LAATSTE NIEUWS
De K.E.M A. opent haar nieuwe vDae„kh°™g
Laboratoria
VRIJDAG 14 OCTOBER 1938
TWEEDE BLAD PAG. 7
Het doel der Vennootschap
Technisch volmaakte outillage
Prins Bemhard verricht
de plechtigheid
ARNHEM, 14 October. De K.E.M.A.
(Keuring Electrische Materialen Arn
hem) heeft de poorten van haar nieuwe
laboratoria hedenmiddag officieel op het
terrein op „De Brink" aan den Utrecht-
scheweg, geopend. De plechtigheid werd
verricht door Z. K H. Pr im's Bern-
hard, terwijl een drietal Ministers der
Kroon mede aanwezig was.
Het is een indrukwekkende plechtig
heid geworden, waaraan het samenko
men in het machtige hoogs,pannlngslabo-
ratorium, dat 13 m hoog is opgetrokken,
relief heeft gegeven,
Een historisch kijkje
Alvorens een overzicht van de plechtig
heid wordt gegeven is het goed, even te
memoreeren, wat de K.E.M.A. eigenlijk ls en
wat zjj bedoelt.
Toen, na het allereerste begin, de gemeen
tebesturen alle zelf de electriciteitsvoorzie-
ningen ter hand begonnen te nemen, open
baarde zich spoedig de wenschelijkheid, die
tot noodzaak uitgroeide, om zich ook te gaan
bemoeien met de veiligheidsmaatregelen, die
het gebruik van electriciteit nu eenmaal ge
biedend voorschrijft. Daarvoor is in 1927 de
K.E.M.A. opgericht.
Dit gaf reeds een belangrijke ordening op
'dit gebied, doch men is in den loop van de
jaren verder gebouwd en thans ls een wets
ontwerp bij de Statcn-Generaal aanhangig,
waarbij de voorschriften, met inschakeling
van de K.E.M.A., door de Regeering worden
geregeld. Dit is opnieuw een groot voordeel,
want de bedrijven kunnen met hun voor
schriften den handel niet bereiken en de
Regeering wel.
In het kort gezegd
Zeer populair en kort gezegd bedoelt de
K.E.M.A. dit: Zij keurt alle electrische ma
terialen en zorgt daardoor, dat de huis
vrouw veilig strijkt, electrisch koken of
stofzuigen kan; dat de kapper rustig perma
nent of haar droogt; dat de bankwerker zon
der vrees zijn motor inschakelt en ieder
mensch volkomen safe zijn licht aanknipt.
Daarvoor hebben de gezamenlijke bedrij
ven de K.E.M.A. gesticht en er ongeveer
2 millioen kapitaal ingestoken en daarvoor
verrezen op de Brink elf gebouwen, die de
laboratoria en de bijgebouwen herbergen.
Nog een stap van de Regeering en dit alles
ïs ook wettelijk geregeld.
De officieeje opening
Bij de officieele opening van de Labora
toria was een groot getal binnen- en buiten
landsche gasten tot een totaal van meer
dan 400 aanwezig. Onder hen waren naast
-Z.K.H. Prins Bernhard, die zich tot de
ingebruikstelling bereid verklaard had, de
Ministers van Algemeene Zaken. Waterstaat
en Onderwijs, resp. Dr H, C o 1 ij n, Dr Ir J,
A. M. v. Buuren en Prof. Dr J R. S1 ote-
maker de Bruine, aanwezig. De Com
missaris van H M. de Koningin in de provin
cies Lirriburg, Brabant en Overijssel, Mr Dr
W. G. A. v. So n s b e e k, Jhr Mr Dr A. B.
G- M. v. R ij c k e v o r s e 1 en Mr E. A. Baron
van Voorst tot Voorst Namens de
Commissaris der Koningin in Noord-Holland
was het lid van Ged. Staten Mr A. Bruch
te Haarlem aanwezig en namens den Minis
ter van Econ. Zaken de heer G. J. Teppe-
m a en die van Sociale Zaken, Dr Ir A. H. D.
II a c k e. We noemen voorts nog Prof. Ir G.
J. van Swaay, voorzitter van den Elec-
triciteitsraad; Prof. Ir. J. A. Schouten,
rector-magnificus van de Technische Hooge-
school te Delft; Jhr Ir O. C. A. van Lidth
de J e u d e, voorzitter van het Koninklijk
Instituut van Ingenieurs en voorts tal van
vertegenwoordigers van bedrijven, gemeen
tebesturen w.o. Amsterdam, Rotterdam, Lei'
den en Utrecht en vele anderen.
De opening had iplaats in het hoogspan
ningslaboratorium waarvan het groote mid
dengedeelte van instrumenten was ontruimd
en als vergaderzaal ingericht In deze, bij
uitstek geschikte gelegenheid voor een plech
tigheid als hier gehouden werd, verklonk
eerst het Wilhelmus en daarna sprak de
president-commissaris, mr S. Baron van
Heemstra, zijn begroetingsrede uit.
Hij herinnerde daarbij aan de oprichting
in 1927, den aankoop van „De Brink" op 7
December 1931 en den aanvang van den
bouw.
Thans zijn na een bouwperiode van rond
2V2 jaar alle gebouwen gereed.
De vennootschap is nu wel toegerust voor
haar taak en de tot nu toe ondervonden
medewerking wettigt de beste verwachtin
gen voor de toekomst.
Aan het slot van zijn betoog richtte spr.
zich in drie talen tot de buitenlanders uit
België, Duitschland, Zweden, Noorwegen,
Finland, Denemarken, Zwitserland, Frank
rijk en Engeland.
De nieuwe Laboratoria
De Arnhemsche Orkestvereeniging, die
onder leiding van Jaap Spaanderman
aan deze plechtigheid medewerkte, speelde
hierna de Ouverture Egmont van L v. Beet
hoven en daarna gaf de directeur Prof. Ir
J. C. van Staveren een uitvoerige ^uit
eenzetting van het terrein met zijn nieuwe
gebouwen.
Het kortsluithuis is het middelpunt der
outillage en het kostte met spoorwegaanleg
ihbegrepen, f 800.000. Het is het eenigste ter
wereld, dat voor alle bedrijven open staat.
De andere zijn door bedrijven in exploitatie
gebracht Spr. leidde zijn gehoor verder de
schitterende gebouwen in 'gedachten rond.
Spr. maakte voorts melding van enkele
belangrijke geschenken, die de vennootschap
bij deze openstelling ontving.
Na deze rede speelde de A.O.V. van
J. Brahms de Academische Feestouver-
ture en vervolgens ging Z.K.H. Prins
Bernhard tot de plechtige opening over.
Hij sprak daarbij een kort woord, waar
op de A.O.V. speelde „Wilt heden nu
treden", uit Valerius' Gedenckklank.
In groepen verdeeld maakten de genoodig-
den, deskundig voorgelicht een rondgang
over het terrein.
In het voorlichtingsgebouw werd vervol
gens een receptie gehouden en hedenavond
vereenigt men zich in Café-Restaurant
„Rpyal" aan een diner.
De nieuwe Laboratoria van de K.E.M.A. De zetel van directie en administratie.
NOORD WIJK
VOETBAL
Voor Noordwijk I staat een belangrijke
uitwedstrijd op het programma, n.l. tegen L.
R.C. I in Losse, waarbij beslist kaïn worden
flvie voorloopig in de kopgroep blijven-
Noordwijk II ontvangt Quick Boys II even
eens een zware concurrent terwijl de vete
ranen (het 4e elftal) L.R.C. III bekampen.
RIJNSATERWOUDE
KINDERVERLAMMING
In deze gemeente heeft zich het eerste
geval van kinderverlamming voorgedaan en
wel hij het driejarig dochtertje van Chr.
Overdevest. I-Iet kind is naar het ziekenhuis
overgebracht.
Het betreft hier een licht geval. De kinde
ren uit het gezin van Overdevest bezoeken
de R.K. school. De eerste veertien dagen
suilen zij deze school niet mogen bezoeken.
VOORSCHOTEN
OPGEPAST!
Bij de door de politie gehouden controle
op verlichte achterlichtjes van de rijwielen
- bleek dat er 69 personen waren van wie het
achterlicht defect was- Zij werden in de ge
legenheid gesteld dit alsnog in orde te ma
ken.
MISHANDELING
J. van L., wonende alhier, heeft bij de
politie aangifte gedaan van te zijn mishan
deld door N. v. d. Mwoonachtig alhier.
De mishandelmg bestond in slag met een
deksel van een melkbus. De politie heeft
een onderzoek ingesteld.
WAAR WERK TE VINDEN IS
B. en W. onzer gemeente hebben aan L-
Wassenaar alhier toestemming gegeven
voor den bouw van vier woningen aan den
Leidscheweg 453 tot en met 459.
Aan Gebrs. de Graaff alhier tot slooping
van de oude O. L. school in de Schoolstraat,
WOUBRUGGE
NIEUWE WEG
De werkzaam beden aan den nieuwen
weg Ofwegen—I-Ioogmade zijn thans zoover
gevorderd, dat de weg voor het autoverkeer
weer is opengesteld. De oude grindweg is
nu een rhooie straatweg geworden ter
breedte van 6 meter.
WARMOND
INKWARTIERING
Volgende week zal in deze gemeente een
inkwartiering plaats hebben van het 2do
regiment huzaren, 2de eskadron uit Den
WIJKVERPLEGING
De Warmondsche wijkverpleging, levens
vereeniging tot bestrijding der tuberculose
onder alle gezindten, zal ter versterking
van de kas een bazar organiseeren. Hier
voor heeft zich een comité gevormd, be
staande uit de dames J. Kruseman, C. E.
Tegelaarvan der Kuylen en S. M. Lange-
laarLandsman.
OMGESLAGEN
Ten gevolge van een aanvaring met een
motorboot is een roeiboot, waarin de heer
B. uit Haarlem gezeten was, omgeslagen.
De hooi' was beladen met. groenten. De heer
B. wist nog zwemmende den wal te berei
ken- Hij werd aan boord van het motorschip
genomen, waar men hern van droge kleercn
yoorzag.
Bedraagt ca 2 pet sinds
de laatste twee weken
Waar nieuw evenwicht
In toenemende mate trekt de koersdaling
van het Pond Sterling de aandacht. Sinds
Dinsdag 27 September, toen het Nederland-
sche Egalisatiefonds het pond liet „glip
pen" is reeds een depreciatie ingetreden
van ruim 2 pet., nu de koers zich op 8.71
h 8.7iy2 heeft gesteld. Men weet, dat aan
vankelijk in de spannende dagen van Sep
tember de reactie nog grooter is geweest tot
ca. 8.50. De opluchting die het accoord
van München bracht, leidde een herstel
tot 8.89. Doch al spoedig won het pessi
misme weer terrein met gevolg, dat de
koers weer geleidelijk is afgebrokkeld.
Men moet over deze koersdaling van het
pond niet gering denken. Vooral een land
als het onze, heeft groote belangen bij de
koersontwikkeling van het pond. Onze In
dische cultuurproducten worden meeren-
deels te Londen verhandeld en de notee
ringen luiden in ponden. Onze export naar
Engeland en de landen van het sterling-
blok is zeer belangrijk, terwijl onze scheep
vaart Mij en meerendeels zijn aangewezen
op vrachtenontvangsten, welke in ponden
worden genoteerd. Een koersdaling van het
pond heeft op den economischen toestand
van ons land dan ook veel grootere invloed
dan een depreciatie elders.
De factoren welke tot de dalende bewe
ging van het pond leiden, zijn verschillen
de. Allereerst wordt nu reeds weken ach
tereen de Britsche betalingsbalans ver
stoord door de aanhoudende goudexport
naar de Ver. Staten. Naar schatting is er
de laatste vijf weken voor niet minder dan
110 millioen goud naar de V.S. verscheept
Deze tendenz houdt nog steeds aan, nu na
het accoord van München het wantrouwen
nóg niet geheel is verdwenen.
Van groot belang bij de beoordeeling van
de koersdaling van het pond is ook de ach
teruitgang van de Engelsche handelsbewe
ging. In de eerste negen maanden van 1938
bedraagt de achteruitgang van den invoei
vergeleken met 1937 7 pet. en van de export
zelfs 11.7 pet. Alleen in September was de
uitvoer 10.62 pet. lager dan in September
1937. Men is dan ook van oordeel dat de
stijging op de goederenmarkten nog verder
zal moeten gaan en langer moet aanhou
den, wil daarvan een noemenswaardige toe
neming van de koopkracht der grondstof
fenlanden het gevolg zijn en aldus lelden
tot stijgenden uitvoer.
Tenslotte werkt onder het publiek de
vrees voor inflatie, voortvloeiende uit de
gestegen bankbiljettencirculatie, de voort
durend stijgende bewapeningsuitgaven en
de tekorten op de Staatsbegrootingen in
diverse landen.
Van gewicht is onder de huidige om
standigheden hoe ver de koersdaling
van het pond zal gaan. Het Engelsche
egalisatiefonds tracht de koersdaling
zooveel mogelijk te remmen, doch het
slaagt hierin niet geheel en al. Een peil
van 4 60 wordt dan ook in een niet
ver verwijderde toekomst niet uitgeslo
ten geacht. Gister was de koers te New
York 4.73%. Men zal 'zich herinneren
dat een paar maanden geleden de oude
pariteit van 4.86 2/3 heel wat van zich
deed spreken, een niveau dat inmid
dels al eenige weken is
LAND- EN TUINBOUW
Boerenbelangen besproken
In hotel „De Pool" te Amsterdam is een
zign. praatdag gehouden, georganiseerd door
de Hollandsch-Brabantsche afdeeling van
den Chr. Boeren- en Tuinderbond.
De vergadering stond onder leiding van
den heer Jac. Biemond (Bleiswijk), die
na de opening gelegenheid gaf tot het stel
len van vragen, waarvan een zeer druk ge
bruik is gemaakt. Zoowel in het algemeen
als voor ibizondere gevallen werd advies
ingewonnen over de melkprijzen, de vaste
lasten, de verhooging der graanprijzen, do
kalverschetsen, enz.
Door Mr. R i p zijn de vragen beantwoord
inzake de vastenlasten-commi^sie, de kosten
van overschrijving van hypotheken, de mo
nopolieheffingen op de granen en de kwes
ties aangaande de algemeene landbouw
politiek.
De heer M. van Berkel, uit Maasland,
d van het dagelijksch bestuur der afdee
ling, behandelde de vragen inzake de maat
regelen om te komen tot een redelijker 'prijs
voor rund- en varkenso'leesch. Spr. verle
digde het standpunt, dat met het oog op de
vleeschmarkt geen verdere uitbreiding van
de verschillende teeltregelingen kan worden
voorgestaan.
De heer J. Verkuyl, secretaris der af
deeling, gaf enkele inlichtingen inzake prijs
en classificatie der tarwe.
Tenslotte heeft de voorzitter de vra
gen beantwoord inzake de maatregelen voor
de consumptie-melk en het beleid van de
Consumptie-Melk-Centrale. Spr. zeide dat de
Bond alleen kan trachten te te stimuleeren
een grooter bovenstuk van de vastgestelde
zuivelwaarde Mot de huidige zuivel-
waarde kan het bestuur niet ac
coord gaan, het heeft, evenals de
leden, daartegen verschillende
r i e v en.
Spr. had echter goede verwachting, dat
een verhooging van de zoiivelwaarde zal
komen, waardoor er aanleiding zal zijn tot
verhooging van den melkprijs.
Uitreis:
VALK. Donderdag te Singapore
OEHOE. Donderdag te Basraih.
ZILVERREIGER. Donderdag te Napels.
'Thuisreis:
PELIKAAN. Donderdag te Jodihpur.
NANDOE. Donderdag te Medan
IBIS. Donderdag 4.42 nm. van Batavia te
Amsterdam.
Export naar
Zuid-Amerika
Maatregelen om deze te
bevorderen
Een steunpunt te Buenos Aires
's-GRAVENHAGE, 13 October. Het
bezoek van de Handelsmissie aan Zuid-
Amerika in Maart/April 1937, onder lei
ding van Z. Exc. Jhr. Mr. Dr. H. A. v a n
Karnebeek, heeft tot gevolg gehad,
dat onder de auspiciën van het Neder
landsch Zuld-Amerikaansch Instituut te
Den Haag, het plan is gerijpt om In Ar
gentinië een permanent steunpunt, in
den vorm van een „Supervising Office",
op collectieven grondslag, te vestigen,
ten dienste van de Nederlandsche ex
port-industrieën.
Wij kunnen thans mededeelen, dat dit
plan, aan welks voorbereiding oa. de
groote werkgeversorganisaties in Neder
land spontaan hebben medegewerkt, tor.
uitvoering is gekomen.
Besloten is tot oprichting van een N.V.
Maatschappij voor Handelsbetrekkingen
Holland-Zuid-Amerika (Compania de reia-
ciones mercantiles Holanda-Hispano-Ame-
rika), met zetel te Den Haag en kantoor te
Buenos Aires. Dit kantoor zal als permanen
te vertegenwoordiging van de Nederland
sche industrie, daadwerkelijk medewerken
aan de bevordering van den afzet van Ne
derlandsche producten op de Zuid-Ameri-
kaansche markten, in nauwe samenwerking
met de officieele Nederlandsche regeerings-
vertpgenwoordigers ter plaatse en in contact
met den Economischen Voorlichtingsdienst.
Het Ministerie van Economische ZaKen heeft
ter zake volledige medewerking en steun
toegezegd.
De Raad van Bestuur zal bestaan uit de
heeren Jacq. A. D. M. DaniëLs, adj. direc
teur Intern. Kunstzijde Verkoopkantoor N.V.
te Arnhem, E. Henny, oud-secretaris en lid
van het dagelijksch bestuur van het Neder
landsch-Zuid-Amerikaansch Instituut, Mr H.
C. Hintzen, lid der firma R. Mees en Zonen
te Rotterdam en Mr E. E. Menten, lid der
firma Heldring en Pierson te Den Haag.
Tot directeur is benoemd de heer D. Knegt
te Apeldoorn, oud-procuratiehouder van het
Philips-concern te Eindhoven.
Een pq-oot. aantal Nederlandsche tedrijven
heeft zich bij de maatschappij aangesloten.
Haringaanvoeren
zijn niet groot
Veel minder dan in het
vorig seizoen
SCHEVENINGEN, 18 Oct. In de afgeloopen
week van 2 tot en met 8 October kwamen
van de harrngvisseherij te Scheveningen
36 schepen binnen met te zamen 935 last of
16.745 kantjes haring, terwijl in dezelfde
week van het vorig jaar hier 55 schepen
binnen kwamen met te zamen 1814 last of
30.838 kantjes haring, zoodat de mindere
aanvoer dit jaar vergeleken met dezelfde
week van het vorig jaar ruim 14.000 kantjes
haring bedraagt.
In totaal kwamen dit jaar te Schevenin
gen 295 schepen binnen met te zamen 8253
last of 140.301 kantjes tegenover ibet vorig
jaar tot aan denzelfden datum 538 schepen
met te zamen 14.885 last of 253.045 kantjes
haring, zoodat er dit jaar ruim 112.744
kantjes haring minder zijn aangevoerd dan
het vorig jaar. Nog altijd een zeer belang
rijke achterstand.
De prijzen van de haring bleven ongeveer
gelijk aan die van de vorige week; de prij
zen van steurharing liepen wat terug.
Credietregeling HaringvisscheriJ 1938
Zooals reeds eerder gemeld' was er een
regeling in overweging om het verder terug-
loopen der haringprijzen te voorkomen en
wel door het doen in werking treden van een
opvangapparaat, waardoor de haring tegen
vastgestelde prijzen uit de markt zou kun
nen worden genomen.
Er zijn dienaangaande besprekingen ge
voerd tusschen de Regeering en Ihet Hoofd
bestuur van de Reedensvereeniging voor de
Nederlandsche haringvisscherij. Er is thans
overeenstemming bereikt. Door de regeering
wordt een crediet beschikbaar gesteld voor
bovengenoemd doel. De reederij betaalt van
alle reeds aangevoerde en nog aan te voe
ren kantjes haring een vastgesteld bedrag
eai wordt het bedrag dat op deze wijze wordt
verkregen bestemd voor het vormen van een
garantiefonds, uit welk fonds eventueele
verliezen kunnen worden bestreden van^de
uit de markt genomen en opgeslagen haring.
Een commissie is benoemd voor den in-
en verkoop onder voorzitterschap van Mr
Kiewiet de Jonge en zijn verschillende ree-
derijen in deze commissie vertegenwoordigd.
Voor den handel hebben hierin drie advi-
seerende leden zitting. De heer W. J. Jans-
sens, directeur van de Nederlandsche Vis-
soherij Centrale is aangewezen in deze com
missie als vertegenwoordiger van den Mi
nister van Economische Zaken. Bedoelde
commissie stelt vast tegen welke prijzen de
verschillenoe soorten haring moeten worden
opgehouden, terwijl voor iedere plaats con
troleurs zijn aangesteld.
Bij het vaststellen der prijzen is rekening
gehouden met de prijzen die gedurende de
laatste weken voor de haring is betaald
geworden. Alleen haring, die door de con
troleurs hier voor geschikt wordt gehouden,
kan in het opvangapparaat worden inge
bracht.
De bedoeling van deze regeling is om de
!zoo ver ingezakte prijzen eenigszins naar
boven te brengen en men is van meenimg
dat, indien een belangrijk kwantum haring
uit de markt wordt genomen, dit ook van
invloed zal zijn op de. prijzen van de ha
ring, die niet wordt opgenomen.
Dinsdag en gisteren is deze regeling reeds
in werking getreden. Ongeveer de helft van
de aangevoerde haring is opgehouden en
in de prijzen der haring die werd verkocht
is een lichte verbetering ingetreden.
Boekhouden voor den
Middenstand
Bij de Noord-Hollandsche Uitgevers-Mij te
Amsterdam verscheen Boekhouden deel I
door Dr. F. L. van Muiswinkel, directeur an
het Economisch Instituut voor den Midden
stand te 's-Gravenhage. Dit leerbocK dankt
zijn ontstaan als vele andere aan het in
werking treden van de Vestigingswei Klein
bedrijf 1937.
De leerstof in dit. boekje vervat houdt re
kening met de bepalingen van genoemcie
wet met betrekking tot de eisc.ben \an ere
diet waardigheid en handelskennis en de
vair bekwaamheid waaraan de nieuw te ves
tigen ondernemers moeten voldoen.
NIEUWE NEDERLANDSCHE
GEZANT TE BERLIJN
Jhr van Haersma de With
wordt benoemd
Thans gezant in Washington
's GRAVENHAGE, 14 October. De Re-
geeringspersdienst meldt:
Naar wij vernemen zal Jhr. Mr H. M.
van Haersma de With, thans Hr
Ms gezant te Washington in de
zelfde hoedanigheid benoemd worden
in B e r 1 ij n.
Jlhr. Mr van Haersma de With, die door
H.M. de Koningin tot gezant in Berlijn be
noemd zal worden, komt in de plaats van
wijlen Mr C. Ridder van Rappard, die naar
men zich zal herinneren eenige maanden
geleden tengevolge van een auto-ongeval om
•het leven is gekomen.
De nieuwe gezant is in 1884 in Utrecht
geboren. Hij doorliep het Gymnasium en
studeerde in zijn geboorteplaats aan de rijks
universiteit. In 1909 promoveerde hij tot
doctor in de rechtsgeleerdheid. Korten tijd
na zijn promotie trad hij in diplomatieken
dienst en was gezantsohapsattaché in Wee-
nen, daarna gezantschapssecretaris in Sint-
Petersburg, vervolgens zaakgelastigde in
Boekarest, om na eenige jaren naar Wee
terug te keeren doch nu als gezant-
Na zijn Weenschen tijd ging de heer Van
Haensma de With naar Den Haag waar hij
werkzaam werd gesteld op het ministerie
van buitenlandsche zaken en wel als secre
taris van den' toemmaligen minister van bui
tenlandsche zaken Jhr Mr Dr H. A. van
Karnebeek. Zijn diplomatieke carrière
hracht Jhr van Haersma de With vervol
gens als gezantsohapsraad naar Kopenha
gen. Deze functie verwisselde hij na eenige
jaren voor die van zaakgelastigde in Oslo.
Daarna werd de heer Van Haersma de
With bevorderd tot buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister, in welke hoedanig
heid hij ons land vertegenwoordigde eeret
in Lissabon, en later in Praag. In 1925 werd
hem de belangrijke post van Nederlandsche
gezant in Washington opgedragen, welke
hij tot nu toe vervuld heeft.
Sinds 1934 is de heer Van Haersma de
With ook geaccrediteerd in Havana.
DOODELIJK VERKEERSONGELUK
DE KRIM. 14 October. Vanmiddag fiet
sten drie jongens, die uit sohool kwamen
naast elkaar. Hierbij raakte een jongen, oie
aan den buitenkant reed. den trapper van
den middelsten, den 13-jarigen Joldersma.
J. viel en kwam met zijn hoofd onder het
achterwiel van een juist passeerende vracht
auto van den aardappelhandelaar Hoogland
uit Coevorden. De jongen werd op slag ge
dood.
BURGEMEESTER VAN URK
Bij K. B. is met ingang van 1 November
1938 benoemd tot burgemeester der gemeen
te Urk: G. Keyzer, thans ambtenaar ter
gemeente-secretarie van Amersfoort.
Karl Kautsky stervende
AMSTERDAM, 14 October. Naar wij ver
nemen, is Karl Kautsky de Oostenrijk-
sohe oeconoom en politicus, die kort na de
aansluiting van Oostenrijk bij Duitschland
naar Amsterdam vertrok, sedert een paai'
weken zeer ernstig ziek.
Er is in den toestand van den 83-jarigen
patiënt een achteruitgang ingetreden, welke
het ergste doet vreezen.
Pond daalt verder
Een niveau
1 8.69 V2 bereikt
Het Britsohe pond geeft op de internatio
nale wisselmarkt nog hoegenaamd geen tee
kenen van verbetering.
Te Amsterdam werd hedenmorgen bij de
opening een prijs van 8.68% 8.69 verno
men, dooh voor zoover kon worden nage
gaan, werden geen transacties afgesloten
en spoedig werd afgedaan tegen S.69V2
waarna geen groote afwijkingen vielen waar
te nemen.
De Amerikaansdhe dollars golden bij de
opening 1.83%. Toen het Nederlandsche ega
lisatiefonds zich bereid verklaarde tot dezen
prijs dollars te koopen ging de koers onmid
dellijk naar boven en bleef nadien in de on
middellijke 'nabijheid van 1.83 W.
De Fransohe francs werden door het Brit
sche pond ook thans weer omlaag getrokken
en in hoofdzaak werd gehandeld omstreeks
4.86 met een disagio voor termijnfrancs varj
414 cents voor 1 maand en iV/j cents voor
3 maanden. Belga's waren 31.04 a 31.OS met
een disagio voor termijnbelga's van 6 cents
voor 1 maand en 22 cents voor 3 maanden.
DE VEEHOUDERIJCENTRALE VERHUIST
De Nederlandsche Veehouderijcentrale
maakt bekend, dat met ingang van Vrijdag
14 October 1938 haar kantoren zijn geves
tigd: Laan van Mecrdervoort 84. 's Graven-
hage. Het telefoonnummer is voor interlocale
gesprekken J.J. en voor locale 392310. Het
gironummer blijft onveranderd.
TSJVALKOFSKI TE MÜNCHEN
BERLIJN, 14 October. (Havas) De Tsje
chische minister van buitenlandsche zaken
Tsjvalkofski is vanochtend te München aan
gekomen in gezelschap van gezantschaps-
raad Masarijk en Von Hammei. plaatsver
vangend chef van het protocol der Wilhelm-
strasse. De minister begaf zidh onmiddellijk
naar zijn hotel. Wat later kwamen Von
Ribbentrop en de officieele tolk van Hitier
Schmidt, aan.
JERUZALEM, 14 October (Reuter). In de
afgeloopen 24 uur zijn de hoofdwegen in (liet
noorden ernstig beschadigd. De opstande
lingen hebben rioleeringen vernield en
loopgraven dwars over de wegen gegraven'.
Een boete van 700 pond sterling is opgelegd
aan de gemeente Sjafaamer ten oosten van
Haifa.
De theorie van het bakkersvak
Reeds thans is bij de Uitgevers-Mij A. E.
Kluwer te Deventer het tweede deeltje ver
schenen van de „Inleiding tot de Theorie
van het hakkersvak". Dit deeltje is een ver
volg op dat, wat wij juist twee weken gele
den recenseerden en „De tarwekorrel" be
handelde. Het tweede deeltje is eveneens
geschreven door den heer C. J. Schoep, direc
teur van Van der Meer en Schoep N.V.
Broodfabrieken te Rotterdam en behandelt
de „Maalderij en de Bloom", waarmede een
afgerond gedeelte van de theorie wordt be
schreven. In het derde deeltje, dat even
eens spoedig zal verschijnen, wordt een
overzicht gegeven van de processen gedu
rende de deeggisting en het bakproces.
Het tweede deeltje, dat wij thans aan
kondigen is, evenals het eerste, op fraaie
wijze geïllustreeerd en bevat niet minder
dan 33 afbeeldingen. De auteur weet de st-rf
op prettige en onderhoudende wijze te be
handelen, zoodat we er niet aan twijfelen
of do cursisten, die zich op deze studie toe
leggen, zullen ook van dit deeltje met groot
genoegen gebruik maken.
Achtereenvolgens worden behandeld ver
voer en opslag van tarwe, de hoofdreiniging
van tarwe, de vermaling van de tarwe, de
Dloemveredeling en de beoordeeling van de
bloem.
Van harte aanbevolen!
ECONOMIE EN FINANCIEN
Het nationaal inkomen
Wordt voor 1936 geschat op 4 milliard
In 1929 was het 5,7 milliard
De inspectie der directe belastingen geeft
zooals bekend alle bij haar ingekomen
aangiften voor de Inkomsten-en Vermogens
belasting door aan het Centraal Bureau voor
de Statistiek, dat ze bewerkt en publiceert
in het Maandschrift. De onderstaande gege
vens zijn dan ook ontleend aan de statis
tiek der inkomsten- en vermogensbelasting
opgenomen voor het belastingjaar 1937/3S.
Het bedrag der zuivere inkomsten, dus
voor den kinderaftrek over 1937/38 be
droeg 2.738 millioen. Dit is nog alüjd
27 lager dan het bedrag over 1924/25,
toen het Iaagsue punt van de crisis, die
in 1920 begon was bereikt
Het gemiddeld inkomen per aangeslagene
hédroeg over 1937/38 f 2.099, hetgeen geluk
kig iets hooger is dan in het voorgaande
jaar, doch nog steeds niet het hoogste punt
haalt, dat over 1917/18 en 1920/21 bereikt
werd, n.m. f2.659.
Het bedrag der in de vermogensbelasting
vallende vermogens is bij het vorig jaar ver
geleken ongeveer met 3 1/3 pCt. gestegen en
bedraagt 12.701 millioen. Het gemiddelde
vermogen p*r aangeslagene steeg ook en
wel tot f7000, doch haalde nog lang niet
het hoogste punt van fS7.000, dat over
1917M8 werd bereikt.
Sinds 1929 worden uit de gepubliceer
de gegevens schattingen gemaakt door
dr O. Bakker omtr'nt het nationale in
komen. Berekeningen zijn namelijk hier
omtrent niet te maken, want buiten de
statistiek vallen de inkomens beneden
f 800.waarover zooals men weet geen
belasting behoeft te worden betaald en
hetgeen door de belastingplichtigen ver
zwegen wordt. De resultaten hiervan
zijn, dat het nationale inkomen, dat in
1929 op 5740 millioen werd geraamd,
daalde in 1935 tot 3980 millioen; in 1936
is het weer gestegen tot 4050 millioen-
Teschen is Poolsch
Wat zijn de economische voordeelen
voor Polen?
De Poolsche financieele pers vraagt
zich af welke economisch de gevolgen
zullen zijn van de inlijving van het
Oesagebied bij Polen.
Men raamt de terreinwinst voor Polen
op ca. 1274 vierkante kilometer (Neder
land is 33000 vierkante kilometer groot).
Wat den landbouw betreft, is het gebied
van weinig beteekenis. 't Olsa-geb.ed bezit
echter een aantal voor de Poolsche indu
strie zeer belangrijke delfstoffen. Hiertoe
bohooren o.a. de steenkool voorraden in t
gebied van Karivin-Ostrava, welke een
voortzetting vormen van de sieenkooladers
in Opper-Silezië. Indien de mijnen geheel
worden geëxploiteerd kan de jaarproduc
tie ca. 9 millioen ton bedragen.
Aangezien Polen tot dusver cokes invoert,
en de steenkool in het gebied van Ostrava
zich leent voor cokesfabricaeo, is dit voor
Polen van bijzonder belang!
Het Olsagebied bevat ook Ijzererts. Hi
is echter de vraag of het ijzergehalte zoo
groot is, dat een rendabele exploitatie mo
gelijk al zijn.
In het gebied dat bij Polen komt, bevin
den zich 27 94 industrieple bedrijven, waar
in 50.000 personen werkzaam zijn, waarvan
22.000 in ue steenkoolindustrie.
De groote industrieele bedrijven, vooral
de steenkool- en staalindustrieën, bevinden
zich gedeeltelijk in buitenlandsche, voor
namelijk in Engelsche en Fransehe han
den. De Fransehe Schneider-Creusot groep
controleert voor 80 procent de in het Olsa
gebied aanwezige mijnbouwb'-drijvrn
KALEI DOSCOOP
Na den beursvac^ntiedag in verband met
de viering van Columbus Dag werd gister
ter beurze van New York onmiddel
lijk de koersstijging hervat bij een leven-
digen handel. Spoedig daarna werd de han
del kalmer als gevolg van winstnemingen.
De gunstige berichten uit het bedrijf?:even
deden echter in het verder verloop een
nieuwe golf van aankoopen ontstaan. De
handel werd zoo actief, dat de ticker enkele
minuten achter geraakte. Voor vele fondsen
werden nieuwe hoogterecords genoteerd
voor dit jaar. In de middaguren werd de
handel kalmer, doch de stemming bleef vast.
De koperprijs werd de laatste weken reeds
enke'e ma'en verhoogd en bedraagt thans
11 $-cent. Ook de toenemende bedrijvigheid
in de staahndustrie had een gunstigen in
vloed. Men verwacht dat de waeonverla-
dingen verder zullen stijgen. In de petro-
leum-afdeeling werden enke'e prijsverla
gingen gemeld, zoodat hier een uitzondering
heerschte op de algemeen gunstige tendenz.
De beurs sloot op ongeveer de hoogste
koersen van den dag. De omzet bedroeg
2.360.000 aandeelen.
