DE ELZENBER
Wijziging wet op de geneeskunst
ZATERDAG 18 JUNI 1938
DERDE BLAD PAG. 9
Tweede Kamer,
Rsfractioneerende opticiens,
masseurs en heilgymnasten
Wetsontwerp goedgekeurd met
63 tegen 9 stemmen
Vergadering van 17 Juni
Pverzïcht
Naar de mcening van de regeering is
hel uoodig geworden om in de grensge
bieden van de uitoefening der genees
kunst veiligheidsmaatregelen te nemen.
Deze zijn geboden, omdat zich op dat
terrein ecnige groepen van personen
zijn gaan bewegen, zóó, dat een meer
nauwkeurige afpaling van de wettelijke
grenzen van het terrein, dat wordt be
streken door het verleenen van genees-,
heel- of verloskundigen, raad of bijstand
als bedrijf, noodzakelijk is,
De maatregelen gelden allereerst de opti
ciens, die zich ook zijn gaan inlaten met
het onderzoeken van oogen met refracto-nw-
ters en oogspiegels en dan adviseeren tot 't
jiemen van een bepaalden bril. Deze hande
lingen zijn tot nu toe niet strafbaar, al kan
het alleen-optreden van den opticien scha
delijk voor de gezondheid zijn. Ooggebreken
immers staan vaak in verband met zieke
lijke aandoeningen, van welke uitsluitend
jdoor een geneeskundige behoorlijk de
idiagnose kan worden gesteld en de behan-
Ideling ondernomen.
Voorts wordt het om dezelfde redenen in
het belang van de volksgezondheid geacht
de practijk van masseurs en .heilgymnasten
binnen bepaalde grenzen terug te dringen.
Er is ook nog aan andere werkzaamheden
gedacht, O.a. op het gebied der oorheel
kunde.
Om het doel te bereiken, wordt art. I
van de wet °P de Geneeskunst scher
per omschreven, terwijl daarnaast, voor
de genoemde groepen een terrein wordt
aangegeven, waarop zij zich ongestraft
kunnen bewegen door vast te stellen
welke practijken niet geacht worden
tot de uitoefening der geneeskunst te
behooren.
Opticiens zullen niet meer met instrumen-
ïen oogen mogen onderzoeken, zelfs hebben
ze den schijn er van te vermijden. Masseurs
en heilgymnasten behouden het recht om
op aanwijzing van en in geregeld overleg
met een arts patiënten een behandeling t?
doen ondergaan. Zelfstandig mogen ze ech
ter niet optreden, ook geen onderzoek aan
het te behandelen lichaamsdeel verrichten
of richtlijnen voor een behandeling aan
geven. H*t geneeskundige element moet
worden losgelaten. Bedoelde groepen zullen
feich tot technische dienstenItfbben te be
perken.
Tegen deze voornemens'Is in den lat'4
de, vooral onder de opticiens, nogal wat
deining ontstaan. Wel erkenden ze het
bestaan van misstanden, maar ze
wenscheen daaraan zelf een einde te
maken.
De (in het buitenland) gediplomeerde
relractionneerende (oogmetende) opti
ciens zouden ze niet bemoeilijkt willen
zien, ook al dringen andere, h.i. minder
onderlegde oudere collega's daarop aan.
Minister Romroe is op deze suggestie niet
ingegaan en was ook niet bereid tot over
gangsbepalingen. Zulks vanwege de ernst
,van het te bestrijden kwaad. Brillen en brlï-
üeglazen kunnen worden blijven verkocht,
jen massage, waarbij geen sprake is van een
tekort in de werking van een orgaan of een
ander gebrek, zal ook zonder aanwijzing van
een geneeskundige geoorloofd blijven. Maar
.dan is het ook uit.
Het wetsontwerp vond In 'de Kamer wei-
fciig bestrijding. Achtereenvolgens luisterden
We j aar de heeren Duymaer v. Twist,
Pof thuma, v. d. Putt en Dr. Vos en
de dimes De Vries-Bruins en Bak-
ker-Nort, die het er krachtig voor opna
men in het belang der volksgezondheid. De
heide medici onder dit. zestal waren wel
het hoogst gestemd in hun verdediging. Dr.
Korte inhoud van het Feuilleton
Op „de Elzenberm** wocwit Jan Donker
stal met zijn zuster Tonia, die weduwe is.
Gijs, zijn knecht, is getrouwd met Stijn, die
meid is geweest op de boerderij. Na een
jaar wordt Tinus geboren, en nu worden
ook de zorgen grooter. In de zomer kan
Pijs met maaien wat extra verdienen.
(Zie vervolg hieronder)
Vos ham tevens de gelegenheid te baat om
regeling van de opticiensopleiding en be
scherming van hun diploma en dat der mas
seurs te vragen.
Niet uoodig, oordeelde de heer Zijlstra, die
zijn bezwaren op geestige wijze uiteenzette,
het wetsontwerp. Opticiens helpen de mon-
schen met de kleine beurzen, meende hij.
Ook geloofde hij niet in de onfeilbaarheid
van de oogartsen en andere specialisten, di-
nog al een* aan vernauwing van gezichts
kring laboreeren. Gevreesd werd ook voor
gevolgen als bij de technici.
Met zijn zakelijke bezwaren stond de heer
Zijlstra vrijwel alleen.
Een ander motief voor tegenstand open
baarde de heer Rost van Tonningen.
Deze maakte bezwaar, omdat „de Kamer"
yan deze dingen geen verstand had. Dat is
wel een heel zonderling argument. Hebben
dan zouden we willen vragen, indien het
niet oneerbiedig was nat.-sac. en hun lei
der wél alle verstand van dingen, waarover
spreken, oordeelen en meebeslissen? Men
>u het niet altijd zeggen
De zaak staat praetisch ook anders. Niet
iedereen kan van alles verstand hebben.
Maar voorlichting is mogelijk. En die heeft
dit geval niet ontbroken, van geen enkele
zijde.
Minister Romme stond voor een ge won-
pen zaak.
Den heer Zijlstra voerde hij tegen, dat
slechts een aantal personen worden terug
keerde dingen gebeuren. Niemands recht
matig belang wordt dus geschaad, maar wel
wordt de volksgezondheid gebaat. Brillen
voorschrijven moet een medische .handeling
blijven.
De Minister merkte nadrukkelijk op,
dat de nieuwe bepaling algemeen en
geenszins beperkt is tot bepaalde groe
pen Er is niets speciaal genoemd, ten
einde te voorkomen, dat iets niet ge
noemds er buiten zou vallen.
Met 63 tegen 9 stemmen ging het wets
ontwerp er door. Tegen stemden 2 S.G.P., 2
N.S.B., (50 pCt der fractie spijbelde) en
A. R.
Over een 25-tal kleine wetsontwerpen en
conclusies, welke verder nog werden afge
daan, hebben we weinig meer te zeggen.
Een debatje ovee de contingenveering van
metaaldraadgloeilampon tusschen den heer
Wen delaar, die deze contingen teering
wenscht te doen vervallen, en Minister Co-
1 ij n, die voor zijn collega Steenberghe waar
nam. maakte duidelijk, dat deze maatregel
noodig blijft met het oog op buiten-Europee-
sche concurrentie en tot behoud van mark
ten en werkgelegenheid.
Sinds de contingenteering zijn Öe
gloeilampen 20 pCt in prijs vermin
derd. De Regeering blijft op verdere
verlaging bedacht.
Eerj wijziging Van eên aantal artikelen
van de Indische Staatsregeling beteekende
de voortzetting der Indische bestuurshervor-
ming. Juist gisteren kwam bericht van de
gouverneurs van de Groote Oost, Sumatra
en Borneo. Minister W e 11 e r verklaarde er
prijs op te stellen de residenten te behouden
als hoeksteen van het nieuwe bestuursstel
Eangdurig hield de Kamer zich bezig met
de conclusie van het verslag der Commissie
omtrent de inlichtingen op het adres van de
Oestercultuurmaatschappij voor.h. P. Vla
ming en Zonen te Ierseke en zeven anderen
inzake de hun verleende pachtsomvermin
dering voor oesterperceelen over 1934-1935.
Adressanten verzochten de Tweede Kamer
haar tusschenkomst te verleenen en alsnog
te bevorderen, dat hun 20 pCt. der door hen
betaalde pachtsommen- zou worden terug
gegeven.
Als gevolg der opvattingen van de meer
derheid en de minderheid der commissie
waren de volgende conclusies voorgesteld,
waaromtrent de Kamer een beslissing heeft
te nemen:
De meerderheid der commissie stelt
voor, den Minister uit te noodigen te be
vorderen, dat alsnog het geschil van
adressanten zal worden voorgelegd aan
een commissie van scheidsmannen,
b. De minderheid der commissie stelt
voor den Minister dank te zeggen voor
de verstrekte inlichtingen.
Het is een oude geschiedenis, die samen
hangt met het systeem van verpachtingen
van oesterperceelen voor 30 jaar waardoor
vaak veel te hoog wordt ingeschreven en
gerekend op restitutie en de slechte bu-
drijfsuitkomsten in de laatste jaren.
Aan de meeste pachters was tot 95 pCt.
restitutie verleend. Adressanten hadden,
omdat ze betere zaken hadden gemaakt
eerst 60 en later 75 pCt. teruggekregen,
maar wilden nu ook 95 hebben.
De Kamer had met deze zaak, die van pri
vaatrechtelijken aard is, niets te maken.
Vandaar het eigenaardige voorstel der meer
derheid.
Minister de Wilde wees er op, dat van
een geschil geen sprake is. De menschel,
hebben iets cadeau gekregen, omdat er rede
nen voor waren, maar willen nu nog meer
hebben. Dat is geen rechtsgeschil €n daar
om is het ook niet mogelijk scheidslieden
te benoemen.
De heeren Krijger, Kersten, v.
Houten en Drop gooiden bet over een
andere boeg en meenden dal het billijk zou
zijn dc gevraagde 20 pCt. nog te betalen. Het
bleek, dat in deze zaak de heer Krijger een
rol had gespeeld en zelfs bepaalde advie
zen had gegeven. Of deze houding voor een
Kamerlid wel heeiemaal juist is, zouden we
eenigszins willen betwijfelen.
Als tolk der minderheid trad de heer
Al ge ra op Hij betoogde, dat het pac.ht-
systeem, dat hij gaarne nog eens bekeken
waats voo* nn~iiizoNO€« srfMm Pr leritt v l u h f
AMSTERDAM-BATAVIA-SYDNEY^ Am»t«rdom - Sydney
tlTVEKBIfctMNC
NEDERLAND
AUSTRALIË
^fnlcrconimenlalt
LUCHTLIJNEN
V.rr.nljAi
The Royal Packet Navigation Co
255 GEORGE STREET
P.O. B. 217 0
SYDNEY
(AUSTRALIA)
Ten bnte van het Nationaal Luchtvaartfonds
De bijzondere luchtpostenveloppe. uitgegeven door de K.N.l.L.M. en de K.L.M. tec
gelegenheid van de opening van den Australiëdienst., met het bijzondere stempel
van de P.T.T. De datum 27 Juni op het stempel is de uiterste datum van de ter-
post-bezorging
i kerk-
u-it de Geref. Kerk. Voorganger.
Ds R. Oosterhof van Hoofddorp.
Vm. 10 en nam. 5 uur.
HILVERSUM I. 1875 en 415^1 M. 8.30 KRO. 0.30
NCRV. 12.15 KRO. 5.0Ö NCRV. 7.4511-30
KRO. 8.30 Morgenwijding. 9.30 Gewijde mu
ziek (gr.pl.). 9.50 Vrlj-Evangellsche Kerk-
dlanat Na afloop: Gewijde muziek (gr.pl.),
12.15 KRO-orkest. (1.001.20 Boekbespre
king). 1.50 Causerie: „Het oor der wereld''.
Vragenbeajitwoortilng. 2.45
KRO-Melodlsten. 4.30 Ziekenhalfuurtje.
4.555.00 Gram.muzlek. 5.05 Orgelconcert.
6.00 Ned. Herv. Kerkdienst Na afloop: Ge
wijde muziek (gr.pl.). 7.45 Sportnieuws. 7.50
Causerie: „De Middenstander als Bankier".
8.10 Berichten ANP. Mededelingen. 8.25
Gram.muziek. 8.30 KRO-orkest. KRO-Melo-
disten en solisten. 9.30 De Kon. Militaire
KapeL 10.30 Berichten ANP. 10.40 Epiloofi-
11.0011.30 Esperantolezing.
HILVERSUM II. 301.5 M. 8.55 VARA. 10.00
VPRO. 12.00 AVRO. 5.00 VARA. 8.0012.00
AVRO. 8.55 Gram.muziek. 9.00 Berichten.
9.05 Tulnbouwpraatje. 9.30 Gram.muziek.
9.40 Causerie: „Van Staat en Maatschappij".
9.59 Berichten. 10.00 Zondagsschool. 10.80
Doopsgezinde Kerkdienst. 11.50 Causerie:
„De Bondsreizen van de V.C.J.B.". 12.00 Het
woord van de week. 12.05 Filmpraatje. 12.30
Aeollan-orkest en soliste. 1.15 Gr&m.muziek.
L30 Orgelspel. 2.00 Boekenhalfuur. 2.30 Het
Kon. Hengelo's Mannenkoor. 2.50 Gram.muz.
8.00 Het Resldentte-orkeft en soliste. In de
pauze: Gram.muzlek. 4.30 Gram.muzlek, hier-
Huidonzuiverheden, vetwormpjes, vlekjes, pukkelsen uitslag
yerdwijnen door de huidzuiverende, huidvoedende en huid verfraaiende kracht die Purol in hooge mate bezit. Doos
I ct. Tube 45 ct. Bij Apoth.en Drogisten.
wil hebben, met de zaak niets te maken
heeft, de Kamer er niet in gemoeid kan wor
den en het voor de administratieve beoor
deeling der reductie, gekozen criterium, n.l.
de bruto opbrengst in dit geval juist is ge
weest. Gelijke reductie kan ongelijkheid in
recliL-bedeeling beteekenen. In deze kwestie
van oestuur is voor scheidslieden geen
plaats, concludeerde hij.
Do Minister deelde nog mede het pacht-
systeem reeds in onderzoek te hebben. De
reductie tot 75 pCt. is indertijd door Minis
ter Oud toegestaan, mits binnen veertien
dagen zou worden betaald. Betaling bleef
echter uit. Nu een geschil in juridischen zin
ontbreekt zou het niet mogelijk zijn een acto
van compromis op te maken. De Minister
bleef dus de meerderheidsconclusie afwijzen
ook omdat een betreden van dien weg fnui
kend zou zijn voor het administratieve ge
zag.
Dinsdag valt de beslissing.
Dien dag neemt de Kamer ook het en
quête voorstel-Wendelaar in behandeling.
Verslag
Aan de orde lz het wetsontwerp tot aanvul
ling van Art. 1 van de wet van 1 Juni 1865
(Staatsblad nr. 60). zooals die wet bU latere
wetten ls gewijzigd, regelende de uitoefening
der geneeskunst.
De heer POSTHUMA (c.-d.) zegt zich hier
mede wel te kunnen vereenigen. Spr. hoopt, dat
dergelijke regelingen ln de toekomst zullen
worden uitgebreid.
De lieer DUYMAER VAN TWIST (a.-r.) acht
de aanneming van dit wetsontwerp eveneens
zeer gewenscht. Het ls noodig dat aan de op
ticiens het refractlonneeren wordt verboden.
Op hnn algemeene vergadering te Utrecht heb
ben zzelf op beperking van het refractlon
neeren aangedrongen. De leveranties van bril
len kunnen overigens gewoon doorgaan.
De heer VAN DER PUTT (r.-k.) bepleit de
opneming van regelen tot zuivering van de op
leiding tot masseur.
Het aantal refr&ctlonneerende opticiens ls ge
lukkig hier te lande nog zeer gering en daar
om is het zeer wel mogelijk. t>U de wet een
:!ch geen nieuwe bemoeiingen op den hals
halen. De oogartsen weten wel voor hun stand
op te komen, de opticiens evenwel gaan rustig
met hun arbeid voort en vragen niet om wet
telijk Ingrijpen. Spreker ziet niet ln waarom
het optreden van de Regéering noodig I's. Veel
eer gelooft spr. dat de oogartsen aan ver
nauwing van gezichtskring lijden. Indien e.n
opticien geen bril kan leveren waardoor de
cliënt kan zien, zal hij evenals de oogarte tot
de conclusie komen dat er Iets anders achter
zit.
aan de moeilijkhc
hebben gehad met de tandtechnicl. Laten we
dezen Minister zulke moeilijkheden besparen.
Spr. zal tegen het ontwerp stemmen
Dr. VOS (lib.) acht het wetsontwerp ge
wenscht. Opticiens en oogartsen zün belde groe-
atachappij 1
iten od els:»
als de oogai
Het standje, dat de heer Zjjlstra aan den ge
neeskundigen stand, ln het bijzonder aan de
oogspecialisten, gaf, heeft deze stand waarlijk
niet verdiend.
Spr. is de Regeering erkentelijk voor de In
diening van dit wetsontwerp en hU zal er
Mevr. DE VRIES-BRUINS (e.-d.) meent, dat
de bestrijding van het ontwerp door den heer
Zülstra hier niet veel aanhang zal vinden. Zij
sluit zich aan by het oordeel van de voorstan-
De heer ROST VAN TONNINGEN (n.s.b.) zal
tegenstemmen omdat hij het ontwerp beschouwt
als een ongemotiveerd ingrüpen van de Regee-
stand heeft.
DE MINISTER ANTWOORDT
MINISTER ROMME antwoordt, dat a
itige schade kunn»
het refractlonneeren
/erschlllende oogzlek-
- beginstadia vevjvaar-
verbieden, ontneemt men hun een lnetru-
neut, dat hun arbeid kan verbeteren.
De heer VAN DER PUTT (r.-k.) dient een
mendement ln om het woord „orlllendoos" te
■ervangen door ..brilleglazen"'.
MINISTER ROMME laat de stemming over
wordt met 51
BOTTERWEG, v d HEUVEL. V. DIJKEN, ZIJL-
STRA en ALGERA en de S.G.-leden KERSTEN
en ZANDT).
Enkeie kleine wetsontwerpen worden vervol-
De kwijtschelding van pacht
de orde is de conclusie van het verslag
oesterperceelen
•erminderlng
—1935.
De Minli
selt
pacht aan oesterkweekei
ner, n.l. acht kweekers,
niet 95, doch 60 pCt. I
:heri)en
een aanleiding is voor een c
...leidslieden, aangezien er hie
feitelijk geschil is. Regeeren zou onmogelijk
zijn wanneer men In dgl. gevallen waar be
langhebbenden een grootere kwijtschelding ver
langen, scheidsgerechten moest raadplegen.
De heer KRIJGER (c.-h.) komt op voor de
hier bedoelde belanghebbenden. Spr. komt op
tegen de uitlating van den Mini:
....en het puikje van de nieuwe Sumatra-
Oogst is weer voor de Ritmeester-Rookers
rderheld der commissie.
De heer ALGERA (a.-r.) verdedigt het stajid-
ilssle, dat het
i de minderheid c
die 75 pCt reductie hebben
unnen beklagen, dat anderen, die
aanmerking kwamen, een hoogere
kwijtschelding hebben gekregen.
"Je heer KERSTEN (s.g.) bepleit toepassing
i den regel: „gelUke monniken, gelijke kap-
Hij dringt alsnog aan op toekenning van
95 pCt. reductie aan allen, die verlies hebben
geleden.
De heer VAN HOUTEN (c.d) bepleit een her-
enlng.
De heer DROP (s.-d.) verdedigt het stand-
:allngsverpllchtinger
van het bestuur der vlsscherUen op de Z»
sche stroomen en dat van den dienst der domei
nen schaden. De vraag waarom enkelen wat
minder kwijtschelding verkrijgen dan de groote
rest is niet vatbaar voor een scheidsrechterlijke
beslissing,
KRIJGER en KERSTEN repll-
clusie zal Dinsdag 1
worden gestemd.
Isontwerpen wo
aanvang der
Een groot aantal kleli
den zonder hoofdelijke stemming aangei
Te 5.40 wordt de vergadering verdaagd tot
Dinsdag één uur.
Ned. Chr. Aannemers-
en Bouwvakpatroonsbond
He Ned. Chr. Aannemers- en Bouwvak
patroonsbond houdt op Donderdag 23 Juni
a.s. zijn jaarvergadering in de Buiten
sociëteit te Zwolle.
De agenda voor deze vergadering, welke
te kwart voor 10 aanvangt, is bereids aan
de afdeelingen toegezonden. Ze bevat een
openingswoord van den voorzitter, den heer
J. Swarts van Groningen, jaarverslagen,
bestuursverkiezing (de secretaris, de heer
W. J. Go dijn te Utrecht stelt zich niet
meer herkiesbaar) en diverse organisato
rische aangelegenheden, w.o. werkverschaf
fing, emigratie van bouwvakarbeiders, rega-
lisatie van werkgelegenheid, bindendver
klaring C.A.O., vestigingseischen, vakcur
sussen, registratie van beroepen in het
bouwvak, bestedingsregeling, uniformiteit
in de algemeene voorwaarden in de bestek
ken, regeling der bestekprijzen, leerling
regeling, Statutenwijziging, voorstellen van
eenige afdeeling en een vraag over den
groei der organisatie in de groote steden.
Des middags vindt een gemeenschappe
lijke koffiemaaltijd plaats en 's avonds een
gezamenlijk diner. De ontvangende afdeeling
heeft ook voor de dames der loeien gezorgd
door het organiseeren van een autotocht.
Er wordt op een druk bezoek gerekend. De
N.C.A.B. telt thans reeds ver over de 900
leden.
VALKENBURG (L.)
Hotel-Pension „Prins Bernhard
Houth. VUlaweg 9 Telef. 179
Wie een goede keuken niet versmaad,
Men naar Pension „Prins Bernhard" gaat.
Pensionprijs 2.75. Hoogseizoen 3.—
NovItelten-orkeÉ
Sportnieuws ANP. 6.50 Schaaknieuws, gr.-
muziek. 7.00 De Ramblers, het Esmeralda-
septet en declamatie. 8.00 Berichten ANP,
Mededeellngren. 8.15 Het Kov&cs Lajos-
orkest en solist 9.00 Radlotooneel. 9.30 Zang:.
10.15 Causerie: „En nuvolhouden". 10.15
Radiojournaal. 10.40 Gram.muziek. 10.50
Sohsaknieuws. 11.00 Berichten ANP, hierna
tot 12.00 Het Omroeporkest.
DROITWICH 1500 M. 12.50 Spelllngwedstrljd,
1.35 Orkest 2.40 Balalaika-orkest. 3.35 Har-
•nie-orkest 4.40 Salonorkest. 5.40 Zang:
9.55 Opera. 10.55 Epiloog.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 10.35 OrgeL
11.20 Fluit 12.50 en 1.30 Orke&t 3.05 Con
cert. 6.35 en 7.20 Orkest 8.20 Symphonle-
orkest en koor. 11,20 Orkest
484 M.: 10.20 Orkest. 10.50 Piano. 11.05 Con-
11.60 Zang. 12.05 Concert 12.30 Orkest»
gnica. 4.20 Cello.
DE WARE MUZIEKLIEFHEBBER
koopt alleen een
WALDORP RADIO
ontvangtoestel.
N.V. WALDORP RADIO
DEN HAAG
MAANDAG 20 JUNI
HILVERSUM I. 1875 ea 415.5 M. NCRV.-Uitzen.
ding. 8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Be
richten, gram.muzlek. 9.30 Gelukwenachen.
9.45 Gram.muzlek. 10.30 Morgendienst. 11.00
Ohr. Lectuur. 11.30 Gram.muzlek. 12.00 Be
richten. 12.15 Gram.muziek. 12.30 De Gooi-
landsrs In de pauze: Gram.muzlek. 2.00
Gram.muzlek. 2.15 Planovoordracht In de
pauzen: Gram.muzlek. 3.00 Causerie over
kamerplanten. 3.40 Gram.platen. 3.45 Bijbel
lezing. 4.45 Gram.muziek. 5.15 Kinderuur.
6.15 Gram.muxiek. 6.30 Vragenuur. (7.00
7.15 Berichten). 7.458.00 Reportage, even
tueel gram.muzlek. 8.05 Berichten ANP, her
haling SOS-Berichten. 8.15 Stafmuziek van
het 5de Regiment Infanterie. 9.00 Causerie:
„Psycho-analyse en Christendom". 9.35 Ver
volg concert 10.00 Berichten ANP. 10.05 Am-
sterdamsch Trio. 10.45 Gymnastiekles. 11.09
Grammuziek. ca. 11.6012.00 Schriftlezing.
HILVERSUM II. 301.5 M. Algemeen Program-
orgd door de VARA. 10.0010.20
k. (Om 8.16 Be-
ng. 10.20 Decla-
10,40 Gram.muzlek. 11.10 Vervolg de
le. 11.30 Orgelspel. 12.00 Gram.muz.
(Om 12.15 erichten). 12.451.45 VARA-Or-
kest en gram.muziek. 2.00 Gram.muzlek. 3.10
Declamatie. 3.30 Pianovoordracht en gram.
muzlek. 4.00 Orgelspel en gram.muzlek. 6.00
Voor de kinderen. 5 30 Gram.muziek. 6.00
„Fantasia". 6.30 Muzikale causerie. 7.05
Sportpraatje. 7.30 Gram.muziek. 8.05 Herha
ling SOS-Berichten. 8.07 Berichten ANP. 8.15
VARA-Orkest 9.00 Joegoslavische volksmu
ziek (gr.opn.). 9.30 Causerie: „Zomerpostze-
gels". 9.85 De Ramblers. 10.00 Berichten
ANP. 10.05 Vindobona-kwartet, m.m.v. so
list. 10.40 Populaire muziek. 11.00 Schaak
nieuws 11.05—12.00 Gram.muziek.
DROITWICH 1500 M. 12.20 Cauaerle. 12.45 Or
gel. 1.50 Harp-Trip. 3.20 Orkest 4.20 Orgel.
5.20 Reportage. 5.30 Orkest, 6.40 Piano, 7.00
Causerie. 7,20 Populair programma, 8,05
Orgel. 9.00 Zang. 9.55 Orkest 11.00 Decla
matie. 11,20 Orkeat
RADIO-PARIS IMS M. 1.50 Zang. 3.05 Plano.
3.20 en 4.20 Zang. 4-35 Plano. 5.20 Orkest
8.35 Opera.
KEULEN 466 M. 7.30 Orkest, 12,30 Orkest 2 30
Concert, 4,20 Orkeat. 6.40 Concert. 8.20 Man
doline-orkest 9.20 Orkest 10.50 Orkest 12.20
BRUSSEL 322 484 M. 323 M.: 12.50 Salon-
orkest. 1.30 Orkeat 7.20 Plano. 8.20 en 9.20
Salon-orkest
484 M.: 12.50 en 1.30 Orkest. 5.20 en 5.50
Orkeat. 6.36Altviool. 7.05 Zang. 8.20 Orkest
8.60 RadlotooneeL 10.00 Concert.
G-RvanoerBÊÈK:-
Vlichger,
irba: st,
rishima,
achting.
lertrulda,
Dekkers:
e; Jamei
ReadyJ
Emma,
„Mer kérel", ontdekt ze, „dan hedde twaolf gulden ver-,
diend!"
„En det Is nog miccr dan nen daolder daogs",
Gijs lacht.
Er is blijdschap ïn huls. Stijn kijkt naar haar man, die
>iu buiten met z'n rug tegen den muur zit, zijn beenen op
getrokken.
Ze voelt zich geroepen om zelf een paar houtjes ta hak-»
ken en de geit te gaan halen.
„Blijf mer zitten", zegt ze, als Gijs moeilijk omhoog wil
Jcomen. „ieder wet".
Toen ze haar geit in haar stal duwde en voorzichtig haar
kom melk naar binnen ging brengen, kwam Jan Donkerstal
iden weg af.
Dat was nog maar twee of drie keer gebeurd, zoo lang
ze getrouwd waren.
Gijs bleef heel gemoedereerd zitten toen Jan voor hem
fctond.
„Zitte 'n bietje te ruste?'*
Dat was tegelijk zijn groet.
Stijn kwam met een stoel en zette die zwijgend naast
den baas. r' 1
Maar Jan deed of hij 't niet zag.
„Ik kwaam is vraoge of gij", hij keek Stijn aan, „Jiie mee
Gijsse mee kunt gaon merge om 't gras te slichte, went
Hannes mot aander werk doen; 'k heb gedocht det ge dè
wel kunt".
„Mer ik heb 'n kelnd aon de borst"*
„Jao, daor he 'k gin onderveinding van", zei Jan met eeni
grinnik.
De twee mannen keken haar allebei aan'.
Daar stonden ze nou; nog meer verdienen. Gijs was om
hoog gekomen.
„Ge het er al gaauw nen stuwer of zeuven, aacht van"(
Ze peinsde even, overwoog 't voor en tegen,
„Ik doei 't" besloot ze.
Zoo werkte Stijn een dag op 't zelfde stuk' waar Gij'd
maaide. Tinuske's wagen was beschut tegen de zon met
zakken en gras.
's Zaterdags ontving Gijs een voorschot op zijn aanneem-:
loon en Jan betaalde royaal acht stuivers voor Stijn d'r dag.
Zoo scharrelden ze den zomer door zonder verdere
tegenslagen, dan een slapeloozen nacht of wat door
Tinuskes geschreeuw; een ingestooten ruit, waaraan geen
krantenpapier meer hielp en, wat eigenlijk 't ergste was,
twee dagen verlet. De eene dag voor bezoek aan Stijns moe
der, die haar kinderen en kleinkinderen om zich heen wilde
zien, toen de dokter 't raadzaam vond de familie te waar
schuwen, wat achteraf niet noodig bleek. En de andere
voor een nog minder aangenaam iets,
Gijs had 's winters een fuik gebreid en dien zomer *t ding
uitgezet voor 't sluisje, toen er gevloeid werd.En laat nou
net, toep hij ze lichtte, die nieuwe veldwachter ,Van Den-
geren op z'n fiets aankomen. Gijs had nog zoo goed uitge
keken voor hij van de ka af naar den slootkant ging en niets
gezien en terwijl hij de fuik leeg schudt in z'n zakje staat
me die kerel in eens boven op 't sluisje.
Dat kostte hem een dag verlet om naar 't stadje te loopen,
lang te wachten voor hij aan de beurt kwam en nog een
gulden boete op den koop toe.
Sindsdien groette Gijs den veldwachter niet meer, als hij
zijn ronde langs den Elzenberm maakte.
En toen Jan spottend vroeg: „Heet ie oe te graoze gehad",
zonder dat Gijs hem gezegd had van de bekeuring en liefst
nog den volgenden dag al, was er bij den knecht een duis
ter vermoeden, dat de boer hem verraden had. Jan
Donkerstal had in zijn fleuriger jaren zelf veel gejaagd in
den polder, maar aan stroopers had hij een hartgrondige
hekel.
't Heele geval kostte Gijs bijna twee gulden en zijn fuik,
en dat gevoegd bij 't andere verlet was een goede rijks
daalder. Dat was minder spek dan ze gedacht hadden.
Bij 't begin van den winter wist Stijn, dat er als alles
goed ging, den volgenden zomer een tweede Streefje zou
komen.
Nu brengen arbeiderskinderen, vaö die menschen uit
den polder en d'r soort- en lotgenooten, niet zoo erg veel
zorgen voor ze er zijn.
Maar voor Stijn Streef was 't anders. De vorige keer had
haar eigen moeder 't huishouden gedaan. En dat zou nou
niet gaan. Wie moest in die benauwde uren en de dagen
er na helpen? Gijs kon veel, maar als hij er niet was kon
Tinuske niet alleen zijn. Gelukkig kwam ongevraagd Jenneke
den Vust haar diensten aanbieden, zoodra ze zekerheid had
van wat er moest gebeuren bij Stijn.
„Ik kom mer bijtijds", zei ze, „went ge mot nie te veul
zurrege hebben es ge zoo rijt. En Tinuske komt overdag bij
mijn jong. Ga g' et nog al mee oe?"
Stijn maakte eerst tegenwerpingen, zooals te doen ge
bruikelijk is. maar in haar hart was een bevende blijdschap.
En dan Jenneke nog wel, 't netste en braafste mensch van
den heelen Elzenberm.
„Kom 't er mer vur uit, det ge liever oew moeder haat,
mer dat kan nou nie. Prat er mer is over mee Gijsse. Ik kom
nog wel is burten".
Toen Gijs dien avond thuis kwam zeï Stijn met blij ge
zicht: „Gijs, ik heb 'n baoker aongenome vandaog!"
„Mer Stijn! Ge wit toch
„Ik weet det gij 't nie kunt en det er iemes in huis mot
zijn".
..Mermisschien had ieen van de meskes van Knelizze
konne kommeof
„Ik heb t'er een van den Elzenberm".
„Wette? Tonia's?"
Stijn legde haar snee brood neer. verslikte zich, werd
roodze sprong hoestend op, benauwd haalde ze
hoesttehoestte.
Gijs schrok.
„Wet doede nou?"
Angstig stond hij naast haar, en klopte op haar rug.
Tinuske begon te jammeren in het kinderstoeltje. Stijn
maakte een afwerend gebaar, dat 't niks was en toen ze niet
dikke tranen langs haar wangen eindelijk op adem was
kreeg ze opnieuw een lachbui.
„Toniaaa, o Gijs toch".
Wordt vervolgd.
