radDD
KA ZO
STORK
WOENSDAG ïo AUGUSTUS 1938
EERSTE BEAD PAG. a
RONDBLIK
OORLOG OF VREDE?
Het grensconflict op het Russlsch-Mand-
Bjoerijsoh-Koreaansch drielandenpunt, de
streek waarin de allengs befaamde heuvel
Van Tsjang Koe Feng is gelegen, begint ge
leidelijk een ander aspect te vertoonen. Aan
vankelijk leek het erop, alsof een onuitge
lokte opmarsch van Russische troepen, ge
volgd door een Japanschen tegenaanval,
welke het veroverde gebied weer terugnam,
en zoo het status quo ante herstelde, de
eerste fase, die der gewapende botsingen,
had uitgemaakt, en dat nu verder het woord
aan de onderhandelaars en het diplomatieke
verstand zou zijn. Helaas is deze verwach
ting beschaamd; men gaat wel door met
besprekingen, doch eveneens en gelijktijdig,
Jnet het bloed vergieten.
De Japansche tegenaanval was reeds
meer, dan men in verschillende wereldcentra
had meenen te moeten verwachten; men had
zich daar niet voorbereid op het on
middellijk terugslaan van den slag, omdat
men vermoedde, dat zulks een oorlog zou
beteekenen. Intusschen is het zoo'n vaart
niet geloopen. De politieke „lucht" blijkt in
dit seizoen even „sterk" te zijn als de
Zomerhemel, welke evenmin, ondanks on-
weder en plasregens, zich durend bewolken
wil. Het gevolg is, dat men ginds, in het
ÏVerre Oosten, zich meer en meer met het
bestaan van de onderlinge vijandigheden
begint vertrouwd te maken. Achter de loop-
gravenlinies verzamelt men zijn tanks, zijn
geschut, zijn voorraden, alsof men ermede
meent te moeten rekenen, dat deze affaire
wel eens van langen duur zou kunnen zijn.
Is er uit het smeulende vuur, dat zoolang op
deze niet gemarkeerde grensgebieden heeft
gewalmd en gerookt, geleidelijk-aan bezig
een open, ofschoon nog plaatselijke brand
te ontstaan?
In Moskou beraadslaagt men en neemt
opgewonden vaderlandsche resoluties aan,
precies alsof men niet bolsjewiek, doch aan
hanger van onverschillig welke „burger
lijke" partij was. In Tokio houdt men even
eens consult, doch hier zijn het de generaals,
de ministers, de kopstukken, die bij elkan
der komen, omdat zij klaarblijkelijk met een
hoofd vol zorgen zitten. Er worden daar
momenteel met overleg twee belangrijke
zaken tegen elkander uitgewogen. Wij be
doelen de „eer van den samoerai", den Ja
panschen krijgsman, die niet gedoogt dat
een aanval niet gruwelijk wordt gestraft,
en het algemeen belang van Japan als natie.
Het Japansche volk in zijn breede lagen is
niet rijk; vooral de povere boerenbevolking
weet, wat gebrek is en ontbering. Het land
zucht onder zijn menschenovervloed, zijn ge
brek aan voedselproductie, het door 't Chi-
neesche avontuur wegslinken van afzetge
bied en kapitaal. Moet men een tweede
ontzaglijk groot menschenreservoir lek stoo-
ten, en nieuwe stortvloeden tegemoet zien,
met andere woorden, na de Chineesche nu
ook de Russische volken tegen zich in bloed-
Veete brengen? Tokio overweegt oorlog en
vrede en doet zulks in de overtuiging, dat
het thans voor een keerpunt in Japans mo
derne historie is geplaatst.
In de overige wereld blijkt men, merk
waardig genoeg, bezig te herademen. Men
schijnt daar aan te voelerf, dat geen andere
machten zich gereed houden bij te sprin
gen. zoo uit de huidige gevechten een offi-
cieele oorlog mocht worden verklaard.
Duitschland, Italië, Groot-Brittannië rusten
Op hun wapens en maken zich gereed voor
meerdere onderlinge toenadering, o.a. door
een luchtpact, dat zoowel de eene als de
andere partij gevoel van gerustheid kan
verschaffen. Vandaar dat zoowel luchtgene-
raal Vuillemin als luchtmaarschalk Balbo
momenteel te Berlijn vertoeven, en men
erop rekent dat luchtmaarschalk Goering,
na het overleg met zijn Italiaanschen en
Franschen collega, een bezoek aan Londen
zal gaan brengen. Terwijl in het Verre Oos
ten het oorlogsvuur op uitbreken staat,
consolideeren dus de Westersche machten
den vrede.
Whisky Soda
C ar am e II a
Van Lonk a
te Breda
KOMT ER EEN RUSSISCH-
JAPANSCHE OORLOG?
Consulten in de
Japansche hoofdstad
De Japansche minister van oorlog, ge
neraal 11 a g a k i, heeft gisternacht te
Tokio een spoedconferentie van leger
leiders bijeengeroepen, waaraan behalve
de vice-minister van oorlog, generaal
T0 j 0, ook gen. Nakamoera en kolo
nel Sato deelnamen. Tegelijkertijd vond
een eveneens met spoed bijeengeroepen
conferentie plaats van den vice-chef van
den gcneralen staf met alle afdeelings-
chefs.
Te Tokio is men van meening, dat be
slissingen zijn genomen omtrent het
grensgeschil van Tsjang-Koe-Feng, en
dat Japan thans definitief zijn houding
t.o.v. Rusland bepaald heeft.
De besprekingen te Moskou
In bevoegde Japansche kringen wordt er-
nomen. dat Litwinof en Sjigemitsoe
binnenkort een derde onderhoud zullen heb
ben op een nader door de beide diplomaten
te bepalen datuoa
In dezelfde kringen is men van meening,
dat het tweede qpderhoud op 6 dezer gems-
zins de hoop op een diplomatieke regeling,
die na het onderhoud van 4 Augustus ont
staan was. vernietigd heeft. Men acht hel
waarschijnlijk, dat men tot een accoord zal
komen over staking der vijandelijkheden en
neutralisatie van een strook van het gebied
tusschen de tegenover elkaar liggende infan-
terieën.
Japatj zal dan bereid zijn te onderhande
len over de instelling van een commissie, be
last met het afbakenen van de grens. Het
zal zelfs in een geest van verzoening ermede
accoord gaan, dat deze commissie bestaat uit
Russen, Mandsjoes en Japanners in de ver
houding van twee Russen tegen een Mand-
sjoe en een Japanner. Het is de wensch.dat
deze commissie den weg effent tot de in
stelling van andere commissies, die de kwes
tie der grensgeschillen in haar geheel zou
den regelen, daar Tokio, volgens de herhaal
de verklaringen van Oegaki, tot hartelijke
betrekkingen met Moskou wil komen.
De strijd duurt voort
Volgens de jongste berichten zou de strijd
ten noorden van Tsjang-Koe-Feng nog aan
den gang zijn. Het front communiqué meldt,
dat de Japanners talrijke heuvels, waar
onder de hoogten van Tsjang-Feng, bezet
houden.
Naar Domei voorts meldt, zijn achter het
Sovjet-Russische front tal van tanks gecon
centreerd. De grenslijn wordt nog steeds door
Sovjet-Russische vliegtuigen bedreigd.
Bij de laatste luchtaanvallen werden vier
Korean én gedood en tien andere ernstig
gewond. Men wijst hier evenwel erop, dat
totdusverre nog geen luchtaanvallen op troe
pen of militaire instellingen op Koreaansch
of Mandsjoerijsch gebied hebben plaats ge
had.
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
HET ROODE SPANJE IS OPTIMISTISCH
In een te Barcelona gehouden bijeenkomst
van de permanente deputatie van de cortes
hebben Negrin en DelVayo een uit
eenzetting gegeven van den militairen en
buitenlaindsch politielken toestand. De depu
tatie verleende haar goedkeuring aan het
werk der regeering.
Men meent voorts te weten, dat een der
belangrijkste verklaringen van Negrin, tij
dens een uiteenzetting voor het nationale co
mité der socialistische partij, was, dat het
parlement optimistisch gestemd is ten aan
zien van de voortzetting van den oorlog.
Negrin zou de verzekering hebben gegeven,
dat alle maatregelen genomen zijn voor een
voortzetting van den strijd gedurende den
winter en zelfs gedurende het voorjaar.
SLACHTOFFERS VAN
BOMBARDEMENTEN
Gisteren is te Saragassa de balans gepubli
ceerd van de luchtbombardementen, uitge
voerd tusschen 18 Juli 1936 en den eersten
Juni 1938 door de roode luchtmacht op na
tionalistisch gebied.
Het aantal slachtoffers bedraagt 16.985
tengevolge van 2.091 bombardementen op
373 steden.
GENERAAL VUILLEMIN
BEZOEKT BERLIJN
Generaal Vuillemin, chef van <fen
generalen staf van het Fransche luohtleger,
zal vandaag, vergezeld van zijn adijudiant
Petitjean, met een Fransoh bombardements-
toestel een bezoek aan Berlijn brengen.
Ook do Italiaansche luchtmaarsehaJik
Balbo vertoeft momenteel in de Duiteche
hoofdstad.
Runciman bezoekt
Hodza
Polen en Sudeten
blijven verontrust
Het secretariaat van Runcimann pu
bliceerde Dinsdag te Praag het volgcndo
communiqué:
Runciman heeft verschillende docu
menten ontvangen betreffende de ontwerpen
der Tsjeoho Slowaaksche regeering. welke
documenten hij eenigen tijd heeft bestudeerd
Na den koffiemaaltijd heeft Runciman een
bezoek gebracht aan Hodza, met wien hij
zich onderhield over den toestand op den
grondslag van de hem verschafte inlichtin
gen. Hij besprak met Hodza de in samen
werking mpt de rogeering te treffen schik
kingen ter opheldering van den toestand.
Om vijf minuten over vijf vanmiddag zijn
de gevolmachigden van Henlein. Kundt,
Peters. Rosoho en Schiketanz, in hotel
Alcron" aangekomen.
De Polen blijven sceptisch
In een bespreking van het door de Praag
sche regeering opgestelde nationaliteiten
statuut stelt de „Gazeta Polska" vast, dat-
het ontwerp enkele formeele maatregelen
bevat, die vrij ver gaan, doch, zoo schrijft
het blad, „vóór alles gaat het om de toe
passing der wetten in de practijk''.
Het blad gaat de beginselen van het ont
werp na en wijst %p het te algemeen karak
ter hiervan. Als voorbeeld noemt het het
beginsel van de gelijkenis van alle burgers
voor de wet, welke steeds heeft bestaan,
doch nöolt in de practijk is toegepast.
Het blad komt tot de conclusie, dat hel
ontwerp verre van voldoet aan de essentieele
behoeften van de Poolsche bevolking in
Tsj eoho-Slowakije.
Sudeten-leiders beraadslagen
Naar het persbureau van de Sudeten-
Duitsche partij mededeelt, vond gisteren on
der voorzitterschap van den plaatsvervanger
van Kon rad Henlein, afgevaardigde Karl
Hermann Frank, een beraadslaging plaats
van de districtsleiders der Sudeten-Duiteche
partij.
Uit alle rapporten is, aklus luidt het in do
betreffende mededeeling, af te leiden, dat de
toestand in het geheele Sudeten-Duitsch?
gebied, vooral na de maatregelen van 21 Mei,
algemeen verscherpt en dat de Duitsche
bevolking zioh in de hoogste mate veront
rust gevoel L
Daartoe hebben de incidenten, waaronder
de moord op een Sudeten-Duitsoher te Gla-
serwald, zeer veel bijgedragen.
Professor Frobenius overleden
Vermaard ontdekkingsreiziger en geleerde
De wereldvermaarde Duitsche geleerde en
ontdekkingsreiziger Prof. Dr. Leo Frobe
nius is gisteren in zijn landlhuis aan het
Lago Maggiore op ruim 65-jarigen leeftijd
overleden.
Frobenius, die deelgenomen heeft aan
twaalf expedities naar Afrika, was 9inds
1932 hoogleeraar aan de universiteit van
Frankfort en sinds 1934 directeur van het
ethnografisch museum aldaar. Hij begon
zijn loopbaan als assistent aan de musea voor
Volkenkunde in Bremen, Bazel en Leipzig
en dit heeft zijn richting in de ethnologie
bepaald.
Van zijn geweldig vele reizen noemen wli
speciaal die van 1904-'6 door den Congo,
1907-'9 in den West-Soedan, 1910 en 1912-T4
langs de Roode Zee, 1926 in de Nubische
woestijn, 1928-'29 in Zuid-Afrika, en daar-
tusschen Trinolitanië, Algiers en Marokko,
Turkije en Noord-Abessinië.
IN EEN NACHT VAN LONDEN
NAAR NEW-YORK?
De Engelsche majoor Mayo, de ontwer
per van de water-vliegtuig-combinatia
waarvan het bovenste deel, de „Mercury"
onlangs over den Oceaan is gevlogen, heeft
gisteravond medegedeeld, dat men spoedig
met den bouw van een nieuw type land-
vliegtuigcombinatie hoopte te beginnen
waarvan de maximum-snelheid 480 K.M
per uur en de kruissnelheid slechts weinig
minder zal bedragen en waarmede men «n
één nacht met een ton nuttige lading zonder
tussohenlanding van Londen naar New-York
zal kunnen vliegen.
DE REBELLIE IN MEXICO
Cedlllo houdt den strijd vol
Na een langdurige achtervolging hebben
de Mexicaaneohe regeeringstroepen in den
staat San Luis Potosri een bende aanhangers
van generaal Cedillo omsingeld. De aan
hangers van Cedillo werden verslagen en
vluchtten. Eén hunner aanvoerders, Ade
laide Barron, een vertrouwensman van
Cedillo, is gesneuvefld.
Cedillo zelf is er tot nu toe steeds in ge
slaagd, zioh voor de regeeringstroepen ver
borgen te houden.
verkoudheid erg hinderlijk
jA Aspirin>
TABLETTEN
brengen snel verlichting, dank
zij hun uitstekende werking en
voortreffelijke kwaliteit /^a^\
.1* O» O'MKbw» «i Ba,>rkruis. V E
Ha J W
De Japansch-Chineesche oorlog
JAPANNERS DOOR HANKAU'S
EERSTE LINIE GEDRONGEN?
Ghineezen beweren het tegendeel
SHANGHAI, 9 Aug. (DNB.) Vol
gens berichten van het front hebben de
Japansche troepen vanochtend Sja-Ho,
15 K.M. ten Zuiden van K-ioe-Kiang ver
overd. Daarmede zijn de Japanners door
de eerste Chineesche verdedigingslinie
voor Hanika/u gedrongen, welke den weg
naar Nan-Tsjang moest dekken.
Bovendien zijn vandaag Japansche
troepenafdeelingen, die op den Westelij
ken oever van het Pojangimeer waren
ontscheept, in Westelijke richting opge
rukt. Zij hébben een omtrekkende be
weging gemaakt ter vermijding van de
krachtig versterkte Chineesche stellin
gen op de heuvelketen ten Oosten van
Sja-Ho. De Chineesche verdediging is
daardoor aan het wankelen gebracht.
Naar het Chineesche telegraaf-agentschap
meldt, heeft generaal Tsjen-Tsjeng een
overzicht gegeven van den militairen toe
stand aan het front van Kioe-Kiang in de
laatste paar dagen.
Hij verklaarde, dat de gevechten het felst
geweest zijn ten Zuiden van Kioe-Kiang tus
schen 3 en 6 Augustus, toen de Japanners
herhaaldelijk aanvallen deden op de Chinee
sche stellingen. Bijzonder hevig was de
strijd in den morgen van 5 Augustus, toen
de Japanners onder dekking van zwaar ar
tillerievuur en tanks een poging deden, de
Chineesche stellingen aan te vallen op den
Lioe-Toe-Sjan, den z.g. Ossekopheuvel, den
Man-Sjan, paardezadelheuvel, en punten
langs het Sja-Ho-front ben Zuiden van Kioe-
Kiang.
De Chineezen verdedigden zidh uitmun
tend en minstens twee-duizend Japanners
werden gedood. Intusschen was de geheele
106de Japansche divisie in dén strijd gewor
pen, die nog verwoeder wérd, toen de Chi
neesche versterkingen arriveerden, welke 'n
tegenaanval op touw zetten en de Japansche
troepen naar hun oorspronkelijke linie te
rugdreven.
Aan beide kanten waren dien dag zware
verliezen geleden.
Den volgenden morgen, .aldus ging gene
raal Tsjen-Tsjeng met zijn verklaringen ver
der, hervatten de Japanners den aanval op
den Loe-Toe-Sjan, den Tijgerheuvel, die ten
Noorden van den Lioe-Toe-Sjan ligt. Spoe
dig ontwikkelde de strijd zidh tot een ge
vecht van man tegen man. Zes maal wissel
de de top van den tijgeiheuvel van bezet
ting, doch tenslotte werden de Japanners te
ruggeslagen.
Toen de Japanners er niet in slaagden,
door de vleugelstellingen der Chineezen
heen te breken, deden zij een wanhopigen
aanval op het midden der linie, op 7 Augus
tus. Wederom ontmoetten zij kraebtigen te
genstand, zoodat vele Japanners gedood of
gewond werden.
Volgens tot dusver beschikbare gegevens
is thans de Japansche opmarsch in Zuide
lijke richting langs de spoorlijn Kioe-Kiang
Nan-Tsang definitief tot staan gébracht.
Sedert 7 Augustus is niet ernstig gestreden,
met uitzondering van wederzijdsch geschut
vuur op dit front.
Aan het front ten Noorden van de Jangtse
is de Japansche opmarsch in Westelijke rich
ting te Hwang-Mei tot staan gebracht aan
de grens van Hoepeh. De Chineesche troe
pen doen thans tegenaanvallen op Hwang-
Mei en de voorhoede heeft de buitenwijken
der stad bereikt.
ENGELSCH MILITAIR VLIEGTUIG
VERMIST
In de baai van Bridlington wordt op hel
oogenblik gezocht naar een Engelsch mili
tair vliegtuig, dat sedert gistermiddag ver
mist wordt
Visschers, die gisteravond thuis kwamen,
hebben medegedeeld, dat zij een vliegtuip
hadden gehoord, dat op geringe hoogte
scheen te vliegen. Kort daarna hoorden zij
een ontploffing.
Het verdwenen vliegtuig had een beman
ning van vier pensonen aan boord.
Gemengd Nieuws
Karimata heeft weer
tegenslag
Een nieuwe zandinstorting
Voorloopig geen nietiwe vondsten
WEST-TERSCHELLING, 8 Augustus.
Het ging blijkbaar te vlot met de
bergingspogingen van de Lutine-schat
ten. Weer stortte het talud in en viel
het zand tot op een hooge van 14 M.
naar beneden in dien cixca 20 M. die
pen kuil, op dien bodem waarvan de
emmers van de „Karimata" zitten te
wroeten.
Af en toe wij meiddien het reeds wer
den wrakstukken naar boven gebracht Dat
gaf hoop en vertrouwen. Voorloopig echter
zullen geen nieuwe vondsten meer worden
gedaan. Eerst moet het neergestorte zand
worden weggebaggerd en dat duurt altijd
langer dan men wel zou wenschen. Eerst
tegen het. aanbreken van den dageraad zaJ
de kleibodem weer zijn bereikt.
De „Karimata" ie in verband met de zand
instorting enkele meters achteruit gegaan.
Het feit, dat deze instortingen periodiek
terugkeeren, is een gevolg van de wijze,
waarop men de laatste weken bij de berging*
pogingen te werk gaat Sinds eenigen tijd
graaft de „Karimata" den zeebodem in het
afgepaalde gebied niet meer regelmatig
laag voor laag af. Deze werkwijze is te tijd-
roovend gebleken. Nu gaat men anders te
werk. Nadat de molen eerst steil naar be
neden heeft gegraven en op deae wijze de
vereischte diepte van circa 20 meter onder
den waterspiegel heeft bereikt gaat de
„Karimata" langzaam voorwaarts. De molen
blijft echter op een diepte van 20 M. bagge
ren. Hierdoor wordt het talud ondermijnd,
met het logische gevolg, dat, wanneer het
zand niet langzaam in den kuil stroomt
het talud na eenigen tijd instort. De molen
moet dan weer eenige meters achteruit om
eerst het ingestorte zand weg te baggeren.
Een dergelijke instorting is gister weer ge
beurd. Voorloopig dus kan men op den mo
len en op Terschelling gerust zijn. Wrak
stukken van eenige beteokenis zullen de
eerstvolgende 12 uur nieit worden gevonden.
ZIJN ZOON TOT DIEFSTAL
AANGEZET
Schandelijke wraak van een vader
AMSTERDAM, 9 Augustus. De waarne
mende substituut-officier van justitie, Mr P.
's Jacob, eisdhte een jaar gevangenisstraf
tegen den man, die zijn zoon had overge
haald, kleine diefstallen te plegen, zooals
onderdeelen van fietsen, dynamo's lantaarns
De jongen was nog minderjarig. De verde
diger Mr van Haastert, zeide in zijn pleidooi,
dat de man hiertoe was overgegaan om zijn
vrouw, van wie hij gescheiden leefde, onaan
genaam te rijn, opdat hierdoor de zoon,, die
bij de vrouw inwoonde, in de gevangenis
zou komen.
GRAANSCHUUR DOOR BLIKSEM
GETROFFEN
SEVENUM, 9 Aug. Hedenavond omstreeks
negen uur is tengevolge van blikseminslag
de voorraadschuur van den landbouwer J.
Wijnen te Beemd onder Sevenum tot don
grond toe a/gebrand. Een groote hoeveelheid
pas geoogst graan ging verloren. Verzeke
ring dekt de schade.
ROFFELRIJMEN
NACHTFOTO
Op de bruüoft van Verhalen
Volgde een vroolijk nachtfestijn
Waar de vloeipapieren mutsen
Bleken zeer getapt te zijn.
't Was er zoo intens gezellig
Dat het welgedaan publiek
Meende dat het meer dan tijd werd
Voor een feestelijke kiek.
Best. De broeder van den bruigom
Had het toestel, het verstand
En de noodige hoeveelheid
Blitzlichtpoeder bij de hand.
Heel de uitgelaten schare
Werd met veel vertoon van pret
Naast en achter het gestoelte
Van het groene paar gezet.
Karei, die de kiek zou nemen,
Had het toestel opgebouwd
En er met gepaste moeite
Een chassietje ingedouwd.
't Blitdichtpoeder op een plankje
Hield hij, rechts-omhoog, gereed,
't Licht ging uit. en uit de massa
Klonken gillen bij de vleet.
Stilte! riep de operator.
Lucifertje vlamde aan
Boem!! De bruiloftsgasten schrokkerig
't Licht ging op, het was gedaan.
Maar toen Karei vroolijk opkeek
Klonk 't gejuich hem tegemoet:.
Allen zagen ze wat witjes,
Karei zag zoo zwart als roet
't Was gelukkig gauw verholpen,
Maar de andre dag bleek pas:
Karei was de schuif vergeten,
Dus er stond niets op het glas!
(Nadruk verboden). LEO LENS
DONDERDAG 11 AUGUSTUS 193S
HILVERSUM I. 1875 M. AVHO-UlUendlnff.
8.00 Gram.raualek. (Om 8.15 Berichten),
10.00 Morgenwijding. 10.16 Gewijde muziek
(gT.pl.). 10.30 Goolaoh Symphonle-orkeet,
11.15 Declamatie. 11.40 Vervolg concert, (Om
12.16 Berichten). 12.30 Het Kovacs Léjoe-
Orkeat. 1.16 Orgelepel en zang. 1.46 Het
Sylvestre-Trlo. 2.30 Jetty Cantor» eneeroble
en gram.muziek. 4.00 Voor zieken en thula-
zlttenden, 4.30 Gram.muxl®k. 6.00 Voor de
kinderen. 6.30 Kovac» JLaJoa orkeat. 6.80
Sportreportage. 6.45 Sportpraatje. 7.00 Mu
zikale causerie. 7.20 Opera „Figraroa Hoch-
zeit". 8.06 Berichten AMP. Mededeellngei^
8.16 Vervolg opera-uitzending. 9.00 Repor
tage. 9.80 Chansons. 10.16 Gram.muziek. 11.00
Berichten AMP. Hierna tot 12.00 Harug
Callings d&nsorkoat.
HILVERSUM II. 301.5 M. en 415.5 M. 8.00—9.18
Gram.muzlek. (Om ca. 8.16 Berichten). 10.00
Gram.muziek. 10.15 Morgendienst. 10.46 Gr.-
muziek. 11.30 Godsdienstig halfuur. 12.00
Berichten. 12.15 Gram.muzlek. 12.30 KRO-
Orkest (1.001.16 Gram.muziek). 2.00 Gr.«
muziek. 8.00 Voor de vrouw. 3.80 Gram.*
muziek. 8.46 Bijbellezing. 4.46 Gram.muzlek.
6.00 Cursus handenarbeid voor de Jeugd.
6.30 Apollokwlntet en gram.muzlek. S.4S
C.N.V.-Kwartiertje. 7.00 Berichten. 7.15 Jour
nalistiek weekoverzicht 7.458.00 Repor
tage, eventueel gram.muzlek. 8.05 Berichten
ANP., herhaling SOS-Berlohten. 8.16 Zang,
9.00 Causerie: „Pauluz en de Dlana-tempel
te Efeze". 9.30 Orgel en alt (10.00—10.08
Berlohten AMP). 10.30 Gram.muzlek. ca. 11.60
12.00 Schriftlezing.
DROITWICH 1500 M. 11.26 Trio, 12.50 Orkest.
I.50 Planoduetten. 2.10 Vocaal kwartet 2.85
„Rhythmic Guitars". 2.60 Piano. 8.35 Orkest.
6.20 Viool. 6.40 Orkest. 6.45 Piaho. 7.20 Ope
rette. 8.20 Causerie. 8.26 Radlotooneel. 9.05
Symphonle-orkeet. 9.60 OrgeL 10.45 Orkest
II.80 Band.
KEULEBT 456 M. 7.80 Trio. 8.60 Orkest 12.30
Orkest en ensemble. 2.30 Sextet 4.20 Orkest
en koor. 6.20 Trio. 7.30 Orkest 9.20 Radlo-
tooneeL 10.60 Orkest 12.20 Orkest
BRUSSEL 32ï ca 484 M. 322 M.: 13.60 en 1.30
Orkest 6.20 Vlooi. 9.20 Concert
484 M.: 1.00 en 1.80 Orkest 8.20 Orkest.
MEER GELUK DAN WIJSHEID!
Op den plas „Elfhoeven" te Reeuw ijle
was de heer J. v. L uit Rotter 'am 's mor
gens aan het zeilen, toen plotse
ling zijn portefeuille aan rijn handen ont
glipte en te water ging. De heer <vw L. begaf
zich te water en dook herhaalde malen om
zijn eigendom op den piasbodem te zoeken.
De portefeuille was echter niet meer te vin
den. Een onbekend gebleven zwemmer ging
s avonds in den plas zwemmen, waarbij hij
ook eens een duik nam. Tot zijn niet gerin
ge verbazing zag hij op den bodem van den'
plas een portefeuille liggen. Hij bracht het
voorwerp naar boven en deponeer
de het bij de politie. Via de politie is
de heer v. L. weer in het bezit van rijn
eigendom gekomen. In aanmerking nemen
de de groote oppervlakte van den Elfhoeven-
plas en de onbekendheid van den zwemmer
met het verliezen van de portefeuille is hier
zeker sprake van een zeldzame vondst.
(51
O, o, als hij nou eens wist, dat de waker hier zat te ver
langen naar zijn dood.
Als een groote verlossing was tegen zessen 't geluid van
Heins klompen voor de deur. Gedempt praatten ze.
Jans liet zich uit de bedstee zakken. Een goor, verflenst,
arbeiderswijfje, dat niet tegen de ellende kon. In haar bruine
rok en bonte, oude nachtjakje dat aan den hals open hing,
met de zwarte haren verward om het hoofd stond ze op bloote
magere voeten bij de bedstee van Aai.
„Hier zij ik Aoi. hoe is 't er mee."
Aai knikte even en sloot zijn oogen weer.
.Ik geleuf. det ie béter is dan giestere" zei ze hoopvol.
Maar in Gijs' hart was geen medegevoel of deernis.
Als 't waar was, dan was ook die eenige kans weer voorbij.
Thuis zei hij meermalen: „Ik weet nog zoo net nie, ik zie
er nog nie veul moois in, in Aoie."
Maar Stijn wist niet wat voor gruwelijke dingen haar man
bedacht Haar medelijden was oprecht en zij hielp Janske
anders dan haar man den zieke.
Was a dies .tijd* dat dominee Schtavers weer op deg
Elzenberm kwam. Hij zat tien minuten bij Aai's bed en toefde
een uur ongeveer in de warm gestookte voorkamer van Hein
de Grauw, die zeer vereerd was en zelfs den knecht van
Drijvers, die den dominee gereden had, een sigaar gaf.
't Zou de laatste keer zijn, dat dominee Schravers op den
Elzenberm kwam, maar bij Gijs Streef ging hij niet aan.
Zelfs verwaardigde hij zich niet naar 't gezin te informeeren.
Gekrenkte hoogmoed sprak sterker, dan Christus' gebod van
den dolenden broeder te zoeken en te vergeven.
Aai herstelde en toen tegen Maart 't weer voorloopig uit-
gebuid scheen mocht hij op 'n lauwen middag in de stal gaan
kijken.
Hij lachte witjes toen hij Gijs bezig zag.
„Ik zal oe gaauw wieer wegjaoge" zei hij met iets van
schuld in zijn stem.
„Gij mot mer oppaasse, hur, en nie te gaauw oe ège grooit
haauwe."
Maar blijdschap was er niet bij Gijs.
Als Aai terugkwam, kon hij gaan, dat stond vast.
Toch was er de hoop op 't kanaal.
In Mei begonnen ze daar, was er afgesproken.
De weken d«e nog verliepen voor 't werk zou beginnen be
nutte Gijs om den hof van den Elzenberm, die toch maar
renteloos lag in orde te brengen voor hem en Aai. Ze konden
't samen deelen, had Hein gezegd.
Tinus was eens doorgedrongen in 't donkere voorhuis, door
kieren en spleten en kapotte bovenlichten was er een grauw
licht daar binnen.
Hij zocht den weg en belandde in 't opkamertje van Jan
Donkerstal.
Er wag jets dat hem hier heen dreef. Stijg had hem .en
Aart eens verteld enkele weken geleden, dat er een geheim
kastje was in den muur.
„Ge kant 't nooit nie velnde" zei Stijn.
„Bewaorde Jan daor z'n cente in?"
„Jao, ook wel, mer nie alles, z'n pepiere had ie d'r in.**
Nu zocht Tinus.
Daar was een kast fn den muur. De sleutel zat er nog op
roestig en wel.
Hij draaide hem om. Muf rook de kast. Zenuwachtig voelde
hij op de planken, in de hoekjes maar er was natuurlijk niets.
Waar was dat geheime kastje dan?
In de schemer voelde hij gejaagd langs de muren, hij klopte
er tegen.
Lang weg blijven durfde hij niet, want hij moest spitten ïn
den hof. Gelukkig was vader er nou niet, die was naar de kan
ten van Grondel uit, die handelde nou in kippen, en konijnen,
zoolang hij nog niet aan 't werk kon.
Verbeeld je, dat hij hier wat vond. Geld, briefjes: hij zou
ereen fiets voor kunnen koopen ofvoor Moeder
een lap goed ennog zooveel wat er noodig was. Want
hij zou 't houden en 't nooit aan Tonia teruggeven. Terwijl
hij zoo voelde en duwde zag hij ineens voor zich 't blauwe
gezicht van Jan Donkerstal, nat en met modderstreepen, zoo
als 't uit het water van de Wetering was omhoog gehaald.
Dat maakte hem angstig. Hij ging weer naar 't licht terug en
duwde 't raampje vast in 't klemmend kozijntje.
Nu wist hij, dat hij nooit meer in 't donkere, leege huis zou
gaan zoeken naar den hoek, waarin Jan Donkestal zijn geld
had verborgen. Hij wist niet, dat de Petser op 'n winternacht
't heele huis al had doorzocht, dat hij er meer dan een nacht
had geslapen en dai eens de veldwachter hem vergeefs had
beloerd, maar zijn spoor niet kon volgen.
Gijs' negotie leverde niet veel op, maar 't was ten minste
wat, doch hij was niet genoeg koopman om te konkelen en te
bedriegen.
In Mei begon 't werk.
Met groote dankbaarheid zag Stijn hem dien morgen naar
Grondel gaan.
Tinus werd een goede veertien dagen later ook aangenomen.
Nu niet meer als duvelstoejager, maar, 't was een geweldige
eer voor een arbeidersjongen, in de locomotievenloods, waar
de kleine machines gemonteerd werden en zijn hart ging open
voor 't nieuwe en wonderlijke dat hij zag. Als hij *s avonds
besmeerd en vet op den Elzenberm terug kwam, was het een
groote vreugde voor hem te kunnen vertellen aan Stijn en
Aart van de eerste rit op weer een nieuwe „kar". Hoe vetter
hij er uit zag, hoe gewichtiger. Van de snauwen en vloeken
en de klappen repte hij niet
„Ziede nou welnou zij ik tóch gin boeren errebaaier,
war".
't Werk was voor Gijs nu veel zwaarder dan 't vorige
jaar. Ze werkten in groote ploegen, met lui van de echte pol-
derjongensdorpen, die 't leven in keeten gewend waren. Ze
benijdden hem, dat hij 's avonds naar zijn vrouw kon gaan.
Maar dat was ook hem zelf een vreugde, want nu kwam
hij niet in de gelegenheid om de avonden bij hen te zijn. Avon
den waarop 't mes werd getrokken en 't bier rijkelijk vloeide.
Van al t leelijke en liederlijke hoorde hij wel, maar de EU
zenberm was nu zijn behoud.
(Wordt vervolgd)
