Jlirnwr feitert)t GEmtrititt Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken MET 120 K M. SNELHEID DEN DOOD TEGEMOET A V A N G iabonmtwntsprijé: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 235 Franco per post 2.35 portokosten Per weeko.lö Voor het Buitenland bij wekelijkscfie zending4.50 Bij dagelijksche zending. 530 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j ct Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 38936 DONDERDAG 8 DECEMBER 1938 19e Jaargang iaöberttntitprtjjtn: Van I tot 5 regels1.17'/» Elke regel meer032'/a Ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels 230 Elke regel meer 0.45 Voor het bevragen aan 'I bureau wordt berekend0.10 'NO. 6569 ONBEHOORLIJKE CRITIEK Wij moeten dit toch even vastleggen. [Wanneer liberalen en sociaal-democraten yan aangezicht tot aangezicht tegenover de Regeering staan, dan hoort men slechts matte critiek op het regeeringsbeleid in zake de vluchtelingen. Dat is zoo in open bare en besloten bijeenkomsten. Maar nau welijks zitten de heeren weer op hun redac- tiestoel of in hun clubgebouw, of de felle critiek brandt weer los op de houding der rpositief Christelijke regeering". Men komt dan met onuitvoerbare voor stellen, welke men t>P de meest nonchalante manier ter kennis van de Regeering brengt, zooals de commissie, aan wier hoofd hel oud-lid der Tweede Kamer staat, de heer F. J. W. Drion, die noch zijn baard, nooh zijn ongestadigheid verloor. Deze commissie vroeg het onmogel'jke, nl.: tijdelijke deti neering bv. gedurende een week van alle 'Joden, die zich aan de grens aandienen, in barakkenkampen. Dr Colijn heeft dit ge weigerd en met reden, want de instelling daarvan zou als een magneet werken. En wanneer de Regeering zulke onbe kookte verlangens afwijst, dan smaalt de afdeeling Den Haag der liberale partij, in „het Vaderland" met deze rijmelarij: In Nederland gold slechts één wensóh: De vluchtenden helpen als mensch. Wij vergisten ons lichtelijk, Want „positief christelijk" Sloot onze Regeering de grens. Nog erger schier maakte 'tmrTelders, de nieuwe voorzitter van de Liberale Staats partij, wiens artikel in „De Gids culmi neerde in deze woorden: Wat wij de Regeering in de afgeloopen weken verwijten is niet haar gebrek aan bekwaamheid, noch hartelooze onbewogen heid, het is overdreven angst voor de lge volgen van eigen menschlievendheid, ambtenarij waar spontaneïteit, krenten- wegers-voorzichtigheid waar grootmoedig heid pp haar plaats was geweest Men heeft van dezen voorzitter veel ver wachting, omdat hij nog zeer jong en voort varend is. Ja, dat kan men wel merken Een bezadigd man zou zulke taal niet schrijven. Tenzij, en dat geldt van meer vrijzinnige schrijvers dan hier genoemd zijn, tenzij het minder om de vluchtelingen dan wel tegen de „positief Christelijke Regeering" gaat Doch, mag die gedachte bij ons opkomen? Helaas, ze keert telkens terug, VRAGEN STAAT VRIJ! Het gemeentebestuur van Stoutenburg heusoh geen gefantaseerde naam was onlangs stout geweest en een liberaal Kamerlid was onmiddellijk bij de pinken om er den Minister op te wijzen, door het stellen van vragen. Dit gemeentebestuur had n.l. sollicitanten opgeroepen voor een ambtenaar ter secretarie en daarachter ge zet: (R.K.). De bedoeling was duidelijk,men wilde in de overwegend roomsch-katholieke gemeente een roomsoh-katholieik ambte naar benoemen. In strijd met artikel 178 der Grondwet, oordeelde het liberale Kamerlid al vragende. Eon beetje gelijk had hij wel. De adverten tie was meer oprecht dan taktisch. Maar overigens gebeuren zulke dingen dagelijks en overal. Zelfs is het soms no? frappanter. Dat n.l. Burgemeester en Wethouders van oen gemeente, waarin de Roomsch-Katho- lieken sterk In de meerdertieid zijn, terwille van de rechtvaardigheid en verdraagzaam heid bij voorbaat besluiten een protestant te benoemen, Heelemaal en régie is 'dat ook niet; 'doch men gaat bij deze dingen uit van de Juiste .veronderstelling, dat er voldoende bekwame sollicitanten zijn en dat met het oog op verhoudingen, de politieke of godsdien richting beslissen mag. Hoe het echter zij, volkomen corame 11 faut zijn advertenties, waarbij dat ronduit gezegd wordt, niet en het bedoelde Kamer lid had in zooverre succes, dat het gemeen tebestuur op deze „fout" is gewezen. Als dit Kamerlid nu maar niet in zijn activiteit verslapt. Want in het November nummer van „de Magistratuur" wordt de aandacht gevestigd op een advertentie, waarin sollicitanten worden opgeroepen naar de vacante betrekking van gemeente secretaris te Sprang-Capelle. Na opsomming van de vereischte diploma's heet het: „De bevolking der gemeente is vrijwel uitsluitend protestant". O neen, hier staat niet met zooveel woor den, dat een Roomsch-Katholiek geen kans heeft, maar de zin der toevoeging is zóó duidelijk, dat wie niet protestant is, de zegel- kosten wel zal sparen. Iets bijzonders is deze advertentie trou wens niet. Sinds jaar en dag kunnen we ze voor allerlei functies ipolitie-personeel niet in de laatste plaats in allerlei bladen le2en. Wij kunnen er best tegen, maar libe rale Kamerleden blijkbaar niet Dat zij dan ook over Sprang-Capelle het hunne zeggen! Mogen zij zwijgen, terwijl vragen vrij staat? Ontzettend auto-ongeluk bij Ypenburg Rotterdammer schiet het leven er bij in Een Hagenaar en een Rotterdammer gewond RIJSWIJK, 8 December. Gisteren om half vijf kwam op den Rijksweg tusschen Ypenburg en de wielerbaan uit de richting Rotterdam een personenauto met zeer groo- te snelheid, bij het inhalen van een andere auto, op het linkerwoggedeelte. Eerstge noemde auto botste daarbij met een hevigen slag op een uit Den Haag komende vracht auto, waarvan door de botsing het onderstel werd weggeslagen. De personenauto slinger de nog een eind verder en botste vervolgens tegen een tweede vrachtauto, die eveneens uit Den Haag was genaderd. De kracht van deze tweede aanrijding was nog zóó hevig, dat de (personenauto middendoor brak, hoe wel de vrachtauto een kalmen gang had. De bestuurder van de personenauto, de 26-j. M. Helios, uit Rotterdam, werd zoo ern stig getroffen, dat hij tijdens het vervoer naar het ziekenhuis St. Antoniushove aan de bekomen verwondingen is bezweken. De chauffeur van de tweede vrachtauto, de 38-j. J. Leebeek, uit Den Haag, werd met een dijbeenbreuk en ribbenfracturen naar het ziekenhuis aan den Zuidwal te Den Haag vervoerd en aldaar opgenomen. De bestuur der van de tweede vrachtauto, de 29-jarige v. Gelder, uit Rotterdam, kwam, behoudens eenige onbeteekenende verwondingen met den schrik vrij. Naar verschillende automobilisten ons verklaarden reed H. met een snelheid van niet minder dan 120 K.M. per uur hen voor bij. De manier, waarop hij soms passeerde, deed menigen ervaren chauffeur huiveren. De wagen lag niet vast meer op den weg en slingerde zoodanig dat het ergste moest worden H., die zoo spoedig mogelijk naar het Voorburgsche ziekenhuis werd overge bracht, blies onderweg den laatsten adem uit. Behalve aan zware inwendige kwets uren overleed hij aan een schedelbasis- Twee kraanwagens in actie Ter illustratie hoe diep de luxe auto in den bewusten vrachtwagen was gedrongen moge nog dienen dat twee kraanwagens noodig waren om de voertuigen uit elkaar te trekken. Daartoe werd een kraanwagen voor en een achter de vrachtauto geplaatst Na een manoeuvreeren van een klein uur was men eerst hiermee gereed. Het scheelde maar weinig of het ongeluk zou nog meerdere botsingen tengevolge hebben g.ehad, want hoewel het al pikdon ker was en op het genoemde tijdstip het verkeer een van zijn hoogtepunten pleegt te bereiken, wilden ontelbare autobestuur ders van de ruïne kennis nemen. Zij zetten daartoe hun wagens aan den kant, waar door een ware chaos dreigde te ontstaan. Gelukkig wist de Rijswijksche politie door uitgebreide maatregelen zulks te voor komen. Nadat de noodige situatie-foto's waren gemaakt werden allo drie de auto's in be slag genomen en naar een gemeenteterrein gesleept Pas om 7 uur bood de weg weer zijn normalen aanblik. Het slachtoffer was ongehuwd. Auto breekt In twee stnkken! Nabij Ypenburg gebeurde het. De jonge man wilde een auto welke voor hem uitreed inhalen. Hij kwam daarbij op de linkerweg helft terecht, waarop een groote vrachtauto hem tegemoet reed. Ofschoon H. nog kramp achtige pogingen deed om een botsing te voorkomen gelukte hem dit slechts gedeel telijk, zoodat beide voertuigen elkaar zijde lings raakten. Was het bij deze aanrijding gebleven, dan zou het ongeluk zich alleen tot materieele schade hebben beperkt, doch vlak achter den vrachtwagen volgde een tweede, wfiarop H. in het geheel niet gere kend had. Zoodoende vloog hij hier met zoo'n kracht tegenop, dat de luxe auto zich in de motorkast van de vrachtauto boorde daarna radicaal doormidden brak. Het voorstuk, waarin H. was gezeten, scheen muurvast aan de vrachtauto geklonken, terwijl de passagiersruimte van zijn wagen met een smak achter de vrachtauto werd Verschrikkelijke aanblik De aanblik was verschrikkelijk. Tusschen een warwinkel van staal en ijzer hing het zwaar verminkte lichaam van H.; zijn auto was een ruïne gelijk, en ook de vrachtwa gens waren geweldig toegetakeld. Van den eersten vrachtwagen was de bak bijkans geheel van het chassis gestooten, en van den tweeden was de voorkant totaal ver- De bestuurder van de eerste vrachtauto, 8 29-jarige J. v. G. uit Rotterdam, kwam er met enkele snijwonden aan de handen af, doch de andere vrachtauto-chauffeur, ~"!-jarige J. L., uit Den Haag, was er ernsti ger aan toe. Hij had een beenbreuk, een dijbeenbreuk en inwendige kneuzingen op- geloopen. Derhalve werd hij naar het zie kenhuis aan den Zuidwal vervoerd, hij later naar huis gebracht werd* Gisteren 366.000 bijeen voor de vluchtelingen AMSTERDAM, 8 Dec. Het Nederlandsch Jeugdleidersinstituut ontving gisteren we derom een aantal machtigingen, waarop vermeld het resultaat van de collecte vervolgden om geloof of ras in eenige tien tallen plaatsen. Het totaal bedrag is daar door gestegen tot 366.000.Van nog gemeenten moeten de resultaten binnen komen. De bedragen in verschillende plaatsen waren: Bergen op Zoom 2200.Boskoop 338.IJsselmonde 2-10.Monster 206.Sleeuwijk 100.Rozenburg 177.Oudewater 119.Waalwijk 177.—; Poeldijk 81.—; Ridderkerk 573.— Voor de vluchtelingen Een adres van geleerden Twee en twintig professoren van Amster dam. Groningen, Leiden, Rotterdam, Utrecht en Wageningen, benevens enkele particu lieren, hebben een adres aan de Eerste Ka mer gericht, waarin zij betoogen, dat d£ Regeering veel te weinig doet voor dt Duitsch-Joodsche vluchtelingen. Zij verzoe ken daarom de Kamer er bij de Regeering op aan te dringen: a. dat niet alleen of hoofdzakelijk aan emigranten, maar ook en vooral aan vluch telingen asyl worde verleend; b. dat gehandeld worde uit het besef van den bitteren nood, waarin de Duitsche Joden met den dag dieper geraken; c. dat door een voorbeeld te stellen Ne derland, getrouw aan zijn traditie, den stoot geve tot internationale oplossing van het vluchtelingenprobleem; d. en dat, dus doende, het Nederland- sche volk de gelegenheid worde geboden om te toonen, dat het voor in nood en ge vaar verkeerende medemenschen, wie zij mogen zijn, tot hulp en bijstand zoo ni vroeger gereed staat, Vluchtelingen op de doorreis Extra boot naar Harwich Zondagavond zullen via Hoek van Hol land 500 Joodsche kinderen, voornamelijk afkomstig uit Weenen, per Harwichboot naar Engeland reizen. Voor dit transport zal een extra boot worden ingelegd. Voorts zullen Maandagavond plm. Joodsche kinderen via Hoek van Holland naar Engeland vertrekken. Douglas D.C. 4 reeds in 1940 gereed Een onderhoud met Ir Damme Lucht post tarieven in Indië nog niet verlaagd BATAVIA, 8 December. (Aneta). Voor het vertrek van de „Wielewaal" van het vlieg veld te Batavia heeft een vertegenwoordiger van Aneta nog een kort onderhoud gehad met Ir Damme, directeur-generaal van den Nederlandschen P.T.T.-dienst, die met dit vliegtuig naar Holland is vertrokken. De heer Damme deelde mede, dat hij tijdens zijn verblijf in Indië ook nog be sprekingen heeft gevoerd over het vraagstuk van de gelijkheid der luchtposttarieven tus schen Nederland en Indië. Hierbij is echter gebleken, dat andere verlagingen, nl. die van het binnenlandsche tarief in Nederlandsch-Indië, den voorrang 'hebben, zoodat een verlaging van het lucht posttarief van Indië naar Nederland in het jaar 1939 niet is te verwachten, toch staat het vast, dat naar die gelijkheid moet wor den gestreefd. Ten aanzien van de versnelling van den K.L.M.-dienst Nederland-Indië v.v., vernam de heer Damme uit een telefoongesprek met den K.L.M.-directeur Plesman, dat de af levering van D.C. 4-vliegtuigen veel spoe diger kan geschieden dan men aanvankelijk had verwacht. In 1940 kunnen de D.C.-4's reeds beschikbaar zijn. In begin 1940 het eerste toestel kunnen worden ingezet worden getoetst op specifieke geschikt heid, waarna bij de volgende toestellen de eventueel noodig gebleken kleine verbete ringen kunnen worden aangebracht. Door de aanschaffing van de D.C.-4's een spoediger afschrijving van de D.C.-3's noodig, in verband waarmede aan de K.L.M. een bedrag van eenige tonnen moet worden beschikbaar gesteld, en wel voor het groot ste deel door Nederland. Het kabinet-Spaak nog aan De beslissing uitgesteld De Belgische minister-president Spaak heeft nog steeds geen beslissing genomen het al dan niet aanblijven van zijn kabinet. Terwijl bet er gisternamiddag op geleek, of de ontslag-aanvrage ieder oogen- blik kon worden verwacht, heefl Spaak later op den avond verklaard, geen haast met zijn demissie to zullen maken. Wellicht, zeide hij, zal de regeering nóg eenigen tijd aanblijven, tot de Kamerarbeid is voltooid. Deze „pauze" zou verband honden met den wensch om de eenheid in de socialistische partij, welke bij de jongste stemming ge- keel verstoord leek. te herstellen. Ver wacht mag dan ook worden, dat in dezen kring alsnog naar een compromis zal wor den gezocht. De nieuwe marinierskazerne te Rotterdam ROTTERDAM, 7 Dec. Op 14 December a.s. 1 een begin gemaakt worden met den bouw van de nieuwe marinierskazerne, die den naam zal dragen van „Van Genth- erne". Gemeend is dit feit niet on opgemerkt te moeten laten voorbijgaan, al zal het een zeer bescheiden feestelijk ka rakter dragen. Op uitnoodiging van den directeur van den rijksgebouwendienst, den heer J. C. E. ar on van L y n d en, zal te 11 uur de eerste spade in den grond gestoken worden door het driejarig zoontje van den com mandant Von Fry tag Drabbe, chef het korps mariniers. Eenige militaire en burgerlijke autoriteiten en officieren der marine met hun dames, benevens de afd. mariniers zullen hierbij tegenwoordig De vlucht van de „Reiger" Vanmorgen uit Cairo vertrokken AMSTERDAM, 8 Dec. Het K.LM.-vlieg- tuig „Reiger", dat op weg is naar Zuid- Afrika, heeft vanmorgen om 6.23 uur (Ned. tijd) Cairo verlaten met bestemming naar Wadi Haifa. Het toestel maakt geen tus- schenlandmg in Luxor. Het weer is prach tig- Uit Spanje gekomen Nederlandsche vrijwilligers 's-GRAVENHAGE, 7 December. De heer Van Rappard heeft aan den Minister-Presi dent gevraagd of het juist is dat aan de uil Spanje terugkomende Nederlandsche vrij willigers in de eerste klasse-restauratie te Roosendaal van Regeeringswege een warme maaltijd is verstrekt, nadat zulks eveneens was geschied te Cerbére, terwijl de R ring hun proviand tot Parijs had doen mede geven, en welke redenen de Regeering daar toe brachten. SCHOENEN HET BETERE MERK! Ontwikkeling der bedrijvigheid Lichte tend enz tot verbetering Invloed van defensie en openbare werken Blijkens mededeeling van het Cen traal Bureau voor de Statistiek ver toonde de ontwikkeling der bedrijvig heid in onze industrie in het afgeloopen kwartaal een lichte tendenz tot verbete ring» al vielen branches- en onder nemingsgewijs vrij sterke tegenstellin gen te constateeren. De meeste berichten van vermeerdering van werkzaamheden kwamen ditmaal uit een aantal industrieën van verbruiksartike- len, die voor de binnenlandsche markt wer- Voorts begonnen sommige industrieën, 0 a eenige takken der textiel- en kleedinggroep, de gunstige werking te ondervinden van de uibreiding der Defensiemaatregelen. Dan viel voor enkele branches te wijzen op een, o.a. in verband met de internationale poli tieke spanning, verminderde buitenlandsche concurrentie. Oorlogsvrees Intusschen bleef in verscheidene indu strieën no? steeds een tekort aan bedrijvig heid te constateeren. Veelal werd dit gewe ten aan de beperkte koopkracht van velen, ofschoon hierin, althans voor sommige groe pen der bevolking, het laatste jaar wel ver betering is gekomen. Eindelijk mag niet on vermeld blijven, dat de oorlogsvrees, die eenerzijds de vraag bevorderde, in andere gevallen, o.a. in sommige min of meer luxe bedrijven, een tijdelijke inzinking veroor zaakte. Ook in een deel der industrieën van pro ductie middelen vertoonde de bedrijvigheid een opgaande lijn. Voornamelijk was dit het geval in bedrijven, weike veel orders heb- I»en voor Defensie-doeleinden en ten bate van openbare werken, als bijv. wegen- en bruggenbouw. In sommige, o.a. den scheeps bouw, «schijnt het hoogtepunt voorloopig be reikt of oversohreden te zijn, al bleef hier over het algemeen nog behoorlijke drukte heèrschen; de achterstand in de vernieuwing van de handelsvloot is blijkbaar langzamer hand in gehaald. Export-industrieën Van onze export-industrieën gaven verre weg de meeste lagere uitvoercijfers te zien dan verleden jaar, hoewel er gunstige uit zonderingen waren. De internationale politieke spanning had hier over het algemeen een nadeeligen in vloed. Gunstig voor sommige branches was de verbetering in de conjunctuur der Ver- eenigde Staten. De vraag uit Indië werd be vorderd door afneming van de Japanschc concurrentie. Overigens was de totale uit voer van fabrikaten en half-fabrikaten dit jaar in het derde kwartaal naar het gewicht grooter dan in het tweede (1.417 tegen 1.346 millioen Kgr.), terwijl verleden jaar het om gekeerde het geval was (1.660 tegen 1.766 millioen Kgr.), voornaamste nieuws Oit Nummer bestaat uit TWEE bladen De Tweede Kamer heeft de begrooting van Binnenlandsche Zaken aangenomen. De Amsterdamsche Gemeenteraad heeft de begrooting aangenomen. Nabij het vliegveld Ypenburg heeft gisteravond een gecompliceerde auto botsing plaats gehad. Een persoon werd daarbij gedood, een andere gewond Scapini en Ribbentrop houden tafel- toespraken te Parijs. De anti-Fransche betoogingen in Italië. ff at voor weer krijgen we Voor de kuststrook: krachtige tot matige zuidelijke tot westelijke wind, betrokken tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk eenige regen, zachter. Voor het binnenland: meest matige zuidelijke tot zuidwestelijke wind, betrokken tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk eenige regen, iets zachter. Ingwersen Co. Keizersgracht 382 Amsterdam Belast zteb met de uitvoering van Effectenorders, het tneas- seeren van Coupons en bet nazien van Lotingen. TeL 32121 en 33879, onder Beorstijd 31207 De ernstige auto-botsing te Rijswijk eisch te gisteren een doode. Wat er van de wagens overbleef DE DORDRECHTSCHE ONDERLINGE GREDIETVEREENIGING N.V. DORDRECHT Groenmarkt 64 Anno 1871 B O U W-C R E D I E T E N EFFECTEN PALTHE's EXTRA-SERVICE: 6 Japonnen bij Palthe in behandeling gegeven voor volledig chemisch reinigen, worden speciaal op pasvorm gecontroleerd, en ver schoten en verbeten plaatsen gratis chemisch bygeverfd. By verfjaponnen worden alle naden op speciale wijze omnaaid ter voorkoming van uitrafelen der stof. PALTHE IAtv.1 HET RESTAURANT VAN „SEINPOST" SCHEVENINGEN Is ook gedurende de wintermaanden geopend. Wij verzorgen steeds met zorg Uw menn. Dr. H. NANKING'S Zetpillen tegen Aambeien werken pijnstillend en genezen in korten tijd de ontstoken slijmvliezen. De mttki hel ia- c ooXfledwoimJl jjjwL I- Verkrijgbaar bi) alle Apotheker» e» Drogialeo k II. 1.50 per doo.je 12 «tuks Dr. R BAHKWC'. fWm. Ckem. F.Wid. V. OENHAAG. IN HET RUIM GESTORT AMSTERDAM, 8 December. Aan boord van 't mailschip „Chr. Huygens", liggende voor de loodsen van de Mij. Nederland, is gistermorgen een ernstig ongeval gebeurd. Men was bezig arbeid in het ruim te ver richten. Een man stond op een touwladder, welke in het ruim was neergelaten. Op een gegeven oogenblik brak het ijzeren hand» vat, waarmede de ladder was bevestigd en de man stortte in het ruim. De ongelukkig© liep een hersenschudding op en brak beide armen. Hij is in ernstigen toestand naar het Binnen-Gasthuis vervoerd. BRAND TE ENSCHEDE ENSCHEDE, 8 December. Door nog niet bekende oorzaak is brand ontstaan in den tricotagehandol van den heer A. J. Dors aan de Lipperkerkrtraat te Enschedé. Het vuur greep zoo snel om zich heen. dat de bewo ners het huis mot p de gewone wijze kon den verlaten. -i behulp van do buren slaagde men pi ii - in de achterzijde over een ladder naar :.-n te komen. Hot hu s was in korten tijd uitgebrand. Van hot naastgelegen pand, waarin een drogisterij U gevestigd, zijn eenige kamers uitgebrand.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1