ïlirtmu* tCntecfye Ufoirniit
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leidenen Omstreken
De Japanners binnen Kanton?
„SLRaphaël"
DOELEN HOTEL
PALACE HOTEL
i U
RERMANE9IT DUPI
Abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor hel Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j ct.
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro ÖS936
VRIJDAG 21 OCTOBER 1938 19e Jaargang
abbErtattieprijjm:
Van 1 tot 5 regels f 1.17'/»
Elke regel meer0.22' It
Ingezonden Mededeeljngen
van 1—5 regels2.30
Elke regel meer0.45
Voor het bevragen aan '1 bureau
wordt berekend t 0,10
No. 6528
Ook Hankau meer en
meer bedreigd
I Het Japansche hoofdkwartier meldt,
dat de Nippontroepen na den tegenstand
yan de Chineezen te hebben gebroken,
oprukken in de richting van Kanton. Zij
hebben volgens dit bericht reeds Tsjang-
Kang-Toeng bereikt, op zes en dertig
kilometer ten Oosten van Kanton. Men
.voorspelt, dat deze stad binnen een week
zal bezet zijn.
Ook de Japansche operaties tegen
Hankau verloopen in steeds sneller tem
po. Eenheden van de Japansche marine
hebben op de Jang Tse een punt bereikt,
'dat honderd tien kilometer van Hankau
is gelegen.
Parallel met het opvaren van de oorlogs
schepen trekken ook de Japansche troepen
op langs den noordelijken oever van de
Jangtse. Sterke gemotoriseerde af deelingen
staan nu nog slechts op 10 K.M. afstand van
Ki-Sjioe.
In het gebied ten Zuiden van de Jangtse
heeft de Japansche voorhoede Ta-Yeh be
reikt, dat, naar men verwacht, zeer spoedig
zal vallen.
De gevechten om Tei- An aan den weg naar
Ivioe-Kiang duren voort
Terwijl de Japansche legers naar de on
middellijke omgeving van Hankau en Kan
iton oprukken, schijnt de Qhineesche tegen
stand ineen te storten.
Tsjang-Kai-Sjek zou besloten hebben Han
kau en Kanton als centra van tegenstand
op te geven en deze naar Setsjoean Kwangsi
en Jóennan te verplaatsen.
Volgens de Japanners zou de provinciale
regeering van Kwantoeng uit Kanton naar
het binnenland zijn gevlucht
De onderhandelingen te Shanghai
De onderhandelingen tusschen de Japan
ners en de autoriteiten dér internationale
nederzetting, die sedert de verovering van
het gebied van Shanghai aan den gang zijn,
naderen, naar men meent te weten, thans
haar hoogtepunt In doorgaans goed inge
lichte kringen gelooft men, dat zeker nog
ivoor het einde van het jaar een overeen
komst tot stand zal komen, waarbij de ge
schillen tusschen de heide partijen definitief
worden geregeld. Er bestaan plannen tot het
houden van een conferentie tusschen de
ABSOLUUT UITGESLOTEN
Volgens berichten uit Engelsche bron zou
Chamberlain aan Hitler.hebben beloofd, „dat
de Engelsche regeering in de nabije toe
komst een conferentie van de-koloniale mo
gendheden Engeland, Frankrijk, Neder
land, Portugal, België en Italië bijeen
zou roepen, om de kwestie te bespreken, hoe
aan de Duitsche vraag naar koloniën vol
doening te geven",
„Aan alle koloniale mogendheden zou ge
vraagd worden een aandeel in het gebied bij
te dragen, dat aan Duitschland zou worden
gegeven".
Het is goed, dat uit Nederland een eenpa
rige stem gehoord wordt inzake dit bericht,
zelfs al is het niet meer dan een gezucht.
'Nederland heeft met een zoodanige conferen
tie niéts te maken. Toen de „overwinnaars'
ïn 1918 met de buitverdeeling begonnen, wa
ren wij er niet bij en wij begeerden ook niets
De verdeeling ging logisch, maar ook m:et
onze volledige instemming, geheel buiten
ons om.
Daarom moet het ook absoluut buitenge
sloten zijn, dat wij aan zoodanige bespreking
als belanghebbende mogendheid deelnemen.
[Wij verlangden niets, wij kregen niets;
Wij hebben dus ook niets terug te geven. Dat
kunnen o.a. Engeland, Frankrijk en Japan
Wèl.
Bovendien, wij hebben igeen koloniën. Ne-
'derland bestaat uit Europeesche en nipt-
Europeesche gebiedsdeelen. Samen vormen
ze het Koninkrijk der Nederlanden, waar
over de Koningin regeert.
Dit laatste brengt echter een consekwentie
met zich mee, welke we niet over 't hoofd
mogen zien. Men kan ons thans niet meer,
ials tijdens de Fransche overheersching, onze
„Koloniën" afnemen .waarbij de grenzen van
het Koninkrijk ongerept blijven. Zóó staat
het nu niet. Wie de overzeesche gebiedsdee
len aanraakt, die randt ons zelfstandig volks
bestaan aan. Wie b.v., zooals luchtig werd
gelanceerd, Sumatra aan Duitschland zou
willen geven, die amputeert het Koninkrijk
faer Nederlanden. En „dat^zal met ons gedoo-
gen niet geschieden"; zou Dr Kuyper zeggen.
Nieuwe taifoen
in Japan
Meer dan 200 dooden
en talrijke gewonden
Een taifoen van matige kracht heeft
zich van de Bonin-eilanden een weg na.ar
Japan gebaand, en aldaar in de, prefec
tuur Kagosjima ernstige schade aangCr
richt. Er zijn meer dan 200 personen opa
het leven gekomen; 600 menschen wer
den gewond en talrijken zijn nog vermist.
Meer dan 2000 huizen zijn vernield; het
aantal dakloozen wordt op 30.000 ge
schat
Te Tokio is het tramverkeer ont
wricht; de telefonische verbindingen zijn
verbroken, en de benedenverdiepingen
van 10.000 woningen staan onder water.
Bovendien werden duizenden boomen
ontworteld.
Ook te Yokohama is groote schade
aangericht; de schepen varen niet uit
Zeven passagiersschepen, waaronder tje
11.000 ton metende „Antenor", zijn over
tijd.
Het stoomschip „Jamaboeki Maroe"
dat 5.000 ton groot is, is tegen een golf
breker gevaren.
Japanners en de voornaamste mogendheden,
die rechten hebben in de internationale
nederzetting. Deze conferentie zou in de
naaste toekomst, waarschijnlijk in hot begi
der volgende maand, worden gehouden. Het
doel er van is de nog bestaande geschillen
volkomen uit den weg te ruimen.
Domei bericht later van 't front in Zuid
China, dat de Kantoneesche troepen
verwarring vluchten uit het gebied ten
westen van Tsengsjing, en dat zij door
Japansche marine-vliegtuigen bestookt
worden.
De woordvoerder van het Japansche
departement van buitenlandsche zaken
deelt mee, dat de leider van het centrale
Chineesche inkoop-bureau voor wapenen
en munitie te Hongkong, t.w. S o e n g, de
Britsche kolonie verlaten heeft, om het
kantoor naar Singapore te verplaatsen,
waarmede deze Stad tót basis wordt van
den Chineeschen aanvoer van wapenen
en munitie.
Inmiddels meldt Reuter uit Shanghai,
dat aldaar uit gezaghebbende bron wordt
vernomen, dat de eerste Japansche geme
chaniseerde afdeelingen reeds Kanton
zouden binnenrukken.
EEN VROUW VERMIST
LANDSMEER, 21 Oct. Op Woensdag 12 Oc
tober j.l. des avonds tusschen acht en tien
uur heeft Johanna Susanna Schoen, oud 48
jaar, gehuwd met Willem Hendrik Erens,'
wonende Stoombootweg 7 te Landsmeer, haar
woning verlaten. Zij is sedertdien niet terug
gekeerd. Zij was in den laatsten tijd zeer
zwaarmoedig, zoodat een ongeluk wordt
vreesd.
DE „HUNZE 13" GELICHT
SCHELLINGWOUDE, 21 Oct. Men is er
edndelijk in geslaagd het wrak van de „Hun-
ze 13" te lichten. Een sleepboot van de firma
D. Goedkoop en Zonen heeft het wrak op
sleeptouw genomen en hedennacht te onge
veer half één bevond de sleep zich ter hoog
te van den vuurtoren van Durgerdam.
Vraagt Uw leverancier
QUINQUINA
De fijnste apéritif.
WETSONTWERP
AUTO-VERVOER PERSONEN
Nachtelijke vergadering
in de Residentie
Comité van actie opgericht
'S-GRAVENHAGE, 21 Oct. In de
groote zaal van Amicitia in het West
einde is in den afgeloopen nacht een
protestvergadering gehouden van per
soneel uit alle deelen des lands van
de z.g. wilde autobusdiensten, wier
voortbestaan door het nieuwe wets
ontwerp ter vervanging van het be-
R.A.P. wordt bedreigd.
De voorzitter van het voorloopig comité,
de heer K1 a m e r, wees er op, dat er niet
gesproken kan worden van „wilde" bus
diensten, want deze diensten rijden met de
regelmaat van de klok en worden bestuurd
door bekwame vakmenschen.
De bussen zijn niet wild, aldus spr., doch
wij worden het langzamerhand wel (ap
plaus). Want men fornt aan ons bestaan
en voor ons dreigt de laatste week, waarop
we kunnen werken.
Daarom uit spr. de hoop, dat de Minister
van Waterstaat alsnog daarvan doordron
gen zal worden en dat de Kamerleden, die
bij de behandeling van het wetsontwerp
hun stem moeten bepalen, daarbij voor
oogen zullen houden, wat het zeggen wil,
geen werk meer te hebben en te zijn 0
geleverd aan zorg, verdriet en ellende.
Tot bestuursleden werden gekozen de
heeren Klamer, Kingsma en Mooyman,
allen uit Den Haag; Van Zitteren en Laar
hof uit Amsterdam en Scheidier en Vos uit
Rotterdam.
Bij de behandeling van de te voeren
actie werd besloten om de regeering, dé
Kamerleden en het publiek uitvoerig in te
lichten over de funeste gevolgen, welke het
wetsontwerp voor de werknemers in het
busbedrijf zal hebben.
r AMSTERDAM, 21 Oct. De Koninklijke Nc-
derlandsche Vereeniging voor Luchtvaart
deelt mede, dat de betreffende commissie de
door^ den heer H. Leegs tra op 3 Septem
ber j.l. met een Fokker d 21 jachtvliegtuig
Ijereikte hoogte van 11.354 M. als Neder-
landsch hoogterecord heeft erkend*
BRACKS
AMSTERDAM-CENTRUM
Kamers incl. Holl. Ontbijt vanaf-f 4.—
Rüstlg'e sfeer in het centrum van de stad
Ieder "modern comfort Telefoon 40661
Trompenberg's
Hilversum Telefoon 7941 (2 lijnen)
j Het geheele |aat geopend
Het Rotterdamsche
vliegveld-probleem
Het Rotterdamsoh Vliegveld-Comité deelt
ons mede, dat bij zijn werkzaamheden is
gebleken, dat. ofschoon in het algemeen
aan een internationaal vliegveld in de on
middellijke nabijheid van Rotterdam de
voorkeur wordt gegeven, toch grootere be
volkingsgroepen dan aanvankelijk werd
aangenomen, zich kunnen vereenigen met
den aanleg van een centraal gelegen vlieg
veld voor het westelijk gedeelte van Neder
land.
Concentratie van het internationaal lucht-
vaartverkeer op het excentrisch gelegen
vliegveld Schiphol wordt unaniem nimmer
aanvaardbaar geacht.
ZUIDWOLDE, 21 Oct. Op den weg Zuid-
woldeHoogetveen is de 19-jarige arbeider
R. V,, die te paard van zijn werk huiswaarts
keerde en geheel rechts hield, door een
vrachtauto, bestuurd door A. S. uit Hooge-
veen, aangereden. De jongen viel van zijn
paard en werd ernstig gewond. Het slacht
offer werd naar het ziekenhuis in Hooge-
veen vervoerd, waar hij eenigen tijd later is
overleden.
DE HANDEN AFGEKNELD
ALBLASSERDAM, 21 Oct. In den afgeloo
pen nacht heeft op de Draad- en trekwals-
fabriek alhier een ernstig ongeluk plaats
gehad.
De 3S-jarige arbeider C. Boelhouwer was
bezig met het verrichten van werkzaam
heden op den gietkuil waarbij waarschijn
lijk een hefboom brak. Zijn beide handen
raakten daarbij zoodanig bekneld, dat hij ze
waarschijnlijk zal moeten missen.
Dr. Hooftman verleende eerste hulp, waar
na de man naar het ziekenhuis te Dordrecht
vervoerd is,
De eere-promotie van
Minister van Dijk
Dankwoord van den doctor
Aan het verslag van de promotie van den
Minister van Defensie, den heer J. J. C. v.
D ij k ls nog toe te voegen, dat nadat de pro
tector, prof. Mr. V. H. Rutgers den
minister de doctorsbul had overhandigd
Dr. Van Dijk gelegenheid kreeg uiting te ge
ven aan zijn groote erkentelijkheid jegens
den senaat in het algemeen en jegens de fa
culteit in het bijzonder voor de onderschei
ding, die. zij hem waardig hadden gevon
den. Dr. Van Dijk merkte daarbij op, dat
men hem geen grootere onderscheiding had
kunnen verleenen. Zulk temeer, omdat de
promotie is gebeurd aan de Universiteit,
waarmede spreker reeds met zeer nauwe
banden is verbonden. Door deze voor spre
ker zoo bijzondere gebeurtenis van vandaag
zijn deze banden nog nauwer aangehaald.
Dr. Van Dijk eindigde zijn korte toespraak
met woorden van dank en waardeering tot
zijn promotor en persoonlijken vriend, prof-
fessor Rutgers.
Vervólgens heeft de rector-magnificus,
Lrof. Dr. J. F. Koks ma, den Minister ge
luk gewenscht, waarna de plechtige zitting,
welke^ door de voorname sfeer van het kolo
niaal instituut en door de aanwezigheid van
zoovele regeeringspersonen en hooggeplaat
ste militairen een zeer bijzonder karakter
had, werd
In de bestuurskamer van het Instituut is
na de zitting een zeer druk bezochte receptie
gehouden.
Versch brood
aan het ontbijt
Adres aan den Minister
Het Comité van Actie voor Versch Brood
an het Ontbijt heeft een adr^s gezonden
aan den minister van Sociale Zaken, ten
einde de door dit Comité voorgestane aan
gelegenheid onder de< aandacht van den
minister te brengen.
Naar het Comité is gebleken wordt het
t ij d 1 g verstrekken van versch brood in
alle kringen in den lande ten zeerste op
prijs gesteld.
Waar in het bakkersbedrijf nog steeds
van een noodtoestand gesproken moet
worden, verdient het aanbeveling elke
maatregel, welke omzetvergrooting teweeg
zou kunnen brengen, aan de praktijk te
toetsen. Daarom verzoekt het Comité een
proefneming voor b.v. zes maanden te ne
men in eenige der groote steden door ont
heffing van de belemmerende bepalingen
van de bakkerij-paragraaf van de Arbeids
wet in dier voege, dat de aflevering van
versch brood aan het publiek vóór het tijd
stip van 10 uur zal worden toegestaan.
Het Comité heeft voorts een onderhoud
met den Minister verzocht.
LOCOMOTIEF OP HET
CENTR. STATION ONTSPOORD
Alleen materieele schade
Vele treinen een half uur
vertraging
AMSTERDAM, 21 Oct. Gisteravond om
even over hall acht is op het Oostelijk
eiland van het Centraal Station, even
buiten de overkapping, een lichte ran
geerlocomotief door ontijdige wisselbe
diening ontspoord.
Door deze ontsporing, die geschiedde op
een knooppunt van wissels, werden de spo
ren 2 tot en met 7 buiten dienst gesteld,
dat alle vertrekkende en binnenkomende
treinen naar en van de richting 't Gooi cn
Utrecht via de sporen 8 en 14 moesten wor
den geleid. Gelukkig gebeurde het ongeluk
niet op een spitsuur, zoodat het mogelijk
was alle treinen met ongeveer 25 minuten
vertraging te laten binnenkomen en ver
trekken.
Met man en macht is men aan het werk
gegaan om de uit de rails geloopen machine
weer op het rechte spoor te brengen. Schade
heeft de locomotief slechts zeer weinig opge-
loopen en ook persoonlijke ongelukken zijn
gelukkig niet te betreuren.
Om tien uur was men nóg bezig met het
opruimingswerk, dat nog geruimen tijd in
beslag zou nemen.
Ook de internationale treinen hadden een
vertraging van ongeveer een half uur.
Na vele uren van zwaren arbeid is men
er tegen drie uur in den nacht in geslaagd
de ontspoorde locomotief weer op zijn plaats
te krijgen, waarmede tevens de stagnatie in
den treinenloop was opgeheven. Deze stag
natie vond zijn oorzaak voornamelijk in het
feit, dat de ontsporing op een kruispunt van
lijnen plaats had. Ook gaat er geruime tijd
verloren alvorens het personeel, dat het op
ruimingswerk moet verrichten en waarvan
de meesten op het oogenblik van de ontspo
ring geen dienst hadden, ter plaatse is. He
denochtend kon het treinverkeer wederom
normaal voortgang hebben.
Spoorwegongeluk,
dat goed afliep
Reparatiewagen door
sneltrein gegrepen
Gelukkig geen persoonrlijke
ongelukken
HARMELEN, 21 Oct. Gisterenmiddag is op
de lijn WoerdenUtrecht een z.g. reparatie
wagen door een uit de riohtinig Woerden
komenden electrischen sneltrein gegrepen en
pl.m. 800 M meegesleurd.
Het was een gelukkige omstandigheid dat
zich geen der menschen op den wagen be
vond, waaraan het dan ook te danken is
dat geen persoonlijke ongelukken voor
kwamen. De reparatiewagen werd door den
sneltrein, die met een snelheid van 120 K.M.
reed, geheel vernield. De stukken vlogen
tientallen meters in het rond. De vernie
ling was van zoodanigen aard, dat het trein
verkeer tot pl.m. 4 uur slechts over één lijp
kon plaats hebben Ook de sneltrein was
eenigszins ontzet. De reizigers zijn met een
anderen trein verder gereisd.
Een voorioopig ingesteld onderzoek wees
uit, dat de ploegbaas, een nauwgezet beamb
te. niet op de hoogte gesteld was van den
extra-sneltrein, die het ongeluk veroor
zaakte.
Het is aan het niet te snel remmen van
den mfu;hinist van den sneltrein te danken,
dat de trein niet gederailleerd is. De onge
lukken waren dan misschien niet te over
zien geweest.
De slag was tot ver in don omtrek te
hooren.
KWALITEIT en LIJN harmonieeren
volkomen in de W.L.D. Schoen
Heeren die het ge
noegen kennen van
het beste te
dragen, kie
zen daarom
steeds
W.L.D. SCHOENEN
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
In Japan heeft een taifoen gewoed, die
meer dan 200 dooden heeft geëischt.
De regeering heeft een wetsontwerp
ingediend, beoogende verdubbeling van
de motorrijtuigenbelasting voor diesel
auto s en gunstiger berekening van de
omzetbelasting op benzine.
De behandeling van het wetsontwerp
inzake electriciteitsvoorziening door de
Eerste Kamer.
De debatten over de wijziging van de
Tariefmachtigingswet in de Tweede
Kamer.
Vergadering 1
bouwcomité.
1 het Kon. Ned. Lanck
Hoare beantwoordt de rede van Hitier,
De positie van Kanton en Hankau
wordt wankel geacht.
De stand der Roemeensch-Poolsche
onderhandelingen.
Wat voor weer krijgen we
Meest matige in het oosten tijdelijk
zwakke zuid-oostelijke tot oostelijke
wind, nevelig tot licht of half bewolkt,
droog weer, koude nacht, weinig ver
andering in temperatuur overdag.
-7\üükkt\.ct\yi
87 nuttige warmte <bü normalen
stand van den regulator) Officieel
Röksnöv<
vastgesteld door
VALKENBURG (L.)
Hotel Franssen
Bondshotel A.N.W.B.K.N.A.O.
80 kamers, koud en warm stroomend water.
Lift. Centrale verwarming. Eigen garage
gratis. Pensionprijs f 3.50 tot f L—
BRUG OVER DE GIESSEN
Het bouwen eener brug over de Giessen is
tegen 13Ö.000 gegund aan L. v. Drunen te
's-Her togen bosch in combinatie met de fa. J.
v. Mourik en Co. te Grcot-Ammers.
Vanwege de directie van den Rijkswaterstaat rijn in de omgeving van het wrak
van de gestrande Sch. 102 waarschuwingsborden geplaatst met de mededeeling
dat het wrak opgeruimd dient te worden en dat .er zonder goedkeuring van
Waterstaat niets van boord gehaald mag worden
Weduwe dood in haar woning
aangetroffen
Vermoedens van zelfmoord
Het geheimzinnig gebeuren te S t r ij e n,
waar men, zooals we reeds berichtten, een
75-jarige weduwe 's morgens dood in haar
woning aantrof, met eer diepe wonde aan
haar hals, deed reeds terstond vaag ver
onderstellen, dat men met een geval van
zelfmoord te doen had. Echter waren de
omstandigheden daarvoor wel zeer vreemd,
waarom het parket van Dordrecht een uit
gebreid onderzoek ter plaatse instelde. Het
vermoeden, dat toch aan zelfmoord, hoewel
dan van een ongewoon karakter, moet wor
den gedacht, is hierbij versterkt, o.m. wijl
men in de woning alles in volmaakte orde
aantrof, en niets er op wees, dat een poging
was aangewend zich van geld of dergelijke
meester te maken.
Een half jaar
wegens dierenmishandeling
Getuige wegens meineed gearresteerd
HAARLEM, 21 Oct. Wegens dierenmishan
deling had zich een landbouwer uit Hal f-
w e g voor de Haarlemsche rechtbank te ver
antwoorden. Hem werd ten laste gelegd dat
hij op 2 Juni met een paal van 12 cM. dikte
op den kop van een paard had geslagen.
Tijdens de zitting verklaarde een getuige
a decharge, een knecht van verdachte, dat
het paard niet op den kop was geslagen.
Na deze verklaring" stelde de officier voor,
de zitting eenigen tijd te schorsen, aangezien
er sterke aanwijzingen bestonden, dat deze
laatste getuige zich aan meineed schuldig
maakte.
Uit de Raadkamer teruggekomen, bleek,
dat de rechtbank had besloten tot het stellen
van een vooronderzoek wegens meineed
tegen den getuige a decharge, die onmiddel
lijk in verzekerde bewaring werd gesteld.
Hierna werd de zaak voortgezet en de ver
dediger vroeg vrijspraak.
De officier achtte hier echter een bewijs
van ergerlijke dierenmishandeling aanwezig
en eischte een gevangenisstraf van niet min
der dan een half jaar.
Uitspraak over veertien dagen.
Gedenkteeken voor
Willem Kloos
Wordt morgen onthuld
DEN HAAG, 21 October. Zaterdag 22 Oct.
zal op de begraafplaats Nieuwen Eykenduy-
nen een gedenkteeken voor Willem Kloos
op diens graf worden geplaatst. Het gedenk
teeken is in sob eren stijl gehouden.