JUraun? #riitódjr ÖEmiraut
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken
De Koning der Belgen in ons land
I
abomtcnuntsprijS.
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agenlschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/a ct
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 56936
MAANDAG 21 NOVEMBER 1938 19e Jaargang
Sfifotrttntieprirgti:
Van 1 tot 5 regels 1.17'/»
Elke regel meer 0.22'lt
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Voor het bevragen aan '1 bureau
wordt berekend0.10
No. 6554
Den Koning heil!
Het is heden de dag, waarop over
heid en volk van Nederland den Koning
van België een welgemeend welkom
toeroepen op ons grondgebied. Wat het
grillige najaarsweer aan de ontvangst
te kort doet, zal door de hartelijkheid
der begroeting zeker vergoed worden.
JSn de Koning der Belgen is hier niet
op tournée om van het Hollandsche
landschap, het stedenschoon en de
kunstschatten te genieten, maar om in
nog nauwer contact met het hart der
Nederlanders te komen, dan tot heden
reeds het gevai was.
Wij allen zijn er sterk van overtuigd,
dat hier geldteen goede buur is beter
dan een verre vriend. De buurschap
tusschen België en Nederland is niet
het minst door den jongen koning
Leopold verinnigd, versterkt en ook
verbeterd.
D'at laatste behoeft niet ontkend of
verzwegen te worden. De verstandhou
ding tusschen de twee buurlanden, nog
wel door banden des bloeds en gedeel
telijk ook door taal met elkaar verbon
den, was niet steeds vriendschappelijk
en begrijpend.
Wat in de bange oorlogsjaren ge
schiedde, toen wü zonder naar kosten,
moeite of overlast te vragen, de Belgi
sche vluchtelingen met open armen
ontvingen, was een openbaring van
spontane naastenliefde en gaf ons volk
geen enkel recht om zich te verhoo-
vaardigen. Maar de mentaliteit, welke
zich omstreeks 1918 en daarna tegen
over ons land liet gelden, had oorzaak
kunnen zijn dat tusschen Nederland en
België diep betreurenswaardige ver
wijdering had kunnen komen. De aan
val op onze nationale zelfstandigheid
en op een der voornaamste welvaarts
bronnen, waarbij Rotterdam zoo nauw
betrokken was, riep een spanning op,
welke gevaarlijk had kunnen worden.
Is het wel kiesch om daaraan thans
te herinneren? Ja, want de vriend
schappelijke betrekkingen, welke zich
sindsdien tusschen de buurlieden heb
ben ontwikkeld, zijn niet in de laatste
plaats te danken aan de toenaderings
pogingen van den jongen Belgischen
vorst. Zijn sympathie ging blijkbaar
van meetaf naar Nederland uit.
Hij bezocht met Prinses Astrid onze
gebiedsdeelen in de Stille Zuidzee; hij
leefde hartelijk mee met ons vorsten
huis; hij liet zijn kinderen door ver
blijf in ons land speciaal onderwijzen in
de taal, welke wij, maar ook 'n belang
rijk deel van zijn volk, spreken; hij
stuurde de buitenlandsche politiek van
zijn land doelbewust in de richting,
welke ook onze regeering volgt: zelf-
8tandigheidspolitiek naar alle zijden en
geen leunen op een machtigen zuider
buur.
De reactie op deze duidelijke toenade
ring bleef in ons land niet uit. Onze
regeering en ons volk gaven daaraan
telkens uiting, maar nimmer bleek ze
zóó spontaan, zóó hartelijk als in de
dagen toen Koningin Astrid werd weg
gerukt van haar man, haar kroost en
haar volk, dat haar liefhad en vereerde
op een wijze als eenig is in de historie.
Bij elke ontmoeting, welke koning Leo
pold heden en volgende dagen in ons
land zal hebben, zal er steeds weer een
schaduw trekken over de vreugde, want
telkens zal zich in aller hart de
verzuchting opdringen„Ach, ware
Koningin Astrid. aan 's Konings zijde*\
Doch de Koning en zijn volk en wij
allen zullen in dit zware verlies moeten
berusten en Gode zwijgen; wij allen
moeten onze belangstelling op de he
laas ook sombere toekomst richten.
Wij zullen ons moeten afvragen hoe
wij als genabuurde landen, ieder voor
zich, maar ook in vriendschappelijke
samenwerking aan de komende moei
lijkheden het hoofd kunnen bieden.
Wij zijn overtuigd, dat de toenade
ring tusschen Noord- en Zuid-Neder
land door het bezoek van deze week
verdiept en versterkt kan worden en
aan die samenwerking ten goede zal
komen. En waar Koning Leopold van
dit streven, voorzoover België betreft,
de personificatie is, stemt ons geheele
volk in met de welkomstgroet: den
Koning heil
DE ZEVENTIGJARIGE
DEN OUDEN
Een zijner medewerkers gedurende de
laatste jaren zond ons een korte levensschets
an het lange en arbeiazame leven van den
heer R. A den Ouden, adjunct-secreta
ris van het Centraal Comité van Anti-revo
lutionaire Kiesvereenigingen. Deze gegevens
zijn in een ander artikel elders in dit num
mer verwerkt. Maar ook hier sta een woord
van oprechte waardeering.
Morgen hoopt deze oude strijder, niet oud
strijder, wat de politieke actie betreft, ze-
n t i g jaar te worden en dan zal het
feest in zijn woning en in het Kuyperhuis
zijn. Met een betuiging, van oprechte toege»
negenheid en erkenning mengen wij ons
gaarne in het koor van hen, die den ouden
den Ouden op zijn verjaardag welverdien
de hulde brengen.
Wij schreven: de oude den Ouden. Daar
niets aan te veranderen. Wie zeventig
jaar werd, is oud. Maar hij behoeft niet
verouderd te zijn. Dat ziet men aan den
Ouden, die door Gods gunst nog met jeug
dige vitaliteit en ongebroken energie de
taak vervult, welke hem opgedragen is; niet
door menschen, maar, zooals hij zelf het
et en gelooft, door God.
Dat heeft hij altijd gedaan. In zijn veel
bewogen leven leidde God hem langs won
derlijke wegen.
Hij diende het Christelijk onderwijs, maar
ook het belaagde volk van Zuid-Afrika. Hoe
wel nog maar nauwelijks in de Boerenrepu
bliek aangekomen koos hij onmiddellijk de
zijde „voor vrijheid en voor recht" en hij
liet zich liever verbannen naar het eiland
der afzondering, dan voor den onderdrukker
te bukken.
Die geheiligde „vechtlust" voor een recht
vaardige zaak heeft hij steeds behouden:
was het wonder, dat hij, in Nederland te
ruggekeerd, zich met nooit verflauwde toe
wijding in het politieke strijdperk wierp om
ook daar voor vrijheid van het Ghristelijk
volksdeel en voor het recht o.a. op school
gebied op te komen.
Deze brandende ijver bracht hem eind 1917
dus ruim 20 jaar geleden, op de plaats in het
Anti-rev. partijverband, welke hij met eere
bleef innemen tot op den dag van heden toe.
Een geheel aparte, een eervolle en noch
tans een bescheiden plaats. Ondanks het
feit, dat zijn naam vermaard is en niet
alleen onder het anti-rev. volksdeel bleef
hij toch behooren tot den stillen in den
lande, die alleen maar dienen, die zich
alleen maar geven en eigenlijk niets terug
ontvangen.
Wij bedoelen niet, dat hij geen waardee
ring voor, geen erkenning van zijn werk
vond; de dankbaarheid in breede kringen
we denken niet ia de laatste plaats aan
de propaganda-clubs zegt hem en ons: „zóó
is het gelukkig niet". Maar wie „in de poli
tiek gaat" rekent meestal op een andere
„belooning" en die bleef voor den Ouden
uit; moest dat misschien ook wel krachtens
zijn functie; en werd zeker niet gezocht.
Want in dit zijn werk ging hij op. Hij
deed het, wat de organisatie en administra
tie betreft, met minutieuse nauwgezetheid
en toewijding; hij deed het, wat b.v. het
polemische gedeelte betrof, wellicht anders,
dan wij het zouden gedaan hebben; maar
het geschiedde met een oprechtheid, waar
aan niemand, die hem kent, één seconde
twijfelt; met een sterk begeeren ook om God
in het politieke leven te dienen; met de
gegevenheid des harten, die doet zeggen: ik
moge verbranden van ijver, als ik maar
nuttig ben in de dingen van Gods Ko
ninkrijk.
Zouden wij dan dezen kampioen voor de
goede beginselen op zijn feestdag niet harte
lijk eeren en huldigen? Wij danken God mèt
hem, maar ook vóór hem. De Heere God, die
hem nabij was in bewogen jaren, verlate
hem niet, nu de ouderdom daar iel
Een sympathieke vorste
lijke bezoeker
Blijde inkomst in de feeste
lijk versierde hoofdstad
Het zwart-geel-rood
domineert
WEESP, 21 Nov. Onder voorzitterschap
van den heer L. te Strake heeft de commis
sie tot ordening in de tricotage te Utrecht
een vergadering gehouden. In deze bijeen
komst was een groot gedeelte der Neder-
landsche tricotindustrie vertegenwoordigd.
Met meerderheid van stemmen werd beslo
ten tot oprichting der vereeniging Neder
landsche tricot conventie. Bij acclamatie
Werd de bestaande commissie, als bestuur
fler nieuwe vereeniging gekozen.
Het is al lang geleden, dat de vorst
van een andere natie een officieel bezoek
bracht aan ons land. Zoo is er
sinds 1910 geen Belgisch regeerend vorst
meer in Nederland geweest. Daarom
verheugen de Hollanders zich over het
bezoek van den zoo sympathieken, jongen
koning van België, te meer nog omdat
dit bezoek mede getuigt van een harte*
lijke verstandhouding tusschen de twee
kleine landen aan de Noordzee, met hun
vaak gemeenschappelijke belangen.
Vanmiddag is deze hooge gast, Koning
Leopold III, met Zijn gevolg aan het
Centraal Station in de hoofdstad aange
komen, verwelkomd door H. M. de
Koningin.
De tegenwoordige Koning, die vandaag met
zooveel sympathie en enthousiasme is inge
haald, heeft, althans officieel, de hoofdstad
nimmer bezocht.
Van een officieel bezoek door het Belgische
hof was het laatst sprake in April 1910. toen
de ouders van Leopold III, Koning Albert en
Koningin. Elisabeth, de gasten van onze Ko
ningin waren.
Dit bezoek is later door H.M. beantwoord,
en daarna doorworstelde België de zóo bange
oorlogsjaren, gevolgd door zekere verkoeling
van onze zuiderburen tegenover het Neder-
landsohe broedervolk boven de Schelde. Niet
het minst door de beleidvolle en verstandige
politiek van Leopold III. die, naar bekend
is, groote sympathie heeft voor Nederland,
zijn de onderlinge betrekkingen zoozeer ver
anderd en verbeterd, dat van een hartelijke
verstandhouding mag worden gesproken.
V oorbereidingen
Het mag dan ook als vanzelfsprekend
worden beschouwd, dat de bevolking van
Amsterdam de komst van den Belgischen
vorst met belangstelling heeft afgewacht
Op allerlei wijze werden wij de laatste we
ken voorbereid op het bezoek van den vorst
die evenals onze Koningin aan het hoofd
staat van een klein volk, en reeds om deze
reden voelen wij ons aangetrokken tot den
Koninklijken Bezoeker van heden, wiens
ernstige levensopvatting in menig opzicht
zoo zeer tot ons spreekt
In de boekwinkels hebben wij het portret
van onzen Gast menigmaal gezien en daar
naast de beeltenis van wijlen Koningin
Astrid, helaas weggenomen in den bloei ha-
rer jaren. Wat zou het schoon geweest zijn,
indien wij ook Haar hadden kunnen toe
juichen.
De versiering
Naarmate de dag van het bezoek naderde
heeft Amsterdam meer werk gemaakt van
zekeren feestelijkeai tooi, die uitdrukking be
doelt te geven aan de blijdschap over het
vorstelijk bezoek.
Vanmorgen is de laatste hand aan het
toilet gelegd. Eenvoudig is het en dus in
overeenstemming met de karaktereigen
schappen van den democratischen vorst,
Smaakvol en levendig om daarmee iets van
den meer vroolijken Brahantsohen geest te
doen harmonieeren met het vermaarde Hol-
landscfhe flegma. De donkere Belgische kleu
ren zwart-geel-rood domineeren na
tuurlijk in de stijlvolle vlaggen versiering
als voornaamste element in het feestgewaad
der oude stad aan Amstel en IJ. Als hulde
aan den Koninklijken gast.
Z.M. Koning Leopold UI
^Nieuwste opname
De drie hinderen van Z-M. Koning Leo pold 111. Prins Albert, Prins Boudewijn
en Prinses Josephine Charlotte.
.(Oopjrrlgbt Bolgtsobe Legatie).
Wie vandaag aan het Centraal Station
voor het feest aankwam en dat zijn er
velen geweest zag van het versierde Sta
tionsplein af een kleurige allée van vlaggen
en solied, houdbaar wintergroen. De in-
tochtsweg. die voornamelijk zich tot het
Damrak beperkte, heeft hierdoor inderdaad
iets feestelijks verkregen van prettige warme
zuidelijke kleuren, afgewisseld met het wat
koelere rood-wit-blauw onzer vaderlandsche
vlag. Oudërwétsche eerepoorten met veel
sparregroen en kleurrijke schilden met goed
gemeende welkomstgroeten kennen we niet
meer. De laatste jaren doen we het voorna
melijk met vlaggen, en deze versiering
slaagde ditmaal, vanwege de combinatie der
uiteenloopende kleuren, heel best.
Een zinrijk symbool
De versiering bereikt haar climax in het
zeer smaakvol décoratief op het Dam-
plantsoen. waarmee een passende achter
wand van het ruime Damplein is verkregen.
De Dam verkreeg vandaag in de volte iets
nog meer huiselijks dan anders bij natio
nale feesten reeds het geval is.
Het hoog opgeriohte middenstuk op het
achterste gedeelte van den Dam is een ar
tistieke verzameling van vlaggedoek. In het
midden een licfhtblauw veld met zilveren
vijfhoeken aan den omtrek (Congo-sterren),
waaromheen een decoratie met wijnrood,
omzoomd met diep geel. Van dit fraaie ge
heel, rijk gesierd met Belgische vlaggen op
het blauwe middenstuk, hangen af slingers
met buxusgroen, die naar alle zijden de
verbleekte herfsttinten van het plantsoen
opfleuren, afgewisseld en vastgehouden door
witte stokken, waarop rosetten in onze na
tionale kleuren. Het geheel is een zinrijk
beeld van goede buurschap van België en
Nederland, waaraan ook de op de vier hoe
ken gedrieën wapperende Nederlandsche
vlaggen uiting geven.
Op den Dam en in de naaste omgeving
zijn aan hooge huizen vlaggen versieringen
aangebracht. Zoo aan het gebouw van „De
Bijenkorf', waar in de gevels veel vlaggen
zijn uitgestoken; en bij Peek en Cloppen-
burg, waar vlaggedoek langs de kozijnen is
geplooid. Iets dergelijks ook op het Rokin
aan de Rotterdamsche Bank.
Tegenover oe achterzijde van het Paleis
zijn de Rijksgebouwen post- en geldkan
toor delicaat gekleed in een gewaad van
vlaggen, waarbij behalve de tinten van
België ook de oranjekleuren uitkomen.
Het geheel der vensiering van het Stations
plein af verkreeg een bijzonder effect van
wege de vele vlaggen, door de burgerij uit
gestoken, waarmee het feestelijk cachet van
de binnenstad nog werd verhoogd.
Illuminatie
Als vanavond' voor het eerst de verlichting
brandt, zal de aanblik des te schooner zijn.
Vooral als men let op de rijk verlichte ge
bouwen en torens ia don naasten omtrek en
de sprookjesachtige illuminatie van den
grachtengordel. Een herhaling is deze laatste
van hetgeen we in de Septembermaand ter
gelegenheid van het regeeringsjubileum on
zer Koningin hebben mogem bewonderen,
maar ook nu trekt deze toch zoo feërieke,
echt Amsterdamsche verlichting van het
kostbaar bezit dat we aan stadsschoon heb
ben de algemeene aandacht.
Morgenavond zal onze Koninklijke gast-
vrouwe Haar gast dit gedistingeerd avond
toilet der oude stedemaagd laten zien.
In afwachting
Lang voor de flottieljeleider „Tromp" in
le haven zijn 21 saluutschoten deed hooren.
bewoog zich een dichte menigte belangstel
lenden op en rondom den intochtsweg. Zoo
peel lang duurde dit vrij rondwandelen
biet, want geruiman tijd voor drieën werd
ie weg afgezet door manschappen van de
infanterie, béhoorende tot de vierde divisie.
t>e infanteristen stonden onderling op een
iheter afstand en daarachter dikke hagen
Van belangstellenden.
Het was vol langs den korten intochts-
vjeg, en geen wonder. De schooljeugd had
"Inmiddag vacantie en had de grooteren
leegetroond om den schitterenden vorste-
lilken stoet te zien voorbijtrekken. Aan het
station stond de Koninklijke Marine met de
stafmuziek. De huzaren van het le regiment
vórmden het eere-escorte, terwijl op den
Dim het aloude „zevende regiment" oe
honneurs waarnam en de infanteriemuziek
uit Amersfoort hieraan was toegevoegd.
Bereden politie, bijgestaan door marê-
rfiijiussee. hielden mee de wachtende me
nigte op een afstand. Lang van te voren
hadden duizenden zich een plaatsje verze
i F, Ziegler)
vlot marcheerende troepen, opgewekte mili
taire muziek en zooveel meer wat bij zulke
gelegenheden de aandacht trekt, deed voor
velen de waohturen voorbijvliegen. Onder
wijl was bij menigeen wakker geworden de
vraag of de Koning en de Koningin in de
gouden koets zouden plaats nemen of niet
En toen het naar drie uur liep, was ieder-
gespannen verwachting op het feest
getij van den luisterrijken intodht
Krachtiger politiek
der Vereen. Staten?
Het verwachte
regeeringsprogramma
Volgens Associated Press" verklaren eehi-
ge zeer vooraanstaande Amerikaansche ia-
dustrieelen. die zeggen de plannen der
regeering te kennen, dat de Vereen. Staten
zeer binnenkort zullen overgaan tot een wij
ziging van internationale en binnenlandscl e
politiek, welke van historische beteeken.*
zal zijn. Een dezer industrieelen gaf zijn
meening te kennen, dat Amerika voortaan
de taal der dictatoren zal spreken. Hij voed
de eraan toe, dat diplomatie en handels
politiek gesteund zouden worden door een
wapening, die elke mogelijke combinatie
totalitaire staten ontzag zou inboezemen.
In deze industrieele kringen verwacht
men, dat de volgende punten op het regee
ringsprogramma zullen voorkomen:
1. Een leger, een vloot en een luchtmacht,
die de wereld „op een afstand kunnen hou
2. Een internationale diplomatieke actie
die ten doel heeft den democratieën
hart onder de riem te steken, om verdere
totalitaire aanmatigingen onmogelijk te
maken.
3. Een snelle actie tot opheffing van werk
loosheid, arbeidsconflicten en economische
onrust in de Vereen. Staten, waardoor men
den totalitairen staten hun belangrijkste
argument betreffende „het échec der demo
cratieën" zou ontnemen.
Intnsschen is men in dezelfde kringen van
meening, dat Amerika altijd bereid zal zijn
tot ontwapening, als andere landen willen
medewerken.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dii Nummer bestaat uit DRIE bladen
Voor huisvesting en onderhoud van
eventueel toe te laten Joodsche vluchte
lingen is aan de regeering een bankga
rantie van een millioen gulden verstrekt
als eerste storting.
Te Utrecht is een vergadering gehou
den van de Vereen, tot Bevordering van
Chr. Onderwijs aan Achterlijke en Zwak
zinnige kinderen.
Verschenen is de Memorie van Ant*
woord van de Tweede Kamer over de be-
grooting van Onderwijs.
Het bezoek van den Koning der Belgen
aan ons land.
Te Haarlem heeft in een schoenwinkel
een ontploffing plaats gehad, waardoor
groote schade is veroorzaakt.
Een onderhoud met de bemanning van
het voor de Zuid-Fransche kust vergane
stoomschip „Walborg".
Tusschen Elburg en Harderwijk zijn'
twee personen bij een ongeval om het
leven gekomen.
Doordat een auto tegen een trammast
reed zijn nabij Haarlemmerliede drie per*
nen gewond en één gedood.
De minister heeft besloten tot het uit
de markt nemen van een aantal bacon*
varkens.
De monopolieheffing op granen is mei!
ingang van 20 November verhoogd.
Op Woudschoten is een conferentie:
gehouden van de Ned. Herv. en de Geref,
Vereenigingen voor geestelijke volksge
zondheid.
Koningin Maud van Noorwegen over*
leden.
De bijzetting van Kemal Ataturk.
Amerika overlegt inzake het Joodsche
vluchtelingenvraagstuk.
Baconvarkens uit de markt
genomen
Naast den steun aan den prijs van het
rundvee door het uit de markt nemen van
bepaalde categorieën rundvee, heelt de mi
nister besloten, ook over te gaan tot het
uit de markt nemen van varkens, speciaal
varkens in het bacongewicht. Gehoopt
wordt, dat aan de daling dei varkensprijzen
op deze wijze een voldoende rem zal wor
den aangelegd en dat het mogelijk zal blij
ken een verdere prijsverlaging der bacon
varkens te voorkomen
Aan de Nederlandsche Veehouderijcentrale
is dan ook opgedragen, met ingang van
de volgende week met deze afname tegen
de prijzen, zooals die de vorige week be
kend zijn gemaakt, een aanvang te maken.
LEGER EN VLOOT
De officier der administratie le kl. J. B.
Kampeee is geplaatst te Willemsoord
toegevoegd aan den intendant der zeemacht
aidaax.
CULEMBORG, 21 November. Hedenmor
gen te kwart over zeven is alhier, door tol
nog toe onbekende oorzaak, de 44-jarige
gehuwde schipper A. L. F., varende op het
schip „De Onderneming" komende van de
richting Rotterdam op den Lek. over boord
ges'agen en verdronken. De verongelukte
laat een vrouw en een kind na. De gemeente
politie begon in samenwerking met den
rijksbakenmeester, direct met dreggen, doch
door den sterken stroom heeft men het lijk
nog niet kunnen vinden.
Wat voor weer krijgen we 2
Veranderlijke wind, aanvankelijk zwak
tot matig, later wellicht weer krachtig, be
trokken tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk
regen, vooral in het Zuiden, weinig verande
ring in temperatuur.
Oa Auto-Ondedinga kon *001 een
auto-verze kering van alken duur
zorgen De snood» voor één uur»
Gebruikelijker Is echter zoo'»
veilige |oor-poli», woorvon dul-|
BANDEN
ROTTERDAM
TEL. 28000
DEN HAAG
TEL. 770038
N.V. BETONBOUW
V.h. Fa. Kool en Wildeboer
Fabriek en Kantoor HOOGKERK (GronJ
Telefoon 1766
Bijkantoor DEVENTER, Telef. 3865
Uitvoering van Beton-, Utlliteits-, Burger
en Waterbonwwerken. Groote voor
raden Betonartikelen, ook met asphalt
geïmpregneerd of gepenetreerd tegen
agressieve invloeden.
BETON - EMAILLE en ARTILUX-
MATERIAAL voor mnnrbepleistering en
gevclstukken.
Lezers van dit blad, laat het U niet weer
houden, ook eens bij ons aan te vragen.
Steeds wordt door ons geleverd door het
geheele land.
BATES MEERWANDIGE
PAPIEREN ZAKKEN
GEVEN U
GEMAK en BESPARING
BATES CEPRO ZAKKEN ML). N V.
MAASTRICHT
P
rtiafa
Pijp Tabak
Toeonl» Leeuwarden