JfL
Dr J. H. Bavinck Zendingshoogleeraar
HENSEN
LIFTEN
NV„EVERSLEEP"
a WOENSDAG 6 APRIL 1938
EERSTE BLAD PAG. 3
Kerk en Zending
Generale Synode Geref. Kerken
Een gewichtig moment in de historie van
de Zending
.Constitueering der Synode
5t In aansluiting op het gisteren medege-
Et 'deelde, omtrent, de gister in de Keizers-
k grachtkerk te Amsterdam geopende zitting
1? van de Generale Synode der Geref. Ker-
L ken, worde hier gemeld, dat de praeses,
Ds. J. L. Schouten, van Amsterdam
de opening appèl nominaal heeft gehouden
Hieruit blijkt, dat de Synode nagenoeg
op dezelfde wijze is samengesteld als in
orl October 1936, toen zij provisorisch werd ge-
ds- ploten.
Van de prae-adviseerende hoogleeraren
:.'oó zijn met kennisgeving afwezig de profes-
üj- soren Dr. G. Ch. Aalders, S. Greijdanus, Dr.
'u* 'A. G. Honig en Dr. H. II. Ivuyper.
3e-i De afvaardiging van de Particuliere Sy-
.45 nodes van Groningen, Friesland-Zuid,
'JJSI Drente, Overijsel, Gelderland, Noordhol-
i.oo land. Zuidholland Noord en Zuid, Zeeland,
too Noordbrabant en Limburg is onveranderd,
cal!AHe primi zijn aanwezig.
Voor Friesland Noord: behalve de primi
predikanten de secundi ouderlingen P. D.
van der Meer, Oude Leije, en A. van der
loo |Wal, Harlingen.
so Voor Utrecht: drie primi en een secun-
y 'dus, ouderling C. F. van Dijlce, Lopik.
.ooi Voor Batavia alleen de primus ouderling
so 'G. M. A. Laernoes, Semarang, en de secun-
e®^ 'dus Ds. H. Bergenia, Keboemen.
ei- Voor Bentheim en Oost-Friesland drie
en. primi en een secundus.
.001
o?? Afgetreden ouderlingen blijven lid
I In bespreking komt de vraag of de aan-
■50 iiivezige ouderlingen-leden A. Scholtens,
jr. Groningen; J. F. Weerstra, Witmarsum; J.
ust.lvan der Waals, Nijkerk; Dr. G. K. Schoep,
20 |'s-Gravenhage, en G. M. A. Laernoes, Se-
rk* marang, die allen mededeelden niet meer
.so ia het ambt van ouderling te staan, ge-
•35|rechtigd zijn de Synode bij te wonen.
De praeses wijst op het advies, dat
tt» Prof. Dr. H. H. Kuyper te dezer zake in
Ln*„De Heraut", op verzoek van het Modera-
,le Imen heeft gegeven. Dit advies luidt: wan-
e.' neer de primus niet meer, doch de secun-
'dus wel in het ambt staat, dient, laatstge-
=a noemde op te treden. Zijn beiden geen
ambtsdrager meer, dan is een noodgeval
aanwezig, waarover de Synode een beslis
sing zal hebben te nemenT
Ouderling A. Scholtens, Groningen,
ïegt, dat bij het volgen van dezen regel het
fjval zich zal kunnen voordoen, dat bij het
eropenen eener provisorisch gesloten Sy
node, alle primi-ouderlingen als leden der
Synode door hun secundi moeten worden
jvervangen.
Prof, Dr. F. W. Grosheide, Amster
dam, meent, dat waar geen der in 1937 ver
gaderd hebbende Particuliere Synodes wij
zigingen. in de afvaardiging heeft aange
bracht, hoewel het provisorisch-gesloten-
'zijn der Generale Synode bekend was, de
afvaardiging derhalve is bestendigd.
Dr. W. A. van Es, Leeuwarden, pleit
,voor het innemen van een ruim standpunt,
lomdat hiermede toch geen precedent wordt
igeschapen.
Na deze discussie besluit de Synode de
genoemde vijf ouderlingen-leden als zoo
danig te handhaven.
Nadat de Synode aldus is geconstitueerd
betuigen de leden der Synode door op te
staan van hun zitplaatsen, instemming
met de Belijdenisschriften.
De praeses verwelkomt de Synode met
'de rede, gisteren door on; vermeld.
Deputaten voor de Zending
De praeses verwelkomt Dr. K. P. Groot,
geneesheer-directeur van het Petronella-
S :hospitaal te Djokjakarta, met verlof hier te
lande, en spreekt de beste wenschen uit
voor het herstel van mevrouw Groot.
f Op voorstel van den praeses wordt Dr.
jGroot benoemd als adviseerend lid der Sy-
hode nevens de Deputaten voor de Zen
ding, voor zoover zendingszaken aan de
brde komen,
Ingekomen stukken
i De praeses deelt mede, dat voor deze
Voortgezette Synode tal van stukken zijn
ingekomen.
Op grond van het bepaalde vóór de sa
menroeping der in Augustus 1936 aange-
vangen Synode besluit de Synode, op voor
stel van den praeses, te handhaven den
regel, dat stukken, ingezonden na 31 Aug.
1936, niet in behandeling kunnen komen.
Schrijven omtrent Ds. Niemöller
n Een uitzondering op
tegel besluit de Synode in dit verband te
maken voor eenige stukken van dringen
den aard, betrekking hebbende op Ds. Nie
möller en de geloofsvervolging .van
Christenen in het buitenland.
De praeses meent evenwel, dat het om
allerlei redenen niet wenschelijk is deze
stukken in publieke zitting te behandelen
en stelt daarom voor de hier bedoelde aan
gelegenheiden in comité-generaal te be
spreken, met welk .voorstel de Synode in-
stemty
Stukken voor de Synode te Sneek
Verder blijken ingekomen te zijn stuk
ken, betrekking hebbende op besluiten,
door de Synode in 1936 genomen.
Hiervan noemt de praeses het rapport van
Deputaten voor de radio-kerkdiensten, als
mede eenige brieven van N.S.B-ers en leden
Van de C.D.U. ter zake van de betreffende
beslissing der Synode in de laatste zitting
.van October 1936.
Voorgelezen wordt een schrijven van prof.
Dr G. Ch. Aalders namens Deputaten
voor de correspondentie met buitenlandsche
Kerken, waarin deze vragen een nadere om
schrijving van hun opdracht tot het samen-
j stellen van een geschrift inzake de dialecti-
sche theologie.
Op voorstel van den praeses besluit de
i Synode deze stukken te doen plaatsen op
,j het agendum van de in 1939 te Sneek samen
h te roepen Synode.
Hierna besluit de Synode in comité-gene-
raai eenige zaken te behandelen, w.o. een
aangelegenheid, waarbij een lid yan een der
Dr. J. H. Bavinck, van
Bandoeng, benoemd tot
Zendingshoogleeraar
Nadat de Synode 's middags in comité-
generaal heeft vergaderd, wordt de open
bare zitting 's avonds te half acht her
opend met het zingen van Psalm 865.
De praeses deelt mede, dat benoemd is
tot zendingshoogleeraar Dr J. II. Bavinck
te Bandoeng, docent aan de Opleidings
school te Djokjakarta. Vóór deze be
noeming is voeling gehouden met de Theo
logische Hoogeschool en met de theologi
sche faculteit van de Vrije Universiteit, bij
welke faculteit ook geen bezwaar bestaat
legen de benoeming van Dr Bavinck tot
buitengewoon hoogleeraar in de zendings-
wetenschaippen aan de Vrije Universiteit.
Dr J. H. Bavinck
Van de benoeming is Dr Bavinck van-
aag telegrafisch mededeeling gedaan.
Toespraak Ds. J. L. Schouten
Wij zijn, vervolgt Ds Schouten, nu
aangekomen bij een gewichtig moment in
de historie van onze zending, want door
deze benoeming is de kroon gezet op het
werk van jaifen, waarbij spr. stil staat bij
wat wijlen prof. Bavinck reeds in 1910 in
verband met een te benoemen zendings
hoogleeraar uitsprak.
Merkwaardig noemt spr. het, dat de Sy
node in een neef van prof. Bavinck de ge
gevens voor zulk een hoogleeraar meent tc
hebben gevonden. Dit is een blijk van Gods
hij zonder bestel. Inderdaad leven in den be
noemde eigenschappen van de familie Ba
vinck. inzonderheid van prof. Bavinck. Spr.
herinnert daartoe aan diens ook door hem
gevolgde colleges. Als iemand ons wist tc
bezielen voor den wachtenden arbeid in de
Kerk. des Heeren, dan was hij het. Hij was
onder de hoogleeraren de primus inter
pares.
In den neef zit ook iets van datzelfde, ge-
loofsenthousiasme en wij hebben daarom dc
beste verwachtingen van hem.
Het is, gaat spr. voort, ook een gewichtig
moment voor onze Zendingsdeputaten, die
altijd naar een zendingshoogleeraar hebben
uitgezien. Hun arbeid stelt de Synode op
hoogen prijs en inzonderheid noemt de prae
ses thans Ds Breukelaar vanwege zijn
enthousiasme voor 't zendingshoogleeraars-
ambt. Vandaag heeft" de Heere Ds Breuke
laar gegeven, zijn wensch in vervulling te
zien gaan.
Als Synode zullen wjj den Heere bidden,
dat Dr Bavinck vrijmoedigheid moge vin
den de benoeming te aanvaarden en hij aan
de Theologische Hoogeschool zoowel als aan
de Vrije Universiteit tot zegen van de Zen
ding moge werkzaam zijn.
Dan, besluit spr., is een nieuw tijdperk
aangebroken, want dan bezitten onze Ker
ken een representatieve figuur op nationale
en internationale zendingsconferenties; een
hoogleeraar, die op zijn colleges de studen
ten weet te bezielen. Dan zullen de arbei
ders in den dienst der zending een betere
vooropleiding genieten, ook onze artsen, ver
pleegsters en onderwijzers. Moge de arbeid
van Dr Bavinck bevorderlijk zijn aan de
komst van Gods Koninkrijk, aan de plan
ting Zijner Kerk op Midden-Java en aan de
eere Zijns Naams.
Toespraak Ds. W. Breukelaar
Namens de Zendingsdeputaten betuigt Ds
W. B r e u k e 1 a a r, van Santpoort, de Sy
node erkentelijkheid voor haar besluit om
met zoo groote meerderheid Dr Bavinck te
benoemen.
Deze dag is, zegt spr.. zeer belangrijk.
Tegenover den ontróerenden gang van de
wereldgebeurtenissen aanschouwen wij juist
thans het bijzondere werk Gods voor de
komst van Zijn Koninkrijk. Er is schier
geen tijd geweest, waarin de Heere zóó de
deuren opende voor het Evangelie dan de
tegenwoordige. Door al de verwarring heen
komt er een gevoel van ledigheid onder de
volken en mede hierdoor wordt het besef
bij de inheemsche Kerken verlevendigd, dat
zij bij alles wat ontzinkt, het eigen Evan
gelie bezitten. Er is dan ook sterke activi
teit onder de inlandsche Christenen en
mede om deze reden is spr. zeer verheugd.
Spr. hoopt, dat de benoeming zal worden
aanvaard en dat door den arbeid van Dr
Bavinck bij onze Kerken en predikanten de
liefde en de toewijding voor de Zending zal
vermeerderen.
Ds Breukelaar, die „op dezen mooien
dag in de geschiedenis der Zending" er aan
herinnert, dat hij 39 jaren aaneen zendirtgs-
deputaat is geweest, wijst op eenige dingen,
die nog moeten gebeuren.
Bedenktijd Dr. Bavinck
Hij stelt voor, Dr Bavinck een bedenktijd
van zes weken toe te staan in verband met
zijn reis naar Soemba. waartoe de Synode
besluit.
Te doceeren vakken
Vervolgens stelt Ds Breukelaar
mens de Zendingsdeputaten voor, dat Dr
Bavinck zal doceeren: le elenctiek, 2e begin
selen van de theorie der Zending; 3e. ge
schiedenis van de Nederlandsche Zending.
Commissie hiervoor benoemd
Op voorstel van den Praeses wordt be
sloten eon commissie te benoemen, die met
Dr Bavinck over de te doceeren vakken zal
spreken en vóór de volgende Generale Sy
node met haar advies zal gereed zijn.
Op voorstel van Ds B r e u k e la ar wordt
besloten in dit overleg verder te betrekken
de betere voor-opleiding van het medisch
en onderwijzend personeel der Zending.
Ds Breukelaar zegt verder, dat de be
noemde niet dan na de volgende Generale
Synode zal ambt zal kunnen aanvaarden,
omdat Dr Bavinck zich behoorlijk van zijn
arbeid in Indië moet kunnen losmaken.
Op voorstel van Ds. Breukelaar zal de te
benoemen Commissie bestaan uit twee le
den uit het Curatorium der Theol. Hooge
school, twee Zendingsdeputaten, één hoog
leeraar van de Theol. Hoogeschool en één
van de theologische faculteit der Vrije Uni
versiteit, de beide laatsten in hun kwali
teit van praeadviseerende leden der Sy
node.
Tot leden der Commissie worden be
noemd: uit het Curatorium der Theol.
Hoogeschool Ds. J. 'L. Schouten, Am
sterdam, en Ds. F. C. M e ij s t e r, Rotter
dam; namens Zendingsdeputaten Ds. D.
Pol, Rijsoord, en Ds. W. Breukelaar,
Santpoort; ten slotte de hoogleeraren Dr. J.
Ridderbos en Dr. F. W. Grosheide
Besloten wordt ten aanzien van de be
noeming van
een opvolger van Dr. Bavinck
aan de Opleidingsschool te Djokjakarta
advies in te winnen bij de vergadering van
missionaire Zendingsdienaren op Midden-
Java, en Zendingsdeputaten op te dragen
met een rapport hieromtrent te komen vóór
de volgende Synode.
Hiermede zijn de zendingsaangelegen
heden met betrekking tot den zendings
hoogleeraar afgehandeld.
Collecte Militaire Tehuizen
Op aanvraag van den Ned. Militairen-
bond besluit de Synode een aanbeveling te
geven voor de bijzondere collecte die ter
gelegenheid van het 40-jarig regeerings-
jubileum van H. M. de Koningin zal wor
den gehouden voor de Militaire Tehuizen,
zulks in verband met de uitbreiding van
de garnizoenen.
Hierna gaat de Synode wederom in
comité-generaal.
Heden wordt ook zitting gehouden.
De nieuwe hoogleeraar
De benoeming van Dr. J. H. Bavinck tot
Zendingshoogleeraar zal voor hen, die de
kaart van het Geref. Zendingsveld in Ned.-
Indië kennen, geen groote verrassing zijn.
Zij zal bovendien met voldoening vernomen
worden door degenen, die den benoemde,
die nu 42 jaar is, in zijn arbeid op den Zen
dingsakker gevolgd hebben. Zoowel een 14-
jarige praktijk, eerst op Sumatra en daarna
op Java, als zijn geschriften, hebben Dr.
Bavinck op een niveau van erkenning en
waardeering gebracht, vanwaar de overgang
naar hei" hoogleeraarsambt geen verbazing
wekken kan. Ook voor hem zelf zal de be
noeming geen verwondering wekken, want
naar ons bekend is, heeft men Dr Bavinck
van Nederland uit over de mogelijkheid van
deze benoeming gepolst. Er is ook een
zekere mate van waarschijnlijkheid, dat hij
haar zal aanvaarden, al is het vertrek uit
Indië, waar het werk hem zeer lief is ge
worden. niet zijn hoogste wensch.
Nieu alleen voor de Zending, ook weten
schappelijk neemt Dr. Bavmck een plaats
van beteekenis in. Daarheen wees ook reeds
zijn studie, welke na de Vrije Universiteit
in het buitenland nog werd aangevuld. En
daarvan getuigen ook zijn veelgelezen boe
ken, waanbij men, naast een besliste over-
tuiging t.o.v. de Geref. levensbeschouwing,
een breeden blik en een zeer helder ver
stand opmerkt, waarbij nog de gave van
een keurigen stijl hem ten dienste staat.
Er zal, gelev op deze en meer persoonlijke
antecedenten, dan ook met de keuze der
Synode groote instemming zijn. Zij is to
meer van gewicht, omdat zij de eerste be
zetting van een nieuwe leerstoel te Kam
pen is.
Johan Herman Bavinck is een zoon van
den bekenden Rotterdamschen predikant
Ds. C. B. Bavinck die nu te Amersfoort
woont en voor wien op zijn hoogen leeftijd
71 jaar de benoeming van zijn zoon
ongetwijfeld een blijde dag zal zijn.
De nieuwe hoogleeraar is geboren te
Rotterdam 22 November 1895. In 1913
werd hij student aan de Vrije Universi
teit waar hij in dè theologie studeerde en
het candidaats-examen heeft afgelegd.
Daarna heeft hij in Duitschland zijn studie
voortgezel' en is hij te Erlangen gepromo
veerd in 1918 tot doctor in de wijsbegeerte
op een dissertatie over „Einflusz des Ge-
fühls auf die Assoziation des Lebens bei
Heinrich von Süeo".
Kort na het einde van den grooten oorlog,
in 1919, ging Dr. Bavinck voor het eereï
naar Indië en wel als hulpprediker bij Dr.
W. G. Harrenstein in Medan (Sumatra).
Van hier vertrok hij naar Bandoeng, waar
hij op 3 Juli 1921 als predikant werd beves
tigd. In 1926 keerde Dr. Bavinck naar het
vaderland terug, om op 9 Jan 1927 tot predi
kant te Heemstede te worden bevestigd.
Hier is hij 2 jaren gebleven, en in 1929 ging
hij andermaal naar Indië, nu naar Solo,
in verband waarmee hij te Delft, de zen
dende kerk namens Zuidholland, vooraf zijn
intrede deed. In Febr. 1930 deed hij zijn
intrede te Solo, waar hij inzonderheid onder
de Indische jeugd heeft gewerkt. Intusschen
had hij nog in ons land de studie in het
Javaansch voltooid.
Nadat Dr. Bavinck in 1933 eenigen tijd in
het vaderland had vertoefd, o.m. om te
Leiden zich nog te specialiseeren op Indi
sche vakken, vertrok hij in Juli 1934 voor
de derde keer naar Indië en aanvaardde er
7 Sept. 1934 het docentschap aan de oplei
dingsschool i'e Djocja.
Van den pas 42-jarige is reeds een aan
merkelijk getal boeken verschenen. Wij
noemen: Inleiding tot de zielkunde. Levens
vragen, Persoonlijkheid en wereldbeschou
wing, Inleiding tot de psychologie. Christus
en de Oostersche mystiek, Menschen rond
om Jezus en een Handboek voor het Nieuwe
Testament, (in het Javaansch. waarvan ook J
een Nederlandsche editie te wachten is) in
dezelfde uitgave, waarvoor Dr. Bakker een
Handboek voor het Oude Testament schreef.
En voorts een reeks brochures, waarvan wij
onlangs nog aangekondigd hebben „De
strijd op het derde front".
Met een zoodanigen staat van dienst en
lijst van boeken, kan het voor Dr. Bavinck
slechts een groote voldoening zijn, thans .e
worden geroepen tot de bezetting van een
leerstoel, die wel tal van vragen opwerpt
over den omvang der taak, maar die in elk
geval een noodzakelijke completeering mag
heeten van de school der Kerken, die zulk
een uitgebreid en gezegend Zendingswerk
in Ned.-Indië onderhouden.
Uit het leven van Dr Bavinck
Over den nieuwbenoemden hoogleeraar
gewerden ons nog de volgende bijzonder
heden uit den kring zijner familie:
Reeds op jeugdigen leeftijd openbaarde
Dr Bavinck eens aan zijn moeder, toen hij
met haar naar de kerk ging, zijn begeerte
om zendeling te worden. En dat dit meer
was dan een jeugdige gril, blijkt wel daar
uit, dat deze begeerte hem altijd is bijge
bleven.
Te Rotterdam doorliep hij de klassen van
de lagere school en van het Marnix Gym
nasium. Na zijn promotie te Erlangen in
Nederland teruggekeerd, liep hij rond met
verschillende plannen. Een ernstig voor
nemen van hem was om naar Amerika te
gaan en zich daar te laten opleiden tot zen
deling onder de Japanners. Maar uit al
zulke overwegingen werd hij plotseling uit
getrokken, doordat Dr Rutgers uit Indië, die
toen juist in Nederland was, er met kracht
bij hem op aandrong, om helper te worden
van Dr W. G. Harrenstein, dia destijds
Dienaar des Woords was bij de Geref. Kerk
te Medan. Na ernstig overleg besloot hij die
roeping op te volgen. Op een zeer kouden
Novemberdag van het jaar 1919 stonden wij
te Rotterdam op de Ruige Plaat om hem
op de boot, waarmede hij naar Indië voer,
ons afscheid toe te wuiven, want het was
toen nog de tijd na den oorlog, dat men
niet on de boot toegelaten werd om afscheid
van elkander te nemen.
Van 11 Jan. 1920—11 Juli 1921 was Dr
Bavinck dan hulpprediker te Medan. In
Dr Harrenstein vond hij een vaderlijken
vriend. Zeer veel heeft hij daar aan dezen
te danken gehad, zoodat hij zich steeds met
een zeer teeren band aan hem verbonden
bleef gevoelen. In Medan leerde hij ook
Mej. Tine Robers kennen, met wie hij
toen sjpoedie door den huwelijksband werd
vereenigd.
Terwijl Dr Bavinck te Heemstede stond,
werd hij aangezocht en beroepen voor den
miss. arbeid te Solo. Nu werd hij dus recht
streeks voor den zendingsarbeid geplaatst
en hoeveel goeds hij ook vond in Heem
stede, hij kon en mocht zich aan dien arbeid
niet onttrekken. Wederom moest hij zich
reisvaardig maken, om met de zijnen naar
Indië te gaan. Het was op een strengen
Februari-avond van het jaar 1929. dat hij
door Dr Harrenstein namens de Kerk van
Delft bevestigd werd als miss. Dienaar des
Woords voor den arbeid te Solo, en daarna
zijn intrede deed.
Naast Dr van Andel heeft hij toen van
1930—1934 te Solo gewerkt, totdat hij optrad
als docent aan de opleidingsschool te Djocja,
waar hij nog tot op dit oogenblik werk
zaam is.
De vakken voor het Zendingscollege
Dr Bavinck zal te Kampen onderwijs geven
in de Zendingsgeschiedenis, theorie der
zending, elenctiek en land- en volkenkunde
van Ned.-Indië. Krachtens de besprekingen,
die met de bevoegde instanties bereids zijn
gehouden, zal Dr Bavinck ook worden be
noemd tot buitengewoon hoogleeraar in de
Zendingsvakken van de Vrije Universiteit.
De nieuwe hoogleeraar zal ook worden be
last met het geven van leiding aan de miss.
predikanten bij hun voorbereiding tot den
miss. dienst
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Peins en Zweins, L. J.
v. d. Kam te Heerhugowaard.
BEROEPBAAR VERKLAARD
Cand. J. van Buuren heeft met gunstig
gevolg het praeparatoir examen voor de
classis Amersfoort der Geref. Kerken afge
legd, zal gaarne de kerken dienen en een
beroep terstond in overweging nemen. Zijn
adres is Heemstralaan 3, telef. 3276, B a a r n.
DE BIJBEL-KIOSK TE AMSTERDAM
De bekende Bijbel-kiosk te Amsterdam
zal op Vrijdag 8 April as. om 3 uur des mid
dags worden heropend, waarbij een woord
over den arbeid zal worden gesproken. Door
de welwillendheid van het gemeentebestuur
werd wederom een nieuwe standplaats voor
de kiosk verkregen en wel op het verhoogde
middengedeelte van de Westermarkt. Het
Kiosk-comité hoopt dat op dit mooie, drukke
punt in de oude stad de kiosk veel bezoek
zal mogen ontvangen en dat er met vrucht
kan worden gewerkt. Zooals bekend zijn de
Bijbel en Bijbelgedeelten er in circa 75 ver
schillende talen en in allerlei uitvoeringen
voorhanden. Penningmeester van het comité
is de heer H. W. Halenbeek, Alblasstraat 55,
Amsterdam Z., postrekening 231951, gemeen
te-girorekening H. 815. Het comité 'hoopt op
veler finantieelen steun.
ZENDINGSVERGADERINGEN
De Utr. Zend. Vereen, houdt haar
Algemeene Vergadering op den tweeden
Dinsdag na Pinksteren, op Dinsdag 14
Juni te Utrecht. Het Sangi- en Talaud-
Comité is met de Utr. Zend. Vereen, in werk
gemeenschap getreden en vergadert met haar
samen op dien dag.
Het Ned. Zend. Genootschap heeft
zijn Jaarvergadering gesteld op den tweeden
Woensdag van Juli (13 Juli) te Rotterdam.
ONDERWIJS
ONDERWIJ SBENOEMINGEN
Bussum. Chr. Lyceum. Tot rector: de
heer G. van Beusekom, leeraar Dat. his
torie aan dit Lyceum.
W. BROUWER t
Te Beetsterzwaag is op 72-jarig>en
leeftijd overleden de heer Willem Brouwer,
oud-directeur der rijkskweekschool te
Schoonhoven.
N.V. MACHINEFABRIEK
In de Wis- en Natuurkunde, op
retlteld: „Ueber lebenswelse Auf-
irtea und Regullerung der Indivl-
tot doctor in d* Let
laude): op proefschrift
Kuite unptolemaeisohen
E. Visser, en op proel
ielle Vit
Unlvei
i Walker
retlteld: „Götter und
Uexandrien", mej. C.
hrlft getiteld
nds. his-
topography and related subjects
eld 7. 1-135, mej. H. Boas (cum
Dr I. ITJESHORST
Dr. J. Itjeshorst, leeraar in Ge
schiedenis, Nederlandsch en Aardrijks
kunde aan het Geref. Gymnasium
te Kampen heeft zich genoodzaakt
gezien zijn functie met 1 April neer te
leggen.
Johannes Itjeshorst werd geboren op 28
Februari 1888 te Delft, waar hij de Lagere
School bezocht. Daarna studeerde hij aan de
Kweekschool te Den Haag en na zijn eind
examen aldaar afgelegd te hebben, werd hij
benoemd tot onderwijzer aan de School met
den Bijbel te Gorkum. Na aldaar zes en een
half jaar werkzaam geweest te zijn werd hij
benoemd tot onderwijzer aan de School met
den Bijbel te Veenendaal. In dezen tijd stu
deerde hij zelfstandig voor het Staatsexamen
en volgde daarna vier en een half jaar de
colleges van de professoren Busseman en
Verdam te Leiden. Na zijn candidaatsexamen
werd hij benoemd tot leeraar in Geschiedenis
en Nederlandsch aan het Marnix-Gymnasium
te Rotterdam. Hij was hier werkzaam van 1
Mei 1910 tot September 1917. Hierna volgde
zijn benoeming tot leeraar in Geschiedenis,
Nederlandsch en Aardrijkskunde aan de
Christelijke H.B.S. te Utrecht.
28 September 1917 promoveerde hij te
Leiden tot doctor in de Nederlandsche lette
ren op het proefschrift: „De werkzaamheden
van du Plessis-Mornay in dienst van «Hen
drik van Navarre in de jaren 15761582."
In de tijd dat Dr. Itjeshorst in Utrecht
was, hielp hij mede om aldaar een Gerefor
meerde Kweekschool op te richten.
Met ingang van 1 September 1921 werd
Dr. Itjeshorst benoemd tot leeraar in Ge
schiedenis, Nederlandsch en Aardrijkskunde
aan het Gereformeerd Gymnasium te Kam
pen. Hier mocht hij werkzaam- zijn tot 15
November 1937, toen hij ziekteverlof kreeg
en met 1 April 1938 legde hij om gezond
heidsredenen zijn functie als leeraar neer.
Dr.. Itjeshorst was iemand die veel van zij'n
leerlingen hield en zich geheel gaf aan zijn
werk. Zoo voorzag hij in de behoefte aan een
Christelijk Leerboek der Geschiedenis door
te schrijven een Leerboek voor de Algemeene
Geschiedenis en een Leerboek voor de Ge
schiedenis van het Nederlandsche Volk.
Thans is hij bezig aan een studie over den
bekenden Hongaarschen staatsman Graaf
Stefan Tisza.
Dr. Itjeshorst Is o.a. penningmeester van
de Jeugdherberg te Kampen en beweegt zich
op velerlei ander gebied.
Het Geref. Gymnasium heeft in hem een
goeden leeraar verloren en zal het gemis
blijven gevoelen.
MEJ. Dr. C. E. KUNST
Aan het Universiteitscollege van den
Oranje Vrijstaat is als demonstratrice in de
afdeeling „Dierkunde" in plaats van dr. A.
J. D. Meiring, die tot senior lector in
Lovedale is benoemd, aangesteld mej. dr. C.
E. Kunst, paleontologe, die einde 1937 in
Leiden gepromoveerd is op een studie over
fossielen. In Soekaboemi, op Java, geboren
als dochter van den inspecteur van bosoh-
wezen, E. D. Kunst, kwam zij op 16-jarigen
leeftijd naar Leiden om er haar studiën te
voltooien. Zij is naar Zuid-Afrika vertrokken
om er haar levenswerk te vinden.
Chr. M.U.L.O.
Jaarvergadering te Utrecht
In de heden te Utrecht in het Gebouw
voor K. en W. gehouden algemeene verga
dering der Vereen, voor Chr. M.U.L.O.-onder
wijs zijn de tweede voorzitter, de heer W.
Uittenbogaard van Arnhem en Ds H.
Hasper van Den Haag als referent opge
treden.
Referaat W. Uittenbogaard
Na enkele inleidende opmerkingen heeft
de heer Uittenbogaard als grondstelling van
zijn onderwerp ontwikkeld, dat de schoolbe
sturen niet alleen maar de zorg hebben voor
de stoffelijke belangen hunner scholen, maar
als vertegenwoordigers der ouders en lei
ders der Vereeniging ver antwoord e-
1 ij k zijn voor het geheele schoolbedrijf,
dus ook voor de hoofdzaak: de opvoeding en
het onderwijs der leerlingen.
Bij hoogere instanties blijkt vaak heel wei
nig begrijpende belangstelling en hart voor
dit hoogste belang der kinderen. De besturen
zijn dus de aangewezen verzorgers, al ver
biedt de Wet hun, zelf to de school op te
treden. Het aanstellen van wettelijk bevoegd
personeel, aan wie het eigenlijke werk
opgedragen is, ontslaat de besturen niet
van hun verantwoordelijkheid. Tot hun
taak behoort het vaststellen der beginselen,
die den schoolarbeid dragen en het aangeven
van de richtlijnen, die overeenkomstig
het gtwenschte doel den gang van zaken
bepalen. Deze gedachte werd door spr. nader
uitgewerkt.
Hij besprak de moeilijkheden, welke uit
de verhouding van een verantwoordelijk be
stuur en een wettelijk bevoegd personeel
(kunnen) voortvloeien, en gaf meer in bij
zonderheden aan, hoe de noodzakelijke sa
menwerking verkregen kan worden, mei eer
biediging der grenzen. Inzonderheid werd
hier de nadruk gelegd op de bereidheid, om
allen als begenadigde medewerkers Gods
den dienst in Zijn Koninkrijk ten bate der
opgroeiende jeugd te aanvaarden en met tact
en beleid te volbrengen.
Ten slotte waarschuwt spr .tegen dreigen
de verslapping. Het gaat bij deze dingen ook
zeer zeker om het bestaansrecht der vrije
school, die t o o n e n moet, in heel haar or
ganisch leven, het ideaal der schoolopvoe-
ding het meest te benaderen.
Ds Hasper heeft vervolgens gesproken over
de Psalmberijming in verband met het
schoolonderwijs.
E. WESTERHOF
Dezer dagen herdacht de heer E. Wes-
te r h o f, hoofd der Oranjeschool te V e 1 p
dat hij gedurende 25 jaar aldaar als school
hoofd in functie was. Volgens den wensch
van den jubilaris is deze dag bijna onopge
merkt voorbij gegaan. Niettemin kwam het
schoolbestuur hem complimenteeren, waarbij
de voorzitter Ds. N. d e J o n g hem waardee-
rend toesprak.
Ook de collega's kwamen hun gelukwensch
aanbieden.
Promoties
Lelden. Bevorderd tot doctor ln de Rechts
geleerdheid op proefschrift getiteld: „Lastge
ving, machtiging en volmacht", de heer K i
romoveerd tot docto
en de heer c. W1
etlteld: „De afschal
Amsterdam. Gem. Unlversit
maanséhe Taal- en Letterk. (Fra:
M. H. v. d. Ven.
Lelden. Geal.: Geneeskunde:
heeren M. Bruining, Oegstgeest;
n. Den Haag; Lie Djing
C. v. Brea-
r W. Ch. Sim
recht. Geel. de dames E. A. Bron en Aa
M. Baanspul. Utrecht; A. Eykelenboom, Gorkum;
de heer N. J. v. Speng-en, IJseelstelr.
chlnisten. Den Ha.ag. Gesl. le ged. dipt.
heer S. Stelllngwerff Beintema, Eefde;
'laser, Westzaan.
Wis- en Natuurk. (L)cand.e:
ker. Lelden; de he
id. (A): cand.ex..
Haag; ld. (Pharm
B. H. Dezentjes, D
den; H. A. Hooftm
mej. W. Harkink, Oegstgeest.
Indisch Recht: doet. ex., de heer P, W. Johan,
Lelden.
Rechten: doet. ex., de heeren F. W. v. d.
Berg, Amsterdam; C. J. v. Schelle, Wassenaar.
Apotlickersajislatent. Leiden. Gesl. de dames
A. C. Henkemans, Rotterdam; A. C. v. Dorseen,
-Joordwijk; C. Scholte, Leiden.
Amsterdam. Gesl. de dames H. Heukels,
itctterdam; M. G. C. Knlpscheer, Amfti
J. C. Coosen,
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
Vertroawensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken-*
halzen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen
I c I V Lnval|den-
LL Li rijwielen
♦O jarige ervaring
FIRMA
F.d. LELY Sr
Stille Veerkade 33, DEN HAAQ, Telefoon 113614
N.V.
J VERWARMINGS-
SCHIEDAM
KERKVERWARMING
N.V. MACHINEFABRIEK
J.&H.W. VAN DER PLOEG
APELDOORN
PASTEURISEER. EN KOOKKETELS
IN ROESTVRIJ STAAL, OOK VOOR
GROOTKEUKENBEDRIJF ETC. ETC.
TECHNISCH INSTALLATIE-BUREAU
MEEGDENBURG
ROTTERDAM. Oostzeedijk 156, TeL 52338
CENTRALE VERWARMING
0LIEST00K-INRICHTINGEN
BROCHURE GRATIS OP AANVRAAG
Fabriek van
Constructie- en Hekwerken
Electrisch- Autogenische
Laschinrichting
AARSSENenWAUBEN
FISHERSTRAAT 26
DEN HAAG TELEFOON 392937
ALMELO TELEFOON 3096
Da fabriek van
VILTMATRASSEN, STALEN
GEZONDHEIDSMATRASSEN
LEDIKANTEN, ZIEKENHUIS-
TUIN,- en SCHEEPSMEUBELEN
CENTRALE
VERWARMING
MET KOLEN, GAS nieuwste systemen
OF OLIE comfortabel
PROJECTEN KOSTELOOS economisch
J. F. CRAMER Co.
pgCHINOL
lLyK^^MV^TTEWjNKELJ»
mvettewinkel a zonen-Amsterdam