelijke bran
den. Men verkeert in groote zorgen over 25
Grieken die vermist worden. Er is ook geen
nieuws meer ontvangen van een aantal
moeders met kinderen, die getelefoneerd
hadden uit Timberhill te zijn vertrokken.
De branden zijn het hevigst in de districten
waar het hout wordt gekapt. Te Melbourne
heeft de thermometer 114 graden Fahren
heit gewezen in de schaduw.
In Nieuw Zuid Wales, waar ontzettende
hitte heerscht, zijn de laatste dagen 21 per
sonen door den bliksem getroffen en gedood.
.««shssoj
ypr J geeft bij inademing direct
verlichting bij ASTHMA en
BOOH,/!fl daaruit voortkomende borsb
benauwdheid en borstbe~
klemming. Alleen echt met
den naam BOOM. - f 7.29 per groote doos.
Nederlandsch fabrikaat.
Scheepers had verzocht hem in een kist te begraven, op
dat zijn ouders later gelegenheid zouden hebben hem op
Roodefront te begraven; de kist kon van zijn eigen geld be
taald worden. Men heeft hem echter zonder kist in z'n graf
gelegd en een zak ongebluschte kalk over het lijk uitgestort.
Doch den volgenden nacht, tijdens 'n hevig onweer, is het
lijk opgegraven en ergens aan den oever van de Zondag-
rivier begraven. Zijn gebeente is tot heden nog niet gevon
den, ondanks de vele pogingen,- die zijn ouders daartoe heb
ben aangewend.
Het Engelsche kamp aan de Oranjerivier
Doordat het eerste graf leeg bleek te zijn, deed al spoedig
het gerucht de ronde, dat Scheepers niet was terechtgesteld.
Na den oorlog heeft Generaal de Wet hierover geschreven
aan Lord Kitchener, die toen in Voor-Indië vertoefde en die
indertijd het vonnis van Scheepers bekrachtigd had. Kitchener
schreef aan De Wet dd. 24 Oct. 1907 dat dit gerucht zonder
eenigen grond was.
Op Roodefront treurden de ouders over een geliefden zoon.
Aan den wand in de voorkamer hangt de foto van de voor
lezing van het doodvonnis.
„Arme ou broer" heeft 'n kinderhand daaronder geschreven.
Vader Scheepers overleed 2 Maart 1934 en moeder Schee
pers leefde in Augustus 1937 nog en treurde nog steeds over
het verlies van haar geliefden Gideon.
Dit boek is een goed specimen van historische lectuur. Niet
uit overlevering of fantasie, maar ut de documenten zelf
onwraakbaar wrakhout heeft hij zijn boek opgebouwd. Hij
laat aan het eigenlijke dagboek een inleiding voorafgaan,
waarin hij verhaalt over geboorte en opleiding. Na het dag
boek volgen dan nog een aantal artikelen over „Die strijd in
Kaapland' waarna nog veertien bijlagen volgen, meest brie
ven en andere stukken, die op de zaak Scheepers betrekking
hebben. Het boek is versierd met een aantal foto's, meest van
Scheepers en z'n familie.
Ook de Hollandsche lezer zal met genoegen dit boek ter
hand nemen. Behalve het dagboek-zelf is alles in het Afri-
kaansch geschreven, maar dit is voor den ontwikkelden lezer
geen bezwaar. Wie het leest zal in zijn gedachten weer zien
herleven de spannende jaren van 1899—1902, toen hier in
Holland zoo intens werd meegeleefd, met de beide vrije repu
blieken, die voor hun bestaan streden.
'n Hartelijke aanbeveling geven we het boek gaarne mee
ze is ten volle verdiend.
Scheepers gevannisd
Het Dagboek van een Held
Door P. DE ZEEUW J.Gzn.
's Avonds werd hem nog
meegedeeld, dat niet bij
zonsopgang, maar op een
lateren tijd het vonnis zou
worden voltrokken.
Waarvoor dit uitstel?
Er waren enkele officie
ren, die deelnamen aan een
polo-wedstrijd en die de te
rechtstelling wilden bijwo
nen!! Dien laatsten nacht
sliep hij van 11 tot 3 uur.
Toen begon hij afscheids
brieven te schrijven, die
echter nooit hun bestem
ming hebben bereikt. Den
volgenden dag werd hem
meegedeeld, dat hij om 3
uur 's middags zou worden
doodgeschoten. Om 12 uur
sloot hij zijn dagboek af
met de woorden: ,,en hoop
dat we in een beter land (i
geen slavernij meer zal zijn.
Ljord Kitchener, die het vonnit
van Scheepers bekrachtigde
Ikaar) zullen ontmoeten, waar
aller vriend en broeder
Gideon J. Scheepers,M
