Jliruuir £cihsd)r (üourant 1 v A Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken HET ADVIES DER NEGEN Laat onze kolonialen niet in de kou staan P A L T H E Abonnementsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaafSeft waar een agentschap gevestigd is 235 Franco per post 2.35 portokosten PeT week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche 1 zending4.50 Bij dagelijksche zending530 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j Cl. No. 6539 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 68936 DONDERDAG 3 NOVEMBER 1938 19e Jaargang atrtjertentirprijjtn: Van 1 tot 5 regels I.171/» Elke regel meer0.22'h Ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels230 Elke regel meer0.45 Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend0.10 Negen vooraanstaande personen op fi nancieel-, handels- en nijverheidsgebied hebben zooals we vorige week meld den de regeering een verbeterde mil- lioenennota aangeboden, benevens een advies .om zoo spoedig mogelijk en koste ;wat het kost, tot een sluitende begroo ting te komen. Wij kunnen elke waarschuwing tegen financieele roekeloosheid op prijs stellen; deze negen hebben, gezien hun positie cn bekwaamheid daartoe ook het volste recrht. Maar ook juist uit onze kringen komt steeds weer aandrang tot een staats budget, waarbij inkomsten en uitgaven elkaar in evenwicht houden. Dit advies gaat ons echter te ver. De Minister van Financiën heeft een poging gedaan om open en klaar uiteen te zetten hoe de financieele toestand in feite is, n.l. veel slechter, dan in vroeger jaren uit de Millioenennota's bleek. De negen bekwame cijferaars rekenen ons echter met bekende en ook met niet te controleeren getallen voor, dat de Minis ter nóg een te gunstig beeld geschilderd heeft. Deze voorlichting valt te loven, zelfs el zou ze iets overdreven zijn, gelijk reeds door velen betoogd is. Ze heeft echter slechts waarde, wanneer ook de middelen aangewezen worden om tot verbetering te komen. Nu wijzen de adviseurs niet ten on rechte op het feit, dat de wet van 1935 een poging heeft gedaan om het peil der publieke uitgaven te verlagen, maar dat verdere pogingen in die richting achter wege zijn gebleven. Dit mag wel eens gezegd worden. Maar daarop laten zij volgen, dat het niet tot hun bevoegdheid behoort „concrete maatregelen tot bezui niging aan te geven want elke belas tingverzwaring wijzen ze zoo absoluut mogelijk af doch twee regels verder geven ze wel aanwijzingen, wat er naar hun meening wel en niet moet gebeuren. Ook dat is hun volste recht. Wij zou den niet weten, waarom zij niet even concreet middelen aan de hand mogen doen tot verbetering, als dat „fouten" ii de begrooting aanwijzen. Trouwens, de tijd ligt nog niet zoo ver achter ons, dat mannen van „Handel en Nijverheid" zeer preciese maatregelen over elk onderdeel der begrooting, zelfs over defensie, pu bliceerden. Nu volstaan deze negen met het geven van wenken. Meer dan één is beharti- gingswaardig. Verlaging van de lasten op het bedrijf is noodzakelijk en kan leiden tot werkverruiming. Kostbare openbare werken, welke geen matig ren dement opleveren, zijn niet te verant woorden. Maar voorts wordt in het mid den gelaten, wat men moet verstaan onder „inperkingsmaatregelen over de geheele linie der overheidshuishouding", Zonder concretiseering van deze maat regelen heeft het advies geen waarde voor de regeering. Deze vaagheid is uitermate bedenke lijk. Ook omdat nu iedereen uit het advies kan lezen, wat hij wil. Dat er van ons volk offers gevraagd moeten en zullen worden; we twijfelen er geen oogenblik aan. Een volk echter bestaat niet uit cijfers, maar uit menschen. Er zijn grenzen, ook wat de bezuiniging be treft. Wij maken nooit de tegenstelling: defensie-uitgaven en sociale voorzienin gen; maar evenzeer als het noodig kan zijn om honderd millioen te voteeren ter verdediging van ons land, evenzeer zijn er uitgaven om in sociale nooden, b.v. werkloosheid, te voorzien, al zou men er voor moeten leenen. In het verleden is ook gebleken, dat verlaging van productiekosten geen ab soluut begrip is. De sociale wetgeving heeft indirect tot verbetering systeem, het zoeken van nieuwe wegen en het bezigen van tot toen ongekende middelen geleid, waardoor niet alleen de welvaart van het arbeidende volk, maar ook van de bedrijven toenam. Wij erkennen, dat die mogelijkheden thans, na automatiseering, reorganisatie en rationalisatie geringer zijn geworden; maar aan ijzeren economische wetten ge- looven wij niet. Het leed dat geleden moet worden om tot n a t u u r 1 ij k e verruiming van werkgelegenheid te komen, kan zóó groot zijn, dat de Christen er voor terugdeinst en niet rücksichtsloos alle lasten van de econo mische depressie op het tegenwoordige geslacht durft te leggen. Trouwens, wij laten het nageslacht niet alleen schulden, maar ook bezittingen achter. Daarom kan het ook gewenscht zijn om b.v. op land- ontginning een bedrag toe te leggen, dat het bedrag van steun aan werkloozen nadert, al kan men in dat geval niet van voldoende rentabiliteit spreken. Het advies der negen heeft ongetwij feld zijn goede zijde, maar het kan niet richtinggevend voor regeeringsbeleid zijn. Wij mogen ook de hoop niet opgeven, dat de tijden niet blijven zoo ze nu zijn, al achten wij speculatie daarop uit den booze. De Velserbrug defect As van motorwerk gebroken VELSEN, 3 Nov. Gistermiddag half vier is een der assen van het motorwerk, waarop de Velserbrug draait, gebroken. Men waarschuwde onmiddellijk, het per soneel van den technischen dien6t der spoor wegen, dat weldra aanwezig was om een nieuwe as aan te brengen. Met dit werk wa ren vele uren gemoeid. VASTE COMMISSIE VOOR DE HAVENPOLITIEK Minister Steenberghe houdt de installatie-rede 's GRAVENHAGE, 3 Nov. De minister van Economische Zaken Mr M. P. L. Steenberghe, heeft heden de vaste commissie voor de havenpolitiek ge ïnstalleerd. In zijn rede bij deze installatie zeide de minister, 'dat de instelling der vaste com missie de zesde sinds het bestaan van den economisdhen raad de mogelijkheid biedt, meer dan tot dusver, de vraagstukken betreffende de algemeene havenpolitiek. in meer organisch verband te bezien. De commissie zal aan het vraagstuk van coördinatie in de havenpolitiek wel in eerste plaats haar aandacht willen wijden, waarbij uiteraard het begrip haven-con rentie in zijn verschillende vormen zal wor den onderzocht. Bij haar adviezen zal zij wel rekening willen houden met de omstandigheid, dat met. uitzondering van de rijkshavens de groote havens gemeentehavens zijn en dat dus met name het financieele beheer van deze havens een aangelegenheid van ge- meentezorg is. Het kan gewenscht blijken te zijn eenige havens, die door haar structuur en onder linge samenhang economisch een eenheid vormen, tezamen te brengen in een orga nisch verband, waaraan door de wetgevende macht een publiekrechtelijk karakter ware te geven. In dit verband noemt spr. de reeds ontworpen regeling voor een havengewest voor het gebied van de Beneden-Maas, waarover do economische raad zijn advies uitbracht. PRINCENHAGE, 3 Nov. Gister is het 7- jarig dochtertje van den tuinman Rijvers te Princenhage door een personenauto, be stuurd door Dr M. uit Etten. aangereden en op slag gedood. HOUDER VAN WILDEN AUTOBUSDIENST DAG VAARDT DEN STAAT Onrechtmatige belemmering •S-GRAVENHAGE, 3 Nov. Gister ie ten verzoeke van A. Koch, autoverhuuronderne mer, wonende te Bussum, die een wilden autobusdienst onderhield tusschen Bussum ».n Amsterdam, de Staat der Nederlanden in kort geding gedagvaard tegen Maandag 7 November aa. voor den president der arron dissementsrechtbank te Den Haag. Kooh stelt in de dagvaarding, dat hij heeft moeten ondervinden, dat op bevel van den hulp-officier van justitie, de commissaris van politie te Bussum, inspecteurs en agen ten van de gemeentepolitie aldaar hem de uitoefening van zijn autobusdienst beietten. Deze belemmering van de uitoefening van eischers autobusdienst geschiedt op bevel van den procureur-generaal bij liet gerechts hof te Amsterdam, die op zijn beurt tot het geven van dit bevel last heeft gekregen van den minister van justitie. Deze belemmering geschiedt, aldus de dagvaarding op grond van het feit, dat eischer niet in het bezit is van een vergunning, genoemd in art. 2 van het reglement autovervoer personen. Aange zien genoemd artikel niet verbindend is en geen voorschrift den eisch stelt, dat eischer slechts dan een autobusdienst zal kunnen uitoefenen, wanneer hij in het bezit is van eenige andere vergunning tot het onder houden van den autobusdienst Bussum Amsterdam v.v., acht eischer het beletten van den dienst onrechtmatig en lijdt hij hierdoor groote schade. 'S-GRAVENHAGE, 3 Nov. Evenals vorige jaren zullen ook dit jaar in Ned. Indië wel dadigheidspostzegels worden uitgegeven, thans ten bate van het Centraal Missie-Bu reau te Batavia. De weldadigheidszegels zul len in Indië worden verkocht van 1 Dec. tot en met 9 Jan. a.s. en zullen hier te lande gedurende denzelfdèn termijn aan de phi- latelistenloketten verkrijgbaar worden ge steld. DEN HAAG, 3 Nov. Het moge haast ongelooflijk klinken, toch ligt het feit er toe, dat onze kolonialen, die in Indië de weermacht dienen, trots allerlei verbete ringen, nog altijd groote behoefte hebben aan warmte aan gezelligheid. Daarop te wijzen en een dringend beroep te doen op het Nederlandsche volk, was het doel van de samenkomst, welke gisteravond onder groote belangstelling gehouden werd in P.ulchri Studio bij gelegenheid van het 50-jarig bestaan van den Ghr. Militairen Bond in Oost- en West-Indic. De voorzitter. Dr A. A. L. Rutgers, me moreerde ter inleiding, dat deze Bond thans negen tehuizen in Indië bezit, waarvan het eerste te Batavia werd gesticht. De verster king van de weermacht vraagt ook van den Bond ©en veel grootere activiteit, zoodat be sloten werd een nieuwe propaganda-cam pagne te beginnen, evenals een krachtige financieele actie. Nadat spr. inzonderheid het eere-lid Dr Colijn had verwelkomd, alsook Jhr Mr Six. die den Minister van Koloniën vertegen woordigde, gewaagde hij nog van een tele grafische gelukwensch uit Indië, om dan Maart jeOffers de gelegenheid te geven twee coupletten van het Wilhelmus te zin gen. Een derde couplet, het zesde, werd door alle aanwezigen staande gezongen, Herinneringen van Dr Colijn Veertig jaar geleden, aldus sprak vervol gens ongeveer Dr Colijn, maakte ik als militair kennis met't Tehuis in Kota Radja. Daar was ik twee jaar, verminderd dan met den tijd, die ik voor expedities noodig had. Aan dat Tehuis heeft spr. veel goede her inneringen bewaard. Maar de toestanden onder de soldaten waren in die dagen wel heel anders. Men meende bv., dat een glas jenever op de nuchtere maag een uitstekend middel was tegen malaria. Dat dit drinken niet bevor derlijk was voor dea geest van het leger spreekt van zelf. Hij heeft een en ander mogen doen om het drinken tegen te gaan Het was gewoonte op expedities dichtgesol- T#fanê QéfQTiïmeiï-ïan lieI Xi-% tegex ggfLSrüp&ïand van tank Want zelfs in Indië hebben ze gebrek aan warmte Chr. Militaire Bond gaat zich krachtig roeren Oproep van Dr Colijn aan heel ons volk deerde petroleumblikken je-nevér mee te nemen, doch spr. deed er klontjes suiker in, die stellig op zware marschen beter voor het lichaam waren dan jenever. Hij kan niet ontkennen, dat deze maatregel nogal verzet met zich bracht, doch al spoedig kreeg hij meer navolgers. Het Tehuis op Kota Radja heeft veel te danken gehad aan Ds Oosterzee en zijn schoonzuster, welke laatste vooral van groo- ten invloed geweest is op het vaak ruwe sol datenleven. Langzamerhand kwamen er ver rassende omkeeringen in dat leven, omkee ringen, die van blij venden aard zijn ge weest. Het tweede Tehuis, waarmee hij kennis maakte, was dat te Buitenzorg, al had hij toen reeds den militairen voor den civielen dienst verwisseld. Van de vijf jaren in Bui tenzorg was hij weliswaar 45 maanden op reis, doch gedurende de overige vijftien maanden mocht hij veel samenwerken met Ds van Alkemade, destijds zendeling van do N.Z.V. Nog levendig herinnert spr. zich de Bijbellezingen, al zou hij niet iedere exegese aan het oordeel van een theoloog hebben durven onderwerpen. De soldaten, die thans in Indië zijn, zijn onze eigen Hollandsche jongens, in tegen stelling met vroeger, toen het leger nogal erg gemengd was. Deze verandering legt uiteraard grootere verplichtingen op. Geluk kig is de afstand tusschen den koloniaal en de Indische burgerij veel geringer gewor den. Niettemin is het zaak hen te steunen in hun leven, vooral geestelijk. Er wordt ook op dit gebied veel meer gedaan dan vroeger, doch aan een gezellig samenzijn be staat nog altijd veel behoefte. Hoewel de kazerneering en het gehalte verbeterd is van het leger, is de behoefte aan steun grooter geworden. Hier ligt een roeping voor het Chr. volksdeel, of beter: voor heel het Ne derlandsche volk. omdat een goed Indisch leger een Nederlandsch belang is van de eerste orde. Op dit leger rust de taak onze overzeesche gewesten te verdedigen als dat noodig mocht zijn. Nooit heeft dat leger, hetwelk de drager is van glorierijke daden, het leven gevreesd. Het is gebeurd, dat niet één man, maar een gansche troepen- afdeeling de Militaire Willemsorde wist te veroveren! Spr. bpsloot met een krachtigen oproep tot steun aan allen, die beseffen wat het Indische leger op geestelijk en maatschappe lijk terrein behoeft (Applaus), De verleiding is zoo groot De leger- en vlootpredikant Ds Janssen, tevens lid van het, hoofdbestuur, was de derde spreker. De arbeid van dezen Bond was spr. al lief, vóór hij Indië gezien had. En nadien groeide die liefde nog gestadig. De weg van den Indischen militair loopt tegenwoordig over Nijmegen, waar een prachtige kazerne en een voortreffelijk mili tair tehuis aanwezig is. Aan beide zijn tal van herinneringen verbonden, waarvan de spreker er enkele ophaalde. Gewezen werd op den ontzaglijken arbeid van wijlen Ds Ruys van Dugteren en van den tegenwoor- digen Ds van Ramshorst, bij wien herhaal delijk de tranen over de wangen biggelden, wanneer weer een nieuwe troep naar Indië vertrok. Ook roemde spreker het werk van den vader en de moeder vaji 't Tehuis, die reeds in Malang zooveel voor de soldaten deden. Het is nog niet zoo lang geleden, dat er voor Indië bijna geen soldaten te krijgen waren. Die tijden zijn evenwel voorbij, mede als gévolg van den erooten vooruitgang wat de verzorging der Indische soldaten betreft. Deze vooruitgang is aan twee omstandig heden te danken: het instituut der legerpre- dikanten en de militaire tehuizen. Dit jaar gingen er 1200 soldaten naar Indië en ook voor 1939 zullen er weer 1200 gaan. Zie ze staan, aldus spr., daar in Nijmegen, keurige jongemenschen, met acten en diplo ma's. De koloniale reserve is voor vele jongemenschen een uitkomst geworden. Wat is er allemaal veranderd. Doch juist, nu het gehalte zooveel beter geworden is. hebben we tehuizen noodig, teneinde hun tot steun te zijn voor hun toekomstige carrière. Als er èrgens tehuizen noodig zijn, dén in Indié, waar de jongeman voor meerdere jaren heengaat. In ons land hebben de soldaten steeds Nederlanders om zich heen. Maar wie trekt zich in Indië het lot aan van den soldaat? Tusschen hem en de burgerij is helaas nog altijd ©en groote afstand.. En dat, terwijl de verleiding in Indië toch steeds nog veel grooter is dan hier. De kazarnes zijn geen tehuizen; de bioscoop evenmin. Daarom is het zoo dringend noo dig, dat er goede Tehuizen zijn, die als een weldaad moeten worden beschouwd. Spr. besloot met de opwekking, onze jongens in Indië toch vooral ook niet in het gebed te vergeten en financieel het Bondswerk onder hen mogelijk te maken (Giro Chr. Mil. Bond: 71784 te Amsterdam). De rest van den avond werd gevuld met een gedeeltelijke vertooning van de Ned. Indische legerfilm, waarna de geslaagde avond op de gebruikelijke manier werd beëindigd. Volgend jaar geen R.A.I.- tentoonstelling AMSTERDAM, 3 Nov. Naar wij ver nemen is in een gistermiddag te Am sterdam gehouden vergadering van de Vereerriging Rijwiel- en Automo bielindustrie (R.A.I.) besloten in het begin van 1939 geen R.A.I.-tentoon- stelling te houden., Het besluit werd met groote meerderheid van stem men genomen. Geen emigratie naar Zuid-Afrika Slechts bepaalde personen hebben kans AMSTERDAM, 3 Nov. Nog steeds ontvangt de Nederl. Zuid-Afrikaansche Vereen, .al aanvragen van Nederlanders, dip in Zuid- Afrika werk willen zoeken. Zij moet al die aanvragen met enkele uitzonderingen afwijzen, wat veel moeite en kosten ver oorzaakt. Zij maakt daarom nogmaals bekend, dat de immigratie-keurraad in Pretoria geen „pernntten" aan werkzoekenden verstrekt en dat het dus doelloos is een „permit" aan te vragen. Op verpleegsters, wegenbouwers, civiel ingenieurs, studoerenden en renteniers is het bovenstaande niet van toepassing, al wordt niet gegarandeerd, dat in al die gevallen een „permit" wordt verstrekt Belastingdruk op benzine niet verlaagd In de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer inzake het wetsontwerp hou dende nadere voorzieningen ten aanzien van de heffing van het bijzonder invoerrecht op benzine, wordt opgemerkt, dat de achtereen volgende verhoogingen die de benzinebelas- ting hier te lande heeft ondergaan, de op brengst vrijwel evenredig hebben doen klim men. Een scherpe wijziging in de curve van het motorverkeer deed zich hierbij niet voor. Van een verlaging van den belastingdruk is dan ook omgekeerd stellig niet een zoo snelle en omvangrijke gebruiksvermeerde- ring te verwachten, dat deze een compensa tie zou opleveren, die het offer, door de schat kist gebracht, zou goedmaken of rechtvaar digen. Aan een plotselinge sterke toeneming van het benzinemotorverkeer zouden trou wens mede niet te onderschatten nadeelen verbonden zijn. De Doodehands-belasting blijft Geen opheffing of wijziging In de memorie van antwoord aan de Twee de Kamer inzake het wetsontwerp houdende tijdelijke voorziening tot versterking van de middelen tot dekking van de uitgaven dea rijks, zegt de minister t©n aanzien van de belasting van de doode hand gaarne te wil len toegeven, dat aan deze wet bezwaren kleven. Het is hem echter niet mogelijk, gelet op de benarde financieele omstandigheden, thans in te stemmen met die leden, die van oordeel zijn, dat de werkingsduur van deze wet niet zou moeten worden verlengd, nodh met die leden, die wijzigingen in de wet willen aanbrengen ten gevolge waarvan de opbrengst van deze belasting niet onaan zienlijk zou worden verminderd. BEGRAFENIS WACHTMEESTER HART APELDOORN, 2 Nov. Gistermiddag is het stoffelijk overschot van wachtmeester J. Hart van het le reg. huzaren motorrijders, die tijdens den kampioensrit van de KNMV Zaterdag jl. onder Norg verongelukte, met militaire eer ten grave gedragen. Onder een vallenden boom Ernstig ongeluk te Beek en Donk BEEK EN DONK, 3 Nov. Gistermiddag omstreeks half twee heeft ziah alhier bij de werkverschaffing voor de normalisatie van de rivier de Aa een ernstig ongeluk voor gedaan. De 29-jarige C. Leemheers uit Den Bosch zou even behulpzaam zijn bij het om ver halen van een boom. Toen hij zich wilde verwijderen, struikelde hij. De man viel en kreeg de zware takken van den neerstorten den boom op het lichaam. Het slachtoffer kreeg ernstige in- en uitwendige verwon dingen. Nadat hem ter plaatse geestelijke en geneeskundige hulp was verleend, is de man naar het R.K. gasthuis te Helmond ver voerd. Men vreest voor zijn leven. Het Mplakkenvan den band was echter het werk van slechts enkele minuten. FRIESCH-GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK N.V. NEDERLANDSCHE HYPOTHEEKBANK N.V. Reserves 10.800.000.- Verkrijgbaar van beide banken: 3—31/2 PANDBRIEVEN a IOO VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit TWEE bladert Verschenen is het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer over de begrooting van buitenlandsche zaken. De Hooge Raad van Arbeid heeft aan den Minister van Economische Zaken advies uitgebracht over het voor-ontwerp wettelijke regeling kinderbijslag-verzeker ring. Volgend jaar zal geen R.A.I.-tentoon- stelling gehouden worden. Een houder van een wilde autobus- dienst heeft den Staat gedagvaard. Vandaag is de vierde weg-verkeersdag van de K.N.A.C. gehouden. De belasting van de Doode Hand zal, blijkens de Memorie van Antwoord op het betreffende wetsontwerp, niet opge heven kunnen worden. De Eerste Kamer heeft de Tariefmach tigingswet besproken. Een artikel over de gevolgen der For rensenbelasting. Engeland erkent het Italiaansche kei zerrijk; accoord met Italië zal in werking treden. Japansche regeeringsverklaring over de politiek t.o.v. China. Gunstige beslissing voor Hongarije in zake de grensregeling met Tsjechoslo- wakije. Gaat Chamberlain opnieuw naar Hitlert Wat voor weer krijgen we Matige tot krachtige zuidelijke tot wes telijke wind, zwaar bewolkt tot betrok ken, met later eenige regen, weinig ver andering in temperatuur overdag. S K saftiflight is BUITENGEWOON TOT 5 NOVEMBER: 15 pCt. KORTING VOOR ALLE DAMESKLEEDING REINIGEN EN VERVEN NDr. H. Nanning's JBJk TANDPASTA in tuben van 25 en 60 ets. Neerlands beste Tandpasta I HET RESTAURANT VAN i „SEINPOST" SCHEVENINGEN is ook gedurende de wintermaanden geopend* Wij verzorgen steeds met zorg Uw ment*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1