HBIS
Wat laat 't U
VRIJDAG i JULI 1938
EERSTE BLAD PAG. a
Het lagerhuis en het
geval-Sandys
Parlement handhaaft
zijn rechten
In het geheel bezette Britsche lagerhuis
heeft minister-president Chamberlain
meegedeeld, dat de commissie voor de pri
vileges van het huis heeft erkend, dat de
ontbieding van den afgevaardigde Duncan
Sandys voor een militaire onderzoek
commissie inderdaad een schending der
parlementaire privileges beteekent.
Hore B e 1 i s h a, de minister van oor
log, verklaarde daarop dat het document,
dat zich in het bezit van Sandys bevond,
een verdedigingsplan was tegen aanvallen
uit de lucht. Het was in April opgesteld.
Het bevat aanwijzingen voor buitengewone
•gevallen en gaf een uiteenzetting van de
maatregelen, die genomen moesten wor
den. Er stond in opgegeven, hoeveel ka
nonnen beschikbaar waren Qn waar zij
moesten worden gehaald. Het was een do
cument van groot belang, dat streng ge
heim diende te worden gehouden.
Sandys verklaarde in een korte interven
tie, dat hij niet wist, dat het document,
waarvan gesproken werd door Hore Be-
lisha, iets te maken had met het beschik
baar zijn van kanonnen.
Zijn ingediende vraag bevatte geen toe
speling daarop, doch betrof slechts het aan
tal en den toestand der kanonnen.
Hij verklaarde, dat hij er niet aan ge
dacht zou hebben, de vraag te stellen, zoo
men hem gevraagd had. zulks niet te doen.
De oppositieleider A111 e e gaf uitdruk
king aan zijn voldoening, dat de regeering
het voorstel had aanvaard een commissie
te benoemen, daar, aldus Attlee, de zaak
van zeer groot belang is met het oog op
de rechten van alle lagerhuisleden.
Sandys heeft zijn plicht gedaan met deze
aangelegenheid voor het huis te brengen.
Aan do democratie kan geen groot er slag
worden toegebracht, dan door de toelating
van eenig recht om leden van het lagerhuis
te hinderen of te beperken bij de uitoefe
ning van hun plichten jegens de natie.
Niemand kan ontkennen, dat de regee
ring gewapend moet zijn met bevoegdheden
op grond van een wet op het staatsgeheim
vóór de behandeling van spionnen.
De liberale leider Sinclair verklaar
de de motie van Chamberlain te steunen,
omdat hij gelooft, dat het parlement op
stevigen en gewijden grond staat ten aan
zien van de bescherming van zijn leden
•tegen obstructie en molestatie bij de uit
oefening van hun plichten.
De motie van den eersten minister, strek
kende tot het samenstellen eener speciale
commissie van onderzoek betreffende de
zaak-Sandys en de algemeene kwestie van
de positie der regeeringsleden ten aanzien
van de wet op het staatsgeheim is daarop
met algemeene stemman aangenomen.
Kenmerken van de nieuwe
Aqfa-Isochrom-Film l°d\H
De maximum-tonnage
voor pantserschepen
Van 35.000 op 45.000 ton gebracht
.De Britsche minister Duff Cooper
üïeeft in het lagerhuis medegedeeld, dat
Engeland, Frankrijk en de Vereenigde Sta
ten het document hebben onderteek end,
waarbij de garantieclausule voor de tonne-
rnaat van pamtsereohe.pen, welke vervat is
in het verdrag van 1936, wordt van kracht
verklaard.
Op grond daarvan wordt de maximumton
nage van pantsersclhepen gebracht van 35.000
op 45.000 ton. Het maximumkaliber voor ge
schut blijft onveranderd op 16 duim.
De Duitsche rijksregeering heeft met de
Britsche regeering een dergelijke overeen
komst onderteekend'. Van de sovjetregeermg
heeft mem nog geen antwoord ontvangen
doch dit verwacht men zeer binnenkort.
Duff Cooper zeide nog dat de Britsche
regeering alle vlootmogendbeden, waarmee
zij op grond van verdragen in betrekking
staat, ervan in kennis heeft gesteld, dat zij
zioh voor 'het oogenblik niet. voorstelt slag-
hepen te bouwen boven een tonnage van
veertigduizend.
Zij - u-trouwt, dat ook de andere Europee-
e H- maritieme mogendheden ervan zullen
i ciat cijfer te overschrijden.
b t vr'itsohe slagschepen op het vloot-
h^rn-proyiain voor 1938 zullen bewapend
.,1 ut van 16 duim en geen
gTOOtar tonneMK'. krijgen dan 40.000 ton.
Lijders aan chr onische
-heumatische pijnen
i niets onbeproefd!
een raad meer weet ven de rheuma-
alles reeds hebt geprobeerd
eed gevolg, probeert dan de tes
r'uiteb er. Scltc. Zl| hebben dulzen-
eds afdoend geholpen. Ook U
nel van Uw pijnen verlossen.
*^EN SALTS
vOOR I CENT PfcA OAG
OOSTENRIJKS MOEILIJKHEDEN
Buerckel licht de
buitenlandsche pers in
Buerckel, de Rijkscommissaris voor
Oostenrijk, heeft dezer dagen de verte
genwoordigers der buitenlandsche pers
ontvangen, teneinde hun van voorlich
ting te dienen inzake Oosteniijks moei
lijkheden. Op een vraag, waaruit deze
bestaan, antwoordde hij, dat het vraag
stuk allereerst van psychischen en eco-
nomischen aard is. Hij had oorspronke
lijk moeilijkheden verwacht als gevolg
van het feit, dat zich vóór den An
sohluss" talrijke van elkander onafhanke
lijke groepen hadden gevormd. Men is
er echter onmiddellijk in geslaagd, deze
vele groepen onder een gemeenschappe-
lijken noemer te brengen.
Buerckel noemde de geruchten, als zou
Hitier naar Weenen gekomen zijn om
orde in de partij te scheppen, onzinnig.
Ten aanzien van het Jodenvraagstuk ver
klaarde Buerekell, dat de moeilijkheid in het
feit van de jarenlange verjoodsohing van
Weenen ligt. Hoewel deze langdurige heer
schappij van het Jodendom tot groote span
ning had geleid, is het tijdens en na den
„Anschluss" niet tot ernstige uitspattingen
gekomen.
Van de 3780 politieke arrestanten zijn naar
schatting de helft Joden. Deze Joden zijn
echter niet gearresteerd wegens hun Jood-
sehe afstamming, maar wegens politieke en
crimineele delicten. Van al deze arrestanten
zijn er 150 in het kamp Dachau opgesloten.
Er is geen sprake van meeningsverschil
tussclien mij en den chef der geheime
staatspolitie, Heydrioh, zeide Buerckel ver
der.
Een journalist vroeg vervolgens naar de
geruchten, als zou de bevolking ontstemd
zijn wegens het in functie zijn van rijks-
Du itsche ambtenaren in Oostmark.
Buerckel zeide het juist geacht te hebben
_3 instellingendie in Duitsohland haar
waarde bewezen hadden, zoo spoedig moge
lijk over te nemen. Hij haalt daarom uit het
oude rijk vaklieden voor de partij en den
technischen opbouw. Deze lieden zijn echter
ondergeschikt aan de Oostenrijksche gouw
leiders en zullen na een bepaalden termijn
teruggeroepen worden. Na 1 Augustus zuil 311
bij de d istr i otsbesturen geen rijks-Duitse ners
meer werkzaam zijn en bij 't staatsbestuur
bekleedlt slechts één rijks-Du its aher een be-
langrijke functie: Buerckel zelf.
Schuschnigg schuldig geacht
Op de vraag, waarom Schuschnigg niet
werd vrijgelaten, antwoordde Buerckel, dat
het hier een daad van gerechtigheid betreft.
Onder Schuschnigg zijn dertien mannen in
strijld met de wet opgehangen; van de te
rechtstelling van dertig anderen heeft men
slechts afgezien onder den druk van de
volksstemming.
Ik zou het juist achten, aldus Buerckel,
als Schuschnigg vervolgd zou worden
gens deze justitieele moorden. De
daarover ligt echter niet bij mij.
Buerckel, zeide nog, dat Joodsche em
ploye's, die onder Arische leiding werken,
in het algemeen -niet ontslagen worden. Zoo
lang echter nog vele Ariërs werkloos zijn,
kunnen de Joden geen aanspraak maken op
belangrijke betrekkingen. Het Jodenivraag-
stuk zal streng wettelijk geregeld worden en
ook zal vastgesteld worden, wat die Joden
bij emigratie mede kunnen nemen Hoogsten"
15 tot 30 pet. der Joden is voornemens he
land ie verlaten.
Buerckel zeide tenslotte, dat partij en Kerk
er naar streven langzamerhand op een
vreedzamen grondslag samen tc werken
Overwogen wordt, nog, wat met het ver
mogen van Rothschild gedaan zal worden.
>e geruchten, volgens welke Rothschild
gen een losgeld zou worden vrijgelaten,
.11 volkomen onjuist.
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
Roosevelt legt een eersten steen
Een oratie over democratie
President Roosevelt heeft te New York
op het terrein der a.s. wereldtentoonstelling
oen eersten steen gelegd voor het gebouw
der Amerikaansche regeermg. Hij heeft
daarbij in een toespraak tot een groep van
150 hoogleeraren en leden van de verecni-
ging tot nationale opvoeding verklaard, dat
„de eindoverwinning voor de democratie
zal zijn, die zal triumfeeren, dank zij de
opvoeding, welke zij aan de volksmassa's
geeft, aangezien geen enkel volk eeuwig in
stand kan blijven in onwetendheid en sla
vernij. Landen waar bibliotheken werden
verbrand, geleerden werden uitgestooten.
universiteiten aan het wankelen gebracht,
kunst en literatuur werden gecensureerd,
kunnen worden beschouwd als landen, die
den vooruitgang der beschaving vertragen.
Dc Vereenigde Staten moeten vooral de
persvrijheid verdedigen en een veilig toe
vluchtsoord zijn voor eeuwige waarden.
Indien de vrijheidsvuren in andere lan-
uitgaan, moeten zij bij ons voortdurend
brandend worden gehouden. Het voordeel,
dat het Amerikaansche. volk er van zal
trekken, het prestige, dat de Amerikaansche
democratie er mede zal winnen, zullen on
eindig meer waard zijn dan de bedragen,
vyelke tot dat doel zullen worden uitgegeven"
Gisterochtend omstreeks half tien hebben
tien Junkervliegtuigen in twee escadrilles
de noordelijke wijken van Barcelona gebom
bardeerd. Een dertigtal bommen werd ge
worpen, de aangerichte schade is aanzien
lijk. Veertig personen werden gedood en
meer dan vijftig gewond.
De Barcelona-regeering heeft het Foreign
Office gevraagd, dat de commissie, voorzien
de nota van 24 Juni. een onderzoek in zal
stellen naar het bombardement, dat dezer
dagen op Blanes heeff plaats gehad.
Reuter verneemt echter, dat de Britsche
opvatting in deze aangelegenheid is,
eerst uit Nederland antwoord moet
ontvangen op de uitnoodiging deel te nemen
aan een internationale commissie.
OVERSTROOMINGSRAMP
IN JAPAN
Bij de overstroomdngsramip in Japan zijn
•olgens het Japansche ministerie van bin-
nenlandsche zaken 81 personen om 't leven
gekomen; 45 menschen worden nog vermist.
werden 255 huizen geheel en 131 ge
deeltelijk vernield, terwijl 256.903 huizen
onder water zijn komen tê staan. Deze cij
fers hebben betrekking op het geheele ge
bied, dat tengevolge van de regens te lijden
heeft gehad.
Gisteravond zijn te Tokio en omgeving
twee lichte aardschokken gevoeld, die de
reeds door de overstrooming verontruste be
volking nog meer beangst maakten.
Intussohen hebben de overstroomingen een
schade aangericht als nooit tevoren. De
treinen met bestemming naar Tokio konden
niet vertrekken, ook de tramdiensten waren
gestaakt. Te Tokio staan 150.000 huizen
onder water.
Tusschen Tokio en Yokohama is de Tsoo
roemi buiten haar oevers getreden
TWEE MISDADIGERS TERECHT GESTELD
fjebroodors Walter en Max. Coc
gisteren te Berlijn terechtgesteld. Zij waren
op 24 Juni ter dood veroordeeld wegens tal
rijke overvallen met roof op auto's, benzine
stations en spoorweg-loketten, waarbij zij
verscheiden personen ernstig gewond had
den.
Walter Goetze had bovendien een politie
beambte en een arbeider om het leven ge
bracht. Het doodvonnis was uitgesproken o,i
grond van een wet, die tijdens bet proces
met terugwerkende kracht was afgekondigd
en waarbij de doodstraf bedreigd wordt
tegen overvallen met roof op auto's.
De Belgische benzineprijs
Reductie voor vreemde touristen
De Belgische staatscourant publiceert een
ministerieel decreet met betrekking tot eer
verlaging van de belasting op benzine, aan
gekocht in België door buitenlandsche toe
risten.
Deze verlaging bedraagt 50 centipies per
liter voor een hoeveelheid van niet meer
dan 20 liter per dag, terwijl het totale
bruik tijdens het geheele verblijf de 300 liter
niet te bnven mag gaan.
Om voor deze belastingverlaging in aan
merking te komen, moet nien *n het tijdvak
van 1 April tot 30 September minstens drie
dagen in de Belgisch-Luxemhurgsche eco
nomische unie verblijven.
De Valera premier van Ierland
De Dail heeft De Valera met 75 tegen 45
stemmen tot minister-president van Ierland
gekozen. De labourafgevaardigden en de on-
afhankclijken hebben zich van stemming
onthouden. De samenstelling der regeering
blijft geheel ongewijzigd.
DE NEGUS PROCEDEERT
Haile Selassie heeft een beroep op het En-
gclsche recht gedaan en hem is thans door
de rechtbank het recht op de 10013 pond. die
de ex-keizer van Abessinië van de „Cable
and Wireless Limited" eischte, toegezegd,
niettegenstaande de Italiaan sche regeering
beweert, hierop recht te hebben.
Het proces is thans naar de Chancery
Court verwezen.
PALESTIJNSCH GEZIN UITGEMOORD
In een dorp bij Jerusalem is een heel ge
zin door een Arabier vermoord. De moorde
naar doodde eerst den vader en de dochter
van het gezin. Vervolgens verborg hij zich op
het kerkhof en schoot op den begrafenis
stoet, waarbij hij de moeder en den zoon
.doodde.
Geen goed zoo
goed als Novana-
ondergoed en niet
duur. dat is bet
Novana-devies voor
1938. Novana-onder
goed voldoet elkeen 1
het b soepel, elegant,
en degelijk. In wol.
kunstzijde en katoen.
Let op het Novana-
etiket op elk stuk!
C.N.V.-VACANTIEOIRD
TE PUTTEN BESTAAT 10 JAAR
Een feestelijke herénking
Hot vacantieoord van he C.N.V. te Pu n
bestond onlangs 10 jaar. S Juni 1928
bet particuliere sanatoriun aan den
derwijkschen Straatweg, dat door
C.N.V. was aangekocht, oficieel in gel uv
genomen.
Deze herdenking wilde oen benutten
het Vacantieoord. dat in en loop der j n
reeds belangrijke verbetringen onder -
en dat reeds over een depndance bescnikf
nog verder uit te brei der De aanges
organisaties brachten dartoe een be-haj.
an f 5000.— bijeen. Medemet behulp da: r-
van werd op het terreinvan het vacantie
oord een nieuw gebouw neergezet, dal in
een dubbele behoefte vooziet.
Naar een idee van do penningme st-
van het C.N.V., den heerW. de Jong, die
oornamelijk met het ieheer van tv
■acantieoord is belast, ierd n.l. ondie u
architectonische leidingvan den he r .1
enier een confer»tiezaal opge ok
waar omheen een srie slaapkame -lies
en een toilet. Deze niewe bijbouw, v
uitgevoerd werd door dei aannemer H. v.yl
Kolk, te Garderen, en de heer H. HendriU-
sen. te Putten als schildr, is een mooi - ik
werk geworden.
Ter viering van het 1-jarig bestaan wu
het vacantie oord vergaerde deze week I101
Igemeen bestuur van iet C.N.V. in
ieuwe conferentiezaal welke daa
tevens officieel in gebruk werd genom
De Voorzitter van hel C.N.V., de hei
tapelkamp, hield een korte herden
kingsrode, waarin hij mmoreerde, dat in
9300 gasten in de afgeoopen 10 jaar 1
het Vacantie-oord een dankbaar gebn'ii
hebben gemaakt. Het aantal gasten gr '-ui*
steeds. Het eerste jaar .varen er 520, on
jaar 1200. De nieuwe bibouw zal het mop
lijk maken düt aantal nig op te voeren. Si
bood aan mej. Lolkus, de directrice van
het Vacantieoord, als bljk van waarde. 1 ine
haar arbeid in dee 10 jaar een cli var:
aan. Den trouwen tuinuan, den heer S
•rhandigde hij een enveloppe n.
inhoud.
Mej. Lolkus bood nrnens de vacantia
gasten van vorig jaareen tweetal eb' 'ri
sche klokken aan. die ceplaatst zijn ir
conferentie- en de eetzal, en een koek k?
klok voor het theehuii
De stoffeerder, de her H. ten Braak
Putten, bood een fraai deed on de best" r-
tafel en kleedjes vooi de tafeltjes i
conferentiezaal aan. D electriciën, de :.v
Dobbelmann»».. lekker,
A. Kuiper, te Putten, bood rep eh-trische
lamp voor het spreekgestoelte en efj, voor
het theehuis aan.
Door onderscheiden leveranciers voor
namelijk uit Putten, v.aren e n 8-tn bloem
stukken ingezonden. Do Ned. Bot von
Chr. Prot. P.T.T.-personeel „Door Pl^ht tot
Recht" deed even.' ns een bloemstu. zen_
den. De meisjes, die in het vaeantn_00rd
werken, deden ook door een bloemstuk Vaiv
hasr Mijdschan blijken. Dat ook het pe»JO-
neel van het Vacantieoord goed verzoi-d
wordt, bleek wel uit het feit, dat een dér
meisjes, die cr vroeger werkten, een mooie
bloemengroet zond.
Na de officieele ingebruikneming werd
middags een eenigszins feestelijke mn<ri-
tijd gehouden, waaraan eenige hoofdbe-
ituurders van de organisaties aanzaten.
GEMENGD NIEUWS
De militairen en het verkeer
Sergeant-motorrijder pleegt verzet
De vraag, of een militair, die deel uit
maakt van een colonne, zioh te onderwerpen
heeft aan de verkeerssignalen en aan de be
velen der gemeentepolitie, heeft vanmiddag
te A 1 f e n a. d. R ij n aanleiding gegeven tot
onverkwikkelijke gebeurtenis, aldus
schrijft: men d.d. 30 Juni aan de N.R.Ct
Terwijl de brug over den Ouden Rijn voor
het verkeer ve land gesloten was, reed een
onderofficier op een motorrijwiel de zeer
smalle. Bruggestraa,t in, passeerde een file
van wachtende vracht- en personenauto's,
negeerde het roode stoplioht en posteerde
zich aan het hoofd van de file voor de brug.
De chef-brugwachter beduidde den onder
officier, dat hij zich achter de stop6treep be
hoorde op te snellen, doch deze wenschte
daaraan niet te voldoen. Aan een gelijk
luidend bevel van een politie-agent werd
evenmin gevolg gegeven. De sergeant beriep
er zich op deel uit te maken van een mili
taire colonne, welke zich echter niet' in de
reeds met particuliere auto's volstaande
Bruiggestraat bevond, maar in de, met een
rechten hoek daarop aansluitende Juliana-
straat, zoodat zij niet te zien was.
Toen de brug voor het verkeer te land
werd geopend, wilde de onderofficier door
rijden, niettegenstaande hei' stoplicht nog
brandde en de politieman hem dit belette.
Op dit oogenblik kwam voor de politie ver
sterking opdagen in den persoon van een
inspecteur der gemeente-politie en -jen bri
gadier van de Rijksveldwacht. Eerstgenoem
de gelastte den militair nogmaals achter de
etoplijn te gaan en toen deze dit wederom
weigerde en opnieuw «anstalten maakt
door te rijden, werden met vereende krach
ten motor en sergeantaichteruit gezet
Nadat het verkear van de overzijde
passcerd was, werd cfcn onderofficier
genheid gegeven om bor ve rijden, doe.'
weigerde deze te varlekken. Daar het
ter hem komende ve/keer hierdoor en u
gestagneerd werd, makte de politie 1
metven. De sergeant werd eenvoudig
zijn motor getild en let militaire voei 'g
werd aan den kant van den weg g 1
Eerst daarna kreeg dl file auto's gele
heid door Ve rijden enjhieraehter volgde
slotte dan ook nog de militaire colonne,
bestaande uit een aflttal vrachtauto's.
Ook daarmee echte was hef incident «.og
niet geëindigd, wantian een bevel van d-'-i;
sergeant en later vai den bevelvoerer.
luitenant om het mforrijwiel terug te
ven, weigerde de polüe te voldoen.
Eerst toen een ancre onderofficier kwam
vragen, of hij het mtorrijwiel mocht mee
nemen, daarbij meecelend, dav hij in
dracht handelde vanlen luitenant, werd ei'
toegestaan.
Tegen den onwil lian sergeant zal pre
verbaal worden opgnaakt.
Biscuitfabriek door vuur vernield
Ongeveer 100 arbeiders werkloos
Gisteravond is, vermoedelijk in de pak-»
kamer, brand uitgebroken in de Nederlaad-
sche biscuitfabriek „Het Anker",N.V. v.h. J-
Bran berger, gelegen aan de Sluisstraat txs
M s c 1 k a n a'a'l. gemeente Onslwedde.
Het. vuur verspreidde zich met 'groote
snelheid door liet twee verdiepingen tei
lemie fabrieksgebouw, dat zioh mei eer. front'
van dertig meter langs 't kanaal uil.strekt em
een diepte heeft van vijftig tot zestig meter.
Weldra was het geheele complex een vlam
men 'oe. De brandweren van Mussel- eni
Stadskanaal waren spoedig met twee moter
spuiten ter plaatse. De fabriek ligt ir. do
dichtbebouwde kom, zoodat er groot gevaar
voor de omliggende huizen l>ostomd, doch!
men had goede hoop deze voor het vuur to
vrijwaren. Ook het woonhui» van den direc
teur zou waarschijnlijk kunnen worden ge
ilet kantoorgebouw, dat onmiddellijk aait
de fabriek grenst, is ook geheel uitgebrand.
Door den brand zullen 1. ge veer honderd
arbeiders werkloos worden.
GARANTIE-STANDGRO EN
GARANTIE STAND BRUIM
GARANTIE-STAND ROOD
GARANTIE-STANDZ WART
GARANTIE-STANDBLAUW
ARCHITECTEN - HUISEIGENAREN
Vraagt-Uw s .tvlder bij aila builenveriwerka»
bovenstaand» merken
Wordt 5 Jaar gegarandeerd
tfn
in deze courant geregeld Goaipara The© in
gesoldeerde loodverpakking te zien gead
verteerd, indien U er niet toe komt deze werkelijk
smakelijke thee eens te vergelijken met wat U thans
drinkt?,
DUIZENDEN THEELIEFHEBBERS VINDEN GO AL PAR A
'N GENOT, IETS GEHEEL ANDERS DAN GEWONE THEE.
WIJ ZIJN GAABNE BEREID U EENS EEN MONSTERTJE
TE ZENDEN.
De beroemi MELANGE 38 c
3-ponds kige 5.25 dus c
5-ponds kige 8.50 34 et
ORANJE PECCO I 34 ct.
3-ponds kistje 5.dus ca.
5-ponds kistje 8.j 32 ct.
SWEER HANDEL MIJ. - Heerengracht 451, AMSTERDAM-C.
(17
:r te zien. Nu
•?n. pet en een
eieren zijn.
de heg was
^aar was
an die
',at met
wel
„Gao den baos roepe, zeg ik oe".
Heesch was haar stem. Ze hield zich vast aan de trog.
„Zijde gij dan nie goed. Is 't er iets gebeurd?"
Toen zeeg, tot groote schrik van Gijs, Tonia neer. Slap als
een ontdooiend hemd, dat van de lijn binnengehaald werd bij
de warme Vachel.
Gijs sprong toe, probeerde haar op te richten, maar ze lag
voor dood. En hij tilde haar op en zwaar hing 't slappe, ten
gere lijfje van 't oude vrouwtje op zijn sterke armen. Zoo
schopte hij de deur van het pomphok open en droeg haar de
geut door naar binnen. Hij riep de meid, maar niemand hoorde
hem.
Waar moest hij haar latenl Hij wist precies de weg in huis,
vist waar Tonia's bedstede was, maar dat kon toch niet. Hij
legde haar op den grond, languit.
Och, och", mompelde hij, „zou zt. dooid zijn'\
Hij ging met groote stappen terug naor.de geut, greep een
v oompte in het hok twee, drie slagen t» keerde terug in
jmer om haar polsen en hoofd nat te make*,
Tonia had haar oogen al open. Groote, wijd-open
logen 1 ken hem verschrikt aan. Haar gezicht was krijtwit.
vVet kan ik doen?"
Gijs stond gebogen voor haar, de kan ïn de hand.
.Vil ik oe op helpen?"
M of- de oogen weer; als ïemar die doodmoe
rusten kan.
ht piepte uit haar half open mond.
ujs of hij bij een doode stond. Onhandig
j od op. Ze trok ze terug, maakte een af-
v „weggaan".
■nschje toch zoo niet laten liggen, hier op
c "de tochtige Jficaer, war onder alle deur
en plintkieren de kou naar binnen zoog.
Zou hij haar op twee stoelen leggen eerst en dan gaan en
waar de meid was of Jan? Doch de vrouw, zonder de ocen
te openen, zei nauwelijks hoorbaar: „Gao weg, gijiep
iemes".
Toen ging Gijs. Bij de deur keek hij nog even om. Roenoa
lag ze op de matten, 't Wit van haar muts was als een;el-
dere rand om haar doodswitte gezicht.
Hij zocht in de kamertjes aan den zijkant van 't huis; ep.
opende een deur, keek door de kier, daar was de meid tzig
bij een linnenkast.
Ze zag verschrikt om.
„Kom gaauw, waor zitte toch, de vrouw is nie goedge-
\vorde".
„De vrouwWaar is ze dan?"
Gijs ging met haar mee, naar de kamer. Nu bleef hij i de
deuropening staan, terwijl de meid naast Tonia hurkt op
den grond.
„Gaode gij Janne is zuken", zei ze.
En Gijs ging.
„Jan", zei hij bij 't bakhuis, waar hij den boer vond zijn
pijp rookend in de winterzon, uit den wind, „kom si giauw
binnen in oew huis Tonia is nie goed geworde".
„Tonia?"
Hij nam de pijp uit den mond.
„Jao, ik heb ze nar binnen gedraoge, er
„Waor was ze dan. toen ze 'f kreeg?
„Jao. ze kwam op den dorschvloer bij mijn en ze zin iet ik
oe moes gaon roepen. En toen inieëns baos, viel ze es n:n. es
nun baolzak nieer en toen heb ik ze in den huis gedrr-oge 'f
En toen hij dit onder het loopen van 't bakhui: naar dé
deur, r.eit schokte ja eens de gedachte, de ontstellende grdach
te door den knecht als een angstige '/raag: „Is 't mijn schuld?
Zou ik de schuld niet krijgen? Er was toch immers niemand
bij. Zijn neen was hier minder, dan Tonia's ja".
Jan was naar binnen gegaan en G:js ging weer naar de
beesten in hel achlechuis.
Na een half uur van tergende onzekerheid, waarin hij, als
hij ftaar zijn gemoed te werk was gegaan, zeker zou zijn gaan
vragen hoe 't
„Hoe is 't er n- baos?"
„Ik geleuf nie. det 't zoo erg is, mer ze had 't over de
keinder. Ze heet d'r ège zeker kwaod gemakt, ergens over"*
Gert de knecht, werd met de tilbury 's middags nog vaar
Dengeren gestuurd om den dokter te halen. En toen in den
helderen vriesavond Gijs naar huis ging, zag hij het bleeke
licht van de lantaarn over den grintweg naderen en hoorde
hij den luiden slag van paardenhoeven door de stilte van den
I oneindigen, leegen polder, waarboxen aan de teere, vlakke
tinten van de hemelkuif de srrakke lichtjes van Kerststerre.™
blonken.
't Was dikwijls een heele toer den dokter te vinden, die
Zijn praktijk uitoefende in Dengeren, Blommendijk en de uit
hoeken van den Bovendijk.
't Was altijd een gebeurtenis als de dokter op den Eizen-
berm moest komen, dan spande 't er meestal en 't gebeurde
ook, dat de 2 sten wachten tot den volgenden dag.
Ma r voor e vrouw kwam hij vlugger, haar ziekte
was erger da* een ander.
De kindere al gegeten, toen Gijs in 't kamertje
binnenkwam. It je brood stond naast zijn l'ege kom.
De koffiepot Je kachelbuis en er hing een geur van
houtrook.
i$\£er~d( vervolgd},
