STADSNIEUWS
LAATSTE NIEUWS
DONDERDAG 13 OCTOBER 1938
TWEEDE BLAD PAG. 6
Herdenking van de
Doleantie
Dr H. J. Westerink zet de betee-
kenis en de geschiedenis der
doleantie uiteen
In een plecihtigen herdenkingsdienst,
welke gisterenavond in de Geref. Kerk
aan de Oude Vest werd gehouden, is het
feit herdacht, dat voor vijftig jaar de
Doleantie te dezer stede een feit werd
en waardoor de Geref. Kerk zioh lo*
maakte van de Ned. Herv. Kerk en tot
volledige vrijmaking kwam.
Dr. H. J. Westerink las aan het begin van
dezen herdenkingsdienst Ps. 126.
Tct zijn rede komende, wees spr. er aller
eerst op, dat wij op dezen avond enkel tn
alleen de daden des Heeren wenschen te
herdenken. De Doleantie in Leiden, aldus
spr. dan verder gaande, dienen wij te zien
in de lijn der geschiedenis dgr Doleantie in
Nederland. De beteekenis van de Doleantie
in onze stad is heel bijzonder. Het begin der
Christelijke geschiedenis in Leiden ligt bij
de R.-K. Zeer in 't kort laat spr. dan deze
geschiedenis de aandacht passeeren. De eer
ste poging tot reformatie droeg een zeer oij-
zonder karakter en werd gevormd door hot
optreden van den prediker Geert Groote in
omstreeks 1380. Onder invloed van de moder
ne devotie werden in dien tijd zusterhuizen
in Leiden opgericht. Al spoedig moesten de
ze pogingen mislukken.
Spr., die enkele mqlen Prof. Blok citeerde,
wees verder op den voortgang der retorma-
tie omstreeks het jaar 1400. In dien tijd keer
de men zich o.m. tegen de werkheiligheid
en braken de eerste beginselen der refor
matie krachtig door. Van invloed is hierop
ook geweest de Doopersclie richting, waar
tegen men zich heftig kantte. Van 15301500
was deze richting de meest-geldende in
onze stad.
Under invloed van Fran.sche en Vlaaru-
6che predikers krijgt in 1560 het Calvinisme
eenigen invloed in Leiden.
Spr. die aan den tijd van dit eerste begin
van het Calvinisme vluchtig voorbij wenscht
gaan, wees er aan op, dat de Gereformeer
den sterken strijd hadden te voeren tegen de
Remon stranten.
Na dan een oogenblik stil gestaan te heb
ben bij de opgelegde organisatie, welke zich
in 1816 voltrok en bij de reformatorische
actie in het begin der 19e eeuw, stond Dr.
.Westerink uitvoerig stil bij de positiekcwize,
welke leidde tot scheuring. Men leefde in
dien tijd (1858) wel in vrede, maar naast
eikander.
Vervolgens eeide spr., dat de Doleantie
aangemerkt kan worden als de tweede refor
matie-actie van de oude Geref. Kerk. Ver
wierp men door de afscheiding de Ned. Herv.
Kerk in jiaar geheel het juk van 1816
werd afgeworpen de Doleantie legde meer
den nadruk op het ambt en ambtelijke be
diening.
Spr. ging /voorts na hoe ten tijde van de
Doleantie de moderne richting in de Ned.
Herv. Kerk te dezer stedie geheel de overhand
had. Hoe langer hoe meer krijgt echter de
orthodoxsche groep invloed. In den Kerke-
i-aad der Ned. Herw. Gemeente nemen nu
ook ouderlingen van deze groep zitting. On
der hen bevond zich ook de heer v. d.
Waals, die als ouderling al spoedig een be
langrijke rol zou spelen in de Doleantie. Na
vele verwikkelingen met den Ned. Hex*v.
Kerkeraad bedankt v. d. Waals tenslotte op
24 Sept. 1887 als ouderling. Uit een schrij
ven van dezen ouderling blijkt o.m., dat hij
2ich voor God schaamt niet eerder tot dit
besluit gekomen te zijn. Met hem bedanken
in dien tijd nog enkele ouderlingen. Uit de
in dezen tijd gevoerde besprekingen blijkt,
uat men er alles aan gedaan heeft om van
wege den Kerkeraad der Ned. Herv. Gem.
de reformatie te doen geschieden. Alle be
sprekingen hadden echter geen resultaat
Alen ging bier niet op in.
Uit oude notulen-boeken blijkt dat de la-
ter-doleerenden, nog lid zijnde van het
Ned. Herv. Kerkgenootschap, xeeds in af
zonderlijke bijeeiikomsten bijeen kwamen.
10 Fe/bruari 18SS vloeide hieruit voort de
oprichting van de vereeniging „De Kerke
lijke Kas". 13 Juli 1888 werd de eerste leden
vergadering gehouden en werd een eerste
doleerende kerkeraad gekozen. 19 Augustus
18S8 werden de leden van den kerkeraad in
Jiun ambt bevestigd. Deze datum wordt dan
ook gehouden als de vrijmaking der kerk.
De andere Gereformeerde Kerk had het
Julc afgeworpen en was in doleantie gegaan.
Uitvoerig weidde spr. voorts uit over het
geen zich hierna in de Geref. Kerk voltrok.
Een samenspreking hield men met de Chr.
Gerefoimeerden tot ineensmelting, waar
aan belaas geen gevolg kon worden gege
ven. Vele feiten als het beroepingswerk, de
volkomen vereeniging van de kerken a. b.
cn c. in 1905, de ingebruikneming van de
Geref. Kerk aan de Oude Vest op 23 Dec.
1888 en de werkzaamheden van den kei'ke-
raad passeerden achtereenvolgens de revue.
Tenslotte zette spr. uiteen, dat het in don
tijd der doleantie en ook thans nog gaat
om de zuivere, oprechte prediking van
Gods Woord.
NATIONAAL JONGEREN VERBOND
Naar men ons meldt, is het bestuur van
de afd. Leiden als volgt samengesteld: C.
Cohen Tervaert, voorzitter; H. J- F. Oetgens
van Waveren Pancras Clifford, vice-voorz.;
M. J. P. D. van Harinxma thoe Slooten, se
cretaris; G. L. W. de Milly, penningmeester.
Het secretariaat is thans gevestigd in
Stille Rijn 15.
SCHAAKNIEUWS
Uitslag van den tweeden bordenwedstzljd
A. v. d- EijkelH. Heemskerk 10
Joh. SchoneveldP. Bavenlaar 1—0
A. RavensbergenH. Binnendijk 10
C. de Koning^C. Brusse 10
W. Ravensbergen—A. N. van Delft 10
C. v. d- MeijJ. Rodenburg Yz
le Ronde
A. N. van DelftA. v. d.*Eijkel 10
W. Ravensbergen—H. Heemskerk 1—0
TWEE MOTORRIJWIELEN ONTVREEMD
Maandag werd ten nadeele van J. A. H. M.
een motorrijwiel gestolen, merk Ariël, dat
in de Vrouwensteeg stond.
Gisteravond werd een motor ontvrecmi
ten nadeele van H. F. J. S., die op de Hong
straat geparkeerd stond.
AANGEHOUDEN
De 56-jarige A. v. d. W., zonder vaste
woon- en verblijfplaats is aangehouden, ver
dacht van diefstal van een rijwiel,
De brug over de Spoorhaven
in den Laakweg
Moet spoedig vernieuwd
In den Haagiweg te Leiden, welke een
onderdeel vormt van de verbinding
LeidenHaagsche Schouw, is over de
Spoorhaven een brug gelegen, welke
slechts een rijbreedte beeft van f 3.45 M.,
met aan weerszijden een smal trottoir
ter breedte van slechts 0.60 M.
Op deze brug kunnen twee voertuigen el
kander dus niet passeeren, zoodat, mede
door de vele wielrijders op dezen weg, het
drukke /verkeer ter plaatse herhaaldelijk
ernstig wordt belemmei"d.
Nu de andere in dezen weg gelegen brug
gen door de gemeente Leiden beilangrijk zijn
verbeterd, is een spoedige vernieuwing van
de brug over de Spoorhaven, welke in be
heer en onderhoud is bij de Nederlandsohe
Spoorwegen, ook dringend noodig, vooral
ook omdat deze brug in een minder goeden
staat verkeert.
De A.NAV.B. heeft zich daarom gewend tot
3 directie der Ned. Spoorwegen, met ver-
zoek deze /vernieuwing te willen bevorderen.
VERGADERING VAN DEN ARMENRAAD
Onder leiding van Prof. Dr. J. N. Bakhui-
•n van den Brink vergaderde gisteren de
Armenraad in het Nutsgebouw.
Door den seci*etaris werd verslag over het
jaar 1937 uitgebracht. Zoodra. dit zal zijn
gepubliceerd komen wij hierop terug
Een nieuw huishoudelijk reglement werd
op voorstel van het bestuur vastgesteld.
In de begrooting voor het jaar 1939 werd
:n wijziging aangebracht.
Nadat de voorzitter de aanwezigen had
aangespoord op 20 October deel te nemen
aan de excursie naar de Martha-Stichting en
belangstellenden hierbij te introduceei-en,
sloot hij de vergadering.
BURGERLIJKE STAND
ONDERTROUWD: C A v Beek 27 jr en C H
Roelandse 26 jr H Borst wed.nr 63 jr en A
H den Boer wede. 64 jr A D Glasbergen 27 jr
G Wytsma
A DÓvilee AA Janssen en A J de Wolff
J Lacourt en G J Lansel W v d Oever en C
Haas C Ravensbergen en E. Brugman
P Rijlaarsdam en A M H v Beers P Schouten
loehlee J J de Tombe en M J Pllle-
kers C G Verhagen en T Oosterom J v d
Wal en J v d Weüden H J v Wijk en 6 H
Viele gesch.
BEVALLEN: A W KleibrinkPostma dr G
J Brueren—Meeuws dr J W Siebert—Blik-
zn P Hel—Höhle dr A M Vollebregt—
Hoorn ai E M BarendseKoger zn C
H Groenendijk—v Klink dr A J v d Vos-
Geer
OVERLEDEN: C Mulder vr. 77 Jr Ohr M de
Groot dr 4 Jr G J Burgeredtjk vrouw van E
L Nauta 6 3Jr CM Vlasveld vrouw van J B
>n 73 jr
UIT DEN OMTREK
ALFEN a.d. RIJN
GESLAAGD
Bij de te Den Haag gehouden examens Ma
chineschrijven slaagden o.a. onze plaatsge
nooten mej. H. Bergshoeff en de heeren D.
D- Withof, Keus en C. M. Langeveld Jr., al
len opgeleid door de erkende Pontschool,
alhier.
ALFENSCHE SCHAAKCLUB
De uitslagen van den bordenwedstiijd, ge
speeld door de Alfensche Schaakclub, zijn
als volgt:
Eerste tiental: C. Brunt—D. Brum' 10, A.
PostA. C Mooyer 10, J. KempenH. v.
d. Linden Yz~Yz> R- Postuma—W. v. d-
Roest 10.
Tweede tiental: B. M. BalkM. Verhagen
10, G. Schuilenhurg—J. v. <L Horst 01, A.
Breedijk—M- Verschuur 0—1, G. Goudberg—
W. de Hoed 1—0.
Derde tiental: D. van NesC. Roggeveen
01, C. J. van AmsterdamJ. Windhorst
01, BeunderM. Peeneman 01.
Promotieklasse: F. CyF. v. Oord afgebr.
HILLEGOM
LOOP DER BEVOLKING
Het aanval inwoners bedroep per 1 Sept-
11764 en op 1 October 11798. Een vermeerde
ring dus van 34 inwoners, hetgeen vrij
hoog is.
KATWIJK a.d. RIJN
VERDUISTERING
Door het hoofd van den luchtbescher
mingsdienst is voor de verduistering van
hedenavond een speciale organisatie in el
kaar gezet Katwijk aan den Rijn is hier
voor verdeeld in twee blokken. Elk blok
heeft een hlokcommandant met ordonnance
wordt bijgestaan door een zevental
groepsleden. Het bureau van de Blokcom-
mandanten is Voorstraat 33 en Voorstraat
50. Tot commandanten zijn aangewezen dr
Hue ting en Jac. Meijer. De groepsleden, die
gedurende de verduistering de controle uit
oefenen moeten wat ve vermelden is rap
porteeren aan hun respectievelijke comman
danten, welke na de verduisteringsproef een
rapport uitbrengen aan het hoofd van den
dienst. Te kwart voor negen moeten de
groepsleden zich melden bij hun
dant.
AANRIJDING
Een auto van Gemeentewerken reed den
Noordwijkerweg op met de bedoeling den
Achverkerkweg in te rijden. Voor deze bocht
moest geremd worden. Blijkbaar ging dat
remmen wat sterk, want een achter dezen
wagen naderende zandauto van de firma V.
to Bodegraven reed op de remmende ge
meenteauto- De zandauto, die op den korten
afstand niet voldoende kon remmen, kreeg
ernstige averij. Het bleef gelukkig bij mar-
verieele schade. Een en ander is later onder
ling geregeld.
KOUDEKERK a.d. RIJN
GEMEENTERAAD
De Raad dezer gemeente komt Vrijdag
avond in openbare vergadering bijeen.
Onderwerpen ter behandeling: 1. Notulen;
2. ingekomen stukken; 3. aanbieding begroo
ting Waterleidingbedrijf dienst 1939 4. idem
gemecnte'begrooting dienst 1939; 5. goedkeu
ring begrootingen Burgerl. Armhuis en Bur
gerlijk Armbestuur over 1939; 6. voorstel tot
wijziging van de abonnements-overeenkomst
met het Verificatie-bureau der Vereeniging
van Ned Gemeenten; 7. voorstel tot intrek
king van dc rekening-courant overeenkomst
met de N.V. Bank voor Nederl. Gemeenten
en het aangaan van een nieuwe; 8. adres
an J. Haasbeek te Alfen a. d- Rijn om ver
lenging datum ontruiming onbewoonbaar
verklaarde woningen Wijk B nrs. 220, 221 en
222 9. wijziging Brandweerverordening; 10.
wijziging gemeentebegrooting dienst 1938.
BAZAR
Gisteirniddag en -avond bad in de open
bare lagere school alhier de verkoop plaats
van de goederen, welke gemaakt zijn voor
het plaatselijk crisis-comité.
Reeds bij het binnenkomen in de school
viel het op, dat er weer veel moois tot stand
•as gebracht. Hot was een genoegen te zien
alles wat bijeengebracht was, maar bovenal
wat er vervaardigd was en hoe aan het ge
heel een fijn cachet was gegeven.
Te half drie opende burgemeester Kwint
den bazar op de gebruikelijke wijze. Hij
bracht de dames dank voor alles wat gebo
den werd en hoopte, dat het eindresultaat
de verwachtingen moge overtreffen.
Evenals voorheen ontbraken ook weer
niet de gezellige zitjes.
Vanavond zal de bazar op de gebruike
lijke wijze worden gesloten.
NED. CHR. LAND ARBEIDERSBOND
Maandagavond werd op de bovenzaal van
Hotel de Bruin alhier, vanwege de afdeeling
van den Ned. Chr- Landarbeidersbond een
ergadering gehouden ten doel hebbende
meerdere bedrijfsgenooten in het land- en
tuinbouwbedrijf op te wekken om als lid
der Chr. vakafdeeling hier ver plaatse toe te
treden. Als spreker voor dit doel trad op de
heer Van Mastrigt, hoofdbestuurder van den.
N-C.L.B., met het onderwerp: „Organiseert
U". In een vurige en gloedvolle improvisa
tie werd door spr. gewezen op de beteekenis,
doel en het goed recht der Christelijke vak
organisatie, ook in verband met de noodza
kelijkheid daarvan in het land- en tuin
bouwbedrijf.
in de gelegenheid om nog vragen te
stellen werd door enkelen der aanwezigen
gebruik gemaakt, welke door den spreker
op heldere en afdoende wijze werden beant
woord.
De vergadering, die onder leiding stond
van den voorzitter der afdeeling hier ter
plaatse den heer M. tan Bostelen, werd door
den spreker met dankgebed gesloten.
NOORDWIJK
LEERAARSBENOEMING
Tot leeraar in de bouwvakken aan de am-
baehtsavondteekenschool is benoemd de
heer N. de Boer, te Voorschoten-
HET ROODE ACHTERLICHT
Dezer dagen heeft de politie een tiental
fietsers, die niet een behoorlijk achterlicht
op hun rijwiel hadden, met een bonnetje
vereerd.
Zij, die daarvoor niet in aanmerking wen
schen te komen dienen te zorgen, dat alles
in orde is, want van politiewege wordt niet
meer met een waarschuwing volstaan.
NOORDWIJK AAN ZEE
BOSCHWACHTER
Met ingang van 16 October a.s. is benoemd
tot boschwachter eerste klasse, belast met 't
beh/cer der boschwachterij „Noord'wijk", de
heer W. Greup, te Schoorl.
RIJNSBURG
DAMMEN R.Z.C.
De uitslagen der zesde ronde van de on
derlinge competitie (bordenbezetting vogr
den L.D.D.B-) zijn als volgt:
Eerste groep: Jo Schoneveld, vrij; Arie v.
d. MeijJoh. v. d. Meij 2—0; D. Schoneveld
F. A. Verkuil 2—0; M. Vletter—H. Ravens-
berg. uiïgest-; C. Zandbergen, vrij.
Tweede groep: W. v. d. StaakCor Scho
neveld 20; H. VerkuilJoh. Kromhout,
uitgesteld; J. C. HogewoningH. J. Ravens
bergen, uitgesteld; D. v. d. Meij—Joc. van
Egmond 1—1; S- Heemskerk—A. v. d. Brink
1—1.
Derde groep: J. HeemskerkJac. Zwaan
11; W. Bocher, vrij; H. de KoningJan v.
d. Brink 2—0; Aib. HeemskerkC. Heems
kerk 11; H. Hermans—Jan de Mooy, uit
gesteld.
Uitgestelde partij Jo Schoneveld—F. A.
Verkuil 0—2, reglementair
VALKENBURG
E. H. B. O.
Dinsdagavond is de cursus voor E.H.B.O.
geopend. De cursus werd geopend door den
secretaris van de afdeeling Katwijk en om
streken der E.H.B.O. Dc heer v- d. Kamp
sprak in 't bijzonder een welkomstwoord tot
dokter II. M. Hueting, die dezen cursus lei
den zal. Spr. brengt dank aan het gemeente
bestuur voor de gratis beschikbaarstolling
tn de gemeentezaal.
Vervolgens zet de heer v. d. Kamp het nut
van de E.H.B O. uiteen en. g/eeft de leiding
aan dokter Hueting, die op prettige wijze
den eersten avond leidde.
Er nam een dertigtal personen aan dezen
cursus dieel-
VOORSCHOTEN
AANBESTEDING
Gisteren is door den heer N. de Boer ar
chitect alhier, namens den Coöperatieven
Boerenleenbank alhier onderhandsch aan
besteed, het houwen van een archief en
saferuimte met wachtkamer, ten behoeve
van voornoemde bank, Leidscheweg 97.
Er waren 13 biljetten ingekomen.
W. Inthoorn, Noordwijk 7395; C. van
Wissen 7269; M. de Jong en Zn. 7095;
W. Meyer 6980; W. de Ruiter 6857; J.
Zuiderduin 6810; C. G. Duynisveld 6500;
J. Douwes 6488; Gebr. Niersman 6463;
Gebr. de Graaf 6450; A. J. Kokshoorn
6323; G. J. Yperlaan 6075; C. Osnabrugge
6040.
De gunning is aangehouden.
Waar geen plaatsnaam is vermeld, is het
Voorschoten.
LUCHTBESCHERMING
De burgemeester onzer gemeente heefv tot
hoofd van den ontsmettingsdienst bij den
luchtbescheiroingsdienst benoemd den heer
H. J. Keegstra, arts alhier, tot waarnemend
hoofd van de kocrier-afdeeling, den heer L.
M. van Gent, terwijl de heer C. Mechelse
tweede waarnemend hoofd van die afdee
ling is.
GEREF. MANNENVEREENIGING
Hedenavond om 8% uur vergadering in
de zaal achter de Gereformeerde Kerk. In
leider de heer D. Roodenburgi
1ADI0-DISTRIBUTIE
Farüs Radio: 12.05 Diversen; 13.20 ParUs Radio
13.2U Brussel VI; 14.20 Radio PTT Nord of div;
15.05 Parijs Radio; 15.20 Keulen; 16.20 Parus R
16.30 Keulen; 17.20 Brussel VI; 19.05 Diversen;
19.20 Keulen: 20.20 Brussel Fr; 21.20 Keulen;
22.20 Brussel VI; 23.20 Keulen
Programma 4: S Brussel VI; 9.20 Diversen;
35 London Reg; 12.05 Droltwlch; 12.50 Lon-
VRIJDAG 14 OCTOBER
Programma 3: 8.— Keulen, 9.20 diversen, 10.05
Parus Radio, 12.05 diversen, 12.20 Brussel VI..
14.20 Radio PTT Nord cf div., 15.05 Parüs Radio
15.20 Keulen. 17.20 Brussel VI.. 18.20 Londen R„
19.20 Par'.js Radio, 19.50 diversen, 20.50 Keulen,
21.20 Londen 'R., 22.20 Brussel VI., 22 30 Keulen.
Programma 4: 8.— Brussel VI., 9.20 diversen,
10.35 Londen Reg., 12.10 Droltwlch, 13.50 Lon
den Reg., 16.15 Droltwlch, 18.40 Brussel Fr.,
19.20
WOUBRUGGE
De Raad vergaderde
Voorzitter Burgemeester Mumscn.
Onder de ingekomen stukken was een
verzoek van de L.T.B., afd. Hoogmade, om
voor de te houden cursussen gratis een lo
kaal met verwarming cn verlichting te mo
gen gebruiken. Op dit verzoek werd gun
stig beslist. Eveneens werd gunstig beslist
op een verzoek om subsidie, ingediend door
het bestuur van de Chr. H.B.S. te Alphen.
Toegestaan werd een bedrag van 25. Een
reeks van reclames schoolgeld passeerden
de hamer en werden overeenkomstig het
voorstel van B- en W. aan- of afgewezen.
De rekeningen over 1937 van de gemeente
en de bedrijven werden hierna voorloopig
vastgesteld o\ereenkomstig het advies van
de commissie ad hoe.
De gemeenterekening sloot met een batig
groot 2251.53, die van het G.E.B. met een
bedrag groot 2707.05 en die van het G.W.B
met een bedrag groot 184S.44.
De gemeentebegrooting werd daarna den
Raad aangeboden en in verband met het
groote nadeelige bedrag van sluitend ma
ken, wilde de leden al vast een uitvoerige
bespreking op touw zetten.
De voorzitter ging hiermede niet accoord
doch stelde de leden tevens gerust met do
mededeeling, dat het College van B. en W.
een kleine belastingverhooging in de pen
had, terwijl het spaarpotje van de
meente de rest moest doen.
In de begrootingscommissie werden be
noemd de heeren Donker, Walraven en
Zwetsloot.
Omtrent het punt op de agenda vermel
dende reserveering van een bedrag var
1000 en dan op een begrooting welke
sloot met een nadeelig van 7000, alles
over 1939, werd door de leden het woord
gevoerd.
Do voorzitter gaf een uitvoerig overzicht
van deze materie en hoewel deze geldma-
nupulaties zwaar op de hand waren om te
volgen, ging de Raad met het voorstel van
B. en W. accoord. De zaak toch zit zoo al
dus de voorzitter. In 1937 en begin 1938
merkten B. en W., dat het kasgeldbedx-ag
beter rentegevend gemaakt kon worden
als het vast belegd werd in plaats van in
rekening-courant. Naast aandeelen bij de
N.V. Bank voor Ned. gemeenten, werd er
3000 in eerste hypotheek belegd. Admini
stratief word dit geld gevonden uit de re
serves, welke 22750 groot was, zoodat er
uiteindelijk nog een bedrag resteerde van
12750. Nu had de voorzitter een wenk ge
kregen om zoolang mogelijk buiten het be
grip noodlijdend te blijven en dit zou be
zwaarlijk worden als de reserve zoo wxrain
derd werd. Van hooger hand had men geen
bezwaar tegen de belegging, zooals de Raad
dat gedaan had, doch geadviseerd werd die
belegging tijdelijk uit het kasgeld te finan-
cieeren en ten laste van den gewonien
dienst terug te verkrijgen. De reserve werd
dan in zijn oorspronkelijken vorm hersteld
en liet over een grooter aantal jaren af
schrijving ten behoeve van het sluitend
maken van de begrooting toe.
Besloten werd een stukje grond te Hoog
made te koopen groot 25 M2 voor den prijs
van 25 voor het plaatsen van een trans
formatorhuisje. Bij de rondvraag vroeg de
heer Donker inlichtingen over de z.g. bag-
gerregeling welke B. en W. willen invoe
ren. Nadat de voorzitter deze inlichtingen
uitvoerig had gegeven, besloot de Raad bij
voorbaat zijn volle instemming aan deze
soort van werkverschaffing te verleenen.
Hierna volgde sluiting.
BINNENLAND
De Suikerfabrieken draaien
weer volop
De bietenoogst valt niet mee
Thans draaien de suikerfabrieken weer
volop. Overal op de akkers ziet men de snij
ders aan het werk. Bietenkarren ratelen met
hun kostbaren inhoud over de wegea Sche
pen en vrachtauto's brengen hun ladingen
in massa's naar den omtrek der fabrieken
groote grijpers halen ze naar binnen, waai
de bieten een uitgebreide bewerking hebben
te ondergaan. In de verschillende m^chiae-
xieën en ketels worden de sappen er uit ge
perst en na het geheele proces vangen als
eind van een ingewikkeld procédé de gro. te
zakken de kristalheldere suik< rkorrels op.
Dag on nacht, in de week en Zondagn,
vliegen de raderen gedurende weken in hei
rond,totdat op het laatst de geheele voor
raad bieten verzwolgen is. Het is een ge
heel gedurigen voortgang, één lied van on-
ophoudelijken arbeid.
Voor duizenden gezinnen beteekent de
bietencampagne weer wat meer geld, wat
meer gelegenheid om kleeding en cekking
te kunnen koopen. Geen wonder, dat in de
gezinnen, die het noodig hebben,steeds re-'k
halzend naar de „bamistij" (de herfst)-
wordt uitgezien. De suiker brengt weivaan
in vele huizen,vooral in deze tijden.
Helaas zijn de peeën (bieten) dit iaar niet
groot. Oorzaak is geweest het lang uitblij
ven van regen. Andere jaren zijn ze groo
ter en is dus de totale opbrengst ook meer.
Bovendien is het suikergehalte dit iaar
lager dan anders.
Desondanks hoopt men in de verachillen
de fabrieken toch evenlang te kunnen wer
ken als vorige jaren.
's-GRAVENHAGE, 13 October. Dc verga
dering van de Eerste Kamer welke bepaald
was op Dinsdag en Woensdag a.s. is een
dag uitgesteld en zal dus plaats hebben op
Woensdag 19 October des avonds om half
negen en Donderdag 20 October elf uur.
De moord te Den Haag
Een belooning van 250 uitgeloofd
De officier van justitie te 's-Gi-avenhage
heeft een belooning uitgeloofd van ten hoog
ste 250.voor dk-gene(n), die inlichtingen
kan (kunnen) geven welke leiden tot de
ontdekking en opsporing van den dader van
den moord, welke gisterochtend gepleegd is
op het 14-jarige meisje Greva Groen.
In het belang der openbare veiligheid
ord:t een beroep gedaan op een ieder die
inlichtingen kan geven, deze le verstrekken
aan den commissaris van politie van den
justitieelen dienst, afdeeling C, Javastraat 18,
.-Graven hage.-
Begrafenis op Zaterdag a.s.
Hedenmorgen heeft de wijkpredikant Dr
G. P. van Itterzon een bezoek gebracht
aan de zoo zwaar beproefde familie. Deze
predikant zal Zaterdagmiddag a.s. om half
twee ook den rouwdienst leiden in do wo
ning van het slachtoffer, waarheen het lijk
vermoedelijk vandaag nog, wordt vervoerd.
Na den rouwdienst vindt om half drie de
teraardebestelling plaats op de Alg. Begraaf
plaats aan de Kerkhoflaaix.
Groote fabrieksbrand te Deurne
DEURNE, 13 October. In den afgeloopen
nacht heeft een zware brand gewoed in de
fabriek der N.V. De Wits Dekenindustrie te
Deurne, als gevolg waarvan het oude ge
deelte der fabriek, waarin de z.g. voorberei-
dingsafdeeling en het kantoor /.aren onder-
gebx-acht, grootendeels verwoest zijn.
Terwijl de nachtploeg volop aan het werk
was, brak te ongeveer half één eensklaps
brand uit in de z.g. voorbereidingsafdee-
ling. Het vuur greep snel om zich heen. Om
streeks drie uur meende de brandweer erin
geslaagd te zijn, den brand bedwongen te
hebben en rukte zij in. Op verschillende
plaatsen echter bleef het vuur nog voort-
smeulen, maar om acht uur was het defini
tief bedwongen en was verder gevaar gewe
ken-
In het oude fabrieksgebouw zijn groote
verwoestingen aangericht. De voorbereidings
afdeeling en het kantoor brandden grooten
deels uit. Het dak dezer afdeelingen stortte
In. Vele belangrijke bescheiden van hei' kan
toor gingen verloren. Slechts een klein ge
deelte van den kantoorinventaris kon wor
den gered. Vele machines werden door het
vuur en door waterschade totaal onbruik
baar. De schade loopt in de tienduizenden
guldens.
Het bedrijf is voorloopig stopgezet. Hier
door zijn ongeveer driehonderd aiheiders en
arbeidsters gedupeerd.
Pond sterling zwak
Ingezakt tot f 8.71%
Op de Internationale wisselmarkt kan
het pond Sterling zich nog steeds niet ver
beteren, integendeel spreidt het ten opzichte
van den Amerikaansdhen dollar nog een
zwakke houding ten toom Te Amsterdam
werd vandaag het Britsdho ruilmiddel we
derom tegen lager prijzen verhandeld. Bij
de opening werd een prijs genoemd van
8.7314 a 8.73%, doch langzaam maar zeker
werd een dalende lijn gevolgd en werd af
gedaan tegen 8.71 8.71H waarna tenslotte
eenig evenwicht werd verkregen op een
prijspeil van 8.71% a 8.71%.
De Amerikaansche dollars waren zoo
goed als onveranderd op 1.84 3/16 1.84%.
De Fransche Francs zakten in tot circa 4.88
Het Fransche devies, dat aan het Pond
Sterling is gehaakt, beweegt zioh op het
oogenblik ten opzichte van den gulden ge
heel in overeenstemming met het Britsche
devies.
De kwestie der Duitsche koloniën
De Rijksbank treft reeds maatregelen
LONDEN, 13 October. Van gezaghebbende
zijde te Berlijn werd tegenover den corres
pondent van de „Daily Telegraph and Mor
ning Post" een verklaring afgelegd over de
Duitsche koloniale politiek.
Hitier. aldus verklaarde een hooge amb
tenaar, heeft thans, naar men kan zeggen,
zijn eisch gesteld inzake de teruggave van
de voonnalig Duitsche koloniale gebieden.
Van dezen eisdh is geen verdere formulee
ring te verwachten.
Hij verwees naar het gesprek te God es-
berg tusschen Hitler en Chamberlain, waar
bij de Fiïhrer zeide: „Er is een vervelende
kwestie de koloniën maar dat is geen
zaak om oorlog over te voeren. Daarvoor zal
niet worden gemobiliseerd".
De Duitsche eisch, aldus de woordvoerder,
behelsde de teruggave van alle koloniën,
welke Duitschland waren afgenomen. Het
wenschte niets meer en niets minder.
De correspondent heeft de verzekering
ontvangen, dat het niet de bedoeling was de
Duitsche vloot uit te breiden tot boven de
grenzen in de Engelsch-Duitsdhe vlootover-
eenkomst vastgesteld, zelfs indien
Duitschland weer een groote
koloniale mogendheid zouw o'r-
den.
In de verwachting, dat de koloniale kwes
tie spoedig ten gunste van Duitschland zal
worden geregeld, heeft Dr Sohacht, de pre
sident van de Rijksbank, een speciale afdee
ling ingericht, belast met de bestudeering
van vraagstukken, welke verband houden
met de voorbereiding van nieuwe koloniale
valuta.
Om technische redenen zal de Rijksmark
niet worden ingevoerd als geregelde munt
eenheid in koloniale gebieden, welke
Duitschland zou terugontvangen.
DE INCIDENTEN TE WEENEN
LONDEN. 13 October. De „Daily Tele
graph" meldt uit Weenen, dat alle ambte
naren en bedienden in het paleis van den
aartsbisschop van Weenen. kardinaal Innit-
zer, gisteren ten overstaan van leden der
Gestapo een verklaring hebben moeten tee
kenen. dat zij niets zullen mededeelen van
hetgeen zij gehoord of gezien hebben tijdens
de bestorming van het paleis door het ge
peupel.
De kardinaal en zijn secretaris Mgr Wein-
bacher hebben niet behoeven te teekenen.
Men wacht nu op rijkscommissaris Bürckel.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Verboden te kussen
Een actie in Letland
.RIGA, 13 October. Reuter). De Let-
landsche bond voor Volksgezondheid
heeft besloten een beroep te doen op
de mannelijke bevolking, een dame
voortaan niet meer bij begroeting of
afscheid de hand te kussen. Men was
van meening, dat deze gewoonte van
hoffelijkheid bijdroeg tot de versprei
ding van besmettelijke ziekten en
daarom diende te worden afgeschaft.
Teneinde nu echter de Letlandsche
mannen te vrijwaren voor de verden
king van onwellevendheid heeft de
bond besloten de officieale goedkeu
ring aan te vragen voor den verkoop
van speciale „anti-handkus insignes".
Van een man die zulk een insigne in
zijn knoopsgat draagt, mag een dame
niet verwachten, dat hij haar hand
Belangrijke leger-
promoties
Geseind 13 October, 11,40 uur: „Wordt Hechten doet ei a. heer t vn»
verwacht storm Uit het Zuid-Westen". Den Haag; mej. J. B. Nauta Pleter, Lelden,
Benoemd zün by den greneralen staf, tot ko
lonel, de lult.-kolonels H. H. Thoden van Vel-
zen en M. W. L. van Alphen. onderscheideniyk
directeur van den étappen- en verkeersdienst I
krUgsschool:
allen vaji dien staf; de kal
van der Kroon en H. C. Berghuüs. beldei
dien staf; tot kapitein, de eerste-lult, J.
Uyicnbcrg, van het 5e reg. veldartt.
Bij de intendance
By het dienstvak der Intendance, tot
maj., de kol.-intendant A. Numans; tot
intendant, de luit.-kol.-intendant G. J. Potgie-
ser en F. Fokkinga, -
llitairc kleeding
en hoofd vaji de 6de afd. van h
Defensie.
dep.
Bij de infanterie
er infanterie, te.
de 5e lnf&n-
•rlebrlgade "en van de brigade
tgers. (lo inf.-brigade), de luit.-kol. M. de
er de brigade grenadiers e
By den staf van het wi
•rltoriale-bevelhebber in 0\
t.-kol. J. Dwars, chef van
•Isle, teot luit.-kol„ resp.
pen, tot kolonel,
eryssel. enz., f-
den staf der
bü den staf der 7e Infanteriebrigade,
S. VeldmeUer van het 20e reg. inf., tc
kol., de maj. J. G. W. Zegers, van den staf der
81d
Ry het wapen der cavalerie, bü den staf tot;
gen.-maj., de kol. H. C. G. baron van La-,
wick, en H. F. M. baron van Voorst tot
Voorst, onderscheideniyk gouverneur der
Koninkiyke Militaire Academie en inspecteur
der cavalerie, tevens commandant der lichte
brigade,
tot luit.kolonel, de maj. D. van Voorst Eve-
kink, van den staf; tot majoor, de ritmeester J.;
E. Feenstra; tot luit.-kolonel. comm. van het
le reg. huzaren, de majoor M. R. A. Bischoff
van Heemskerck. tot ritmeester resp. by het
2e en le reg. huzaren de eerste luits G. V. T,
Cohen Stuart en K. G. A. Felst; tot lult.-ko:.,
by het le reg. huzaren, de majoor Jhr. S. M. S,
RtJ het wapen der artillerie, tot kol., comnu
'an de 3e artilleriebrigade, de lult.-kol. C. d e
o n g h. comm. van het 6o reg. veldartillerie,
het 6e reg. veldartlll.,
m. van net reg.
G. Fabii
reg. veldartillerie, het
8e reg. veldartillerie, het reg. ki
reg. motorartillerie en het reg. KustartUierie,
de kapiteins Jhr. K. J. van den Brandeler, A. L.
J. de Pauw, P. J. Enter. W. H. Doorman. J. C.
van Apeldoorn en W. C. T. Haarman, tot kap.,
onderscheldenlUk by het reg. motorartlllerle, 't
artlllerle-paardendepot, de school voor res.-off.
der bereden artlll.. het 2e reg. veldartlll., de
school voor res.-off der onbereden artillerie,
het le reg. veldartilerle, het 2e reg. luchtdoel-
artillerie en den stof van het wapen, de eerste-
H. C. MeiJi
reg. kustartillerle, de maj.!
-scheideniyk by het 7e
tlllerleachletkamp, het'
H. C. N. Meyer, C. S. Heerma
M. J. van Dommelen.
By het wapen der Koninkiyke Marechaussee
tot kap., de eerste-lult. A. J. \V. J. L. Losecaat
van Nouhuys.
Bij de administratie
By het dienstvak der militaire administratie,
tot lult.-kol., de majoor J. H. van Hoorn, tot
kap., de eerste-lult. A. J. M. van Gullek, H. P.
L. van Gesstel, J. Palland, J. de RooU, J. H.i
Bartman, J. A. J. van Spronsen en L. A. van
Bij den Geneeskundigen Dienst
BU den Geneeskundigen Dienst der landmacht
tot gen.-maj., insp. van den Geneesk. Dienst
der landmacht, de dir. off. van gezondheid der
eerste klasse N. A. A. van de Roemer; tot dir,
off. van gezondh. le kl. de dir. off. v. gezondh.
2e kl. L. den Houter; tot dir. off. van gezondh.
2e kl. de dir. off. van gezondh. 3e kl. F. C. A.
Kuipers.
Overplaatsingen
Voorts zün met ln
hun rang en ouderdo:
bü den generalen sti
gang van 1 Nov. 1938: In
m van rang, overgeplaatst,
r °-/f. de maj. A. H. NUhoff.
het le reg. veldart.; de kapiteins J. D. S.
Paters A. F. J. Penders. L L. UUtersohout. A.
H. J. L. Fiévez en B. M. P. van GrlethuUsen
iderscheideinyk van het 16e reg. Inf., het 3«
>g. Inf., het
reg. inf..
reg. lnf.
thon,
de ritmeester T. E. E. H.
iet lie reg. huzaren; de kap. C. D.
et 2e reg. veldart.. en bii het wanen
Indeeling, de kapiteins S.
der Kloet cn J. E. Coers.'
Titulaire rangen
ten staf, wlen sedert de titulaire rang van kolo.
nel is toegekend en de titulaire rang van majoor'
aande kapiteins J. Meyer. C. W. Beekman. A.
M. M. van Baak, P. A. Bange, F. A. Kanne, W.
Gerlach, J. M. N. van der Drift en A. van Wee-
KERKNIEUWS
NED. HERV. KERK
SGHOOLNIEUWS
UNIVERSITEIT VAN LEIDEN