WAGENVACHTEN
TIRION CARLIER
Cellulose Meubelvernis M. 16
RIDDERORDEN
MAANDAG x AUGUSTUS 1938
TWEEDE BLAD PAG. «5
Zooals ioe meldden heef t een groote brand gewoed in heb R.K. seminarie te Rijssenburg-Driebergen. -
op het felst woedde.
Het spoorwegverkeer tusschen Calcutta en Assam werd gestremd, door-»
dat de brug tusschen Bijni en Bongaigon door hoogwater werd vernield.
In de Engclsche plaats Tottenham worden de kinderen Buitengewoon onstuimig is tegenwoordig de zee en de Engelsche badplaats Blackpool heeft er wel héél veel last
met de verkeersregelen vertrouwd gemaakt met minia- van, want met golven als deze foto laat zien valt aan baden niet te denken,
tuurauto's op miniatuurstraten en pleinen.
Mr IC. Groen, die
met ingang van 15
Augustus a.s. werd
benoemd tot bonds-
functionnaris adj.-
secretaris) van den
Wed. Chr. Bond van
Aannemers en Bouw
vakpatroons, geves
tigd te Utrecht.
Rechts: In Noorivegen wordt veel gedaan om de
oude huisvlijt, het spinnen weer populair te maken.
Het gevolg is dat men in meerdere plaatsen boven
staand tafereeltje, dat aan een oud schilderstuk
doet denken, kan opmerken.
voor l VLAMBUIZEN
Nieuw* GASBUIZEN
en Gebruikte j FITTINGS
SIMONS1 p e R NI s
EN5CHEDESCHE CONFECTIE FABRIEK
BOS Co.
OLDENZAAL
WERKMANS- EN
BEDRIJFSKLEDING
DE ALLERBESTE AFWERKING
EN TOCH
HET LAAGST IN PRIJS
TRICOTFABRIEK
GEBRS. DE WIJS N.V.
Specialiteit in het bekende TILBURG
S?/V7-/
Bosman&den Arend
Botersloot 61 r
ROTTERDAM
Opgericht 1855-r i
I extiel engros
Confectiefabriek
VRAAGT
IN WIT. ZALM, ROSE EN BLEU. BIJ DE:
N.V. OE NEDERL'ANDSCHE VACHTEN INDUSTRIE
TELEFOÓN 320. HEERDE. TELEFOON 320.
DE IDEALE
VLOER
BEDEKKING
NUENEN Postbus 82 Eindhoven
HANDGEWEVEN DAMAST TAFELGOED
LEVERING RECHTSTREEKS AAN
PARTICULIEREN
ALGEM. SYNODE
NED. HERV. KERK
De Raad van Beheer Ontoereikende
predikantstractementen Strenge
toepassing van art. 22
Zitting van Zaterdag 30 Juli
Na de gebruikelijke opening wordt in be
handeling genomen een schrijven van den
Raad van Beheer, waarin deze de moeilijk
heden uiteenzet, waarin hij verkeert. Lang
zaam was bij hem de overtuiging gerijpt, dat
de kerk niet bereid is gebleken, gebruik te
maken van de gelegenheden, haar in Art. 22
van het Reglement op de Predokantstracte-
menten geboden. Indien de kerk hiervan
gebruik gemaakt had, d.w.z. indien de kerk
meer aandrang had uitgeoefend op het tot
stand komen van combinaties tusschen
kleine gemeenten, om bij gebleken onwillig
heid tot combinatie, deze kleine gemeenten
uit te sluiten van toelagen, in eiken vorm,
uit de kas der Predikantstractementen, zou
meer steun hebben kunnen verleend worden
aan de predikanten van andere, grootere
gemeenten. Door dit niet gebruiken van de
bevoegdheid in art. 22 gegeven, is nu de si
tuatie ontstaan, dat de beperking der uitkee-
ringen einddoel is gewonden. Gaarne wil hij
met de Synode overleggen, om andere maat
regelen te treffen, die een einde maken aan
den onhoud'baren toestand. Hij vat zijn be
schouwing samen in deze 3 conclusies:
le. dat de toestand van de bezoldiging
in vele kleine gemeenten onhoudbaar is
■geworden;
2e. dat langs den weg van art. 22
Regl. op de Predikantstractementen voor
dezen toestand geen saneering van be-
teekenis is te wachten;
3. dat dus omgezien moet worden
naar andere maatregelen, teneinde aan
den onhoudbaren toestand een einde te
maken.
De President spreekt een toelichtend woord
Breede discussie
Naar aanleiding van dit schrijven ontspon
zich een breede discussie, waarin verschil
lende standpunten tegenover elkander stan
den. Eenerzijds werd gewezen op de groote
geestelijke schade, die dikwijls door combi
natie geleden wordt, waarbij de pastorie als
geestelijk centrum leeg komt te staan, en
godsdienstoefeningen moeten stilgezet wor
den. 't Bezwaar, dat een dominee in een
kleine gemeente geen voldoende werk
vindt, gaat niet op. Indien hij wil, kan hij èn
de zielszorg èn iin leiden van het vereeni-
gingsleven èn in studie werk genoeg vinden;
ook de groote stadsdominees werken niet
alle hard. Dies verheugt men zich, dat de
aandrang tot combinatie verminderd was. En
niet minder, dat gezocht werd naar een weg,
waardoor van de predikanten met minimum
tractement, de zorgen zouden worden verlicht
Daarmee bereikte me tevens het voordeel
dat aan de positie der „bevroren" predikan
ten (d. z. de predikanten, die niet naar een
andere kleine gemeente kunnen verhuizen,
omdat ze d a n gaan vallen onder de nadee-
lige ongunstige termen, die voor de kleine
gemeenten thans gelden) een einde zou
komen. Gewezen werd ook op de groote
stroom van candidate i, die nu al van de
universiteit loskwam, en strak" nog toenemen
zou (volgens de gegevens v .iet volslag
v. moderne meubelen en betimmeringen.
Krasvast, water- en alcoholbestendig.
Fabriek v. Industrieele Lakproducten
„F I L" ZEIST
het Hooger Onderwijs), voor wie het, bij
doorgevoerde combinatie, moeilijker zou
worden een standplaats te vinden.
Maar met ©ven grooten nadruk werd op de
bezwaren gewezen. Sommigen toonden zich
vurige voorstanders van streng doorgezette
combinatie. Hierdoor zou aan veel financiee-
len nood een einde worden gemaakt, en
zouden de predikanten weer een werkkring
krijgen, waarin ze bevrediging konden vin
den. Terwijl het heel moeilijk was te zeggen,
welke de gevolgen van de voorgestelde ver
anderingen zouden zijn, gezien het feit, dat
de maatregelen onbekend waren, die de Raad
/an Beheer op het oog had, vreesde men,
lat nu de nood zou komen in de pastorieën
der groote stads-dominees en de nood eigen
lijk alleen maar zou worden verlegd: als
mede, dat de financieele toestand der groote
stadsgemeenten nog moeilijker zou worden.
Gewezen werd ook op de depressie, waar
onder we momenteel leven en waardoor de
aanslagen der gemeenten geregeld moesten
worden verlaagd. Ook had men den indruk,
dat de dispensaties wel eens te lichtvaardig
werden verleend. Nu er overvloed van can-
didaten was, werd door de gemeenten daar
van soms misbruik gemaakt. Een candidaat
aanvaardde toch wel een beroep.
Men was vol waardeering voor den arbeid
van den Raad van Beheer, maar zonder be
zorgdheid was men toch niet.
Aan het einde van de breede besprekingen
werd op voorstel van den President besloten:
Er ga een brief uit aan den Raad van
Beheer, dat de Synode van oordeel is, accoord
te moeten gaan met den Raad van Beheer,
dat de toestand van de predikanten in de
kleine gemeenten onhoudbaar is geworden;
de Synode spreekt als haar oordeel uit,
dat de Raad van Beheer terecht meent,
dat langs den weg van art. 22 van het
Regl. op de Predikantstractementen geen
saneering van beteekenis verkregen ls;
dat dus naar het oordeel van de meer
derheid der Synode naar andere maatre
gelen dient te worden uitgezien, maar dait
sommige leden van de Synode betreuren,
dat art. 22 zoo weinig toepassing ge
vonden heeft, daar zij overtuigd zijn, dat
een strenge toepassing van dat artikel
de saneering aanmerkelijk zou kunnen
bevorderen.
Hierna sluit de President de zitting en gaat
in dankzegging voor.
Benoemd tot gedelegeerde!
landsche regeering bij hi
Anthropologlsche er
schappen te Kopentr
n de Neder-
Congres voor
Ethnologlsche Weten-
i Prof. Dr B. J. S c h r 1 e-
DE HERBOUW VAN
DE DOORNENBURG
Uit de ruïne zal de
trotsche burcht herleven
Herstellingswerk aangevangen
ARNHEM, 1 Aug. Wie van hier de
Rijn opwaarts vaart, vindt in het Oosten,
daar waar Rijn en Waal zioh splitsen
en de Linge ontspringt, het oude Kasteel
„De Doornenbung". Ontstaan in de der
tiende eeuw, uitgebouwd en veranderd
in volgende eeuwen, heeft het een lange
en veelbewogen gesclüedenis achter zich.
Het oudste nawijsbare geslacht, dat den
ourcht bewoonde, is dat der Doomicks ge
weest Sindsdien hebben als burchtbewo
ners elkander opgevolgd de geslachten By-
landt, Homoet, Voorst, Arnstel van Wijn
den, Heemskerk van Bekesteyn, Bommel
en Van der Heyden. De laatste bewoonster
en slotvrouwe was Maria Clara van Del-
wich, weduwe van Jacob Boudewijn, baron
van Betmmel, die in 1S47 stierf. Na haar is
de burcht onbewoond gebleven en aan ver
val ten prooi geworden.
Maar er is than6 goede hoop dat de eens
zoo trotsche Burcht uit zijn erbaiinelijken
staat van verval zal worden opgericht. Dat
is het werk van de stichting tot behoud van
De Doorneniburg, die begin September 1936
in het leven werd geroepen, en in Mei een
aanvang met de herstellingswerkzaamhe
den deed maken.
Onder leiding van Dr. Jan Kalf en den
heer H. van H e e s w ij k, van den Rijks
gebouwendienst. en onder dage lij ksch toe
zicht van den heer v. Be veren, is binnen
15 maanden een prachtig en succesvol stuk
restauratie-werk verricht. Gebleken is, dat
behoud en herstel van hoofd- en voorburcht,
van weergangen en de in zijn 6oort ten on
zent eenige toegangspoort met flankeerende
torens en van de fraaie slotkapel, geen on
mogelijkheid of droom zijn. Het in een jaar
met beperkte middelen reeds bereikte geeft
integendeel de zekerheid, dat het werk uit
voerbaar is en dat, indien het ten einde ge
voerd wordt, daarmede aan de provincie
Gelderland en aan ons land teruggegeven
zal worden een bouwwerk van de grootste
importantie. Voor men twee jaren verder is.
hoopt men dit ideaal te hebben bereikt.
De stichting heeft daarvoor echter uen
6teun noodig van meerdere landgenooten.
Zij richt zich met een verzoek om giften tot
het publiek. Deze kunnen gezonden worden
aan mr. P. C. Loopuyt, Lochcm (giro 200S-1).
.DRIE TULPEN"
munl uit door lijne smaak,
inde» hooge -oedingswaar-
an hoog vitamine gehalte
De kentering
geaccentueerd!
Conjunctuur-gegevens over
Nederland gedurende het
tweede kwartaal
'Achteruitgang bij de
productiemiddelen-industrie
Enkele lichtpunten
„De huidige phase van de conjunctuur in
Nederland, kenmerkt zich door een verdere
accentueering van de in den herfst van 1937
ingetreden kentering. Bovendien wijzen de
verschillende, op het tweede kwartaal van
1938 betrekking hebbende gegevens, voor het
meerendeel op een vergrooting van de mo
gelijkheid van verderen achteruitgang. Hier
tegenover staan enkele gunstige factoren".
Aldus vangt aan het overzicht van het
Centraal Bureau voor de Statistiek en het
Ned. Instituut betreffende de conjunctuur in
Nederland in het midden van 1938. En liet
voegt er, ter staving van deze bewering, de
volgende gegevens aan toe: De toestand op
de arbeidsmarkt bleef voor een belangrijk
deel verkeeren in het stadium van depres
sie, waarin onze Volkshuishouding zich be
vindt. De gegevens over het eerste halfjaar
van 1938 wijzen, vooral indien men rekening
houdt met de verlichting van de arbeids
markt uit hoofde van verlengden diensttijd
en vertrek van arbeiders naar het buiten
land. conjunctureel beschouwd reeds op een
hernieuwden, zij het nog geringen, achter
uitgang.
De industrieele productie wijst in dezelf
de richting, al is het beeld voor de ver
schillende bedrijfstakken niet uniform.
De scheepsbouw vertoonde in 't\
tweede kwartaal reeds eenige terug
gang. Ook bij andere deelen der produc
tiemiddelenindustrie valt, na een sterke
verbetering, achteruitgang te bespeuren.
Ook bij de consumptiegoederenindustrieën
is een hernieuwde daling ingetreden. Een
uitzondering op de algempene ontwikkeling
vormt de woningbouw, die echter door ver
schillende omstandigheden een afzonder
lijke conjunctuurbeweging vormt
De toestand in den landbouw blijft vrij
stalionnair.
De buitenlandsche handel vertoont op
bijna ieder gebied een daling
De achteruitgaande conjunctuur in 'de
Sterlinglanden, de blijvende betalingsmoei
lijkheden van Duitschland en de inzinking
in Nederlandsch-Indië vormen zwakke pun
ten voor de positie van onzen uitvoer. De
sterk achteruitgaande invoer van grondstof,
fen (katoen, ijzer», huiden en hout) weerspie
gelt de te verwachten dalende industrieele
bedrijvigheid.
De inkrimping van het internationale goe
derenverkeer heeft mede op de scheepvaart
een nadeelige uitwerking gehad. Zoowel 't
vrachtenpeil als het buitenlandsch goede
renverkeer in onze havens zijn achteruitge-
loopen. De opgelegde tonnage is op het
oogenblik echter nog gering.
Lichtpunten
De afgenomen werkloosheid t.o.v. eenige
jaren geleden, de gestegen loonen naast de
RUIME HEERENHUIZEN
eigen grond t
u 5.40 meter breed.
Villa-bouw en afn. Bultengew. gunstig ge
legen, nabij kerk en sch. Groote v. en a. tuin.
Slecht* t 4100vry op naam. (Desgew.
ruime hyp. tegen lage rente). Hecrl. gerond
Tgglng ia (Incasso i
BOUW-MIJ. „VONDELKWARTIER"
HAARLEM
PRACHT HEERENHUIS op eigen grond»
met 5 jaar gratis onderhoud f 4200.—
alles op contract verhuurd, 12 eigen
geld, dat is belegging!
Int.: Dir. J. BROERTJES.
N.V. H0UTH. v.h. P. ROT Cz.
WESTZAAN
AMSTERDAM "s-GRAVENHAGE
LIJSTENFABRIEK
STOOMZAGERIJ en SCHAVERIJ
dalende prijzen, en de grootere uitkeerin*
gen van dividenden en tantièmes houden!
aan den anderen kant de algesneene koop*
kracht op peil. op een moment, dat de con*
junctuur weer een inzinking vertoont. Dilj
vertragingsverschijnsel bij de algemeens
koopkracht, dat zioh meestal in de conjunct
tuurbeweging openbaart, heeft tot gevolg
gehad, dat de kleinhandelsomzetten zich!
tot dusver eveneens konden handhaven.
In dezelfde richting werken de door dö
Regeering in uitzicht gestelde maatregelen:
tot vermeerdering van de uitgaven van
openbare werken en de opdrachten uit
hoofde van de toegenomen bewapen ing*
Het, is niet mogelijk om het uiteindelijk re*
sultaat van deze in verschillende riohtia*
gen werkende krachten te berekenen.
Officieele Berichten j
1
Leger en Vloot
Lult. ter zee 2e kl. A. F. Wlederhold ltf
ter beschikking gesteld.
Onderscheidingen
Ia verleend
dj orde van Orai
m G. Couvee en mej. C. J. C o
don werkzaam aan de Ned. Herv. Zondags*
Fa. VAN WIELIK
9 NOORDEINDE DEN HAAG
Telefoon 112245
