VAM em VOOR
PELERINE
MARIA DE MEDICIS
MOLENAAR's
KINDERMEEL
voor oudere dames
K&G
ÜITGAVE DER VTJF SAMENWERKENDE CHRISTELIJKE DAGBLADEN
12—17 DECEMBER 1938
Een hooge gast uit Frankrijk
ln 1638 bracht zij een bezoek aan ons land
„Je weet wat je wilt, om niet te zeggen, dat
je koppig bent". Aldus luidde, kort
bondig het oordeel van Koning Hendrik IV
over zijn gemalin, Koningin Maria de
Medicis, dochter van Frans II, groothertog
van Toscane, en uit deze weinige woorden
krijgen we reeds een indruk van het karak
ter dezer vrouw, met welke Hendrik in het
jaar 1600 gehuwd was.
Het vonnis van tijdgenooten over haar
niet minder malsch. We zien haar afgetee-
kend als jaloersch, heerschzuchtig, achter
dochtig, driftig, praalziek, verkwistend, ja
wat niet al! Dit heeft niet mogen beletten,
dat Stadhouder Frederik Hendrik en de
Staten-Generaal van onze Republiek haar in
1638 een ontvangst hebben bereid, waarover
zij opgetogen was en die zeker een
weinige lichtpunten heeft uitgemaakt in het
sombere leven, dat aan deze vrouV was toe-
-bedeeld.
Toen Maria de Medicis ons land bezocht, was
zij reeds 65 jaar, en moeizame jaren lagen
achter haar. Zy was geboren op 26 April
-1573 en gehuwd in 1600. Deze echtvereeni-
ging, die overigens weinig gelukkig was,
werd in 1601 gezegend met de geboorte van
den lateren Koning Lodewijk XIII.
Zware jaren op komst
De lasten kwamen eerst recht, toen Koning
Hendrik IV in 1610 door een sluipmoorde
naar werd gedood en Maria de Medicis
moest optreden als regentes voor haar min
derjarigen zoon. Het is vooral aan haar
optreden in die jaren te danken, dat haar
het oordeel van eigenzinnigheid is bijgeble-
ver* Bestuurstalenten bezat jij slechts in
geringe mate, wat niet wegneemt, dat zij
haar wil zooveel mogelijk wilde doen gel
den. Het resultaat was evenwel, dat de ge
ringe bloei in het Fransche leven, die tijdens
het bewind van haar echtgenoot op te
merken was, geheel en al verdween.
Koning Hendrik, haar man, had aan alle
gezinnen eens per week een „kip in de pan"
beloofd, maar al spoedig na zijn plotselingen
dood was de toestand in bepaalde streken
van het land zóó benauwend slecht, dat de
menschen gras moesten eten, om nog eenigs-
zins in hun onderhoud te voorzien. Regentes
Maria scheen zich daarvan niet al te veel
aan te trekken en zij ergerde zich juist, als
men met haar wilde spreken over men
schen, die gras aten
Haar verkeerde optreden in het bestuursbe
leid verdeelde het volk weldra in twee par
tijen, waarvan het eene deel haar zijde koos
en het andere zich naast haar zoon schaarde.
Het kwam tot een botsing tusschen moeder
en kind, en de latere Lodewijk XIII was
het, die hierbij de overwinning behaalde.
Een verzoening komt snel tot stand, doch
even spoedig is er wederom oneenigheid,
wijl Maria gaat stoken tegen den oppersten
raadsman van haar zoon, den bekwamen
kardinaal Richelieu. Zij stelt haar kind
daarbij voor de keuze tusschen zijn moeder
en zijn minister. Als zij hierover aan het
spreken zijn, treedt juist Richelieu zelf naar
binnen, en dan is het pleit spoedig beslist.
Later heeft Maria van deze gebeurtenis
gezegd: „Was ik maar zoo voorzichtig ge
weest. den sleutel om te draaien, dan was
niet ik, maarde kardinaal verbannen."
Want verbannen werd zij, en na enkele
maanden vertrekt zij naar Brussel, waar zij
een goed onthaal vindt.
Deze toestand kon haar echter allerminst
bevredigen. Zij wilde nu eenmaal zeggen
schap hebben over het Fransche rijk en het
was voor haar onduldbaar, te moeten be
denken, dat haar zoon thans beïnvloed
werd door een man, aan wien zij haar ver
banning te danken had. Doch hoe uit de
bestaande situatie te geraken.
Een origineele gedachte
Dan komt zij eensklaps op een origineele
gedachte. Zij zal naar Holland gaan en daar
de hulp van Stadhouder Frederik Hendrik
inroepen, opdat deze kan optreden als ver
zoener tusschen haar zoon en haar. Nau
welijks Is het plan bij haar opgekomen, of
zij begint aan de afwerking ervan. De be
roemde geschiedschrijver Wagenaar vertelt
van haar reis: „De Koninginne Moeder van
Frankrijk, eenige jaren in Brabant hebbende
gesleeten, kwam in Oogstmaand dezes jaars
(1638) onverwagts herwaarts, onder voor
wendsel van de wateren te Spa te willen
gaan gebruiken. De Prinses van Oranje,
haar te 's-Hertogenbosch hebbende aange-
zei de dokier
troffen, vergezelde haar, tot in den Haage.
Zij bezogt, sedert, de voornaamste Holland-
sche Steden, en werdt, alomme, maar in 't
bijzonder te Amsterdam, met veel staatsie
ingehaald. Naderhand, wederom naar den
Haage gekeerd, verzogt zij den Staaten be
middeling tusschen den Koning, haaren
zoon en haar. Men zondt hierop de Knuit
naar Frankrijk, om te onderstaan, wat men
hierin bij den Kardinaal en bij den Koning
zeiven, zou kunnen uitwerken.
„Doch hij vernam haast, dat men ten Hove
nog ongezind was, om zig met de Koningin
en derzelver Spaansch-gezinde gunstelingen,
gelijk men ze noemde, te verzoenen. Zij
enderstondt, sedert, of men haar ook in
Engelandt zou willen ontvangen, en schoon
men haar, van daar, geen gunstig antwoord
liet toekomen, vertrok zij egter derwaarts.
Doch zij bleef er niet zeer lang. Eindelijk
begaf zij zich naar Keulen, daar zij, van elk
verlaten, in groote armoede, én, volgens
sommiger verhaal, in 't Gasthuis, overleeden
is, op den derden van Hooimaand des jaars
1642".
Uit deze beschrijving weten wij dus, dat zij
met haar poging om verzoening te verkrij
gen, niet veel heeft bereikt en dat men haar
in Engeland ook liever zag gaan dan komen.
Het zijn wel droeve jaren, welke zij in bal
lingschap, buiten het land, waarover zij als
regentes had geregeerd, en verwijderd van
haar eigen zoon, dien zij na haar vertrek
uit Frankrijk nimmer meer heeft gezien,
moest doorbrengen.
Aan het verblijf aan ons land bewaarde de
hooge gast overigens aangename herinne
ringen. Geen moeite spaarden Stadhouder
en Staten-Generaal zich, om Maria de Me
dicis enkele zorgelooze dagen te bereiden,
en het strekt tot verheuging, dat zij zich
temidden van haar kommer over haar
bezoek alhier heeft verblijd.
Voor in de Kerstvacantie
Een gezellig werkje voor grootere meisjes is
het kleertjes maken voor de pop van het
jongere zusje ófmisschien bezitten zij
zelf nog zoo'n geliefd exemplaar dat in de
vacanties weer eens in eere hersteld wordt?
P. 760
P. 759
Van bovenstaande Tyrolerpakjes kunnen
patronen by ons besteld worden a 0.20
per stuk. „Hij" is gekleed in kort broekje
met draagbanden; „Zij" in geruit rokje met
fluweelen keursje. Grootte der poppen is
40 c.m.
Bij het bestellen deze nummers d u i d e-
1 ij k te vermelden s.v.p. Ook vergete men
niet dadelijk het bedrag aan postzegels in te
sluiten en 0.05 aan verzendkosten.
Gereed voor het ijs
Sinterklaas bracht haar deze flatteuze oor moffen.
HET WONDER
Er is iets wat men niet kan koopen,
Voor duizend gulden niet
Er is iets wat men niet kan zoeken,
Omdat men 't hóórt noch ziet.
't Leeft binnen in de menschenharten,
Maar meestal onbewust
Verzuimt de mensch het te ontdekken,
'k Denk door gebrek aan rust.
De menschen zoeken, grijpen, kijken,
Naar alles om zich heen.
En 't echte, mooie, groote wonder,
Bezit toch iedereen.
Wie éénmaal met zichzelf alleen was,
Ontdekt een rust, zóó wijd....
't Is diep verborgen in je zelf:
't Gevoel „Tevredenheid".
Maat 46
BENOODIGDHEDEN:
210 gram Scheepjes Tricolorawol van de
Wed. D. S. van Schuppen en Zoon, Veenen-
daal, kleur no. 741; 5 gram witte Lunawol;
3 breinaalden (Inox) Nr. 3y2; 2 breinaalden
(staal) Nr. 7; 3 knoopjes.
Proeflapje:
van 10 by 10 c.M. telt 23
st. in de breedte en 38
toeren in de hoogte. 1
naald is 1 toer.
Opzetten:
460 st. met no. 3 Mr. Van
wege het groot aantal
Steken kan men deze het
best verdeelen over twee
naalden. Deze vormen de
onderrand. Er wordt in
tricotsteek gebreid, ter
wijl de randen geribd brei
werk zijn. 6 toeren r.
breien.
Mindert oer:
6 st. r. (voor de rand) (1
st. r. 1 st. afhalen. 1 st.
breien, de afgehaalde over
de gebreide heenhalen, een
overhaling dus, 22 st. r., 2
st. r. samenbreien, een
mindering dus, 1 st. r.)
herhalen, 6 st. r. voor
de rand (over 428 st.). In
afwisselend r. en av. toe
ren verder breien, alleen
de 6 st. aan begin en eind
der naald worden steeds r.
gebreid. Iedere 12e toer
wordt een mindertoer;
achtereenvolgens komen
nu tusschen de 2 minde
ringen, 20, 18, 16, 14, 12 en 10 st. Dan zijn
we aan de schouderronding en hebben nog
236 st. op de naald. Het werk is dan ca. 22
c.M. lang. Aan het eind van de laatste min
dertoer 6 st. erbij opzetten voor het onder-
slagje. Vervolgens
le toer: r. breien, 6 st. opzetten aan het
eind der naald, 4 toeren r.
6e toer: 6 st. r., 6 st. afkanten voor het
knoopsgat, naald r. uit.
7e toer: 12 st r., av. uitbreien tot het
knoopsgat, 6 st. opzetten, 6 st. r.
8e t/m 13e toer: r. breien. Pt*
14e toer: 6 st. afkanten, mindertoer; 6 st.
r. (1 st. r., 1 overhaling, 8 st. r., 1 mindering,
1 st. r.) herhalen, 12 st. r. (Over 210 st.).
15e toer: 12 st. r., verder 1 st. av., omslaan,
1 st. av., omslaan enz. tot op 6 st. r. na.
16e toer: r. breien, de omslagen" laten
vallen.
17e, 18e en 19e toer recht.
20e toer: lussentoer, maar nu r. breien.
21e toer: 12 st. r., av. breien tot op 6 st.
22e toer: 6 st. r. (1 st. r., 1 overhaling, 6
st. r., 1 mindering, 1 st. r.) herhalen 12 st.
r. (Over 178 st.).
le t/m 22e toer herhalen; er staan dan
nog 114 st. op de naald.
23e toer: r. overbreien.
24e toer: Mindertoer: 6 st. r. (2 st. r., min-
Boordje:
le t/m 6e toer harhalen, le t/m 11e toer
r. breien. Afkanten.
Wit strookje:
Opzetten op naalden no. 7 12 st. (le toer
Afwerking:
Het werk over het patroontje spannen; het
witte strookje dubbel ?n de hals naaien, zoo,
dat het aan de knoopsgatenkant 12 st. v. d.
buitenkant komt; aan den anderen kant ge
lijk met den buitenkant. De knoopsgaten
voor dé stevigte omfestonneeren en de uit
steeksels y2 c.M.
WOL SPECIALIST
DE NIEUWE WOLBAAL
Jonkerfransstraat 117
Tel. 51992, bij Goudscheilngel
Schiedamscheweg 65
Telaf. 31774, naast Barvoet*
A "OTTERDAM
Stevige, smakelijke
winterkost
Dat de kou hongerig maakt, weten we alle
maal. En dat moeder peinst over mogelijk
heden, die haar in staat stellen aan aller
eetlust te voldoen, zonder daarom nu juist
extra-groote hoeveelheden te koken, is ook
een feit.
Die mogelijkheden bestaan, en.we willen
er eens een paar onder de oogen zien.
In de eerste plaats valt de keus op die voe
dingsmiddelen, waarvan bekend is, dat ze
„verzadigend" werken, dat ze populair
uitgedrukt „vullen". De peulvruchten be-
hooren daartoe: bruine en witte boonen,
capucijners, groene erwten, linzen.
Ten tweede dient ervoor gezorgd te worden,
dat vooral het vet in den maaltijd niet te
schraal gerantsoeneerd wordt: een stukje
spek, een extra-klontje vet of boter doen
het gevoel van verzadigd-zijn. wat eerder
intreden en ook wat langer voortduren:
Daarom zullen peulvruchten met jus in de
kou een pracht-combinatie vormen, maar,
omdat we op zoo'n „boonendag" met succes
het anders gebruikelijke vleesch kunnen
missen de boonen in hun ééntje brengen
ons reeds voedsel genoeg! daarom be
schikken we in zoo'n geval ook gewoonlijk
niet over het bijproduct van gebraden of
gebakken vleesch: de vleeschjus. We maken
dan gebruik van de handige Maggi's Jus-
tabletten, we volgen geheel de gebruiksaan
wijzing, die op de pakjes te lezen staat en
we vullen onze sauskom met het smakelijke
resultaat van onze eenvoudige handgrepen.
We kunnen echter met de Maggi's Justa-
bletten nog anders te werk gaan en er een
bruine saus van maken, die wat dikker
is dan een gewone jus: we doen dat een
voudig door bij de bereiding 1 d.L. vloei
stof minder te gebruiken dan op het jus-
recept is aangegeven.
En willen we onze saus variëeren ook
dat is mogelijk.
Ten eerste kunnen we in plaats van boter
een ongeveer even groote hoeveelheid vet
rookspek gebruiken (voor 4 personen b.v.
100 G. of 1 ons). We bakken dat uit in een
diep pannetje, scheppen de kaantjes voor-
loopig even in een kommetje, gieten het met
3 d.L. water aangemengde justablet in de
pan bij het heete vet en laten onze saus met
een deksel erop een paar minuten zachtjes
doorpruttelen, om ze daarna met de toege
voegde kaantjes in de sauskom te doen.
Ten tweede kunnen we in het spekvet of
in een daarmee ongeveer gelijkstaande hoe
veelheid boter een paar fijngesnipperde
uien bakken (lichtbruin) en er dan het aan
gemengde justabletje bijvoegen: het resul
taat is dan een smakelijk bruin uien-
is je.
Ten derde smaakt de saus uitstekend (voor
al bij linzen en bij witte boonen), als we er
tot slot een paar lepels dikke tomatenpurée
door mengen of als we ze eenvoudig op
smaak afmaken met een paar theelepeltjes
mosterd, naar verkiezing nog aangevuld
met eenige fijngesneden augurken.
Als bij zoo'n peulvruchtenmaaltijd ook nog
schaaltje aardappelen (of rijst) op tafel
staat wat minder dan men bij andere
groentesoorten gewend is dan is het spel
volmaakt: de verschillende voedingsstoffen
(eiwit), vet, koolhydraten, zouten, vitami
nen) zullen in voldoende mate in het maal
vertegenwoordigd zijn, terwijl voor de sma
kelijkheid gezorgd wordt door het lekkere
bruine sausje, dat èn bij de peulvruchten èn
bij de aardappelen uitstekend past en dat
door zijn betrekkelijk groot vetgehalte het
verzadigingsgevoel behoorlijk lang laat
voortduren.
Ingekomen boeken
en tijdschriften
Piet Marée. Kwekhet domme eendje
en Barendje's wonderlijke reis, beide met
een verhaal van Antoinette v. Dijk, zyn
frisch geïllustreerde en smakelijk vertelde
kleuterboekjes, 1.25 geb.) Uitg. N.V. H.
P. Leopolds Uitg. Mij.
Onze Eigen Kinderen in de Fotografie, be
schreven door den kinderarts N. I. Hey-
broek, beleefde een tweeden druk bij Meu-
lenhoff.
Aardige schetsen over: De dageraad van het
leven, de kleuter als engeltje en duiveltje,
grootouders, kind en inatuur, met vele leer
rijke voorbeelden uit de practijk nemen
verreweg de meeste ruimte in beslag van
dit met heel veel goede foto's versierde
boek. De schrijver is ongetwijfeld iemand
die de kunst verstaat zijn kennis over en
zijn liefde tot kinderen op een zeer prettige
wijze op schrift te stellen.
DE BESTE RECEPTEN
▼oor borstplaat, limonadestroop, likeuren, fls,
pudding enz. ontvangt men btf leder fleschjf
NECTAR ESSENCE
sooaJs Sinaasappel. Citroen, Ananas, Fram
bozen, Marasquin, Amandel, enz. PrU» 0.25
Bloemenollën met recepten voor odeur, haar
water. pommade, brillantine, crAmes. enz.
Prijs 0.40Vraagt steeds merk NECTAR.
BU apothekers en drogisten verkrijgbaar.
cilur -AirvaLsMin
Lange bontmantel van bruin petit-gris mef
hoogsluitende kraag en wijde mouwen.
Blauwe vilthoed met sprekende roode veer,
Goede nachtrust is
noodig
Men hoort vaak beweren, dat volwassenert I
met 7 uur nachtrust kunnen volstaan, ter
wijl men kinderen minstens 10 uren geeft,!
Zeer zeker is vroeg naar bed gaan voon
kinderen een vereischte, maar een vasta
maatstaf voor volwassennen is niet aan te
geven. Niet alleen komt de duur van den
slaap in aanmerking, maar hoofdzaak is of
men rustig en diep slaapt.
Er zijn bekende personen, die een zeer in
gespannen leven hebben en niettegenstaan-l
de dat met 4 of 5 uur slaap volstaan niet'
alleen, maar zelfs volkomen frisch zijn en
een normale capaciteit hebben om hun werk;
te verrichten. Vooropgesteld wordt natuur
lijk, dat hun nachtrust dan ook inderdaad
verkwikkend geweest moet zijn; deze men
schen zijn echter uitzonderingen.
De overgroote meerderheid heeft niet genoeg
aan een korte nachtrust om behoorlijk den
arbeid des daags te kunnen verrichten. In
doorsnede kan men erop rekenen.dat men!
minstens 8 uur slaap behoeft, zoodat men1
ongeveer een derde gedeelte van zijn leven
te bed doorbrengt.
Wat de slaap eigenlijk is en hoe hy to{
stand komt, weten wij heden nog niet met,
absolute zekerheid te zeggen. In ieder geval
staat het vast, dat het een noodzakelijke
levensbehoefte is en dat het verwaarloozen
van de nachtrust op den duur nadeelige ge
volgen met zich meebrengt.
Ieder mensch heeft het wel eens aan deh
lijve gevoeld, wat het wil zeggen, met twee
of drie uur nachtrust te moeten volstaan, j
Wanneer de plicht ons roept, zal men zekefli
wel eens een paar uren nachtrust kunnen j
missen; vooral wanneer het niet geregeld!
voorkomt is het tekort wel weer in te
halen.
Maar er zyn grenzen, waaraan zelfs de
sterkste mensch niet kan ontkomen.
De slaap is machtig en de behoefte aaü
slaap kan men met een sterken wil zeker wel
gedurende korten tijd onderdrukken, maai;,
zeker niet altijd, wil men de nadeelige ge
volgen niet physiek gaan gevoelen.
Men geve niet toe aan het verlangen, oirf
avond aan avond pretjes na te jagen en
steeds laat naar bed te gaan, maar zorge1
voor behoorlijke matige ontspanning en
goede nachtrust.
Zoolang de mensch gezond is, zal hij vaak;
medische wenken als bijzaak opvatten: „Hij!
kan immers tegen allerlei kleine overtre
dingen, waar het zyn gezondheid betreft; hy,
is flink en sterk". -
De natuur treedt echter handelend op, waar
dit geboden is; een bedorven maag of een te
korte nachtrust heeft bij den gezonden'
mensch geen blijvende gevolgen, maar het:
voortdurend ingaan tegen de regels der'
natuur en tegen de raadgevingen van den
medicus zal in den loop der jaren niet>
nalaten verkeerd te werken en dan is
het meermalen te laat. Wanneer men zóó
ver is, dat de maag niet behoorlijk meer
functioneert, wanneer men lijdt aan slape
loosheid, dan komt men bij den medicus.
üw DAGEL1JKSCH Kopie KOFFIE
Uw DAGELIJKSCH Kopje THEE
maar
allebei
N.V. Kanis Gunninb, Importeurs, Kampen
