1
Goering spreekt op heiden-
gedenkdag
MAANDAG 14 MAART 1938
EERSTE BLAD PAG. 2
RONDBLIK
DE ANSCHLUSS
Na de overrompélende snelheid, waarmede
<3e eerste veranderingen in Oostenrijk heb
ben plaats gehad, krijgt men allengs een
duidelijker beeld van de huidige situatie.
Toen Schuschnigg's positie onhoudbaar bleek
geworden, zoowel tengevolge van de mis
lukte volksstemmingsplannen, als door den
druk, we'ken van Duitschen nationaal-socia-
listischen kant werd uitgeoefend, kwam
plotseling de nieuwe regeering van Seyss-
Inquart naar voren, waarvan men niet dade
lijk wist, onder invloed van welke motieven
en factoren zij was samengesteld. -Vermoe
delijk zat by deze kabinetsformatie, evenals
bij het overhaast terugtreden van Von
Schuschnigg de wensch voor, uitbarstingen
en bloedvergieten te voorkomen, hetgeen ook
inderdaad is gelukt. Intusschen kwam, door
deze snelle evolutie der politieke verhoudin
gen, de Oostenrijksche bondspresident Miklas
zelf in een merkwaardig geïsoleerde positie
te verkeeren. Hij was als een man op een
eenzame rots, die omspoeld werd door zeer
bewogen wateren. Van den hoogsten leider
van een republiek verwacht men terecht,
dat hij in politicis een strikte neutraliteit zal
aan den dag leggen, en als het ware boven
de partijen staan. Doch waar de regeering
Seyss-Inquart reeds de hulp van buiten-
landsche troepen had ingeroepen, om de in
terne verhoudingen in Oostenrijk te conso-
lideeren, en op deze manier den eersten stap
had gezet tot de zelf-annexatie,. daar kon
Miklas het verder verloop der dingen moei
lijk werkloos aanzien, zonder zich ook zelf te
compromitteeren. Bovendien bevond de
Duitscbe Rijkskanselier en Führer Adolf
Hitler zich reeds op Oostenrijksch grondge
bied en maakte deze zich al gereed, na zijn
triomphalen intocht in Linz een dergelijk
entree te maken in de oude Donaustad. In
welke hoedanigheid moest Miklas hem tege
moet treden? Als hoofd van den bondsstaat,
maar tevens als drager van het door hem
geenszins enthousiast begroete hakenkruis?
De heer Miklas heeft tijdig ingezien, dat
zyn al of niet voortgezette politieke onver
zettelijkheid den dwingenden gang van het
gebeuren in het huidig stadium niet langer
zou kunnen verhinderen. Ondanks allerlei
formeele spitsvondigheden is door het op
treden van Duitsche en Oostenrijksche na-
tionaal-socialisten in Oostenrijk de legali
teit reeds zoodanig ontwricht, dat zij een
wrakhoop, een onontwarbaar kluwen is ge
worden. Miklas' besluit, hoe hy Adolf Hitler
tegemoet zou treden, had niet veel andere
waarde meer dan die van een zuiver per
soonlijke houding. Zyn vrienden zullen hem
er daarom des te meer voor hoogachten, dat
hij zichzelf de vernedering van een over
haaste en al te doorzichtige capitulatie
heeft bespaard. Hij zal den over
winnaar van Bechtesgaden niet vriendelijk
de hand behoeven te reiken, en in Weenen
welkom heeten. Deze taak valt nu aan
Seyss-Inquart toe, die de functie van bonds
president tijdelijk bij die van kanselier heeft
gevoegd. Langs dezen weg van overgang
komt men thans tot den toestand, die reeds
is afgekondigd, dat Oostenrijk in het Duit
sche Rijk wordt ingelijfd, onder Adolf Hitler
als opperbevelhebber en machthebber.
„Oostenrijk zal eeuwig
Duitsch zijn"
„Geen macht ter wereld zal
ons kunnen scheiden"
IN de Staatsopera te Berlijn heeft veld
maarschalk Hermann Goering gis
teren ter gelegenheid van den Duitschen
heldengedenkdag een groote rede gehouden,
waarin hij met het oog op het gebeurde in
Oostenrijk verklaarde: Duitschland is weer
één geworden, weer één volk, ondeelbaar ver
bonden in nood en leed, in geluk en vreug
de. Een jubelkreet, zooals de wereld nog
nimmer gehoord heeft, doortrilt heden het
Duitsche Oostenrijk.
De staatslieden der wereld moeten met ver
bazing erkennen, dat zij jarenlang door de
valsche voorspiegelingen van een kleine
heerschzuchtige minderheid misleid werden
omtrent de waarachtige gevoelens van het
Oostenrijksche volk. De Führer heeft alles
geprobeerd om het Duitsche volk in Oosten
rijk binnen 1 andsohen vrede te geven. Maar
reeds na weinige dagen brak Schusch-
gg het woord, dat hij onderteekend had
poogde den waren zin van Oostenrijk, den
Duitschen zin. te loochenen door een stern-
bedrog en een vervalsehte volksstemming.
Waar bleef hier. zoo vroeg Göring zich af,
het geheiligde recht der vólkern, om over
eigen lot te beschikken? Het Duitsche volk
Oostenrijk verhief zich hiertegen als één
man en verjoeg zijn kweller.
De Duitsche troepenbewegingen
In hoogsten nood riep het volk bij monde
an zijn huidigen bondskanselier om de
Duitsche broederhulp. Voor ons was het een
plicht van hoogste eer, aan dien oproep ge
volg te geven. En zoo rukten eenheden van
de Duitsche weermacht op naar Oostenrijk.
Dooh zij kwamen niet als vijanden, hun werd
geen tegenstand of strij^ geboden, uniek
was de ontvangst, die dezen troepen ten deel
viel. Juichkreten omgaven hen, bloemen
werden voor onze jonge strijders gestrooid.
Nu kan de misleide wereld erkennen, dat het
volk in Oostenrijk eeuwig Duitsch geweest
is en eeuwig Duitsch zal zijn.
Verontwaardigd wijst Duitschland de leu
gens van de hand, zoo ging de veldmaar
schalk voort, die thans moeten dienen om dit
geweldige gevoel te ontheiligen. Hoe kan
m nu spreken van onderdrukking van het
•akke Oostenrijksche volk, dat tot dusver
onderdrukt werd op een wijze, zooals men
nog niet gekend heeft en dat zijn recht om
er eigen lot te beschikken, met voeten ge
treden zag? Wie heeft het recht om te in-
tervenieeren, wanneer de Duitschers zich bij
Dultsahers wensch en aan te sluiten? Wel
ken staat werd hier schade berokkend? Hier
Schuschnigg's
politieke einde
Tijdens het thans voorbije, politiek
zoo onrustige weekend, hebben ongetwij
feld veler gedachten vertoeft bij hem,
die zoo plotseling van alle regeermacht
in zijn staat werd beroofd: bij Sahussnigg
Het is zeer tragisch, dat het pogen van
dezen man, om zijn land een zelfstandig
lot te laten deelen te midden van de andere,
vrij onverhoeds geëindigd is in een verscho
ven positie. De taak, welke hij zich had ge
steld: het beveiligen van de toekomst van
Oostenrijk als onafhankelijke, volkomen
gelijkberechtigde staat, heeft hij niet kun
nen volbrengen. Ondanks noesten arbeid en
vaardig diplomatiek beleid, mocht hij er
niet in slagen, zijn land ongerept aan het
komende geslacht over te dragen.
Dr Kurt von Schuschnigg werd geboren
in 1S97. Zijn jeugd bracht hij door aan het
Garda-meer, terwijl hij te Innsbrück rechten
stuaeerde. Als 18-jarige jongeman trok hij
naar het Oostenrijksche front in Italië. Na
zich aldaar door zijn dapperheid te hebben
onderscheiden, keerde hij in 1919 naar Tirol
terug,
Sindsdien dateert zijn snelle carrière. Ad
vocaat geworden, wierp hij zich spoedig in
den politieken strijd, richtte den Tiroler Hei-
matdienst op en stichtte de Ostmarkische
Sturmscharen. Doordat deze laatste bestemd
waren, de kern te vormen van het Roomsch-
Katholicisme, ontpopte Schuschnigg zich dra
als een voorvechter van de R.K. leer, ook voor
het staatsleven. Toen hij bondskanselier
worden was, heeft hij van deze Sturmscharen
nog veel steun ondervonden.
Het jaar 1927 zag Schuschnigg voor het
eerst in den Nationalen Raad, 't Oostenrijk
6che parlement, waar hij zich eerst bezi;.
hield met strikt juridische aangelegenheden
aoch waar tevens zijn bijzondere kwaliteiten
spoedig aan het licht kwamen.
In 1932 werd hij minister van Justitie in
het kabinet-Buresch, en dezelfde functie be
hield hij in het eerste kabinet-Dollfuss. In
1933 werd hij bovendien minister van Onder
wijs. waarna hij in 1934 van het Justitiebe-
leid afstand deed. In deze jaren steeg zijn
beteekenis in die mate, dat hij na den moord
op Dollfuss 25 Juli '34, de aangewezen man
was, om als opvolger te fimgeeren van den
man, dien 'hij als zijn vriend en raadsman
zeer had leeren waardeeren.
In de jaren van het kanseliersohap had
Schuschnigg de moeilijke opdracht het ge-
heele volk voor zijn politiek te winnen. Naar
gebleken is, is hem dit niet mogen gelukken
Wel heeft hij van een groot deel van zijn
volk sympathie verworden en behouden, wel
ke sympathie grooter werd, toen hij zijn echt-
penoote, die onder ae Oostenrijkers bemind
was. door een auto-ongeval moest verliezen
Schuschnigg was na Dollfuss de verpersoon
lijking van Oostenrijk's zelfstandigheid. Nu
aan deze zelfstandigheid een einde is geko
men, moest Schuschnigg noodgedwongen
van het podium der politiek verdwijnen. Met
hem gaat een man heen, die in zijn moei
zaarn streven zich ondanks zijn betrekkelijk
jeugdigen '"eef'jd, een staatsman van voor
name statuur heeft betoond.
heeft slechts het Duitsche volk in zijn ge
heel te beslissen.
Nu krijgt het Duitsche volk in Oostenrijk
voor het eerst sedert de vreeselijke vredes
verdragen gelegenheid voor de geheele we
reld vrij en eerlijk te blijden, op welke
wijze het zijn leven gevormd wenscht te zien.
Hoe deze keuze zal uitvallen, dat weet nu
reeds de wereld, die dezen jubel hoort. On
deelbaar zullen wij verbonden blijven. Geen
macht ter wereld zal ons kunnen scheiden.
Het moge'denkbaar zijn, dat Duitschland
ten onder gaat, zeide Göring. Ondenkbaar
zal het echter zijn, dat het zich ooit weer uit
elkander laat rijten.
De vriendschap met Mussolini
Met blijde geestdrift, zoo zeide Göring,
heeft Duitschland Mussolini toegejuicht
bij zijn bezoek aan Berlijn. Daarin kwam
ook tot uiting de voldoening, een zelfbewus-
ten kameraad aan onze zijde te hebben, die
zich zeker weet van zijn doel.
Wederom voelt het Duitsche volk zich
weer met oprechte Dankbaarheid verbonden
aan den leider van Italië. De woorden van
trouw en vriendschap, die hij verleden jaar
tot ons gesproken heeft, heeft hij doen wor
den tot een lichtende daad. Zijn ridderlijke
houding en zijn groot begrip voor de Duit
sche eer zullen onvergetelijk blijven.
Wij wenschen niet, zoo zeide de veldmaar
schalk in het vervolg van zijn reoe, den
vrede van den zgn. status quo der collectieve
veiligheid en van het Geneefsch verbond;
wij wenschen niet het onderscheid tusschen
bezittenden en have-nots", tusschen ov
en overwonnenen. Wij willen
het belang van den vrede eerlijk de vri'
denhand reiken. De Führer heeft eens ver
klaard, dat elk nieuw verdrag, dat wij slui
ten, plechtig bezegeld zal women mot de
eer van het Duitsche volk en rijk. Meer
malen ook hebben wij reeds getoond, dat
onze vredeswil geen holle phrase is.
Duitschland wil en zal zich niet men
gen in de toestanden van een ander land,
zoo ging Göring voort. Geconstateerd
moet echter worden, dat het Duitsche
rijk zich in elk opzicht beschouwt als
hoeder wi beschermer van alle Duit
schers, ook buiten de grenzen van het
rijk.
Is ons programma dus in elk opzicht
georiënteerd op instandhouding van den
vrede, het is ons anderzijds duidelijk,
dat deze vrede slechts werkelijkheid kan
zijn, wanneer sterke, zelfbewuste en
partners er borg voor staan.
Derhalve is Duitschland besloten, aldus
Göring, zijn weermacht vtrder te versterken
en sterk te houden als waarborg voor den
wereldvrede. Deze weermacht begrijpt deze
door den Führer gestelde taak.
Göring besloot met het gedenken van de
Duitsche soldaten, die in den wereldoorlog
gevallen zijn.
Die land van
groot
teenstellings
Waar wilde stamma, nog nle
lang geleda nle, die reg van
die blanke, om hulte daar ta
vestig betwl. het, vind 'n men.
vandag stede waarin die mee.
moderne gerlewe van die
Westerse beskawlng aangetrel
word. Dog In die onmlddellko
nabyheld van hlerdle Westersa
beskawlng gaan die prlmltlewe
lewe van die naturelle sy gang,
en trek die wilde diere deur
veld en oerwoud net soos In die
dae toe Jan van Rlebeek sy an
ker in die Tafelbaai laat val het.
Hlerdle toerlstiese paradys met
sy heerlike klimaat, sy pragtlge
natuur, sy weelderig# flora, sy
Interessant# fauna, hlardle land
van groot teenstellings moet u
gaan besoek.
N VAKANSIE-OORD. DIE HELE JAAR PEUR!
FRANKRIJK HEEFT EEN NIEUW
VOLKSFRONTKABINET
Blum opnieuw premier
DE moeilijkheden van de Fransche
regeeringscrisis zijn voorloopig
tot een einde gebracht door de vorming
van een nieuw volksfrontkabinet, waar
aan echter door de communisten niet
wordt deelgenomen. De demissionaire
ministers Chautemps (premier)
en Delbos (buitenlandsche zaken)
zijn in 't huidig
kabinet echter
niet terugge
keerd.
De huidige
premier L o n
Blum heeft
zelf de zorg
voor de Fran
sche financiën
op zich geno
men, een expe
riment, waar
van men den
uitslag nog niet
kan voorstel
len. Paul Boncour zal voortaan
leiding geven aan Frankryks buiten
landsche politiek. Hy is op dit terrein
zeer ervaren, mede door zyn jaren
lange arbeid te Genève. Men mag van
hem dan ook verwachten, dat hij een
zoo krachtige volkenbondspolitiek zal
voeren, als de omstandigheden maar
eenigszins veroorloven.
Iets nieuws voor Frankrijk is de in
stelling van een ministerie van pro
paganda, ter verbreiding van de Fran
sche gedachte in het buitenland. Men
kan met belangstelling tegemoet zien
hoe de heer F r o s s a r d, die met
het beheer van deze nieuwe portefeuille
is belast, zijn taak zal opvatten.
Leon Blum
De Spaansche burgeroorlog
De rechtsche opmarsöh aan het front van
Aragon wordt te Sarragossa beschreven als
een opanarscli, die klaarblijkelijk een wan
deling wordt. In vier dagen zijn ruim dui
zend vierkante mijlen grond bezet.
De voorhoede der rechtschen bevindt vdch
nog slechts op zestig mijlen van de Cata-
laansche kust. De eerstvolgende doeleinden
zijn Caspe en Alcaniz.
SARCOPHAGEN GEVONDEN
In de buurt van Zagazig in Egypte zijn
twaalf groote granieten sarcopbagen gevon
den, die voortijds voor de mummies der hei
lige sitieren dienden. Inschriften duiden aan,
dat de Egyptenaren in het voortleven dezer
dieren geloofden. Ook werden kleine sarco-
phagen terzelfder plaatse gevonden, in wel
ke mummies van heilige valken en hun eie
ren lagen. De sa rcopha-gen stammen uit de
4e eeuw voor Christua.
Het bloedproces
te Moskou
Achttien doodvonnissen
geveld
Drie verdachten krijgen
kerkerstraf
Gisterochtend vroeg heeft het speciale ge
rechtshof te Moskou het doodvonnis uitge
sproken over achttien „rechtschen en Trots-
kiïsten", o.w. B o e c h a r i n, R y ko f, J a-
goda, Kres tinski, Rosengolz en
in. Zij zullen worden doodgeschoten.;
hun bezittingen zijn reeds verbeurd ver
klaard. Tegen drie beklaagden P 1 e t n j e f,
Rakofski en Bessonof werden ker
kerstraffen geëisdht, van resp. 25, 20 en 15
jaar. Hun zullen bovendien na afloop van
hun straftijd nog vijf jaren hun bungerrech-
reohten worden oYithouden.
Hooger beroep is den veroordeelden onmo
gelijk. Slechts kan het presidium van den
Hoogsten Sovjet nog gratie verleenen. Wordt
het gratieverzoek binnen 24 uur afgewezen
of onbeantwoord gelaten, dan zullen de von
nissen onmiddellijk daarna voltrokken wor
den.
Bleek en in een onverschillige houding
kwamen de verdachten binnen, om hun von-
te vernemen, Boeoharin voorop. Toen hij
de felle schijnwerpers op zich gericht zag.
boog hij het hoofd. Achter hem kwamen
•ankelend de anderen, vergezeld van sol
daten.
Het militaire college van het hooggerechts
hof, aldus las president U1 r i c h voor, heeft
geconstateerd, dat alle verdachten schuldig
zijn aan het feit, dat zij a.ctieve deelnemers
waren van een samenzwering van het recht
sche en Trotskiï9tische blok, dat op instruc
ties van een buitenlandschen spionnage-
dienst handelde, ten einde een overval van
buitenlandsche mogendheden op Sovjet-Rus-
land uit te lokken, de regeering omver te
werpen en het kapitalisme in de Sovjet-Unie
te herstellen.
Terwijl de president het vonnis voorlas,
stondien duizenden menschen te Moskou op
straat te wachten om het resultaat te ver
nemen.
Ook Blucher in arrest?
Te Stockholm circuleert het gerucht, dat
Blucher, de Sovjet-opperbevelhebber
het Verre Oosten en een aantal officieren
van zijn generalën staf gearresteerd zouden
zijn.
UIT OOST- EN WEST-
INDIE
Smokkelhandel op Java
Meerdere arrestaties
Door de politie van Soeraibaja is een wijd
vertakte smokkelorganisatie ontdekt. Op
verschillende plaatsen zijn reeds huiszoe
kingen gedaan. Deze smokkelorganisatie
legde zich voornamelijk toe op het ontdui
ken van de contingenteering-maatregelen en
smokkelde manufacturen, aan deze maatre
gelen onderworpen, op clandestiene wijze
binnen. De smokkelhandel is blijkbaar op
gericht door een Arabier te Soerabaja en
heeft vertakkingen over de geheele Noord
kust van Java. Een groote partij manufac
turen, afkomstig uit Singapore, is reeds in
beslag genomen. Gister zijn te Grissee drie
leden van deze bende gearresteerd. Het ïo-
taal aantal aangehoudenen, onder wie Ara
bieren. Chineezen en Inheemschen, bedraagt
thans tien. Verdere arrestaties kunnen nog
worden tegemoet gezien. De bende had
agentschappen te Batavia, Gheribon en Se-
marang. De smokkelwaar werd met groote
prauwen naar Indië overgehraoht.
DE GEVONDEN BABT
De baby. d'ie Donderdag in (Hen trein, w el
ke te vief uur te Hulst aankwam, te von
deling was gelegd, blijkt gebpren te zijn in
een kraamverpleging te Antwerpen.
De 20-jarige ongehuwde moeder, die af
komstig is uit een der dorpen in de omge
ving van Hulst, werd door de marechaussee
opgespoord en aan een verhoor onderwor
pen. De jonge vrouw verklaarde, de baby
uit vrees voor haar ouders in den trein te
hebben achtergelaten, toen zij dezen te
Hulst verliet om zich nanr huls te begeven.
De baby is thans nanr de ouderlijke wo
niag van de vrouw overgebracht.
Autobustoeristen voor
den Landraad
Aneta/A.NP. meldt ons per luchtpost d.d-
4 Maart:
Onder zeer groote belangstelling, vooral
van Inheemsche zijde, ving de Landraad van
Buitenzorg op 14 Februari j.l. aan met de
behandeling van een omvangrijke strafzaak
(verboden vereeniging, gezamenlijk geweld,
afpersing en mishandeling), waarbij het aan
tal verdachten 17 en dat der getuigen 8i
bedraagt.
De verdachten is ten laste gelegd, dat zij
het tijdsverloop van begin Juni tot eind
Juli 1936 in de dessa Tjiloewar, district en
Reg. Buitenzorg, hebben deelgenomen aan
een vereeniging om door geweld of bedrei
ging met geweld de eigenaren van verschil
lende autobusdiensten, die de verbinding
tusschen Buitenzorg en omliggende plaa
alsook Batavia onderhouden, te dwingen een
vaste bijdrage aan En. ki m als leider-be
stuurder der terroristenvereeniging af te
staan, ten einde gevrijwaard te zijn van
schillende moeilijkheden en het personeel
der onderneming te dwingen telkens z.g.
etensgeld en vrij vervoer aan de deelnemers
der vereeniging te verleenen.
De verdachten ontkennen a'lle schuld.
Bauxietlevering aan Japan
Naar het N. v .d. D. v. N. I. vernam zijn
thans te Tokio besprekingen gaande betref
fende de regelmatige leveringen aan Japan
van bauxiet uit Ned.-Indië.
Deze onderhandelingen dragen weliswaar
een voorloopig karakter, doch er zijn aan-
wijzinsen, dat men binnen niet al te langen
tijd tot overeenstemming zal geraken.
Da besprekingen houden verband met de
onlangs op Formosa opgerichte aluminium-
fabriek, die een 30.000 ton bauxiet uit Indië
>u betrekken.
Aan den anderen kant streven de Japan-
sche aluminium-belanghebbenden naar een
betere exploitatie van de bauxiet-vindplaat-
sen op de mandaat-eilanden
Het Sumite-concern en ander Japansche
aluminium-produceerende groepen hebben in
tusschen in den alerlaatsten tijd de ontgin
ning op de genoemde eilanden ter hand ge
nomen en volgens het vastgestelde plan zal
de productie reeds in het loopende jaar niet
minder dan 30.000 ton bedragen.
Naar het A. I. D. vernam, ligt het in het
voornemen van de directie der K. P. M.
haar schepen binnenkort uit te rusten met
radio-telefonietoestellen geschikt voor ont
vangst en uitzenden van telefoongesprekken.
Door Radio-Holland is n.l. een N.S.F. Phi
lips' ontvang- en zendtoestel, uitsluitend voor
telefoongesprekken, geplaatst aan boord van
het s.s. ..Generaal Michiels", dat voorloopig
dienst doet op de lijn SemarangBatavia-
Palembanjr en terug.
Slagen de proeven, en hierop is groote
kans, dan zullen de K. P. M.-booten, die
daarvoor in aanmerking komen, voorzien
worden van deze toestellen.
Binnenland
Pro Rege paraat
Jaarvergadering van het Prov. Verband
Zuidholland
„Zijn wij klaar met onzen geestelijken
arbeid bij de actie voor legeruitbrei-
ding?" aldus Ds F. A. d e n B o e f t, van
Kralingen, in zijn rede over „Pro Rege
en de uitbreiding van de weermacht",
gehouden tijdens de jaarvergadering
van 't Prov. Verband Zuidholland van
de Nationale Vereen. „Pro Rege".
De jaarvergadering stond onder leiding
an den voorzitter, den heer E. Jansen,
die een openingswoord sprak in verband
met Psalm 97. Na de behandeling van en
kele huishoudelijke aangelegenheden, zooals
jaarverslagen, benoeming van commissies
en een voorstel tot wijziging van het huis
houdelijk reglement, had bestuursverkiezing
plaats. Herkozen werden de heeren Tilburg
en E. Jansen. In de plaats van den heer De
Zeeuw; die naar het buitenland is vertrok
ken. werd gekozen de heer Blitterswijk uit
Rotterdam. Wegens gewenschte uitbreiding
van het bestuur werden gekozen de heeren
G. Ibersihof en J. Groenendijk, beiden uit Den
Haag.
Ds den Boeft heeft in zijn rede stilgestaan
bij een viertal vragen. De eerste was deze,
of er wel voldoende harmonie aanwezig
tusschen de actie, welke evenals in het bui
tenland ook ten onzent wordt gevoerd voor
legeruitbreiding, eenerzijds, en den geeste
lijken arbeid, die in betrekking daartoe door
de Vereeniging dient te worden verricht.
Daarna vroeg Ds den Boeft of „Pro Rege"
in haar arbeid wel zooveel mogelijk allen
in het werk heeft betrokken, ook de ouders
en de verloofden van de militairen. We
moeten niet vergeten, dat we in alle rangen
van het leger hebben te arbeiden aan de
doorwerking van de belijdenis van het
Christendom.
In de derde plaats vroeg Ds den Boeft, of
men wel voldoende overtuigd is van het
eigenaardige soort van verleiding, waaraan
onze jongens in het leger blootstaan. Deze
verleiding is wellicht niet grooter dan de
verleiding buiten het leger, maar zij is van
zeer bijzonder karakter. Meer dan kerkelijk
toezicht zal hier misschien onderling toe
zicht baten en juist hier kan een vereeni
ging- als „Pro Rege" veel bereiken.
Tenslotte heeft Ds den Boeft aandacht
vraagd voor den nood van het vaderland
en er met name op gewezen, dat geestelijke
en nationale conflicten, welke we allerwege
opmerken, in nauw verband tot elkaar
staan, waar immers de nationale bewegin
gen door geestelijke stroomingen worden
gevoed.
Zuiderzeefonds
Verkaveling en nitglfte der gronden
Aan het voorloopig verslag der Eerste
Kamer over de begrooting van het Zuider
zeefonds voor 1938 wordt het volgende ont
leend:
Sommige leden zouden gaarne vernemen,
volgens welke regelen de toewijzing van
boerderijen in de Wieringermeer geschiedt.
Hun was ter oore gekomen, dat slechts aan
zeven van de tweehonderd gegadigden uit
Groningen van reeds 100 H.A. land opnieuw
50 H.A. waren toebedeeld.
Eenige andere leden stelden' de vraag,
naar de regeling voor de in de Wieringer
meer gevestigde, Duitsche immigranten.
Aangedrongen werd, de verkaveling in de
Wieringermeer ook te doen geschieden in
kleinere perceclen van, hij voorbeeld, 10 a
15 H.A., aar.gezic-o daarvan meer succes kon
worden verwacht.
Sommige leden verklaarden, mei' bezorgd
heid kennis te hebben genomen van 's mi
nisters mededeeling aan de Tweede Kamer,
dat de meeste aannemers, die deelnemen
aan de Zuiderzeewerken, zijn aangesloten
bij de maatschappij tot uitvoering van de
Zuiderzeewerken en dat daarin een poging
vot vorming van een monopolie moet wor
den gezien. Zij spraken de hoop uit, dat de
minister een weg zou weten te vinden om
eventueel daaruit voor het Rijk voort
vloeiende schade te ontgaan.
Enkele leden waren van meening, dat
een goede indeeling van den Noordooste
lijken polder vordert, dat een belangrijk
deel er van, en wel het Noordwestelijke,
bij de provincie Friesland wordt ingelijfd,
omdat zooals nu reeds met grond kan
worden verklaard, dat deel economisch op
die provincie zal zijn aangewezen*
Rijwielvervoer
bij de Ned. Spoorwegen
Dc laatste jaren sterk gedaald
In de jaren 1926 en 1937 was het
reizigersverkeer bij de Nederlandsche
Spoorwegen nagenoeg even groot, zoo
lezen we in „Spoor- en Tramwegen".
Het vervoer van rijwielen daalde ech
ter van 1.877.000 tot 1.057.000 per jaar.
Een deel van dit verlies zal ontstaan
zijn, doordat de voormalige wielrijder
in een auto reist, anderdeels zal de
tegenwoordige wielrijder zijn tochten
meer dan ooit over den vollen afstand
per rijwiel afleggen.
Het aantal sneltreinrijwielen daalde
van 96 000 (ad 1.25) op 87.000 (ad
0.90); tegelijk daalde het aantal rij
wielen, vervoerd over afstanden tot
en met 40 km, van 1070.000 op 523.000:
de derde rubriek 0.60 0.65) ver
minderde van 710.000 op 448.000.
De opbrengst per jaar daalde in deze
twaalf jaren van 828.000.op
522.000.—.
Het vervoer van rijwielen per trein
is in Augustus veel minder gedaald
dan in de andere maanden, n.l. van
319.000 op 243.000, d.w.z. van 10.000
op 8.000 per Cxg. Vooral des Zaterdags
is het vervoer ln Augustus groot,
allicht tweemaal zooveel als op een
anderen werkdag. Hetzelfde geldt op
den Zaterdag voor Pinksteren.
Zooals men weet worden sinds jaren
speciale rij wiel treinen ingelegd als
men verwacht dat op Zaterdagen in
Juli en Augustus voor Paschen en
Piniksteren plaatsgebrek zal ontstaan.
Ter vermijding van ongerief is aan
reizigers de raad gegeven, voor deze
Zaterdagen hun rijwielen een dag
vroeger ten vervoer aan te bieden: dit
verzoek richt zich eveneens tot de
aanbrengers van rijwielen ad 0.65.
Zoo noodig worden op deze Vrijdag
's avonds speciale rij wiel treinen inge
legd. Een en ander heeft sedert jaren
goed gewerkt, doch geldt dezen zomer
meer dan ooit, nu de lijnen van Am
sterdam, Den Haag en Rotterdam via
Utrecht naar Arnhem en Eindhoven
worden geëlectrificeerd.
Ratten met carbid verdreven
Zaterdagavond omstreeks half 10
werd het dorpje Enter in Overijssel
opgeschrikt door een hevigen knal,
welke een uur ver hoorbaar was. Bij
onderzoek bleek, dat zich in de wo
ning van den heer A. Horstink in de
buurtschap Leyerweerd, een hevige
ontploffing had voorgedaan.
De heer Horstink, die in een slaapkamer
groote last had van ratten, had in een gati
van den planken zolder van de eronder ge*
legen woonkamer een hoeveelheid carbid
geetopt en dit bijgevuld met water. In da
voorkamer brandde een petroleumlamp*
welke, naar men vermoedt, het carbidgaa
h'eeft doen vlam vatten, waarbij een era*
stige ontploffing plaats greep.
De heer Horstink \v«rd zeer ernstig g»
wond door de planken en balken waaronder
hij w.'rd bedolven. Met de grootste moeita
wist zijn vrouw hem te bevrijden. Direct
werd de hulp van Dr Velthuyzen van Zan
ten te Enter ingeroepen. Deze constateerde
inwendige kneuzingen, en ernstige verwon
dingen aan het gelaat. Bovendien had het'
slachtoffer vele tanden verloren. Zijn toe
stand is ernstig.
De echtgenoote en de zeven kinderen vaiï
den heer Horstink kwamen met den schrils
vrij. De slaapkamers en de voorkamer wer
den in een ruïne herschapen, en de inboedel
is vrijwel geheel vernield. De totale schacitl
wordt op ƒ2000 geraamd.
Papegaaienziekte
Te Bloemendaal heeft de gevreesde papo-
gaa.ienziekte, zoo genoemd omdat deze dooi|
de papegaai overgebracht wordt, mevr. Bé
aangetast.
Deze ziekte komt gelukkig zelden voor eq
is soms van zeer gevaarlijken aard. Zoo heb*
ben de doktoren in 'f Bloemendaalsche ge*
val zelfs eenigen tijd voor het leven van dq
patiente gevreesd. Dit levensgevaar is nu ge
weken.
Eigenaardig is het, dat besmetting van
mensohen onderling niet plaats heeft, doch!
dat de infectie plaats heeft alleen via een
papegaai en nog enkele andere vogels. Mevri
zou de ziekte opgeloopen hebben bij ken.-»
sen, die een papegaai hebben. I
Toen het personeel van den heer Mors*
heim, een kapper te V 1 i s s i n g e n, Zater*
dagmorgen na herhaald bellen niet werd
opengedaan, vermoedde men onraad. Nadat
de politie zich toegang had verschaft, vond
men in de huiskamer, geheel gekleed zit
tend, het echtpaar M. in bewusteloozen toe
stand. Onmiddellijk ingeroepen geneeskun
digen hulp wist den man weer tot bewust
zijn te brengen, de 30-jarige vrouw bleek
echter overleden te zijn. In het vertrek be
vond zich een gaskachel, die blijkbaar defect
was. Een vijf-jarig dochtertje, dat in een
ander vertrek sliep, bleef ongedeerd.
RONSELAAR AANGEHOUDEN
Een vrouw uit Nijmegen deed aangifte,
dat haar man naar het Spaansche front ge
trokken was. De politie stelde onmiddellijk
een onderzoek in en kon te Roozendaal den
bewusten man en iemand, die in zijn gezel
schap was, opsporen en naar Nijmegen
terugbrengen. Beide mannen beweerden, dat
de 36-jarige B. uit Nijmegen hen had over
gehaald naar Spanje te gaan, deze was zelf
echter thuis gebleven. B. is vervolgens doofl
de politie gearresteerd, verdacht van ron-
selarij.
KAPPERSZAAK UITGEBRAND
Gistermiddag om half zes werd brand
ontdekt in het pand Gedempte Singel 12,
bewoond door den kapper L. Otten, in het
centrum van Assen. Op dat oogenblik wa
ren de bewoners niet thuis. Het perceel
vormt den hoek van een blok van drie oude
woningen, zoodat de vlammen gretig voedsel
vonden. Slechts een smalle gang scheidt het
pand van een groote meubelzaak.
Met vier stralen op de waterleiding be
streed de brandweer het vuur, doch zij kon
niet verhinderen, dat ook de bovenverdieping
het aangrenzend perceel werd aangetast.
Een hieronder gelegen sigarenwinkel kreeg
veel waterschade. De meubelzaak bleef be
houden.
De kapperszaak met bovenwoning brand
den geheel uit en het dak stortte gedeeltelijk
in. Tegen zeven uur was men het vuui
meester.
Verzekering dekt de schade.
