Vreugdevolle terugkeer
van de „Reiger"
MAANDAG 2 JANUARI 1939
GELDVERSPILLING
Mocht men de vrijzinnige pers gelooven,
dan is het aantal overbodige oonfessioneele
scholen in ons land legio en werd er dus
met overheidsgeld gesmeten voor school-
bouw. Niet steeds is deze critiek geheel zon
der grond; wij hebben dit nooit ontkend.
Maar nu verwachten wij ook, dat diezelf
de pers een vernietigend oordeel zal uit
spreken over de geldverspilling, waaraan de
vrijzinnige raadsmeerderheid te Apeldoorn
zich schuldig maakte ten behoeve van de
openbare school.
Het onderwijsblad „De School met den
Bijbel" deed n.l. het volgende verhaal. Door
de gelukkige samenwerking van Ned. Her
vormden en leden van de Gereformeerde Ge
meente in Uddel, een buurtschap van Apel
doorn. kwam, ondanks aanvankelijke tegen
werking van het gemeentebestuur, aldaar
een Christelijke school tot stand. De band,
waarmee de ouders aan de openbare school
verbonden waren, bleek zoo onsterk, dat ze
herhaaldelijk afknapte: het leerlingental
slonk gaandeweg en daalde van lieverlede
yan 170 tot 17.
Het gebouw der openbare school, reeds ge
deeltelijk in gebruik voor het Christelijk
onderwijs, is echter „oud en weibedaagd" en
de raadsmeerderheid vond, dat er heuscih
een nieuwe school moest komen. Waartoe
dan ook besloten werd, ondanks het feit, dat
't leerlingenaantal precies was gedecimeerd.
Een nieuw gebouw voor 17 leerlingen? Dat
gaat toch niet? Ja, dat gaat in Apeldoorn
wel, want, gebaseerd op de teldata van het
vorig jaar, toen er nog bijna 100 kinderen
waren, kon men formeel een hooger aantal
dan 17 opgeven. Men neemt immers het ge
middelde van de vier laatste teldagen.
Gedeputeerde Staten weigerden aan dat
spelletje mee te doen. Die redeneerden heel
nuchter: er zijn thans maar 17 leerlingen
meer; dat er voor de stichting der Christe
lijke School veel meer waren, kan geen
reden zijn, om nu geld te voteeren voor een
nieuw schoolgebouw.
Volkomen logisch, zal men zeggen. Maar
de raad van Apeldoorn ging in beroep en de
Kroon, zich baseerende op cijfers uit het
verleden en niet op de werkelijkheid, stelde
om formeele redenen het gemeentebestuur
In het gelijk: de letter van de wet, niet
het leven, besliste.
Nu opschieten, zei men in Appeldoorn.
Anders wordt het nieuwe gebouw straks ge
opend voor nog minder dan 17 leerlingen.
Men kocht gauw voor f 1900 grond en stelde
ruim f17.000 beschikbaar voor schoolbouw.
Dat beteekent f 1100 per leerling, alleen
voor de kale huisvesting.
Geldverspilling? Weineen! Reclame voor
de openbare school; misschien komen er wel
leerlingen op het nieuw» gebouw af, De
fuik staat open.
ALS MEN VERGELIJKEN
WIL
Nog steeds gaan sommigen door de uit
gaven voor onderwijs en defensie met elkaar
te vergelijken en de conclusie luidt dan:
voor defensie is een goedgevulde beurs be
schikbaar, maar onderwijs wordt met een
grijpstuiver afgescheept, en met sociale
zaken is het ook droevig gesteld.
Naar ons oordeel is elke vergelijking hier
te onpas, doch Ms men met alle geweld ver
gelijken wil, dan lette men eens op de cijfers.
De rijksbegrooting geeft voor defensie een
bedrag van 134 millioen, ongeacht natuurlijk
de bedragen, welke voor de plotselinge mo
bilisatie werden gevoteerd, doch gelukkig
slechts gedeeltelijk verbruikt zijn. Voor On
derwijs is echter 146 millioen uitgetrokken
en voor Sociale Zaken 108 millioen.
Daar komt echter nog iets bij. Defensie
wordt uitsluitend door de rijksoverheid ver
zorgd; onderwijs en sociale zaken putten
aanzienlijke bedragen uit provinciale en ge
meentekassen. Het zijn rodlldoenen en nog
eens millioenen. De exploitatie der lagere
scholen kost zeker aan de gemeenten meer
dan tien millioen; en armenzorg vraagt van
ieder der grootste gemeenten reeds tiental
len millioenen.
Wij hebben er beswaar tegen deze cijfers
met elkander te vergelijken; maar wie hiei>
over dagelijks algemeenheden dle moet
toch ook eens van de cijfers kennis nemen.
Hartelijke verwelkoming na
de geslaagde Dingaansvlucht i
Tegenwind vertraagde de
aankomst
Dr. Colijn hield een toe
spraak, die door Jhr. Beelaerts
werd beantwoord
HOE OOPOS WERKT
Wij moeten ook van den tegenstander wil
len leeren; al voegen wij er direct aan toe,
dat de voorstanders van openbaar onderwijs
onze tegenstanders niet behoefden te zijn.
Maar dat willen zij nu eenmaal, want hun
strijd gaat onverzwakt tegen het bestaans
recht der confessioneel® school
Echter, wij zetten gaarne zwart op wit, dat
zij op prijzenswaardige wijze ijveren voor
het welzijn van de openbare school. „Copos",
d.w.z. Comité Propaganda Openbare School,
vestigt er onze aandacht oip, dat het alleen
in Rotterdam met behulp van 800 propagan
disten een manifest voor de openbare school
in een oplaag van 200.000 exemplaren ver
spreidde, dus huis aan huis.
Dat men hier kan spreken van een ijver\
een betere zaak waardig, en dat het mani
fest een demagogische strekking heeft, ver
andert niets aan onze waardeering voor de
geweldige activiteit. Zeker, we zijn er van
overtuigd, dat er zeker eenige keeren 800
propagandisten klaar zouden staan, wanneer
er gevaar dreigde voor onze Christelijke
echool Maar dat is niet voldoende. De school
onzer kinderen moet voortdurend leven in
onze gedachten en in ons gebed.
Wanneer ons voornaamste streven hierin
zou bestaan, dat we naast en ten koste van
gevestigde Christelijke scholen nog een
andere, soortgelijke kunnen stichten, dan
bouwen we niet, maar dan breken we af.
Geen sohool voor alle gezindten te zamen,
maar evenmin een overbodig doorgevoerde
splitsing, welke de overheidsfinanciën èrt 't
onderwijs schade tfget,
AMSTERDAM, 2 Januari. Vroeg
in den Oudejaarsavond, maar toch
een paar uur later dan verwacht
werd, is de „Reiger" na een voor
spoedige reis op Schiphol geland,
terugkeerend van de bekende vlucht
naar Zuid-Afrika. Deze Dingaans-
vlucht heeft wel een bijzonder vlot
verloop gehad en het is niet uitge
sloten, dat deze vlucht van groote
beteekenis zal blijken te zijn.
De belangstelling voor den terugkeer van
de „Reiger" was wel zeer groot. Honderden
hadden zich door het gure weer niet laten
weerhouden naar Schiphol te komen, en het
restaurant was haast te klein om alle be
langstellenden te bevatten. En toch bleef
ieder maar zooveel mogelijk „binnenshuis",
want buiten was het niet bepaald prettig!
Daar kwam nog bij, dat de belangstellen
den eenigen tijd geduld moesten oefenen,
daar het vliegtuig ook al last had van de
weersomstandigheden. Een harde tegenwind
bezorgde het namelijk juist op den laatsten
dag wat vertraging. Doch dat deerde nie
mand! De stemming was uitstekend.
Hooge belangstelling
De beteekenis van deze vlucht bleek ten
overvloede uit de hooge belangstelling, die
or bij de terugkomst bestond. Zoo waren er
de Ministers Colijn, Slotemaker de Bruine en
Patijn waarvan de laatste voor de landing
weer moest vertrekken, Dr. Ir. M. H. Damme,
directeur-generaal van de P.T.T., Dr. W. de
Vlugt met de wethouders Kropman en De
Miranda en vele anderen.
Van tijd tot tijd kwamen er berichten over
de vlucht. Langzaam verstreek de tijd en
3nel naderde de Reiger. Er werden herinne
ringen opgehaald aan de befaamde landing
van de „Pelikaan". Toen werd het mistig,
öu alleen maar donker.
Het toestel landt
Om half vijf kwam het bericht: over
een kwartier zal het toestel er zijn en
even later, na een waarschuwing daar
toe begaf ieder zich eerst even huive
rend naar buiten, in het duister.
Spoedig werden de landingsliohten ont
stoken, motorgeronk werd hoorbaar en
daar verschenen de lichten van de „Rei
ger". Spoedig had Scholte nu de zilve
ren vogel aan den grond gezet en daar
was nu de Zuid-Afrika-vlieger. met luid
gejuich verwelkomd door 'n enthousiast
publiek!
De eerste, die uitstapte was Jhr. Beelaerts
van Blokland, die met gejuich ontvangen
werd.
Anderen volgden na hem. Het laatst de
bemanning die een extra toejuiching in ont
vangst had te nemen.
Dadelijk trad minister Colijn naar voren
om Jhr. Beelaerts de hand te drukken en
hem met enkele woorden te verwelkomen.
Ook minister Slotemaker de Bruine, bur
gemeester de Vlugt en de wethouders druk
ten de handen van de aangekomenen. Toen
riep de heer Plesman den passagiers toe,
dat zij beter deden naar de wachtkamer te
gaan. Met moeite bereikten de ministers, de
heer Beelaerts en zijn medepassagiers, de
leden der bemanning en de onderscheidene
familieleden de trap naar het bovenrestau-
rant, vanwaar eenige woorden gesproken
zouden worden. Daar waren ook de micro
foons van den Nederlandscihen en den Indi-
schen omroep opgesteld.
Toespraak van Dr. Colijn
Prof. Mr Diepenhorst
zestig jaar
De man, die schrijft en praat
Beelaerts, dien hij een drager van een „men
sage of goodwill"' noemde, bestemd voor het
land, flat een stamland heeft in het
Wij hebben gelezen, zeide hij, op welke wijze
gij daar zijt begroet. Het stemt ons dank
baar, dat de banden, die ons met Zuid-
Afrika binden, weer eens bevestigd zijn. Wij
zijn er van overtuigd, dat de wijze, waar
op gij u van uw taak hebt gekweten, boven
allen lof verheven is; daarom zijn wij u bij
zonder dankbaar voor de wijze, waarop gij
uw opdracht verricht hebt
Spr. wenschte mevrouw Beelaerts geluk
met den terugkeer van haar echtgenoot. Gij
zult, zeide hij, met nog meer spanning dan
de vele anderen dezen tocht in gedachten
hebben gevolgd.
Voorts richtte Dr. Colijn zich tot de leden
der bemanning het waren naar men weet,
piloten J. B. Scholte en A. Viruly, de
radio-telegrafist J. B. Pestman, de boord
werktuigkundige P. Dunk en de hofmeester
A. Eggenhuizen; hij zeide tot hen:
^ls wij in ons land over vlagvertoon
spreken, denken wij gewoonlijk aan de
marine. Maar dat is ook mogelijk door
de lucht. Ik ben er van overtuigd, dat de
wijze, waarop gij de/.e reis hebt vol
bracht, er toe heeft bijgedragen, den
naam van de K.L.M. en van Nederland
met eere te doen vermelden. Wij danken
daarvoor de bemanning ten zeerste".
Tot de passagiers zeide spreker: Gij hebt
er toe hijgedragen, dat deze reisons niets
heeft gekost! (Gelach). Maar ook het ver
trouwen, dat de passagiers in onze nationale
K.L.M. hebben gesteld, stemt ons tot dank
baarheid. Zij hebben zich voor deze onbe
kende route zonder bezwaar toevertrouwd
aan de bemanning.
Tenslotte dankte de minister-president de
aanwezige belangstellenden. Ik hoop, zeide
hij, dat gij getuige moogt blijven van de
•leeds grootere ontwikkeling en den bloei
der K.L.M. En ik hoop, dat de reis van den
heer Beelaerts er toe mag bijdragen de ban
den van ons land met Zuid-Afrika te ver
sterken! (Applaus).
Jhr. Beelaerts antwoordt
,,Ik kan niet anders zeggen," aldus Jhr
Mr. F. Beelaerts v. Blokland in zijn
antwoord, „dan dat deze ontvangst mij diep
getroffen heeft door de hartelijkheid van de
begroeting. Ik dank in de eerste plaats den
minister-president, die herwaarts is gekomen
mij bij m,ijn aankomst de hand te druk
ken. Ook hen ik erkentelijk voor de aanwe
zigheid van vele vrienden en bekenden,
waarvan ik er sommigen zooeven vluchtig
de hand heb kunnen drukken".
,Wij hebben," zoo ging bij voort, „een
zeer bijzondere reis gehad. Wij zijn dank
baar voor al wat ons is wedervaren. In en
kele woorden wil ik gaarne eenige indruk
ken geven, die het bezoek aan Zuid-Afrika
bij ons heeft achtergelaten.
In de eerste plaats dan moet ik zeggen,
dat het eeuwfeest van den Grooten Trek in
alle deelen van de Unie met groote geest
drift is gevierd. Het hoogtepunt was wel de
hoeksteenlegging van het nationale gedenk*
teeken op Dingaansdag. Ruim honderddui
zend mannen en vrouwen uit alle deelen van
Zuid-Afrika waren daarbij tegenwoordig. Ik
ben getroffen door den ernstlgen en waar
lijk nationalen geest, die daarbij tot uiting
is gekomen. Een volk, dat zoo zijn hoogtij
dagen viert, zonder draaimolens en zoo noo-
dig te hebben, mag de toekomst met ver
trouwen tegemoet zien. Aan de toekomst van
Zuid-Afrika mag niet getwijfeld worden!
Over de warme ontvangst zoo ging spr.
voort, kan ik niet anders dan met dankbaar
heid gewagen. Allerwegen zijn wij hartelijk
begroet. En overal hebben wij waardeering
ontmoet voor de belangstelling van Neder
land voor het eeuwfeest: die waardeering
ging gepaard met vereering van het Huis
van Oranje.
De reis is voorspoedig geweest. Zij was
voorbereid op een wijze, zooals wij dat
de K.L.M. hadden mogen verwachten. En
de bemanning heeft den tocht uit een toe
ristisch oogpunt tot een waar genot gemaakt.
Ik dank den heer Scholte en zijn mannen
zonder ondersoheid. De vlucht met de „Rei
ger" zullen wij nimmer vergeten. Ik wensch
u allen een gezegenden Oudejaarsavond!
Gezagvoerder Scholte
Als laatste hield gezagvoerder Scholte een
korte toespraak. Wij hadden, zeide hij, zulk
een ontvangst niet verwacht. Niettemin
zijn wij er zeer dankbaar voor. Het leek wel
de aankomst te Johannesburg. Ik heb ge
hoord, zeide hij, dat er hier een aantal Zuid-
Afrikaanscihe studenten aanwezig zijn. Ik
kan hun verzekeren, dat wij het in hun va-
Prof. Mr P. A. D. is heden zestig jaar.
Wanneer wij zouden schrijven: „Van boer
tot professor"; dan zou daar zeker iets in
zitten, maar het zou ook onjuist zijn. Want
„boer" in de eigenlijke beteekenis is déze
Diepenhorst niet geweest (dat gaat moei
lijk als men reeds op jeOgdigen leeftijd
„magna cum laude" promoveert en nauwe
lijks 26 jaar oud als professor optreedt) en
nochtans is hij altijd boer in zijn hart ge
bleven.
Want waar men hem ook aantreft, op een
redactiebureau of in de catheder. in Pro
vinciale Staten, gemeenteraad of Eerste
Kamer, als propagandist of advokaat.... het
mooiste komt hij toch wel uit, als hij zich
te midden van de Christelijk georganiseerde
boeren en tuinders bevindt „Zoo'n voorzit
ter", we hebben het bestuursleden menig
maal hooren zeggen, „is onbetaalbaar".
Prof. Diepenhorst is het levend bewijs van
wat Dr Kuvper zoo dikwijls schreef: in de
stoere, degelijke plattelandsbevolking schuilt
de grootste kracht der anti-revolutionaire
partij. Van het platteland komen de vol
bloed anti-rev. strijders. Tot hen behoort
ook deze Amsterdamsohe professor, die ove
rigens niets professoraals aan zióh heeft,
wanneer men ten minste denkt aan afge
meten deftighied, verstrooidheid en Welt-
fremd-heid. Prof. Diepenhorst is van alles
het tegenovergestelde.
Afgemeten-deftig? Hij is de joviaalste van
het heele gezelschap en de allergewoonste
mensch in een conferentie. Verstrooid? Nu,
vraag daar de politieke tegenstanders maar
eens naar. die op voor hen het meest
ongelegen oogenblik met een door ben zelf
vergeten citaat uit een eigen geschrift of
redevoering gekastijd worden, zooals deze
debater het kan. En „Weltfremd". buiten 't
leven staande? Hij staat er dagelijks mid
den in. In de krant, waarin hij schrijft: in
de raadszaal, waarin hij met zijn zangerige,
echt-welsprekende betoogen, vriend en tegen
stander bekoort; op bet congres, sociaal of
economisch, waar hij van voorlichting dient;
in de Staatscommissie, waar zijn adviezen
wegen; in z ij n organisatie niet bet minst,
wanneer hij de nooden en zorgen van het
platteland peilt, maar ook de zelfwerkzaam
heid prikkelt: want van leunen op den
Staat is Prof. Diepenhorst een sterke tegen
stander.
Men zou haast zeggen: dat heeft hij in
zijn eigen leven getoond, want Hij vond zelf
zijn weg. Maar dan vergeten we toch het
allervoornaamste en allesbeheerschende in
zijn leven: de wetenschap, de geloofsovertui
ging, dat God hem riep tot een taaie in het
midden zijns volks. Dan vergeet men de ge
hoorzaamheid des geloofs om in Gods weg
te gaan. Want het is de sterke overtuiging,
dat de Christen van Godswege een roeping
in dit leven te vervullen heeft, waardoor
Prof. Diepenhorst zich gedreven wist om
Gods eere te zoeken, zeer letterlijk, „op elk
terrein des levens".
God verleene hem die genade nog vele
jaren 1
Afscheid kolonel
H. Walaardt Sacré
AMSTERDAM, 2 Jan. Zaterdag heeft Ko-
lonel H. Walaardt Sacré zijn functie
van algemeen secretaris van de Koninklijke
Nederlandsche Vereeniging voor Luchtvaart
neergelegd.
Tijdens zijn afscheidslunch in het boven-
restaurant van Schiphol hebben Zaterdag
middag tal van vooraanstaande persoonlijk
heden op luchtvaartgebied uiting gegeven
aan hun waardeering voor het vele wat ko
lonel Walaardt Sacré in velerlei functies
voor de ontwikkeling der Nederlandsche
luchtvaart, zoowel militaire- als verkeers-
ludhtvaart en de luchtvaansport, heeft ge
daan.
Ongeveer tachtig personen zaten aan bij
den maaltijd, waar als tafelpresident optrad
de oud-opperbevelhebber van land- en zee
macht generaal C. J. Snijders.
Voorts was o.a. aanwezig de minister-pre
sident dr H. Colijn.
Nieuwe IJsselbrug te Kampen
Voorstel van B. en W. aan
den gemeenteraad
KAMPEN, 2 Januari. B. en W.. hebben
den raad, die Woensdag aA zal verga
deren, een groote nieuwjaarsverrassing
bereid, er zal nl. een voorstel worden
gedaan tot het bouwen van een nieuwe
IJsselbrug.
De verbinding tussohen de beide IJssel-
oevers is een belang, waarvoor, de eeuwen
door, de Kamper vroedschap steeds groote
aandacht heeft gehad.
In de jaren 1448—49 werd de eerste brug,
welke van hout was, over de rivier gebouwd.
Deze brug werd in 1786 verbouwd. In 1872
moest zij plaats maken voor de tegenwoor
dige brug, die in 1874 in gebruik werd ge
nomen.
Deze brug voldoet niet aan de eischen, die
het moderne verkeer stelt; bovendien wordt
er aan getwijfeld of Ihaar draagvermogen
wel voldoende is voor de zware transpor
ten van tegenwoordig;
Door verbetering van verschillende toe
gangswegen, zooals KampenWozep, in 193£
Kampen-Zwolle en Kampen-Genemuiden en
over enkele jaren den Rijksweg door den N.O.
polder zal de brug in een behoefte voor het
interlocale verkeer moeten gaan voorzien,
Onder deze omstandigheden hebben B.
W. met medewerking van den Minister van
Waterstaat advies ingewonnen bij den
hoofd-iigenieur-directeur van den Rijkswa-
staat in de directie Bruggen. Ze komen zoo
tot het voorstel een nieuwe gemeentelijke
brug met drie verkeerestrooken en een rij-
breedte van pl.m. 9 meter over den IJssel
te doen bouwen en daartoe uit de gemeente
kas beschikbaar te stellen een bedrag van
250.000.
Aan rijk en provincie zal verzocht worden
zoodanige bijdragen voor dezen bouw te wil
len verleenen dat het ontbrekende bedrag
ad f 300.000 wordt gedekt Het werkfonds
zal verzooht worden zijn medewerking in
dezen te willen verleenen door het beschik
baar stellen van een 40-jarige armuïteits-
leening ten bate der gemeente tot een be
drag van f 250.000 gebaseerd op een rente
voet van 2Y2 procent.
NOTARIAAT
9 tot notaris binnen het arrondls-
ïaar, ter standplaats gem. Hoorn
G. van Houwenlnge). C. D. Broe
derland erg prettig hebben gehad. Ik hoop,
dat zij uit ons land even aangename herin
neringen zullen meenemen als wij uit het
hunne.
En daarmee was de officieele begroeting
ten einde. Een begroeting die gekenmerkt
werd door oprechte hartelijkheid en waar
deering!
Bij de officieels verwelkoming der bem anning en passagiers van de „Reiger" tia den terugkeer van den speclalen tocht
öaap Zuid-Afrika,hield Wntstef president 'dr, 'H, Colijn eert réde.
RUIM 45 MILLIOEN JUBILEUMZEGELS
VERKOCHT
'sGRAVENHAGE, 2 Jan. De postzegels, uit
gegeven ter gelegenheid van het Regeerings-
jubileum van H. M. de Koningin, zijn voor
het laatst gebruikt voor de frankeering van
de speciale K.L.M.-enveloppen, welke met de
Dingaansvlucht naar Zuid-Afrika zijn me
degegeven. Zoo is het thans mogelijk de in
totaal voor de zegels verkochte aantallen
vast te stellen. Deze zijn. van 1% cent:
18.715.607, van 5 cent: 23.618.643 en van 12%
cent: 3.368.882 stuks. Hiervan werden voor
de Dingaansvlucht-enveloppen gebruikt: van
1 cent: 14.433, van 5 cent: 14.386 en van
12% cent: 14.420 stuks.
De zich nog in handen van het publiek
bevindende jubileumzegels kunnen, tot 31
December 1939 voor frankeering worden ge
bruikt,
Mr. P. DIELEMAN
In het Zeeuwsoh Landbouwblad dankt Mr.
P. Dieleman allen die hem blijken van be
langstelling en meeleven zondem. Hij deelt
verder mede, dat hij door een noodlottigen
val in het begin van September een langen
tijd tot werkeloosheid gedoemd is tengevol
ge van dein door dien val bekomen hersen
schudding.
Tot zijn groote blijdschap kan hij mede-
deelen, dat de deskundigen hem, voorzoover
hun menschelijke wijsheid strekt, een her
stel voor zelfs 100 pet garandeeren, mits
hij nog eenige maanden in een zéér kalm
tempo arbeidt.
ARTS P. J. DE BRUINE
PLOOS VAN AMSTEL t
AMSTERDAM, 2 Jan. In zijn woning aan
de Stadhouderskade alhier is Nieuwjaars
morgen in den ouderdom van 74 Jaar ovei
leden de arts. P. J. de Bruine Ploo
van A m s t e 1, die niet alleen in de hoofd
stad, doch ook ver daar buiten groote be
kendheid genoot Hoewel hij geen spe
cialist was, legde hij zich in het bijzonder
toe op de behandeling van ingewandsziek
ten, waardoor hij zich een grooten naam
verwierf. Van zijn hand verschenen talrijke
publicaties op dit gebied, die de aandacht
van de wetenschappelijke wereld op hem
vestigden,.
VAN ONZE ADVERTEERDERS
De tien Populairste
Nederlanders
Onder toezicht van hef Amsterdamsche
Notariskantoor Voskuil en Warmelink is de
stemming van Maggi's Pöpulariteitswed-
strijd, vastgesteld.
Als eersten waren uitverkoren Zijne Excel
lentie Dlr H. Colijn en Prof. Dr. Willem
Mengelberg, wat pleit voor de goede opvat
ting van de vele tienduizenden inzenders
inzendsters.
Daarnaast hebben ook enkelen op het ge
bied van Kunst en Sport, die voor korteren
of langeren tijd de aandacht op zich geves
tigd weten te houden. De Radio-verslaggever
Han Hollander zag zich eveneens onder de
eersten geclassificeerd.
Verder is Nederlands grootste schaakmees
ter Dr Max Euwe een dergenen, die eer
plaats onder de tien uitverkorenen inneemt.
Een bewijs, dat deze wetenschappelijke tak
van sport alle waardeering heeft.
Ettelijke tientallen bekende namen op ve
lerlei gebied zyn verder naar voren gekomen,
doch kunnen zich niet tot de bovenste 10 in
stemmenaantal opwerken.
Kunst,
PROF. R. N. ROUD HOLST
OVERLEDI
Een groot schrijvi schilder
en teekenaar is higegaan
Na een ziekte, die sits kort ge
duurd heeft, is Zaterdan zijn wo
ning te Bloemenda Prof, Mr.
R. N. Roland Holst rieden.
Met Prof. R. N. Rolancolst verliest
Nederland een van zijnrootste en
veelzijdigste kunstenaarviens naam
niet alleen zal blijven rtleven als
die van den edelen voechter der
monumentale kunst, dodie zich te
vens een blij venden naa verworven
heeft als schrijver, schil1 en teeke-
Prof. Richard Nicolaas Rid Holst waa
op 4 December 1868 in Am'dam geboren.
Van 1887—1891 volgde hij Academie en
reeds in 1S92 begon hij nuet vervaardi
gen van lithografieën, waq hij zich eerï
eigen persoonlijken stijl wte venverven,
In 1918 werd Roland Hcals buitenge*
woon hoogleeraar verbondaan de Rijks-
academie voor Beeldenddunsten, van'
welke Academie hij van 1 tot 1934 de
teur.
leiding heeft gehad als ^leeraar-direc*
teur.
Van de belangrijke werl die Prof. R,
N. Roland Holst als monuitaal en deco-
ratief kunstenaar geschapheeft kunnen
o.m. genoemd worden de ndschilderin-
gen in de Amsterdamsche rs, in het ge
bouw van den Nederlands* Diamantbe-
werkersbond en in het gebr van de Ne-
derlandsche Heidemaatschq te Arnhemi
De veelzijdigheid van kunstenaar
blijkt o.a. ook wel uit deivangrijkheid
van zijn oeuvre als glazeniwaarvano.ro,
getuigen de schoone glassderingen in
de Domkerk te Utrecht, dtoote ramen
in de aula van het Amsfcmsche Ly
ceum. de ramen in het posttoor te Haar
lem, het boogvenster in het tkantoor van'
Utrecht enz.
Ook hiermede echter was belangstel
ling en de technische vaarceid van Ro
land Holst niet uitgeput. bleek een
voortreffelijk prottettist, geti het schoo
ne portret, dat hij maakte izijn echtge-
noote, de dichteres Henriëttoland Holst-
van der Schalk. Hij maaktitho's naa*
Brabantsche volkstypen, ex-ls, boekban
den, mozaieken, stempels, eEnz. Er is
bijna geen genre in de dedieve kunsL
dat hij niet met meesterii beoefend
heeft
Van de verschillende publies, die van
de hand van Prof. Roland st versche
nen zijn, noemen wij, bete het belle-
tristische werk „Overpeinzin van een
bramenzoeker", „Ethische toren in de
monumentale schilderkunst'De ontwik
keling en verwezenlijking architectu
rale gedachte in Holland", jer vrije ert
gebonden vormen in de plache kunst"*
zijn twee bundels „Over ku en kunste
naars". Als redacteur van tijdschrift
„De Gids" publiceerde hij lellen over
Puvis de Chavannes, over diasramen iif
de kathedraal van Chartres,;r Jozef Is
raels enz.
Slechts enkele maanden gen erkends
de „Bond van Nederlandschtrchitecten"
de groote verdiensten van of. Roland
Holst als monumentaal kun&ar voorde
ontwikkeling van de Nederlsche archi
tectuur door hem tot eere-1 id benoemen.
OPWAARTSCHE WEGEN
Naar Mr. Roel Houw ink in brief aan
de „Reformatie", gepubliceerd het num
mer van vorige week, meed heeft de
heer C. Rijnsdorp met ing van Jan,
1939 zitting genomen in de red», van „Op-
waartsche Wegen".
Faillissementen in 193!
Totaalbedrag ruim ƒ1 millioeistegen
Volgens het weekblad .jdelsbe-
langen" werden gedureni938 in
totaal 1277 (v. J, 1750) cteuren-
lijsten bij de gezameniijek fies iri
Nederland gedeponeerd.
Het totaail passief daarvaediroeg
ƒ26.470.016 (v. j. 25.279.18Jtarvan
prefererAJ 4.439.396 (v. j. ƒ5.004),
Kalenders
Na onze vorige aankondigirontvingen
wij nog de volgende kalenden
J. H. Goud N.V. Technisch -au. Bergt-
weg 310, Rotterdam. (Maandl*der).
Vollebregt, Rotterdam—Den ag. (Een
mooie maandkalender, die tctel heeft
„Sportvreugde te water en teid". Druk
en uitvoering keurig).
Papierwaren industrie H. D. g0rs N.V.
te Zutphen. (Maandkalender).
Kalender Gasbedrijf. (Zes bB ip zeer
artistieke uitvoering. De kalei js door
schoten met tusschenbladen, smaak
volle reclame yoor het gas ge). j