Spanningen in Tsjecho-Slowakije
WOENSDAG 14 SEPTEMBER 1938
EERSTE BLAD PAG. 2
Henlein heeft de brug tusschen
hem en Praag afgebroken
Op talrijke plaatsen zijn bloedige
incidenten voorgevallen.
Toe ii het bekend werd, dat in enkele Sudeten-Duitsche districten door
de Tsjeckoslowaaksche regeering de uitzonderingstoestand in het leven was
geroepen dit aantal districten is inmiddels tot elf uitgebreid, hebben
de Sudeten-leiders gistermiddag o.l.v. Henlein te Eger ten conferentie
gehouden. Besloten werd, aan de regeering te Praag een ultimatum te stel
len, waarin werd geëischt, deze uitzonderingsmaatregelen binnen zes uur in
te trekken.
Het politie-gezag, aldus het ultimatum, zou moeten worden toegekend aan
de burgemeesters der gemeenten, die voor de orde verantwoordelijk zijn.
De intrekking der maatregelen moet per radio bekend worden gemaakt.
Indien de regeering, dit ultimatum, dat om 17 uur 30 begon te loopen, niet
zou inwilligen, zouden de Sudeten-Duitsche leiders alle verantwoordelijkheid
voor de verdere ontwikkeling afwijzen.
In een toelichting wordt nog verklaard, dat de regeering had toegezegd,
icderen belangrijken stap, die zou worden gedaan in verband met den toe
stand, met de Sudeten-Duitsche leiders te bespreken en, hoewel deze leiders
tot half elf Dinsdagmorgen te Praag waren, had de regeering hen niet ge
raadpleegd.
In het Sudeten-Duitsche hoofdkwartie r aldus Reuter uit Praag, wordt ver
klaard, dat de acht punten van Karlsbad niet langer als grondslag voor
onderhandeling dienst kunnen doen. Als reden daarvoor wordt opgegeven,
dat de toestand zich reeds te ver ontwikkeld heeft. Ook wordt verklaard,
dat de Sudeten-Duitsche bevolking thans zoo opgewonden is, dat nog slechts
een volksstemming haar tevreden kan stellen.
Na een bijeenkomst van cwee uur heeft het Tsjechoslowaaksche kabinet
het Sudeten-Duitsche ultimatum beantwoord.
Vernomen wordt, dat dit antwoord geen inwilliging van het ultimatum
beteekent, maar de deur niet voor verdere onderhandelingen sluit.
Volgens inlichtingen, die welingelichte Tsjechische kringen te Parijs ont
vangen hebben, aldus Havas om half twaalf uit Parijs, zou de regeering te
Praag den leiders der Sudeten-Duitschers geantwoord hebben, dat, indien
de in sommige districten genomen veiligheidsmaatregelen op bezwaren slui
ten, de regeering te Praag bereid is, hierover met een delegatie der Sudeten-
Duitsche partij, welke naar Praag zou komen, te spreken.
Hieraan wordt toegevoegd dat, indien de Sudeten-Duitsche leiders bereid
zijn een proclamatie tot hun aanhangers te richten, waarin deze worden
aangespoord de wet en de openbare orde te eerbiedigen, de regeering er
geen enkel bezwaar in zou zien, de getroffen noodmaatregelen te herroepen.
Hei antwoord der regeering is overgebracht aan de Sudeten-Duitsche lei
ders, die nog geen mededeeling hebben gedaan van hun besluit
Vier Sudeten-Duitsche eischen
Volgens het D.N.B. hebben de Sudeten-
Duitschers aan ministeripresident Hodza
vier eisohen gesteld, waaronder ook de reeds
gemelde, nl. onmiddellijke opheffing van "I
standrecht.
In Sudeten-Duitsche kringen wordt mee
gedeeld, dat de politieke commissie van
partij met de delegatie gisteren te Eger i
.toestand heeft bestudeerd, die ontstaan was
door de incidenten der laatste dagen en de
maatregelen der regeering. De delegatie ver-
klaarde hierbij, dat de Tsjecho-Slowaaksche
minister-president sedert Februari van dit
!(jaar herhaaldelijk gezegd heeft, dat de regee-
ring niets van beteekenis zal ondernemen,
zonder vooraf met de Sudeten-Duitsche par-
lij te overleggen. Ofschoon vier leden der
•delegatie Dinsdag tot half elf te Praag waren
en zelfs in telefonische verbinding met het
bureau van den minister-president stonden,
hoeft de regeering, zonder overleg te plegen
met de leiding der Sudeten-Duitsche ipartij,
buitengewoon vérstrekkende maatregelen ge
nomen. Zij heeft versterkte gendarmerie- en
militaire afdeelingen in Duitsche districten
gelegd en over groote Duitsche gebieden
door middel van dén radio-omroep het stand
recht afgekondigd.
Na de beraadslaging heeft de plaatsver
vanger van Henlein, Frank, namens Hen
lein aan den minister-president den volgen
den eisch gesteld:
„Het bestuur der Sudeten-Duitsche partij
stelt vast, dat een groot aantal Sudeten-
Duitschers door staatsorganen en Tsjechi
sche grensbeambten gedood of gewond zijn.
Onder deze omstandigheden acht 't bestuur
zich niet in staat, vrij en onbeïnvloed met
de regeering over recht en lot der Sudeten-
Duitschers te onderhandelen, indien de re
geering niet de volgende maatregelen treft:
le. De afkondiging van het standrecht
■wordt terstond tenietgedaan,
2e. Uit alle districten met een Duit
sche meerderheid wordt de staatspolitie
teruggetrokken. De uitoefening van het
politiegezag wordt opgedragen aan bur
gemeesters en gemeentebesturen, die ook
moeten zorgen voor de samenstelling der
vervangende organen voor handhaving
yan orde en rust
3e. De gendarmerie en alle andere or
ganen van defensie moeten tot hun nor
male sterkte teruggebracht en tot hun
normale functie beperkt worden. Zij
moeten met de burgemeesters en ge
meentebesturen in overleg treden, om
verder bloedvergieten te voorkomen.
4e. Alle militaire formaties moeten pp
zuiver militaire terreinen teruggetrok
ken worden en van de burgerbevolking
verwijderd gehouden worden.
rAlle bijeenkomsten verboden
De regeering te Praag heeft alle bijeen
komsten, politieke en niet-politieke, zoowel
in besloten ruimten als in de open lucht,
verboden.
Dit verbod strekt zich uit tot optochten ol
1 andere ondernemingen van dezen aard.
'Kundt gaat naar Hodza
Reutor meldde gisteravond uit. Praag, dat
'de Sudeten-Duitsche afgevaardigde Kundt
aldaar wordt venvacht om nieuwe onder
handelingen met Hodza te beginnen. Verao-
1 men wordt, dat Hodza in antwoord op hei
ultimatum der Sudeten-Duitschers den afge
vaardigde Frank heeft uitgenoodigd naar
Praag te komen, om den toestand te bespre
ken, daarbij nadruk leggend op de mogelijk
heid om tot een overeenkomst te komen,
welke een pacificatie teweeg zou brengen.
Frank antwoordde, dat Kundt naar Praag
zou komen. Deze was reeds per auto ver
trokken.
Opwinding te Praag
Ongeveer S0.000 personen bewogen zich
gisteravond door de hoofdstraten van Praag.
De politie moest versterkt worden door
manschappen uit omliggende plaatsen.
Eenige lichtingen van de nationale garde
zijn gemobiliseerd voor de handhaving van
de orde. Groepen van meer dan vijf per
sonen worden onmiddellijk verspreid.
De Duitsche huizen te Praag en in het
bijzonder, dat, hetwelk het eigendom is van
het Duitsche gezantschap, zijn gesloten.
Sterke politiei'roepen staan voor alle Duit
sche huizen opgesteld.
De opwinding onder het publiek is vrij
groot, doch tot dusverre wordt geen melding
gemaakt van incidenten. Door middel van
den radio-omroep heeft men de bevolking
tot kalmte gemaand.
Gwatkin» Stopford en Peto zijn
van Praag naar Noord-Bohemen vertrokken,
om een onderzoek naar de incidenten in te
stellen.
Henlein acht onderhandelingen
onmogelijk
Reuter meldt uit Londen:
Door den Tsjechisohen gezant te Londen
werd medegedeeld, dat Henlein door
zijn secretaris aan minister-president
Hodza heeft laten mededeelen, dat onder
de gegeven omstandigheden verdere onder
handelingen niet mogelijk zijn.
Tegelijkertijd heert Henlein zijn dank en
gevoelens van waardeering doen overbren
gen aan degenen, die tot dusver de onder
handelingen hebben gevoerd. Hij noemde
met name Kundt en Dr. Sebekowsky.
Morgen de kritieke dag?
De algemeene opvatting te Praag is, vol
gens Reuter, dat 15 September, de datum
waarop te Aussig het congres van de Su
deten-Duitschers zal worden geopend, de
volgende kritieke dag zal zijn. Indien dan
nog geen regeling zal zijn tot stand geko
men, zal de kiwstie van het plebisciet zeer
zeker formeel aan de orde worden gesteld.
Talrijke incidenten
Op verschillende plaatsen raakt
de bevolking slaags
Na de rede van Hitier neemt het aantal
incidenten in de streken met gemengde be
volking toe. Te Asch, het hoofdkwartier van
Henlein, hebben 8000 personen betoogd. Tsje
chische naamborden werden afgerukt, een
agent werd van zijn motorrijwiel geworpen,
zoodat hij ernstige verwondingen opliep.
In de omgeving van Karlovy Vary werden
telefoonleidingen doorgesneden.
Te Loket zijn de arbeiders in staking ge
gaan, de kinderen gaan niet naar school en,
de winkels zijn gesloten. Vierduizend per
sonen hebben hier gedemonstreerd.
Te Perstein hebben 1500 menschen be
toogd. Van den kerktoren af werd op een
militaire afdeeling geschoten, waardoor een
soldaat om het leven kwam. Ook een Hen-
leinist werd hier gedood
Te Cheb zijn de ruiten van Tsjechische en
Joodsche winkeliers vernield. Politie heeft
de aanvallers met den gummiknuppel uit
een gejaagd. Drie gendarmes en een i
festant werden gewond.
Te Varnsdorf hebben zesduizend personen
geëischt, dat de grensafs lui ting geopend zoi
worden. De douane-beambten moesten zwich
ten en 500 personen begaven zich op Duitsch
gebied
Ernstige gebeurtenissen te Eger
Volgens het D.N.B. was gisteren de Sude-
tenstad Eger geheel met hakenkruis-vlaggen
getooid. Toen omstreeks acht uur de arbei
ders de fabrieken binnengingen en zich
groote groepen kinderen op weg naar school
bevonden, werden plotseling op het markt
plein, waar juist jaarmarkt wordt gehouden,
door verscheiden manschappen der staats
politie een aantal schoten op de menigte af
gevuurd. Daarbij werd de veertig-jarige
Miklas Gibner door een schot in het hoofd
gedood Zes andere voorbijgangers liepen
ernstige verwondingen op.
De toegang tot het marktplein en daar
mede tot de jaarmarkt, werd afgezet. De
koopvrouw enbraken in allerijl haar kraam
pjes af. Direct werden te Eger alle bedrijvi
en zaken gesloten en de schoolkinderen na:
huis gezonden.
Om negen uur trokken militairen de stad
binnen. Zij verspreidden volksoploopen. Er
staan acht pantserauto's gereed. Het aantal
gewonden zal wellicht nog stijgen.
Nog steeds hoort men in de straten schie
ten. De Sudeten-Duitsche partij heeft bevolen
dat de bewoners zich niet op straat moeten
begeven. Slechts in trapportalen staan ang
stige lieden bijeen. In alle uithoeken der
stad wordt nog steeds gevuurd.
Da te Eger vertoevende Engelsche -waar
nemer Sutton Pratt heeft het lijk van den
neergeschoten Gibner geschouwd. Aan Benes,
Hodza en Czernv heeft de stad Eger protest
telegrammen gezonden.
Britsch waarnemer beschoten
Reuter verneemt, dat op den aan de Brit-
sche legatie verbonden majoor Sutton Prart,
die een bezoek bracht aan Eger juist toen
daar in de straten door pantserwagens werd
geschoten a bout portant een schot is gelost
door een Tsjeohischen officier. Geluklcij
miste het schot echter doel.
Sutton Pratt had voor den dienstdoende»
officier zijn kaart uitgestoken, om te laten
zien, dat hij zich ambtshalve ter plaatse be
vond. De officier loste daarop een schot op
hem. Sutton Pratt begaf zich na het gebe
de naar het politiebureau, waar hij wist Ie
bewerkstelligen, dat het schieten werd ge
staakt
Politic jaagt betooging uiteen
De commandant van de staatspolitie te
Krummau heeft eergisteren uit Budweis
twee vrachtauto's met politie en gendarme
rie laten halen, die met. karabijnen en ma
chinegeweren waren gewapend. Toen zich
nu evenals in andere Sudeten-Duitsche ge
bieden ook hier de bewoners tot het houden
van vreugdebetoogingen verzamelden, trad
de politie gewapender hand tegen de ruim
twee duizend koppen tellende menigte op en
slechts aan het ingrijpen van den district-
leider Johst was hét te danken, dat inciden
ten werden voorkomen.
Toen Johst naar de politie ging, om tegen
de arrestatie van Sudeten-Duitschers te pro
testeeren, werd hij voor de oogen der politie
door communisten aangevallen. In 't wacht
lokaal zag hij zich voor een maehinegewee
geplaatst, dat door een gendarme gereed g*
houden werd.
Bij het uiteengaan werden de leden van
de Sudeten-Duitsche partij door communie-
ten en Tsjechen uit een hinderlaag aange
vallen, waarbij tien personen werden ge
wond. van wie een ernstig.
Gisteren trok een zes duizend koppen tel
lende menigte door de straten der stad en
protesteerde onder het zingen van Duitsche
liederen tegen de Tsjechische provocaties.
De scholen zijn gesloten.
Salvo te Karschau
Het Sudeten-Duitsche persbureau meldt
uit Kaschau; Na een betooging op 't markt
plein, welke volkomen rustig verliep, heeft
de gendarmerie zonder voorafgaande waar
schuwing een salvo gelost op de vreedzaam
naar huis gaande voetgangers.
Er zijn drie dooden en een aanzienlijk
aantal zwaar gewonden.
Te Gottesgabe (Bozidar) in Noord-Bohe
men hebben Sudeten-Duitschers het postkan
kantoor bezet cn verwoest. Alle telefoon
kabels werden vernield
Te Mariënhad is volgens het D.N.B. de
politie teruggetrokken en wordt het verkeer
geregeld door leden van de F. S. rnet een
hakenkruisband om den arm. Ook de mili
tairen zijn teruggetrokken. Nog slechts een
kleine afdeeling staatspolitie ligt in de
kazerne.
Verdere incidenten
PRAAG, 13 September (Havas). Havas
geeft de volgende lezing van de incidenten,
welke zidh gisteren hebben voorgedaan.
Te Sohoenpreisel hebben eenige honderden
Sudeten-Duitschers Tsjechische voorbijgan
gers aangevallen. Zij hebben de ruiten van
Tsjechische zaken vernield. Vervolgens
kwam het tot een waren slag tusschen de
Tsjechisdlie en de Duitsche menigie. Een
Tsjech werd doodelijk gewond aangetrofefn
in de vitrine van een winkelzaak. Tijdens
dit gevecht werd ook een Sudeten-Duitscher
gewond.
Te Cheb (Eger) heeft een menigte van
K) tot 1000 personen geprobeerd, het Volks
huis der socialistische partij te bestormer.
Na de ruiten te hebben vernield van do
eerste en tweede verdieping wilden de be-
toogers de deuren forceeren, doch zij werden
teruggedrongen door de arbeiders, die zich
in het gebouw bevonden.
Het ge-vecht duurde drie kwartier.
De Sudeten-Duitschers hebben meer dan
twintig schoten gelost. De Tsjechen verde
digden zich met stokken en stoelen.
In denzelfden tijd reden mannen der F. S.
op motorfietsen door de straten. Hun rijwie
len waren voorzien van haJkenkruisviaggen.
Later vernielden de betoogers de ruiten
van verscheiden winkelzaken.
Te Asch werden de straten door de F. S.
afgesloten. De Sudeten-Duitschers hebben er
de kruispunten van wegen bezet
Een nationaal-socialist probeerde te schie
ten op den secretaris der socialistische
partij, die voorbijkwam op zijn motorfiets-.
Te Nydeck (Neudeck) hebben 4000 leden
der Sudeten-Duitsche partij tie. ruiten ver
nield van de Arbeiderscoöperat. Inkoopver
eeniging. Zij hebben de deur van het Volks
huis der socialistische partij ingeslagen. De
arbeiders, die zich vannacht naar hun werk
in dr fahrkken begaven, weiden aangeval
len door leden der partij van Henlein.
Te Usti nad La hem (Aussig) werd een
hakenkruisvlag geheschen op het balkon
van cafc Fa Ik
Te Jablonee (Gablonz) hebben de aanban
gers van Henlein een optocht gevormd-
waaraan meer dan 10.0(10 personen deelna
men. De menigte riep „Heil Hitler". Van het
stadhuis wapperde de hakenkruisvlag. De
politie was onmachtig, de orde te herstellen,
zoodat militairen tusschenbeide moesten ko.
men. Een F. S.-man vernielde den band van
een militaire auto. Hij werd door de politie
gearresteerd. Tijdens het verhoor stond een
geweldige menigte voor het politiebureau.
De toestand was zeer gespannen. Men vrees-
do bloedvergieten.
Een beambte, die een berooger wilde on
dervragen, werd gedwongen hem los te la
ven- nadat hij slechts zijn naam had opge
schreven. De politie en het leger zijn thans
te Gablonz in alarmtoestand gebracht. Zij
bezetten het centrum van de stad.
MARIENBAD, 13 September. (Havas).
Vanochtend om elf uur hebben do Hcnlein-
isten het consigne gegeven, dar alle winkels
moesten sluiten en het werk in de fabrieken
moest worden stopgezet. Aan de huizen werd
de hakenkruisvlag geheschen. Burgers, ren
hakenkruisvlag om den arm, regelden gedu-
ji i,
Te Zandvoort is een gedeelte van een wrak aangespoeld, waarop de naam
..Snow White" te lezen staaten vermoedelijk afkomstig is van den Finschen
schoener „Snow White", welke enkele weken geleden op den „Pannekoek"
nabij Den Helder is gestrand.
Ivorol is tandpasta en mondwater tegelijk, want
het overvloedige, desinfcctcercnde schuim reinigt niet alleen Uw tanden, maar óók Uw geheel e mond. Ivorol (Nieuw recept) .Tube 60—40 en 25 c,
rende twee uur het verkeer in plaats van
de politie. De grootste Joodsche w inkels zijn
gesloten, de eigenaars hebben zich naar
Praag begeven. De openbare diensten wer
den niet belemmerd.
Te Hassclbach heeft een inzittende van
een auto uit het buitenland- die moest stop
pen, geschoten op een gendarme. Daarna
schoten ook andere personen op de gendar
merie.
Te Nemanice hebben inzittenden van een
vrachtauto, die moest stilhouden, op de gen
daimerie geschoten. De politie beantwoordde
het vuur. doch moest zich terugtrekken.
Toen versterking aanrukte, vond men in de
auto het lijk van den eigenaar. Tot degenen,
die op de gendarmerie geschoten hebben-
behoort de burgemeesfer van Niznice.
Te Perstein werd het station bezet door
Henleinisten, die de hakenkruisvlag he-
schen. Op vele plaatsen zijn betoogingen
gehouden.
Te Bezdruzice zijn schoten gelost op de
gendarmerie en een Tsj-cchischen ambtenaar
Voor Uw Stofwisseling
DE BLOEDZUIVERENDE MAAGVERSTERKENDE
ONTLASTINGPILLEN
van Dp. J. B. MEENK
40 ct. p. doosje.Verkrijgb. bij apothekers en drogisten
Poolsch parlement ontbonden
De president der Poolsché republiek
heeft Dinsdagmiddag om twee uur een
decreet uitgevaardigd, houdende de ont
binding van het parlement.
De verkiezingen voor de kamer zullen
worden gehouden op 6 November, die
voor den senaat op 12 November.
Het nieuws heeft in politieke kringen
te Warschau sensatie verwekt.
De ontbinding van het parlement wordt
n het decreet van den staatspresident ge
motiveerd met de aanzienlijke wijzigingen,
die zich in het binnenlandsche politieke
leven sedert de laatste parlementsverkiezin
geni hebben voorgedaan en door de noodza
kelijkheid, die steeds sterker gevoeld wordt,
in breede lagen der bevolking, dat actiever
wordt deelgenomen aan den arbeid voor den
staat
De president zegt: „Ik achtte mij ver
plicht, de kamers te vernieuwen, opdat het
nieuwe parlement een betere weerspiegeling
kan zijn van de stroomingen in het land".
Het nieuwe parlement zal zich over de
•nieuwe kieswet moeten uitspreken.
LAND- EN TUINBOUW
De Algem. Ned. Zuivelbond
De voorzitter bepleit meerdere eenheid
Zooals we gisteren reeds meldden heeft de
F. N. Z. te Nijmegen de algemeene jaarver
gadering gehouden.
In zijn openingswoord wees de voorzitter,
de heer L. F. B r i t z e 1, erop, dat de coöpe
ratieve zuivelbereidingen de laatste vijf jaren
een hooge vlucht heeft genomen. Hij was
van oordeel, dat een veel grooter samenwer
king der coöperaties noodzakelijk is. Het fe
deratieve karakter van de F. N. Z. heeft
gunstig gewerkt voor de aangeslotenen. Er
zijn beroeringen, niet alleen door de crisis.
Een der voornaamsten is wel de reeds toe
nemende macht van het grootkapitaal. Hier
tegen te strijden acht men noodig, doch men
vergeet wel eens het grootste en beste wapen:
de boereneenheid.
Er hapert hier nog wel iets. Men moet zoo
spoedig mogelijk weer komen tot zoo groot
mogelijke eenheid.
Mond en Klauwzeer
Te Amersfoort en in de omliggende
dorpen heerscht in thans vrij groote mate
het mond- en klauwzeer. De ziekte is thans
nog niet kwaadaardig. Sterfgevallen zijn
nog niet voorgekomen.
Te C a p e 11 e a. d. IJ s e 1 neemt deze ziek
te onder het vee nog steeds toe. Telkens
worden nieuwe gevallen aangegeven.
Te E verdingen heeft deze ziekte ook
weer intrede gedaan. Het vee van den vee
houder van Eek is thans aangetast.
Te Hoofddorp breidt hei' mond- en
klauwzeer sterk uit. Op een veertigtal boer
derijen komt deze ziekte onder het vee voor.
Te Oud-Al bias zijn reeds 50 gevallen
geconstateerd.
Het mond- en klauwzeer laat ook de vee
stapels in het Wes11 and niet ongemoeid;
in vrij snel tempo breidt het aantal gevallen
zich iederen dag uit.
In N a a 1 d w ij k zijn thans ruim veertig
gevallen; in 's-G ravenzande werden tot
nu toe plm. 35 veestapels door de ziekte
aangetast.
Ook in andere plaatsen zijn tientallen ge
vallen van mond- en klauwzeer gesigna
leerd.
Te IJselmondc zijn gister weer drie
nieuwe gevallen aangegeven.
Te Z o e t e r in e e r werden ongeveer weer
20 aangiften gedaan. Twee dieren zijn be
zweken.
TeZuidland zijn gister twee nieuwe ge
vallen aangegeven van deze ziekte onder
't vee en wel door A. Peters en A. Oosthoek.
Bijen en Coloradokever-bestrijding
Men meldt ons uit Gorinchem:
In de Alblasserwaard is het een slecht
bijenjaar geweest. Er is weinig honig ge
wonnen. De vereeniging tot bevordering der
bijenteelt, afdeeling Hardingsveld—Giesen-
dum, besloot den volgeuden zomer met de
bijen de heidestreken op te zoeken.
Door bijenhouders wordt er over geklaagd,
dat de bespuiting van de aardappelvelden
met loodarsenaat tegen den Colorado
kever vele bijen het leven heeft gekost.
UIT OOST- EN WEST-
INDIE
BATAVIA, 13 Sept. (Aneta). Op 19 Sept. ml
het Indische eskader van Suerabaja vertrek
ken voor een oefentocht ap den Indisölien
Oceaan. Aan deze oefening zulten deelne
men twee kruisers, een divisie torpedoboot-
jagers en een divisie onderzeeërs, benevens
twee groepen vliegtuigen. De oefeningen
vangen aan met dag- en nacht-schietoefenin
gen, waarna gezamenlijke, hoofdzakelijk
tactisclhe oefeningen op dien Oceaan worden
gehouden. Enkele manoeuvres zullen plaats
hebben onder leiding van den commandant
der zeemacht, die zich daarvoor aan boord
van de „De Ruyter" bevindt. Op 12 en 13
Oct. zal de Goeverneur-Generaal de oefenin
gen bijwonen.
DE ZAAK-MARGADANT
MAKASSAR, 13 Sept. (Aneta). De Raad
van Justitie maakte hedenmorgen een aan
vang met de zaak tegen twee beklaagden,
nl. K. Jr.. en diens chauffeur, welke affaire
ten nauwste verband houdt met de bekende
za ak-Margadan t.
De officier van justitie, Mr Jonkman,
hield een inleiding en verklaarde, dat, bij
eventueele veroordceling van beklaagden,
het vonnis tegen wijlen Margadant zou kun
nen worden herzien. Bij vrijspraak echter
zou ook herziening niet uitgesloten zijn.
Het verhoor van beklaagden verliep lang
zaam. Beiden ontkenden.
NVv.hJ. GILTAY ZN
BOEKBINDERIJ
DORDRECHT TELEF. 4991
KUNST
Meesterwerken uit vier eeuwen
De 30.000ste bezoeker
Het bezoek aan de jubileumtentoon
stelling „Meesterwerken uit vier eeuwen
in het Museum Boymans te Rotterdam is
de laatste dagen, in het bijzonder dank zij
de openstelling des avonds, nog stijgende
geweest. Een week nadat de 25.000ste be
zoeker genoteerd was passeerde reeds de
1000ste belangstellende de controle: het
as de kunstschilder Kees van Ameijden
uit Rotterdam, die van den directeur een
doorloopend toegangsbewijs tot de tentoon
stelling ontving, benevens den beschrijven
den en den geillustreerden catalogus.
DAMMEN
KAMPIOENSCHAP
VAN ZUIDHOLLAND
Donderdagavond a.s. zal in het Oude Raad
huis te Rotterdam, de laatste ronde ge
speeld worden met de volgende partijen:
an FranekIdzerda, IvensHam en Coster
-Bax.
De afgebroken partij IdzerdaCoster is
natuurlijk van he; grootste belang. Idzerda
staat gunstig en als hij wint (de partij wordt
"dr Donderdag uitgespeeld), dan maakt hij
n prachtige kans op de eerste plaats.
Hoe het ook zij, de strijd om den titel gaat
nog slechts tusschen de Rotterdammers. De
Haagsche speler van Franek heeft alleen nog
een kleine theoretische kans,
HfliwaraKssM
Hoogste stand 7G6.3 te Szegedin in Hon-i
garije.
Laagste stand 728.6 te Sodankyla in Lapi
land.
Stand vanmorgen half twaalf 760.3.
WEERVERWACHTING
In het Zuid-Oosten meest, matige Westelij
ke wind, meest zwaar bewolkt, wéinig of
geen regen, iets koeler. Overigens matige tij
delijk krachtige Westelijke tot Noord-Wea-
telke wind, zwaar bewolkt tot betrokken,
met waarschijnlijk regen, koeler.
ALGEMEEN WEEKOVERZICHT
Het gebied van hoogeluchtdruk op den
ocean nam verder in beteekenis af. In het
noordwesten op den oceaan kwam echter
een nieuw gebied van hooge drukking tot
ontwikkeling. De depressie over Scandina
vië trok naar het noordoosten af; secundaire
storingen lagen hedenmorgen over Dene
marken en over midden-Engeland. Ver in
het westen op den oceaan kwam een nieuwe
depressie tot ontwikkeling. In Scandinavië
waait een krachtige noordwestelijke wind
met buiig weer. De temperatuur is hier,
evenals in Schotland .aanienlijk gedaald.
Op de Britsche eilanden varieert de wind
tusschen noord en west. met zware bewol
king en regen in midden-Engeland. Ook
Denemarken valt regen. Langs de
Duitsche noordkust waait een krachtige
westelijke wind. Overigens is op het vaste
land van west-Europa de wind meest zwak,
de bewolking licht met echter veel och
tendmist.
Voor morgen wordt voor ons land ook
afkoeling verwacht bij matigen, tijdelijken
krachtigen westelijken tot noordwestelijken
wind. Regen is waarschijnlijk, uitgezonderd
in het zuidoosten van het land, waar de
regen vermoedelijk niet van veel betee
kenis zal zijn.
T^F.RMOWETFRSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 18.0 C.
15 Sept. Van 's av. 7,46 u. tot 'smorg. 6.06 U
FINANCIEELE
KALEIDOSCOOP
Op de New-Yorksche beurs heerschte
er het laatste uur een paniekstemming .wel
ke zich openbaarde in een aanbod van meer
dan een milLioen aandeelen in nog geen uur
tijd.
De opening was vast. Later op den dag
veranderde deze plotseling in „flauw" toen
bekend werd, dat de Sudeten-Duitschers een
ultimatum hadden gesteld. Toen kwam het
groote aanbod ,niet alleen van handelaren
doch ook door beleggerstrusts ,die een oor
log en dus beurssluiten vreesden.
Het aanbod van o.a. General Motors, en U.
S. Rubber was zoo groot ,dat zelfs tijdelijk
gestaakt moest worden. De verliezen bedroe-
:n van 1 tot 7 punten.
Alleen het laatste uur werden ruim
1.000.000 aandeelen verhandeld.
De totale mozet bedroeg 1.700.000.
Ondanks de verzending van 24 millioen
gulden aan goud per Statendam is de goud
voorraad van de Nederlandsche Bank niet
teruggeloopen, integendeel nog met een half
millioen. toegenomen en bedraagt thans
f 1.481.020.000 tegen f 1.265.082.000 een jaar
geleden. Toch is de afgeioopen week een
drukke week geweest. De goudvoorraad in
het buitenland is opgeloopen tot 210 millioen
gulden dat is 32 millioen meer dan de vorige
week.
Het saldo van „anderen" is met 16 millioen
teruggeloopen tot 700 millioen ,wat wijst op
eenige oppotterij.
Door de nog toenemende groote vraag
dollars is de koers hiervoor te Londen
nog hoog, nl. 4.804, dus iets lager dan eer
gisteren. De Fransche franc en de gulden
bleven op gelijk peil.
Door het Rotterdamsche Beleggings-
Consortium is een voorstel voor de eerstvol
gende aandeelhoudersvergadering ingediend
om het nominale kapitaal van 10 millioen,
dat reeds geheel geplaatst is op 25 millioen
gulden te brengen.
