"l
HÉLÈNE SWARTH
Stekeligheden
KNIPPATRONEN
Stoffenhuis J. MONNICKENGAM
DOET U MEE?
ARK's REBUS 1938-'3«
UITGAVE DER VIJF SAMENWERKENDE CITRISTEI.T.TKE DAGBLADEN
5—lO DECEMBER 1938
OVERPEINZINGEN
van een huisdokter
„Zenuwen"
Over bovengenoemd onderwerp is in den
loop der tijden heel wat geschreven.
En meer dan één dokter is tot het groote
publiek afgedaald en heeft in woord en
geschrift menige goede raadgeving doen
hooren.
U kent die adviezen wel: geen koffie, vol
doende nachtrust, gepaste ontspanning, wan
delingen, goede voeding, waterbehandeling,
Tevens werd daaraan de waarschuwing toe
gevoegd niet op eigen houtje te dokteren,
maar bij klachten over „zenuwen" ook den
geneesheer te raadplegen. Want stoornissen
in het zenuwleven kunnen ook symptomen
zijn van een sluipende kwaal.
Ook aan raadgevingen van meer geestelij
ken aard ontbrak het niet.
Sommige stonden in het teeken van:
„Mensch, durf te leven".
Andere gingen uit van een zeker fatalisme,
dat een soort onverschilligheid predikte
voor wat toch onvermijdelijk komen moet.
Er waren er ook onder, die het als een
ideaal voorstelden van het leven te maken
wat er van te maken is, maar daarbij niet
verder te gaan dan wat gezond verstand en
zelfkennis als bereikbaar deden zien.
Gingen de beschouwingen dieper, dan werd
de lezer ook nog vergast op een uiteenzet
ting van de een of andere theorie omtrent
het zieleleven.
Bij het licht daarvan kon hij zich zelf
onderzoeken.
Een prettig werk was dit niet.
De mensch komt er nu niet bepaald goed
af, als de moderne psycholoog het ontleed
mes in zijn zieleleven zet.
Zijn diepste strevingen blijken heel wat
minder idealistisch te zijn dan hij zelf
oppervlakkig meent.
En zijn zenuwstoornissen zouden daarmee
in het nauwste verband staan.
Maar daarom behoeft de moed niet ver
loren te worden.
Bij een deskundige behandeling en een
juist inzicht in de geaardheid van zijn be
levingen kan een mepsch volgens deze op
vatting veel van zijn innerlijke onrust kwijt
raken.
Nu voelt een Christen zich altijd wat on
wennig temidden van al die adviezen, be
schouwingen en theorieën.
Natuurlijk schuilen daaronder veel waar
heidselementen.
Maar voor de volle honderd procent kan hij
ze toch moeilijk aanvaarden.
De gezichtshoek, waaronder hij het leven
ziet, is in den grond een andere dan die
van de groote denkers dezer eeuw.
Er is nog zoo iets als een Openbaring, Die
den mensch wel eenigszins anders doet ken
nen dan wat zoo de gangbare boeken ons
van hem willen doen gelooven.
En het merkwaardige daarbij is, dat het
geloof in die Openbaring aan de werkelijk
heid heel wat meer recht doet wedervaren
dan al die geleerdheid, die met God en Zijn
gebod heeft afgerekend.
Maar ligt de diepste grond van deze kwaal
niet in het verlaten van 's Heeren Wet en
Getuigenis?
Als deze vraag meer bevestigend beant
woord werd, zouden we misschien veel min
der diepzinnig behoeven te zijn in het ont
dekken van de oorzaak van al die klachten
over „zenuwen".
„Op den bodem aller vragen, ligt der
reld zondeschuld", heeft Beets eens gedicht.
Maar voor dit allesbeheerschende feit blij
ven de oogen der moderne wetenschap ge-
Ze moet daarom wel te kort doen aan het
menschenleven.
De eerste tafel van de Wet der Tien Ge
boden kent zij niet en daarom doorschouwt
zij ook niet den geestelijken achtergrond van
de tweede tafel.
„Zenuwen".
Maar ook de minste lust of gedachte tegen
eenig gebod Gods in ons hart, schept reeds
de voorwaarden voor geestelijke onrust.
„Behoed Uw hart boven al wat te bewaren
is, want daaruit zijn de uitgangen des
Voor het oog der wereld hebben we hier te
doen met oorzaken van weinig beteekenis.
Een beetje eerzucht, een beetje jaloezie, een
beetje achterklap, een beetje kwaaddenkend
heid, een beetje hoogmoed, een beetje ijdel-
heid, een beetje geldzucht, een beetje gie
righeid, een beetje geestelijke vrijbuiting,
een beetje ontrouw, en vult zelf de lijst
maar verder aan deze hebbelijkheden
schijnen zoo echt menschelijk te zijn, dat we
ze gaarne vooral in ons zelf, over het hoofd
Niet al te rechtvaardig en niet al te godde
loos is een levenshouding, die zelfs onder
ons Christenmenschen geen zeldzaamheid is.
En gaat het 01 voor den wind, dan merken
we al heel weinig van die oogenschjjnlijk
kleine tekortkomingen.
Maar wee ons, zoo de slagregens gaan neder-
vallen en de waterstroomen gaan komen en
de winden gaan waaien!
Het geheele huis valt in elkaar!
En dan zijn het de slagregens en de water
stroomen en de winden, die het gedaan
hebben.
Aan de omstandigheden wordt de schuld ge
geven.
En daaraan schrijven we ook toe, dat wij
ons ontevreden, angstig, vreesachtig, on
zeker, levensmoe en geprikkeld gevoelen.
En we gaan naar den dokter en vertellen
hem, dat we zoo'n last hebben van onze
zenuwen.
En dan krijgen we een drankje, dat ons
kalmeert
Maar ondertusschen blijft het voor ons ver
borgen, dat de diepste grond van onze on
rust in ons zelf is te vinden, omdat de om
standigheden aan dat „beetje" verkeerde
strevingen een hinderpaal in den weg heb
ben gelegd.
Ik geloof, dat menige gang naar den dokter
wegens „zenuwen" achterwege had kunnen
blijven, als de patiënt van meetaf zich
onvoorwaardelijk onder de tucht
van Gods Woord had gesteld.
DOCEAM
Uw DAGELIJKSCH Kopje KOFFIE
Uw DAGELIJKSCH Kopje THEE
N.V. Kant» fin nn luk, gnpoffeTU*, Kampen
EEN mensch kan een zucht van opluch
ting slaken als de Sint Nicolaasdrukte
in den winkel achter den rug is, want daar
loopt je hoofd wel eens bij om en je kruipt
's avonds zoo moe als een hond in je bed.
Maar je moet het van zulke dagen hebben
en we mogen al weer niet ontevreden zijn.
Er is tegenwoordig niemand meer die aan
Sinterklaas doet (als je ze een maand tevo
ren hoort) maar als 't er op aankomt dan
doen ze er allemaal aan. 't Is alleen maar
dat iedereen het tegenwoordig holderde
bolder doet. De menschen doen in dezen tijd
alles „gauw effe" en zoo vieren ze ook
gauw effe Sinterklaas. Een of twee dagen
voor het feest komt ineens de koorts opzet
ten en dan loopt de thermometer ook dade
lijk onrustbarend omhoog. Zoo krijg je in
den winkel dan ook hevige koortspatiën
ten, die van 't een naar 't ander loopen en
nog maar heel moeilijk tot een besluit
kunnen komen. De heele serie familieleden,
vrienden en kinderen, die ze bedenken moe
ten, draait in een bonte volgorde door hun
hersens, te zamen met de dubbeltjes, kwar
tjes of guldens die ze voor elk dier perso
nen over hebben en dan staan ze te grijpen
naar dit of dat. Dit zou wel wat voor d i e
wezen en dat daar voor je-weet-wel. Ze
namen zoo ongeveer alles wat ik op mijn
speciale Sinterklaas-tafel heb staan in hun
handen, maar ze kunnen vit hun eigen chaos
niet wijs. Want als ze dat nemen voor die,
dan is dat twee kwartjes te duur, mac
ze dit nou nemen voor d i e, dan kan dat
andere wat duurder zijn, maar kun je nou
eigenlijk wel met dit bij die aankomen,
want dan maak je weer schele oogen
den anderen kant. Irouwens, dit was
eigenlijk nog aardiger voor je-weet-wel,
maar dan moet je voor die weer wat anders
hebbenAls ze dit voor d e namen zou
den ze er anders een aardig rijmpje op
weten, want weet je nog dat hij....
Zoo worden effe gauw de inkoopen gedaan
en als je dan zoo'n dozijn menschen in den
winkel hebt, die allemaal door elkaar heen
wriemelen en als je dan al die handen ziet
grijpen over elkaar heen en onder elkaar
door en je moet antwoord geven aa
menschen tegelijk, op de vraag: Wat kost
dat? dan krijg je zoo langzamerhand het
gevoel alsof je in een draaimolen zit, al
heb ik daar ('t is zonde) nog nooit in wer
kelijkheid in gezeten. Zoo wordt er natuur
lijk ook effe gauw Sinterklaas gevierd er
de surprises, de rijmpjes en de verrassingen
zullen wel navenant zijn.
Afijn, dat hebben we weer achter den rug
en we kunnen effe gauw een beetje uit
blazen, want nu staat d« Kerstmisdrukte
weer voor de deur. Ik ben een man op leef
tijd en dan denk je ev teel eens over na
dat in den winkel de Sinterklaas-drukte
eigenlijk niet van de Kerstmis-drukte te
onderscheiden is. Je maakt alleen je etalage
met rood crêpe-papier en je vult je voor
raad aan met kaarsen, bellen, namaakhulst,
kerstgroeten, kerstmannetjes en kerstboom-
versierselen. De drukte is met Kerstmis niet
zoo groot, maar overigens van hetzelfde
karakter en 't gaat er bij ons maar om door
een verstandigen inkoop en een goeden ver
koop zooveel mogelijk geld in 't laatje te
krijgen. Ja, daar denk je wel eens over
tusschen de Sinterklaas- en tusschen de
Kerstmiskoorts, die straks onvermijdelijk op
komt zetten en waarbij Katie en ik 's avonds
om tien uur op onze beenen zullen staan
tollen, om tenslotte met een grondig hè-hè
de deur achter den laatstcn klant op de
knip te doen. In de rustiger morgenuren tel
len we dan de baten op, vullen de bressen
in den voorraad aan of verheimelijken
door andere schikking.
Zoo komen de menschen straks ook effe
gauw hun Kerstmisinkoopen doen. We zul
len effe gauw een kerstboom op den kop
Zien te tikken of effe gauw nog een nieuwe
topversiering koopen of effe gauw nog een
konijn bestellen. Of we zullen het niet doen,
omdat we principïeele bezwaren tegen den
kerstboom hebben, misschien wel tegen elke
uiterlijke viering. Maar 't is de vraag nu
maarja ik mag haar toch wel ernstig
stellen (daar heeft het uiterlijke noch het
ontbreken van het uiterlijke iets mt
•maken) of wij zoo opgeslorpt worden door
haast en jacht, dat we straks ook het Kerst
feest even gauw" gaan vieren.
Zoo teeken ik dan
MIJNHEER DE MAN.
Nu de mode dezen winter veel korte mou
wen aangeeft kan deze blouse zoowel in
den winter als in den zomer gedragen
worden.
Het model is voor elk figuur geschikt, be
halve voor zeer corpulente dames, die in
den regel geen blouse en rok, doch beter
een afkleedende japon kunnen dragen.
Voor een gekleede blouse, die men ook wel
's avonds bij een korten of langen rok van
zwart fluweel of crêpe satin kan dragen,
kieze men lamé of een eenvoudige brocaat-
stof. Kiest men het dessin in de brocaatstof
eenvoudig, dan kan de blouse ook 's mid
dags gedragen worden. Veraer kan men b.v.
bij het mantelcostuum een blouse van crêpe
de chine, crêpe satin en voor jonge dames
van foulard dragen. Ook voor de meeste
eenvoudige weefsels, die voor een blouse
geschikt zijn, leent zich dit model.
No. 12
Het rokje kan men maken van een wollen
stof. De voordeeligste breedte hiervoor is
130 a 140 cM. Draagt men het rokje alleen
bij deze blouse, dan kan dit ook zonder
voorbaan en zonder knoopen gemaakt wor
den; evenzoo kau men in plaats van een
korte, een lange mouw voor de blouse be
stellen. Alle bijzonderheden gelieve men bij
de bestelling aan te geven.
Men neemt voor de blouse de volgende
zeven maten:
De halve bovenwijdte, van middenachter tot
middenvoor uit den halskuil tot in de taille.
De ruglengte, van den halswervel tot 'in
de taille.
Het gedeelte onder de taille, voor- en
achterzijde, behoeft men niet te meten:
De rugbreedte, van den schouderknokkel
links tot den schouderknokkel rechts.
De taillewijdte, tamelijk strak om de taille
meten.
De heupwijdte 20 cM. onder de taille.
De mouwlengte, zoo lang als men deze
wenscht.
Voor den rok meet men de drie volgende
maten:
De taillewijdte, de heupwijdte en de lengte.
De hoeveelheid stof die men noodig heeft
wordt op de patronen aangegeven.
Men kan het patroon voor de blouse of
voor het rokje ook afzonderlijk bestellen.
De prijs van het patroon voor de blouse
afzonderlijk bedraagt 40 cent plus 5 cent
porto ,voor het rokje 35 cent plus 5 cent
porto. Voor beide patronen te zamen 55 cent
plus 5 cent porto, toe te zenden aan de Re
dactie van „Van en Voor de Vrouw". Adres:
administratie van ons blad.
ALLES wat U noodig hebt voor
JAPON- of MANTELSTOFFEN
vindt U het voordeeligst bij:
HOOGSTRAAT 351 hoek Spul, Rotterdam
Ook kunt U Uw japon laten knippen
voor 1.knippen en rijgen 2.—;
Mantelknippen 2.—; knippen en rijgen
3.Japon geheel gemaakt 7.50.
NIEUWSTE PLATEN ter inzage.
Wal eien we
volgende week
ZONDAG
Poule tsoep
Watersnip. Appelmoes
Gemberpudding met vanillesaus
MAANDAG
Geb. spek. Andijviesla
Sinaasappelrijst
DINSDAG
Gevulde koolrolletjes
Wentelteefjes met appelmoes
WOENSDAG
Lamslapjes. Postelein
Bitterkoekjespudding
DONDERDAG
Gek. schelvisch. Worteltjes
Drie-in-de-pan
VRIJDAG
Gebakken lever. Chin, kool
Caramelvla
ZATERDAG
Erwtensoep
Vruchtengruel
Van de met gemerkte spijzen
vindt men de recepten hiernaast
Van de met gemerkte spijzen vindt
men de recepten hiernaast.
GEVULDE KOOLROLLETJES
1 witte savoye kool, 250 gram aangemengd
gehakt, 40 gram boter, 1 d.L. bouillon, pa.
neermeel.
Maak de bladeren los van den stronk, wasch
ze en kook ze gaar met 10 gram zout pei
liter water. Meng het gehakt op de gewo:ie
wijze aan; verdeel het op de koolbladeren
en rol deze stevig op. Plaats de koolrolletjes
in een vuurvasten schotel, overgiet ze met
den bouillon. Werk het schoteltje af met
veel kleine klontjes boter en weinig paneer,
meel en zet het dichtgedekt plm. U/o
in den oven. Neem het deksel eraf en laat
er vlug een korstje op komen.
GEBAKKEN LEVER
400 gr. kalfs- c2 varkenslever, 120 gr. tote^
4 gr. zout, peper, bloem.
Zet de lever tot het klaarmaken in kou;
water. Snijd haar in plakken en wrijf dej
in met een mengsel van peper en zout
Wentel de plakken door bloem en bak
de heete boter aan beide zijden brui;
Maak de jus af met heet water en 1
plakken 20 minuten nastoven.
Een goed CORSE'
behoeft niet duur te zijn. A
het maar naar Uw ma
gemaakt is, zooals
C.C. Maatcorset. Da
steunt het volkomen, het
prettig en geeft een opva
lend slank figuur.
Maatnemen door het gehet
land. Boekje num. 21 grati
Corset Centrale
Diergaardelaan 23, tcL 12$
Rotterdam.
Honderden prachtige prijzen voor de oplossers va
h=m k=v t
fL, 3
Omdal
Deze rebus kunt U gemakkelijk oplossen, „omdat" en vul uw antwoord verdei
Zi) bevat een vraag, waarop U bet ant- op de stippellijn. Gebruik -ten hooi
woord moet geven. Begin met het woord 20 woorden.
Voor de goede oplossers stellen wij zeer waardevolle prijzen beschikbaat, c
HOOFDPRIJZEN:
2 Nieuwste Philips Radiotoestellen m. Ingebouwden Luidspreker No. 470a.
Verder:
10 Complete Oud-Hollandsche Ameublementen, bestaande uit: Dames* en
Heerenlauteuil, Hoekstoeltje, Stoel en Talel.
15 Complete Keukeninstallaties, Emaille, 21-deellg. van eerste klas Hol-
landsche iabriek.
50 Fotogralletoestellen Kodak, keurige toestellen mei bijbehoorende lede
ren tasch aan draagriem.
50 Porceleinen Theeserviezen, 15-deelig, Fabrlcaat Mosa, Maastricht.
50 Gebakstellen, 13-deelig Mosaplateel.
200 Ark's Sucadekoeken, heerlijke kolllekoeken, winkelprijs
200 Blikjes Ark's Gemengde Bescuits. winkelprijs 90 cent.
De oplossingen moeten vóór 15 Februari den naam en 't adres van Uw wlnke'J j
3939,met bijvoeging van 7 sluitzegels van Voor het nazien der oplossingen heelt
fArk's Beschuit of Koek, worden opgezon- N.V. Ark's jFabneken een commii
<ien aan Ark's Rebus te Heerde. benoemd, wier uitspraak bindend is
Verzoeke geen gedichten ol teekeningea .Correspondentie wordt daarover
in te zenden. gevoerd. Zoo spoedig mogelijk nal
Achter op de enveloppe duidelijk Uw Februari ontvangt iedere inzender 1
naam en adres vermelden, benevens uitslag.
ledereen kan meedoen en iedere goede oplosst1
heeft een kans op een van de vele mooie prijz# j
Meerdere exemplaren van deze puzzle zijn bij Uw winkelier verkrijgbaar. Besch 1
N. V. ARK's FABRIEKEN HEERDE SSSi
Dichteres van hunkerend liefdesverlangen
De hoogbejaarde hunstenares gaf ons
nog een prachtigen bundel
Kort geleden hebben we een tweetal artikelen
gewijd aan de Zweedsche schrijfster Selma
Lagerlöf. Ditmaal willen we het eens hebben
over een vrouwelijke, reeds vergrijsde letter
kundige uit ons eigen land, de groote dichteres
Hélène Swarth. Voor onze belangstel
ling bestaat temeer aanleiding, nu juist een
nieuwe verzenbundel van haar in het licht
gegeven werd.
Toen nu pas geleden deze verzameling, getiteld
„Beeldjes uit Vrouwenleven" uitkwam, werden
we er wedèrom bijzonder bij bepaald, van welk
een buitengewone geestkracht het getuigt, dat een
vrouw, die thans reeds haar 80ste jaar is inge
gaan, nog zulke boeiende verzen schrijven kan.
Tusschen dezer laatste publicatie en haar debuut
in de Nederlandsche taal met een bundeltje „Een
zame Bloemen" ligt een periode van 55 jaren,
een menschenleeftijd!
Haar allereerste verzen heeft Hélène in 't Fransch
geschreven zij heeft haar opvoeding grooten-
deels in België genoten en deze verschenen
nog eerder.
Uit een literaire familie stamt deze talentvolle
vrouw. Haar vader schreef romans, welke een
60 jaar terug veel gelezen werden. En een 6 jaar
ouder zusje schreef verzen, die door de kleine
Hélène bewonderd en gezongen werden. Maar
daarvan wilde de groote zuster weldra niet
hooren: „Maak zelf verzen, als je reciteeren wil",
sprak ze, en zoo toog Hélène a'an den arbeid.
Een verrijking van onze literatuur is het gevolg
geweest. Zij werd de grootste dichteres van haar
tijd. Van Deyssel schreef in 1883 over het jonge
meisje, wier eerste bundel gedichtjes in een
maand tijds was uitverkocht: „Hélène Swarth ver
haalt ons niet, zij zingt. In droomende, glim
lachende en juichende liederen spreidt zij haar
binnenste tentoon, en lispelt zij van de harmo
nieën, die haar tranenvol oog tusschen de onge
kunstelde vrije natuur daarbuiten en dat binnen
ste heeft ontdekt."
Eenzaamheid, liefdesverdriet, en de intens be
leefde schoonheid van de natuur zijn steeds de
fundamenteele elementen yan haar poëzie ge
bleven. De smart heeft sinds vroeg een grooter
plaats in haar leven ingenomen dan de vreugde.
In ons land werd zij de klassieke vertolkster van
het hunkerend liefdesverlangen.
Men heeft deze dichteres wel eens verweten, dat
zij te eenzijdig en telkens weerkeerend de eigen
smart, en steeds weer de eigen smart bezong. Hier
moge een kern van waarheid in liggen, van een
tegenstand-overwinnenden scheppingsdrang getuig
de dit in dichtvorm zoetvloeiend ontsluieren van
haar intiemste gedachten zeker. De moed van
haar, die zoo zonder reserve, voluit en zcmder
voorbehoud haar innerlijk bloot gaf in gaven,
beeldenden, melodischen vorm, en dat in een tijd
van gekunsteldheid en koele behoudzucht, is onze
bewondering waard.
Later heeft haar klagelijke liefdeslyriek in veel
opzichten plaats gemaakt voor een minder op het
eigen leven gerichte beschrijvingskunst, die gaar
ne gelezen werd.
Buitengewoon mooi en karakteristiek voor het
talent van de dichteres zijn de levendig gescha
keerde, fijn gepenseelde schilderingen van de al
tijd in haar wisselenden rijkdom boeiende natuur.
Vrijwel in elk vers proeft men de scherpe visie
op kleurovergangen, lichtindrukken, de scherpe
waarneming van details, welke een ander ont-
Met name bij het lezen van den bundel „Beeldjes
uit Vrouwenleven" trof ons hoe jong de oogen van
deze grijze kunstenares moeten zijn gebleven, om
zóó de schoonheid van de natuur te vertolken.
Treffend daarin is het o zoo fijn aanvoelen en
weergeven van de blijdschap en het leed maar
het meest het leed die het innerlijk van de
tot voorwerp van haar verskunst gekozen figuren
beroeren. Het zijn van die simpele dingen, die
in „Beeldjes uit .Vrouwenleven" tot ontroerende
gedichtjes werden verwerkt.
We denken aan de trieste levenseeüzaamheld van
het oudje, welker behoefte aan vriendelijkheid in
teer begrijpen wordt bezongen:
Klein, kromgebogen, 't oude vrouwtje strompelt.
De kindren schelden: „Heks!" en „Tooverkol!"
Eén, dat zij struikel', drijft tot haar zijn tol,
Twee bauwen na de woorden, die zij mompelt
Zij wou naar 't park, maar bang voor 't laf g« 1
Dat haar, zoo zwak en weerloos, overrompelt, 1
Haar tikklend stokje in eiken plas gedompeld -
Vlucht ze als, gejaagd, een diertje naar zijn 1
Hoog steilt de trap, haar borst doet pijn van 't h|j|
In 't zolderhokje is 't veilig wel en stil
Had ze één nu maar, die lief haar was en eij
Een vriendlij k woord is al nog, wat zij wil.
't Is bitter altoos worgend leed verzwijgen!
Droef trilt haar mond, een traan bewaast haar!1
Het heimwee van het dorpskind, dat in blijde'
komstverwachting naar een dienst gaat in de»
en toch weer terugverlangt naar het zoo pas i
laten huis, vinden we vertolkt in:
Dorpsmeisje
Naar stad verbannen, vreemd en ver van B
In kille keuken, schrijft naïef
Het hooiblond dorpskind Moeder grief na griel
Gevangen, beeft ze, als in de val een muis.
Zij wist niet dat zij Moeder had zóó lief
En 't eigen kamertje en 't vertrouwd geruis
Van de oude linde, in bloei nu voor hun i
Zij bijt haar pen, een traan valt op haar 1
Die laat een vlek Heeft ze al nu wel vert
Arm loon van hartzeer, zal Moeder troosten
Als 't brengt de bode, stappend door de laar
O schoven binden, rooien weer, op 't veld,
In woesten wind of schroeiend zongeweld i
En thuis, bij Moeder, veilig slapen gaan!
Uitgave: La Rivière en Voorhoeve, Zwolle
