RHEUMATIEK
FYNNON SALT
Budget-recht der Staten-Generaal
3
DONDERDAG 10 NOVEMBER 1938
TWEEDE BLAD PAG. 5
Begrooting 1939
Belastingen ziin weinig
aanlokkelijk
Soberheid bij het doen van
nieitwe uitgaven
Naast verhooging der in
komsten moet daling der
uitgaven staan
De heer Schouten aan
het woord
Vergadering van 9 November
Overzicht
Over de Regeering is de heer D e
Visser niet al te best te spreken.
Haar buitenlandsche politiek is voor
hem in wezen steun voor de fascisti
sche geweldenaars en binnenslands
speelt zij de groot-kapitalistische reac
tie in de kaart, spaart rijken en belast
armen.
Voor deze dingen stelt hij alle politieke
partijen verantwoordelijk; zonder uitzonde
ring ziet hij ze onder het coalitiejuk door
gaan. Ook de soc.-dem. Daar zat dus de heer
Albarda met zijn fulminante rede van den
Vorigen dag, waarin hij zich echter tegen
alle volksfronterij had gekeerd, 't Is uit
tusschen Moskou en de tweede internatio
nale.
Van iets meer importantie waren de rede
voeringen ,die daarna volgden: van de hee-
ren Joekes, Schouten en de Geer.
Er was daarin bij veel verschil allerlei
overeenstemming.
De heer Joekes nam de plaats in van
iden heer Oud, die juist zijn ontslag als ka
merlid had ingezonden.
De principieele basis van het kabinet zit
den vrijz.-detn. nog altijd in den weg en Mr.
Joekes ziet er minder vruchten van, dan van
de samenwerking van gelijkgerichte krach
ten. die daarbij bereid zijn Gods wet als
opperste richtsnoer te aanvaarden.
Dezelfde onjuiste visie zullen we vandaag
ook nog wel van den heer Bierema verne
men en daarom was het goed, dat de xieer
Schouten een deel van zijn rede besteed
de om kort, maar scherp-belijnd de beteeke
nis van de Christelijke beginselen voor het
staatsleven uiteen te zetten. Men moet deze
niet betrekken op enkele speciale staatkun
dige aangelegenheden,, maar zij gelden ook
beslissend voor het beoordeelen van feiten
en geestesstroomingen en bepalen dus onze
levenshouding. Het licht van Gods Woord is
bij het kennen van onzen tijd, die het ken
merk van groote onevenwichtigheid draagt,
yan principieele beteekenis. Haar labiel ka
rakter brengt b.v. mede, dat we de evolutie
bii de S.D.A.P. niet zinder meer als princi
pieele winst kunnen zien. In principieel op
zicht vertoont ze nog veel onzekerheid. Zij
beroept zich op da democratie ter bescher
ming der vrijheid.
Maar wat zou dat beroep baten en
wat zou de soc.-democratie beteekenen,
als onze constitutioneele vrijheden, die
vrucht zijn van het calvinisme, niet
zouden kunnen worden gehandhaafd?
Hier biedt de souvereiniteit Gods den
onbewegelijken grondslag, waar het
leven, bij alle bewegelijkheid, waaraan
het ten prooi is, behoefte aan heeft. In
de dynamiek van het moderne leven
openbaren zich in diepsten grond be
ginselen, die steunen op menschelijke
wijsheid en niet op hetgeen de Almach
tige in de H. Schrift ons heeft geopen
baard.
Het geloof in Hem, die alle dingen regeert,
is echter voor ons de grondslag voor al on
zen arbeid in het leven, ook voor den ar
beid op staatkundig en maatschappelijk ge
bied. Onzer is dus een veelomvattende prin
cipieele overtuiging.
De heer Joekes scheen het noodig te
vinden nog eenigszins aan den schijn van
Genève te offeren en laakte het, dat o.a. Dr.
Colijn zich over den Volkenbond wel eens
uitgelaten heeft op een wijze, die voor deze
..internationale rechtsorganisatie" niet al ce
vleiend was.
Intusschen zag hij de verhoudingen in de
wereld toch wel niet zoo, dat de bouw van
den tweeden vervangenden kruiser noodig
was, al werd de opmerking niet teruggehou
den, dat in de richting van groot materieel
we niet als maar voort kunnen blijven gaa:i.
Bij de bespreking van het economisch be-
leid richtten zoowel de heer Joekes als de
heeren Schouten en de Geer enkele
vermanende woorden tot de Regeering in
verband met haar tariefvoornemens. Met
name laatstgenoemde besteedde daaraan
nogal veel aandacht. Pour acquit de cons-
ce? In ieder geval werd duidelijk te
verstaan gegeven:
Regeering weet wel, dat ge er met de
afkondiging van een matig bescher
mend tarief niet zijt, want de Kamer
zal alles nauwkeurig toetsen en voelt
zich geenszins bij voorbaat gebonden.
Deze waarschuwing is zeker niet onnoo-
dig. Een zorgvuldig voeling houden met de
Kamer is er niet een commissie voor
handelspolitieke aangelegenheden? kan
aan de doelstelling der Regeering slechts
ten goede komen. En zij vergete voorts de
«ïerke motiveering niet, waarop de
heer Schouten aandrong. Op dit punt
wipt het departement van Economische Za
ken wel eens wat luchtig in het zadel.
Sterke motiveering. Deze werd door en
anti'-rev. woordvoerder ook gevraagd ten
aanzien van allerlei andere punten van re-
geeringsbeleid, die wel zijn aangekondigd,
maar in nog weinig concreten vorm. Men
Daar is bv. het zg. plan-Westhoff. Het
is een ontginningsplan met veel arbeid er
aan verbonden ter bestrijding van de werk
loosheid. 40 000 H.A. land zulien worden ont
gonnen. 60,000 H.A. ontgonnen grond en 2000
K.M. aardwegen en 3000 K.M. waterwegen
verbeterd, alleen al in de provincie Drenthe.
Verder zijn er verkavelings- en bebosschings
plannen, nog droogleggingen en velerlei
meer in opgenomen. De kosten zijn geraamd
op f 100 millioen. Hei* is een werk door het
heele land, dat 10 a 20 jaren in beslag zal
nemen. De Regeering hoopt er 90 k 100.000
menschen mee aan het werk te kunnen krij
gen en bovendien nog 40.000 indirect.
Het is misschien, na de ervaring van mi
nister Romme met zijn 50 pCt. meer in de
werkverschaffing, wat overmoedig en on
voorzichtig, deze cijfers te noemen, want de
Spreukendichter wise het al en de heer
Schouten herinnerde er aan: de uitge
stelde hoop krenkt het hart. Dat is ook
psychologie en een regie-element.
Het plan heeft m'n instemming, verklaar
de de heer Joekes, maar maak 'n beetje
haast De heer Schouten wenschte het
te steunen, omdat het een reëel karakter
draagt, ook al maakt de ontwerper het hier
en daar misschien een beetje onwerkelijk
Voorkeur moeten hebben werken, die
bodem-opbrengst verhoogen. Aan weiland be
staat minder behoefte, zoolang we nog met
een aanzienlijk teveel aan landbouwproduc
ten tobben. De opmerking van den heer D e
Geer, dat we ook in dit'opzicht met de toe
komst moeten rekenen, scheen ons niet zeer
sterk. Immers, vermoedelijk zullen we een
reeks van jaren verder zijn eer we met de
consumptie het maximaal productie-vermo
gen van den landbouw weer zullen zijn ge
naderd.
Meer koeien, meer melk, meer boter,
meer kaas, is niet wat we in de eerste
plaats dringend noodig hebben.
De waarschuwing van den heer Schou
ten tegen het scheppen voor dit doel van
een nieuwe, grootsoh opgezette organisatie,
sloot aan bJj hetgeen Dr Deckers ook reeds
had opgemerkt.
De eisch werd voorts gesteld, dat alvorens
geld wordt uitgegeven voor dit doel en voor
de bestrijding van de jeugdwerkloosheid, de
Kamer daarover zal hebben te oordeelen.
Haar budgetrecht behoort vooral
als aan de Regeering gewichtige be
voegdheden worden gedelegeerd te
worden gehandhaafd. In dit verband
werd er op aangedrongen zulks ook ten
aanzien van het Werkfonds te doen. Tot
nu staat de Kamer geheel buiten de
besteding dezer gelden.
Een afwachtende houding nam het drie.
tal fractieleiders aan met betrekking tot do
belastingplannen.
Een deel er van had voor den heer Joe
kes iets aantrekkelijks, maar ze maakten
tooh den indruk van het zoete omhulsel te
zijn van de bittere cascarapil.
De heer Schouten achtte elke besipr
king van plannen, die misschien eerst tegen
het einde des jaars bij den Raad van State
komen, voorbarig.
Wat de financiën betreft, de heer Jo e k e a
erkende, dat ze zorg eischen, maar onze
positie is niet geschokt en de staging onzer
staatsschuld niet verontrustend.
De heeren de Geer en Schouten
waren van oordeel, dat de Regeering
den toestand niet te donker gekleurd
had. We leenen teveel voor verteringen
betoogde de heer Schouten en de
heep de Geer wees op den zwaren be
lastingdruk, die rust op een sterk ge
decimeerd volksvermogen en -inkomen.
Beiden waren hét eens, dat het gevaar
lijk is lasten in al te groote mate af te
wentelen op de toekomst Een sluitend
budget behoort tot de hoogste wijsheid,
waarnaar regeering en parlement heb
ben te leven. Anticipceren op de toe
komst is een gevaarlijke speculatie.
Hier stuitte de heer Schouten op den
financieelen specialist der R.K. fractie,
T e u 1 i n g s, die aan het slot van den
dag zijn wijsheid uitstortte.
Al scheen zijn blunder van verleden jaar
hem iets minder overmoedig te hebben g<
maakt, toch kregen we ten slotte het plei
dooi voor de geleide conjunctuur-politiek te
hooren. Wel bezu!nigen, desnoods ook nieu
we lasten opleggen, maar overigens bij voor
keur leenen.
De heer Teulings erkende, dat de reservés
in het staatsbudget zijn uitgeput en er niet
onbedenkelijke tekorten zijn. Dat is hem
echter geen bezwaar, we moeten dan maar
een beroep doen op de reserves, die er nog
in de verarmde maatschappij schuilen.
Eens zal het wel weer beter gaan-en zoo
lang moeten we maar uitgeven.
Het is duidelijk, dat deze methode uit
een oogpunt van gezonde staats- en
volkshuishouding blijk geeft van groote
oppervlakkigheid en roekeloosheid. Aan
zulk een speculatie, die tot een ramp
kan worden, mogen we ons volk niet
blootstellen.
Gelukkig is de Regeering dat ook niet
van plan. Zou ze het doen het is vrijwel
ondenkbaar dan moet ze op on
steun niet meer rekenen, verklaar
de de heer Schouten.
Met den heer de Geer was hij voorts
van meening, dat de Regeering te laat aan
het bezuinigen gaat: de toestand is in 1939
niet anders dan in 1938. We gaan n
1939 43 millioen meer uitgeven dan in 1937
zonder dit accres op té vangen.
Ware dat wel gebeurd, dan had de
Regeering nu niet met haar zware be
lastingplannen behoeven te komen.
We zullen ook precies moeten weten wat
onder accres verstaan zal worden, anders
hlijft het hek van den dam. Zou op dit
punt onzekerheid blijven be
staan, dan zou het weinig aan-
lokkei ij k worden de belasting
plannen, die voor 1939 een slui
tend budget moeten bewerken
te steunen.
Onafhankelijk van de conjunctuur moet
getracht de rijksuitgaven omlaag te bren
gen. Men prate hierbij niet van koopkracht
aantasten. Heeft de conversie van staats
schuld die dan niet aangetast en doen
hooge belastingen het niet evenzeer?
Het antwoord der Regeering op dit
punt zal voor de anti-rev. fractie van
groote beteekenis zijn bij het bepalen
van haar houding ov<>r dé belasting
plannen.
De heeren Joekes en de Geer hebben
voorts nog een aantal detailpunten bespro
ken.
Als er dan zooveel geld is als sommigen
beweren, vroeg de heer de Geer, moet
dan hulp aan de ouden van dagen niet
voorafgaan aan de groote gezinnen? Beiden
zouden gaarne spoedig weten wat zulk een
voorziening zou kosten.
Een was dit tweetal ook in den aandrang
om de lijst van verboden vereenigingen te
herzien met betrekking tot „Kerk en Vrede"
en mede in hun protest tegen het anti
semitisme. We kennen geen readiscrimina-
tie. aldus de heer de Geer. De klassen
strijd is overwonnen door het christelijk be-
einsel; ook de rassenstrijd blijve van ons
geweerd.
De heer de Geer voelde voor het denk
beeld van Dr Deckers om door verlaging
van de salarisnormen der jonge onderwij
zers iets te doen tot verbetering van de
leerlingenschaal.
Ten aanzien van z'n algemeene politiek
verklaarde de heer Schouten, evenals de
heer de Geer die over de oude tactiek
om gebrek aan homogeniteit bij een kabi
net te constateeren, kostelijke opmerkingen
Be strijd ht Gfilna, «r Ben fygansche leger af deeling bij haar opmarsch naar Haokau
SUCCESVOLLE
BESTRIJDING VAN
RHEUMATIEK
cumatick, zooals het voorkomt met
t de daaruit voorts-loeiende functie-
uwe ontdekking der Chemische
De bndgetalre politiek
(r.k.) betoogt dat do
i aan de algemee-
polltiek voor het algemeen welzfln. B0 ver-
liking van den tegenwoordlgen toestand en
n van vóór 1937 blijkt, hoeveel moeilijker_r
financieele taak dei
maakte, zich bereid het kabinet te blijven
steunen. Maar op het gebied van de Zon
dagsrust doet het te weinig, constateerde
de anti-rev. voorman. De chr.-hist. leiding
was het daarmee wel eens en noemde ook
de echtscheiding en de Begrafeniswet als
punten, die het kabinet tot oplossing zou
kunnen brengen.
Ze hebben gelijk. We zouden de activiteit
an minister Goseling liever op deze onder
erpen zien gericht dan opOss en de
wilde bussen.
Men ziet: deze middag was niet zonder
belang en bewees, dat één bepaalde fractie
allerminst de lakens uitdeelt.
De Tweede Kamer heeft de door den
heer Woudenberg aangevraagde interpella
tie inzake de wilde busdiensten toegestaan,
met het beding, dat deze alleen zal betref
fen het door den Minister van Justitie m
deze aangelegenheid gevoerde beleid, en
niet de bevoegdheid van den Minister om
ten deze op te treden: de laatste is onder
worpen aan het oordeel van de rechterlijké
macht.
De interpellatie is aan de lijst der aan de
orde zijnde onderwerpen toegevoegd.
Verslag
orde is het vei
berg (n.s.b.)
Algemeene beschouwingen
Voortgezet worden de algem
stand Igheidspolitlek.
hebben gedaan ter best
held. Ten aanzien var
Pr. Colijn de door hem gedam
De belastingplannen zullen de
grooten, inzonderheid van de
(Spr. richt zich tijdens zijn
t den in zijn nabijheid zitten
maal niet tegen m|j willen
e k e s (v.d.) zegt dat het bij d<
van het karakter van het kabl-
telt op posltief-chistelüken groi
latlgd beschermend tarief
oducten. Wordt de wij:
ïlngswet ook door de e«
n, dan Is er een weg g
ernstig bezwaar heeft.
ig8telling ziet spreker
n van de jeugdwerkloc
rde spoed betracht, wa
laging der leerlinge
volgd. waartegen spr.
Met groote bela
voorstellen ten aanzl
held tege-moet. Er w
er is haast bü. Een
schaal ls dringend noodig in het beli
jeugdige onderwijzers.
De belasting-plannen zijn ten deele een zc
omhulsel van een bittere cascara-pil.
Spreker erkent de juistheid der ultsluiti:
van bepaalde groepen uit den staatsdienst. Doch
fout ls die o.m. wat betreft de vereenlging kork
De heer Schouten aan het woord
(a.r.) zegt dat
De heer S c1
matigd beschermend tarief p'ri
zwaar ontmoet. Het gaa
passing welke nader zal i
Spreker is dankbaar v
dedeellngcn betreffende
doch ook hier zullen we pas kuni
>g ln voorbereiding
blijken,
uitvoerige mt
als deze
treft, ln zake hai
ïrheld, den handel, de
schaffing van 50.000 tot 75.000 p
uitbreiden, doch dit bleek niet 1
om waarschuwt spr. ook thans
>e financieele en economisch*
i land Is ln de memorie van
iberder geschilderd dan dl
an vast, alleen de appreclal
Veler wensehen moeten achtergesteld
worden, eerst het gat dichten zU aller pa
rool. De regeering wil niet de lasten op het
komend geslacht leggen. Dit is Juist, wie
het anders doet, begeeft zich op het ter
rein der speculatie. Wie kent echter de toe
komst? Zoo doen ook Roomsch-Katholieken
Spr. zegt niet: de Katholitken. Gaan de
zen daarmede door, dan zullen spreker en
de zijnen hen niet kunnen blijven steunen.
De vraag, welke uitgaven voor de overheid
oodzakelijk zjjn, ls niet in absoluten zin t
ntwoorden. Er z(Jn uitgaven, hoe nuttig ook,
ie thans te licht worden bevonden. Spr
:aarne gezien, dat voor 1939 tot verdere i
:rkloosheldsuitga'
de-yoorst
•mboiiijk
millioen zullei
De leiding oU
nd stuiten bli de ambtei
lande Is niet enkol
Slechts kleine verschilpunten
Gelukkig is dit
>ord voldoende weers
nals het vorig jai
verhooging der-productie in het al-
-n zaak der toekomst
ïg wij met de tarlefverhooglng i
rk gaan. spr. juicht dit toe.
Inancleele positie betreft, wordt
nig gelet op hi
>rig jaar had de
otdat die zijn im
behoudt spr.
rachtd'
rbeld:
.ncleele positie
regeering ls die i
lnnd heeft
wijkt zlin inzicht af in enkele opzichten
de hare. spr. blijft de regeering volgen,
n haar belastingplannen.
Amsterdam heeft
97 millionairs
Gezamenlijk vermogen
219 millioen (v.j. f 151 millioen)
Het aantal millionairs te Amster
dam bedraagt 97 met een gezamenlijk
vermogen van f 219 millioen. Over het
vorig belastingjaar bedroeg dit 69 met
een gezamenlijk vermogen van 154 mil
lioen. In 1929-1930 was het aantal 154
met een vermogen van f 371 millioen.
No. 110 van de Statistische Mededeelingen,
uitgegeven door 't Amsterdairisch Gem. Bu-
v. Statistiek, geeft tal van bijzonderhe-
over de heffing van de inkomsten- en
ogensbelasting in de jaren 1929/30 tot
1937/8.
eerstgenoemd belastingjaar hebben
231.688 personen belasting betaald over een
totaal aan inkomens van f 581.055.331. Het
vorige belastingjaar geeft heel andere, be
duidend lagere cijfers, nl. 173.842 belasting-
betalenden met een eezamenlijk inkomen van
f 375.729.002. Het gemiddeld inkomen der
aangeelagenen liep in genoemd tijdvak terug
van f2508 tot f2161.
Vermogensbelasting is in het belastingjaar
1929/30 door 12.695 personen betaald tot een
ig van f 1.477 millieen. Amsterdam tel
de toen 154 millionairs met een gezamenlijk
vermogen van f 371 millioen. Over het laat-
Bte belastingjaar 1937/8, is door 12.595 per-
n vermogensbelasting betaald. Het aan
tal liep dus niet sterk achteruit, ook ale men
let op de vermeerdering der bevolking.
De cijfers van 1937/8 hebben betrekking
op den toestand op 1 Mei 1937.
die ln de Fransche revo
g-eltlkheld. broedersch
kaal". (Vroolükheid).
scholen kinde-
tlejaren riep: „Vrijheid
I. kaal. kaal. allemaal
■enals de klassenstrijd
r het christelijk begin-
Autobusdienst voor ambtenaren
der sierteeltcentrale
Geschil in den Raad van State behandeld
Een autobuskwestie in klein formaat,
maar daarom niet zonder principieele betee
kenis, werd gisteren voor den Raad van'
State behandeld.
De R.A.P.-commissie heeft afwijzend be
schikt op een verzoek van E. Jongsma, ta
Zandvoort, om vergunning voor de uitoefe
ning van een autobusdienst tusschen Haar
lem en 's Gravenhage, op werkdagen tot
vervoer van ambtenaren, werkzaam bij de
Nederlandsche Sierteelt-centrale te 's Gra
venhage.
Jongsma was tegen deze beslissing in be
roep gegaan bij de Kroon, aanvoerende, aat
het hier slechts om een kleine twintig amb
tenaren gaat, en dat deze autobusverbin
ding voor hen een tijdsbesparing geeft.
Namens de Spoorwegen bestreed Mr
Bierman het beroep onder aanvoering,
dat deze ambtenaren, aangewezen om orde
ning in het sierteeltbedrijf te brengen, ge
makkelijk zullen berusten in een afwijzing,
welke z.i. noodig is om in het vervoer orde
ning te verkrijgen.
De Koninklijke beslissing volgt later.
Bond van Chr. Bakkerspatroons
Gewest Noord-Holland opgericht
Tn een daartoe belegde vergadering van de
afdeelingen en verspreide leden in de pro
vincie Noord-Holland van den Bond van Chr.
Bakkerspatroons in Nederland, gehouden op
Maandag 7 Nov. werd met algemeene stem
men besloten tot het oprichten van een Ge
west
Het doel hiervan is, nauwere samenwer
king van de leden onderling en versterking
van genoemden Bond.
Het bestuur werd gevormd uit de volgende
leden: Joh. v. d. Vlier, Amsterdam, Voorzit
ter; G. Dekker, Zaandam, Secretaris- J. Ver-
hoeff, Haarlemmermeer, Penningmeester; J.
C Koolaard, Broek op Langedijk; P. Kool
haas, Hilversum.
iTsZTiïr.lli'w^' AmSlerd3m- h" ***>«-*
