KERK EN ZENDING
STAATSMIJNEN
IN LIMBURG
HEERLEN
HENSEN
LIFTEN
Na't Rooken
WOENSDAG s OCTOBER 1938
EERSTE BLAD PAG. 3
MED. HERV. KERK
Beroepen: Te Den Bommel. J. T. Door-
Jienbal te Woubrugge. Te Streefkerk
Ktoez.), W. Kool te Gramsbergen. Te
iBorssele, O. G. Bunjes te Sirjansland.
Aangenomen: Naar de Kaag, cand.
jVV. Th. v. d. Windt te Driebergen. Naar
Eemnes—Buiten, cand. J. van Sliedregt te
pinteloord.
Bedankt: Voor Nieuwipoort, Eeranes-
Binnen en Goudcrak, cand. J. van Sliedregt
te Dinteloord.
BEROEPBAAR
De heer N. H. Ridderbos, theol. drs.,
verzoekt ons mede te deelen, dat hij van nu
af gaarne een event, beroep in overweging
zal nemen. Zijn adres is Vloeddijk 61,
Kampen.
HULPPREDIKER
Het adres van cand. W. Ver woerd, be
noemd tot hulpprediker bij de Geref. Kerk
te Ommen, is thans Schurinkstraat 21B,
.Ommen.
De heer E. H. Gr olie, theol. cand. te
den Haag, heeft de benoeming tot hulppredi
ker bij de Ned. Herv. Gemeente te Mar-
kelo (O.), aangenomen en hoopt a.s. Zondag
zijn dienstwerk aan te vangen.
Tot hulpprediker bij de Ned. Herv. Ge
meente te Oost- en West-Souburg is
benoemd cand. W. Oordthuys te Scheve-
sringen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Qudemirdum
Na bevestigd te zijn door Ds. J. J. D i e-
persloot van Leeuwarden met een predi
katie over Marcus 16 15 en 16 (aan de
handoplegging namen deel Ds. J. J. B u s-
kes Jr., van Amsterdam en Ds. A. Veene
mans, van Harkema-Opeinde) deed Drs
L. Th. A. van den Marei Zondag j.l. zijn
intrede in de Geref. Kerk in H.V. te Oude-
mirdum met een predikatie over Matth. 13
ys. 52.
Ds. G. J. KOOLHAAS
Ds. G. J. Koolhaas, Ned. Herv. predi
kant te Huizen (N.H.) viert Woensdag 12
October zijn zilveren ambtsjubileum. Ds.
Koolhaas, geboren 5 Februari 1664, werd
candidaat in 1913 en diende achtereenvolgens
de gemeenten Kamperveen, Barneveld, 01-
debroek, Oud-Beijerland, Charlois, en Huizen
i(NJi.) sinds 27 Februari 1938.
Inzonderheid te Charlois, waar Ds. Kool
haas bijna 10 jaren arbeidde, en pas eenige
maanden weg is, zal dit jubileum belangstel
ling hebben. Ds. Koolhaas toch heeft daar
[veel en gewaardeerd werk voor den op- en
Uitbouw van het jeugdwerk gedaan, gelijk
look zijn echtgenoote, die ook zelf meisjes-
vereenigingen leidde. Het gebouw Eben-
Haëzer, waar Ds. Koolhaas ook zijn bijbel
lezingen hield', was het resulta.at van zijn
bemoeiingen. Evenzeer zal men ook op Hey-
plaat dankbaar gedenken, waar hij tot den
bouw der Julianakerk den stoot gaf en ook
yeel voor het jeugdwerk deed. Dan denken
wij aan zijn wijkhuis aan de Boerg. Vliet, aan
Zijn geestelijke verzorging der schippers, aan
VRAAGBAAK
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
(V ertrouwensadr essen ten dienste van
'Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken'
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen
CENTDALE yEPWAPMlNG
CARBOVIT
Voor gebruik bij indigestie
PEROXAAN
voor monefverzorging
Verkrijgbaar BIJ M.H. Apothekers en Drogisten
'Brandassurantie Maatschappij
,WOUDSEND" van 1816
gevestigd «e Woudsend, prov. Friesland.
Directie: A H. TROMP ZONEN
Voor verzekering van Kerken
en Scholen billijke voorwaarden.
zijn leidenden arbeid in de mannenvereen. en
als voorzitter van het Centr. Bestuur van
Herv. Geref. organisaties, als oprichter van
de afd. Rotterdam-Zuid van het Ned. Bijbel
genootschap, als brenger van de ziekentele-
foon. Kortom, de a.s. jubilaris heeft, ook in
Oud-Beijerland, alleszins den naam van hard
werker en eenvoudig voorganger verdiend.
En dat zal op 12 October wel blijken.
JUBILEUM Ds. J. G. KNXXHSttKKUS
Het 25-jarig ambtsjubileum van Ds. J. G.
Knottnerus, Ned Herv. Predikant te
Varsseveld is herdacht met een recep
tie, waar den jubilaris een radiotoestel wenl
aangeboden en een tcekening van liet nieuw
te stichten vereeniging.sgcbouw ten behoeve
van den Zondagsschool- en jeugdarbeid.
Zondag j.l. heeft Ds. Knottnerus een her
denkingspredikatie gehouden, naar aanlei
ding van Gal. 614. Hij werd toegesproken
door den heer L. Boomkamp, die de ge
meente verzocht, haar herder en leeraar toe
te zingen Gez. 31 en 2. De dienst werd o.a.
bijgewoond door predikanten uit de omlig
gende gemeenten en door Dr. E. Janssen
Schoonhoven te Lichtenvoorde, bcr.
predikant te Varsseveld.
Ds. R. MEEUWENBERG
Ds. R. M e e u w e n b e r g, Ned. Herv.
predikant te D r i e 1, is voornemens tegen
het volgend voorjaar emeritaat aan te vragen.
Ds. Meeuwenberg, geboren 1872, werd in
1898 candidaat en deed 12 Februari 1699 zijn
intrede te Breskens. Gedurende ruim
jaar (1Ö1719-18) was hij directeur van het
zendingshuis der Ned. Zendingsvereeniging
te Rotterdam. Van 19181924 was hij predi
kant te Batenburg en op 28 September 1924
deed hij zijn intrede in zijn tegenwoordige
gemeente. Op 112 Februari 1939 herdenkt ds.
Meeuwenberg zijn 40-jarig ambtsjubileum.
EEN ZELDZAAM JUBILEUM
De heer J. H. Bennink te Rekken
herdenkt 7 Oct. as. den dag waarop hij
vijftig jaar onafgebroken Zondagsschool
heeft gehouden vanwege de Herv. Zondags-
schoolvereeniging ter plaatse. De jubilaris
richtte deze Zondagsschool 7 Oct. 1886 met
mevr. Ds. Bennink Bolt, thans te
Utrecht, op. Toen ds. Bennink in 1892 naar
Zrwafrimerdam vertrok werd de leiding in
handen gelegd van den jubilaris, die zich tot
op heden van deze taak met groote toewij
ding heeft gekweten.
PROTESTANTSCH KERKBESTUUR IN
NED. INDIE
De secretaris van het Protestantsch Kerk
bestuur jhr. W. de Savornin Lohman
wordt directeur van het Sociale Bureau der
Protestantsche kerk. Met ingang van 1 dezer
treedt als secretaris van het Protestantsch
kerkbestuur op dr. H. J a n s e n.
EEN KANSELBIJBEL NAAR FRANKRIJK
Gelijk bekend, heeft de Ned. Chr. Reis-
vereeniging dezen zomer in samenwerking
met den Chr. Boeren- en Tuindersbond een
reis georganiseerd van Hollandsche boeren
naar Frankrijk.
Hoofddoel van de reis was een bezoek te
brengen aan de Hollandsche landbouwers in
Villeneuve en omgeving. Het bijzondere van
deze reis, welke onder leiding stond van
W. Rip, secretaris van den Chr. Boeren- en
Tuindersbond, en den heer A. Warnaar,
burgemeester der gemeente Hazerswoude en
voorzitter van de Chr. Emigratie-centrale,
was gelegen in het feit, dat bijna alle deel
nemers enkele dagen de gasten zijn geweest
van genoemde landbouwers in Frankrijk. Op
gulle wijze is het gezelschap daar ontvangen
en rondgeleid.
Reeds tijdens de reis werden, plannen ge
maakt om uit dankbaarheid een blijvend
aandenken aan te bieden. De keus viel op
een Kanselbijbel. De deelnemers van de reis
hadden n.l. ook een tweetal kerkdiensten
bijgewoond in de kolonie, 's Morgens in een
daarvoor ingericht zaaltje op een der boer
derijen en 's avonds in de open lucht. Tot
den inventaris van het kerkzaaltje behoorde
echter geen kanselbijbel en geen kansel
psalmboek. Hier deed zich een prachtige ge
legenheid voor om daarin thans te voorzien.
Terug in Holland, is door het gezelschap
een zwart-maroline kanselbijbel en een for-
mulierenboek aangekooht en voorzien van
een opdracht naar de kolonie verzonden.
Een hartelijke dankbetuiging volgde.
EEN VERKLARING VAN KARDINAAL
INNITZER
Tegenover geruchten met name in het bui
tenland als zou men met steun van kardi
naal Innitzer in Oostenrijk een Nationale
Katholieke Kerk wilen stichten, onafhanke
lijk van Rome, schrijft kardinaal Innitzer
het volgende:
„Niets, maar dan ook absoluut niets werd
gedaan of besproken, dat aan zulke geruch
ten ook maar een schijn van recht zou
kunnen geven. Ik moet ze op het nadrukke-
lijkst afwijzen en nvjn beslist protest tegen
dergelijke leugens tot uitdrukking brengen.
Ik verzeker,- dat niemand en niets ons, Oos-
tenrijksche bisschappen, er in hindert om
Katholiek te zijn £n te blijven in trouwe
aanhankelijkheid aan den Roomschen Hei
ligen Stoel."
F. DE MUNNIK t
Te 's-Gravenhage is op 73-jarigen leeftijd
overleden de heer F. de Munnik, oud
zendeling van het Ned. Zend. Genootschap te
Kediri (Oost-Java). Een diepgaand
ningsverschil met een paar zijner collega's
heeft destijds een eind aan zijn bijna 26-
jarige zendingsloopbaan gemaakt. Na terug
keer in Nederland is hij vele jaren directeur
geweest van het tehuis voor Javaansche be
dienden te 's-Gravenhage, een werkkring
waarvoor hij door zijn kennis van adat
taal bizondere kwaliteiten 'bezat.
GIFTEN EN LEGATEN
De Ver. voor Vrijz. Godsdienstig militaire
tehuizen ontving voor haar arbeid een gift
van f 3000.
Iemand die onbekend wil blijven heeft
aan de diaconie der Ned. Herv. gemeente te
Zutphen een gift doen toekomen van
f 1000 onder het motto: uit dankbaarheid
voor den vrede van München van 30
September 1908.
N.V. MACHINEFABRIEK
ONDERWIJS
VRIJE UNIVERSITEIT
Hedenmiddag heeft Prof. Dr. G. S. Ger-
r a n d y voor de geheele juridische facul-
it en voor belangstellenden uit den Aca-
demischen kring der Vrije Universiteit een
voordracht gehouden ter herdenking van de
invoering van de Burgerlijke wetgeving op
1 October 1636, in de collegezaal van Prof.
v. d. Horst in de Valeriuskliniek.
CHR. NIJVERHEIDSONDERWIJS
De Bond van Vereen, voor Chr. Nijver
heidsonderwijs, die door het overlijden van
den heer Schlahmilch haar penning
meester verloor, zal deze vacature tot de
eerstvolgende ledenvergadering open houden.
Als penningmeesteresse zal fungeeren Mevr.
Dr. B a v i n c k-S chippers, Schiekade
120, Rotterdam.
Ds. A. B. te Winkel, de bondsvoorzitter,
zal tijdelijk de plaats van den heer Schlah
milch innemen in de Ver. voor Chr. Middel
baar Technisch Onderwijs.
CHR. SCHOLEN IN DE WIERINGERMEER
Onder groote belangstelling, ook van do
zijde van G.N.S. en der Inspectie L. O., zijn
te S 1 o o t d o r p en te Middenmeer Chr.
scholen geopend. Na een welkomstwoord
van den voorzitter, den heer A. Hoogen
doorn heeft burgemeester Peters, met
beding van de goedkeuring der Kroon, tot
ingebruikneming vrijheid verleend.
In zijn openingswoord heeft de heer Hoe
gendoorn dank gebracht aan Burgenieeste'-
Smeding, alsook aan de Wethouders, «Ie
Inspectie en inzonderheid aan den heer
van Eek als den ontwerper van de mooie
schoolgebouwen, erf de andere uitvoerders
van het werk.
De heer de*Bruij)n wenschte hierop na
mens de WieringiermeerDirecrtie, bestuur .en
leden geluk met deze aanwinst, waarmede
de wensch van de Ort. Prot. ouders in ver
vulling was gegaan; hij drong vooral aan
op samenwerking.
Burgem. Peters sprak een woord
gelukwensch namens het Gem.bestuur
Wieringermeer.
Nadat de heer Hoogendoorn het personeel
geïnstalleerd had sprak de heer R. B1 o k-
z ij 1 namens het sc.hoolpersoneel.
Verder de Inspecteur van het Chr. Nat
Schoolonderwijs de heer Heukels; de
heer K. v. d. V e e n, als vice-voorzitter zich
richtende tot de ouders, en met een beroep
op medewerking van den Gem.-Secretaris.
De pechtigheid werd besloten met den
Avondzang en dankzegging door den heer
v. d. Veen.
J. DE BOER t
In den ouderdom van 72 jaar is te Nieuw-
Buinen overleden de heer J. de Boer, oud-
hoofd der Chr. School aldaar.
ONDER WIJSBENOEMINGEN
Doetinchem. Chr. school voor L.O. en
U.L.O. Tot onderwijzer: de heer J. var
Neer Jr., kw. m. a. Chr. school te Zwolle.
Strijen. Chr. Kleuterschool .Tot onder
wijzeres: Mej. Sörensen, onderw. Chr.
Kleuterschool te Rotterdam.
Werkendam. Herv. Chr. School. Tot
kw. m. a.: de heer C. de Gr a a f te Andel.
Examens
AcndMnlitche Examen*
Leiden. Gesl.: Rechten: "cand.ex., de heer
W. V. Cohen Stuart, Den Haag.
Wla- en Natuurk. (hoofdvak DIerk.): doet.
ex.. mej. A, Aalders, Leidien.
Utrecht. Gesl.: Theologie: propaed. ex.,
mej. J. Egglnk; de heeren P. H. Stapel en P.
C. Vermeulen.
Groningen. Gesl.: Geneeskunde: candiex.,
mej. D. G. A. Idiema, Meppel; de heeren G. C. v.
Balen Blanken, Zaandam; A. N. F. Kooy, Gro-
Ned. Taal en Letteren: cand.ex., de heer F
Veenetra, Groningen.
Rechtsgeleerdheid: cand.ex., mej. B. Gletema,
Groningen.
Wis- en Natuurk. (K): cand.ex., mej. C. v.
Th lenen, Zwolle.
Wagenlngen. Landbouwhoogeschool. Gesl.
Kolon. Boschbouw: lngen.ex., de heeren F. G
Barrle, geb. te George (Z.-Afrika); M. Frouws
geb. de Ede: W. J. Lamerls, geb. te Groningen;
C. L. Leefers, geb. te Soerabaja.
Delft. Gesl.: Civiel ing.: propaed. ex., dc
heeren J. B. Geljl, Amsterdam; F. Nawijn,
Den Haag.
Werktuigk. ing.: propaed. ex., de heer H. H.
Wa
Electrotechn. ing.: propaed. ex., de heeren
K. E. v. Dijk, Leeuwarden: A. J. v. d. Ploeg,
LemsteTland; O. v. Zanten, Brakel.
Apothekersassistent. Amsterdam. Gesl. dl
ames H. M. W. Ph. v. Mlerlo, Arnhem; J
Ütstra, Vriezen veen.
Lelden. Geel. mej. M. Teygeler, Vlaardingen
ag. Gesl. dipL A de
KUNST
Instituut voor religieuze
en kerkelijke kunst
UTRECHT, 5 Oct. Naar wij vernemen zal
op Zaterdag 15 October des middags om 2.30
uur iin het gebouw achter St. Pieter 14,
Utrecht, het instituut voo-r religieuze en
kerkelijke kunst officieel door Minister
Slotemaker de Bruïme geopend wor
den. De Minister is lid van den raad van
toezicht van het instituut. Bovendien zulh
het woord voeren Prof. Dr G. van der
Leeuw uit Groningen, voorzitter var
college van curatoren en Dr R. Miedema
uit Amersfoort, directeur van het instituut.
Ter bijwoning van deze plechtigheid zijn
uitgenoodigd de leden van den raad van
toezicht, de heeren curatoren, de verschil
lende leden der adviescommissies voor kerk
bouw, kerkinrichtingen, religieuze muziek,
liturgie, symboliek, museum en tentoonstel
ling, de gewone en werkende leden, als
mede een aantal plaatselijke autoriteiten en
vertegenwoordigers van kerkgenootschappen
en vereenigingen op het gebied van beelden
de kunst en muziek.
Van 16 October zal het instituut met de
daarin aanwezige fentoonsteRing van reli
gieuze en kerkelijke kunst dagelijks te be
zichtigen zijn, op werkdagen van 102 en
van 24 uur en op Zondagen van 24 uur.,
Toscanini en het fascisme
Sinds lang botert het niet erg tusschen
ereldvermaarden dirigent ArturOj
den oppersten vertegen
woordiger van het fascisme, Benito
olini. Het valt te begrijpen. Tosca-
'cnscht de kunst boven alles te plaat
sen. de fascist heef.t weer andere dingen,
tan hij de voorkeur geeft. En aange-
beidc figuren nogal uitgesproken zijn
en hun sympathie of antipathie niet onder
stoelen en banken plegen te steken, komt
et nu cn dan tot een conflict
Wederom heeft dezer dagen een derge
lijke botsing voor de deur gestaan. Tosca-
had een contract voor verscheidene
concerten in Amerika, en nu leek de kans
niet gering, dat de Italiaansche staat zijn
paspoort zou inhouden. Zooals men weet,
heeft het fascisme inzake de vrijheid van
den mensch, laat ons zeggen ietwat bijzon
dere opvattingen, en het gevaar was niet
denkbeeldig, (lat die opvattingen zouden
kunnen leiden tot het inhouden van de
ereisclite pas. Dit laatste kon temeer ver
vacht worden, daar de dirigent niet afkee-
ig van het Jodendom is, zooals het Itali
aansche fascisme in zijn nieuwste grillen.
De schoonzoon \an Toscanini is de beroem
de Joodsche pianist Horowitz.
Van een conflict is ditmaal echter geluk
kig niets gekomen, wijl. een dringend ver
zoek van enkele Italiaansche bladen ten
spijt, den dirigent zijn pas niet is onthou
den. De reis naar de Nieuwe Wereld kan
dus nu worden aanvaard.
De administratie van het Residentie-Or
kest is in onderhandelingen met Toscanini
voor een concert in het thans aangebroken
seizoen.
Rheumatische pijnen
BINNENLAND
Spoor- en tramwegpersoneel
Gewestelijke vergaderingen in November
Men sdhrijft ons:
Sedert 1926 hield de Prot Chr. Bond van
Spoor- en Tramwegpersoneel naast zijn al
gemeen© vergadering ook een z. g. n. na
jaarsvergadering, een bijeenkomst vain af-
deelingsbestuurdiers en vertrouwensman
nen, waarin voornamelijk de versteviging
van den Bond als punt van bespreking aan
de orde kwam. Deze najaarsvergadering
komt, ingevolge het besluit der laatst ge
houden algemcene vergadering, te verval
len. Daarvoor in de plaats stelt het hoofd
bestuur zich voor op 28 plaatsen in ons
land gewestelijke vergaderingen te houdien.
Deze vergaderingen wordlen dus najaare-
vei-gaderingen in het klein, dooh door hat
groote aantal wordt verwacht, dat in totaal
veel meer ledien kunnen wordmn bereikt
dan in de centrale landelijke vergadering.
En dat is juist de bedoeling.
Hot hoofdbestuur van den P.C.B. beoogt
met het houden dezer vergaderingen het
contact met zijn ledien te verlevendigen.
Ja, meer nog, het roept ook de huisgenooten
op om deze vergaderingen bij te wonen,
opdat de geheele P.C.B.-familie present zij.
In elke vergadering hoopt een tweetal
H. B. leden over de onderwerpen: „Een
nieuwe periode" en „Aan den arbeid" te
spreken, terwijl alle ontvangende afdeelin-
gen er zorg voor gedragen hebben dat het
gesprokene wordlt afgewisseld met decla
matie, zang enz*
Diefstal van militaire stukken
te Soesterberg
Milde straf opgelegd
'S-GRAVENHAGE, 4 October. De 20-jarlge
H. W. M., gewoon dienstplichtig soldaat bij
de eerste compagnie van de eerste afdee-
lingsschool Luchtv.afdeeling te Soesterberg,
moest iheden voor het Hoog Militair Ge
rechtshof terecht staan wegens diefstal van
militaire brochures, foto's, concept-contrac
ten en andere geheime stukken. Uit het on
derzoek ter terechtzitting bleek, dat ver
dachte ordonnans was op het bureau van
het Luchtvaartbedrijf te Soesterberg en
wanneer hij geen ordonnans-diensten te
verrichten had, was hem een archief-kamer
tje in het gebouw van het Luchtvaartbedrijf
aangewezen.
In dit archiefkamertje bevonden zich de
bewuste stukken, welke M. heeft weggeno
men en bij zijn meisje in Amersfoort onder
de divan in een kartonnen doos verborgen.
Hoewel dit feit uitermate ernstig is, heeft
de Krijgsraad verd. een betrekkelijk milde
straf opgelegd, n.l. 4 maanden en 18 dagen
gevangenisstraf met aftrek van de preven
tieve hechtenis, welke hechtenis precies de
opgelegde straf bedroeg, zoodat M. na het
vonnis onmiddellijk in vrijheid werd gesteld.
De auditeur-militair teekende van dit
vonnis appèl aan
Verdachte heeft, zoo bleek heden voor het
Hoog Militair Gerechtshof, de stukken niet
gestolen om ze aan derden te verkoopen,
hetgeen het feit veel ernstiger zou maken.
Zelfs ontkende hij ze zich te hebben willen
toeëigenen. Hij was zeer geïnteresseerd in
vliegtuig- en motortechniek ,doch in dienst
kon hij zijn belangstelling niet bevredigen,
daar hij meest corvee-diensten kreeg. In het
archief-kamertje ontdekte hij nu de ge
noemde stukken en die wekten zijn inte
resse. Omdat hij niet alles dadelijk begreep,
nam hij ze mee naar het huis van zijn meis
je om ze wat mader te bekijken.
De advocaat-fiscaal, mr I* B. H. Vermeu
len, wilde niet gelooven, dat verdachte het
plan had de stukken later terug te leggen.
Daarom eischte mr Vermeulen bevestiging
van de door den Krijgsraad opgelegde straf
en bovendien ontslag uit den militairen
dienst zonder ontzegging van de bevoegd
heid om hij de gewapende macht te dienen.
De verdediger, mr Vethake te Utrecht,
pleitte vrijspraak.
Het Hof zal nader uitspraak doen.
Veldwachter te Everdingen
neergeschoten
AMSTERDAM, 5 October. Op 3 Februari
j.l. pleegde een jongeman, die nooit eerder
met de justitie in aanraking is geweest, een
moordaanslag op een rijksveldwachter te
Everdingen (Utr.).
De dader fietste 's avonds op een ver
boden weg in de buurt van Everdingen. De
rijksveldwachter Bloemendal hield den
wielrijder aan om Ihem te bekeuren. Kenne
lijk gaf hij een valschen naam op, zoodat
de veldwachter besloot den jongeman mee
naar het dorp te nemen en hem voor den
burgemeester te geleiden. Voor hij echter
zijn voornemen ten uitvoer kon brengen
wierp de man zijn fiets neer, trok zijn revol
ver en loste vijf schoten. De veldwachter
was ernstig gewond. De dader van den laf-
fen aanslag kon reeds oenzelfden nacht
worden gearresteerd.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde
hem wegens poging tot doodslag tot vier
jaar gevangenisstraf, met aftrek van de
voorloopige hechtenis. Gisteren stond hij in
hooger beroep voor het Gerechtshof terecht
De procureur-generaal, mr J. Versteeg,
vorderde bevestiging van het vonnis der
Reohtbank en verd.'s veroordeeling tot vier
jaar gevangenisstraf.
De verdediger, mr Oskam, drong aan op
een nader psychiatrisch onderzoen.
Arrest 18 October.
De Nieuw Amsterdam
Tegenspraak van berichten
ROTTERDAM, 5 October. De directie
van de Hol'and-Amerika lijn verzoekt ons,
aanleiding van desbetreffende berich
ten, mede te deelen, dat het onjuist is, dat
het weder gedurende de uitreis van de
Nieuw-Amsterdam bijzonder slecht is ge
weest. Evenmin is het waar, dat het schip
bij Boulogne aan den grond heeft gezeten.
Ook bjj het zwaaien op de rivier heeft het
schip geen moeilijkheden gehad.
Trein niet hooren aankomen
Tuinder gegrepen en gedood
Gistermiddag is er op de veiling „De
Tuinbouw", gelegen tusschen Bovenkarspel
en Grootebroek, een ernstig ongeluk ge
beurd. Een achttienjarige tuinder uit Lut
je broek was bezig met bloemkool pellen,
voen een trein uit de richting Enkhui
zen naderde. Vermoedelijk door den ster
ken wind heeft de jongen den trein niet
hooren aankomen en doordat hij zich te
dicht bij de rails bevond, werd hij door de
locomotief gegrepen en langs de rails neer-
gesmakt. Dokter Steenhuizen uit Boven
karspel verleende de eerste hulp. Nadat her
slachtoffer, dat een ernstige hoofdwonde
had opgejoopen, het H. Oliesel was loege-
diend, werd lijj naar het ziekenhuis te Lutje
broek vervoerd. Onderweg is hij aan de be
komen verwondingen overleden-
DE GEWEZEN GEMEENTESECRETARIS
VAN HELLEVOETSLUIS
ROTTERDAM, 4 October. De rechtbank
heeft vonnis gewezen in de zaak van den
gewezen gemeentesecretaris van He 11e-
oetsluis, den 57-jarigen F. J. S. te
Heïlevoetsluis. Hij heeft terecht gestaan,
omdat hij in den loop van enkele jaren een
bedrag van 283 aan de gemeentekas ont
trokken zou hebben. De feiten bewezen
achtende, veroordeelde de rechtbank hem
tot een voor waardel ij ke straf van
zes weken met drie jaar proeftijd.
Op het terrein van den groentenkweeker
J. A. M. Wolkers aan den Uitweg in het
uiterste,westen van de gemeente Amsterdam
ontstond gisteravond door tot nu toe onbe
kende oorzaak brand in een houten schuur
van 10 bij 8 meter.
Deze loods dient o,m. als bergplaats voor
rieten matten. Het spreekt van zelf, dat het
voor de brandweer, die met de motorspui
ten van de kazernes Honthorststraat en
Amstelveensóheweg spoedig ter plaatse ver
scheen. niet mogelijk was om ook maar een
gedeelte van de houten loods en haar zoo
brandbaren inhoud te redden. Door de nog
steeds vliegende stormvlagen ontstond veel
..vliegvuur", iin verband waarmede de brand
weer onder leiding van den adjunct-hoofd
brandmeester W. de Boer in de eerste plaats
(haar aandacht concentreerde op de wonin
gen aan de overzijde van den weg en op in
de nabijheid gelegen hooibergen, waarbij
wachtposten werden uitgezet. Behalve de
houten loods ging ook een groote, ongeveer
12 meter lange broeikas, die aan de schuur
grenst, verloren. Met drie stralen was men
het vuur, dat aanvankelijk aangewak
kerd door den stormwind hardnekkig
woedde, vrij spoedig meester.
Een kleine, z.g. polderspuit bleef ter be
waking en voor het nathouden van de smeu
lende resten op het terrein achter. De schade
wordt door verzekering gedekt.
Weerbericht
BAROMETERSTAND
Hoogste stand te Vardö 764.3.
Laagste stand te Thorshavn 726.0.
Stand vanmorgen half twaalf 750.9.
WEER VERWACHTING
Krachtige tot matige, tijdelijk wellicht
nog stormachtige, zuidelijke tot westelijke
wind, betrokken tot zwaar of half bewolkt,
regenbuien, iets kouder.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf T2.4 C..
FIETSERS MOETEN HUN LICHT OP
HEBBEN
6 Oct. Van 'sav. 5,56 u. tot 'smorg. 5,41 u.
ECONOMIE EN FINANCIEN
Fransche franc onder druk
De situatie wordt weer criliek
De Fransche franc toont weer eens tee
kenen van verzwakking. De toestand van de
Fransche schatkist, die de rekening van de
mobilisatie heeft te betalen, is precair. Dala-
dier heeft destijds financieele hervormings
maatregelen aangekondigd, doch van een
grootsch doortastend saneeringsplan is tot
dusver geen sprake geweest. De politieke
spanning der laatste weken heeft de Fran
sche Regeering tot b:jzondere uitgaven ge
noopt en daardoor zijn, nu de politieke he
mel is opgeklaard, de moeilijkheden rond
om de franc plotseling weer acuut geworden.
Aangezien de Regeering van deviezen-con
trole niets wil weten, houdt men rekening
met een nieuwe devaluatie. De Regeerinz
heeft zich overigens omtrent de nieuwe
situatie nog niet uitgelaten. De Fransche
Kamer komt dezer dagen bijeen, doch aange
nomen mag worden, dat niet verder zal
worden gegaan dan een onmiddellijke ver
ruiming van de voorschottenmogelijkheid
bij de Bank. De Regeering zou dan van plan
zijn eerst in November het financieele vraag
stuk grondig aan de orde te stellen.
Voorloopig bepaalt men zich dus weer tot
de bekende laomiddelen, welke op geen en
kele manier de oplossing van het Fransche
financieele probleem nader brengen.
Mij voor Zuid-Afrikaansche
waarden
Dividend op depotfractiebewijzen I 18.50
De Maateohappij voor Zuid-Afrikaansche
Waarden te Rotterdam, maakt bekend, dat
uitkeeringsbewijs No. 1 van de door het
Administratie- cn Trustkantoor uitgegeven
depotfractiebevvijzen Gemengd Bezit van
Anndeelen in Zuid-Afrikaansche Onderne
mingen, door genoemd Administratiekan
toor, per 1 October 1938, is betaalbaar ge
steld met een bedrag van: f 18.50 per dc-
potfractiebewijs, vertegenwoordigende 1/100,
en f 3.70 per depotfractiebewijs, vertegen
woordigende 1/500 aandeel in een depoteen-
In verband met enkele wijzigingen die
zich in de dividendcalculatie hebben voor
gedaan bedraagt thans het te verwachten
netto rendement dopotfractiebeiviizen 5%
pCt per jaar.
In het prospectus, dat eönde Juni ver-
scheen, werd een rendement van ongeveer
6 pCt. in hot vooruitzicht gesteld.
Verzacht Uw keel. Verfrisch Uw
mond en adem met de smakelijke
BANKBILi ETTENCIRCULATIE
WEDEROM GESTEGEN
In èèn week met ruim
88 millioen
Weerspiegeling van de
politieke spanning
In de afgeloopert week i6, blijkens de
jongste weeksrtaat van de Nederland-
sche Bank, de bankbiljetteroirculatie
gestegen met niet minder dan f 883
mdllioen tot f 1141 miMioen, welk be-
dirag slechts een kleinigheid blijft be
neden den re cord stand van 1920, toen
een circulatie van f 1154 millioen werd
bereikt.
De groote uitbreiding der circulatie houdt
uiteraard verband met de sterke interna
tionale spanning. In de laatste twee maan
den viel een stijging te constateeren der
circulatie van f 221 millaoen. Nu de oor
logsvrees geweken i6, mag worden aange
nomen dat de biljettencirculatie o-eleidelljk
weer zal verminderen.
De oorzaak van de uitbreiding der cir
culatie in de laatste week is een gevolg
de sterke kasbehoefte van het Rijk,
dlat ruim f 50 millioen opnam van het ren-
telooze 6aldo ad. f 159 millioen dat bij de
Bank werd onderhouden. Deze kasbehoefte
hieid o. a, verband met het terugbetalen
belangrijke bedragen aan de F.T T. en
de verhooging van het voorschot acn Indiê
met 7 millioen.
De rekoning-courantsaldi van anderen
verminderden met f 27,3 millioen tot f 580
millioen. In de vorige drie weken bedroeg
de vermindering res-p. 53, 19 en 7 millioen
De goudvoorraad in het buitenland is met
f 18 millioen toegenomen tot f 266 millioen.
Dit houdt verband met de interventies op
de valutamarkt. De goudvoorraad in ae
kelders van de Centrale Bank bleef overi
gens onveranderd op ca f 1.480 millioetk
Centraal Bureau
Ned. Landbouw Comité
Omzet tot een recordhoogte gestegen.
Betere resultaten
Aan het jaarverslag over 1937/1938 der
Coöp. Aankoopver. „Centraal Bureau uit
het Ned. Landlbouwcomité" te Rotterdam
ontleenen we het volgende:
De omzet bereikte niet 1,1 millioen ton
een record. De voerartikelen hebben in de
ze omzetstijging het grootste aandeel ge
had, hoewel de meststoffen in hoeveelheid
een bijna even groot accres vertoonen. Het
artikel brandstoffen boekte een kleineren,
niet onbevrecligenden vooruitgang. De waar
de van den omzet bedroeg f 56.476.121
(V.j. f 45.587.974).
Voor de gezamenlijke diverse meststof
fen zijn de cijfers 568-433 ton v. j. 498.533
ton), vertegenwoordigende een waarde van
f 20.665.645,42 v.j. 17.293.148,54), voor voer
artikelen, incl. zaai- en pootgoed 454.756
ton (v.j. 375.264 ton) met een waarde van
f 34.721.242,28 (v. j. 27.300,353,09)aan brand
stoffen werd omgezet 78.714 ton (v.j. 74.580
ton) voor een waarde van f 1.089.233,49
(v. j. 994.472,41).
Na de voorgestelde gewone afschrijvingen
sluit de balans met een overschot van
f 69.511,48 (v. j. f 44.335,83), dat, na reser
veering van 20 voor uitbetaling aan de
Leden in aanmerking komt.
Het ledental onderging nagenoeg geen
verandering Het aantal in hel Bureau
vereeniigde aankoopcoóperaties bedraagt 520,
omvattende te samen ruim 65000 indivi-
dueele personen als lid.
KALEI DOSCOOP
De New Yorksche beurs opende
gister bij vrij levendigen handel op iets la
ger niveau. Later trad een licht herstel in,
onder invloed van gunstige berichten uit
het bedrijfsleven. De lichte koersstijgingen
deden echter opnieuw winstnemingen ont
staan, waardoor de beurs onregelmatig sloot
met winsten en verliezen tot één punt. De
omzet bedroeg 970.000 aandeelen.
Blijkens het vers'ag over 1937 van de
N.V. Amsterda m-J nva Rubber
C o m p. is het verliessaldo gestegen van
255.374 tot 256.216.
De Agefi maakt melding van verkla
ringen van twee leidende personen der C i e.
Générale Transatlantique over
een ontwerp voor den bouw van een nieuw
schip van hetzelfde type als de Normandie.
Het nieuwe schip zou sneller zijn en min
der luxueus ingericht. De accomodatie dei-
toeristen- en der derde klasse zou verbeterd
worden.
G~d. Staten van Noord-Hol
land stellen don Provincialen Staten voor
leeningen aan te gaan van 95.000 voor bij
dragen bouw nieuwe sluis te IJmuiden;
2.535.000 uitbreidingswerken P. E. N.;
347.000 uitbreidingswerken P. W. N.;
20.000 voor het Prov. Ziekenhuis nabij
San*poort; 15.000 uitkeering aan de Prov.
Ziekenhuizen voor onvoorziene werken.
Deze leeningen zuf.en worden aangegaan
tegen een reëele rente van ten hoogste 4 pet.
's jaars; de aflossingen zullen in gelijke of
afloopende termijnen geschieden in 40. 20
en 10 jaar.
