SdULTE
TRIUMPH
VERWEND
IN SMAAK..?
ROOK
1 CENT
VIRGINIA
-'N TRIOMF
VAN SMAAK!
VRIJDAG 23 DECEMBER 1938
EERSTE BLAD PAG. 2
RONDBLIK
Zweedsch-Finsche
defensieproblemen
Wij, die in de lage landen aan de Noord
zee wonen, ingeklemd als het ware tusschen
Duitschland en Engeland, hebben wel eens
de neiging de Skandinaviërs te benijden,
omdat hun woonsteden zouden liggen in
een strategisch minder gevaarvolle zóne.
Wij vergeten daarbij dan echter, dat er
sinds 1914—1918 in de wereld heel wat ;s
veranderd, en dat n\et name de Sovjets voor
Finland, Zweden en Noorwegen een ge
vaarlijken buurman vormen, waarvoor «ij
terdege dienen op hun hoede te zijn. Welis
waar valt, bij de onzekere toestanden,
welke in het roode paradijs heerschen, in
het geheel niet te schatten, wat het roode
leger als aanvalswapen waard is, maair in
het algemeen mag toch worden aange
nomen, dat zoowel de Russische marine als
het luchtwapen ongemeen zijn versterkt, en
dat bij een toekomstigen oorlog, welke
tegen het ITerde Rijk zou gericht zijn, een
deel .van het catastrofaal gebeuren zich
zou moeten afspelen in de Oostzee, de Bot-
nische en de Finsche golf. Welnu, onge
veer op de plaats waar deze wateren samen
komen, tusschen de Zweedsche hoofdstad
Stockholm en de Finsche stad Abo, ligt een
eilandengroep, de zoogenaamde Alands-
eilanden, welke alsdan van eerste klas
strategisch belang zal kunnen zijn. Het
.valt te Begrijpen, dat men deze eilanden
thans in zijn versterkingsplannen betrekt,
om tegen elke gebeurlijkheid gereed te zijn.
Men stuitte daarbij aanvankelijk op
eigenaardige moeilijkheden, die ook
weder voortvloeien uit de regelingen, welke
■door Versailles getroffen zijn.
Toen Finland na den wereldoorlog een
zelfstandige staat werd, eischte het de
'Alandseilanden voor zich op, ofschoon
deze voor een belangrijk deel door Zweden
worden bewoond. Zweden liet gelijke aan
spraken gelden, en geen der beide partijen
wilde toegeven, omdat deze kleine rotsach
tige archipel, werd zij van versterkingen
voorzien, voor de andere partij aanzienlijke
gevaren zou opleveren. De na-oorlogsche
diplomaten velden derhalve een Salomo's
oordeel, gaven aan de Alandera een soort
van neutrale positie, welke door Genève
zou worden gewaarborgd, en bevalen dat
alles wat zich aan defensie-inrichtingen op
de eilanden bevond, ontmanteld moest
worden. Deze toestand leek bevredigend,
zoolang de volkenbond krachtig leek. Nu
deze zich het tegendeel heeft getoond, van
wat van hem werd verwacht, beseffen zoo
wel Zweden als Finnen, dat zich tusschen
hun kusten een onverdedigde, doch
belangrijke strategische plek bevindt, waar
aan derden wel eens, ten koste yoü
Italië zegt het accoord
met Frankrijk op
Omdat het nimmer werd geratificeerd
Voor zijn vertrek naar Boedapest heeft
C i a n o, de Italiaansche minister van bui-
tenlandsche ziaken, een nota onderteekend,
gericht aan de Fransche regeering, waarin
het accoord van 1935, tusschen Mussolini en
Laval gesloten, wordt opgezegd, op grond
van de overweging, dat Frankrijk het nim
mer heeft geratificeerd. Bevestigd werd, dat
in de nota werd te verstaan gegeven, dat
Frankrijk nieuwe voorstellen moet doen,
indien het de kwesties, die tusschen betae
landen gerezen zijn, wil regelen.
Of de Italiaansche nota uitdrukkelijk zegt,
dat eventueele nieuwe voorstellen van
Frankrijk rekening moeten houden met het
geheime pact van Londen van 1915, waarbij
aan Italië groote concessies op territoriaal
gehied worden gedaan, mits het deel nam
aan den wereldoorlog aan de zijde tier geal
lieerden, kon niet bevestigd worden.
Italië acht zich niet meer voldaan door
de concessies van de overeenkomst en stelt
officieel de kwestie der Italiaansche eischen,
vóór de aankomst van Chamberlain te Rome,
waarmede het klaarblijkelijk een grondslag
voor de Italiaansch-Britsche besprekingen
wil vormen.
Volgens zeer bevoegde opinie is deze Ita
liaansche nota de eerste diplomatieke stap
tot een officieele proclameering der territo
riale eisohen van Italië.
Dat het accoord van 1935 nog waarde zou
hebben, wordt door Italië ontkend, „want het
is volkomen verouderd, daar Italië in Abe3-
synië gewonnen heeft, ofschoon Frankrijk
in plaats van Italië te steunen, zooals Laval,
volgens de Italianen, zou hebben beloofd,
zich tegen de verovering verzette".
Een complot in Noord-Ierland
Het ministerie van binnen! an dsohe zaken
an Noord-Ierland heeft gistermiddag een
verklaring gepubliceerd, waarin het volgen
de wordt bekend gemaakt:
„Het was de politie ter oore gekomen-, dat
het Iersche republikein'sohe leger plannen
had beraamd voor aanvallen op personen,
die vooraanstaande functies bekleeden en op
regeerings- en andere eigendommen, te ple
gen in de dagen van Kerstmis en Nieuwjaar.
Om de volvoering van zulke uitwassen en
de ernstige ordeverstoringen, die er uit zou
den voortvloeien, te voorkomen, had de re
geering geen andere keuze dan de bekende
leiders en de vooraanstaande leden van
deze onwettige organisaties te arresteeren en
te interneeren.
Daartoe werd besloten en ingevolge dit be
sluit zijn tot dusver 34 leiders en leden van
de organisatie in hechtenis genomen",
Aan de lus
doornat geregend, koud en rillerig van 't
wachten op overvolle trams. Wie is Uw
";passagier? RHEUMATIEK! Onzicht
baar, nü nog voor U, doch binnenkort zult
U hem voelen. En hoe! Hij bezorgt U de
vreeselijkste pijnen, ondermijnt Uw gezond
heid en berooft U van Uw levensvreugde.
Geef hem geen kans! Verban hem met het
eenig juiste middel Kruschen Salts. Eiken
morgen „de kleine, dagelijksche dosis" en
hij heeft op U geen vat. Kruschen Salts,
uitsluitend verkrijgbaar bij alle apothekers
drogisten k 0.40, 0.75 en 1.60 (extra
groot pak). (Adv.)
Kabinet Daladier opnieuw
in de meerderheid
De Fransche Kamer heeft gisteren de de
batten voortgezet over de begrooting. Aan de
orde was het artikel betreffende de buiten
gewone nationale bijdrage van twee procent
der loonen en salarissen.
Bij de stemming over dit artikel is de re
geering opnieuw in de meerderheid geble
ven. Vóór stemden 322, tegen 265 afgevaar
digden, terwijl drie en twintig zich van stem
ming onthielden. Het kabinet had slechts
een amendement aangenomen, waarbij de
laagste loonen uitgezonderd worden.
Hitier en Memel
In een schriftelijk antwoord op een vraag
van den liberalen afgevaardigde Mande-
heeft Chamberlain verklaard:
„Hitier heeft mij medegedeeld, niet te
München doch te Berdhtesgaden, dat hij
gaarne bereid is, het gehied van Memel in
rijn tegenwoordigen staat te laten, mits de
Litausche regeering zioh aan het statuut
houdt".
De Spaansche burgeroorlog
DE SPIONNAGE-AFFAIRE IN
FRANCO-SPANJE
Er zijn verscheiden arrestaties
verricht
Een geval van Fransche
inmenging te Gibraltar
De regeering van Franco heeft aan het
Foreign Office een nota doen toekomen,
waarin de beschuldiging wordt geuit,
dat torpedo's, munitie en vooral lucht-
doelprojectielen te Gibraltar uit twee
Fransche lichters zijn overgeladen in
den torpedojager „Jose Luis Diez" van
de Spaansche regeering, welke aldaar
was binnengeloopen om averij te her
stellen,
In dezelfde nota wordt ook beweerd,
dat de bemanning van de „José Luiz
Diez' is aangevuld met Fransche matro
zen, afkomstig van verscheidene Fran
sche torpedojagers, en dat het in de be
doeling ligt, het vertrek van de „José
L/uis Diez" van Gibraltar te dekken met
eenheden van de Fransche vloot.
In de nota wordt gezegd, dat de recht-
sche regeering van plan is, het boven
staande als een flagrante schending van
de non-interventie-overeenkomst aan de
kaak te stelen.
Te Burgos wordt bevestigd, dat te San
Sebastian en in de provincie Guipuzcoa ar
restaties ztfjn uitgevoerd in verband met de
ontdekking van militaire documenten in de
bagage van den Britschen vice-consul. Tot
de aangehoudenen behoort ook een huisbe
diende van het Britsche consulaat te San
Sebastian. Deze, een Spaansch onderdaan
werd buiten het consulaatJ
beide naaatbetrokkenen, rich zouden kun
nen meester maken. Daarmee zou dan tevens
het einde zijn ingeluid van de scheepvaart
uit het hooge noorden, met name van de
belangrijke ertstransporten, welke in de
oorlogsdagen niet te ontberen zijn. Dank zij
deze ertsaanvoeren zou Duitschland in den
wereldoorlog een jaar langer zijn kamp
tegen de geallieerde overmacht hebben
kunnen volhouden!
De Alanders gevoelen er niet het minste
Voor, dat hun rustige eilanden tot militaire
centra worden gemaakt; zij houden het bij
de spreuk: een vergeten burger, een gerust
leven. Maar Zweden noch Finnen gunnen
hun thans deze rust meer. Tusschen Hel-
singfors en Stockholm hebben besprekingen
plaats gehad, waarvan het resultaat is, dat
de eilanden zoo spoedig mogelijk in staat
van verdediging zullen moeten worden ge
bracht. Om de oude moeilijkheid te om
zeilen, wie er heer en meester zal zijn,
hebben zij het op een accoordje gegooid, en
bepaald, dat de bezetting zal geschieden
door een gemengde macht van Finnen en
Zweden beiden, terwijl ook de Alanders
zelf het uniform zullen moeten aantrekken,
om in de handgrepen van dien modernen
oorlog te worden Ingewijd. Natuurlijk
wordt niet aan de groote klok gehangen,
op welke punten van de eilandengroep de
forten en verschansingen zullien worden
aangebracht; men kan overigens te kust
en te keur op deze rotsgroepen terecht, en
eventueel zal men de schaarsche bevolking
zonder al te veel moeite en kosten van het
eene naar het andere eilandje kunnen
evacueeren.
Zoo is het dan binnenkort met 'n nieuwe
volkenbondsidylle in het hooge noorden
gedaan. Ook hier zal de vreedzame weer
loosheid, welke niet langer past in een
wereld, welke vol dreiging van geweld is,
tot het verleden gaan behooren. De oude
waarheid doet immers weder opgeld, dat
wie den vrede wil, zich op den oorlog moet
voorbereiden. Zooveel is wel zeker, dat
naarmate Duitschland en Rusland en de
overige betrokken landen zich in de Oost
zee versterken, de kans op een gewapende
botsing in deze wateren eer zal af- dan
toenemen. Want practisch is deze zee een
vrij nauwe, aan alle zijden afgesloten bin
nenzee, welke niet al te veel ruimte voor
manoeuvreeren biodt. De partij, die bij een
zee-conflict in de minderheid zou geraken,
zou daardoor licht een catastrofe over zich
halen. Bij dezen twijfel over dien uitslag,
zal men zich derhalve zoolang mogelijk, en
zooveel als het eenigszins kan, willen
ontzien.
GARANTIE ^STANDGRO EN
GARANTIE - STAND BRUIN
GARANTIE.STAND R O OD
GARANTIE - STAND ZWART
GARANTIE - STANDBLAUW
ARCHITECTEN - HUISEIGENAREN
Worden 5 Jaar gegarandeerd
Brand in Hotel des Invalides
Alleen een zolderverdieping vernield
In een der historische gebouwen
Parijs, het Hótel des Invalides, dat oor
spronkelijk een rusthuis was voor ver
minkte militairen, en thans voor een voor
naam deel als krijgskundig museum is in
gericht, is gisteravond brand ontstaan. Het
teisterde de zolderverdieping van den
hoófdvleugel, alwaar archieven zonder ge
schiedkundige waarde een prooi der vlam
men werden.
De brand, die omstreeks kwart voor tien
werd ontdekt, zou zeker geen grootere pro
porties hebben aangenomen, zoo niet de
eigen bluschmiddelen van het paleis bevro
ren waren geweest, terwijl ook de met bui
tengewoon talrijk materiaal toegesnelde
brandweer zeer veel moeite heeft gehad, de
waterpijpen te plaatsen, daar de grond met
een dikke ijslaag was bedekt.
Ondanks de moeilijkheden is men erin
geslaagd, tegen half twaalf de uitslaande
vlammen te bedwingen. Het gebouw zelf
is gelukkig onbeschadigd gebleven.
Engelsche lagerhuis op
Kerstreces
Toen Chamberlain gisteren ln het
Lagerhuis de resolutie Indiende, om het huis
na afloop der vergadering van heden tot 31
Januari te doen uiteengaan, tenzij het open
haar belang vroegere bijeenkomst noodig zou
maken, voegde hij hier glimlachend aan toe
„Het verheugt mij te bedenken, dat, wat de
gevaren van dezen tijd ook mogen rijn, er
geen reden is om aan te nemen, dat wij van
dezen voorzorgsmaatregel gebruik zullen
moeten maken".
Nadat At 11 e e en nog enkele leden der la-
bouroppositie uiting gegeven hadden aan de
vrees, dat hét huis niet tijdig bijeen zou
worden geroepen, als zich bijzondere om
standigheden zouden voordoen, werd de me.
tie met algemeene stemmen aangenomen.
JAPANS PLANNEN
IN OOST-AZIE
Vorming van economisch bloc
en anti-Komintern-actie
Pers eischt afschaffing
der concessies
De Japansche minister-president prins
Konoje heeft een verklaring gepubliceerd,
waarin hij vast stelt, dat het sluiten van
een Chineesch-Japansch anti-Komintern-
verdrag en economische samenwerking tus
schen Japan en China op een voet van ge
lijkheid het leidende beginsel vormen voor
het herstel van de betrekkingen tusschen
Japan en het nieuwe China.
,De Japansche regeering, aldus luidt het
i Konoje's verklaring o.a., is, zooals reeds
i vroegere verklaringen is geconstateerd,
tviasfbesloten, de militaire operaties voort te
zetten, tot de anti-Japansche Kwomintang-
regeering volledig is uitgeroeid en tegelij
kertijd zal Japan nieuwe orde in Oost-Azië
vestigen in samenwerking met die vooruit
ziende. Chineezen, die onze idealen deelen.
Japan, China en Mandsjoekwo zullen ver-
ee-nigd worden door het gemeenschappelijke
streven een nieuwe orde in Oost-Azië te
scheppen, zich te verdedigen tegen het com
munisme en economische samenwerking tot
stand te brengen.
Japan verlangt dat China eigener bewe
ging volledige diplomatieke betrekkingen
Er wordt op gewezen, dat de houding der
Britsche vertegenwoordigers voorbeeldig
was. Er is geen enkele verdenking, dat het
Britsche agentschap op eenlgerlei wijze be
trokken zon zijn bij dit complot, IntegendeeL
Het agentschap heeft onmiddellijk loyaal
mot de autoriteiten samengewerkt, om de
affaire op te helderen.
Wat de Engelsche pers ervan zegt
De „Times' ls vnn meening, dat allereerst
het mysterie met dat valies moet worden
opgehelderd. „Het sOhjjnt zeker, dat docu
menten bulten medeweten van den vice-con
sul in diens bagage werden geplaatst Welke
hand heeft deze militaire plannen in het va
lies laten glijden, dat de vice-consul naar
Frankrijk zou overbrengen?, vraagt het blad
/ie heeft de aanwezigheid der plannen
in het valies aan de Britsche autoriteiten
onthuld?
Overigens is het niet de eerste maal, dat
het recfhtsche opperbevel belangrijke docu
menten verliest. „Het zoo goed voorbereide
offensief moest op het laatste oogenblik
worden uitgesteld, omdat een officier naar
de regeeringstroepen overliep en plannen
meden am. Het is misschien de voornaamste
reden voor de stopzetting der vijandelijk
heden. De groote koude heeft de legers ook
in hun winterkwartier gedrongen en de bei
de commandementen zijn bl4j, vain dit respijt
te kunnen profiteeren om zich te reorgani-
seeren".
De „Times" bespreekt dan de geruchten,
volgens welke een „zuivering" is ten uitvoer
gelegd in het rechtsche officiercorps. „Onge
twijfeld zijn deze geruchten overdreven,
maar, aldus het blad, het is zeker, dat op
winding heersoht bij de Requetes, die zich
ergeren aan de voortdurende inmenging der
Duitsdhe en Italiaansche officieren".
De „Daily Telegraph and Morning Post"
schrijft: „Diplomatieke waarnemers vragen
zich af of de strijd tusschen de Carlisten
Phalangisten, welke sinds langen tijd in de
door generaal Franco bezette gebieden broeit,
niet zal uitbreken vóór het voorjaar een her
vatting der militaire operaties zal veroor-
De „News Chronicle" wijst ook op de
eenigheid tusschen Phalangiten en Carlisten
eenerzijds en tusschen Spanjaarden en hun
Italiaansche bondgenooten anderzijds. Men
VICTORIA-
WATER
verhoogt U
Uw
GEZONDHEID
gen heeft in den „onmensohelijken opium
oorlog", teruggeven en Britsch-Indië moet
onafhankelijk worden, overeenkomstig do
Japansche bedoeling een nieuwe orde te
scheppen in het Verre Oosten.
Hieraan wordt toegevoegd, dat de leenin
gen van Engeland en Amerika aan China
Japan niet weerhouden, doch eerder aanspo-
in een einde, te maken aan den invloed
in het Westen in China.
De „Kokumin Sjimboen" is van meening,
dat indien de huidige toestand zal blijven
bestaan, Engeland misschien gelast zal wor
den, zich terug te trekken tot ten Westen
van de Golf van Arabië. Het zal Singapore
moeten prijsgeven en Indië onafhankelijk
heid schenken, aangezien 't, onder Britsche
heerschappij en exploitatie, den duuraamen
vrede in Azië schade doet.
aanknoopt met Mandsjoekwo.
Het bestaan van den invloed der Komin
tern in Oost-Azië kan niet worden geduld.
Japan acht het daarom een essentieele voor
waarde voor het herstel der Japansch-Chi-
neesohe betrekkingen, dat er tusschen de
beide landen een anti-Kominternverdrag
wordt gesloten in overeenstemming met den
geest van het a-nti-Kominternverdrag tus
schen Japan, Duitschland en Italië.
Ten einde een volledige uitvoering van
haar plannen te waarborgen, verlangt de
Japansche regeering, dat, met het oog op de
in China momenteel bestaande toestanden,
als anti-conununistische maatregel Japan
sche troepen in dat land worden gestation-
neerd, en wel op bepaalde punten, zoo lang
de desbetreffende overeenkomst tusschen
heide landen van kracht is en dat voorts het
an Binnen-Mongolië zal worden aan
gewezen als speciaal anti-communistische
Wat de economische betrekkingen tus
schen beide landen betreft, is Japan niet
voornemens, een economisch monopolie L
China uit te oefenen, noch is het voornemens
van China te eiachen, de belangen te beper
ken vian die derde mogendheden, die de
beteekenis van liet nieuws Oost-Azië begrij-
5n en dienovereenkomstig willen handelen.
Indien het doel, dat Japan met zijn gewel
dige militaire campagne beoogt, juist wordt
begrepen, zal het duidelijk zijn, dat het
gebiedwinst, noch schadeloosstelling voor de
kosten van zijn militaire operaties zoekt
Japan eischt slechts de minimum-garantie,
welke noodig is voor de vervulling door
China van de taak, welke dat land heeft als
deelgenoot ln de vestiging van een nieuwe
orde ln Oost-Azi5.
Japan eerbiedigt niet alleen de souverel-
niteit van China, doch het is zelfs bereid
afstand te doen van de rechten van exterri
torialiteit, welke het in China bezit, hetgeen
noodzakelijk is voor de volledige onafhanke
lijkheid van China.
Japansche pers stelt eischen
De Japansche. pers dringt er op aan, dat
Japan alle (buitenlandsohe politieke invloe
den in China zal verwijderen en het ver
ouderde stelsel van buitenlantLsche conces
sies zal afschaffen.
Engeland moet Hongkong, dat het verkre-
verklaart thans, dat het offensief Wjna on
mogelijk is wegens de gezamenlijke lengte
der belde fronten, 1G00 K.M., welke in zekere
streken, de Guadarama bijv., slechts zwak
worden verdedigd.
Onder deze omstandigheden is het onmoge
lijk in het geheim troepen te concentreeren
voor een offensief. Voor zij gereed staan om
aan te vallen, heeft de tegenpartij haar voor
zorgsmaatregelen reeds genomen. Bovendien
zijn de meeste troepen van Franco geoefend,
om hij verrassing op te treden. Zij rijn on
geschikt voor een aanval op groote schaal,
ïlet wordt duidelijk, dat
DoI>(>elT>iaTiii...leklier.man1
Goebbels is ziek
het D.N.B. is minister Goebbels
ziek. Hij lijdt aan een acute buikgriep-en zal
een dag of' wat het bed moeten houden.
Senator Pittman stelt feiten vast
WASHINGTON, 22 December. Pittmann,
de voorzitter van de senaatscommissie van
buitenlandsohe zaken, heeft de volgende ver
klaring gepubliceerd:
„1. Het volk der Vereenigde Staten houdt
niet van de regeering van Japan.
2. Het volk der Vereenigde Staten houdt
niet van de regeering van Duitschland.
3. Het volk der Vereenigde Staten is
naar mijn meening tegen ioderen vorm van
dictatoriaal bewind, hetzij communistisch
of fascistisch.
4. Het volk der Vereenigde Staten heeft
het recht en de macht, de moraliteit en de
rechtvaardigheid, in overeenstemming met
de met ons gesloten vredesverdragen, te
doen eerbiedigen en het zal dit ook doen.
Onze regeering behoeft geen militair ge
weld te gebruiken en zij zal dit ook niet
doen, als het niet noodig is".
Pittman heeft •yjn verklaring niet onmid
dellijk verduidelijkt, dodh later verklaarde
hij tegenover verslaggevers, dat hfj zijn op
merkingen had gemaakt als een „nuttige
vaststelling van de feiten". Zij gaven zijn
eigen persoonlijke inzichten weer, en hij had
ze niet geuit in zijn hoedanigheid van voor
zitter van de senaatscommissie van buiten-
landsche zaken.
De onderhandelingen tusohen Brussel en
Burgos, over het zenden van een Belgischen
vertegenwoordiger bij de Franco-regeering,
sohijiien een vlot verloop te nemen. Men j
verwacht, d'at tijdens het Kerstreces van het
Belgische parlement officieel tot de benoe-
ming van zulk een agent zal worden over- j
Fra
inning de mogelijk-
d is, de Spaansche regee-
g door den honger tot over-
e te dwingen".
Geniet
Heerlijke
KOFFFIE
MOKKA MELANGE 45 cent
EXTRA MELANGE 35 cent
HUISHOUD MELANGE 25 cent
G0EDK00PE KOFFIE 18 cent
(23
„Och ja, vrouwtje, zoo zien wij het Wie weet welke
zorgen Hendrik heeft. Toen hij vanavond even met Geertrui
praatte, hoorde ik hem tegen hóór zeggen, dat hij liever had,
dat hetgeen Marie van Oma zou krijgen, in contanten werd
uitbetaald. En toen Geertrui over een paar stukken iets
Vroeg, was hij mij te onzeker en te onrustig".
„Jij ziet toch ook alles", zei Greet. „Dat is mij ontgaan.
Maar ik ben moe, 'k ga Tineke helpen en naar bed".
,,'t Is morgen vroeg beginnen, daar heb je gelijk in", ant
woordde Chris.
Nadat ze samen nog even van het lachende kindje hadden
genoten, gingen ze naar bed.
Truus Staalberg hoorde de buitendeur opengaan, en met
een zucht sloeg ze haar boek dicht. Het was zoo mooi, graag
zou ze het heelemaal hebben uitgelezen. Vlug verdween het
in haar schooltasch en een aardrijkskundeboek lag op tafel,
toen vadei en moeder de kamer binnenkwamen.
Vader had niet veel op met de nieuwere Christelijke
schrijvers. Je kon je beter houden bij de degelijke ouder-
svctsche, zei hij altijd. Wat sloeg de buitendeur hard dicht.
Vader was zeker weer niet te spreken. Ja, hij had vanavond
al het land, dat hij naar oom Chris moest, om daar met de
familie de zaken van Oma van Dam af te doen. Moeder
kwam de kamer binnen, Truus hoorde vaders harde stappen
nog in de gang. Vader was alleen maar te spreken, als hij op
het dorp naar vergaderingen kon.
„Zoo Truus, nog op? En nog aan het leeren, is dat niet
te laat?"
Met een ondeugende tinteling In de oogen wierp Truus
een blik op haar schooltasch en fluisterde: ,,'k Heb een poos
gelezen."
Moeder begreep, en vroeg niet verder. Toch hinderde haar
dit samenspannen met haar dochter. Daarom zei ze dringend:
„Toe Truus, wees nu maar wat hartelijk voor vader."
Hendrik Staalberg kwam de kamer binnen, en Het zich
met een zucht in zijn stoel vallen. Truus vroeg belangstel
lend naar het kindje van tante Greet.
„Ik heb het in geen drie wekengezien, lacht het al,
moeder."
„Ja, het is een Hef kindje."
„Ik wou, dat ik daar wcxyde", hunkerde Truus.
„Dat zou je niet meevallen," bitste Hendrik, ,,'t Is daar
armoe en narigheid, dat verzeker ik je."
„Dat is niet waar," verdedigde Marie haar zuster. „Mak
kelijk hebben ze het niet", „maar het is er altijd gezellig",
vulde Truus haar moeder aan.
„Ze denken er maar makkelijk over, dat moet ik zeggen".
Met een nijdig, uitdagend gebaar kauwde Staalberg de punt
van z'n sigaar af.
Marie merkte wel, dat het bezoek aan Chris en Greet hem
geen goed had gedaan. Wat was er toch met hem? Zou hij
dan toch jaloersch zijn op die flinke gezonde jongen* yan
haar zuster? Marie wist er geen antwoord op, maar toch ver
dedigde ze opnieuw haar zuster.
Chris heeft altijd goed verdiend, hij is een flink vakman en
een verstandig huisvader. Greet is gezond en sterk, en 't is
waar, wat Greet altijd zegt, dat met de zorg ook het geluk
vermeerdert
„Daar merk ik anders weinig van", zei Hendrik. En Marie
voelde twijfel, of hij met deze opmerking zichzelf of het ge
zin van haar zuster bedoelde.
Truus hield niet van de scherpe gesprekken tusschen va
der en moeder. En dat gebeurde den laatsten tijd nog al eens.
Vader werd met den dag lastiger. Ze zou maar naar bed
gaan, misschien kon ze in bed nog even lezen.
„Welterusten vader, nacht Moes, komt u dadelijk nog
even?"
„Welterusten", mopperde vader, en meteen vervolgde hij
tegen zijn vrouw: „jij wordt net eender als je zuster en zwa
ger. Jij praat maar goed, dat er groote gezinnen zijn.
„Je hebt niet het recht zoo te oordeelen. Chris heeft altijd
flink gewerkt".
Marie besloot verder te zwijgen. Zij dacht aan het con
flict dat ze eenige maanden geleden met Hendrik had gehad.
Het was, toen Chris verteld had, dat hij Zaterdags en ook
wel eens Vrijdags en Zaterdags niet behoefde te werken.
Chris had gevraagd, of Hendrik wat voor hem te doen had.
Botweg had Hendrik geweigerd, er was absoluut geen werk
voor hem. Veertien dagen later hielp hij den zoon van een
kerkbestuurder, een vreemde aan werkjes, die Chris zeker
voor hem had kunnen doen. Wat had Hendrik toch tegen
Greet en Chris, 't Was, of hij onrustig werd, zoodra hij met
hen te maken kreeg.
Hendrik had de krant opgenomen. Een groot neutraal
blad. Ook daarover hadden ze al menig twistgesprek gehad.
Alleen de neutrale bladen gaven wat hem belang inboezemde
beweerde hij. Onrustig vlogen ook nu zijn oogen langs de
beurs-kolommen. „Alles naar beneden", zei hij in zichzelf.
Hij zou niet graag tegenover Marie erkennen, hoe slecht het
er voor stond met zijn financiën, Marie, die nog altijd dacht,
dat hun kapitaal welverzekerd op de bank stond. „Ellendige
tijden", dacht hij. Als het zoo doorgaat, zijn we volgend jaar
straatarm. Hij schokte op, las den naam van een buitenland-
sche firma de letters brandden waarom speculeerde hij?
Om meer te krijgen, anders nergens om. De krant trilde in
zijn handen. „Schumacherzei hij nu hardop.
„Is er wat, Hendrik?" vroeg Marie, en ze schrok van zijn
aschgrauw gezicht.
„Welnee, ik mag toch wel wat makkelijker gaan zitten".
Ze zweeg, en hij keek weer in de courant. Marie merkte,
dat hij lang op één punt staarde.
Ze stond op, wierp een blik in de krant. Getallenreeksen,
beursberichten. Ja, daar werd je niet wijzer van. Ze wilde
wel aflezen van die pagina uit de krant, wat Hendrik zoo
bezwaren kon. Ze verzette een plantje, ging weer zitten.
Vragen durft ze niet. Toch is ze ongerust, en met verlan
gen denkt ze aan Greet. Greet is wél gelukkig: Chris is met
zijn oordeel over anderen minder hard. Hendrik is hard en
streng, is dan pas goed te spreken, wanneer hij anderen met
striemende woorden, liefst met de meest strenge aanhalingen
uit den Bijbel, weet klein te krijgen. Haar laat hij overal
buiten, alleen zulke triomfen, die mag ze met hem deelen.
Chris overlegt alles met Greet, ze deelen samen de zorgen,
de moeiten. Nooit kunnen die, zóó gedragen, tot een last
worden,
Wordt vervolgd
