KERK EN ZENDING
DONDERDAG 8 DECEMBER 1938
GEREF. KERKEN
Drietal: Te Arnhem (vac. Douma), J.
Overduin te Kampen, J. A. Schep te Bussum
en J. Wymenga te Scheveiningen.
Tweetal: Te Naarden, cand. W. Kreu-
zen te; Laren (N.-H.) en oamd. C. H. Linde
boom te Utrecht.
Aangenomen: Naar Gasselbernijveen,
S. G. Bloem te Niezijl.
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Weesp, Y. Alkema te
Aalsmeer.
HULPPREDIKER
Tot hulpprediker hij de Ned. Herv. Gem
te Zeist is benoemd de heer M. J. Top,
candidaat en hulpprediker te Den Helder.
BEROEPBAAR
Cand. L. Dorst te Zoutkamp is gisteren
geëxamineerd door de classis Warffum der
Geref. Kerken, en toegelaten tot de bedie
ning des Woords. Gaarne zal hij de Kerken
dienen en een eventueel beroep terstond in
overweging nemen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Gaastmeer
Na bevestiging door Ds A. S. Bij lsma
van Rijswijk (Geld.) met een predicatie over
Jes. 4'0 6a, deed cand. G. J. B ijls ma van
Utrecht zijn intrede bij de Ned. Herv. Gem.
te Gaastmeer: de intreetekst was Jesaja
Anna Paulownapolder
Na te zijn bevestigd door Ds E. H. Broek
stra, emeritus-predikant van Rijnsburg, die
tot tekst had Jes. 40 1 en 2, deed cand. J a c.
van Nieuwkoop van Rijnsburg zijn in
trede bij de Geref. Kerk te Anna Paulowna
polder; de intreetekst was Jes. ©3 15.
Ds C. J. MEYER t
In den ouderdom van 57 jaar is te Zeist
overleden Ds C. J. Meyer, em. predikant
van de Ned. Herv. Gem. van Harlingen,
vroeger te Sloten (Fr.) en te Gaast.
Zijn gezondheidstoestand, die geruimen
tijd te wenschen overliet noopte hem 1 Mei
1936 emeritaat aan te vragen, waarna hij
zich metterwoon te Zeist vestigde. Zijn stof
felijk overschol zal aldaar a.s. Zaterdagmid
dag om 2 uur op de Nieuwe Algemeene Be
graafplaats worden ter ruste gelegd.
FRANSCH BEZOEK IN 1939
Onder leiding van Ds Z. March and
van Cartres in Frankrijk trekken ieder jaar
een 209 jongere Protestenten den vreemde in
om onderzoekingen te do enaan gaande het
buitenlandseh Protestantisme. Men trok
soms naar de Waldenzen-valleien, soms naar
Genève. Naar we vernemen is in 1939 Neder
land aan de beurt. In September 1039 hoopt
een 290-tal jongere Fransche Protestanten
met het Nederlandsche Protestantisme ken
nis te maken.
Prof. SCHILDER NAAR AMERIKA
In verband met de reis van Prof. Dr K.
Schilder naar de Ver. Staten vernemen wij,
dat het Prof. Schilders bedoeling is om 29
Dec. a.s. naar Amerika te vertrekken van
uit Southampton. Hij zal dan reizen met de
„Washington". 5 Januari 1939 hoopt hij in
Noord-Amerika aan te komen.
Hieraan kan nog worden toegevoegd, dat
het programma voor zijn tournee reeds zeer
bezet is.
EMIL BRUNNER
Prof, dr. Emil Brunner, die voor een jaar
naar liet Princeton College in Amerika ge
roepen was oer colleges te geven en deze
colleges reeds begonnen is, heeft de beves
tiging zijner benoeming door de deputaten
der Presbyteriaansche kerk van de classis
waarin Princeton ligt, niet verkregen, wijl
hij de moderne bijfoeleritiek aanhangt. Het
schijnt echter, dat de senaat van Princeton
voor het geven van „losse" colleges de be
vestiging der benoeming ook niet nooclig
acht, zoodat prof. Brunner rustig met zijn
colleges zal voortgaan voorshands. De kwes
tie is voorts geheel huiten prof Brunner
omgegaan, zoodat deze er voor het eerst van
hoorde na aankomst te Princeton.
KERK EN STAAT
In de financieele verhouding
In „Hervormd Nederland" werd onlangs
gewag gemaakt van wat een financieele
scheiding tusschen de Ned. Herv. Kerk en
den Staat zou beteekenen. Dat zou zijn: de
uitkeering van vele millioenen aan de
Kerk, die niet „bij de gratie van den Staat"
leeft, maar waarvan de subsidie voor predi
kantsplaatsen op oude rechten steunen. Op
het oogenblik trekt de Staat voor den eere-
dienst uit ruim 2A/9i millioen gulden per jaar.
Daarvan krijgen de Protestantsche kerkge
nootschappen 1.800.504; de Roomsch-Kath.
Kerk 750.786; het kerkgenootschap der
Oud-Bisschoppelijke Cleresie (Oud-katholie
ke kerk) 18.835; en de beide Israëlietische
kerkgenootschappen 16.925.
De Protestantsche kerkgenootschappen, die
uitkeeringen van den Staat ontvangen zijn
het Ned. Herv. het Evang. Luthersche, het
Hersteld Evang. Luth., het Remonstrantsche
en het Doopsgezinde. Gelijk men ziet zijn het
alleen kerken van ouden datum, met wie de
Staat financieele relaties onderhoudt.
De verschillende onderdeelen van dit be-
grootings-hoofdstuk, dus de bestemming,
waarvoor deze gelden uitgekeerd worden,
zijn: kosten van kerkbestuur; tractementen,,
bezoldiging van candidaten voor hulppredik
dienst; kinder-, school- en academie-gelden;
toelagen en gratificaties voor kerkelijke be
dienden; gemeenten; leeraren; emeriti-predi
kanten; weduwen en toelagen van anderen
aard; subsidiën voor bouw en herstel
kerken en pastorieën; kerkelijke pensioenen
en verzending van dienststukken.
Wat ontvangt nu de Ned. Herv. Kerk
waarvoor ontvangt zij die bedragen? In to
taal 1.369.000,aldus verdeeld: voor kos
ten van kerkbestuur 46.190; voor tracte
menten 1.196.502; voor kinder-, school-
Academiegelden 68.300; voor toelagen voor
kerkelijke bedienden, gemeenten, leeraren;
emeriti-predikanten, weduwen mitsgaders
andere toelagen van verschillenden aard
14.80(1,
De Oecumenische Beweging
Men schrijft ons:
Welke taak heeft thans de Kerk van Jezus
Christus? Vele antwoorden zijn te geven. Nu
alle barmhartigheid de wereld schijnt te ver
laten, nu moet zij zich openbaren als de
Kerk van den grooten Barmhartigen Sama
ritaan. Waar ook de liefde op aarde moge
verkoelen, in de Kerk van Hem, Die in de
wereld kwam om haar te behouden, moeten
de harten brandende zijn.
Wie zoo spreekt, heeft volkomen recht.
Wie echter zegt, dat thans, nu alle normen
wankelen en de zedelijke en geestelijke
chaos steeds grooter wordt, de Kerk klaar en
éénparig haar Boodschap aan de wereld
moet verkondigen, heeft ook gelijk. Het een
zoowel als het ander is noodig en de oecu
menische beweging stelt zich beide tot taak.
De kerken spreken hiertoe met elkander,
zij voeren samen het oecumenische gesprek.
Zij spreken samen over haar Boodschap en
de levenshouding, die voor ieder daaruit
voortvloeit en waartoe zij al haar leden moet
oproepen.
De Kerk van Christus moet een front vor
men tegen de aanstormende heidensche
machten, doch noodig is den vijand duidelijk
te onderkennen de Satan kleedt zich liefst
in de gedaante van een engel des lichts
en nog noodiger is, dat de Kerken het ééne
commando volgen van haar éénen Heer.
Daarom spreken de Kerken samen over het
zen der Kerk, haar opdracht, over
haar dienst aan de wereld, opdat zij haar
oecumenische zendingstaak in de huidige
wereld steeds beter zullen kunnen vervullen.
Daarom zoeken zij de eenheid. Deze is niet
doel op zichzelf, doch middel, opdat de we
reld geloove in Jezus Christus als den Heer,
haar Heer. Daarom wordt naar den besten
vorm van samenwerking gezocht.
Er zal nu een Wereldraad komen.
Op de oonferentie te C1 a r e n s heeft ook
het Voortzettingscomité van de beweging
voor „Geloof en Kerkorde" het op de confe
rentie te Utrecht ontworpen plan goedge
keurd. Het is thans reeds aan de kerken
voorgelegd, ook aan de kerken in Nederland.
Vele vooral in Amerika betuigden
reeds hun instemming. De beweging voor
Practisch Christendom (Stockholm) en die
voor Geloof en Kerkorde (Lausanne) zullen
in de toekomst samengaan.
Het voorloopig comité van den
Wereldraad komt in Januari 1939
te Par ij s bijeen.
Nog zal de arbeid der twee takken onder
scheiden blijven, maar de samenwerking, het
overleg, de werkverdeeling, zal steeds groo
ter worden en naar gehoopt wordt zal in
1941 voor het eerst de Wereldraad bijeen
komen.
In de nauwste samenwerking met den
Wereldraad zal de Wereldbond der Kerken
zijn arbeid voortzetten en door middel van
zijn 37 nationale afdeelingen het Kerkvolk
voor de oecumenische beweging trachten te
winnen, in het bijzonder voor de vredestaak,
die den volgelingen van Christus is opgelegd.
De nood dezer wereld ligt in haar gebrek
aan waarachtige gemeenschap.
Waarom werd Hij geboren
Dit ds de vraag, die de Heer N. BAAS, de
bekende straatprediker uit A'dam, beant
woordt in zijn nieuwe Kerstboodschap. Het
tractaat is keurig uitgevoerd, gedrukt in
kleur en stemmig geïllustreerd. De prijs is
bijzonder laag gehouden om massaversprei
ding mogelijk te maken. Zij bedraagt:
1000 ex. 3.50. Bij 10.000 ex. k 3.25. Vraagt
proefex. aan de N.V. W. D. MEINEMA, Delft
TER OVERWEGING
In een dorpskerk in Engeland hing een
kastje, dat bestemd was om de brieven en
boodschappen aan den predikant in te de-
poneeren.
Onlangs preekte de dominé, naar aanlei
ding van een ingekomen verzoek,, over een
tekst met het tlierna: Hoe zullen wij onze
vrienden in den hemel herkennen?
In de daaropvolgende week lag er in het
kastje een schrijven met den volgenden
inhoud:
„Zeer geachte dominé. Ik ben u dankbaar,
dat u het mogelijk hebt gemaakt u den
wehsch te kennen te kunnen geven eens te
preeken over het thema: Hoe zullen wij
onze vrienden op de aarde herkennen? Ik
bezoek nu reeds bijna zes maanden uw kerk
en niemand nam tot nu toe eenige notitie
GEDENKBOEK „EFFATHA"
De echo van het gouden jubileum van
„Effatha" begint alweer te verzwakken.
Daarom zal zeer welkom zijn het gedenk
boek, dat ruim in staat is, de verklonken
stem van dank en vreugde te doen herleven.
Bij het doorbladeren van dit rijk geïllustreer
de en royaal uitgevoerde hoek toch treedt de
halvei eeuw der aan jeugdige misdeelden be
toonde barmhartigheid met al haar zorgen
en moeiten, overwinningen en verrassingen
in het volle licht der geordende lectuur, en
dan kan het niet uitblijven, of de blijdschap
der dagen rond IS October herleeft.
Van die dagen zelf bevat het Gedenkboek
een uitvoerig verslag, zoodat al het gespro
kene bewaard blijft. De middenmoot van het
boek is het historisch overzicht der 50 jaren,
samengesteld door den 2en voorzitter, den
heer H. J. van Wij 1 en. Dat wil dus zeg
gen: een smakelijk verhaal van de geschie
denis van Effatha, waarin de schrijver door
zijn benijdenswaardig verteltalent, maar
ook door zijn bewogenheid om de jonge
dragers van het leed der doofstomheid, den
lezer boeit. Voorts zijn er artikelen van het
hoofd der school, dep. heer A. A. van Hol
ten en van een onderwijzer, den 'heer A.
Goeman, waarin men een duidelijk beeld
krijgt van de paedagogie en de techniek van
het doofstommenonderwijs in zijn wel zeer
opmerkelijke ontwikkeling. De penningmees
ter van Effatha, de heer A. Schilder,
geeft bij uitgebreide grafieken een kijkje op
den stoffelijken kant van de afgesloten 50
jaren.
Alles tezamen: een sierlijk en een sterk
docament van een treffend deel der beoefe
ning van de barmhartigheid in ons land.
VERBETERING
In het levensbericht van Ds. J. van
Henten, gisteren geplaatst, wordt gezegd,
dat hij van 19171923 de kerk van Oldöbroek
dkïid; dit moet zijn O J d e k e r k.
Verbetering. In het artikel over
den nieuwen gezangenbundel der Ned. Herv.
Kerk, in ons blad van 6 Dec., staat Gezang
117 aangegeven als een verdwijnend nurh-
tmer.- Dit moet zijn Gez. 17 7.
WIJLEN MEVR. M. RAUWS—LAAT
In het Ned. Zendingsblad wijdt Dr F. J.
Fokkema, Rector van de Ned. Zendings
school eenige woorden aan de onlangs ont
slapen Mevr. M. Rauw s-L a a t s, echtge-
van den Zendingsdirector Ds Joh.
Rauws. Na een- korte, hevige ongesteldheid is
zij te Leiden overleden. Zij was 10 Decem
ber 1880 te Tondano in de Minahassa (Ned.
Indië) geboren, en bracht verder haar jeugd
jaren door op Ambon, waar haar vader in
specteur bij het Inlandsch onderwijs was. Na
diens overlijden woonde de familie te Gro
ningen. Toen zij in het huwelijk trad met Ds
Joh. Rauws, predikant te Beilen, was deze
benoemd tot zendingsdirector en gingen zij
samen naar Rotterdam.
Van Juli 1913 tot 1920 hebben Ds en Mevr.
Rauws de leiding gehad van het internaat
der Ned. Zend. School. Zij volgden daarin
Dr en mevr. Gunning-de Vries op. In
1917 kwam bovendien de verhuizing van
Rotterdam naar Oegstgeest, waar de tegen
woordige Zendingsschool is gebouwd.
Toen weer een particuliere woning was -be
trokken. kiwam de activiteit van Mevr.
Rauws vooral de Vereeniging „Jeugdhulp" te
Leiden ten goede. Vele jaren was zij daar
van de secretaresse en bezielende -kracht. Be
halve de Zending, heeft altijd de jeugd, in
zonderheid de hulpbehoevende jeugd, haar
belangstelling en liefde gehad.
„Bij haar werk zoo eindigt Ds. Fokkema
werd mevr. Rauws gedreven door het ver
langen naar waarheid en gerechtigheid, met
trouw aan de zaak, die zij diende. En in de
worsteling daarmee werd zij gesteund door
een sterk idealisme en een eenvoudig op
recht en beslist geloof".
AMBTSGEBIED, ZIELENTAL
EN PASTORALE ZORG
Het onderwerp is niet nieuw en het is ook
niets opwekkend. Maar belang wekkend
blijft het wèl. Want de ambtelijke zielszorg
heeft meer recht dan alleen op bespiege
ling; zij verslaat haar duizenden in den om
vang, welken zij thans heeft tegenover de
toenemende eischen van de groote stad en de
stijgenden geestelijken nood van stad èn land.
Onlangs kregen we een veelzeggend staatje
onder oogen, opgemaakt door Ds. W. J.
Fournier te Schermer. Het ziet er zoo
Provincie zielen gem. pred. op.vl. gem.
Gelderland 392.000 210 240 21 1635
Zuid-Holland 848.500 205 300 10 2025
Noord-Holland 388.000 185 220 13^ 1755
Zeeland 119.500 100 110 16% 1110
Utrecht - 169.000 70 95 14^ 1800
Friesland 167.500 230 240 14 710
Overijssel 234.500 80 105 32 2255
Groningen 188.500 165 165 14 1135
Nd. Br. en L. 83.000 120 125 63 735
Drenthe 142.000 55 65 41% 2215
Deze cijfers spreken een sómbere taal: be
halve in Zeeland. Friesland en N.-Brabant-
Limburg, hebben de predikanten van alle pro
vinciën een teveel aan zorg vragende kerk
leden. Dit teveel is ook nog vergezeld van
een tekort: in de tractementen. Ook daarvoor
heeft Ds. F. een paar cijfers verzameld. In
tja Ned. Herv. Kerk wordt door ongeveer 1500
predikanten tezamen aan tractement en uit
keering van den Raad van Beheer ongeveer
6% millioen gulden ontvangen, zoodat het ge
middelde boven de f 4000 ligt, terwijl er nog
bijna 600 predikanten beneden of. juist op het
minimum staan, dat niet hooger is dan f 2000
k f 3000.
Dr. Ralph, medisch zendeling te Hankow,
schrijft ons over de inneming van Hankow
door de Japanners het volgende:
„De Japanners weigerden het nieuw inge
richte vluchtelingenkamp te erkennen en be
valen dat het naar de oude stad zou verplaatst
worden. Onze ziekenhuizen waren met veel
moeite naar de nieuwe wijken overgebracht
om daar in de behoeften van vluchtelingen te
kunnen voorzien. We kregen 5 uren om de
bank waarin we onderdak hadden gevonden,
te ontruimen. Het lukte met veel moeite. Onze
anthracietvoorraad kon ook op het laatste
nippertje in veiligheid gebracht worden.
Roomsch' Katholieke priesters deelen onze
huizen met ons. Er heerscht cholera, maar de
epidemie is tot stand gebracht. Twee medische
zendelingen, 1 Engelsche Protestantsche ver
pleegster en 5 Roomsch Katholieke verpleeg
sters werken in het choleraziekenhuis. De bij
eenkomsten gaan ongestoord door. De L'hinee-
die bij ons bleven zijn kalm en keeren
zich met ernst tot Christus. Straatgevechten
ronden niet plaats. Anlu Hsien, een van onze
posten ten N.W. van Hankow, is ook ingeno
men. Twee zendelingen en een verpleegster
zijn er nog. Er is geen nieuws uit deze plaats
ontvangen".
KERKORGEL
Te Grijpskerk (Gr.) is gisteravond de
nieuwe Geref. Kerk in gebruik genomen bij
welke gelegenheid het door de firma Valckx
en van Kouteren en Co. te Rotterdam, geres
taureerde en uitgebreide orgel werd be
speeld door den heer van Meurs, Organist te
Groningen.
UTR. ZENDINGSVEREENIGING
Door de Classicale Zendingscommissie Dor
drecht werd Ds G. W. K. Hugenholtz
van Klaaswaal benoemd tot lid van het
Hoofdbestuur der Utr. Zend. Vereen. Ge
noemde classis werkt voor een post op Oost-
Nieuw-Guinee.
VOOR BAZARS
Mej. Sijbrant Nagtegaallaan 9, Biltho-
ven bezit een keurig uitgevoerde weergave
van het Paleis Noordeinde, zeer geschikt om
tegen lagen prijs op zendingsbazars te laten
zien. Het is in twee kisten verpakt en kan
gemakkelijk verzonden worden. Men wende
zich tot bovengenoemd, adres voor nadere in
lichtingen.
GIFTEN EN LEGATEN
Wijlen Ds A. M. K n o 11 n e r u s, in leven
predikant-directeur van het Diaconessenhuis
te Arnhem, heeft gelegateerd 1600,
waarvan 1000,aan het Diaconessenhuis
te Arnhem en de rest voor verschillende
doeleinden.
-De Chr. Geref. Gem. te Schiedam
ontving van wijlen een zuster der gemeente
een legaat van 500,voor de kerk.
EVANGELISATIELECTUUR
De uitgever Vooj-hoeve zendt ons (in
ieks der uitgaven van de Evangellsat
Bibliotheek) ook eenige tractaatjes. tekstka
ten en het aardige, staande weekkalender
dat eiken dag een tekst geeft. Een en an-
tins geschikt ter uitdeeling of als i
schenk voor de Kerstdagen, Nieuwjaar, e
ractaten zijn wel up to date: titels
Rijbewijs, Dimmen, Is u lid van den A.N.W
.d. lokken den ontvanger aanstonds tot lez
GENEESKUNDIGE
BADINRICHTING EN KUUROORD
„LAAG-SOEREN"
Chronische inwendige ziekten, Rheuma,
nerveuse stoornissen. Rust- en dieet-
kuren. Med. baden. Modder-beh. Bestra
lingen. Korte golf. Röntgen-inrichting,
enz.
DE GENEESHEER-DIRECTEUR.
Telef Dieren
K. 330 4241.
WAT ZEGT UP
SLECHTHOORENDEN, hoe
dikwijls stelt U deze vraag?
Weest toch verstandig en wendt U tot het
juiste adres voor de modernste gehoor
toestellen.
Vraagt gratis brochure P. 54 of demonstr.
N.V. „ALMARA", Afd. Phono",
ROKIN 86, AMSTERDAM-C
ONDERWIJS
PROF. Dr BALTH VAN DER POL
Bij de aanvaarding van het ambt van bij
zonder hoogleeraar aan de Technische Hooge-
school te Delft sprak Prof van der Pol
over het belang van het werk van Oliver
Heaviside (1850—1925) voor de heden-
daagsche communicatie-techniek.
PROF. Dr MARTIN SCHLUNK
Van Duitsche zijde is mede op wensoh der
Rijksregeering prof. dr. Martin Schlunk
de wereldzendingsconferentie te Ma
dras vertrokken.
COLLEGES HONGAARSCHE TAAL
Bij beschikking van den Minister van
Onderwijs, is mejuffrouw A. E. Hoekstra, te
Apeldoorn, tot wederopzeggens toegelaten
als privaat-docente in de faculteit der lette
ren en wijsbegeerte aan de Rijk-Universiteit
te Utrecht, om onderwijs te geven in de Hon-
gaarsche iaal.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Schiedam. Chr. school (in aanbouw
Buys Ballotsingel). Tot hoofd: de heer M.
L h r m a n, onderw. Bijz. school Boezem-
singel te Rotterdam.
Utrecht. Chr. school L. O. en U. L. O.
Tot kw. m. a. voor afd. U. L. O.: de heer B.
H. van E g m o n d, kw. m. a. Ghr. school te
De Bilt.
Zierikzee. Chr. School. Tot onderwij
zer: de heer A .J. Hams tra, tihans werk
zaam bij den douanedienst te Ubbergen.
RIJKSVERGOEDING
AAN BIJZ. LAGERE SCHOLEN
De minister van Onderwijs brengt ter ken-
is aan de bijz. lagere scholen, die aan
spraak hebben gemaakt op de rijksvergoe
ding, bedoeld in artikel 97 der Lageronder-
wijswet 1920:
dat overeenkomstig artikel 11, tweede lid,
van het Kon. Besluit van 26 Nov. 1937 zoo
lang het voorschot op de Rijksvergoeding
het jaar 1939 nog niet is vastgesteld,
vóór het eind van elke maand een voorloopig
voorschot kan worden betaalbaar gesteld, ten
bedrage van 1/12 gedeelte van het voorschot
over het jaar 1938;
dat een verzoek tot het bekomen van dit
voorloopig voorschot niet behoeft te worden
ingediend;
voorts, dat de opgaven om voorschot over
1939 en de aanvragen om rijksvergoeding
over 1938 (voor scholen voor gewoon lager
onderwijs, model B I, en voor scholen voor
uitgebreid lager onderwijs, model B II) in
Januari 1930 aan zijn Departement moeten
worden ingezonden, en dat in de kolom „Toe
lichtingen" van deze formulieren behoort te
worden vermeld op welken datum de onder
wijzers aan de school in dienst zijn getreden.
WESTLANDSCHE UNIEDAG
De Wcstlandsche Uniedaig zal. ditmaal ge
houden wordictn op 18 Januari 1939 te D e
Lier.
In de middagvergadering hoopt op te tre
den Ds. D. A. v a n den Bosch, Ned. Herv.
predikant te 's-Gravenhage en in de avond
bijeenkomst de beer P. van Nes Cz., hoofd
inspecteur van het L, O. te 's-Gravenhage.
DYNAMISCHE METEOROLOGIE
Bij beschikking van den minister van on
derwijs is dr W. B 1 e e k e r, in de Bilt toe
gelaten als privaat-docent in de faculteit der
en natuurkunde aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht, om onderwijs te geven in
de dynamische meteorologie.
„ONDERWIJSVERNIEUWING"
Bij Oosterbaan en Le Cointre te Goes zijn
versohenen de referaten, die uitgesproken
zijn op de Paedagogische Conferentie voor
het Ghr. Lager Onderwijs, op 27, 28 en 29
October 1938 op de Ernst Sillem-Hoeve te
Lage Vuursche gehouden. Van deze confe
rentie gaven wij indertijd een breed verslag,
terwijl in enkele artikelen nader op het ver
handelde werd ingegaan. Daarom volstaan
we thans met de vermelding, dat de refera
ten in druk het licht zagen, benevens het
openingswoord van Minister Slotemaker de
Bruine en de toespraak van den voorzitter,
Prof. Dr. J. Waterink. Ongetwijfeld zullen
de talrijke deelnemers aan deze conferentie,
alsmede vele verdere belangstellenden in dit
actueele onderwerp, van deze publicatie ken
nis willen nemen.
EINDEXAMENS KWEEKSCHOLEN
Blijkens 4en uitslag van de in dit jaar ge
houden eindexamens der Rijks-, Gemeente
en Bijz. Kweekscholen waren op de Rijks
kweekscholen opgekomen 193 mannelijke en
184 vrouwelijke candidaten, van wie er resp.
168 en 168 slaagden.
Op de gemeentelijke kweekscholen bedroe
gen die getallen 37 en 36, 20 en 33.
Bij de bijz. Prot. kweekscholen slaagden
van de 249 mannelijke en 224 vrouwelijke
candidaten er resp. 219 en 295.
Op de R.K. kweekscholen bedroeg het aan
tal mannelijke geslaagden 278 en het aantal
vrouwelijke 445. Opgekomen waren resp. 295
en 477 candidaten.
De aanteekening in nuttige handwerken
verwierven op de Rijkskweekscholen 151 van
de 159 candidaten, op de gemeentelijke
kweekscholen slaagden alle meisjes n.l. 33,
op de Prot. kweekscholen werden op 191
candidaten er 5 afgewezen, op de R.K.
kweekscholen slaagden van de 426 meisjes er
497.
De acte handenarbeid verwierven op de
Rijkskweekscholen 1129 mannelijke en 93
vrouwelijke candidaten. Van de 56 manne
lijke en 79 vrouwelijke adspiranten van de
bijz. prot. kweekscholen werden er resp. 52
en 66 toegelaten;
De eerste auto
strada in Lim
burg wordt aan
gelegd tusschen
Heerlen en Ge
leen. De 30 me
ter breede aar-
Kan wordt
onder toezicht
van de Ned.
Heide Mij door
werkloozen aan
gelegd.
KUNST EN WETENSCHAP
Kerstliederen
Wie gedacht heeft, dat de Administratie:
„Geestelijke Liederen uit den schat van de
Kerk der Eeuwen", met haar enorme bun
dels en haar Psalmboeken op de melodieën
uit Calvijns tijd aan het einde van haar
Latijn zou zijn, heeft het bij het verkeerde
einde gehad. Bij Jongbloed te Leeuwarden
is n.l. thans voor genoemde Administratie
uitgegeven een tweetal artistiek verzorgde
kleine bundels Kerstliederen, verschenen
onder de zeker origineele titels die hiei
boven staan afgedrukt.
Elk der boekjes bevat vijf Kerstliederen,
die op één na uit zeer ouden tijd zijn:
meerendeels 16e, 17e en 18e eeuw, een en
kele zelfs uit 1150. Zij zijn bijna alle van
Fransche afkomst (evenals onze Psalmen)
en verraden den fijnen, bewogen geest van
het Zuidervolk. Hier is, door de goede Hol-
landsche teksten Ibij de mooie, melodieën
een schat opengedaan, die bij nadere be
schouwing steeds meer tot het gevoel gaat
spreken. Déze fijne liederen ook het
eenige recente (1933) zijn, als alle uit
gaven van de genoemde Administratie, (die
zooals men weet. eigenlijk een andere naam
is voor Ds. H. Has per), vrij van uitvoe
ringsauteursrecht, ook ondanks het heuge
lijke feit, dat ze niet van klavierbegelei
dingen van buitenlandsche maar van
Nederlandsche componisten zijn voorzien.
Anthon van der Horst heeft die van
„De Blijde Weg" voor zijn rekening gehad,
terwijl Willem Zonderland drie lie
deren van „De Ivoren Luit" begeleidt en
de andere begeleidingen het werk zijn
van R. Beintema en George Stam.
De namen van de genoemde kunstenaars
zijn waarborg voor de voortreffelijkheid
van hun werk. Met veel genoegen maken
we ook melding van de kleurige aquarel
letjes, die Henk Kr ij g er voor de beide
bundels gemaakt heeft. Deze zijn in hun
origineele naievetieit volkomen in de sfeer
van deze eenvoudige, artistieke, prachtige
liederen. Hulde voor een uitgave als deze,
die smaakveredelend kan werken.
Behalve de bundeltjes zelf zijn er voor de
liederen kleine tekstboekjes verkrijgbaai
Deze verhoogen de bruikbaarheid onge
Kinkhoestbestrijding per vliegtuig
Bezwaren vragen ernstige aandacht
In het Ned. Tijdschrift voor Geneeskunst
wordt door Dr Jongbloed, privaat-docent
voor luohtvaartgieneskunde te Utrecht de
vraag behandeld of inderdaad van korte
vluchten in vliegtuigen op groote hoogto
genezing van kinikihoest verwacht mag
worden.
Hij betwijfelt of dhiunzamie genezing het
gevolg zal zijn van zoo kort verblijf op deze
hoogte, en geeft hiervan de reden op. Wel
zou het nemen van proeven gewettigd zijn.
Dodh dan dient mien ook de beswaren te
kennen. Een vliegtocht is uit den booze
eedurende het geheete catarrhal© stadium.
Ook bij hartafwijkingen zal een vliegtocht
niet goed zijn.
Dr Jongbloed meent verder, dat men
zuigelingen en ook kinderen beneden do
puberteitsjaren bij voorkeuir niet boven
12001500 moet brengen en dan nog
liefst geleidelijk, terwijl men inet zwakke
patiënten dubbel voorzichtig moet zijn.
Todh acht de schrijver dit bezwaar niet
overwegend: de practijik van de luchtvaart
beeft hem nl. geleerd, dat ook zuigelingen
en jonge kinderen hoogtewieeliingen van
dezen aard goed verdragen.
Hij komt intuesohen tot de conclusie, dat
de kinkhoestbehandeling per vliegtuig nog
al eenige bezwaren met zich kan brengen
en dat de gevallen, waarin mien deze kan
toepassen, met zong uitgekozen moeten wor
den. Of in die gevallen het middel zal hel
pen, is een nog onopgeloste vraag, voor
welker beantwoording wij op het oogenblik
niet over voldoende positieve gegevens be
schikken. Hier kan de proef licht verschaf
fen, mits ondier voldoende controle. Het
ligt, volgiens den schrijver, imin of meer
voor de hand, ook proefnemingen met kink-
ihoestpatienHen in onderdruk caissons te ne
men: dit is in vele gevallen eenvoudiger
dan het maken van een luchtreis.
Om te onthouden
Bij geen enkele gelegenheid verzuimt 'de
roode pers, die immers „de overtuiging van
anderen ten volle respecteert", te laten
blijken hoe groote minachting zij heeft voor
een Christelijke levensovertuiging. Ziehier
één zin uit het Tweede Kamer-overzicht:
Ds. Zandt klaagde, dat er nog geen
staatkundig-gedeformeerde tot burgemees
ter is benoemd. Een vroolijke gemeente
zal dat worden; met een Kersteniaan aan
het hoofd! Als het zoover is, tracteeren
wij al onze lezers op een Zondag daar op
een bioscoop je!
Dat kan. Want lezers van de roode pers
zoeken op Zondag slechts verstrooiing. Het
probleem van hemel en hel dient slechts
om er mee te spotten. Zoóals in een had-
tel ijk aanbevolen boekje over juffrouw Snip
en juffrouw Snap, waaruit de recensent
met instemming citeert:
„Ooooo juffrouw Snip net iets
voor u."
„Dank u wel, mijn te opzichtig."
„En u houdt zoo van hel."
„Of ik van hel hou nou de heele
buurt mag er in branden maar dit hel
is mijn tè hel."
Zoo iets heet daar geestig?
NIEUWS OVER DE
BUITENLUCHT
BAROMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 751.2.
ALGEMEEN WEEKOVERZICHT
De gisteren vermelde storing over
Golf van Biscaye is belangrijk in diepte toei
genomen; haar kern bevindt zidh nu mej
een laagtestand van 990 m. bar (743 mm.)
over Zuidwest-Engeland. Deze storing be<
invloedt het weer over onze omgeving üj
belangrijke mate, zij deed den wind tot
Zuidoost krimpen, zoodat koudere lucht
over ons land werd aangevoerd en de
oohtendtemperaturen thans gemiddeld 2 tot
3 graden lager zijn dan gisteren.
Bovendien veroorzaakt zij meest lichte
regen over ons land, terwijl zij matige regen
over Noordwest-Frankrijk en Zuid-Engelancl
bracht.
De LTslandsche depressie is verder opge-
vuld en Noord-Oostwaarts getrokken, cerf
vore van lage/ drukking strekt zicüi nog
steeds van IJsland tot over Ierland uit
Langs de Noorsche kust en over de Noord;
zee waait het nog stormachtig tot krachtig,
De hooge druk over het vasteland is in be'
teekenis toegenomen. Over Scandinavië
stijgt de luchtdruk nog. evenals rond
Oostzee, de, randstaten en Poflerv.
Over Beieren, Oostenrijk en Hongarije
komt meest lichte, plaatselijk echter reeds
matige vorst voor. Op den oceaan blijft d«
depressie activiteit nog aanhouden.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 7.6 C.
9 Dec. Zon op 7.59 uur. onder 3.46 uur
9 Dec. Maan op nm. 6,37 u. ond. vm. 9,27
STERKE TOENAME VAN HEI
BENZINEMOTORVERKEER
Waarom deze niet
gewenscht is
Wegen en bruggen zouden
te smal worden
Aan de Memorie van Antwoord aan d
Eerste Kamer betreffende het ontwerp
wet houdende nadere voorzieningen ten aan
zien van de heffing van het hijzonder iö
voerrecht op benzine, is het volgende ont
De meening van de in het laatste gedeelti
van het Voorloopig Verslag bedoelde leder
nopens de beteekenis van de stelling in di
Memorie van Antwoord op het Voorloopig
Verslag der Tweede Kamer, dat aan een
plotselinge sterke toeneming van het ben;
zinemotorverkeer niet te onderschatten na;
deelen verbonden zijn, berust op een misver
stand, De overwegingen, wel'ke bij het neen
schrijven van de gewraakte stelling hebben
gegolden, zijn de volgende:
De (plotselinge toeneming van het verkeer
zou ten gevolge kunnen hebben, dat de stra-
ten, wegen en bruggen, zoowel in als buiten:
de steden en dorpen, zoodanig overhel ask
wórden, dat zij het verkeer niet kunnen ver
zwelgen, waaruit niet alleen opstoppingen'
en verkeersvertragingen, maar ook vele on«!
gelukken zouden kunnen ontstaan*
Om hierin zoo spoedig mogelijk te voor-,
zien, zouden dan weer groote uitgaven nooJ
dig zijn voor de verbetering en verbreedingi
van die straten, wegen en bruggen. De alge;
meene veiligheid zou verder in gevaar ge-
bracht worden, doordat plotseling een groot
aantal bestuurders van motorrijtuigen op
den weg zouden verschijnen, die nog weinig
of geen ervaring hebben en ook hierdoor on
gelukken zouden veroorzaken.
De verlaging van de benzinebelasting en
de hiermede gepaard gaande toeneming van
het benizinemotorverkeer zouden ook niet al
leen wijziging brengen in de concurrentie
verhouding van dit verkeer tot het spoor
wegverkeer, maar ook tot het verkeer me'
dieselautomobielen en met niet mechanisch
gedreven voertuigen. Wat in het bijzonder!
het diesel-verkeer betreft, zou dit zoodanig
in het nadeel kunnen komen tegenover het
benzineverkeer, dat de diesel-voertuigen ge
heel onrendabel werden en dus ook de hiel
te lande bestaande fabricage van deze
tuigen zou moeten worden stopgezet.
Najtuuirk. (H)T
Examens
Academische Exainleiu
Leiden. Ges!.: Wis-
oaud.ex., de heer G. C. Wlsisema, Oegstigeest; id!
(F): cand.ex., de heer J. H. v. Santen, Arnhem
Amsterdam. Gem. Universiteit. Gesl.: Ge-
heelkunde: arteex., de heeren Dr G. H. Steni
Hanf, Hagen; E. H. Schelde, Amsterdam;
3eal.: Wis- en Natuiu
B. MeU er, Drachten.
St-nat huishoudkunde en Statistiek. Del
Jaag. Gesl. de heer A. J. A. Jaijssen, Roldui
Stuurlieden. Den Haag. Gesl.: Zen stuurn
gr. liaiidieLsv. de heer C. Kila; 3-en s-tuiuirm. ic
öe heeren Th. J. van de Vrie. F. A_ do NeiJ:
a n Hoogwerf en J. Sab.erpenhuij.pen.
Apothekersassistent. Leiden. Gesl
les A. Th. Koetsier, M. E. v. A Bijll en J. J,
Vief fe ring, Den Haag; de heer K. A. J. Gouds-
raard. Wassenaar.
Amsterdam. Gesl. de dames A. E. Bolt
totterdam; S. C. Hoogendam, Schiedan
t. Gésl. de dames: M. J.
•sfoort; C. F. M. Sassen, Utrecht; d«
H. S. Tengber;
m' K. W. Gen
gen» Utrecht, De gxajnen, azijn geëindigd,"
