no**?* DINSDAG 18 OCTOBER 1938 KERK EN ZENDING NED. HERV. KEI IK Beroepen: Te Noordwijk (Gron.), oand. G. Schepers te Exlo (Dr.). Bedankt: Voor Coevorden (2e pred.pl.), J. Uitenhuis te Beets. GEREF. KERKEN Drietal: Te Broek o. d. Akkerwoude, cand. B. Boelens te Groningen, cand. G. Spijker, hulppred. te Moe»dijk en oand. B. Vit. v. d. Veen te Groningen. Aangenomen: Naar Visvliet, cand. J. P. Rozendal te Winschoten. Bedankt: Voor Oldebroek, F. E. Hoek stra te Zwartebroek. GEREF. KERKEN IN H.V. Beroepen: Te Bussum, E. C. B. Kok te Oosterend op Texel. HULPPREDIKERS De heer W. Oorthuys, cand. te Sche- veningen, is benoemd tot hulpprediker bij de Ned. Herv. Gemeente te Hengelo (O.). De heer G. F af i cand. te Rotterdam, is benoemd tot hulpprediker bij de Eva Luth. Gemeenten van Middelburg en Vlissingen. Tot hulpprediker bij de Ned. Herv. Kerk teWijk aan Zee enDuinis be noemd cand. T. Off er in ga te Schevenin- gen, AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE .Yerseke Na des morgens bevestigd te zijn door Ds. A. de Bruijn van Wemeldinge met een predicatie over 1 Cor. 4 1 en 2, deed Zon dag j.l. Ds. M. Bons, gekomen van Kolijns- plaat, zijn intrede bij de Herv. Gemeente te Yerseke, sprekende naar aanleiding van 2 Cor. 8 9. Toespraken werden gehouden tot den bevestiger, B. en W., consulent (Ds. Postma van Schore), ringcollega's, kerke lijke beambten, jeugdvereenigingen, Kies college, Kerkvoogden, notabelen, kerkeraad leden uit vorige Gemeenten, echtgenoote, ouders, familie Honders en de Gemeente. De nieuwe leeraar werd toegesproken door Ds. Postma, Ds. Mortier, Burgem. Gun ning en ouderling W. Honders. Staande werd een woord ter nagedachte nis aan den vorigen predikant, wijlen Ds K. Engelsma, aangehoord. Lemele cn Archem Zondagmorgen j.l. bevestigde Ds. P. Vis ser van Apeldoorn, cand. H. Berkhof ln het ambt bij de Ned. Herv. Kerk van Lemele en Archem met een preek over 2 Cor. 5 20a. Toegezongen werd Gez. 96. Aan de handop legging namen mede deel de consulent, Ds. C. Keers van Lemelerveld en Ds. H. J. v. H e e r d e n van Dedemsvaart. Des middags deed Ds. Berkhof zijn intrede met een preek over Openb. 2 7a. Hij werd ■toegesproken door den consulent Ds. Keers door Ds. J. Th. van Veenen van Vrooms- hoopt namens den ring, en door den heer L. Reefhuis namens de gemeente. Toege zongen werd Gez. 92 3. Meerkerk Na Zondagmorgen j.l. bevestigd te zijn als predikant der Ned. Herv. Gem. te Meer kerk door zijn schoonvader Ds. J. H. F. R e m m e van Amsterdam, die sprak over Ez. 3:1" en liet toezingen Ps. 119 9 (gewij zigd1) deed Ds G. Lans Jt. des namiddags zijn intrede, sprekende over 1 Cor. 2 2. Hij richtte zich op twee gedachten: tot wie de prediking zich richt en op wie de prediking ons wijst. De nieuwe leeraar werd door zijn vader Ds G. Lans van Huizen, door ouderling G. S 1 o b namens Kerkeraad en Kerkvoogdij, tevens als burgemeester namens 't gemeen tebestuur, door Ds. P. Z ij 1 s t r a van Noor deloos als Consul, en namens den ring. Op verzoek van de laatste werd toegezongen Ps. 134:3. Mede aanwezig waren Ds. Enkelaar van Leerdam, Ds. J. H. Cirkel van Leer broek en Cand. R. de Bruin, ber. predi kant te Waspik, terwijl ook een 40-tal leden uit de vorige gemeente van Ds. Lans, Was pik, aanwezig was. Zondag 1.1. werd bij de Geref. Kerk te Meerkerk in het ambt bevestigd de .aldaar beroepen pr-edikant P. Rullmann. Beves tiger was Ds. R. E. van Ar kei var. Utrecht, die het Woord bediende volgens Johannes 1 3537, waarna overgegaan werd tot de bevestiging. Aan de handopleg ging namen mede deel de consulent Ds. D. J. C o u m o n te Leksmond en Ds. C. Hout man te Noordeloos, terwijl den nieuwen leeraar toegezongen werd Psalm 134 3. Donderdag 20 Oct. as. des avonds te 7 hoopt Ds. Rullmann zijn intrede te doen. Meppel Ds. H. W. Waarderburg, gekomen van Streefkerk, deed Zondag 16 October in tree in de Ned. Herv. Gemeente te Meppel na vooraf bevestigd te zijn door Ds. W. Willemse van Muiderberg naar aanlei ding van Lucas 5 5b. De intreetekst was Jesaja 52 7. De nieuwe leeraar werd toe gesproken door Ds. A. C. van U c h e 1 e n, van Meppel. Rijswijk Na des voormiddags bevestigd te zijn door Ds. F. M. Muller, van Eindhoven, bij wien hij twee jaar hulpprediker was, met een predikatie over Psalm 86 11, aan vaardde Cand. A. S. Bij lsma, Zondagmid dag het ambt als predikant bij de Ned. Herv. Gemeente te Rijswijk (Gld.). De tekst dei- intreerede was Jesaja 40 68. De na de predikatie gehouden toespraken werden be antwoord door J. H. Gunning E.B.zn., vai Kesteren, den heer D. van Krugten, na mens het Theol.-Litt. Studentengezelschap „Excelsior Deo Juvante", Ds. P. G. Ver we ijs, van Beesd, een kerkeraadslid uit Eindhoven, een kerkeraadslid uit Velp, Ds. Bijlsma drie maanden hulppred. was door den consulent, Ds. J. G. D e r k s e n, van Ravenswaaij. Mede aanwezig waren Ds. J. de Groot, van Eek en Wiel, Ds. Mr. H. P. Th. Stevens, van Ingen, Ds. W. C. Hondius, van Ommeren. Ds. K. Luyen- d ij k, van Asch. Ds. R. Steenbeek, van Zetten en Ds. D. Broers, van Schiedam. Deze intrede maakte een einde aan een vacature van 12 jaar. AFSCHEID Ds. G. PLOOS VAN AMSTEL Zondag j.l. heeft Ds. G. Ploos van Amstel, em.-pred. van de Geref. Kerk van Oppen huizen, die sedert ZVi jaar aan de Geref. Kerk van Kockengen zijn zeer gewaardeerde hulpdiensten bewees, afscheid genomen onder groote belangstelling. Hij sprak daarbij over 2 Thess. 3 16. Na de predikatie werd de scheidende leeraar toege sproken door ouderling Van E ij k namens de gemeente, die deed toezingen Psalm 20 vs. 1. Dan sprak burgemeester Calissen- dorf namens het gemeentebestuur van KockengenLaag Nieuwkoop, ook als vriend, en wees erop, dat in de pastorie van Ds. Ploos van Amstel iedereen, ook van bui ten zijn gemeente, welkom was. Voorts de heer Bakker, hoofd der Chr. School en Ds. C. de Kr u ij k, van Kamerik, mede na mens de classis, die liet toezingen Psalm 121 vs. 4. Gisteren zijn zeer velen persoonlijk afscheid komen nemen van Ds. Ploos van Amstel,'die zich te Baam, Gen. Karei v. d. Heydenlaan 8, vestigt. VAN DEN ZENDINGSAKKER Dr. J. Offringa Dr. J. Offringa, Hoofd van den dienst der Volksgezondheid: in Ned.-Indië. weleer jaren lang directeur van het PetrSnella-hos- pitaal te D jok ja, heeft eervol ontslag ge vraagd. Tegen het eind van het jaar komt hij naar Holland en zal gaan wonen te Am sterdam. D-DD.l»e»nk»M»r» vloei- stof. dl* diep In de portta doordringt en de ilekte- klemen doodt Flacons A - - L JJ0. Met Ivorol een super reiniging van mond en tanden, l de meest verborgen schuilhoekjes waar gewone tandpasta niet komt, Dr. D. Bakker Het adres van Dr. D. Bakker, Genees heer-Directeur van het Zendingsziekenhuis te Klaten, die met verlof in Holland ver toeft, is thans P. C. Hooftstraat 157, A m Dr. J. v. d. Linden Dr. J. v. d. L i n d e n is in welstand te Poerworedjo aangekomen, en werd Dinsdag 16 Augustus in een feestelijk samenzijn door Javanen, Chineezen en Hollanders hartelijk welkom geheeten. ONDERWIJS ONDERWIJS-VERNIEUWING Leidraad van een Onderwijs-Inspectie Het streven naar een nieuwe koers in de methodiek van het L.O., dat zich al eenigen tijd afteekent in tijdschrift en courant en o.a. op de Paedag. Conferentie voor het Chr. L. Onderwijs aan het einde van deze maand, in het centrum van de aandacht zal staan, ontvangt een zeer concrete belichting door de verschijning van een leidraad voor de vakken: lezen, schrijven, rekenen en de Ned. Taal. ontworpen door de Inspectie L.O. in de 3e Hoofdinspectie, (omvattende de vier Noor delijke provinciën), gedekt met den naam en het gezag van den Hoofdinspecteur den heer L. Welling. Blijkens een voorwoord wil deze leidraad niets voorschrijven of opleggen; gevraagd wordt slechts kennisneming en proefneming. Om het belang der zaak geven we een kort resumé van de bedoelingen. Wat het lezen betreft, willen de ont werpers aan het einde van den leerplichti gen leeftijd, de leerlingen capabel zien: a. eenvoudig, voor hun leeftijd geschikt oroza en eenvoudige poëzie, stdi-lezende, te begrijpen; b. proza en poëzie als boven bedoeld voor te lezen met behoorlijke vlotheid,, behoor lijke intonatie en behoorlijk beschaafde uit spraak. In de hoogste leerjaren komen de aesthe- tische elementen meer naar voren. Bij het leesonderwijs, zoo merken de sa menstellers op, komen religieuze, zedelijke, emotioneele, intellectueele en aesbhetische elementen naar voren; alleen voor de intel- lectueelen achten zij ook het individueel lezen van belang. Vooral in verband met de beteekenis, die het lezen voor 't individu heeft na den leer plichtigen leeftijd, dienen de leerlingen ge wend te worden aan het zich zelfstandig re kenschap geven van de waarde en beteeke nis van hetgeen zij lezen. In dit feit vindt het z.g.n. stillezen zijn rechtvaardiging. Als doel voor het schrijfonderwijs wordt aangewezen: de leerlingen een behoor lijk en duidelijk verkeersschrift mee te ge ven. Daartoe achten de ontwerpers verder gaan dan het 4e (5e) leerjaar onnoodig. Zij willen de schrijfsnelheid systematisch opge voerd zien; kladschriften en losse blaadjes afschaffen; practische dingen, zooals reke ningen, postwissels e.d., leeren schrijven. De opzet van het leerplan-r e k e n e n houdt in, dat de leerstof voor de eerste 4 leerjaren voor alle scholen ongeveer gelijk gedacht is. Na het vierde jaar komt de splitsing: mi nimum programma, programma voor kinde ren, die méér kunnen en bijv. naar de U.L.O.-sdhool gaan, en een programma voor kinderen voor het M.O. bestemd. Wat betreft het ta a 1 o n d e r w ij s, wordt de volgende doelstelling ontwikkeld: De lagere school dient den leerling zoo ver te brengen, dat hij in staat is de Ned. Taal te gebruiken in de eenvoudigste situaties, rin het leven hem na het beëindigen van den leerplichtigen leeftijd zal plaatsen. Hier- s gedacht o.a. aan familiebrieven, ken nisgeving van afwezigheid wegens ziekte, verzoek om verlof, bericht van verhindering e.d. Voor ingewikkelde situaties, bijv. admi nistratieve en juridische aangelegenheden, zal hij, als ieder, steun en advies van ande ven vragen. Om evenwel ook deze eenvoudige situaties te kunnen beheerschen, moet hij in staat zijn, aan zijn eigen reacties, zoowel op ver standelijk als op emotioneel gebied, in mon- delingen en schriftelijken vorm uiting te ge ven, moet hij daarnaast in staat zijn, de meeningen en inzichten van anderen, hetzij die in mondelingen of schrütelijken vorm tot hem komen, te verwerken. Aan de leidraad, die van elk vak tot in onderdeelen gaande roosters voor de ver schillende leerjaren geeft, is toegevoegd een urentabel voor scholen met 25 lesuren, zoomede een beschouwing over het corri- fieeren van schriftelijk schoolwerk. ONDERWIJSBENOEMINGEN Leeuwarden. R.H.B.S. Tot leeraar: Dr. G. A. van Es aldaar. Rotterdam. Jul. van Stolbergschool. Tot kw. m. a.: de heer C. Visser aldaar. Winterswijk. R.H.B.S. Tot leeraar: de heer F. W- H. J. v. S1 ij p e n te Linne. Voorburg. „Prinses Beatrixschool", Chr. Nijverh. school voor meisjes. Tot leera- res, de dames: H. Ouwehand (Na) te Rijswijk. M. van Dijk (A.V.O.) te Amster dam, F. M. Wag ter (NVII) te Leeuwar den, G. T. F. Plug (NXI) te Noordwyk, G. A. Dane (Ns) te Hilversum. WANDKAARTEN van Prof. Dr, M. BROUWER 1. PALESTINA 8.— 2. PAULUS' REIZEN 9. 3. ZENDINGSKAART 9.— op linnen aan stokken. BIJ ELKE KAART EEN HANDLEIDING Prijs 75 ct., 75 ct. en 1.25. P. N00RDH0FF N.V. - GRONINGEN Derde lustrum R.K. Unversiteit Inzake de feestelijke Academische zitting, gehouden ter viering van het derde lustrum der R. K. Universiteit te Nijmegen, is nog te melden, dat onder de vele aanwezigen met de vier R. K. Ministers aanwezig waren, Minister Slotemaker de Byuïne en de beide bisschoppen, Prof. Dr. Kees om uit Leiden, prof. Dr. Woltjer van de Vrije Universiteit te Amsterdam. Na de rede van prof. Dr. D. Franses sprak de aartsbisschop van Utrecht, Mgr. Dr. J. d e Jong, die herinnerde aan de histo rie van ofifervaardigen strijd der R. K. voor eigen onderwijs, van laag tot hoog, en de oprichting van de R. K. Universiteit her dacht, waartegen indertijd verschillende be zwaren werden geopperd. „Wij zouden ons isoleeren, wij zouden over niet voldoende geldmiddelen beschikken, en ook niet over voldoende leerkrachten; De tijd heeft ons anders geleerd. Momenteel neemt de R. K. Universiteit een voorname plaats in het cul- tureele leven van Nederland in en zij ver spreidt haar geestelijke weldaden naar alle zijden. Nu dient de offervaardige strijd voortgezet te worden ter voltooiing der Uni versiteit tot vijf faculteiten, in dienst van God en tegen de valsche beginselen van on zen tijd". Rede van Minister Slotemaker de Bruïne Vervolgens bood minister Slotemaker de Bruïne zijn gelukwenschen aan. Hij verklaarde, dat hij niet naar Nijmegen was gekomen, omdat hem eenige band van his- torischen en administratieven aard als mi- Weerbericht BAROMETERSTAND Hoogste stand 766.4 Marseille. Laagste stand 743.3 Thorshavn. Stand vanmorgen half-twaalf 756.0. WUEB VERWACHTING Meest matige zuid-westelijke tot westelijke wind, aanvankelijk zwaar bewolkt tot be trokken, later opklarend, regenbuien, kou der, STORM WAARSCHUWINGSDIENST Geseind van De Bilt Dinsdagmorgen 11 uur: Weest op uw hoede. THERMOMETERSTAND Stand vanmorgen half-twaalf 15.6 C. FIETSERS MOETEN HUN LICHT OP HEBBEN 19 Oct. Van 's av. 5,27 u. tot 'smorg. 6,04 u nister aan de Universiteit bond, maar dat hij daarvoor drie goede redenen had: Ten eerste: de overheid in al haar organen van rijk-, provincie en gemeente geniet voortreffelijke adviezen der hoogleeraren. Ten tweede: de opleiding der studenten maakt hen niet slechts geschikt voor ver schillende ambten, maar geeft hun ook een vasten grondslag van goede beginselen, wel ke zij later in de samenleving kunnen uit dragen. Ten derde: de Universiteit leidt hen op tot zelfstandige beoefening der wetenschap, maar een wetenschap, welke niet streeft naar een wortellooze cultuur, maar zich ge heel bezint op de allerdiepste beginselen en wortelt in God. In ons land zal geen regeering dul den, dat de kerk haar zegenrijk werk binnen haar muren zal moeten besloten houden. De wetenschap, hier gedoceerd, is een wetenschap, welke de juiste be ginselen doet beleven in het openbare leven. Na deze rede werd spontaan het Wilhel mus aangeheven. Prof. dr. Franses dankte den Minister voor diens persoonlijke sympathie voor de Universiteit en betoogde, dat de hier be oefende wetenschap tot op den diepsten bo dem en tot de grootste hoogte gaat, name lijk tot God. Spr. huldigde de vier aanwe zige R.K. Ministers en met hen het hoogste burgerlijke gezag. Ten slotte bracht spr. hulde aan de leden van de Kon. Familie, over wie hij Gods zegen afsmeekte. Spr. deelde nog mede, dat een tele gram van hulde was gezonden aan Z.H. den Paus en aan H.M. de Koningin. Na de zitting werd een druk bezochte re ceptie gehouden. c h t. Geel.: Theologie: cand.ex J. D. W. do Leiden. Geel.: Theologie: propaed. ex., heer J. v d. Sar. Delft. Delft.' Gesl.-werktuigik. Ing., propaed. do heeren I. S. v. Dommelen B. Ro.bbers, Enschedé. Electrotechn. ing.: propaed. Vries, Soerabaja. MUm-ing., propaed, ex^ de heer W. K, Maastricht; H. de heer G Gelder Alkmaar. irk. ing.: propaed. ex., de heeren H. J. Meijer Cluwen, Nijmegen; Dein urn, P. A Neetesoi Civiel-ing.: ouwer. Ambt Doetinchem. ApothekerniMKlateiit. Amsterdam, mej. H. L. H. Kampf, Laren (N.H.). Apothekern-nnslntent. Utrecht. Gesl Dordirecht, A. Taal'. de heer M. G. Schlp- Gesl. dames: J. Schout, lemborg, S. Boer. Vlaan B. G. IC wan ben, V ugh t. ngen oiiitof pOÉ' y00R° rtUiP' rM .„ed oUjfoU» WIN EEN ZILVERVOS INDE PALMOLIVE VOSSENJACHT heeft e Niets is huid zacht •8 maakt j soepel, jcialisten i-»—rsst eerst «huouhdd.-^r,™ -4aa„u Voud. aijn hel W«°v« ^molive an deze gemakkelijke wedstrijd. Ook U ;ans op de prachtige prijzen. Ziehier wat U te doen heeft 1Maak deze zin af i ft geef de Palmolive-ieep, omdat (maximum 30 woor- i). Lee» de gegeven» ove» Palmolive- ep in deze advertentie. 2. Koop bij Uw •ankelier S stuk* keD Palmolive - zeep van 12 yt L ÜO inscbrijf-fo 3. Stuur het formulier aan Palmolive, Postbu» 635. Amsterdam-C met 5 zwarte Palmolive-bandjes. .N ELKE DAG V I6 prijs een prachtige zil vervos (of t 100,- in contanten). 2* prijs ieen BURGERS E. N. Ri RIJWIEL, model S. K. met Torpedo-remnaaf, jasbeicher. mer. electrische verlichting voor en achter, en controlelicht. Waard* f. 60.- (of f, 45.- in contanten). 3*. 4*. en 6» prijs elk een autoped met ballonbanden. Nederland en Tsjecho-Slowakije Achteruitgang van onzen export! te wachten Nienwe exportmogelijk heden elders De overgang van Tsjeüho-SlowaakschQ gebiedsdeelen aan Duitschland, PoQen en! I Hongarije, zal ongetwijfeld een engun» stigen invloed op den Nederlandscherf export naar dat land hebben, schrijft de Eoonomische Voorlichtingsdienst. In de eerste 9 maanden van 1938 beliep de Nederlandsche invoer uit Tsjecho-Slowakije een waarde van f 22.612.000 (v. j. f 22.501.000)1 en de Nederlandsche uitvoer naar dat land f 7.708.000 (v. j. f 10.46i.000). In Nederland werden vooral ingevoerd producten van de metaalindustrie, voorts kunstzijden en wol len manufacturen, diverse garens, dames-i confectie, hoeden en Ihout. In den Neder» landschen export werden de voornaamste plaatsen bezet door oud ijzer, tin, vetten1» wollen en linnen lompen, huiden en rijst. Aangenomen mag worden juiste cijfers zijn hieromtrent zeer moeilijk te verkrijgen dat van den Nederlandschcn invoer c.ai 50 pet. uit het Sudetengebied kwam, en dat van den Ncderlandschen uitvoer ca. 40 peti naar dat gebied ging. Het Nederlandsche handelsverkeer met hel Sudetengebied zal na de inlijving, mag men aannemen, een overeenkomstige daling te. zien geven als dat met Oostenrijk. Een gunstige factor is hierbij, dat Neder land t.o.v. Oostemijk voor den Anschluss ta» melijk sterk actief was, t.o.v. SudetenA Duitschland echter zeer sterk passief. Ook de export naar 't verkleinde Tsj'ech'o» Slowakije zal naar alle waarschijnlijkheid! een vermindering ondergaan en wel als ge» volg van de moeilijke situatie waarin dal land komt te verkecren. Die export zal dus komen te liggen beneden 60 pet. van den] vroegeren uitvoer naar Tsjedho-Slowaikije* Daartegenover is er echter geen reden 'aan) te nemen, dat de invoer van Tsjecho-Slo» waaksche goederen zich niet, naeenkortereni of langeren tijd van venwarring en reorgani» satie, opnieuw zal verheffen tot het vroege-' de peil (50 pet. von den totalen invoer uiti groot-Tsjecho-Slowakije). Op grond van dezq overwegingen zou dus mogen worden aange» nomen, dat Nederland ook met het nieuwq Tsjedho-Slowakije een sterk passieve ban» delsbalans zal hebben. Dit is van belang voor het geval Tsjecho-Slowakije eventueel' in zijn nieuwe gedaante tot 'n straf systeem! van deviezen-reglementeering zou moeten) overgaan. j De vraag rijst intusschen of Voor "den te' verwachten achteruitgang van onzen export elders compensatie zal kunnen worden ge» vonden. Deze vraag kan bevestigend worden beantwoord. De afzetmogelijkheden der Su- deten-Duitsche industrie op de wereldmarkt zullen nl. een -vrij snelle en krachtige daling vertoonen (stijging productiekosten). Voor deze industrie is dat geen bezwaar, omdat ziij haar productie binnen Duitschland en het! oude Oostenrijk kan afzetten. Anderzijds ontstaan eohter vcor andere landen door het; wegvallen van een groot deel der Sudeten* Duitsdhe concurrentie nieuwe exportmoge lijkheden. Van deze mogelijkheden moet dq Nederlandsche industrie trachten te profi* tèéren. De meeste aandacht daarbij verdie»/ nen de Ver. Staten, Engeland, Frankrijk»! Zwitserland, Zweden en België. In alle ge vallen waarin de Nederlandsche exporteurs op buitenlandsche markten ernstig te kam pen hadden met Tsjedho-Slowaaksche con« currentie moet thans zorgvuldig worden! overwogen of niet betere exportkansen zul len ontstaan. De Economische Voorlichtingsdienst geeff gaarne uitvoerige inlichtingen. DE WINNAARS VAN DE AFGEL00PEN WEEK. ZILVERVOSSEN: Mevr. Tesey Deckers— Bakz, Hilversum; Mevr. Klein, Haarlem* Hr E. J. M. Wijk, Wanssum; Mevr. A< Lanting—Hess, 's-Gravenhage; Hr, At S. Tuinstra, Heerenveen. BURGERS E.N.R. RIJWIELEN: Mevr. V Leusen, Deventer; Hr. G. L, Fikkers, Hoorn; Mevr. N, Oosterling, Tlilburg; Mej. Annie Strookman, Terneuzen: Mej. Tinie Schneiders, Breda. AUTOPEDS: Hr. M. Molenaar, Purme- rend; L. P. v. d. Wilde, Rotterdam; Mevr. P. J. v. d. Doef, den Bosch; Mej. Maria Delsdng, Roermond; Hr. J. G. van Wijk Groningen; Hr. H. Bieze, Stadskanaal; Mevr. A. Faber—Aartsma, A'dam; Mevr. Chr. Koenraadts—Jacobs, Dinteloord; Mevr. C. C. J. v. d. Abeelen, Culemborg; Mevr. M. A. YWijn-Beemsterboer, A'dam- Mevr.. N. Verhoef-de ,Vos, Oegstgeest; Hr. A. P. van Sprundel, Zundert; Mevr K. van Oosten, Zeist; Hr. H. J. Beskers, Eibergen; Mevr. H. Comes—Duinker, Helder; Mej. A. C. van Oosten, 's-Graven- zande; Mej. Janke v. d. Vegt, Beester» zwaag; Mevr. C. Nijland—Reitsma, Sneek; Wed. J. K. Wielenga, Zwijndrecht; Mevr, D. de Vries, Wageningen. DQLF eeIAQER QPgEW'LD (32 Toen Dolf 's nachts den post van roerganger overnam was de lucht schoongeveegd. Sterren stonden te vonken. Maar de zee was inktzwart, met witte tongen bedekt. Het orkaande op de brug. Woest toornde de wind aan den zuidwester van den matroos, viel soms neer over de windschotten en blies als een valsche kater onder de oliejas, die opbolde als een kattenrug. weer in het schuilhokje. Dolf zag aan het telkens opvlammen van den weerschijn in het ruitje, dat de gezagvoerder lange trekken aan zijn sigaret deed. Verdraaid, ja, hij zou ook wel een rookertje lusten. Dat kalmeerde je. Maar hij kon het rad niet loslaten en nog minder in zijn zakken op zoek gaan naar een pakje sigaretten. Een regen van spatwater kletterde neer. Hij kon zich nu inprenten, dat hij beter deed met rustig af te wachten tot zijn roertorn voorbij was. Het kompaslampje ver lichtte helder de windroos, die nerveus trilde en schommelde. Nu en dan rekte Dolf zich uit. In zijn rug knaagde een pijn, gevolg van den smak tegen de reelïhg. Hij was blij een houvast te hebben aan het natte stuurrad. De Orion stampte log en zwaar. En vaak wilde hij zich in een moedelooze bui overgeven aan den storm. Dan wendde hij zijn kop met den wind mee, om aan dwarse golven vrij toegang tot het dek te verleenen. Maar op zijn campagne stond een matroos, het denkende deel van het schip. Die trok aan de stuurspaken en gaf het een bemoedigenden duw. Kop op, ouwe jongen, beteekende dat, de moeilijkheden niet ont- loopen. Dan slaan ze natuurlijk over je heele body. Gebruik je hersens en je hoofd als een stormram. Je krijgt wel een opdoffer, een kopstoot en misschien een slag in je gezicht, maar je tart de zwarigheden en toont je een kerel. Dat staalt jouw spieren en verhoogt je weerstandsvermogen. Dolf gierde mee door het luchtruim, wanneer de Orion een zwieper maakte. Op het hooge punt van het schip beschreef hij dan een boog van vele meters. Maar hij liet het rad niet los en verloor de roos niet uit het oog. Bijna gelijktijdig keken de kapitein en de stuurman vanuit hun schuilhoek naar hem. Dolf voelde het, maar zag het niet. Ze wilden zeggen: Hou je sterk, de Jager. Jij hebt op 't oogenblik het schip in handen. Het is aan jou toevertrouwd, stel dus niet teleur. Wees een man van de zee! Met hun drieën wachtten ze in spanning op het moment, waarop de Orion de slagzij van zich af zou drukken. En de trekken van de drie gezichten ontspanden zich, wanneer de brug in suizende vaart weer rechtstandig schoot. Zoo verliepen de wachturen in geven en nemen, in mee gaandheid en verzet. Uren, die het volle pond van de men- schelijke kracht vergden. Uren, die in het leven van den zee man vastgroeiden en misschien wel daarom oorzaak van zijn gehechtheid aan de zee zijn. Toen Dolf afgelost werd, was hij doodmoe. En terwijl hij langs de kaartenkamer aan lij liep beefde hij van een plotse kou. Hij ontmoette den stoker, die naar de vuurplaat ging. Ga jij de wa-warmte op-opzoeken, zei Dolf klapper tandend. Net als jij, de Jager. Het zal vo-vooruit wel losloopen mé-met de warmte. Ik denk, dat jij het be-eter heb, dan ik. Kerel, jij hebt 'et knap te pakken. Ga mee naar de vuren. Dat zal je opkikkeren. Het is nou lekker in de vetloods. Nou, da-daar zeg je wat. Kom mee dan. Nooit was Dolf in de gelegenheid geweest zich eens op de hoogte te stellen van het werk der stokers. Trouwens, nie mand der matrozen dacht eraan, om in de broeierige hitte van de ketelruimte neer te strijken. Ze hadden hun werk aan dek, en ze bleven aan dek. Beneden was het taboe. Je wist, dat er getremd en gestookt werd, en daarmee was de kous af. Het logies van de matrozen was gescheiden van dat der stokers en tremmers; ze leefden dus afzonderlijk van elkaar, en die scheiding bleef ook bestaan in hun werk. Matrozen boven, stokers en tremmers beneden. Uitgemaakte zaak, on beschreven wet. Dolf overtrad die wet, maar hij dacht er niet aan. Hij dacht nu slechts aan één ding: de kou verdrijven. Hij volgde den stoker en daalde langs de stijle ladder naar de stookplaat. Reeds halverwege de trap golfde een wel dadige warmte om hem heen. De tremmer keek verbaasd op. Ja broertje, meesmuilde de stoker, in uiterste nood moe ten de matrozen den stokers bijstaan, zegt de monsterrol. Nou, het is ongeveer zoo ver. Hij komt ons gezelschap hou den. Vriendelijke jongen, vind je niet? Ook goeien dag, dan, zei de tremmer en grijnzend toonde hij een witte reep tanden in zijn roetzwarte gezicht!®*; Maak het je gemakkelijk, de Jager. En ehwelkoffltó de stoker VUUr vcr9eten' ze"' Dolf wierp zijn jas af, boog en antwoordde: Dank voor dit' gastvrij onthaal. Hij wreef in zijn handen. Het is hier best om uit té houden. 3 Nou wel. Maar het is ook wel eens andersom. De stoker trok een vuurmond open. i Geloof ik graag. De hitte sloeg fel op den verkleumden matroos. Je zal hier wel eens benauwd half elf hebben, denk ifc< Beslist. Maar alles went. Ik heb voor heeter vuren gestaan. Figuurlijk? Nee, nee, letterlijk. De Orion met zijn twee ketels ïg een mak beestje, vergeleken bij de Groote Beer. Wat zeq iij' e roetmop? 3 De tremmer grijnsde weer. Het wit van zijn oogen lichtte als eierschalen op een zwarte braadpan. ^at 's een misbaksel, zei hij hartgrondig, spoog in zijn! handpalmen en schepte glimmende koolbrokken uit het bunker. j c Je hoort het, de Jager. Hij zegt het wat onfatsoenlijk, maar hij meent het goed. We hebben samen een jaar achter de vuren van de Groote Beer gestaan, die ons heugen. Je ci zal het niet willen gelooven. maar het eene schip of het an-. dere, is soms een reuze verschil. Ketels zijn ketels, hè? Geef ik toe. En toch zijn ze telkens anders, net als de machines en de schepen zelf. Wordt vervolgd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 8