55
De Wereldzendingsconferentie
te Madras
MI JN HARDT'S
DONDERDAG 29 DECEMBER 1938
DERDE BLAD PAG. 9
ONRECHTMATIGE TROTS
„Het socialisme schijnt als een licht in de
Huisternis", zoo snoefde de S.D.A.P. eertijd:
cn daarom hield men zijn Kerst vergadering.
Ook thans, nu men vriendelijke woorden
ivoor de Kerk en voor kerksche menschen
heeft, gaan de bijeenkomsten op de Christe
lijke feestdagen door. De verdoolde Christe
nen, die zich thuis voelen in S.D.A.P. en
N.V.V. mogen hierover wel eens nadenken.
Reden, om bijzondere aandacht aan deze
vergaderingen te schenken, is er overigens
niet En we zouden over de laatste Kerst
vergadering ook gezwegen hebben, indien
het niet gewenscht ware op te komen tegen
de zelfverheffing, waarin de S.D.A.P. maar
steeds gevangen zit
Zoo merkte de spreker, de heer Alb
'd a thans in zijn rede op:
„De beginselen van onze actie worden
stuk voor stuk overgenomen, net als in den
tijd met de kiesrecht- en achturendag-actie.
die eveneens herhaaldelijk door onze tegen
standers rijn doodverklaard, alvorens zij
door hen werden ingevoerd en zij zich daar
voor op de borst klopten".
Van dat stuk voor stuk overnemen van de
beginselen der sociaal-democratie zien we to
taal niets-, wel het tegendeel. De voorbeel
den daarvoor liggen voor het grijpen en de
roode pers heeft moeite genoeg om voor de
Volgelingen telkens nieuwe frontveranderin
gen aannemelijk te maken.
Voor zijn stoute en algemeene bewering,
alsof hij een dagelijks voorkomend verschijn
sel constateerde, had de heer Albarda
slechts één argument: Regeering en rechter
zijde hebben veel instemming betoond met
het plan-Westhoff tot uitbreiding der werk
verschaffing. En dat plan is eigenlijk, zoo
stelt men het voor, slechts een jongere uit
gave van het Plan van den Arbeid der
S D.A.P.
Ziedaar de navolging.
Nu begrijpen wij niet, dat een hoogge
plaatst regeeringsambtenaar een werkplan
zou durven indienen, dat niet meer dan een
nieuwe, misschien ietwat verbeterde editie
zou zijn van een luidruchtig aangekondigd
en alom besproken voorstel van een organi
satie.
Maar het is dan ook ganscih wat anders.
S.D.A.P. en N.V.V. hebben eerst in het
(Plan van den Arbeid, daarna in het rapport
Van openbare werken slechts gezocht naar
Uitbreiding van tijdelijke werkgelegenheid,
grootendeels ongeacht de vraag of het tot
duurzame werkverruiming zou leiden.
Het plan-Westhoff daarentegen wil een
antwoord geven op de vraag: hoe kunnen
wij door werkverschaffing komen tot uit
breiding van cultuurgrond, zoodat er op blij
vende werkgelegenheid gerekend kon wor-
Hen?
Wanneer de sociaal-democraten tusschen
Eet een en ander geen onderscheid zien, dan
is dat toch wel zeer kortzichtig. Maar men
zoekt daar nu eenmaal telkens naar een ge
legenheid om zich op de borst te slaan. Dat
moeten we niet uit het oog verliezen*
PROTEST NOODZAKELIJK
Het is, zooals „Friesch Dagblad" mee-
'deelt, in de gemeente Menaldumadeel ge
beurd. Daar gingen de baanvegers Vrijdag
aan het werk. Zaterdag kwam de opzichter
bij de vegers langs. En deelde hun mee,
dat men 's Zondags ook moest vegen. Som
migen maakten daar bezwaar tegen. Niet,
Omdat ze arbeidsschuw of bang voor de kou
jwaren. maar omdat zij den sabbat wilden
yieren naar het gebod.
Best, zei de opzichter. Er zijn liefhebbers
genoeg. Maar dan kom je de volgende week
ook niet op de baan. „Wat moeten wfij dan
'doen?" vroegen de vegers. „Kerstfeest vie
ren", was het sarcastische antwoord.
„Friesch Dagblad" protesteert tegen dit
onhebbelijk en onchristelijk optreden en
heeft direct den Minister van Binnenland-
sohe Zaken ingelicht.
Uitstekend. Dit schandaal verdient i
meene afkeuring. En daarom ondersteunen
wij dit noodzakelijke protest, Zoo iets mag
nooit meer voorkomen.
BINNENLAND
Officieele berichten
ONDERSCHEIDINGEN
Benoemd ia tot commandeur ln de Orde van
Oranje-Nassau: A. Hartog te Wassenaar; idem
tot ridder ln de Orde van den Ned. Leeuw: A.
E. Labouchere te Parüs. Bevorderd is tot offi
cier ln de Orde van Oranje-Nassau, L. Hercken-
rath te Parijs.
Toegekend is de aan de Orde van Oranje-
Nassau verbonden eere-medaille. in zilver, aan
E. de Broek, te Den Haag.
LEGER EN VLOOT
Benoemd en aangesteld ls bü den Mil. Pharm.
Dienst tot miL apotheker 2e kl., de heer F. H
L. van Os, apotheker.
RECHTERLIJKE MACHT
Herbenoemd zijn tot kantonrechter-plaatsver-
Vanger: in het kanton Zwolle: mr P. Kap_etJn:
in het kanton Den Bosch: mr J. S. L. Aghina;
Idem: mr AL F. H. Brouwers; ln het kanton
"Utrecht: mr J. A. van der Mersch; in het kan
ton Meppel: mr J. A. Krans, mr J. E. van de
Bhoer, W. van Dijk; in het kanton Middelburg:
hir J. H. AL Stleger, mr C. AL Kegge; in het
kanton Zaandam: w. R. Drost;, ln het kanton
Arnhem: Jhr mr G. A. A. Nahuys; in het kan
ton Emmen: mr J. A. ten Holte; in het kanton
ÏWageningen; mr. A. van der Deure. ln het kan
ton Den Haag: mr J. G. Bergsma; in het kan
ton Zutfen: mr C. E. Stolk.
Aangewezen zijn in de enkelvoudige kanier
Voor de behandeling van burgerlijke kinderza
ken tevens belast met de behandeling van kin
derstrafzaken van de arrondissements-recht-
bank te Dordrecht: tot lid mr AL van Aken en
tot plaatsverv. lid; Jhr mr D. J. P. Hoeufft,
rechters.
Aangewezen is in de eerste enkelvoudige
kamer voor de behandeling van burgerlijke
zaken van de arrondissements-rechtbank te
Arnhem: tot plaatsvervangend lid mr H. R. de
GEVANGENISWEZEN
Benoemd is tot lid van het college van regen
ten over do gevangenissen te Den Haag:
P.T.T.
Aan den ingenieur der telegrafie en telefonie
Ir E. Brandsma U eervol ontslag verleend,
KERK EN ZENDING
CHR. GEREF. KERK
Tweetal Te Murmerwoude, N. Brands
ma be Wildervank en J. Hovius be N. Pekela,
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Blankenham, J. L. Sprin
ger te IJbrechtum. Te Winsurr. (Grom.)
'D Colenbrander te PepergaBlesddjke.
Bedankt: Voor Deventer (vac. ter Haar),
R. H. Oldemam te Santpoort.
HULPPREDIKERS
Cand. J. J. Kedde, benoemd to^hulppre
diker der Geref. Kerk te Beekbergen voor
den arbeid te Hoenderloo, heeft deze
benoeming aangenomen* Hij blijft verschei
dene Zondagen in de gelegenheid om andere
kerken te dienen en kan een eventueel beroep
terstond overwegen. Zijn adres blijft: Dam
straat l&bis, Utrecht, telef. 10261.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Leermens
Ds. F. A. West hoff te Diever doet 22
Januari intrede bij de Ned. Herv. Gemeente
te Leermens. Bevestiger is dr. J. Riem
te Leiden.
OosterendBussum
Het afscheid van de Geref. Kerk te Ooste-
rijd (in H.V.) (op Texel) door Ds. E. C. B.
K o k is bepaald op 8 Jan. '39; bevestiging
intrede te Bussum op 22 Jan. Bevestiger is
Ds. G. W. van D e t h van Haarlem.
HET BROOD DES LEVENS
Het millioenenwerk der Bijbelverspreiding
(Van onzen Duitschen correspondent)
Wie door de Bernburgerstrasse wandelt
naar het gebouw, waar de vermaarde „Phil-
harmoniker" onder professor Furtwangler
hun concerten geven komt langs een huis,
waar boven den gevel met gouden letters
staat aangegeven Britische und Auslandische
Bibeigesellschaflt. Jaren achtereen zetelde dit
Berlijnsche filiaal der Engelsche wereldorga
nisatie parterre en in de etalage kon men toen
een grooten bijbel opengeslagen zien liggen,
waarbij eiken dag een nieuwe bladzijde werd
opgeslagen. „Uit zuiver zakelijke overwe
gingen zoo verzekerde ons de leider van
deze afdeeling van het Engelsche Bijbelge
nootschap zijn we boven gaan wonen en
zoodoende beschikken we niet meer over de
etalage, waar velen voor den opengeslagen
bijbel bleven staan."
Het ligt voor de hand, dat ook het werk
van deze groote organisatie onze belangstel
ling heeft en dors vroegen we den leider van
de Berlijnsche afdeeling, ons een en ander
over het thans vrijwel afgeloopen jaar te
vertellen „Het eenige doel van het Bijbelge
nootschap is de verspreiding van Gods Woord,
Boven alle verwachtingen zijn we in het af
geloopen jaar rijkelijk gezegend, zoodat ex
door ons im totaal 11.318.575 bijbels verspreid
Iconden worden. Ondanks de uitgebreide
godlloozen-organisatie en den oorlog, die op
verschillende landen en volken drukt, bleek
het verlangen naar den bijbel grooter dan
ooit. Zelfs in China zijn in totaal 3.031.090
exemplaren verdeeld en dait, terwijl de strijd
daar aan hevigheid heeft toegenomen.
,.Im twaalf nieuwe talen is de Heilige
Schrift verschenen, zoodat er thans in het
geheel 723 vertalingen op onze lijst voorko
men. Het wil toch wel iets zeggen, wanneer
de blijde boodschap, dat Jezus Christus ge
boren is, om den eenigen weg tot den waren
vrede te banen, in twaalf nieuwe vertalingen
het lidht mag zien!"
Het deed ons bijzonder goed, in diezen tijd
van geestelijke verwarring zulk een blijde
tijding te hooren en we verzochten onzen
zegsman om nog eenige nadere bijzonder
en de volgende Europeesche staten ls de
verspreiding vooruitgegaan: in Engeland,
Estland, Finland, Roemenië, Italië, Yoego-
Slavië, Giekenland, Tsjecho-Slowakije, Let
land, Portugal en Polen. Een zekere achter
uitgang is geconstateerd ten opzichte van:
Spanje, Frankrijk, Duitsehland, België,
Turkije, H o n g a r ij e, Bulgarije en Zwit
serland. Voor Afrika bedroeg de omzet
525.000 stuks. Alleen in de oostersche landen
zijn dit jaar 6.489.202 bijbels of onderdeelen
daarvan verspreid."
Sedert de stichting van dit Bijbelgenoot
schap werden in totaal 600 millioen bijbels
verspreid over de gansche wereld en bedenkt
men. dat de omzet tot in onzen tijd constant
gebleven is, dam moet de felste vijand van
het christelijk géloof toch even nadenken, of
zijn hetze tegen de Kerk van Christus wel
gefundeerd is op juiste gegeven. En gaan zijn
gedachten niet zoover, dan zal hij toch in
zijn onderbewustzijn ervaren, dat er een ge
heimzinnige aantrekkingskracht uitgaat van
het Boek der boeken, waarvan men in het
Derde Rijk officieel allang niets meer
wil weten!
Berlijn, einde December 1938.
Nadruk verboden.
De depuibaten der Gen. Synode van de
Geref. Kerken voor den geestelijken arbeid
onder de schippers hebben een rondschrijven
aam de kerkeraden gericht, waarin deze
den opgewekt tot ambtelijk bezoek aam binmen
hum ressort liggende schippers, dtie tot de
Geref. Kerken behooren, en tot het elkander
de hoogte houden vam de verblijfplaats
dier schappers. Bijgevoegd is een rooster voor
het catechetisch onderwijs aan schippers, zoo-
als dit reeds in onderscheidene havensteden
wordt gegeven; evenzoo een bewijs van lid
maatschap voor een jaar ter wille dJer
uiteraard vaak vam ligplaats wisselende
schippers.
Ds. J. H. DE VRIES t
BATAVIA 29 Dec. (Arneta). Te PengaJen-
gam is overleden de 78-jarige emeritus-pre
dikant J. H. de Vries. Ds. de Vries heeft
na Zuiderwoude (1884) en Rekken (1886)
vam 1887 tot 1912 zes Indische gemeenten
bediend, en daarna nog die van Eext, Oir-
schot en Oterheek tot zijn emeritaat im 1922.
Kerk en Staat in Duitschland
Los van Rome
Haivas meldt uit Berlijn:
In een interview met de Rote Erde heeft
de nationaal-socialistische leider van het dis
trict Weenen, Globocmck verklaard: ,.Er zijn
geen staatsvijanden meer im Oostenrijk. Kar
dinaal Inntzer is geen probleem meer voor
cms. In korten tijd zijn 52.000 mannen en
vrouwen uit de kerk getreden. Dat wa? het
doeltreffendste antwoord en het beste pro
test. Wij hebben daaraan, niets toe te voeg en'
De jaarvergadering van onderwijzend personeel aan Prot. Chr. Kweekscholen in
„Kunsten en Wetenschappen" te Utrecht. De voorzitter Dr. G. Kalsbeek
(rechts) overhandigt den scheidenden secretaris W. J. Visser een gongdie hij
als aandenken ontvangt.
Dr G Bouma gehuldigd
's-GRAVENHAGE, 29 Dec. In de geheel ge
vulde Oosterkerk is gisteravond Dr. CBou-
m a, die herdenken mocht, hoe hij juist gis
teren voor 25 jaar het predikambt aanvaard
de en die kort geleden 25 jaar gehuwd was,
op hartelijke wijze gehuldigd, een huldiging,
waarin eveneens mevrouw Bouma betrok
ken werd. Onder de aanwezigen merkten we
onder meer op mevr. Co lijn, Prof. Dr. K.
D ij k, en afgevaardigden van de gemeenten,
door den jubilaris in de voorbijgegane kwart
eeuw gediend.
Ds. J. van Nes had als voorzitter van
het Comité uit de gemeente, de leiding. Het
ligt niet in de bedoeling, aldus Ds. van Nes
aan het beging van de samenkomst, den
mcnsch te verheerlijken, maar het Soli Deo
Gloria te doen hooren.
Daarop werd namens den Kerkeraad het
woord gevoerd door Ds. J. Attema, voorts
door Mr. A. J. L. v. Beeck Calkoen, Ds.
van Nes, een afgevaardigde van de Kerk
te Schoonebeek, Ds. Oosterhof van Hoofd
dorp, den heer W ij n b e e k te Zwolle, een
afgevaardigde uit Zwollerkerspel, Ds. H a-
gen van Delft, die namens de classis sprak,
Ds. de B o n d t van Den Haag-West, Ds.
Attema. die op den evangelisatie-arbeid
van den jubilaris wees, den heer Van der
Waals van het Geref. Schoolverband, en
door den heer J. G. M a r s e i 11 e namens de
Oosterkerkwijkcommissie, waarna Dr. Bou
ma de gevoelens vertolkte, die in hem leef
den.
Het gesproken woord werd afgewisseld
door zang van de catechisanten en het Geref.
Evangelisatie-Zangkoor. Verschillende ge
schenken werden aangeboden.
Moeilijkheden bij de
gedachtenwisseling
De werkwijze van de conferentie
Ds. D. Crommelin schrijft ons vam-uit
Tambaram bij Madras het volgende, darto 16
December JL:
De Internationale Zendingsconferentie is
nu drie dagen aan dem gamg, maar het is
ker niet gemakkelijk, de indrukken daarvan
samen te vatten, vooral reeds hierom, dat elk
deelnemer slechts een klein deel der werk
zaam heden meemaakt. Het program is im 16
secties verdeeld, waarvan er de eerste week
acht vergaderen en de tweede week de overi
ge. In deze secties nu wordt het voornaamste
werk van de conferentie verricht: na de wij
dingsbijeenkomst waarin alle deelnemers
zich in de groote gehoorzaal vam 8.15 tot 8.45
vereenigen, worden de sectievergaderingen
vain 911.45 em vam 4.306 uur gehouden,
terwijl dam 's avonds weer algemeene bijeen
komsten op het program staan, waarin be
kende sprekers aan het woord komen.
Hoe elkander te begrijpen
De leiding der sectievergaderingen stelt
hooge eischen aan de voorzitters, die in den
kortst mogelijken tijd orde moeten brengen
in de zeer uiteenloopende opvattingen die de
deelnemers over het onderwerp dat aan de
orde is blijken te bezitten. Zoo bijv. in onze
sectie waar het onderwerp „Evangelism"
wordt behandeld: ons woord Evangelisatie
komt daar het dichtst bij, maar geeft toch
niet geheel weer wat de Angelsaksen daar
onder verstaan. En wanneer nu reeds tus
schen Hollanders en Engelsche. geen volle
dige overeenkomst bestaat, laat het zich zon-
r begrijpen dat er allicht nog meer
begripsverwarring ontstaat wanneer zooals
hier, Chineezen, Burmeezen, Indiërs, Zuid-
Amerikanen. Phüipimo's en anderen vam ge
dachten wisselen. De bekende C. F. An
drews, de vriend vam Gamdlhi en Tagore,
beziet het onderwerp vam een geheel andere
zijde dam bijv. een Mexicaan, die beheerscht
wordt door de tegenstelling van de Roomsche
kerk, zooals die in zijm land zich doet ken
nen, en de radicale houding die zijm regeering
daartegenover inneemt. De opvattingen over
wat Kerk is loopen evenzeer uiteen. Er zijn
er onder de jonge Indiërs die van een Kerk
zooals wij die kennen eigenlijk niet willen
hooren, en die zich veel meer willen aanslui
ten bij de eigenaardige vormen van gods
dienstige gemeenschap die zij in hun Hindoe
omgeving kennen. Daartegenover vertoonden
uitingen der oudere Kerken op dit gebied een
heel ander beeld, ook al loopen bij deze de
beschouwingen onderling nogal uiteen.
Het nut der relaties
Over de techniek der conferentie zou nog
veel te zeggen zijn, maar het zal goed zijn
die tot later te bewaren wanneer men een
algemeen overzicht zal hebben verkregen; nu
laat de gang vam zaken mij nog wel eens
denken aan een modernen veldslag waarin
slechts aan de opperste leiding bekend is
hoever men in de richting vam het gestelde
doel is gevorderd, terwijl de lagere, aanvoer
ders daarvan onkundig blijven. De opmer
king is echter reeds meer gemaakt dat de
berteekenis vam wereldbijeenkomsten als deze
niet uitsluitend en misschien zelfs niet aller
eerst ligt in de tastbare resultaten die er
worden bereikt, maar vooral ook in de ge
legenheid om met menschen uit alle deelen
der aarde im nauwe aanraking te komen en
zoo banden te leggen waarvan de beteekenis
moeilijk overschat kan worden. Daartoe is
hier te Tambaram de gelegenheid wel uiter
mate geschikt: wij leven hier volkomen afge
sloten van de buitenwereld en zijn geheel op
elkander aangewezen. Ik doe daarvan dage
lijks de ervaring op doordat ik te midden van
de Nederlandsch-Indische delegatie ben in
gekwartierd. en dus samen met Javanen,
Amboneezen en Minahassers mijn todiet maak
ln de gemeenschappelijke waschinrich'ing,
in de maaltijden zit en sarren over
tal van onderwerpen van gedachten kan wis
selen. Er ontwikkelt zich hier tusschen men-
'schen vam uiteenloopend volk en ras, leeftijd
en taal een kameraadschap die een heel
bijzonder stempel op dit samenzijn drukt.
Een Avondmaalsviering
Die eenheid en saxnenlbimddmg komt in hoo-
geren zin nog beber tot haar recht im de „de-
votio(n0ll,'-bijeenkomsten dier oonferentie; een
hoogtepunt daarin was heden de avondmaals
viering waartoe wij ons reeds om zeven uur
's morgens im de groote gehoorzaal vereenig-
den. Het werd gevierd naar Presbyteriaan-
schen ritus, maar ook tal vam Anglikanen
waaronder een aantal bisschoppen waren er
bij tegenwoordig. De leiding berustte bij ds.
An et, den vertegenwoordiger vam de zen
ding in den Belgischen Congo en bij dr.
T s j e n g, moderator der Church of Christ im
China, terwijl een tiental andere predikanten
van zeer uiteenloopenden volksaard of ker
kelijke schakeeringen als diakenen fungeer
den om de elementen van brood en wijn uit
be reiken aan de ruim 400 deelnemers, die
daarbij allen op hum plaatsen bleven zitten.
Hier werd nu waarlijk het oecumenisrh
karakter vam de kerk van Christus zichtbaar
en werden wij gewezen in de richting waarin
de ervaring der zending ons wijst, gelijk het
dezer dagen zoo telkens weer aan den dag
treedt dat de eindelooze verdeeldheid en ver
snippering der Westeraehe kerken een der
groote hinderpalen is voor de Evangeliever
kondiging aan de volken. Tusschen haakjes
mag hierbij wel worden opgemerkt dat wij L
Ned. Indië in dit opzicht zeer bevoorrecht
zijn boven landen als Ohina en India, aange
zien er bij ons vam confessiomeele verdeeld
heid weinig sprake is, en waar die voorkomt,
dit toch niet tot concurrentie tusschen twee
zendende Kerken op hetzelfde terrein aanlei
ding geeft, gelijk dat in India en China op
zooveel plaatsen het geval is. Ik spreek hier
natuurlijk alleen over Protestamtsche kerken
en haar onderlinge verhoudingen.
De Ned. Indische delegatie
Reeds meermalen sprak ik terloops over de
Ned.-Indische delegatie; het is goed daarover
nog wat meer te vertellen. Zij is samenge
steld uit den zendingsconsul mr. S. C. graaf
van Randwijck, dr. Ernst Verwie-
b e, eforus der Bataikzendlng, ds. E. G. v a n
K e k e m, zendeling te Kediri, ds. W. H.
Tutuarima*, voorzitter vam de classis
Ambon der Indische kerk, ds. J. Kruy t,
zendeling vam Midden-Celebes, mej. mr. A*.
L. Fransz, algemeen seoreiaresse van de
Federatie voor Vrouwen en Meisjes, ds. B.
Moendoeng en mevrouw, predikant im de
Minahassa, dr. A. Pos, docent aan de Theo
logische school be Djocja, dr. L. Leimena,
arts aan het zendbngishospitaal te Bandoeng,
dr. Wardojo, arts aan het zendingshos
pitaal te Poerworedjo, ds. Mas Mardjo
S i r, predikant te Kediri, de heer P a j a-
man Sitoempoel, schoolopziener en lid
vam de synode der Bataiksche kerk, de heer
Soetjipto, jeugdleider te Batavia en stu
dent aan de rech tshoogeschool, en verder nog
een viertal studenten aan de Hoogere Theo
logische school te Batavia. Uit deze opsom
ming kam tevens blijken, dat de inheemsche
kerken in Imdië reeds over een groep imtel-
lectueelen beschikken die in staat zijn om
met vrucht aan een internationale bijeen
komst als deze deel te nemen. Zij die door
hum studie niet reeds het Engelsch machtig
waren hebbert zich daarop voor deze gele
genheid nog afzonderlijk toegelegd, en hebben
het daarin zoover gebracht dat zij niet alleen
de besprekingen kunnen volgen, maar ook
daaraan actief deelnemen. Op de tuinreceptie
die de gouverneur vam Madras 15 dezer op
zijn buitengoed te Guindy. een voorstad vam
Madras, gaf voor de deelnemers aan de zen-
ddngscontferentie, trokken vooral ook de
Javanen in him nationale dracht zeer de aan
dacht, en werden zij in de plaatselijke bladen
met nadiruk vermeld omdat zij vloeiend
Engelsch spraken!
Het klimaat is hier in dezen tijd van het
jaar bijzonder aangenaam, totdus verre steeg
de thermometer niet boven 82 gr. Fahrenheit
daalde daarbij 's nachts tot 66 gr., zoodat
de avonden en ochtenden zoo koel zijm, dat
nen soms verlangt naar warmer kleeding dan
elen bij zich hebben.
Het is coder het schrijven vam dezer brief
intusscben reeds Zondag geworden. -n
gaan wij onze tweede werkweek in.
Het album
Het aan Dr Bouma aangeboden geschenk
ging vergezeld van een in saffiaanledcr
gebonden „Herdenkingsalbum bevattende
de namen van de leden der Geref. Kerk van
den Haag Oost, die aan Dr G Bouma ter
gelegenheid van zijn 25 jarig ambtsjubileum
een huldeblijk aanboden in een gemeente-
vergadering gehouden op 28 December 1933
in de Oosterkerk".
Na deze opdracht volgen op een aparte
bladzijde de namen van het Huldigings-
comité en vervolgens in lóopend schrift die
van de ongeveer 600 gevers.
Het album is een knap stuk werk van
calligrafeerkunst. Het is geheel belangeloos
ontworpen en uitgevoerd door den heer J.
Praamsma, die indertijd op dezelfde
wijze opn album voor hrt jubileum van Dr.
S. O. Los heeft verzorgd.
De opdracht is uitgevoerd in gothische
initialen (14e eeuw), z.g Favoriet gothiek,
en fractuurschrift met oud-gothische letters
of Monnikenschrift Het is een meester
stukje van letterschrift en versieringskunsl
Op de tweede pagine vragen gothische
initialen (15e eeuw), Romaansche gothiek.
en open rondschrift met versieringen de
aandacht.
Van het geheel geldt wat Huygens eens
dichte-
Zijn schoone woorden hoogh te roemen,
Wel schrijven heeft ook zijn bescheid,
En schoone letteren zijn bloemen,
Die met goê reden zijn te noemen:
Een zwijgende welsprekendheid.
ONDERWIJS
PROF. DR. K. SCHILDER
NAAR N. AMERIKA
Gisteravond hebben tal van vrienden uit
Rotterdam en Delfshaven aan het station
D.P. Prof. Schilder uitgeleide gedaan, die
met den trein van 9.47 naar Hoek van
Holland vertrok, om vandaar met de nacht
boot naar Engeland over te steken. De boot
trein van 10.02 had groote vertraging, zoodat
de hoogleeraar met den gewonen trein wat
eerder is vertrokken en sommigen, die hem
nog de hand hadden willen drukken, te laat
kwamen. Vergezeld van zijn echtgenoote en
kinderen, heeft Prof. Schilder van oud-col
lega's en vrienden hartelijk afscheid genomen;
hij zal rich te Southampton inschepen
boord van de Washington, met welke boot
hij Woensdag te New York hoopt aan te
komen.
Bij het vertrek met de boot uit Hoek van
Holland was ook aanwezig Prof. Dr. K. D y k,
die kort tevoren in Den Haag de huldiging
van Dr. Bouma had bijgewoond, alsmede de
heer F. Kouwenhoven, praetor van het Stu
dentencorps aan de Theologische Hoogeschool
te Kampen. Voorts zagen wij Ds. den
Boeft, Ds. Knoop, en Dr. G. K. Schoep
uit Den Haag.
Personeel Prot. Chr.
Kweekscholen
Op de gisteren te Utrecht gehouden Jaar
vergadering van de Vereeniging van Onder
wijzend Personeel aan Prot. Chr. Kweek
scholen, werd de voorzitter, de heer Dr G.
Kalsbeek van 's-Gravenhage, herkozen.
In de vacature van den secretaris, den
heer W. J. Visser, die niet herkiesbaar was,
werd benoemd de heer Mastenbroek te Rot
terdam.
De heeren J. Brinkman en Schilp werden
benoemd tot adviseerende leden bij het be
stuur van den Bond van Onderw. aan Prot.
Christelijke Kweekscholen.
Er was een schrijven ingekomen van de
Commissie tot Vernieuwing van het Chr.
Onderwijs (C.O.C.O.) met verzoek of de
vereeniging in deze commissie ritting wilde
nemen.
De voorzitter wees er nog op dat in de
vereeniging van Onderwijzend Personeel aan
Prot. Chr. Kweekscholen reeds lang de zucht
tot verbetering leeft.
Het voorstel om een lid der vereeniging
tot lid var genoemde Onderwijscommissie te
benoemen, werd door de vergadering aan
vaard.
Tevens werd besloten een bijdrage aan
C.O.C.O te verstrekken.
Het nieuwe bestuurslid, de heer Masten
broek te Rotterdam, zal de vereeniging in
de Commissie Vernieuwing Chr. Onderwijs
vertegenwoordigen.
Op het referaat van Prof. Waterink
de opleiding tot onderwijzer en de L.S. werd
nog uitvoerig van gedachten gewisseld. De
onderwijsvernieuwing, de Paedagogische
Conferentie enz., kwamen hierbij ter sprake.
De voorzitter sloot vervolgens de ver
gadering.
AFSCHEID G. J. O. VERMEER
In een vergadering van Oud-leerlingen en
Bestuur van den School met den Bijbel te
Noordeloos heeft de heer G. J. O. Vermeer
afscheid genomen als hoofd der school. De
leiding van dezen avond berustte bij den heer
G. Bikker Jac.zn., die na opening op ge
bruikelijke wijze het woord gaf aan den heer
J. Vonk, die namens het schoolbestuur den
heer Vermeer dank bracht voor alles wat hij
voor de school heeft geda>an en een fraaie
salonlamp aanbood.
Vervolgens gaf de heer T. Vink school
herinneringen en hield een proefklas welke
laxeer-
tabletten
werken zacht en zeker!
ooos 60ct
HKUT'5
grooten bijval oogstte. Namens het personeel
sprak de heer J. de Ridder, eerste onder
wijzer aan de school. HU memoreerde da
wijze van omgang tusschen hoofd en perso
neel en sprak den wensch uit dat de heer
Vermeer nog vele jaren van rijn welverdien
de rust mag genieten.
De heeren C. Versluis en M. van der
L e e d e n spraken namens de oud-leerlingen
en boden aan de familie Vermeer een haard
kachel aan.
Bewogen dankte de heer Vermeer voor
zooveel waardeering; waarna hij met dank
gebed dezen mooien avond sloot.
PRIVAAT-DOCENTEN
Bij beschikking van den minister van on
derwijs is dr. H. B. J. Schurink te Sohe-
vemingen, toegelaten als privaatdocent in de
faculteit der wis- en natuurkunde aan de
rijksuniversiteit te Groningen, om onderwijs
te geven in de chemie der aardolieproducten,
en dr. D. L. Friedmann te Leiden als
privaatdocent in de faculteit der letteren en
wijsbegeerte aan de rijksuniversiteit - te
Leiden, om onderwijs te geven in het Pali en
de geschiedenis van het Boeddhisme.
AFSCHEID H. HOEK
De heer H. Hoek, sedert 23 jaren hoofd
der Chr. school aan de Oranjelaan te Wad-
dinxveen, heeft zich om gezondheidsredenen
genoopt gezien tegen 1 Januari a.s. als zoo
danig eervol ontslag aan te vragen. Naar wij
vernemen zal de heer Hoek zich metterwoon
te Voorburg vestigen.
Onder buitengewoon groote belangstelling
van de zijde zijner leerlingen, oud-leerlin
gen, het schoolbestuur, gemeentelijke auto
riteiten en het Rijksschooltoezicht hebben
de heer en mevr. Hoek afscheid van Wad-
dinxveen genomen. Zij hadden vele harte
lijke toespraken en stoffelijke blijken van
waardeering in ontvangst te nemen en uit
alles bleek welk een groote plaats het schei
dende echtpaar in het hart van zeer vela
Waddinxveeners inneemt
H. TIMMER
Met ingang van 1 Januari a.s. zal de heer
H. T i m me r, hoofd van de Chr. school te
'Niezijl het Chr. onderwijs met pensioen
gaan verlaten.
De heer Timmer ontving zijn opleiding
aan de Normaallessen te Winschoten en was
als onderwijzer werkzaam aan de Chr. scho
len te Wildervank en te Stadskanaal. Ver
volgens was hij werkzaam als hoofd te Wie
rum om daarna weer onderwijzer te worden
aan een der Chr. Scholen te Groningen. In
1908 werd hij hoofd van de Chr. school te
Niezijl, welke functie hij dus 30 jaar heeft
uitgeoefend.
Buiten de school bewoog de heer Timmer
zich op verschillend gebied. Hij diende o.m<
tal van jaren de Geref. Kerk van Niezijl in
het ambt van ouderling.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Amarongen. School m. d. Bijbel. Tot
kw. m. a.: Mej. A. R. A. Bakker, kw. m. a.
aan een Chr. School te Driebergen.
G o r t e 1. Chr. School. Tot onderwijzeres:
Mej. A. J. Bruist, onderw. Chr. School te
Lemmer.
Rotterdam. Idenburgschool. U.L.O. Tot
onderwijzer: de heer N. Benschop, hoofd
Gustaaf Adolfschool te Mecheler. (België).
EXAMENS
Boekhouden M.O. Afdeeling Q. 'a.G i
v e n h a g e. Geslaagd F. J. Beekman, 's-Gra-
venhage, R. M. Bosschaart, Amsterdam, M. L.
Brunet de Rochebrune, Sneek, T. B. Bouma,
's-Gravenhage J. W. Dinjens, Nijmegen J.
van Eist, Haarlem, C. C. Fels, Amsterdam, J.
Friese, Groningen. P. J. H. Gregoire,
Maastricht, P. J. Hamelink, Rotterdam en
N. ten Hoor, Haren.
KUNST
Lili Krauss
Li li Krauss, zal
onder auspiciën
van de N.V. In
ternationale Con
cert-directie Ernst
Kraus gedurende
Januari een groot
tournée door Ne
derland maken
en o.a. een tour
née met het Con
certgebouw-Or
kest o.l.v. Eduard
van Beinum. Zij
zal voorts eenige
piano-avonden
geven.
Gisteren werd (e Hoek van Holland het 40-jarig bestaan der Chr. School
hoofd de heer A. Lems feestelijk, o.a. met de oud-leerlingen, herdacht. Groeps
foto van bestuur en personeel der jubilee rende school.
