HEEMAF DE GROOTSTE DE KLEINSTE luchtverplaatser. breiding der exporten aan nog meer handen aantrekkelijk werk te geven. Het is wellicht om deze redenen, dat tot Heemaf het verzoek gericht werd juist in dit onafhankelijkheidsnummer een en ander omtrent den groei, tegen den druk der tijden in, mede te deelen. Immers juist de industrieën, die zich met de ver vaardiging van hoogwaardige kapitaal goederen bezighouden en die dus slechts floreeren, wanneer de bespaarde kapita len geïnvesteerd worden, zijn voor de volkswelvaart van grootere beteekenis dan door de aanhangers der koop krachttheorie veelal nog wordt erkend. Aangezien het besef toeneemt, dat het levenspeil juist in ons land niet zonder toenemenden export kan worden ge handhaafd en dat juist de electrotechni- sche nijverheid producten vervaardigt, Verticale Heemaf draai- stroomgenerator 8000 kVA, Ö00 omw./min, 6300 volt, met opge bouwde opwekdynamo zn hulpgenerator, voor le Waterkrachtcentrale Lamadjan (N. O.-I.). geheel nieuwe industrie te 'leggen. Van de laatste groote order van de Nederlandsche Spoorwegen werden alle uitrustingen en 200 motoren door Heemaf geleverd en van de eerste bestelling Dieselelectrische treinstellen 35 van de 40; tenslotte door het vervaardigen van electrische machines voor schepen, waar door de onafhankelijkheid ten opzichte van het buitenland eveneens werd bevor derd. Zoo hebben wij voor den flottielje leider „Tromp", (zie afbeelding tijdens de geslaagde vlootrevue), ca. 80 machines met een vermogen van ca. 1600 pk ge leverd, hetgeen U een bewijs moge zijn, dat Heemaf ook een minder vredelievende onafhankelijkheid kan, helpen bevorderen. bedrijfsleven zal kunnen bijdragen tot de zoo noodzakelijke verruiming der parti culiere werkgelegenheid ter leniging van het weer toenemende werkloosheids gevaar. Moge in de naaste toekomst die geest van zelfwerkzaamheid weer over de ko mende generatie ondernemers vaardig worden en de groepsbescherming wijken Onze onafhankelijkheid in verband met de ont wikkeling van onze electrotechnische industrie. „Op industrieel terrein valt in deze 40 jaren bewonderenswaardige vooruitgang te vermelden. Talrijke belangrijke ondernemingen zijn ontstaanandere groeiden uit tot tevoren ongekende afmetingen. Deze indiLstrieele bedrijvigheid heeft ertoe geleid, dat thans het aantal industrie-arbeiders in ons land ruim dubbel zoo groot is als 40 jaren geleden." Aan het boek van Prof. P. J. Blok: „Geschiedenis van het Nederlandsche Volk" kan met betrekking tot de in 1814 ingevoerde grondwet het volgende wor- den ontleend: „Niebuhr die toen ten tijde als af gezant der pruisische regeering met stemming valt waar te nemen, en zulks doordat aan beide tijdperken een uitput tende en verarmende periode vooraf ging. Ook nu denkt men aan herstel der verloren gegane welvaart, echter niet door het bereiken van een vrijere econo mie, doch door een te ver reikende over heidsbemoeiing. Ziet men vóór 1795 „de heeren" zorgen en in 1813 „de Prins", thans, 125 jaren later, laat men het maar al te gaarne over aan „Vader Staat". Gelukkig, dat mede dank zij die libe rale vrijheidslievende grondwet aan het einde der vorige eeuw een door liberale economie gedragen algemeene opleving geconstateerd kon worden, die in menig opzicht en op gezonde wijze, dus zonder kunstmatigheid, de bereikte onafhanke lijkheid van ons land verstevigde en zoo de welvaart tot vóór den wereldbrand van 1914 tot ongekende hoogte deed toe nemen. een financieel doel te Amsterdam was, zegt: „Giebt es ein bedeutendes Maasz der Freiheit (opm.: de nieuwe grond wet), so ist es ein liberales Geschenk des Prinzen, wozu ihn die öffentliche Stimme gar nicht nöthigt." De natie „was de resolutiën en de onlusten zo moede", dat zij alles gaarne aan „den Prins" overliet, en zou „slegts allengs wederom aan een vrije Rege ring gewend kunnen worden." Van groote volkskracht en werkelijke her leving getuigde een en ander niet en Niebuhr uitte dan ook zijn teleurstel ling, zijn verontwaardiging over de „algemeine Knechtschaft" en „Kraft- losigkeit". Prof. Blok vervolgt dan met te wijzen op den onzekeren toestand (zoolang Napoleon niet geheel overwonnen was) en op den zwaren druk der las ten, alsmede op de kw.ijning van den pas wederopkomenden handel en der fabrieken en op de herleving van den ouden partij wrok hier en daar. Men kan bij de herdenking van dit voor ons land zoo belangrijke jaar bij vergelijking met den tegenwoordigen toe stand moeilijk ontkennen, dat in den al- gemeenen toestand een groote overeen- HEEMAF aggregaat bestaande uit: draaistroomgenerator type DG 135-i 3500 amp. voor de N.V. Koninklijke Nederlandsche Zoutindustrie. .die met de beste ter wereld kunnen wed ijveren, verdient het wellicht aanbeveling om den lezers van dit blad eens wat meer van Heemaf mede te deelen. Iedereen kent het fabrieksmerk van deze onder neming, maar niet iedereen kan zich een voorstelling maken van het uitgebreide fabricageprogramma. Met een „sight seeing" met betrekking-*ot de uitgevoerde werken zullen wij dit1 doel waarschynlyk het dichtst benaderen. Tijdens den wereldoorlog van 1914 bleek al zeer spoedig, dat de productie van electrische machines hier te lande onvoldoende voor de stijgende vraag was. En dit was aanleiding voor Heemaf om met de fabricage van die machines en van electrische motoren aan te vangen. De hiermede gelegde basis werd na den oorlog verbreed: door de uitvinding van de zoogenaamde S.K.A.-motoren, welke de toen in zwang zijnde sleepringmotoren vrijwel geheel hebben verdrongen en welke S.K.A.- motoren in nagenoeg alle werelddeelen den weg hebben weten te vinden, zoodat Heemaf zich sedertdien ook tot een exportbedrijf ontwikkelde; vervolgens door de vervaardiging van electrische uitrustingen voor locomotieven en voor 3- en 5-wagentreinen, later uit gebreid met de fabricage van Diesel electrische uitrustingen, waarby van de ervaring van wereldfirma's geprofiteerd werd om in eigen land de basis voor een /min. en- 3 gelijkstroom dynamo's type GM 102, elk 385 kW, 1000 omw./mint Het zal den lezers niet verwonderen, dat de crisisjaren aan een exportbedrijf als Heemaf niet onopgemerkt voorbijgin gen., Dat zij er in kon slagen om zonder contingenteering of anderen steun haar onafhankelijkheid te bewaren, moge een aanwijzing zijn, dat in de toekomst by het herstel van een vrijere economie de herleving der zelfwerkzaamheid van het voor het „uit de boeien". Immers voor bestendiging van de vry- heid, die ons bij de terugkomst van Oranje gewerd en die in de tweede helft der vorige eeuw tot 1914 in tins land de welvaart in zoo hooge mate bevorderd heeft, zal terugkeer tot de beproefde paden een eerste voorwaarde blij'ken te zijn. f HEEMAF-wandtelefoontoestél-, Dat daarbij de industrieele ontwikke ling een groote rol gespeeld heeft en bij een toekomstig gezond welvaartsherstel wellicht in nog sterkere mate spelen zal, dank zij de beschikbare kapitalen, ar beidskrachten en grondstoffen, die inter nationaal een aanzienlijk grootere be hoef tenbevrediging toelaten, laat nauwe lijks twijfel. Tot één der takken van nijverheid, die tijdens de periode, welke wij nu her denken, een snelle opkomst te zien ge geven hebben, mag o.a. de electrotech nische industrie gerekend worden. Behalve dat uitnemende gloeilampen, radiotoestellen, kabels en geïsoleerde leidingen vervaardigd worden, vraagt de electrotechnische machine- en apparaten- industrie voorts de aandacht, omdat zij mede aan de spits staat en ook thans nog, zonder overheidssteun, hare producten over de wereldzeeën weet te voeren; paraat om bij de eerste aanwijzingen van pen yryer ruilverkeer door verdere uit- Voor Hr. Ms. Flottieljeleider „Tromp" leverde HEEMAF alle dynamo's en electro motor en c.a80 machines met een vermogen van ca. 1600 pk). mijnvegers leverde HEEMAF stofzuiger Die het kleine niet eert, Is het groote niet weerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 13