Alblasserwaard krijgt goede wegen
<jbr$ch£ mm!
I thans krijgt
U óók
VRIJDAG 14 OCTOBER 1938
DERDE BEAD PAG. 0
Excursie door lage landen
Fundeering bestaat veelal
uit rijzenbed
DORDRECHT, 13 October. De Merwe-
stad was het eindpunt van een excursie,
gehouden door de vereeniging „Het
Nederlandsche wegencongres". Deze or
ganisatie belegt elk jaar een uitstapje,
waarbij 'telkens een ander deel van ons
land wordt bezocht, en het spreekt van
zelf, dat men daarbij bij voorkeur die
streken kiest, waar men getuige kan zijn
van den aanleg van nieuwe wegen.
Welnu, ditmaal was de Alblasserwaard
aan de orde, en de talrijke deelnemers aan
de excursie 1het waren er tussehen de
twee- en driehonderd hebben een goeden
indruk kunnen krijgen van hetgeen in deze
Vruchtbare contreie verricht wordt aan de
verbetering van de straten en wegen. Er valt
nog wel een en ander te doen, maar op ver
scheidene punten is men met man en macht
aan den arbeid.
Aan dezen tocht door den Alblasserwaard
was een bezichtiging van de tunnelwerken te
Rotterdam voorafgegaan en al werkte het
weer niet 'mee het woei en regende ver
vaarlijk toch kon men zich voldoende op
de hoogte stellen van de prestaties, welke
ook hier tot stand komen.
Na dit bezoek aan de tunnelwerken werd
aan boord van „De Reederij op de Lek 6"
een rondvaart door de Rotterdamsche havens
gemaakt, welke rondvaart werd aangeboden
door het Gemeentebestuur van de Maasstad,
en daarna was de Alblasserdam aan de orde.
Tijdens de vaart daarheen werd een noen-,
maal gebruikt, aangeboden door de vereeni
ging.
Te Alblasserdam kon men zien, hoe
de brug over de Noord
vordert. Deze brug, welke gelegen is in den
Rijksweg Rotterdam'Hendrik-Ido-Ambacht
Gorinchem'Nijmegen, heeft een over
spanning van niet minder dan 185 Meter,
terwijil de breedte van de hoofdrijbaan 12
Meter wordt en verder aan weerszijden pa
den voor voetgangers en wielrijders, breed
2.50 Meter, worden aangelegd. Men is thans
doende aan de fundeering van het viaduct
op den Oostelijken oever en den Westelijken
oprit.
Het landelijke plaatsje Elshout was het
volgende doel, en hier kon men genieten van
een bijzonder fraai molónlandschap. Niet
minder dan 20 wiekendragers staan hier op
een kleine oppervlakte bijeen. De polders
ter plaatse zijn vereenigd in twee water
schappen: de Overwaard en de Nederwaard.
Beide hebben naast hun oorspronkelijke
boezemkanaal voor afwatering op de Lek in
het laatst van de 18e eeuw een z.g.n. „hoogen
boezem" gekregen. Dit is voor elk water
schap een groot vierkant terrein, door kaden
omïringd en door sluizen in den dijk met de
Lek in verbinding. Het water wordt uit den
lagen boezem op den hoogen. bijbehoorenden
boezem opgemalen door middel van 8 mc
lens voor eiken waard. Vandaar wordt het
water op natuurlijke wijze door sluizen op
de Lek geloosd. Behalve deze molens, welke
dus 16 in getal zijn, vallen nog 4 polder
molens in hetzelfde gezichtsveld.
Via het oude plaatsjt Nieuwpoort komt
men dan in Goudriaan, waar men hard bezig
ös aan den nieuwen provincalen weg.
NieuwpoortSchelluinen.
Nabij Goudriaan is een vaste brug van de
provincie Zuid-Holland in aanbouw. Deze
bestaat uit een hoofd overspanning met 2 aan-
bruggen op 2 landhoofden, 2 pijlers en 4 tus-
schenpijlers. Ter weerszijden aansluitend aan
de brug bevinden zich de fundeeringen voor
de opritten, bestaande uit bakken van gewa
pend beton, aangebracht op houten heipalen.
De bakken worden na het gereedkomen met
zand gevuld, nadat vooraf een draineerings-
systeem is aangebracht.
Even later komt men aan den aanleg van
het grondwerk van genoemden provincialen
weg van Goudriaan tot aan de Giessen. Even
als bij het eerste gedeelte van den weg
wordt hier een zandlichaam aangebracht op
een rijzenbedfundeering Op den verderen
weg passeerden de deelnemers aan de excur
sie eerst een der normale, smalle polderwe
gen en vervolgens een nieuw wegvalt van de
provincie, voorzien van een klinkerdek ter
breedte van 6 Meter. Het verschil was op
merkelijk.
De tocht leidde voorts langs den vooral
des zomers zoo schilderachtigen Graafstroom
en zoodra men de kom van Oud-Alblas door
was, kwam men aan het snijpunt van den
reeds genoeinden Rijksweg met den Veer-
weg naar Papendrécht.
Verwacht wordt, dat bij de openstelling
van de brug over de Noord het geheele
Rijksweggedeelte tussehen Ridderkerk
en Geldermalsen midden 1939 berijdbaar
zal zijn, met uitzondering van een ge
deelte ten Noorden van Gorinchem.
Bij het snijpunt vertoont het wegvak een
fundeering van doorloopend rijzenbed.
Op den duur zal de nieuwe Rijksweg het
genormaliseerde autosnelwegprofiel krijgen,
n.L met twee gescheiden rijbanen ter breedte
van 6.25 Meter, elk met kantstrooken van
0.50 Meter. Aangezien het verkeer vermoe
delijk niet dadelijk zoo groot zal zijn, zal
voorloopig met één rijbaan worden volstaan.
De verharding zal worden uitgevoerd in be
ton, hetwelk een gelijkmatige drukverdeeling
van het zandbed bevordert. Een voordeel
der betonplaten is tevens, dat deze bij
eventueele verzakking door oppersen weder
vrij goed op niveau te brengen zijn. Over
de geheele lengte van Ridderkerk tot Schel
luinen komt langs de Zuidzijde van den weg
een rijwielpad.
Uit een en ander ziet men, dat we niet
teveel zeiden, toen we opmerkten, dat in den
Alblasserwaard op het moment ijverig aan
goede wegen wordt gearbeid.
JUBILEUM DER PERSIL-PRODUCTEN
AMSTERDAM, 13 October. Op 19 October
a.s. zal het 30 jaar geleden zijn, dat de heer
E. Ostermann de bekende Persil-pro-
ducten in den handel bracht, welke m de
fabrieken te Jutphaas bij Utrecht vervaar
digd worden.
In den loop der jaren ontwikkelde zich
eet Persilbedrijf dusdanig, dat hieraan
momenteel plm. 350 personen verbonden
zijn. z
Naar wij vernemen ligt het niet in de
bedoeling, het 30-jarig bestaan feestelijk te
herdenken.
Alleen zal op 19 October a.s. van 35 uui
ln het Persil-huis te Amsterdam, gelegen
heid zijn den lieer Ostermann geluk te
wenschen.
On deze eeaxo van de motcï
voeet iedereen., dat de leoens-
duur en. de goede loerfcing.
voorden, oerkoogd door ooor
geregelde smering te zorgen,
^e levensduur en de goede
voerlclng oan onze Itckaams-
motor kunnen voorden beoorderd
door ket gebruik oan ^ralsma
oan. "Oalkeuburg's leoertmaru
NED. VEREEN. VOOR ARMEN
ZORG EN WELDADIGHEID
Armoede en demoralisatie
Te Arnhem is gisteren de jaarvergadering
der Ned. Verg. voor Armenzorg en Wel
dadigheid gehouden onder presidium van
A. J. A. A. baron van Heemstra,
oud-gouv. van Suriname.
Tot bestuursleden zijn gekozen of herko-
:n de heeren J. H, Donner te Rotterdam,
dr L. C. Kortenhorst te Den Haag, mr
verts te Amsterdam en W. J. He m-
s te Utrecht; en de dames mej. mr E. C.
ions te Utrecht en mevr. A. M. Ho oy-
i sd e Lange te Den Haag.
Armoede en demoralisatie
Na een kort openingswoord van den voor
zitter werden de besprekingen geopend over
het onderwerp: „Armoede en demoralisatie",
waarover pr_'. dr M. J. A. de Vr ij er te
Utrecht, mgr F. B. J. Fr enken te Breda,
mej. P. H. Hubregtse te Den Haag en de
heer R. Hornstra te Nijeveen prae-advie-
:n hadden uitgebracht.
De heer P. Keulemans, directeur van
Maatschappelijk Hulpbetoon te Amsterdam,
wees erop, dat de titel van het onderwerp en
ook de opzet van de prae-adviezen de ge
dachte vestigde, dat demoralisatie een lo
gisch gevolg van armoede wr.s. Uit spr.'s
jarenlange practijk blijkt dat wel anders.
Armoede en demoralisatie gaan wel
vaak samen, maar de vraag is meer
malen: wat is' eerst Veelvuldig komt het
voor, dat demoralisatie leidt tot armoede.
Daarom kan de stelling armoede d'is de
moralisatie als niet houdbaar worden
afgewezen.
Armoede en Criminaliteit
Hierop refereerde mr B. V. A. R I i n g te
Utrecht over „Armoede en criminaliteit".
Spr. betoogde, dat armoede een minus
variant is in een socialen toestand en crimi
naliteit een minus-variant in sociaal gedrag.
De armoede demoraliseert, vooral de werk-
loozenarmoede, hetgeen niet alleen onvermij
delijk, .maar ook onmisbaar is voor den be
trokkene, daar hij anders zou ondergaan van
schaamte.
De armoede doodt de hoop en de liefde en
de werkloozenarmoede doet da liefde zelfs
ve-: keer en in haat en wrok.
Hopeloosheid en moedeloosheid eer.erzijds
en haat en wrok anderzijds zijn de .grondsla
gen voor het crimineel gedrag. Waar de
armoede elke weerstandskracht ondermijnt,
wordt de misdaad wel zeer begrijpelijk,
minaliteit is geen wonder, doen het wonder ie
de rechtschapenheid, en dan rrst de vraag of
deze rechtschapenheid prestatie of vrucht
van futloosheid, traagheid en apathie is.
Een juiste verhouding van den mensch tot
de buitenwereld is hier noodig. Armoede
criminaliteit zijn parallel verschijnselen die
beide onvermijdelijk zijn en een functie in
de samenleving vervullen, n.l.- om de uitwas
sen en fouten in de samenleving te demon-
streeren. Bezinning op dit vraagstuk moet ex
toe leiden de diepe kern te vinden waaruit
deze kwalen' voortvloeien en om de zichtbare
gebreken weg te nemen.
Voortgezette discussie
In de middagzitting van het congres wer
den de discussies voortgezet. Het woord werd
gevoerd door de heeren Mr. Dr. S. Rozc-
m o n d, dir. van Maatsch. Hulpbetoon te
Leiden; L. Hoe yenbosch, dir. Maatsch.
Hulpbetoon te Den Haag; G. H. Honing,
Hoofd, hulp voor Onbehuisden te Amster
dam; J. V o 1 m e r, bestuui'slid van de Cen
trale voor Werkloozenzorg; H. Lindeman,
secretaris van het N.V.V. te Amsterdam: H.
J. Kuiper, secretaris R.K. Werkliedenver
bond te Utrecht en Kolonel P. J. R a w i e,
secretaris Maatschappelijk werk van het
Deger des Heils te Amsterdam.
De leden van het Nederlandsche Wegencongres maakten gisteren een excursie naar de Maastunnelwerken te Rotterdam. De
deelnemrs, die den aanhoudenden regenval trotseerden tijdens het bezoek aan de werkzaamheden op den Rechter Maasoever,
PlhlpA'g
Hier is de cigaret waar U op gewacht hebt:
Skippy, de altijd verschel Skippy is inder
daad een wonder van een cigaretpittig
van smaak en aroma en toch... o zoo zacht-
Skippy is namelijk niet alleen op bijzonder
vakkundige wijze samengesteld, maar ook
in extra sterk staniol verpakt en zoodanig
behandeld, dat ze versch is en versch blijft.
Maakt U maar eens een pakje open:
Het heerlijke aroma van kersversche Ameri-
kaansche cigaretten komt U tegemoet! Hoe
wij daarin slagen? Dat kunnen wij niet
verklappen! Maar het feit, dat U thans altijd
versche cigaretten kunt rooken, zal wel
voldoende zijn, om U toekomstig dubbel
te laten genieten. 20 voor 15 cent.
...maar SKIPPY
smaakt duurder!
ATLANTA TOBACCO COMPANY
Minister Ronune spreekt
Bij de "besprekingen voerde ook Prof.
Mr. P. C. M. Romme, Min. van Sociale
Zaken het woord namens de regeering.
Spr. was zeer dankbaar dat deze vereeni
ging dit onderwerp aan de orde heeft gesteld.
De lezing van de praeadviezen heeft spr.
ertoe gebracht hier naar toe te gaan. Dit is
het groote belang, daarvan, dat in ruimen
kring de belangstelling voor dit onderwerp
levendig wordt. De regeering kan meer doen,
naar de mate de belangstelling in het volk
breeder Ls. Een ander voordeel is dat de
wei-kelijke toestand van de werklooze gezin
nen bloot komt te liggen. Die toestand is zoo,
dat de uitei-sfce krachtsinspanning gevraagd
wordt van allen oir. hun werk te geven, het
natuurlijke middel om hen te helpen. Na
tuurlijk is er een gi-ens, doch die woi-dt al
weer bepaald door de belangstelling die het
volle voor het vraagstuk heeft. Niemand
meer dan de regeering zelf is er van over
tuigd dat de nood van de werkloozen eischt,
dat tot de uiterste grens moet worden gegaan,
ook al weet zij, dat arbeid ten slotte niet het
eenige is. Arbeid moge dan in staat zijn de
armoede weg te nemen, het probleem van de
demoralisatie blijft dan nog.
Wat er verder ook geschiedt, een contingent
werkloozen zal er blijven. Dat te zien is een
eisch van nuchterheid. Wat moet ex- met hen
gebeuren? Het zal de regeer ing een i-eden
tot blijdschap zijn als dit congres tot conorete
conclusies komt, waardoor dit vraagstuk een
stap nader tot zijn oplossing wordt gebracht.
(Applaus).
De zitting van heden
Arnhem, 14 October. Nadat gisteravond
het congres officieel door het gemeentebe
stuur is ontvangen, zijn hedenmorgen de be
sprekingen voortgezet, waarbij de prae-
adviseurs het woord voerden.
Overal in Nederland gebruikt
men graag MAGGI* Justabletten
Maggi's Jus is smakelijk, krachtig, geu
rig engemakkelijk klaar te maken. In
vijf minuten tijds hebt U van één justablet
circa >/i L. bruine jus gereed. En U kui
er zo veel soorten jus mee makenbief
stukjus. pikante saus, spekjus, kortom Maggi's
Justabletten zijn een uitkomst.
Let op de geel-rode etiketten en de fabrieks
merken: de naam Maggi en de Kruisster-^
MAGGI1 JUS
KOLONISATIE IN ARGENTINIË
BUENOS AIRES, 14 October. Met het oog!
een onderzoek naar de mogelijkheden van
:n Nederlandsche kolonisatie in het aan-
slibbingsgebied langs den benedenloop van de
Panamarivier, is onlangs de heer Dauban-
ton uit Nederland naar Argentinië ver
trokken.
Uit La Plata wordt thans gemeld, dat de
minister van Openbare Werken van Argen
tinië, Bustillo, met den heer Daubanton dit
gebied, dat een oppei-vlakte van 50.000 h.a.
beslaat, in oogenschouw heeft genomen.
De kapitein schreeuwde schor.
Mast hoorde het niet. Hij was gekluisterd aan de houten
spaken, had zich volmaakt overgegeven aan het schip. De
machine kon defect raken, de luiken stukslaan, Mast zou het
niet bemerken. Hij zag slechts de dolle windroos, die op de
pen schommelde en geen rust kende. Hij trok en duwde aan
de gladde spaken. Het zoute water drong in zijn oogen en in
zijn mond. Hij spoog het uit. Zijn gezicht bleef onbewogen.
Zijn oogen brandden. Hij hield ze open. Rondom hem tierde
en joelde het.
Hij zag den getijgerden muur aankomen, maar het drong
niet heelemaal tot hem door.
De kapitein deed een stap naar de telegraaf. Hij gleed er
voorbij, omdat de Orion een duik nam. De stuurman stond
direct bij hem. Ze hielden zich aan elkander vast.
Stop!!bulderde de gezagvoerder.
Samen worstelden ze naar het slanke monument, waarvan
de korte wijzerplaat nog altijd op halve kracht vooruit wees.
Stop!gaanandersderdoor!
Het leek een verwoed gevecht tussehen de twee verant
woordelijke mannen. Hun, armen lagen in elkander gestrengeld
hun grijpvingers wijd-uit hadden ieder de jasmouwen van den
ander tot scheurens toe te pakken.
Mast keek niet naar hen. Roerloos stond hij en stuurde.
De hendel van de telegraaf maakte een kwart slag naar
boven en bleef recht op de koperen trommel staan wachten
op de zwarte wijzer. Wanneer die voortrinkelend dezelfde
baan aflegde en gezelschap zocht van de hendelpunt betee-
kende het, dat de machinisten het commando begrepen had
den. Maar de wijzer liet op zich wachten.
Mast had wel de hendel zien verschuiven, doch het feit
het hem onberoerd. Honderden malen had hij deze manoeu
vre gezien, en honderden malen had hij dan het antwoord
uit de machinekamer hooren rinkelen. Deze twee dingen wa
ren onafscheidelijk verbonden. Hendelwijzer. Eerst de
één. dan de ander. In het begin van zijn zeemansloopbaan
had Mast, op de brug, verwachtend gekeken naar de herha
ling van het signaal. Later tingde reeds in zijn gedachten het
lichte belgerinkel, zoodra de korte punt op de trommel naar
STOP wees. Gelijktijdig sprong dan de wijzer mee.
Nu, in zijn vreemde geslotenheid, in z'n wonderlijke een
zijdigheid, meende hij toch het antwoord te hooren klinken.
Het was bedrog of zelfsuggestie. Het was een gevolg van
geankerd weten: De machinekamer seinde terug, vanzelf
sprekend.
Het ongewone van het tegendeel boorde fijn en scherp door
zijn versteende vezelen. Zijn zenuwen, die op één doel afge
stemd waren: het besturen van de Orion, werden even ge
stoord. Uit het onderbewuste drong een vraag op. Het in
stinct waarschuwde. Het antwoord? Waar bleef het antwoord?
In de machinekamer brandden flets de electrische lampen.
Ze konden nog niet ten volle stralen, omdat er door de ramtBi
van de koekoeken nog grauw daglicht binnenviel. De wan
den en de dik bekleede stoomleidingen blikkerden hun
witte verf in het lamplicht. De zuigerstangen glommen me-
taalblauw en vettig. Stipt en regelmatig rezen en daalden de
krukken. Zoemend wentelde in den bodem de glimmende
schroefas, die als een bliksemende speer in de afgeschoten
tunnel verdween. De koperen olietuitjes op de drijfstangen
knikten gedwee en onvermoeid. Honderdduizenden keeren
hadden ze sedert de afvaart uit Holland den meesters toege>-
knikt. jaja, het ging best zoo, de machine liep gesmeerd, jaja...
Ook toen de storm buiten tegen de flanken bulderde, hand
haafden ze hun bevestiging. En ook nog, als de achtersteven
van de Orion werd opgeheven en de schroef de oppervlakte
van de zee naderde. Dan rommelde nijdig de voortstuwer, om
dat hij te weinig weerstand ondervond. En de tuitjes haastten
zich te meer om de ontevreden machinisten gerust te stellen:
jaja, de schroef wordt wel wild, maar de kar kan heusch
tegen een stootje. De kruiskoppen knikten dan eveneens
sneller.
Maar schoven de schaduwen van buizen en ijzeren rooster-
vloeren weer donker omhoog, dan vertraagde ook het knik
ken en rommelde achter de schotten de schroef weer dof en
normaal.
Totdat de eerste machinist kwaadaardig tot den derden had
gegromd: Als die turken boven, ons maar niet naar onderen
jagen. Je kan toch niet full speed blijven karren in zulk vuil
weer!
En alsof de gapende mond van de glanzende spreekbuis
deze woorden naar de brug had geroepen, belde direct de
machinekamer-telegraaf: Halve kracht vooruit!
De meester zette zijn klok gelijk, regelde zijn machine.
Nw kailrfra da ofcetuitjas en wreven de metalen schij
ven bedaard langs elkander.
Maar het lawaai in de holle ruimte bleef aanhouden. Hier
klonken alleen de ontzaglijke golfslagen tegen de wanden.
Ze bonkten boven het dreunen der machine uit En de scha
duwen bleven stijgen en vallen. De vuurplaat van geribbeld
ijzer kon niet horizontaal blijven liggen. Nu eens helde ze naac
links, dan naar rechts, maar meestal voor- of achterover. En
gelijk met haar steeg en daalde een vettige lucht van olie,
zoetige stoom en heet metaal.
De chief had geen rust. Zijn huid, geel-bleek van iemand,
die weinig in het zonlicht leefde, stond strak gespannen op de
jukbeenderen. Zijn haar hing in slierten over het bezweete
voorhoofd. Het halsdoekje lag ordeloos rond een mageren
nek. En onder een breeden kin knikte, bijna in hetzelfde
tempo als de kruiskoppen, de puntige vlotter door de slokdarm.
De derde machinist stond onder een klein wiel, dat hij in
beide handen bzeklemd hield. Telkens wanneer de daverende
kamer voorover zakte, brulde een stem: Let op! En automa-i
tisch draaiden de witte handen het wieltje rond. Dajx stopte
het zuiver afgemeten spel van zuigers en stangen. Het hart
scheen plotseling door een beroerte getroffen. Een glimmende
arm bleef in scheeven stand verschrikt staan. Een zware krulc
hing kaarsrecht. Het feillooze beweeg was midden in een om-*
wenteling tot stilstand gebracht. Alles scheen den adem ir<
te houden, wachtend, luisterend, waakzaam toch. Slechts de
manometers trilden.
Dan, opeens, nadat de kamer zich in evenwicht herstelde,
schetterde een stem, weerkaatst door de wanden: .Vooruit!
'Wordt vervolgd
