„KNAL"
Spannende film
waar vaart in zit
WOENSDAG 4 JANUARI 1939
TWEEDE BLAD PAG. s
SMAAKT ALS CHAMP Y
Vifestevs
1813 - De wasscherij met 'n meer
dan 100-jarige ervaring - 1938
N.V. Delftsche
Stoomwasscheri.i
v.h. A. VAN OSSELEN
Oostsingel 151—152, DELFT, TeL No. 166
1 Januari 1939 M-h.*.
„ST. MAARTEN"
,an tJIelW0^
CoöO- FaW,e C U V K
b SPECIALITEIT In alle
MELKPRODUCTEN
UltslDltend en alleen ln fijnere kwaliteiten
Gelukkige greep van
Christelijke Fabrieks en
Transportarbeidersbond
Loet C. Barnstijn leverde mooi
stuk propaganda-materiaal
Rolprent die volle zalen
zal trekken
DEN HAAG, 4 Jan. Vaart, Schwung
tempo! Deze eigenschappen zijn het voor
al, die aan „Verbroken Boeien", de nieu
we propaganda-film van den Chr. Fabr.-
en Transportarbeidersbond, zulk een
diep relief hebben weten te verschaffen.
Went het gegeven is even logisch als
eenvoudig, volktymen gespeend van ver
rassende wendingen of ingenieuse ver
wikkelingen.
Aan den eenen kant staan de heer Kol-
pinga met zijn zoon, de directeur en de toe
komstige directeur van een pottenbakkerij.
Aan den anderen kant staat de arbeider
Doelman, ook met een van zijn jongens. De
vaders- die van den ouden stempel zijn, be
grijpen elkander wel. En de zoons, doortrok
ken met idealen van den modernen tijd, ver
staan elkaar evenzeer. Maar tusschen de
oude en de nieuwe generatie bestaat zóó'n
hemelsbreed verschil van opvatting over
wat sociaal rechtvaardig is, dat conflicten
niet kunnen uitblijven conflicten, welke
tenslotte eindigen in een overwinning van
de nieuwe generatie en ondernemer en ar
beider beiden ten goede komen.
Ziedaar het simpele, maar ten volle ver
antwoorde scenario van onzen collega D. v
d. Stoep, aan de hand waarvan Loet C.
Barnstijn een rolprent wist te maken,
die straks de beste propaganda-films naar
de kroon zal steken.
't Is een uit drie deelen bestaande smn!
film niet alleen vervaardigd, maar ook ge
speeld door vakmenschen die circa een
„Verbroken boeien'
uur in beslag neemt en voorzien is van het
gesproken woord, muziek en zang volgens 't
vermaarde Tobis-klanksysteem.
Het begin verplaatst ons in de fabrieks-
toestanden van vijftig jaar geleden, toen de
werknemer alleen nog maar plichten bezat
en zijn rechten met plompe voeten werden
vertrapt
Met 5.50 per week naar huis
Vader Doelman zien we naarstig puiten
draaien uit een vormlooze hoop grauwe klei.
Zijn geheele lichaam is er voor in actie, van
den vroegen ochtend tot den laten avond.
En als het Zaterdag geworden is gaat hij
met f5.50 naar huis. Ook zijn naar schat
ting 20-jarige zoon werkt op deze fabriek en
verdient per week drie harde guldens als
stoker. En diens broertje van een jaar of
tien sjouwt moedig mee voor een dubbeltje
per dag....
Moeder Doelman sabbelt in haar kleine
huisje zoo hard ze kan om de eindjes aan
elkaar te knoopen, maar een zieke dochter,
die haar t.b.c.-leventje slijt in een muffe
bedstee, vormt het onoverkomenlijke strui
kelblok.
Toch berust het gezin in z'n zware zorgen-
behalve de jonge Doelman, voor wien steeds
meer de vraag gaat klemmen of God het dan
heusch zóó heeft gewild. Er groeit opstand
in zijn ziel, hij wijst zijn mede-arbeiders op
het mensch-onteerende van deze dingen en
de koppen worden bij elkaar gestoken.
Samen moeten ze probeeren tot verbete
ring te komen en de eene vergadering volgt
op de andere. In het geheim!
Op staanden voet ontslagen
Als mijnheer Kolpinga er achter komt
neemt hij onmiddellijk maatregelen, die
helaas, niet verder reiken dan een nijdige
ontslagbrief. Noch de aandrang van zijn
aanstaande schoondochter, die zich persoon
lijk van de ellende heeft overtuigd, noch de
verstandige raadgevingen van zijn zoon.
blijken bij machte verandering in zijn stand
punt te brengen. Liever sluit hij de fabrieks-
poorten dan zich door zijn werkvolk de Les
t° laten voorschrijven.
Doch 7.00 onveranderlijk de bonding van
den directeur is. zoo snel wijzigt zich de
mentaliteit van zijn werknemers Er komt
een Christelijke vakbond, waarvan de weg
gejaagde Doelman de stuwende kracht
wordt en die. als het niet langs minnelijken
we? wil gelukken dec^nods de staking als
strijdmiddel aanvaardt
Vader Doelman, die al zooveel moeilijk
heden met zijn zoon heeft ondervonden, be
grijpt er niets meer van. Hij zal tenmin«t--
toonen, met eore den naam -.Christen" fc
dragen en blijft als e-egling aan het werk
De heer Kolpinga begrijpt al even weinig
van de zoo sterk gewijzigde geestesgesteld
heid, die zich onder zijn arbeiders voltrok-
STER DAM.
m m na ■■Ati690»« mmm*
WAT LEVERT LEVERT. IS GOED
ken heeft Puur revolutionair noemt hij een
dergelijk optreden en wanneer de keien
door de fabrieksruiten vliegen, heeft het er
even den schijn van alsof hij het bij het
reelate eind heeft
Kuyper en Talma leefden niet
voor niets
Toch bekijkt hij dezen strijd uit een ver
keerden hoek. Kuyper, Sikkel en Talma
hebben niet voor niets gelegfd. Hun denk
beelden zijn het- die de jonge Doelman c.s.
in daden wenschen om te zetten. Vandaar
die vaste hand, die die steenen-werpende
handen één voor één naar beneden drukt.
Behalve de jonge Doelman zet ook de
jonge Kolpinga zijn denkbeelden door. Hij
voelt intuïtief, dat de tijden veranderen en
dat er gekozen moet worden tusschen aan
passen of ondergaan. Dat is zijn vader te
machtig en deze besluit daarom de bedrijfs
leiding over te geven aan zijn zoon, die ma
chines aanschaft en de arbeiders in den
zegen daarvan laat deelen door de werk
tijden te verkorten en de loonen te ver-
hoogen.
Als eenmaal de weg naar sociale verbete
ringen is ingeslagen, breekt de wereldoorlog
uit Vier jaren van afschuwelijk leed snellen
aan den toeschouwer voorbij en in ons zoo
wonderlijk bewaarde landje wordt de Ned.
Bond van Chr. Fabrieks- en Transportarbei
ders geboren, na meerdere voorloopertjes te
hebben gehad.
Kapot geslagen illusies
Krachtig wordt er aan voortgebouwd de
Bond groeit als kool, totdat in 1030 de crisis
haar intrede doet De ramp der werkloos
heid neemt steeds grooter omvang aan, on
telbare illusies wordt de bodem ingesla
gen. kortom de tijden zijn opnieuw vol
duisternis.
Ook hier geldt evenwel- dat na regen
zonneschijn komt, zij het aanvankelijk nog
spaarzaam. Doch geleidelijk raken we over
het dieptepunt heen. Er komt weer vraag
naar arbeidskrachten, pr kunnen weer nieu
we gezinnen worden gesticht, het maat
schappelijk leven krijgt weer meer normale
vormen. Dat beteekent een nieuwe taak voor
de Chr. vakbeweging, die alleen wenscht te
strijden onder de banier van .Tezus Christus.
Treffend zijn vaak de opnamen, die dezen
gedachtegang in de film tot uitdrukking
brengen Hoe aangrijnend is bijv. het oogen-
blife, waarop een op trouwen staand meisje
de juist opgehangen gordijnen van haar toe
komstige huisje weer weghaalt. „Te huur"
komt er weer op te staan en het onbereken
bare leven gaat voort.
Hoe scherp voelt men den geest uit den
afgrond, wanneer daar op het doek dié
groote. scharen defileeren voor een Stalin,
een Hitier en een Mussolini, vol praal en
pracht, maar verstoken van het Kruis van
Golgotha....
Laten we er niet meer van vertellen, doch
besluiten met een spontanen gelukwensch
aan den Bond. die deze film thans de zijne
Dr Co lijn in Zwitserland
.KLOSTKRS, 4 Januari. De Nederlandscho
minister-president Dr. H. Colijn is met zijn
echtgenoote aangekomen om hier gedurende
eenigen tijd te verblijven.
SCHAAKRUBRIEK
Het tournooi te Hastings
Landau wint van Euwe en heeft nu
met 5 punten uit 6 partijen
de leiding
HASTINGS, 4 Januari. (A.N.P.) Het
verrassende resultaat uit de zesde ronde
van het tournooi te Hastings was de
overwinning van Landau, met zwart
sDelend, op den Nederlandschen kam
pioen Dr. Euwe. Door dit fraaie resul
taat van den ex-kampioen van Neder
land op den ex-wereldkampioen en mede
door het feit, dat Szabo zijn partij tegen
Pirc nog niet heeft kunnen beeindigen,
heeft Landau de leiding in het tournooi
genomen met de prachtige score van 5
uit a
De uitslagen van de partijen uit de zesde
ronde luiden:
Golombek—Tylor 10: Dr. Euwe—Lan
dau 0—1: Klein—Sir George A. Thomas 1—0
SzaboPirc afgebroken in betere stelling
voor Szabo; SergeantMillner Barry Vz—V-i-
De stand luidt: 1 Landau 5 punten: 2.
Szaho 4 punten plus 1 afgebroken partij; 3.
Dr Euwe 3% punt, 4 Pirc 3 punten plus
1 afgebroken partij: 5. 6 en 7 Milner Barrv,
Golombek en Klein, ieder 3 punten; 8. Sir
George A Thomas 2 punten; 9 Sergeant 1Vg
punt, 10 Tylor 1 punt
De uitslagen in andere eroepen luiden:
Premier reserves a- Luck is—Prins
Y2' v. Seh el tinga-Abrahams 1—0. van
Scheltinga handhaafde zich door dit resul
tant tusschen de leiders.
Premier reserves Ir ThomasM o r r i so n
1—0: Fupefpr—v Doeshurgh 01; van
SMers Perlmutter 1-0.
Major a- Mej. Heemskerk—Lewis 0 1
Mej. Musgrave Mevr. Roodznnt 1—0.
Eerste klasse a- F A Da men— M J. S
Dewar 0—1. Het is de eerste partij, die de
Rotterdammer in zijn groep verloren heeft.
INDISCHE UITRUSTINGEN
HEERENKLEEDING NAAR MAAT
STEMMERIK C°
LAAN VAN MEERDER VOORT 66
DEN HAAG
EIGEN ZAAK SOERABAIA GEMBLONGAN.
Officieele Berichten
De gouverneur van Suriname
ORIGINEELE
WESTLANDSCHE
VRUCHTENWIJN
IN ROOD EN Wil
VAN VOLRIJP WESTLANDSCH FRUIT
FIRMA J.BEUDEKER ROTTERDAM
iSSjfeitlDHB
De ontvangst van Daladier "bij zijn aankomst te Ajaccio ging
met groote officieele -plechtigheid gepaard.
Jhr Mr Dr E. A. van Beresteyn vierde gisteren te Utrecht zijn zilveren jubileum als voorzitter
der Centrale Vereeniging voor Openbare Leeszalen en Bibliotheken, bij welke gelegenheid hem een
bronzen plaquette met zijn beeltenis werd aangeboden. De jubilaris dankt voor de hulde.
prof. mr J. C. Kielstra, is na drie
maanden ambtelijk verlof met de
„Cottica" van de K.N.S.M. weer
naar de West teruggekeerd.
Dr J. F. M. Sterck. de Vondel-
kenner van internationale ver
maardheid, vierde gisteren zijn
tachtigsten verjaardag.
Tijdens zijn bezoek aan Bastia legde Daladier een
krans aan den voet van 't monument voor gevallenen
Gisteren zijn Dr S. O. Los, em. predikant der Geref. Kerk van Den Haag-
Oost, en zijn echtgenoote van het station Hollandsche Spoor te Den Haag
vertrokken om hun Zuid-Afrikaansche reis te aanvaarden. De tocht gaat
eerst naar Genua, vanwaar de boot hen in 16 dagen naar hun plaats van
bestemming zal brengen. Men ziet hier Dr Los met zijn vrouw aan zijn
rechterzijde.
