i&m
,De Groote" verq
adert in Arnhem
WOENSDAG 8 JUNI 1938
DERDE BLAD PAG. 9
De nieuwe psychologie
De Chr. onderwijzers ais
voorbeeld van het kind
EERSTE DAG
Aan ons verslag ran gisteren kan nog toe
gevoegd worden, dat het welkomstwoord der
afd. Arnhem in de openingszitting werd ge
sproken door den heer P. G. Schreuder,
voorzitter der regelingscommissie. Daarna
sprak namens de jongeren in de organisatie
mej. C. Uit ten bog aard te Arnhem een
ernstig woord over de positie der jongeren
en bracht zij dank aan het geheele bestuur
en V.O.J.O., voor de ondervonden hulp.
Na de openingsrede van den voorzitter
sprak de heer A. E. B. Oraloo, inspecteur
van het L.O. te Arnhem, namens den Minis
ter van Onderwijs, Kuns'en en Wetenschap
pen. de vergadering toe en getuigde van des
Ministers groote waardeering voor het werk
der Vereeniging.
Na het referaat van mr dr L. W G. Schol
ten volgde een bespreking, waaraan werd
deelgenomen door de heeren W. 't Hooft 'e
Goes. H. J. v. Wijlen te Rotterdam, J.
Hobma te Utrecht. P. van Ginkel te
Baarn, T. C. Bos te Utrecht en G. R 0 o-
zendal te Haren (Gr.).
TWEEDE DAG
ersterking, maar wilso p v 0 e d i n g zijn.
Vant wat baat het een mensch, indien zijn
willen al krachtig is en hij wil het gcede niet.
Bij dé wilsopvoeding gaat het voor alles om
e vraag, hoe het kind, hoe wij zelf ons
illen richten zullen. Daartoe is een bepaal-
het geheele leven beheerschenae gezind
heid en bovenal een onfeilbaar richtsnoer
an ncode.
Wij mogen ons gelukkig achten, dat
wij als Schrift-geloovigen in dezen niet
in het donker 'behoeven te tasten, maar
in Gods Woord zulk een richtsnoer be
zitten. Dit Woord doet ons de waarach
tige waarden, waarop het willen zich.
beeift ie rieblen, met zekerheid kennen.
MIDDAGVERGADERING
Nadat gezongen was Ps. 119 53 en 65, ge
beden en gelezen was 2 Tim. 1 314. was
in de slotzitting het woord aan Dr. A. H
Edelkoort van Amsterdam, die tot on
derwerp had
De Chr. onderwijzer als voorbeeld
var het kind
Nadat spr. met een korte inleiding het on
vermijdbare van den invloed van de(n) on
derwijzer(es) oj
Arnhem. 8 Juni. Hedenmorgen te
uur werd de vergadering voortgezet
opende de heer P. van Aalten met te
doen zingen Gez. 44 1 en 2, waarna hij
ging in gebed en de secr., de heer W. 't
Hooft van Goes, voorlas Rom. 7:1421
Medegedeeld werd' dat tot lid van h<
hoofdbestuur was gekozen in de vacature
van Mej. S. Voogd te Schiedam, die nie
herkiesbaar was, Mej. D. J. Rij ken te Rot
terdam.
De voorzitter richtte een woord van har-
telijken gelulcwensch tot Mej. Rijken
verzocht haar aan de bestuurstafel te w
plaats nemen waaraan zij onder applaus der
vergadering voldeed.
De heer J. D e ij s van Scheveningen rap
porteerde hierna namens de Haagsche afdee-
ling over den toestand van het graf van
Groen van Prinsterer op de begraafplaats
„Ter navolging" te Scheveningen, aan welke
afdeeling de zorg voor dit graf is opgedra
gen. Alles bevindt zich in uitmuntenden
staat.
De voorzitter dankte de Haagsche af
deeling voor haar toezicht op de laatste rusi-
'plaats van dezen grooten voortrekker ook op
het terrein van het onderwijs.
Het woord was dan aan Dr. A. Kuypers
van Amsterdam voor het houden van zijn
referaat over „De wil in de nieuwere psy-
I chologie".
Referaat Dr. Kuypers
I Tot op' heden is, aldus de spreker, geen
bevredigende methode voor het meten der
z.g. wils-energie gevonden; zelfs verkeert
men in het onzekere over de vraag, wat te
verstaan is onder wils-energie. Het gezonde
menschcnverstand heeft den eigen aard van
1. het willen nimmer in twijfel getrokken, eten-
min als de wijsbegeerte dat heeft gedaan.
.'Totdat Hume aan hel willen alle zelfstandig
heid ontnam. Wat daarna in de 18e en 19e
eeuw geschiedde, schetste spr. in korte trek-
ken. Nog. zijn de twistvragen vele. Spr.
meent dat willen is: de activiteit van den
leze zich 'bewust, reali-
aar tal van theorieën
deze eerste plaats ver-
hler mensch. voorzoover
ge- seerend gedraagt.
hebben den wil va.
jörongen.
dn. Wilsvorming
Het men het willen in
a m standigheid erkent
>pen'achter het willen
als
i centraal „ik" als 1
antwoordelijke instantie ziet. Wilsvorming
se~|moet dan ook niet in de eerste plaats wils-
beantwoorden. b
moet de onder
beeld zijn? In de
school natuurlijk.
Doch ook daaroui-
ien. Zijn g
zijn kerkgang,
onthouden
practische poli
tiek e.d., deze alle
beeld zijn.
Dr A. H. Edelkoort 2e. w a a r m e
kan hij een voor
beeld zijn? Spr. acht zin voor orde, zelfbe-
heersching. erkenning van eigen fouten, eer
bied voor het heilige (bijbel en gebed) waar
devolle middelen.
Dan is er ten 3e de geest van het on
derwijs.
De onderwijzer, die den kinderen niet
voorgaat in christelijk-nationalen zdn,
vergrijpt zich niet enkel aan de zielen
der kinderen, maar hij vergrijpt' zich aan
de toekomst van ons heele volk. Het zou
ook onbehoorlijk zijn, dat men in scholen,
die met'staatsgeld betaald worden, zou
verzuimen liefde te wekken voor den
staat en eerbied voor ons vorstenhuis.
4e. de bereidwilligheid tot het
geven van een voorbeeld. Hierbij denke men
ook aan de vele kinderen uit niet-Christelijke
gezinnen. De Chr. school is Evangel
■tiemiddel. Onze tijd vraagt positieve
Christenen: de andere kan zoowel de Kerk
als de school missen.
5e. hoe staat het kind tegenover het
voorbeeld van den onderwijzer? De jeugd
'bewondert graag en wil ook haar opvoeders
bewonderen. „Meester" moet alles weten,
alles kunnen, alles goed doen. Als het kind
hierin teleurgesteld wordt, is de reactie
funest.
En wat ten 6e de resultaten betreft,
men verwachte ten deze niet te veel van de
opvoedende kracht der lagere school. Men ver-
gete niet, dat huisgezin en straat nog twee
machtige, opvoedingsinstituten zijn. En wat
zal de Chr. school in haar weinige uren goea
maken wat deze twee in zooveel uren be
derven? Verder bepalen de resultaten, die
gezien worden, zich doorgaans tot wat uiter
lijkheden.
Aan de ziel van het kind raakt men
zoo moeilijk. Het is een wonder, als
daarvan nog iets terecht komt in deze
•wereld. Dat geldt met name van het mo
derne kind, dat niet alleen opgeleid
wordt voor zondaar maar bovendien ook
nog voor zenuwpatiënt.
Als de chr. onderwijzer zoo aan de grens
an zijn kunnen eigen onmacht beseft, dan
■ordt hij gedrongen tot de oo'.moedige smee
king om Gods Geest zoowel in hemzelf als in
zijn leerlingen.
De Voorzitter dankte dr. Edelkoort
)or zijn principeel woord, waarop geen dis-
issie volgde.
Sluiting
Een hartelijk woord van afscheid richtte de
"oorzit'er hierna tot Mej. S. Voogd, die 9
jaar in den kring van het hoofdbestuur aan
den arbeid een aandeel nemen mocht en die
door periodieke aftreding nieb herkies
baar was. Spr. dankte haar voor haar werk
dien kring en wenschte haar op haar ver
der levenspad Gods zegen toe.
Hartelijke woorden van erkentelijkheid
richt'e de voorzitter ook tot de Arnhemsche
igelingsccmmissie, die zoozeer bijgedragen
heeft tot het welslagen der vergaderingen.
vice-voorzibter, de heer A. v. And
Utrecht, dankte daarop namens de v<
gadering den voorzitter voor zijn uitnemende
leiding. Slaande werd hierna gezongen Gez.
207 1 en 3, waarna de vergadering op ge
bruikelijke wijze werd gesloten.
Verbond van Christelijke
Letterkundige kringen
Pinksterconferentie op
Woudschoten
J. K. van Eerbeek door
Kamphuis herdacht
De dichter Louw over nieuwere
Z.-Afrikaansche poëzie
BINNENLAND
Opening van vliegveld
„Leeuwarden"
Wedstrijd voor sportvliegers
Ter gelegenheid van de officieele opening
an het luchtvaartterrein „Leeuwarden" op'
Vrijdag '21 Juni zal tien dag daaropvolgend
een groote Driepunt-doelzook-vüegwedstrijd
worden gehouden voor sportvliegers.
In den naam ligt reeds het karaiktcrIvan
dezen wedstrijd besloten. De vliegers heb-
h n te zoeken naar een doel, hetwelk in
het reglement, dat hun zal worden ver
strekt, één minuut voor het sttfrvtijdstip,
is cmibchreven. De snelheid heslist; de eind
streep zal een vliegende finish zijn.
Voor dezen vliegwedstrijd is door een
luehtvaartgezinde ingezetene van Leeuwar
den een origineele prijs beschikbaar ge
steld, n.l.: e n in goud gedreven Friesche
sjees op ivoren voetstuk, vervaardigd in de
bekende edelnictaalficdrijvcn Koninklijke
Be- er.
Dit kostbare cc re toeken de „Friesche
gouden sjees 1938". uitgeloofd voor een wed
strijd met het meest'moderne verkeersmid
del symboliseert het oude verkeer in zijn
meest oleganten e,n raniksten voim de
sjees.
Een zeer groot aantal sportvliegers uit
alle vliegccntra zal aan dezen wedstrijd
deelnemen.
De Nederlanders te Hongkong
Nog allen veilig
Volgens een bij het departement van Bui-
tcnlandsclie Zaken ingekomen ambtelijk
telegram zijn bij het bombardement op de
buitenwijken \an Swatow de op Hongkong
aanwezige Nederlanders veilig gebleven.
DE TEELTBEPERKING BIJ RUNDVEE
Hoewel de rijkswcteeltconsulent Ir F. de
•Tong, de verschillende argumenten tegen,
de rundveeteeltbeperking trachtte te ontze
nuwen, heeft de Geld. Óverijsselsche Maat
schappij van Landbouw op de laatste alge-
meene vergadering zich met 77 vegen 68
stemmen (36 (blanco) uitgesproken voor af
schaffing van' deze teeltbeperki,ng.
Deze opname van het bestuur en genood igden werd gisteren bij de opening van het congres genomen.
Op de Pin-kslerconferentie van het Ver
bond van Chr. Letterkundige kringen
op „Woudschoten" 'zijn dit jaar twee re
feraten gehouden, die ongetwijfeld zeer
belangrijk waren. De heer G, Kamp
huis sprak over hem werk van den
overleden romanschrijver J. K.van
Eerbeek, terwijl de Afrikaansche
dichter W. E. G. Louw de nieuwere
Zuid-Afrikaansche poëzie behandelde.
Deze referaten vormden de beide hoog to
punten van de conferentie,
Het openingswoord
De conferentie werd Zaterdagavond go
opend door d n voorzitter van het Verbond
den lieer J. J. de Die te Leiden, die in zijn
openingswoord een blik vcrug wierp op litc
rair terrein. Spr, melkte op, dat het voqj
der Leek in „O. W.", die op de kringen
der laatste jaren mede vrucht zijn'Van d<
afbrekende en opbouwende criviek''-onzer"let
terkundige periodieken. Zijn we zoo eener
zijds dankbaar voor wat velen onzer pres
teerden, anderzijds meenen )vc er nog lang
niet te zijn. Spr. besprak bet. oordeel
verschillende bevoegde critici over den
stand van onze hedendaagse he letterkunde.
Het woord was daarna aan G. Kamp
huis, die sprak over het werk van J,
van Eerbecik.
Het werk van J. K. van Eerbeek
Dc Italiaansche filosoof Benedetto Croce,
aldus spr., heeft eens een onderscheiding ge-
maakv tusschen dichters, literatoren en lite
ratuurmakens. Voor dc literatuurgeschiede
nis zouden dan alleen de eersten in aanmer
king komen, daar z ij alleen nieuwe waarder
tot uitdrukking brengen. In onze Chr. letu>
ren zijn dezulken maar schaarsch. Slechts
enkelen trachten werkend en worstelend
met inzet van hun heele persoonlijkheid toi
klaarheid te komen over de vragen des 1>
vens door in hun gelijkenissen, op Christu
voorbeeld, heen te wijzen iaar de oplossin
Tot dezulken behoort zeker J K. v an Ec
beek.
-•vis twee wezenlijke elementen in Van
Eerbeelc's werk ziet'spr. het psycholo
gize li-problematische en het beeldend-
overhalende. De achtergrond daarvan ligt
-in zijn relatie tot de realiteit, die in het'
eerste geval van meer subjectieven, in
het tweede van meer objectieven! aard is.-
Als een troost is hef lichte, luchtig gé
schreven verhaal „Asuncion", waarii
hoofdpersoon, tegen zijn aanvankelijke be
doeling in. een eenvoudige plicht van naas
tenliefde te vervullen krijgt.
Zoo heeft zich in Van Eerbeek het
Christelijk kunstenaarschap van dezen
tijd op zeer eigen en krachtige wijze ge
openbaard. liet ging-hem daarbij slechts
om twee dingen: het geloof en de werke
lijkheid, het geloof werkzaam in cc wer
kelijkheid. Uit en voor ons en anderen
heeft -hij, in een diep besef van zijn
kunstenaarsroeping, daarvan getuigd.
De Zondagmorgen ving aan met een w:
dingsdienst in de kapel, waarbij als voorgan
ger optrad cand. Ked-de uit Utrecht. Vi
gens werden in Zeist de kerkdiensten bij
gewoond.
's Avonds lazen schrijvers en dichters uit
eigen werk, waarbij vooral de bijdrage van
Wilma, die iets van het werk van Prof. Wit
tig verklaarde en commenteerde, onder stille
aandacht werd aangehoord. Een korte dag
sluiting in de kapel stond onder leiding van
den heer J. A 11 o n uit Haarlem.
De Afrikaansche dichter W. E. G. Lou
hield Maandagmorgen een uitvoerige lezing
over het onderwerp: „Nieuwere Zuid-Afri
kaansche poëzie".
Aanwezig was prof. dr. Besselaar.
Nieuwere Zuid-Afrikaansche poëzie
Spr. herinnerde allereerst aan Shel
ley's fiere woord: „Poets are the trum
pets which sing to battle. Poets arc the
unacknowledged legislators of tlie
world". Dit- is niet zoozeer een verheer
lijking van den dichter, als wel een.
scherpe fonmuleering van de functie der
poëzie. Evenals het gebed, is de poëzie
ook e:.n getuigenis vóór God van den
nood en de ellende, de vreugde en dank
baarheid van den mcnsch, die uit deze
ontwrichte wereld de tengere en bidden
de handen naar het verloren Paradijs en
de genade van God.uitstrekt. .Daarom
'zijn de dichters van een volk steeds de
getuigen van wat waarachtig diep cn
essentieel in dat volk leeft.
Dit geldt ook voor Afrika cn zijn dichters
De; Afrikaansche poëzie is niet ve begrijpen,
in verband met de Afrikaansche bewe
ging in den ruimstcn zin.
zijn verschillende strooming?n, doch
Afrika kent niet liet op dc spits gedreven
idualismc. dat in Nederland zoo ver
brokkelend werkt. Onder de dichters van
lezen tijd Van Bruggen. Keet, Wassenaar,
l'isser e.a. is Toon van den Heever de
sterkste, figuur.
De belangrijkste kenmerken van de
tegenwoordige poëzie zijn de volgende:
naar motieven is er een geweldige uit-
br-.iding waar te nemen, met sterk op
den voorgrond tredend individualisme
als hoofdkarakteristiek; formeel is er
een meer bewuste wil tot literatuur, de
taal is rijker genuanceerd, fijner, scher
per, gevoeliger. Er is overal bij de jon
geren een nieuw en fijner begrip van
hef woord gekomen.
Op deze boeiende en indrukwekkende rede
voering volgde 's middags nog eenige be
spreking, waaraan prof. Besselaar har
telijke woorden van hulde toevoegde aan
den heer Louw, om vervolgens in een drin
gend betoog op te wekken tot meer daad-
kelijke belangstelling voor de Zuid-Afri
kaansche literatuur.
Bijbellezing.
12.50 R&dioto
6.35 Kleinorke*
i Hoonbericht.
7.30 OrkeBt.
in. 8.50 Be rl.'
50 Gam-
De deelnemers aan de conferentie op Woudschoten.
van Nb or t zijn
Waarde en practijk der critiek
Spr. wil dezen middag eens practisch zijn
en 't vak. 't ambacht, 't emplooi van criticus
bezien, al of niet met soldij, gage of loon. De
w eg van een criticus gaat niet over rozen.
Dc schrijvers, de lezers en ten slotte de uit
gevers. verlangen veel. Critiek vormt de
schakel tusschen auteur en lezer. Spr. he
kelt. het slordig cn onverantwoordelijk boe-
kenbespreken dat. nog zooveel in de bladen
voorkomt. Een goed criticus moet aan vele
.eischen kunnen voldoen. Een aantal stellin
gen, vragen of twistpunten worden door spr.
naar vorm gebracht, ter inleiding op het
debat.
I-Ioognooclig acht hij een regeling van
't venvarde critische leven, waarin
ieder er maar op los criticastert. Ge-
wenscht is wellicht een critische kring,
b.v. voor de prot. chr. literatuur met een
eigen orgaan, dat serieuze recensies
geeft en welke kring alleen hen als lid
aanneemt, die voldoende bewijzen geven
of gegeven hebben van critisch inzicht.
De Chr. pers in al zijn geledingen zou
vervolgens nooit een boek ter bespreking
moeten geven dan aan een lid van de
critische kring.
Ook dient serieuze critiek te worden geho
noreerd door de uitgevers. Wenschelijk is
dan naast 't. critisch orgaan van de criti
sche kring over de Prot. Chr. literatuur één
literair tijdschrift dat uitsluitend creatief
werk geeft. Naast, beide anoet „De Brug" uit
groeien lot een sveun-gevend tijdschrift
op literair en cultureel studiegebied.
Een zeer levendige gcdachtenwisseling
volgde op deze inleiding.
Dc beraadslagingen over dit onderwerp
's Avonds aan de tafel werd door den heen
W a p e n a a r den heer de Die hulde ge
bracht voor zijn prachtige leiding.
NED. HERV. STICHTINGEN VOOR
ZENUW- EN GEESTESZIEKEN
Een nieuwe stichting te Katwijk aan Zee
Reeds eenigen tijd worden er onderhanden
lingen gevoerd tusschen de Ned. Herv. Stich
ting voor Zenuw- en Geesteszieken en het
gemeentebestuur van Katwijk aan Zee oven
den aankoop van uitgestrekte bouwterreinen)
aan den Nieuwen Duinweg, om aldaar eeni
krankzinnigenstichting te bouwen.
In de eerstvolgende raadsvergadering, die
22 Juni as gehouden zal worden, zullen
voorstellen tot grond verkoop aan genoemde
vereeniging aan de orde worden gesteld.
De gebouwen zullen verrijzen op de ge
meentelijke gronden aan den Nieuwen Duin
weg, die thans verhuurd zijn aan voetbalver-
eenigingen.
Genoemde vereeniging, die ook reeds meti
de gemeenten Wassenaar en Voorschoten
over grondaankoop heeft onderhandeld, heeft
thans reeds gestichten tc Amersfoort en
Assen. n.l. „Zon en Schild" en „Licht en
Kracht".
Whisky Soda
Caramella
Van Lonka
te Breda
O 1 (IH
j ..De scheiding zet je nu toch zeker zoo gauw moeglijk
tödoor?"
„Ja. Ten minste, dat heb ik Hans gezegd."
,Hoe bedoel je?"
„Och Hil, er zijn oogenblikken, dat ik er over denk, alles
^jnaar te laten, zooals het is."
„Voort te leven - met hèm?"
„Naast hem."
„Hebben zijn wanhoopskreten dan toch indruk op je
"jjemaakt?"
„Nee. want ik weet. wat ze waard zijn."
„Nou waarom zou je dan niet doorzetten?"
„Och."
„Willeke, heb je hem nog lief?"
„Dat wéét ik niet. Dat gelóóf ik niet. Ik geloof, dat ik
Jiet meer tot liefhebben in staat ben. Met zijn verwijt, dat
mijn jaloezie oorzaak was van vaders eenzaam sterven, heeft
a 'ij iets in mij gebroken, iets wat nooit meer geheeld worden
1 tan."
is 261 „Daarom moet hij je leven uit, zoo gauw mogelijk. Je denkt
fcel, dat het 't zelfde blijft of je naast dan wel zonder hem
teortleeft, je meent, dat je tóch niet meer gelukkig kunt
borden, maar ik zeg je: dat is onzin. Ik weet wel, zooals
het geweest is wordt het nooit meer, maar het leven heeft
nog andere, óók goede kanten. Je idealen zijn vertrapt,
welnu, grijp andere. Met Gods hulp zul je dat kunnen, want
je bent geestelijk sterk. Wanneer je er bij blijft, dat je geen
cent van hem wilt aannemen, betaal hem dan terug, wat
hij voor de practijk gegeven heeft. Je gaat kleiner wonen,
krijgt veel minder uitgaven en hebt dat geld gauw genoeg
terug verdiend. Je zoudt ook deze practijk over kunnen doen
en je ergens gaan vestigen, je inkomen is veel grooter
geworden, dan dat van mevrouw Wayboer was. je kunt dus
meer krijgen dan je gegeven hebt. Bovendien, je weet, wat
Otto gezegd heeft: als we je met een voorschot helpen
kunnen of op andere wijze, we staan je graag in alles ten
dienste. En dan later, als er wat jaren over heen zijn gegaan,
dan zul je deze tijd als een booze droom gaan beschouwen.
Alle wonden houden tenslotte op te bloeden en je bent nog
jóng."
„Och ja, maar
„Nou wat?"
„Hil, je zult me dwaas noemen, maar soms denk ik, dat
ik niet scheiden mag. Ik heb Hans trouw beloofd, ik heb
beloofd, hem nimmer te verlaten en zijn ontrouw ontslaat
mij niet van mijn belofte."
Even was het stil, dan, met een kort lachje, stiet Hilda
uit: „Dat noem ik plus royaliste que le roi. Voor de wét
mogen jullie nog getrouwd zijn, voor God is je huwelijk
gebroken de eerste keer al. toen Hans je ontrouw was. Je
móógt scheiden, dat heeft Jezus zelf gezegd."
„Als ik dat wist
„Dat is zoo. Jezus verbiedt het scheiden om andere redenen.
Wie zijn vrouw verlaat de rest weet je. Je zult er toch
geen bezwaar bij hebben, dat zijn vrouw te vervangen
door: haar man Scheiden om andere redenen dan
ontrouw wordt verboden en ook het hertrouwen van een
gescheidene. zoolang de vroegere man of vrouw nog leeft.
Lees het op je gemak nog maar eens na, in het Mattheus-
evangelie kun je het vinden."
„Niet noodig. Nu je het zegt ja. 't is waar. zoo staat
het er. Wil je gelooven, dat het een last van me afneemt?
Ik zou nooit willen scheiden, als ik dacht, er zonde aan te
doen."
Het was of Willy opveerde na dit gesprek. Gemakkelijker
dan ze had gedacht het te kunnen, nam ze de maatregelen,
die voor de ontbinding van haar huwelijk moesten dienen.
Ze zou geen moeilijkheden ondervinden, zei haar advocaat.
Hans' ontrouw was overbekend. Hij trachtte die trouwens
niet meer te loochenen.
Ze ging nu ook weer haar practijk waarnemen, de eerste
dagen nog met Hilda, dan geheel alleen. In de tredmolen der
dagelijksche dingen kon je het best je evenwicht herwinnen,
zoo meende ze. Hard werken, weinig tijd hebben tot denken,
dat was het. wat ze noodig had. Want als ze terugdacht
aan het vorige jaar, toen ze aan moeders ziekbed zat
Vader en moeder waren gelukkig. Moeder had ze mogen
verzorgen, vader had nog vernomen, hoe zwaar het haar
viel. hem alleen te laten, haar ouders hadden van haar groot
verdriet nooit geweten. Als ze dit hadden moeten beleven
Goed beschouwd had ze nog veel reden tot dankbaarheid.
Maar o. dat verlangen, dat niet te stillen verlangen naar
huis. Ze had geen huis meer. Dit. waar ze in woonde, was
het huis van den man, die weldra ook in naam de hare niet
meer zou zijn. Als mevrouw Verduynen zou ze niet meer
willen wonen in het huis, waar ze mevrouw Eldering was
geweest.
Haar huis, dat was tot en met acht-en-twintig Februari;
de oude meesterswoning in Woudewijk. Maar die woning
stond leeg. Al wat haar nog aan Woudewijk bond was op
het kerkhof. Een heftig verlangen maakte zich van haar
meester, om op dat kerkhof te zijn, om daar nog eens geheel
alleen te toeven. Sommige menschen beweerden wel. dat
een graf je niets zei, maar haar zei het veel. Het graf zou
haar spreken van vader en moeder, die het bewaarde voor
den grooten dag. het graf zou haar troostend verzekeren,
dat zij ook daarin eenmaal rusten mocht en op de opstan
dingsmorgen er mét haar ouders uit zou verrijzen om op te
varen den Koning tegemoet. O, ze móést naar dat graf, ze
wou niet langer meer wachten, ze ging.
Wanneer? 's Middags kon ze niet, 's morgens zou ze den'
koster moeten zien. want hij had den sleutel. Alleen op
Zondag kon je er via het kerkplein zonder sleutel op
komen. Welnu, dan ging ze op Zondag. Als ze met den
trein van vieren ging. zou ze tegen vijven op het kerkhoï
kunnen zijn en dan was ze er tenminste alléén. Dan zou het
bijna donker zijn. dan zou ze niet worden opgemerkt en
niet door pijnlijke vragen gekweld worden. Om dien tijd
was het heel stil in het oude dorp. De avondkerk begon om
half zeven, de lichten werden niet voor zessen ontstoken,
tegen dat dit gebeurde zou ze het dorp weer hebben ver>
laten. Om half zeven ging er een trein terug naar de stad*
Als Hans nu maar niet thuisbleef. Hij was wel alle Zon
dagen weg geweest, maar je kon niet weten. Nu haar plart
eenmaal gemaakt was. stelde ze de volvoering niet graag
een week uit.
.Wordt 'vervolgd.
