VAN eh VOOR
GEHAAKTE KANT
KERSTGEBRUIKEN
in vreemde landen
K«G
UITGAVE DER VIJF SAMENWERKENDE CHRISTELIJKE DAGBLADEN
19—24 DECEMBER 1 938
Kerstfeest
en huisvrouw
Het feest, waarbij wy de komst van den
Heere Jezus als een klein, hulpeloos kindje
op deze zwarte aarde, gedenken, wordt
door welhaast ieder onzer het liefst in den
huiselijken kring gevierd. Zeker het
jaargetijde leent er zich ook bij uitstek
voor, maar, ware dat niet het geval, dan
nog zouden wij het teere en wonderlijke
dat om de Kerstgebeurtenis hangt, niet
kunnen rijmen met het oppervlakkige, we-
reldsche gedoe om ons heen. Aan Kerstbals
en -diners, waarvoor velen om ons heen
plannen aan 't maken zijn, hebben wy heel
geen behoefte, neenwy brengen deze
feestdagen het liefst bij „eigen menschen'
Dat dit evenwel voor de huisvrouw een
massa zorgen en drukte meebrengt, spreekt
wel vanzelf. Evenals met ieder huiselijk
feest, hangt nu heel veel van haar af.
Wat is er van te voren niet te regelen.
Al is er geen kerstboom in huis, toch wil
menigeen een feestelijke (hoewel rustige)
versiering in huis aanbrengen met wat geu
rig dennengroen, een beetje hulst en eenige
kaarsen. Dit alles niet om stemming te
kw e e k e n, maar om uiting aan ons fees
telijk en dankbaar gevoel te geven. Te
recht heeft iemand eens gezegd: „in de
aankleeding en versiering van haar huis
openbaart zich het innerlijk wezen van de
vrouw."
Dan moet de logeerkamer in orde gemaakt,
want evenals andere jaren, komen Oma en
tante Dien het Kerstfeest bij ons vieren.
Het nieuwe, fluweelen jurkje voor ons
dochtertje moet nog geborduurd.
Niet het minst wordt in deze dagen veel
van onze bak- en braadkunst geëischt. In
dien de beurs het toelaat, heeft ieder graag
een „Kerstbout" op tafel. Ook is onze echt
vriend dol op eigengebakken krentenbrood.
Dit alles vereischt veel tijd en zorgen.
Daar komt dan nog bij dat de Kerstvacan-
tie reeds begonnen is en onze bengels zich
nogal roeren (wat meestal het geval blykt
als Moeder zélf dxuk-in-de-weer is).
Hoe licht gebeurt het dan niet dat, als op
den eersten Kerstdag het gezin rond de
ontbijttafel geschaard is, en Vader den Bijbel
opslaat om de welbekende geschiedenis te
lezen, Moeder door vermoeidheid de kracht
mist om boven hgar zorgende aardsche ge
dachten uit te komen (de haarstrik van
Truusje zit lang niet onberispelijk en Va
ders zwarte jasje vraagt beslist om een
vochtigen borstel).
Het „één ding is noodig" is vergeten.
O, ik weet uit eigen ervaring, het is alles
heel makkelyk gezegd en het is onze taak
om goed voor ons gezin te zorgen; maar
tochals dit alles een Maria Magdalena
van ons gaat maken, zyn we op 't verkeer-
Laten wij toch, vóór we met onze toe
bereidselen beginnen, rustig overdenken,
of alles klaar kan komen zónder dat onze
persoonlijke Kerstfeestviering in het ge
drang komt, en zoo dit het geval mocht
zijn, laten wy dan den moed hebben, enkele
niet-strikt-noodzakelijke dingen uit ons
program te schrappen.
Truusje moet het dan nog maar met haar
oude jurkje doen en het krentenbrood van
den bakker zal Vader ook wel smaken. En
zoo kunnen we doorgaan. Een ieder weet
dat het best voor zichzelf te regelen.
Zoo vinde het Kerstfeest dan ook ons, bezi
ge huisvrouwen, in volle overgave neer
geknield bij de kribbe van Bethlehem.
Wat wij er ontvangen, strale van onze ge
zichten en doe ons, mét de onzen, een ge
zegend Kerstfeest vieren.
HUISVROUW.
KERSTGEBAK
Voor wie er tijd voor heeft in de drukke
dagen vóór Kerstmis geven we hier eenige
recepten voor zelfgemaakt Kerstgebak.
Allereerst de, in Engeland in geen enkel
gezin ontbrekende, plumpudding, die
echter ook bij ons in Holland hoe langer
hoe meer begint in te burgeren. Weliswaar
is plumpudding iets bewerkelijker dan ge
woon gebak, maar de voldoening als hij
brandend wordt binnengebracht, loont in
ruimte mate de moeite, die ervoor besteed
PLUMPUDDING
80 gr. bloem, 45 gr. oud brood zonder korst.
80 gr. krenten, 100 gr. Sunmaid rozijnen,
50 gr. kalfsniervet, 50 gr. amandelen, 80 gr.
donkerbr. suiker, 2 zure appelen, 30 gr.
sucade, 15 gr. geconfijte oranjesnippers, sap
en schil van een halve citroen, 2 eieren,
wat zout en nootmuscaat, y2 d-L. rum.
Hak het vet fijn, zeef de bloem, rasp het
brood, wasch de rozijnen. Schil en snipper
de appelen. Wel, pel en maal de amandelen.
Hak de sucade en de oranjesnippers. Roer
al deze ingrediënten zoolang met de suiker,
geraspte citroenschil, kruiderijen en citroen
sap tot ze eenigszins samen hangen. Voeg
dan de losgeklopte eieren en de rum toe.
Besmeer een warmen puddingvorm dik met
boter en kook hierin de massa plm. 5 uur,
au bain Marie, d.w.z. plaats den vorm in
een pan heet water en houdt dit aan den
kook. Giet er desverkiezend vóór het bin
nenbrengen wat rum over en steek die aan.
yersier den pudding met hulst.
TULBAND
4 eieren, 100 gram bloem, 80 gr. boter, 80
gr. suiker, 80 gr. krenten, rozijnen en sucade,
geraspte schil voor 1 citroen, 4 gr. zout
Wasch de krenten en rozijnen en droog ze.
Besmeer een tulbandvorm van iy2 L. in
houd dik met boter. Bestrooi hem met bloem;
verwijder overtollige bloem. Roer de eier
dooiers lang met de suiker, zoodat ze dik
en schuimig zijn geworden. Klop de eiwit
ten in een groote kom stijf. Snijd boter en
gezeefde bloem door elkaar, doch zorg dat
het niet samenhangt. Leg de boter-en-bloem-
massa op de eiwitten, hierop de schuimige
eierdooiers en hierop nu de dooreenge-
mengde krenten, rozijnen, sucade en ge
raspte citroenschil. Schep de massa luchtig
met een lepel doorelkaar en doe ze vlug
over in den tulbandvorm. Zet den tulband-
vorm in een heeten oven temper dezen na 20
minuten. Bak hem gaar in ongeveer 1
uur. Controleer of de tulband gaar is door
er een breinaald in te steken: er mag geen
deeg aankleven. Keer den tulband op een
taartrooster of paardeharen zeef en laat hem
uitdampen op een tochtvrije plaats. Bestrooi
hem na bekoeling met poedersuiker.
Voor onze bakvischjes
Deze schets geeft een paar ontwerpjes aan
voor van wol gehaakte mutsen en tasschen.
Boven links een klein mutsje, dat zoo gaar
ne door jonge meisjes gedragen en met
kleine speldjes op de lokken vastgehecht
wordt. Men begint met kleine cirkels te ha
ken voor d«_n rand. Heeft men de vereisch-
te wydte, dan haakt men het bolletje erin
van gewone stokjes (in 't midden beginnen
en telkens een weinig meerderen). Daarna
rand en bol aanelkaar naaien.
Voor het rechtermutsje wordt begonnen
met den bol, die zooveel mogelijk plat moet
blyven, daarna de rechte rand (overdwars).
Alles van stokjes, desgewenscht met stre
pen van afstekende kleur in den rand. Is de
muts te slap dan kan men eventueel taille
band aan den binnenkant van den rand
naaien.
Stormbanden van stokjes of vasten tegen-
genaaid met smal, plat elastiek.
Beneden links tasch van vasten, afgewis
seld door een rij stokjes, rechts eveneens een
gehaakte tasch. Hiertoe haakt men puntig
toeloopende reepen (van vasten) van af
stekende kleuren.
Het verdient aanbeveling deze tasschen met
stevig linnen te voeren.
Beide sluiten met rits.
KERSTROOS
In het hartje van den winter
Als het bloeien is gedaan
Maar er bloemen op de glazen
Schitter-wit geteekend staan.
Als de boom en zyn ontbladerd
En ontredderd en ontdaan
Met hun kale zwarte takken
Droeviglijk te droom en staan.
Als de aarde ligt te rusten
Onder blanke sneeuw gedekt,
En er nergens meer een speelsch of
Koesfrend zonneglansje plekt.
Staat er voor mijn wit bevroren
En berijpte vensterruit
Nog een wonderbloem te bloeien
Als een teere winterbruid.
GEERTRUIDA VAN VLADERACKEN
KERSTCAKE
225 gr. boter, 450 gr. bloem (beste), 225 gr.
lichte basterd, 50 gr. gec. vruchtjes; 225 gr.
sultana, citroenrasp, 225 gr. krenten, 1 pakje
bakpoeder, 150 gr. sucade, 4 eieren, wat
zout, melk.
Bloem met zout en bakpoeder 3 maal z<
Boter zacht laten worden, doch niet te
warm en suiker erin oplossen. Krenten en
rozijnen wasschen en met doek drogen, su
cade en vruchtjes hakken, daarna alles bij
de bloem voegen, ook citroenrasp, en om en
om roeren. Bij het boter-suikermengsel één
voor één de eieren voegen en dit alles met
de droge ingrediënten vermengen. Zoo
dig wat melk bijvoegen, echter niet zóóveel
dat het deeg te slap wordt Cakeblikken in
vetten en voeren met beboterd papier, daar
na ongeveer vullen. Oven 7 min. voor
verwarmen, vormen erin plaatsen, gas tem
peren tot op laagsten stand en de cakes
langzaam gaar laten worden, hetgeen on
geveer 3 uur duurt
Men krijgt van deze hoeveelheid 3y2 ons
cake. Na het bakken afkoelen laten -en vol
komen koud en in vetvrij papier gewikkeld
in een goed afgesloten trommel bewaren.
MINCE-PIES
Krenten, Sultana rozijnen, donkere basterd
suiker en niervet van alles 225 gr., 4 ap
pels, sap en schil van twee citroenen, 1 volle
theelepel kaneel, wat noot, gemberpoeder,
gemalen kruidnagel een flinke mespunt
van beide laatste specerijen), 1 dl. brande
wijn, wat zout
Appels schillen, van klokhuizen ontdoen en
hakken, evenals de krenten, rozijnen en het
vet, dat van de vellen ontdaan en heel fyn
moet zyn. Alle ingrediënten in een kom
doen, ook het gezeefde citroensap en de
geraspte schil en goed dooreenmengen,
daarna afgesloten bewaren in goed schoon
gemaakte jampotjes, liefst 10 dagen.
Voor het deeg, jlat kort voor de feestdagen
gemaakt wordt, is noodig: 300 gr. bloem, 150
ONRADS
GROOTE MARKT 8
ROTTERDAM
HANOWERK-BENOODIGDHEDEN
gram boter, een volle theelepel bakpoeder,
2 eieren, 60 gram basterd suiker, zout.
Bloem met bakpoeder en zout zeven en
boter met vingertoppen tot kruimelige mas
sa vermengen, geklopte eieren en suiker
bijvoegen en alles kneden tot soepele bal.
Laten rusten 1 i 2 uur, daarna op be
bloemde plank uitrollen met bebloemde rol
tot y2 cM. en kleine bakvormpjes die in
gevet zijn hiermede voeren, vullen met
mince-meat, daarna afdekken met deeg, en
voorgewarmde oven bakken. In boven-
laagje van deeg en op den bodem wat gaat
jes prikken met een vork.
KERSTSTOL
Tenslotte volgt de Kerststol, die gemaakt
wordt van gistdeeg, zoodat in verband met
het rijzen een groote pan gebruikt dient te
worden. Het welslagen van dit baksel hangt
de eerste plaats af van het goede door
kneden en voorts van het gebruik van lau-
ingredienten. Het beslag moet verschei
dene uren rijzen, sommige huisvrouwen ma
ken het zelfs den avond te voren en zetten
het afgedekt in een warme kamer. Men
heeft voor het bakken een oven noodig, die
goed geregeld kan worden en die op onge
veer 220240 gr. gehouden wordt. Aan
gezien de groote hoeveelheid boter het be
slag zwaar maakt, moet men meer gist ge
bruiken dan in normale gevallen. Is me
de gelegenheid de stol te laten bakken bij
een bakker, dan kan men het deeg kant en
klaar op een blik laten brengen. Noodig: 1
kg. beste bloem, 65 gr. gist, 400 gr. boter,
150 gr. lichte basterdsuiker, citroenrasp, thee
lepeltje cardamon, mespunt zout, 2 thee
lepels kaneel, vanillesuiker, 500 gr. sultana
rozijnen, gehakte geconfijte citroenschil,
1. melk en eventueel y2 dl. rum.
Men doet de bloem in een verwarmde kom
met de gist in het midden, giet hierop de
helft van de lauwe melk en maakt de gist
zacht, terwijl men deze tevens vermengt
met een klein deel der omringende bloem.
Het zetsel moet ongeveer twintig minuten,
afgedekt met doek op warme plaats rijzen,
daarna worden alle ingrediënten bijgevoegd,
ook de week gemaakte boter en men kneedt
het beslag minstens 10 min., laat het daar
na een uur rijzen, kneedt het nogmaals en
laat het voor de laatste maal rijzen, nu ver
scheidene uren. Vóór het bakken op het
bakblik (men kan ook broodvormen gebrui
ken) wordt het deeg tot een dikke ronde
plak uitgerold, naar één kant iets dunner,
bestrijken met water en dubbel vouwen!
Na het bakken met gesmolten boter bestrij
ken en bestrooien met poedersuiker, wat
nog eenmaal herhaald wordt als de stol
rond is. Van deze hoeveelheid maakt men
twee middelmatig groote stollen.
ZUINIG MET GAS
Bijna iedere huisvrouw zal gaarne niet
meer geld uitgeven dan noodig is en zelf
wegen trachten te vinden om te bezuini
gen. Een van de dingen, waarop inderdaad
door velen bespaard kan worden, is de
gasrekening en wel door het zgn. stapel-
koken.
Het laatste brengt tevens een groote ver
eenvoudiging van werk en besparing van
tyd, terwjjl veel meer waardevolle be-
standdeelen bewaard blyven. Kans op aan
branden der spijzen is gering, zoodat het
schoonmaken van den bodem der pan
nen niet veel werk vraagt.
Men kookt de spijzen even voor, daar
na neemt men de deksel van de pan en zet
er onmiddellijk een tweede op, waarvan
de inhoud eveneens eenige oogenblikken
door gekookt heeft, zoo noodig volgt hier
op nog een derde pan. Het gas wordt laag
gedraaid en de inhoud van de eerste pan
blijft zachtjes doorkoken, terwijl de op
stijgende stoom, die niet ontsnappen kan,
doch omhoog stijgt, de Inhoud van de vol
gende pan zachtjes aan de kook houdt
Men moet de verschillende gerechten met
overleg weten te plaatsen, d.wz. dat men
dié, welke langeren kookduur vereisehen
ZAKDOEKJES MET GEHAAKTE KANT
Als materiaal gebruikt men glansgaren no. 100.
In het vierkant haalt men y2 cM. van den kant.
af een weefseldraad uit, rolt de rafel in en om-
haakt de rand met vasten, waarbij men steeds in
de uitgehaalde draad insteekt.
Beide kantjes worden op deze grondtoer gehaakt
Bovenste kantje
toer: Op 1 v. in de st. voorg. toer van 16
8 1. st. in de vierde dezer lossen 2 1. 1 dubbel st.
de eerste der 8 1. enz. De volg. vaste wordt
weer in de zesde vorige toer.
2 e toer: om de punten haakt men afwisselend
1 st. 2 L en op de punt worden 2 L vervangen
door een picot. De overgang naar de hoekpunten
wordt gev. door 3 lossen inplaats van 2 lossen.
Onderste kantje. Ie toer: 1 stokje in eerstv. 3
voorg. toer 3 lossen enz., 3 v. oversL 4e weer
3 x 1 st.
2e toer: 1 st. in de tusschenruimte der voorg.
3 st. (2 st. dus) 4 lossen enz. In de hoeken 6 los
sen inplaats van 4 lossen.
3 e toer: 1 st. tusschen de twee st. der voorg.
toer 5 lossen. In de hoeken 7 lossen inpL van 5 1,
4 e t o e r: 1 st. 3 1. 1 st. afgewisseld door 1 picot
Hoek volgens voorbeeld.
PAS VOOR HEMD OF ONDERJURK
Filet haakwerk leent zich wel bijzonder voor het
haken van een pas, het geeft een open onder»
grond, waarop het dicht gewerkte patroon goed
tot zijn recht komt. Men werkt met fijne kunst»
zjjde en een haaknaald no. 10. De gaatjes wor»
den gevormd door 1 st. 2 lossen, terwijl de ge»
vulde patroonblokjes op de lossen der voorgaan»
de toer steeds een st krijgen. Men begint het
patroon aan den rechterkant op zij met 47 los»
sen, haakt voor het le hokje 1 st in de achtste i
en werkt in heen en weerg. toeren verder. By
toeren, die een gelijke breedte hebben, vervangt
men 1 st. door 3 lossen. Bij het verkorten vaq
toeren werkt men de twee lussen van het voor»
laatste st. met het laatste mee en haakt dus een
drievoudig stokje, (werk proef 1). Voor het ver»
breeden van een toer haakt men 7 1. en het Ie
st. op de laatste der voorg. toer. Bij het verbree-
den aan het eind wordt gewerkt als werkproef 2
aangeeft. Het haken is voorts zeer gemakkelijk
te volgen aan de hand van het patroon.
onderaan plaatst, hierop komen de aan de
kook gebrachte aardappelen of andere vlug
gaar wordende spijzen, terwijl men in de
bovenste pan bijv. vruchten» rijst, soep en
dergelijke gaar kookt.
Hetgaan anders op drie vlammen gaar
kookt, wordt nu op één vlam bewerkstel
ligd en wat méér is,, de spijzen krijgen
niet meer warmte dan noodig is om hen
gaar te krijgen, hetgeen tevens beteekent
dat meer vitaminen behouden blijven. Vi
taminen C. zijn zeer gevoelig voor over
verhitting en gaan hierdoor verloren. Wan
neer men het koken op deze wijze door
zet, zal men bemerken, dat de spijzen veel
aromatischer zijn. Men kan rekenen, dat
een maaltijd op deze wijze toebereid, on
geveer één uur koken vereischt op een
kleine gasvlam, die iets meer dan een hal
ve kubieke meter gas vraagt. De prijzen
van gas zijn plaatselijk, zoodat iedere huis
vrouw .zelf kan berekenen, hoeveel het ko
ken van een maaltijd haar kost De prac-
tijk zal haar leeren, welk een besparing
zulks op den duur geeft.
Het is natuurlijk het meest practische, in
dien men speciale stapelpannen heeft,
liefst van alluminium, die er op gemaakt
zijn de stoom recht omhoog te doen stij
gen. Tot de aanschaffing hiervan kan men
bijv. overgaan, wanneer de in gebruik zijnde
pannen versleten zijn. Zoolang men ze
echter niet heeft kan men inzetringen op
de bestaande gebruiken, hetgeen niet zóó
doeltreffend is! Men moet echter niet uit
het oog verliezen, dat behalve de bespa
ring van gas, die stapelpannen geven, ook
meerdere voedende bestanddeelen bewaard
blijven.
Verschillende gewoonten zijn van
heidensche afkomst
ELK land heeft zoo zyn eigen karakte
ristieke gewoonten, gewoonten, waar
van de eigenaardigheid vooral aan den dag
treedt by de viering van de onderscheiden
gedenkdagen van het jaar. Ook, misschien
moeten we zelfs zeggen, juist by de Chr.
feestdagen komen de typische gebruiken
van een land duidelijk tot uiting. Weliswaar
geschiedt dit niet meer zoo sterk als vroe
ger, wyl de intensiteit van het verkeer der
laatste tientallen jaren de grootste afstan
den schielijk overbrugt en er zoo in niet ge
ringe mate toe heeft bijgedragen en er nóg
toe bijdraagt, dat het eene land snel en
gaarne aardig-lijkende bykomstigheden van
dergelijke feestdagen van het andere land
overneemt
Wat het Kerstfeest betreft, wordt dit dui
delijk, als men verneemt, hoe de kerstboom,
oorspronkelijk karakteristiek voor Duitsch-
land, vanuit dit land bijv. in Engeland,
Frankrijk en ons kleine landje zich een
plaats heeft weten te veroveren.
Zoo is de gans, die in vele gegoede kringen
tijdens deze dagen op tafel verschynt, van
onze Oosterburen en van onze buren van
overzee als tafelgerecht afgekeken, en zelfs
wordt de laatste jaren de typisch-Engelsche
plumpudding in Nederland ingevoerd.
Die „gelykschakeling" valt zonder meer ze
ker niet toe te juichen. Het is mooier en
beter, wanneer een volk zyn eigen tradities
hooghoudt en ook in het vieren van zyn
feestdagen zichzelf blyft Doch het zooeven
aangegeven proces zal niet te stuiten zyn.
Het is nu eenmaal een beeld des tijds.
Op dit oogenblik echter is deze gelijkscha
keling nog niet zoover, of we kunnen nog
wel op enkele eigenaardigheden wyzen, die
vooral in andere landen, en slechts zelden
of nooit in ons eigen land voorkomen. Bij
onderzoek naar den oorsprong van zulke,
voor een bepaald land of een bepaalde streek,
kenmerkende gewoonten en gebruiken blij
ken vele van heidensche afkomst te zyn. Al
denkt men daar tegenwoordig veelal niet
meer aan, vooral op het platteland is ook
nu nog veel by geloof te vinden.
Het Engelsche kerstmaal
De tegenwoordige, uitgebreide, zware kerst-
maaltyd in Engeland is nog slechts een vage
afspiegeling van de geweldige eetpartyen,
die in vroeger eeuwen in de laatste dagen
van December gehouden werden. Het is zeer
waarschynlijk, dat tusschen die overdadige
maaltyden, hoewel eerst een maand later
gehouden, en het oude Novemberfeest van
de slachting verband moet worden gezocht.
Dit is temeer het geval, daar thans nog in
Engelsche steden een gewoonte bestaat, juist
vlak voor Kerstmis het geslachte vee, met
groen getooid, ten toon te stellen, iets wat
sterk herinnert aan de uit oude gegevens
bekende groote November-slacht
Heel oud is de gewoonte, een gans te bra
den, veel ouder byv. dan het kalkoenge
recht, dat omstreeks de 16de eeuw in En
geland zijn intrede deed.
Het gebruik van koeken en pasteien, die by
het Engelsche kerstmaal een even groote
plaats innemen als het dierlyk voedsel, kan
soms op heel oude heidensche gewoonten
worden teruggebracht
In vele landen eet men varkensvleesch
In verscheidene landen is varkensvleesch
een geliefd en veel voorkomend gerecht op
het kerstmenu. Een in Duitschland vry
sterk verbreide gewoonte is, om kort voor
Kerstmis een varken te dooden, opdat men
dit op de feestdagen nuttigen kan. In Roe
menië is het varken het kerstdier by uit
nemendheid. In Rusland worden varkens
pootjes als geliefkoosd gerecht gebruikt op
de NieuwjaarstafeL En in Servië vormt
strijk en zet varkensvleesch het hoofdbe
standdeel van den kerstmaaltyd.
Eigenaardig is, dat in bepaalde streken de
dieren met Kerstmis ook eens extra gevoed
worden. Hieraan ligt de gedachte ten grond
slag: Op het Kerstfeest moet alle schepsel
blyde zyn, en het redeloos dier kan alleen
op deze wyze in de algemeene vreugde dee-
len. Deze opvatting treft men reeds aan by
Franciscus van Assisi, die den os en den ezel
byzonder goed voederde „uit eerbied voor
den Zoon van God, Die in den Kerstnacht
door de heilige Maagd Maria werd neerge
legd in de stal tusschen een os en een ezel".
Doch niet onwaarschynhjk is, dat ook dit
gebruik door heidensche ideeën in stand is
gebleven. Doordat men de dieren extra veel
voedsel verschafte, zou de vruchtbaarheid
bevorderd worden.
In Zuid-Duitschland wordt op het dak graan
gestrooid voor de vogels, en in Zweden
steekt men schoonen haver uit het dak-
Graan met magische kracht
In bepaalde streken van Duitschland
heerscht by de boeren het by geloof, dat
brood, met Kerstmis gebakken, een magi
sche kracht bezit, vooral als het vochtig is
geworden door kerst-dauw, die men dan
voor heilig houdt Wanneer dit brood door
het dierenvoedsel gemengd wordt zouden
de beesten gedurende het komende jaar
vruchtbaar en gezond zyn.
In Silezië geeft men met Kerstmis aan alle
dieren tarwe, opdat ze goed gedijen, en het
bijgeloof wil, dat graan, gedurende de
Kerstdagen in den zak gehouden en daarna
aan de kippen gegeven, een goeden leg tot
gevolg zou hebben.
Het meest typische deeggerecht dat in de
Kerstdagen ter tafel verschynt is wellicht
de Zweedsche en Deensche „Julbok", d.i.
een brood, gemaakt in den vorm van een
bok met groote horens, die vaak gemaakt
wordt van de laatste schoof van den oogst.
Dit moet een overblyfsel zyn van het hei
densche geloof aan een graangeest, die be
lichaamd zou zyn in dit dier.
Die zorgvuldig gemaakte bok wordt dan ook
met Kerstmis niet opgegeten, maar in een
'st bewaard tot het voorjaar. Dan ver
mengt men stukken van dit gerecht met het
voedsel voor de ploegossen en trekpaarden,
die hierdoor bijzonder sterk zouden worden
en door de degelijke bearbeiding van den
grond een waarborg zouden geven voor een
goeden oogst
üw DAGELIJKSCH Kopje KOFFIE
Uw DAGELtJKSCH topje THEE
maar
allebei
N.V. Kanis Gunnlnk, Importeurs,
Stoom- Wasch- en Strijkinrichting
„AURORA"
W. SPIERENBURG C.Wzn
UTRECHT
KONINGSWEG 56 TELEFOON 11165
Postrekening No. 43430 Opgericht 1856
Geheel naar de eischen des tijds ingericht
Wascht uitsluitend met nortonwater
VRAAGT TARIEVEN
ECHTE ROZENOLIE IS DUUR
maar door gebruik te maken van
NECTAR BLOEMEN-OUëN
kan men de fjjnste rozengeur, heliotrope, vlo-
lotte, lllaa en andere bloemengeuren verkre
gen en ze gebruiken ter bereiding van
odeurs, haarwaters, pommade, brillantine,
vaporlsateurs, voor de lampa Beger enz. Prfls
p. fleschje ƒ0.40. Verkrijgt». bö apothekers
en drogisten. Vraag steeds merk NECTAR
Een frisch huis voor 24.-
Dat Is toch ook Iets voor UI
Nooit meer luchtjes In uw huls. ook niet als
0 prei, rooda kool, spruitjes o< welke andere
groente ook. kookt Nooit meer uw ramen
beslagen. Dames 't kan!l De kleine Waldorp»
stroomlijnventilator zorgt ervoor I Prijs slechts
1 24 Zeer gemakkelijk aan te brengea
Verkrijgbaar In alle kleuren I Zendt U van
daag nog onderstaande coupon In om een
(older met Inlichtingen!
