Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | 31 december 1938 | pagina 11

De Sleutelstad in
negentien-acht-en-dertig

UIT DEN OMTREK

ZATERDAG 31 DECEMBER 1938

VIERDE BLAD PAG. 15

Een mager jaar dat nog zoo
slecht niet was

Farao zag zeven magere en leelijke
koeien uit de rivier opkomen. Dat wa
ren zeven magere en leelijke jaren, maar
het waren er slechts zeven. Ook over de
wereld van heden gaan de magere ja
ren heen, maar zij houden niet op als
het zevende voorbij is. Wie zich in de
toekomst droomt heeft geen prettige
droom. Er blijven al maar magere koeien
uit de rivier opkomen. Zij eten de vette
jaren op, hebben ze reeds opgegeten,
maar men merkt niet, dat ze in hun
buik inkomen, want hun aanzien blijft
leelijk als in den beginne.

Het is vooral het gemeentebestuur,
dat daarvan mee te praten weet. Inder
daad heeft de gemeentehuishouding het
vet van de voorgaande goede jaren op
geteerd, maar het wordt nog hoe langer
hoe magerder in de gemeentekas. De
begrooting over het loopende jaar moest
met een verhooging der electriciteits-
tarieven en het bij elkaar schrapen van
geld uit allerlei reserves sluitend ge
maakt worden. De begrooting voor het
nieuwe jaar geeft zelfs hocus pocus pila-
tus-toeren te zien, want nu gaat men
leenen wat men vroeger niet heeft be
hoeven te leenen omdat men reserves
had, terwijl bovendien de gemeentena
ren 80.000.meer aan personeele be
lasting zullen hebben op te brengen. De
koeien worden hoe langer hoe magerder.

Wat de Gemeenteraad deed

En toch: het schynt dat de Faraosche
beesten nog heel wat schonkiger en leelijker
geweest zijn dan de jaren, die wij beleven,
want als wij zien naar hetgeen er ondanks
alle magerheid nog kan worden gedaan voor
werkloozen en andere hulpbehoevenden,
voor nuttige en zegenrijke instellingen, dan
moet veeT^eklag verstommen en dan kan
er nog steeds van een betrekkelijke welvaart
gesproken worden.

Dit blijkt ook wel uit het aantal openbare
werken, dat in het afgeloopen jaar weer kon
worden uitgevoerd of voorbereid.

In het begin des jaars kwam het sanee-
ringsplan Bouwelouwensteeg-Paradijssteeg
gereed en in de laatste raadszitting van het
jaar werden de voorbereidende besluiten ge
nomen voor het nieuwe saneeringsplan
Geeregracht-Kraaierstraat. Op 14 Februari
werd besloten tot de verdere verbetering van
den Witte Singel en de aansluiting van het
aangrenzende stadsgedeelte op de centrale
rioleering. Op 30 Mei werd goedgekeurd een
plan tot vernieuwing van de Schrijversbrug
en dat was precies op denzelfden dag, waar
op de nieuwe Weversbrug, die de Zijlsingel
met de oude stad verbindt, in gebruik ge
nomen werd. Ook met de overklui
zing van een gedeelte van het Gangetje, het
bouwen van een nieuwe brug ter plaatse
over den Nieuwen Rijn en met het afbreken
van het Nutrixgebouw werd halverwege dit
Jaar een aanvang gemaakt. Het werk is nog
niet klaar, maar het schiet toch al flink in
de richting. In de raadszitting van 26 Sept.
werd besloten ook het Rynsburgerwegkwar-
tier op de centrale rioleering aan te sluiten.

En behalve deze werken, die men onder
handen heeft of die men spoedig onderhanden
zal nemen, is er dan nog altijd de Stad
huisbouw, waaraan weer gestadig door
gewerkt werd, als gaat het niet zoo hard als
velen wel zouden wenschen. In het afgeloo
pen jaar is gebleken, dat de kosten voor den
bouw van het nieuwe Stadhuis (exclusief
meubileering enz.) 1.332.625 zullen bedra
gen (de aanvankelijke raming was een en
een kwart millioen). De verwarmingsinstal
latie werd op 11 April gegund voor rond een
ton en de electrische installatie op 14 Nov.
voor ruim 40.000.

Als andere belangrijke raadsbesluiten kun
nen nog worden genoemd de vaststelling op
9 Mei van het nieuwe politie-reglement, de
groote grondtransactie met de Gebrs van
Wijk op 11 Juli, alsmede de aankoop op 14
Nov. van grond aan den Roomburgerweg
(waarschijnlijk hoofdzakelijk ten behoeve
Van den bouw van 'n nieuw open zwembad)

In de zaken de gemeente belangende, kun
nen wij ook betrekken het besluit van de
Leidsche Duinwatermij om in plaats van het
waterleidingkanaal, waartegen overwegende
bezwaren rezen, een veertigtal putten te
graven in de Katwijksche duinen, teneinde
op die manier voorloopig in de waterbe
hoefte te voorzien, terwijl men zich verder
heeft aangesloten bfj de zgn. „Commissie
voor het Westen", die het probleem der wa
tervoorziening voor de verre toekomst zal
hebben op te lossen.

Tenslotte moet wat het vroede raads-
eollege zelf betreft, worden gememoreerd,
dat het interregnum van den waarnemend
wethouder van Febricage, den heer Wil
brink in het voorjaar een einde nam om
dat de heer Splinter weer in staat bleek
zelf deze portefeuille te gaan beheeren, dat
de heer T. S. G os li n ga, wegens vertrek
naar Amsterdam, zijn plaats inruimde voor
Mr Dr P. G. Knibbe en dat de heer P. M.
v. d. Voort, die uit de s.d.a.p. trad, zich
zag opgevolgd door den heer H. Oost
veen. Het heengaan van den heer Goslinga
beteekende voor de gemeente een gevoelig
verlies. Vooral gedurende zijn achtjarig wet
houderschap heeft hij onze stad grootelijks
aan zich verplicht.

Kerk en School

Wanneer wy nu overstappen naar het ter
rein van Kerk en School dan zien we aller
eerst, dat in de Geref. Kerk de door het
overlijden van DsH.Thomasen het eme
ritaat van DsW. Bouwman ontstane
vacatures werden vervuld door de intrede
op 9 F«>br van de predikanten Ds J. W e g-
gemans en Dr H. J. Westerink. Ook
in ander opzicht was het jaar voor de Geref.
Kerk belangryk. Op 25 Jan. werd nl. voor

loopig en op 22 Maart definitief besloten tot
het opdragen van den bouw der Nieuwe
Zuiderkerk aan den Lammenschansweg aan
architect A. v. d. Kraan. Op 21 Juli werd
de bouw aanbesteed en op 26 Juli gegund
aan den aannemer Leegwater te Heerhugo-
waard voor 76.600.—. Op 26 Nov. had, na
dat de fundamenten waren gelegd, de eerste
steenlegging plaats.

In het predikantencorps der Ned. Herv.
Gem. kwam wijziging doordat Dr J. C. S.
L o c h e r op 24 April afscheid nam van zijn
gemeente en wyk, om van een welver
diende rust te gaan genieten (zijn vacature
is nog niet vervuld), terwyl op 4 Sept.
Ds M. Ottevanger de plaats, die door
wijlen Ds Hartwigsen is leeggelaten, kwam
vervullen.

Er vallen in den kring der Ned. Herv.
Gem. nog enkele andere personalia te ver
melden. Na haar gedurende 57 jaar, waarvan
40 jaar als voorzitter gediend te hebben, trok
op 18 Mei de heer A. Kiel zich terug van
het werk der Zondagsschool „Prediker". De
heer G' Seydell herdacht op 1 Juni zijn
40-jarig jubileum als secretaris der kerke
lijke kiesvereeniging „De Ned. Herv. Kerk".
De heer A. J. Mazurel was op 14 Sept.
25 jaar bij de administratie der Ned. Herv.
Kerk werkzaam, de laatste jaren als boek
houder. Op 23 Nov. namen de heer en mevr.
v. d. Liefde afscheid als directie van het
Ned. Herv. Tehuis voor Ouden van Dagen
(Geref. Minnehuis) en werd het echtpaar
Wilbrink als zoodanig geïnstalleerd.

De Zondagsschool „Prediker" herdacht op
21 Juli haar 75-jarig bestaan. De C.J.M.V.
„Levendaal" bestond op 3 Oct. 60 jaar.

In de Geref. Kerk in Hersteld Verband
deed op 5 Oct. Dr J. G. Ubbink zyn in
trede als predikant in algemeenen dienst.

Het kerkelijk leven leed verliezen door
het overlijden van den heer G. d
Wolf, organist der Geref. Kerk aan de
Heerengracht en van den heer J. W.Kooy-
man, die langen tijd ouderling der Geref.
Kerk was en gedurende 25 jaar voorlezer in
de Hooigrachtkerk.

Van het erf der school kan gemeld wor
den, dat de Geref. Schoolvereeniging besloot
en goedkeuring kreeg op haar plannen tot
stichting eener nieuwe school in het ver
lengde van de De Mey van Streefkerkstraat.
Opgericht werd een Vereeniging tot stichting
en instandhouding van Chr. Nijverheids
scholen, die plannen tot de stichting eener
Chr. Huishoudschool voorbereidt. Pogingen
tot oprichting eener Chr. school voor buiten
gewoon lager onderwijs mislukten voorloo
pig. Begin Oct. werd de verbouwde Chr.
Fröbelschool (thans Prinses Beatrix-school)
aan de Heerensingel heropend.

Dit wat betreft het Chr. onderwijs. Ook
op het gebied van het openbaar onderwijs
vallen eenige belangrijke feiten te vermel
den. Op 8 Jan. werd het nieuwe Gymna
sium aan de Fruinlaan geopend. Dr J. C.
Schalkwijk nam op 9 Juli afscheid als
directeur der Gem. H.B.S. Als zijn opvolger
werd benoemd Dr J. D. A. Bok s.

De onderwijswereld leed een ernstig ver
lies door het overlijden op 21 April van den
heer J. Baak Jzn, inspecteur van het L.O.
in deze inspectie. Nog geen twee maanden
tevoren had hy uit zyn functie afscheid ge
nomen wegens het bereiken van den pen
sioengerechtigden leeftijd. Zijn opvolger werd
de heer B. v. Julsineha.

Chr. Sociale Actie

Voor de Chr. Sociale beweging was het
een jaar van lustra. Op 17 Maart vierde de
afdeeling van den Chr. Metaalbewerkersbond
haar 35-jarig bestaan en de afdeelingen van
den Chr. Fabrieks- en TransDortarbeiders-
bond en van den Ned. Chr. Landarbeiders-
bond haar 20-jarig bestaan; op 27 April werd
het 30-jarig bestaan der afdeel'ng van den
Bond van Chr. arbeiders in de bedrijven van
Voedings- en Genotmiddelen herdacht en
op 30 Mei het 35-jarig bestaan der afdeeling
van den Chr. Nat. Werkmansbond. Het be
langrijkste feit voor den Chr. Besturenbond
was echter ongetwijfeld de ingebruikname
op 30 Juni van het gebouw voor Chr. So
ciale belangen.

Persoonlijke feiten

Wanneer wij thans nog enkele personalia
vermelden, dan noemen wij eerst degenen
(voor zoover nog niet eerder gememoreerd),
die door den dood zijn weggenomen. Op 20
Maart overleed Mr A. v. d. E 1 s t, oud-amb
tenaar van het M.O. bij het kantongerecht
alhier; op denzelfden datum de heer K. T. H.
van H i e 1 e, administratief ambtenaar bij
Gemeentewerken; op 15 April de heer L. J.
C. A. G o r d a u, oud-notaris; op 21 April
de heer W. F. Verhey van Wijk, oud
directeur der textielfabrieken v.h. Gebrs.
van Wijk en Co.; op 11 Mei res.-kol. J. E.
Haitsma Muiier, oud-commandant van
het 6e R.V.A.; op 13 Mei de heer J. P. V e r-
gouwen, oud ax. lid van den gemeente
raad, oud-ouderling der Geref. Kerk; op 6
Oct. de heer W. J o o s t e n, oud-huisvader
van het Chr. Militair Tehuis; op 19 Dec. de
heer D. J. van Driesum, apotheker. Zy
allen waren menschen, die in onze stad be
kendheid genoten in kleiner of grooter kring.
Hun nagedachtenis zal bij velen in eere blij-

Er was vreugde naast leed. Hoevelen heb
ben in het afgeloopen jaar niet stilgestaan
bij vreugdevolle feiten? Wij noemen enkele
jubilea. Op 9 Februari herdacht de heer A.
J. Boekwijt, hoofdboekhouder bij de N.V.
J. J. Krantz en Zn zijn veertig-jarig jubi
leum; de heer J. Hartkamp, chef de
bureau ter Inspectie der Dir. Bel., was op
30 Maart veertig jaar in 's Rijks dienst; de
heer W. C. Legerstee, stationschef al
hier, herdacht op 1 April zijn veertig-jarig
jubileum in dienst der Ned. Spoorwegen, in
het najaar ging hij met pensioen; op 5 April
was de heer H. v. d. R e y d e n veertig jaar
meesterknecht bij Zaalbergs dekenfabrie-
ken; op 29 April was de bekende chirurg
DrJ. R. de Bruïne Groeneveldt
veertig .aar aris; op 1 Juni was de heer J.
Mater veertig jaar werkzaam in den Hor
tus Botanicus; op 16 Juli was de heer G.
Vclbeda veertig jaar bij de Inspectie der

i

Invoerrechten en Accijnzen; op 6 Sept. was
de heer J. P. M u 1 d e r Sr. veertig jaar druk
ker; op 18 Oct. herdacht de heer S. Wild
schut zijn veertig-jarig jubileum in dienst
der fa. A. E. v. d. Voet.

Tenslotte moeten wij nog vermelden, dat
tot gemeente-archivaris in Februari werd
benoemd Mr R v. R o y e n uit Utrecht, dat
Mr S. M o k op 16 Augustus werd geïnstal
leerd als voorzitter van den Raad van Ar
beid in de plaats van den heer T. S. G o s-
1 i n g a, die als zoodanig te Amsterdam werd
benoemd en dat op 29 Oct. het commando
van het 6e R.VA. werd overgedragen door
luit.-kol. C. de long aan luit.-kol. A. H.
Drijfhout van Hooff.

De Leidsche Hoogeschool

De Leidsche Universiteit had verliezen te
lijden door het overlijden van den oud-hoog
leeraar, Prof. Dr E. C. v. LeeTsum op 15
Februari, van den oud-hoogleeraar Prof. Dr
J. M. J a n s e op 31 I.Iaart, van den oud-
hoogleeraar Prof. Dr C. J. W. K o o 1 e m a n s
Beynen op 4 Juli en van Dr J. W. C.
Goedhart, oud-directeur van het Rijks
herbarium op 3 Februari.

Bij de rectoraatsoverdracht kon Prof. Dr
J. A. J. Barge zeggen, dat in het afgeloopen
Academie-jaar de doodsengel de actief die
nende hoogleeraren was voorbijgegaan. In
het nieuwe Academiejaar moest echter spoe
dig een verlies geboekt worden door het
overlijden op 29 Nov. van Prof. Mr D. v a n
Blom.

Wegens het bereiken van den 70-jarigen
leeftijd trad Prof. Dr. B. D. Eerdmana
af als hoogleeraar in de uitlegging van het
Oude Testament, de geschiedenis van den
Israëlitischen godsdienst en van de Israëliti
sche letterkunde. Zijn opvolger, Prof. Dr P.
A. H. d e B o e r, hield op 11 Nov. zyn inau-
gureele oratie.

Prof. Mr A. N. Molenaar aanvaardde
op 11 Febr. zyn ambt als hoogleeraar in so
ciale wetgeving. Op 28 October hield Prof.
Dr H M. R. L e o p o 1 d zijn inaugureele ora
tie als bijzonder hoogleeraar in de Italiaan-
sche archeologie vanwege het Leidsch Uni
versiteitsfonds. Prof. Jan de Vries was

ad interim bibliothecaris der Universiteits
bibliotheek in de vacature-Wieder, tot v
opvolger tegen 1 Oct. werd benoemd Dr T.

Op 13 Januari werd het groote woonhuis
aan het Rapenburg van wijlen Prof. Dr C.
Snouck HOrgror.Je als zetel van het Oos-
tersch Instituut in gebruik genomen. Op 23
Sept. werd door den Acad. Senaat met veel
plechtigheid de 200ste sterfdag van Boer-
haave herdacht. Op 21 Oct. had plaats de
heropening van den Hortus Botanicus e
ingebruikname van het nieuwe kassencom
plex.

Het was zoo slecht nog niet

Hiermede zijn we weer aan 't eind van
ons kort overzicht gekomen. Slechts het b
langrijkste kon worden vermeld. En hoe lang
zal ook dit nog in herinnering blijven?

Wij grijpen nog even terug naar het be
gin, waar we spraken over de magerheid
der jaren, die wij beleven en waar var
afgeloopen jaar al het zooveelste in de rij is.
De feesten, die wy in dit jaar gevierd heb
ben (de geboorte van Prinses Beatrix, de
dagenlange viering van het veertig-jarig re-
geeringsjubileum van H. M. de Koningin net
de succesvolle tentoonstelling „Leyds
Goedt", het 3-Octoberfeest, (dat voor velen
een aanleiding was om hun oorlogsangst af te
reageeren) hebben de magerheid niet kun
nen bedekken. En toch bewijst de opge
wektheid, waarmee die feesten gevierd
konden worden op de betrekkelijkheid van
de diskwalificatie van den tijd, dien wij be
leven. Het stedelijk leven is rustig zijn gang
gegaan. Er was nood, maar er was ook leni
ging van den nood. En voor velen was
maatschappelijk, een stil en gerust leven
betrekkelijke welvaart. Daarom kunnen wij
met dankbaarheid op het afgeloopen jaar
terug zien en zelfs hopen, dat het volgende,
wat zyn algemeen beeld betreft, niet minder
zij, al wenscht een ieder vurig, dat het in de
■eerste plaats machtig worden zal om de uit-
gestootenen uit het arbeidsproces weer daar
in op te nemen en dat het ook in andere op
zichten gelukkig zij, vol heil en zegen voor
onze stad en elk harer inwoners.

ALKEMADE

Het jaar 1938 stond in het teeken van
brand. Viermaal werd de brandweer gealar
meerd. Een groote inzouterij en een 7-tal
woningen te Roelofarendsveen werden in
de asch gelegd, voorts een groote veestal
met wagenstalling en hooiberg te Oud-Ade,
een woonhuis met hooiberg te Oude-Wete-
ring en een groote schuur te Roelofarends
veen. Het dorp Oude-Wetering werd aan
merkelijk verbeterd door den weg ter plaat
se te voorzien van een klinkerbestrating,
hetgeen een zeer groote verbetering is ge
bleken. Er is een begin gemaakt met den
aanleg van 'een nieuwen Provincialen weg
over de voormalige spoorlijn Leiden-Oude
Wetering, terwijl het zuiden van Roelof
arendsveen zeer binnenkort een nieuwe
schoeiing krijgt met klinkerbestrating. De
tuinderij leverde ook dit jaar weer geen be
hoorlijk bestaan op, zoodat wederom een
beroep op de Regeering moest worden ge
daan voor extra steun. De beslissing hier
omtrent is nog niet afgekomen. De veehou
derij had eveneens met moeilijkheden te
kampen, door het mond- en klauwzeer, dat
voor de veeteeüt een groote 9chade betee-

ALPHEN AAN DEN RIJN

.Ben rustig jaar!" In deze enkele woorden
is het overzicht van onze gemeente saam te
vatten.

Dit weerspiegelde zich voorad. wel in het
werk van den Gemeenteraad. Zoolang men
nog vele uren verpraat over een onderge
schikt ding als het éénrichtingverkeer in een
bepaalde straat, blijkt daaruit wel dat er ver
der met zoo veel belangrijke dingen waren,
t Besluit om medewerking te verleenen aan
den weg over de spoorbaan AlphenUit
hoorn en het rioleeringsplan dienen we nog
even te noemen.

We ontrukken ook nog aan de vergetel
heid dat 24 Januari, de eerste dame haar in
trede deed in den raad. Tot nu toe hebben
de vergaderingen daardoor niet langer ge
duurd.

De Gemeen'ebegrooting voor 1939 werd
dit jaar vroeg behandeld. Half November
werd deze aangenomen zonder een cent wij
ziging. Burgemeester en Wethouders smaak
ten de voldoening dat zij de eindjes weer
aan elkaar konden knoopen zonder belas
ting-verhooging.

Dit stemt temeer tot tevredenheid daar de
lasten steeds zwaarder worden.

De werkloosheidsuitgaven blijven hoog.
Wel viel er in vele bedrijven opleving te
constateeren. De metaalbewerkers plukterl
•hiervan de vrucbAen door een geslaagde
loonaotie, welke voldoening ook de land-ar
beiders hadden.

Maar de betonbedrijven moeten om te kun
nen concurreeren steeds meer gebruik ma
ken van jonge werkkrachten. Dus zijn er wel
belangrijk minder werkloozen onder de jeugd
tot 22 jaar, maar de ouderen blijven daar
door zonder werk waardoor de uitgaven voor
steunuitkeeringen niet veel minder worden.
Hier blijft dus zorg.

Meer werkgelegenheid ontstond nog weer
door de vestiging van de Scheepsbouwwerf
van de firma De Vries Lentsch.

De uitbouw van onze gemeente gaat steeds
voort. De Indische buurt is bijna gereed
evenals de Dichterswijk. Aan de aanleg van
de schilderswijk waardoor ook Oudshoorn
uitbouwt werd begonnen. Dat men voor de
toekomst ook optimist is, bleek wel uit het
uitbreidingsplan dat 11 April uitkwam en
den ontwerper alle eer aandoet.

Het karakteristieke van Gouwsluis ver
dween door de opening van de nieuwe
Gouwebrug op 11 September. Het raadhuis,
waarvoor op 19 Januari de eerste steen ge
legd werd ,is bijna voltooid en wordt een
sierraad voor de gemeente. Op 2 April werd
de Oosterbegraafplaats officieel door den
burgemeester geopend. Een der eersten die
hier ter ruste is gelegd was onze gemeente
archivaris de heer R e g t, wiens arbeid, in
het belang der gemeente, veel was.

W herinneren voorts aan het overlijden en
de teraardebestelling van onzen vorigen bur
gemeester Dr. Lovink.

Het verkeer eischte een 6-tal slachtoffers,
in December zelfs een tweetal ionge men
schen een van 34 er, een van 28 jaar.

Een zorgvolle ti'd voor vele ouders was de
periode van de kinderverlamming, welke
cok hier een tweteal kinderen het leven

kostte. De scholen waren een maand langer
dicht dan normaal.

Hier denkt men dan ook nog aan de fees
ten die in September gehouden werden en
voor de kinderen moes'-en worden afgelast.
Op waardige wijze toonde Alphen op 31 Jan.
en 1 Febr. en in de feestweek van 31 Aug.
6 Sept. de verknochtheid aan ons Vorstelijk
Huis.

Op Kerkelijk terrein wijzigde niet veeL De
Chr. Geref. Gemeente beriep weer tever
geefs een aantal predikanten. In verband
met de voortdurende ongesteldheid van Ds.
de Bruin werd tot hulpprediker bij de
Ned. Herv. Kerk, Juliamastraat, benoemd de
heer Godthelp alhier. Wij herinneren aan
het overlijden van den voortrekker uit het
Doleantie-tijdperk Ds. W. Maan op 29 Oc
tober in de leeftijd van 90 jaar, em. pred'
van de Geref. Kerk van Vreeland en Loenen
aan de Vecht.

Van het terrein der scholen verdwenen een
tweetal oud-gedienden. Op 15 Januari verliet
Mr. W y b e n g a de Chr. School, Juliana-
srtraat in verband met voortdurende onge
steldheid. Ook de heer H. Nijhoff, een
groot aantal jaren hoofd van de Chr. School
te Gouwsluis, verliet het onderwijs met pen
sioen. Hun arbeid zal bij velen in dankbare
herinnering voortleven.

Enkele jubilea volgen nog: 1 Januari was
de heer A. P. Tolk 50 jaar in gemeente
dienst; 10 October was de heer J a c. Hui
man 40 jaar bij de firma van Oordt en 17
October de heer L. Sneeuw 40 jaar by de
firma Kloot Meyburg. De vorige maand was
de heer Noordenbos 50 jaar bij Samson
N.V. en Mej. van Egmond vierde haar
gouden jubileum ails kosteres der Raadhuis-
straatkerk.

HAZERSWOUDE

Was 1937 een jaar waarin voor Hazers-
woude veel te doen is geweest, 1938 daaren
tegen is kalm en vreedzaam voor onze ge
meente voorbij gegaan. In de officieele we
reld van ons dorpje kwam geen verande
ring. noch op kerkelijk noch op wereldlijk
gebied. Een tweetal 'jubilea werd wereld
kundig, nl. het 25-jarig ambtsjubileum van
den heer A. Vet en liet 40-jarig jubileum
van den heer K. S t. a r i n g. De geboorte an
Prinses Beatrix ging natuurlijk niet onop
gemerkt voorbij zoomin als het Regeerings-
jubileum van onze Koningin.

De mooie nieuwe Provinciale weg kwam
dit jaar gereed. De Torenstraat is door d».
aangebrachte verharding een „straat" ge
worden. Wanneer door den aanstaanden
nieuwbouw van de Herv. Kerken tevens door
't bouwrijp maken van het uitbreidingsplan
het bouwen van een twaalftal woningen
enz. het aspect op dit gedeelte van het dorp
zeer veranderd zal zijn is onze gemeente
in het centrum geheel gemoderniseerd, waar
toe ook mede zal werken de vervanging der
oude openbare school door een nieuwe
Herv. school.

De weg door'het Rietveld liet ook in 1938
nog steeds op zich wachten. Toch bracht liet
afgeloopen jaar de mogelijkheid van zoo'n
weg dichterbij de werkelijkheid. De brand
in het Rietveld bij den heer van Dorp de
monstreerde toch wel den noodzaak van
dezen weg.

Voor de gevreesde kinderverlamming bleef
ook onze gemeente niet gespaard. Een vier
tal gevallen kwam voor, waaronder twee
met doodelijken afloop.

De toestand was voor de kweekerijen over
het afgeloopen jaar iets gunstiger dan het
vorige. Ook met den landbouw ging het iets
beter.

Door onderlinge bespreking der verschil
lende vakbonden werd voor deze gemeente
een collectief arbeidscontract vastgesteld. De
werkloosheid nam niet toe maar zelfs be
duidend af. Begon 1938 met een aantal werk
loozen van 143 waaronder 86 steuntrekken-
den, thans zijn deze getallen resp. 9S en 60.

HILLEGOM

Het afgeloopen jaar heeft een kalm ver
loop gehad. De blocmbollenkweekers heb
ben een buitengewoon groote oogst gehad
doch de prijzen wanen niet best en kwamen
niet hoven de gestelde minimumprijzen uit,
terwijl or nog een geweldig groot surplus
was. De c\|)orl is loegenoni- n, ofschoon in
het laatst van September angstige dagen
zijn meegemaakt. De werkloosheid is over
het algemeen lager gebleven dan verleden

jaar. De beide Nationale feesten zijn op
waardige wijze gevierd. Eén doodelijk on
geval heeft er plaats gehad. Op 28 Januari
erloor W. van Looij toet leven bij een aan
rijding. De brandweer heeft slechts één
zwaren brand te blusschen gehad en wel op
23 Juni toen de bloemenschuur van G^br.
Preenen afbrandde. De Gemeente-financiën
staan er ook wat beter voor, zoodat onz*
gemeente thans niet meer noodlijdend is.
De A.R. Kiesvereeniging „Nederland en
Oranje" herdacht op 6 April haar 50-jarig
bestaan. De heer H. v. d. Hoogt vierde op
14 Maart zijn 40-jarig zakenjubileum. De
heer L. Langeveld was op 23 Mei 40 ,aar
bij de N.V. Gebrs. van Zanten in dienst,
evenals de heer J. v. d. Bei ld op 20 Juni.
De hee.r H. J. Muller vierde op 3 Dec.
zijn 40-jarig jubileum in dienst der Ned.
Spoorwegen.

KATWIJK AAN DEN RIJN

Wanneer we ons bet voombijgesnelde jaar
1938 in gedachten terugroepen, dan denken
we allereerst aan den uitkomst van de hoofd
bronnen van bestaan, n.l. die van de bloem
bollenteelt en het tuinbouwbedrijf. Voor bei
den waren de uitkomsten zeer teleurstellend.
Deden aanvankelijk de prijzen van de
wasehpeen in het begin van dit jaar en ook
de loonende prijs der vroege aardappelen de
hoop van onze nijvere tuinders herleven, de
daarop gevolgde prijzen van de hoofdproduc
ten waren van dien aard, dat van geen loo
nende uitkomst van het bedrijf kan worden
gesproken. In het begin van dit jaar werden
door het bestuur van de Tuinbouwvereeni-
gimg ..Katwijk Omstreken" plannen be
raamd tot het bouwen van 'n nieuw veiling
gebouw. Verschillende moeilijkheden moes
ten worden overwonnen eer tot aanbesteding
kon worden overgegaan. Daarna had alles
een vlot verloop, zoodat aan het begin van
het zomerseizoen het nieuwe gebouw in ge
bruik kon worden genomen. In de Tuin-
bouwvereendging stak een storm op, die heel
wat beroering bracht, en dreigde te verwoes
ten wat met jarenlange zorg was opgebouwd.
Het einde was, dat verschillende verande
ringen in de interne zaken werden aange
bracht. Of dit alle verbeteringen zijn, zal de
toekomst moeten leeren. Vermelden we
dat Ds. H. Meijering, Geref. Pred. alhier
op 2 Nov. 1.1. onder veel belangstelling zijn
70-sten verjaardag modht vieren.

KATWIJK AAN ZEE

Het jaar 1938 is voor Katwijk zonder
schokkende gebeurtenissen ver loop en. Het
haringvisscherij-bedrijf gaf in 't afgeloopen
jaar geen onbevredigende resultaten te zien.
De andere takken van arbeid: bloembollen
teelt en tuinbouw leverden nog onbevredi
gende resultaten op. Het bad- en pension-be
drijf, dat voor Katwijk zoo belangryk is,
heeft een druk seizoen gemaakt. Het aantal
badgasten is nog steeds ieder jaar stijgende.
De pension-prijzen waren echter nog
Helaas eischte de zee eenige slachtoffers on
der de badgasten.

Van de belangrijkste gebeurtenissen kun
nen worden genoemd: op 16 Maart herdacht
de heer C. Jonker, rechercheur, het
feit dat hij voor 26 jaar bij de politie alhier
in dienst tradt. Op 23 Maart herdacht de
A. R. Kiesvereeniging „Nederland en Oran
je'' haar 50 jarig bestaan onder groote be
langstelling. In de laatste week van Mei gin
gen vele Katwijksche visschers in staking,
maar gelukkig is voor Katwijk 't conflict
vrij spoedig bijgelegd. De villa s Hoogcate en
't Waerle vielen in den zomer onder sloo-
pershanden. Op 9 Juli werd het nieuwe
padvindersclubhuis in de Zuidduinen door
Ds. Kalkman geopend. Op 18 Dec. vierde de
heer Nic. van Beelen zijn 25-jarig jubileum
als organist der Ned. Herv. Kerk.

KOUDEKERK a. d. RIJN

Het jaar 1938 verliep in onze gemeente
zeer kalm, zonder schokkende gebeurtenis
sen, noch in de burgerlijke noch in de ker
kelijke gemeente (n). De werkloosheid ver
toont nog immer 'n somber beeld. De groot
st* steenfab-iek in onze gemeente, waarop
gemiddeld 50 60 ingezetenen arbeid von
den, is nog steeds gesloten. Daarentegen
hebben dit jaar de dakpannen- en draineer-
buizenfabrieken volop gewerkt.

Er was dus nog veel zorg voor het ge
meerite bestuur.

Het gemeentelijk beleid is evenwel bij het
College van B. en W. in goede handen. Bij
de behandeling van de begrooting hadden de
raadsleden niets dan lof.

Wat het kerkelijk leven betreft moet ge
memoreerd, dat op 28 Januari in de Geref.
Kerk onder buitengewoon groote belangstel
ling plechtig werd herdacht dat het 50 jaar
geleden was, dat de Geref. Kerk werd ge
ïnstitueerd.

In de Ned. Herv. Kerk werd de openge
vallen plaats van Ds. A. W. M. Odé op 22
Mei ingenomen door Ds F. G. van Bins-

e r g e n over gekomen van Koudum.

De heer A. M i e o g. Hoof der Ned. Herv.
School moest wegens het bereiken van den
pensioengerechtigden leeftijd ontslag
en vertrok naar

LEIDERDORP

Het afgeloopen jaar steekt, bij terugblik
niet ongunstig af bij 1937.

Wel is waar kan door de blijvende werk
loosheid de algemeene toestand nog wel niet
zorgeloos worden genoemd, toch meenen wij
te mogen constateeren, dat dit jaar beter
was dan het vorige. Uit de opgaven, die ge
regeld in de verschillende dagbladen ver
schijnen, heeft men kunnen opmaken, dat
het aantal werkloozen geringer was dan ver
leden jaar.

Het bevolkingscijfer is steeds in stijgende
lyn.

Vermeldden wij 1 Januari 1938 3056 inwo
ners, thans wordt het getal 3200 overschre
den.

Er worden ook geregeld huizen gebouwd
moderne prettige woningen, die steeds veel
aftrek hebben. De straatverlichting onder
ging een verbetering, doordat nagenoeg alle
Qslantaarns door electrische werden ver
angen. In Juli' j.L werd ten behoeve van ue
Volkshuisvesting door de gemeente aaage
kocht een complex landerijen ter groote var
bijna 17 HA. De plannen tot aan eg van den
weg oeoosten Leiden, waarvan een gedeelte
deze gemeente ligt. nemen steeds vaster
vorm ran. In verband daarmede wordt het
uitbreidingsplan gewijzigd, waarvan het ont-
p juist eer. dezer dagen is binnengeko-
1. Tenslotte worde nog vermeld, dat de
nieuwe provinciale weg over den gewezen
spoorweg van hier naar Oude-Wetering
wordt aangelegd en d3i de weg Spanjaards-
brug lot Koudekerk buiten de bebouwde
kom door de provincie is gebracht op het
tertiair v-egenplaw.

LISSE

Het is wel onder somberder omstandighe
den geweekt dat een jaaroverzicht geschre-
moest worden. Na moeilijke jaren door
leefd te hebben mag thans dankbaar gecon
stateerd worden, dat de economische omstan
digheden iets gunstiger geworden zijn. Onze
gemeente mag zich met recht tro'sch gevoe
len dat zij haar financieele zelfstandigheid
heeft mogen behouden, dank zij het uiterst
voorzichtig beleid van het Gemeentebestuur.
Nu en in de toekomst zullen de vruchten
hiervan geplukt warden.

Dit jaar is voor onze gemeente van be tee
ken is geworden door het vertrek van Burge
meester Dr. S. Baron van Wijnbergen
en de komst van burgemeester Jhr. Mr. F C.
J. M. Ryckevorsel, een veelbelovend
magistraat. Moge onze gemeente onder zijn
energieke leiding tot steeds grooteren bloei
komen.

Op het Kerkelijk erf deden zich geen mu
taties voor. Van harte hopen wij dat Ds G.
Tichelaar weer volledig herstellen mag
en weer tot zijn dienstwerk iin zijn gemeen
te zal mogen ingaan.

De heer Themmen verliet de Ned.
Herv. School en werd opgevolgd door den
heer Bunt.

De openstelling van Amerika voor de Nar
cissen is van groote beteek en is te noemen
vooral voor de bloembollenkweekers aan de
Ldsserdijk, die bijna geheel in deze cultuur
hun bestaan vinden.

NOORDWIJK

Noordwijk begon het jaar met in spanning
de komst van den jongsten telg van het
Vorstelijk Huis te verbeiden. En, toen het
klokgelui en het klaroengeschal eindelijk,
eindelijk verkondigden, dat aan het wachten
een eind was gekomen, brak do bevolking
uit in laaiend enthousiasme voor de jonge
Beatrix.

Toen het voorjaar de velden rondom d9
dorpen kleurde als van ouds werden de ge
kopte tulpen en gestreepte hyacinthen ge
bruikt om kleur en geur binnen den huizen-
kring te brengen en honderden vreemdelin
gen van elders te lokken: het werd een bloe-
menfeest.

En toen de herfsttinten, wat vroeg dit
jaar vanwege den weinig warmen zomer,
reeds begonnen het blad te tooien, werd
Koninginnedag en jubileumfeest gevierd,
even opgewekt als overal elders.

In 't voorjaar bracht de gunning van d*n
aanleg van rioleering, aarden banen en
hulpstraten op het Beveaterrein door B. en
W. aan een ingezetene der gemeente, dia
niet-erkend aannemer was, heel wat rumoer.
De organisaties verhinderden de levering
van materialen. De heer Vogelaar interpel
leerde het bestuurscollege hierover, hetgeen
een avondvergadering van den raad bracht
met spannende momenten. Later werd de
zaak geregeld, waarbij elk der belangheb
benden een concessie schijnt te hebben ge
daan.

Het uitbreidingsplan vermocht nog slechts
een enkele maal de gemoederen van meer
direct belanghebbenden te beroeren. Kortge
leden kwam bericht dat Ged. Staten het
plan goedkeurden, behoudens enkele onder-
deelen.

In strijd met de praktijk der laatste jaren
is reeds in het oude jaar de begrooting voor
het nieuwe in den raad behandeld.

Maar...... de begrooting voor het afgeloo
pen jaar is nog steeds niet goedgekeurd.
Zooals men weet gaat het hier om de zoo
zachtjes aan beroemd geworden koffie en
om de niet-verhooging der vleeschkeurings-
rechten, waartegen G. S. bezwaar hadden en
doenrOVer de Kr°°n eerlan£ uitspraak zal

Noordwijk aan Zee breidt zich nog ge
staag uit. Dit jaar was de nieuwbouw be
angstigend groot. Vooral het grootere type
huizen is meer dan voldoende om in de be
hoeften te voorzien. Het kleinere type wordt
nog steeds vlot verhuurd. Maar het huis,
waar de werkman in kan wonen, zonder een
deel van den huurprijs te moeten terugzoe
ken in de onderverhuur aan badgasten jnt-
breekt nog.

Het voorseizoen was, mede tengevolge van
het koude weer, slecht. De gasten waagden
zich niet aan pen verblijf aan zee.

Ook hit schaaktournooi, waarvan inrn
zich veel beloofde, bracht niet het gewensoh-
te vreemdelingenbezoek. Zelfs het spelen
op Zondag, dat naar men meende wel zou
opwegen tegen ein door de gemeente te ge
ven garantie was onfortuin. Zaken doen op
Zondag bleek thans eens nadeelig te zijn.

In Augustus verliep het seizoen weer naar
tevredenheid.

De werkloosheid was ook het afgeloopen
jaar nog enorm groot. In den zomer bpreikte
de curve een dieptepunt, lager dan vonge
jaren en thans een toppunt, hooger Jan vo
rige jaren.

Er werd veel in werkverschaffing gewerkt
Dit drukte, anders dan in een enkple nabu
rige gemeente, waar men een andere telling
vclgde en deswege op een Jaag cijfer lvnocde.
net werkloosheidscijfer niet. Een tachtigtal
jongens werken thans in de staatsbossrlu-n,
hetgeen nog niet de vol!e instemming heeft
van de jongelui, die daar, reeds jaren aan
een s winters emplooi vonden en meenen.
ondanks de hardnekkige tegenspraak, in hun
belangen inderdaad geschaad te zijn. doordat
hun dezen winter die verdienste ontgaut

Do ovpreenkomst tusschen Rijk en gemeen
te betreffende transactie van grond ten Noor
den van den vuurtoren passeerde dezer da
gen de Eerste Kamer. Zoodat met dit werk
verschaffingsobject binnenkort een begin
zal kunnen worden gemaakt.

Onder den indruk van zekere beklemmen
de gebeurtenissen, werd pen luchtbescher
mingsdienst ingesteld.

Het is natuurlijk thans nog niet te zeggen
n welke mate dit feit belangrijk mag wor
den genoemd.

Dit jaar gingen van ons de heer J.Klóos,
bekend als schrijver van het boek .,Noo>d-
wijk m den loop der eeuwen". Hij bekleedde
ook op kerkelijk terrein hij hehoorde tot
de Ned Herv. Kerk verschillende functies
vtrDi d° Gprof °P ontviel de heer
j j a« 2 r, die haar jaren als ouderling
diende. Ook op het terrein der school bewoog
hij zich. Hij was lid der roinmi«ir voor hijz
nooden.

De heer C. K r u 1 s w ij k, ouderling der
Geref. Kerk eerst op Zee en later in Binnen,
werd eveneens grafwaarts gedragen Vroeger
was hij tien jaar lang lid van den ge
meenteraad voor de A R partij
D® |?eCr C- Verwev was onderwijzer aan
1 R K. Jongensschool. Hij was verbonden
aan een R K schoolblad. Ook was hij secre
taris van de plaatselijke afdeeling der Ver-
er-niging voor Bloembollencultuur. De hror
R Klunder ging heen als hoofd dei L
school Hij werd opgevolgd door den heer
M a r ij t

In het nummer ran a.s. Maandag
hopen wij nog enkele overzichten van
eenige plaatsen uit de omgeving op
te nemen.