ïtfriQj)
- Indische begrooting afgehandeld
ZATERDAG 5 MAART 1938
DERDE BI AD PAG. 9
Tweede Kamer
DESSA-ONDERWIJS
GAAT VOOR
Onze weermacht krachtig en
paraat. Versterking
der luchtmacht
In 1938 worden 1400 Indisch
militairen aangenomen
(Vergadering van. 1 Maart 1938)
(Overzicht
1 .Had de heer Moller aan hot eenyaudigo
Öessa-ondcrwijs met zijn lezen en schrijven
©ogenschijnlijk heel wat m'eef waarde toe
gekend dan de heer Meyerink de R.K. af
gevaardigde wil die vakken In behoorlijke
mate behouden ook de heer Stokvis was
van hetzelfde gevoelen. Daarnaast moet hel
eenvoudige practische landbouw onderwijs
tot zijn recht kunnen komen. Dit onderwijs
is, aldus de heer Moller, noodig voor alle
dessa's. Meer uitgebreid onderwijs zal voor
de massa voorloopig niet beschikbaar komen
al schijnt de heer v. Sleen het als de een
voudigste zaak van de wereld te beschouwen
dat het wel gebeurt
De daden op onderwijsgebied wil ook de
heer Stokvis niet teveel doen afhangen van
het economisch rendement. Hij deelde voorts
imede, dat de soc.-dem. in beginsel te vinden
zijn voor opheffing van art. 177 der Staats
regeling. Echter lette de Regeering op de
gezindheid van de bevolking van een be
paalde streek, waar de zending zich wil ves-
ltl Minister Welter was van gevoelen, dat het
londorwijs, dat het dichtst hij de massa staat,
zioh sterk beljoort aan te passen aan de be
hoeften van het volksleven. In den royaleil
tijd hebben we het eohter veel te westerscll
gemaakt. De bezuiniging heeft dit goede ge
had dat het dessa onderwijs weer z'n na
tuurlijke plaats heeft gekregen. Dat is in het
geestelijk, zedelijk en materieel belang van
(de massa.
Hot analphabetieme neemt do laatste
Raren sterk af, merkte de minister op tegen
over onjuiste voorstellingen van de heeren
(Roestam en v. Sleen, die met absolute cijfers
hadden gewerkt en zoo de realiteit geweld
aangedaan.
Het analphabetisme moet krachtig warden
bestreden. Dat is ook in het belang van ons
bewind. Een meer ontwikkelde bevolking
zal ons beter begrijpen. Bij een amorphe
massa stuit dat op groote moeilijkheden. De
minister staat dus op dit punt meer aan de
zijde van den heer Moller dan aan die van
Iden heer Meyerink, indien er althans tus-
schen hen een controvers bestaat. De mede-
Ideelingen over Soemba noemde de minister
-'niet geheel juist. Wat de zending daar wilde
ondernemen, week al te zeer af van de
eischcn, die aan onderwijs moeten worden
gesteld. Maar men is het later toch eens ge-
^H^onderwijs is thans efficient georga-
jONS FEUILLETON
Korte inhoud van het voorafflaande.
Het huwelijk van den schoolmeester Ver
'duynen van 't dorp Woudewijk wordt eerst
na veel jaren met een dochtertje Willy
gezegend.
Hannes de bakker, een „ingeleide De-
weert, dat het kind niet afgebeden, doch
afgedwongen is. Zoo'n kindje kon wel voor
jde hel geschapen zijn.
Deze woorden van den bakker, die alge
meen voor een geloovige wordt gehouden,
Veroorzaken de vrouw van den meester veel
'strijd, doch zij vindt tenslotte troost door te
beloven, dat zij haar kind voor Jezus zal
opvoeden. Dit brengt haar ertoe soms wet
Wat al te nauwgezet over Willy te waken.
Al spoedig sluit de kleine vriendschap
met Kobussie van Kobus-de-Koster, haar
-buurjongetje. Als vrouw Kukelaar. een van
He vrouwen van het dorp, eens terloops
Opmerkt, dat zoo'n kindervrijerijtje wel eens
aanblijft, wil zij zoo spoedig mogelijk aan
die vriendschap een eind maken.
A's de schooltijd ten einde loopt, besluit
Kol us de Koster zijn zoontje onderwijzer te
laten worden. Willy gaat naar het gymna
sium in de stad. Kobus blijft Willy trouw,
ook als hij ouder wordt. Willy denkt echter
heelemaal niet in die richting. Na een be
zoek aan mevrouw Wayboer, een vrouwe
lijke tandarts, wil zij ook voor tandarts gaan
Btudeeren. Met moeite krijgt ze de toestem
ming van haar ouders. Haar moeder huurt
een kamer voor haar bij een dame, die ech
ter in het gewonfe leven niet mee blijkt te
valien. Spoedig sluit Willy vriendschap met
Hilda Brinkman, eveneens studente.
(Zie vervolg hieronder)
niscerd; cr zijn wel zwakke plekken maar
op verbetering kan geleidelijk worden
aangestuurd. Het Hollandsch-Inlanasche.
dnt dp poort opent -tot de westersche sfeer,
is een van die zwakke punten. We staan
voor de keus: uitbreiding der scholen of uit
breiding van de dure Hollandsche leer
krachtpn. Omdat het H. I. onderwijs het
duurste is, dat in Indië gegeven wordt, kan
het economisch rendement niet geheel uit
het oog worden verloren. Onze geldmiddelen
zijn beperkt.
Volksgezondheid, Het woord is aan de
medici.
Mevr. de Vries—Bruins klaagt ditmaal
over de noodzaak van verbetering van den
voedingstoestand. Echter de dienst voor
de volksgezondheid beschikt ovgr te weinig
geld en personeel. Dr Vos wees er op, dat
men wat geschiedt op een gebied zoo groot
als Europa, naar billijkheid moet worden
beoordeeld. Wel valt er nog veel te doen.
Gewezen werd o.a op de tuberculosebestrij
ding.
De minister was van oordeel, dat go-
s -hiedt wat mogelijk is; naarmate de mid
delen het toelaten wordt het werk uitge
breid. Honger wordt echter in Indië niet
geleden,
De afdeelIng Economische Zaken bracht
Prof. v. Gelderen aan het woord.
Deze wees op den te grooten invoer van
textielgoederen, waardoor ten slotte een
groote val in de prijzen is ontstaan. In het
inlandschc economische leven moet men
zich hoeden voor het kunstmatig ophouden
van prijzen. Nogmaals werd de groote nood
zakelijkheid betoogd van versterking
den landbouwvoorlichtingsdienst. De heer
Joekes vroeg wederom de aandacht voor de
Javaansche kolonisatie voor de buitenbezit
tingen, terwijl hij er voorts op aandrong het
rubberfonds niet te verwaarloozen.
De hausse-.practijken, waarop de heer v.
Gelderen gewezen had. hangen merkte de
minister op samen met de crisis De Ro-
geering heeft moeten ingrijpen niet vo ir
haar genoegen, maar om de inlandsche be
volking te beschermen.
Het zal den minister een genoegen z'jn
geselecteerde Javaansche gezinnen te doen
emigreeren naar landbouwstreken buiten
Java en Madoera.
De fondsen uit de rubber zullen worden
besteed in het belang van de bevolking uit
de rubberstreken; men zal de belangrijko
middelen echter ook elders moeten kunnen
aanwenden.
Garantie van leeningen voor den land
bouwvoorlichtingsdienst idee van den heer
v. Poll heeft weinig practisch nut. Er kan
op dit gebied slechts geleidelijk worden
voortgeschreden.
Veel belangstelling genoot da defensie-af*
deeling.
Van groot belang was de verklaring
beneraal Bajetto, die tot voor kort een der
Indische divisieeorramandanten was, dat, on-
dniks ae bezuiniging, de intrinsieke waar
de Van het leger niet was aangetast.
Opnieuw leverde hij een betoog om duide
lijk te maken, dat het zwaartepunt onzer
defensie naar de luchtmacht moet worden
verplaatst. We kunnen een luchtmacht die
ons in staat stelt, met redelijk uitzioht op
succes ons gebied te verdedigen met na
me ook de buitenbezittingen betalen.
Onze toekomst ligt daarom in de lucht, ver
zekerde de generaal. „Hangt in de lucht'"
werd er geroepen.
Onvoldoende uitgerust achtte de heer Ro9t
van Tonningen het leger. We kennen deze
ongegronde beweringen reeds lang.
Deed de heer v. Lidth de Jeude een goed
woord voor de oud-gepensionneerde militai
ren, de heeren Stokvis en Wijnkoop konden
zich daarb:j aansluiten.
Aan het ingewikkelde en belangrijko
vraagstuk van het interinsulaire verkeer,
schonk de heer v. Gelderen aandacht. Het
vrachtenvraagstuk bestaat nog steeds. Ook
na de muntdeprociatie. Mag men den heer
Wijnkoop geloovcn, dan bestaat in Indié
geen binncnlandsche vijand, het communis
me, maar alleen een buitenlandsche en dat
is Japan.
Een woord van protest richtte ten slotte de
heer Tilanus tot den heer Rost van Tonnin
gen, wegens zijn niet gestaafd geringschat
tend oordee' over leger, marine en lucht
macht. De defensie verlangens van de N.S.B.
liggen buiten onze financieels kracht
Met onze 60.000 man op Java kunnen we
een tegenstander af wachjen.
De minister van Koloniën kon zich bij liet
gunstig oordeel over de weerkracht van ons
Indisch leger aansluiten. Binnen de gren
zen van on3 financieel kunnen wordt d(
luchtmacht uitgebreid.
Een geringschattend oordeel over onze
defensiekracht in Indië is zeer bepaald
onjuist De toestand is zoo, dat aantas
ting van ons gebied voor een ieder een
hachelijke onderneming is. En die toe
stand zal nog verbeteren.
Verder eaande maatregelen ten aanzien
van de oud gepensionneorden heeft niet te
overziene ccnsekwenties, ook voor burger-
i'jke landsdienaren. De toestand is thans
redelijk.
Het vrachtcnproblecm is van zoodanigen
aard. dat de minister zich er thans niet over
kan uitlaten, maar hij zal er toch aandacht
aan schenken.
Een inhe^msche militie, waarover de heer
Wijnkoop had gesproken, is niet te betalen
boven de kosten van het beroepsleger.
In 1936 werden 400 jongelui voor het In
dische leger geworven, in 1937 1000 en voor
1938 zullen het er 1400 zijn.
De verschillende begrootingsontwerpen
zijn goedgekeurd.
De Indische begrooting is daarmee afge
daan Het is ten slotte nog vlot gegaan, dank
zij mode de zakelijke en beknopte beant
woording door den minister die in het debat
de kun^t verstond het kostelijke van het
snonde te onderscheiden. Aan de kwaliteit
der antwoorden is zulks stellig ten goede ge
komen.
,4Wrlaan! 3e Sekt^rlep.wees
verstandig enblyf tnuis'.
.AJriian! ]s die bespreking uó dringend
3e xvlt nog longontsteking krijgen."
1 T*
6a. Wot cUaMMJUaant.?
dtauoCMi
moua/r\
Verslag
de Tndlacbe Besrootlng
D» behandeling
roor 19S8 wordt voortgi
Minister W e 11 e r beantwoordt de opmer
kingen van de sprekers.
Spr. brengt In herinnering, dat onze methi
den van onderwijs van den aanvang af Wes-
tersch zijn geweest.
Het analfabetisme zal gelödelök verminde
ren naar mate de oudere generatie afi
de jongere generatie van onderen opschuift,
waarvan 40% alfabetisch ls.
De z.g.n. „beschavlngs-subaldles" zijn
atemd voor die landstreken, waar de toestanden
nog uiterst primitief rtin. zooals op Nieuw
Guinea, doch voor eenlgsrlna gevorderde stre
ken zijn sti niet doelmatig.
De heer EFFENDI (comm.) zet nogmaals uit
een, dat het lnheemsche karakter van het volks
onderwUs ongerept moet blUven.
B|J de afd. „Volksgezondheid" betoogt mevr
DE VRIES—BRUINS (s.d.). dat de sterfte het
grootst ls In de gebieden, welke het zwaarst
door de crisis zijn getroffen.
Mede Is gebleken, dat vele onderwijzers leder
aan tuberculose. Spr. bepleit de verstrekking
lehoolvoedlni
e-gelei
icinal
de beechlkbai
flnancleele middelen niet
Ned.-Indië niet geledei
Economische Zaken
De heer JOEKES (v.d.) heeft groote waardee
ring voor het werk van den dienst van Econo
mische Zaken. Kolonisatie van de buitenge
westen verdient krachtig te worden bevorderd
De heer VAN POLL (r.kj vraagt of de gel
den voor de landbouwvoorlichtingsdienst nl«
mede zouden kunnen worden verkregen do<
Minister WELTER wil
3 landbouwvoorlichting Is, vergeleken bb
ger, enorm uitgebreid. Rentegarantie ls
•om niet nnodlg
i do afdaling
„Departement van ocrlog"
>ogt de heer BA.rETTO (r.k). dat de neutra-
tapoiltiek geen kapstok mag worden waar
de uitbreiding van de Defensie wordt opso
gen. Het zwaartepun' van de defensie dient.
wa.irdeerlng vcor hetgeen de Marine ver-
t. naar de luchtmacht te worden verplaatst
zegt s
ultdrul
inwerpe
-hikt dan de
Ige cüfers betreffende de capaclteiter
lenn Martin-toestellen, welke ln vel»
die van de Dornters overtreffen.
VAN LIDTH DE JEUDE (lib.) wUst
etrekkelbken financieelen achteruit
sche propaganda wordt ondermijnd,
r do verdediging van een eilandenrijk la
bezit vai
Het 1
De heer TILANUS (c.h.) acht het betoog
:n heer Rost van Tonningen voorzoover
>or onze weermacht geringschattend was. n
overeenstemming met diens natlonallstis»
zienswijze. Op zichzelf ztJn de wenschen van
Aide misschien aanvaardbaar, maar men m
och rekening houden met onze flnancje
lrangkracht. De toestand v
IndüMa niet onheilspellend
ulTzich aan bi) de wenschen tot
an den toestand der oud-gepenslen-
De Minister antwoordt
nacht In Ned.-Indtë.
Indien het waar w
■on Spr. dia
■r het 1» zeer
ifgevnardlgdc
een toestand
- zeker In de
tasten, een hacheiyhe onderneming a|jn.
Het blanke contingent ln het leger wordt
reeds opgevoerd, het ls In de laatste drie Jaren
t Nederland verdrievoudigd.
Fr is geen reden om de militaire oud-gepen
sioneerden anders dan de burgerlijke te behan
delen. Daarom moet Spr. tot zijn leedweze
wijziging van de pensioenen der oud-rallltalren
afwijzen.
De vrachten ln het verkeer tusschen de ellan
>n vormen eer. Ingewikkeld vraagstuk. Spr.
bereid deze zaak nader ln overweging te
imt-n en hij wil de prauwenvaart moreel gaar-
De lieer"ROST VAN TONNTNGEN (n.z.b.) pro-
stec-rt tegen de woorden van den heer Tllanur
i van den minister, als zou hU zich gering
•hottend over leger en v.oot hebben ultgelr'
Het zIJn feiten, die apr. heeft genoemd i
semen daarvan getuigt integendeel van i
Lthle voor leger en vloot.
De Indische begrooting wordt zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd,
met annteekenlng dat de heeren Wijnkoop
eri'Effendl (comm.) tegen do hoofdstukken
oorlog en marine zijn.
3EMENGD NIEUWS
Wielrenner bestuurt auto
He! ging hem niet goed af-
Gisteravond om kwart voor zes naderde
Jaan Pijnenburg, een bekend wielrenner, in
snelle vaart met zijn auto, waarin hij met
zijn vrouw, zijn schoonzuster en een 5-jarig
neefje was gezeten, do Belgisoh-Nedorland-
sche grens. Het gezelschap kwam van Ant
werpen.
Tusschen Wuestwezel en Zundert,
nog op Belgisch grondgebied verloor d9
wielrenner plots de macht over het auto
stuur. De wagen raakte een rechts van don
weg staanden boom en schoot door den
schok naar links, waar een andore boom
werd geraamd. Hierna sloeg de wagen, die
een puinhoop was geworden, om.
Douanebeambten en marechaussée van
nabijgelegen grenskantcren snelden op deri
slag toe en voorbijgangers haalden de fami-
lip uit de auto.
Pijnenburg zelf had een groote snee mid
den over het hoofd gekregen. Zijn vrouw
kreeg vele schrammen. Zijn schoonzuster
liep geen letsel op, terwijl het neefje een
scheurwond boven het rechteroog, een snee
in de kin en schrammen kreeg.
Dr Derkers uit Wuestwezel heeft de go
wonden verbonden. Op eigen gelegenheid
zijn deze naar huls weergekeerd.
uit de Geref. Kerk. Voorgai
Ds Joh. C. Bruseeard.
Vm. 10 u.: Tekst: Joh. 12:38. ,.D« zal
van Jezus door Maria"
Nain. 5 u.: Zondag 45 van de Held.
HAAAUAU 7 MAAKT
Lil SLM 1. 1875 en 41S.5 M. AlK»
-antniu, verzorKd d'
(II LV KHSl'M
1875 en -415.5 M. 8J55
3.05 T
10 Gram.muziek. 1.45 Cause
Maatschappij". 10 00 VARA
le: ..Van Sta»
Gram.pinten. 12.00 Het woord
12 05 Ensemble Jettlj Cai
2.00' Bnekbem
4.00 AVRO-Dane-
clnderen. 6.00 Sportuitzendlng.
tnleuws ANP.. Gmm muziek, f.30 (V
„Nu Is de helde nog dorP.40 VVIJ-
fwoord. 7.00 Ned. Herv. Kerkdienst 8.00
chten ANP. Mededrellngen. 8.20 Verkor-
perette .Der Voprelhdndler". 9.20 Ttadlo-
naal. 9 35 Chansons. 10.00 Orgelspel. 10.15
ü.ght Se BtffgHH
relconoert. 12.00 G:
Charled Hoeck
elspel. 2.30 Declan
ng. 3 00 Omroepork'
AVKO. 8.00 Gr.-
Ijdlng. 10.15 Gram.-
AVRO-
•ie ..Music Hall" (gr.
kapel en Gram platen,
obegeleldlng. 7.30 Cau-
gaarsche muzleK. 11.40—12.00 Grai
ILVKKSLM 11. SOU M. NCKV-1
8.00 Schriftlezing, meditatie, gewlj
(gr.pl.). 8.S0 Gram.n
schon. 9.45 Gram.mus
11.00 Chr. Lectuur. 11.80 Grarn.murlek. 18.0
Berichten. 11.15 Gram.muslek. 12 45 Orgel-
<^>ncert. 2.00 Voor de scholen. 2.35 Gram -
muziek. 3.00 Causerie: „Wat de pot schaft".
3 30 Gram.muziek. 3.45 Bijbellezing. 4.45
Gram muziek. 5.15 KUideruur. 6.16 Gram.muz.
6.30 Vragenuurtje. 7.90 Berichten. 7.15 Ver
volg vragenuur. 7.45 Reportage. 8.00 BerleH«
ten ANP. Herhaling SOS-Berichten, Sport
nieuws. 8.15 Schiedamsch Chr. Mannenkoor
10.20 Muit. klarln
stlekles. 11.00 Gra
concert 11.2512.1
Schriftlezing.
ek. 1105 Vervo»e
Hlei
AVRO-Dai
ILVKHSVM II. 301.5 M. S.50 KRO.
12.15 I* HO. 5.00 NCRV. 7.45—
8.30 Morgenwijding. 9..0 Gerof. Kerkdienst
Na afloop: Ge x j"U*
KRO-Melodlst H
2.00 Go»lsdien"tonderrlcht voor ouderen. 2.30
Radloloo-ieel. 3.30 Gram muziek. 4.00 Voor de
zieken. 4 65 Sportnieuws. 5.00 Gewijde mu
ziek (gr.pl.). 5.50 Ned. Herv. Jeugddienst
Hierna: 'Gewijde muziek (gr.pl.). 7 45 Sport-
1 Rn P« werkzaamheden
_mlt« van Actie
het geld.". 8.10 Gerichter
God u
Mededeellngvn. 8.25 Gram.mimen, o.au
Orkest, KRO-Meiodlstan en solisten. 9 46
KRO-Oabnret. 10.05 KÏÏO-Orkest 10.30 Be
richten ANP 10.40—11.00 Epiloog.
DROITWICTÏ 1500 M. 12.50 Orkest. 1.50 Trio
2.10 De Alphas. 3.20 Orkest. 4.20 Boekbespre
king. 4.40 Sextet. 5.40 Orkest en koor. 6.20
FMmpraalJe. 6.85 Orkeat en Mannenkoor.
7.8S Piano. 8.15 Lof. 9.25 Orgel. 9.55 Orkeat.
10.50 üplloog.
BI'MÜN 45» M. 7.35 Solisten. 11.20 Orkeat
12.25 Orkest. 1 20 Sextet. 3 20 Orkesten. 4.50
Mandoline. 5.50 Mannenkoor. 7.20 Orkesten
6.20 Orkest. 6.50 Mi
8.50 Radlolooneel.
zicht 9.56 Strijkk
45 OrgeL
1.20 OrgeL
Bultenlandach over»
11.05 Declamatie,
(tA Dlo-PARIS 1648 M. 1.50 Zang. 30.5 Zang.
3 20 Altviool. 4.20 en 4.35 Zang. 5.20 Orkest
8.35 Zang. 8.50 Opera.
KtSLLKN 456 M. 7.50 Ensemble. 11.20 Orkest.
13.35 Symphonle-orkest 1.35 Sextet 2.201
Orkest 5.30 Bariton en plano. 6.30 Orkeat.
8.20 Orkest. 9.50 Orkest,
iilti'ssrci, 322 en 4S4 M. 332 M.: 12.50 Orkest
1.30 Concert 5.20 Orkest 9.20 Symphonies
orkest 10.50 Orkest
484 M.: 12.50 en 1.30 Orkest 6.35 Orkeat 8.3(1
en 9.20 Orkest. 10.30 Cabaret
DELTSCHI.ANDSF.NIïER 1571 M. 7.B0 Orkest
Burgemeester beleedigd
Wegens beleedlgine van den burjremens
ter van H a r d e r w ij k is de 61-jaricre E. den
H.. industrieel en lid van den raad aldaar
door den politierechter te Zwolle veroor
deeld tot f 25 boete of 10 dapen hechtenis. In
hooper beroep diende deze zaak voor bet ge
rechtshof. waar verd. verklaarde, dat hij
niet de bedoelinp heeft pehad den burge
meester te beleedlpen Maar omdat deze het
hem onmogelijk maakte zijn grieven en
klachten te uiten, moest hij wol zijn toe
vlucht nemen tot het schrijven van een in
gezonden fctuk in De Hardewijker.
In een vorige raadsvergadering ls het
weer tot inridenten gekomen, zoodat de
voorzitter genoodzaakt was de zitting te
schorsen Daarna is verd. voortgegaan met
zijn opmerkingen.
Op een vraag van den advocaat-generaal
of de burgemeester een klacht had inge
diend, antwoordde deze ontkennnend. Het
viel hem zwaar een klacht over een raadslid
in te dienen.
De advocaat-generaal, mr. Hermans, vond
hierin aanleiding een hoogere boete te vra
gen en eischte thans i 100 boete of 20 dagen
hechtenis.
De verdediging drone aan op ontslag van
rechtsvervolging of vrijspraak.
Uitsoraak 17 Maart
VAN LADDER GEVALLEN
Gistermiddag om drie uur is te E n s c h e
d de 60-jarige schildersknecht van Buncn,
die hij eon villa op een hooge ladder bezig
was, naar beneden gevallen. Hij kwam mot
het hoofd op een steenen stoep terecht
De man liep een schedelbreuk op en was
vrijwel op slag dood.
Aanslag op een bakker te Zeelst
Waarschijnlijk berooving het doel
Belagers ontkomen zonder bult
Gistermiddag omstreeks half zes helv
ben twee gemaskerde mannen een over
val gepleegd op den negen tien jarigen
zoon van den heer P. van Kemenade.
bakker te Veldhoven,
De jongeman bracht met rijn paard ert
kar zooals gewoonlijk, brood rond in Zeelst,
Toen hij zioh op een eenzamen weg bevond,
sprongen eensklaps de twee mannen van
ac.v ter een hoschje te voorschijn. Zij losten
van dichtbij een revolverschot dat den jon
geman in don wang raakte, waardoor een:
bloedende wande ontstond. Het paard sloeg
van den schrik op hol. De jongeman had de
tegenwoordigheid van geest het dier bij den
kop to grijpen en zich te laten meesleepen.
zoodat hij op deze wijze aan zijn belagers
kon ontkomen. Het hollende beest kwam vrij
spoedig weer tot staan. Op het geluid van "t
schot kwamen eenige personen toegeloopen,
waarop de bandieten zich snel uit de voeten
maakten De gemeentepolitie heeft een uit
gebreid onderzoek ingesteld, waarbij vaiï
honden wordt gebruik gemaakt. Het doel
van den aanslag was waarschijnlijk beroo
ving, daar de jongeman op deze route altijd
veel geld bij zich had. Hij heeft zich onmid
dellijk onder doktersbehandeling latert
stellen.
D E V E O
STEUNKOUSEN
WASCHBAAR EN LUCHTIG
Alteen-verkoop:
Wester-Apotheek r«.ü5
Deveo-Depöt
Fa. C. Roosen Zn.
Elders wende men zich tot de fabrikante:
Pa. D. VAN OORT, te Baarn.
Controleurs van den Centralen Crisiscon-
Irole.lienst te Amsterdam hebben gister
middag een inval gedaan in een perceel aart
de Borgerstraat aldaar waar zij op den zol
der den bewoner er op betrapten, dat hij
bezig was op groote schaal margarine te be
reiden, zulks in overtreding van de desbe
treffende landbouwcrisisbepalingen. Reeds
eenigen tijd was het den controleurs bekend
dat ergens in de Borcerstrant clandestine
margarine werd bereid, totdat zij cr in ge
slaagd zijn den dader te ontdekken.
Verscheidene tientallen kilo's frauduleus
bereide margarine konden in beslag worden
genomen.
.'(3Z
„Nee, ze zegt, dat ik er over klagen moet maar lieve tijd,
dan kom ik niet uit geklaagd. Dan moet ik klagen, over het
feit, dat ze me margarine voorzet, dat de kaas op zoolleer
lijkt, dat de worst onfrisch ruikt, dat de melk is versneden,
'dat de thee heeft gekookt, dat de suiker te schaarsch is, dat
ze mijn schoenen met vaseline of zooiets poetst, dat ze
„Spaar mijn trommelvlies. Is er nog wel iets, waarover je niet
te klagen hebt?"
'„Daar zal ik eens ernstig over nadenken.
„Maar zeg, ik dacht, dat moeders van eenige kindertjes haar
'poppetjes zoo verwenden. .Waarom wil je moeder, dat je
hier blijft?" n
'„Och ze zijn hier Christelijk, doen tenminste erg vroom.
',!o zoo, knijpt het 'm daar. Maar zeg, doe haar dan van mij
de complimenten, dat ik haar erg onchristelijk vind. Volgens
'de Bijbel, komt het in de eerste plaats op onze daden aan.
•Die uitzuigerij van haar, dat is diefstal. Ons wordt thuis
geleerd, dat, als we Christenen willen zijn, we dubbel op te
passen hebben. Wien veel gegeven is, van dien zal veel ge-
eischt worden. Ik wou, dat ik je kon meenemen. Mijn moeder
Schept gelukkig wat beters op. Kom maar naar ons toe, zoo
yaak je wilt."
„Graag. Fijn. dat we dicht bij elkaar wonen, k Hoop,
da' je ook dikwijls hier zult komen". m
^B.eslist. Als het siet om [ou ist dag wel pr5 [e hospita' t
Met meer moed dan anders ving Willy haar maaltijd aan.
Ze had een vriendin gevonden, voelde ze. Nooit nog had ze
zich zóó tot een meisje aangetrokken gevoeld, als tot deze
Hilda. Vader en moeder zouden ook van haar houden. Eens
vragen, of ze gauw een keertje meeging op een Zaterdag.
Dat vonden ze thuis best.
Inderdaad, Willy had een vriendin gevonden, een vrien
din in wier ouderlijk huis ze vond, wat ze in het hare gemist
had: jeugd. Hilda's ouders bleken joviale, hartelijke men-
schen te zijn, de meisjes van zeventien, vijftien en elf jaar
gaven haar al gauw den naam van „onze vierde zuster", de
broertjes van dertien en acht stemden daarmee in.
Of Hilda eens mee wou om kennis te maken met Willy's
ouders? O ja. graag! Zoo gebeurde het op zekere Zaterdag
middag. dat het lokaaltje twee meisjes meevoerde naar
Woudewijk. Moeder Verduynen had eigenlijk een beetje
tegen het bezoek opgezien. Zoo'n studentje je wist maar
niet, hoe zoo'n kind het thuis gewend was. Volgens Willy
kwam ze uit een geloovig gezin, ja, maar het schenen toch
nogal luchtige luidjes te zijn, echte pretmakers. Wat Willy
er nu en dan vertelde deed vader soms schaterlachen en
moeder ernstig het hoofd schudden.
„Zal ik maar net doen als altijd?" vroeg vader die Zater
dagmiddag.
„Natuurlijk, waarom zou je niet?"
Zoo'n modern meisje kon het wel overdreven vinden, dat
Willy door haar vader van den trein werd gehaald. Welnu,
dan wist ze meteen hoe hier de gewoonten waren.
Gaf deze gedachte moeder een zeker gevoel van voldaan
heid. toen ze „het stel" zag aankomen, dreigde haar hart stil
te staan van schrik. Daar kwam haar oude man aangestapt
met Willy aan zijn linkerarm en die Hilda aan zijn rechter.
Wat zouden daar een tongen over in beweging raken. Willy
liep nooit gearmd met haar vader, hoe kon hij dan nou zoo
mal doen. En een pret, dat ze schenen te hebben......
Daar zwenkten ze het hekje in, zagen haar. Nu maar
gauw opendoen.
„Ha, moederl"
„Dag mevrouw, blij u te zien. Hoe gaat het u"
„Juffrouw"
„Nee, nee mevrouw, Hilda hoor! Dat hebben we meneer
onderweg al ingepeperd, hè Wil? We juffrouwen niet".
„Behalve tegen mijn moeder. Ze bloost er van, dat je haar
mevrouw noemt".
,,'k Zie er niks van. Juffrouw noemen wij onze werkster".
„Maar hier in Woudewijk"
„Ben ik gekomen om hervormingen aan te brengen. Ik
hervorm letterlijk alles, wat ik onder m'n bereik krijg, waar
of niet. Wil?"
„Als hervormen en vervormen hetzelfde is"
„Dat is het. heusch! Hervormen is een vorm van vervor
men, van vervormen in de meest gunstige zin van het woord
enne en zeg daar nou maar amen op, zus".
Willy schrok, keek tersluiks naar haar moeder. Daar had
je het al.
„Amen zeggen we hier in huis alleen na een gebed".
„O mevrouw, ja, maar denkt u alstublieft niet, dat ik wou
profaneeren. Gerust niet. Ik bedoelde enkel de simpele be-
teekenis van het woord".
Juffrouw Verduynen wist het woord profaneeren niet zoo
gauw thuis te brengen en zweeg. De jeugd, ook de jeugd
van Christelijken huize was nu eenmaal anders dan vroeger,
dat had ze aan Gerda Wouters ook in ruime mate gemerkt.
Toch nog maar weinige uren was Hilda in huis, of elk
spoor van een minder gunstige indruk was volkomen uitge-
wischt. Toen, na een avond, die omgevlogen was, tegen het
middernachtelijk uur, Willy's ouders eindelijk samen waren,
vonden ze geen woorden genoeg, om hun tevredenheid te
uiten over hun dochters vriendin.
Zoo heeft ons meiske eindelijk gevonden, wat we al zoo
lang voor haar wenschten", zei vader.
„Ja, een betere vriendin had ze niet kunnen krijgen", anti
woordde moeder. „Je merkt bijna niet, dat het een studeei
rend meisje is. Dat dikdoenerige van die gymvriendinnen zit
er niet in. En toch is ze zoo zoo echt verstandig". „Ja, en:
bovendien geestig. Moppig zijn de jongelui tegenwoordig
allemaal, maar geestig als Hilda, heb ik er nog geen mee-*
gemaakt".
Hoewel het verschil tusschen moppig en geestig moeder
niet recht duidelijk was. beaamde ze vaders woorden. Elk
gunstig oordeel over Hilda wou ze immers gaarne onder
schrijven?
Voor haar was er iets van veel méér belang.
Hilda had zoo terloops opgemerkt, dat ze al „lidmaat" was*
„Precies op mijn achttiende verjaardag deed ik openbare
belijdenis", had ze gezegd.
„Vroeg genoeg", had Willy opgemerkt.
„Maar niet tè vroeg", had Hilda geantwoord. ..Als je
achttien bent weet je best, wat je doet en, als je Jezus lief-
hebt, wil je toch aan zijn tafel zitten?"
Zoo eenvoudig was er dat uitgekomen, zoo zonder eenige
vrooradoenerij.
Toen ieder in huis al lang sliep, lag juffrouw Verduynen'
nog wakker. Slapelooze nachten had ze er vele gekend, dit
laatste halfjaar, maar ditmaal was het geen droefheid, die
haar waken deed. Hilda Brinkman, schoon behoorende bij
de zoo andere jeugd „dan die van voorheen" had haar terug
gezet in een sfeer van jaren geleden. Zóó waren de meisjes
geweest met wie ze zelf had omgegaan.
Zou zou het kind Willy zou ze dan toch in Gods
weg gaan? En zou zij. de moeder, moeten leeren. dat de
Heere haar niet noodig had, haar nóch haar gelofte?
Ze hóópte het
y Wordt vervolgd.y
