Jlirowr CdJisrlK Courant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Het Parlement en zijn Taak
N,V, Arnhemsche Hypotheekbank
Voorjaarscampagne 1938
glbonmmeiitspnjë:
Per kwartaal in Leiden en in p.aaisen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 4- portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wckelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Mies bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7 '/j ct.
No. 6332
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 53936
WOENSDAG 2 MAART 1938 18e Jaargang
abfoertentitprijjttt:
Van I tot 5 regelst»17
Elke regel meer0.22'/a
Ingezonden Mededeeljngen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Voor het bevragen aan 1 bureau
wordt berekend0.10
PONTIER
KARREMAN
MAKELAARS IN
ASSUR ANTI ËN
ROTTERDAM
behartigen de belangen van verzekerden
Wat het niet en wat het wel moet zijn
Politieke Dag van het
Studentencorps der
V. U. „N.D.D.D."
Dr Beumer
VANDAAG is te Ams'terdam in het
Amstel-Hotel de politieke dag van het
Studentencorps der Vrije Universiteit ge
houden. In het kader van dezen dag heeft
in de ochtendvergadering Mr. Dr. E. J-
Beumer het woord gevoerd over: „H e t
parlement en zijn taak".
Referaat Dr Beumer
In het parlement wordt een beginsel
strijd gestreden aldus spr. De leden
der volksvertegenwoordiging verdedigen
beginselen van staatsbeleid. Men venvacht
van hen 'n principieel optreden, 't Gaat niet
om bepleiten van bepaalde belangen, maar
om 't bereiken van'n harmonie van de tegen
strijdige belangen op de basis van 'n bepaald
beginsel. Van belangenvertegenwoordigers
heeft men nooit
veel pleizier be
leefd. Belangen
partijen beder
ven den politie-
ken strijd. Bo
vendien zijn er
reeds te veel
partijen. Ten on
rechte meenen
velen, dat, wijl
de wet het hun
niet verbiedt, zij
ook moreel be
voegd zijn een
nieuwe partij te
stichten. En met
zekere zelf verhef
fing beroemen
sommigen hun
ner zich er op, dat zij van politiek geen
.verstand hebben.
Op principieelen grondslag moet het par
lement zijn taak vervullen. Ter kenschet
sing van die taak kan zeker niet worden
gezegd, dat de volksvertegenwoordiging is
de wetgevende macht. De leer van de
scheiding der machten in wetgevende, uit
voerende, rechterlijke, heeft wetenschappe
lijk geen waarde en practisch weinig be
lang. Er is een wetgeving „bij de wet",
maar ook bij „algemeenen maatregel van
bestuur". De kroon i£ bekleed met uitvoe
rende macht, maar is ook wetgever en
rechter. En ook de rechter is wetgever, zoo
als b.v. met betrekking tot art. 1401 van
het Burgerlijk Wetboek van Strafrecht dui
delijk is gebleken.
Bescherming van het volk
Er is geen bezwaar tegen de omschrij
ving van de volksvertegenwoordiging als
een lichaam geroepen om tegenover den
Souverein, die door zijn ambtenaren het
land bestuurt, de rechten des volks te
handhaven, het bestuur te controleeren en
de voorgestelde maatregelen- te toetsen
aan de wetten der eeuwige rechtvaardig
heid en aan de belangen van geheel het
volk. Dit is bescherming van het volk, in
ruimer zin genomen.
De klachten over het parlement,
voorzoover 't peil daarvan betreft, zijn
in 't algemeen genomen ongegrond. Wel
kan men over iets anders klagen, n.l
dat niet alle leden duidelijk voor
oogen staat, waarin hun taak bestaat
en op welke wijze zij die te vervullen
hebben.
Het budgetrecht
Dit blijkt allereerst met betrekking tot
het budgerecht. Het parlement heeft een
recht van controle op de uitgaven, het
recht van weigeren van uitgaven, dë feite
lijke macht van vèrwerping der begrooting
Met dit laatste zij men echter uiterst voor
zichtig. Men kan tegen een bepaalden post
stemmen tenzij deze een wettelijke basis
heeft maar wordt de post niettemin
aangenomen dan kan dit geen grond op
leveren om tegen de begrooting te stem-
Tegenover het weigeren, staat het ver
langen van uitgaven. Dit opdringen en op
drijven van uitgaven is principieel ver
keerd De regeering vraagt, wat zij noodig
acht ter vervulling van haar taak De Ka
mer moet niet meer geven. Zij moet veel
eer remmen. Zij moet het volk, d.w.z. de
belastingbetalers, de groote èn dc kleine,
beschermen. Men ziet echter wel eens het
omgekeerde gebeuren. Men ziet wel leden,
die hun eersten plicht verzaken en die hun
best doen, de uitgaven op te schroeven,
behalve de primaire, waarvan het bestaan
van den Staat afhangt
Belangrijk is de taak van het parlement
met betrekking tot de wetgeving. Overpits
ieder wordt geacht de wet te kennen, d.w.z.
zich niet mag verontschuldigen op grond
van onbekendheid met de wet ,is het rede
lijk, dat het aantal wetten niet te groot, en
't aantal wijzigingen niet te talrijk zij. Hier
over zijn Aristoteles, Cicero, Montesquieu,
Couet, Fagueb Duquit, Deschanel, Lord Her-
vart etc. het eens. Niettemin lijden wij aan
een zekere wetshypestrophie en aan onrust
in de wetgeving.
De staat heeft maar een beperkte taak,
dus is ook de taak van de wetgeving be
perkt. Op wetgevend gebied dient het. niet
tP gaan om kwantiteit, maar om kwaliteit.
Door de „orateurs" wordt dc bemoeienis met
wetsteksten jy$l als peuteren bestempeld.
Wat vooral reden tot bezorgdheid geeft, is
de toenemende neiging tot delegatie van
wetgevende bevoegdheid op de Kroon of den
Minister.
Als reden wordt wel opgegeven de on
bekwaamheid van het parlement. Met
grond mag echter de vraag worden ce-
steld, of niet veeleer moet worden ge
sproken van onbekwaamheid van het
departement.
De praktijk, dezer delegatie is verminde
ring der bevoegdheid van het parlement en
anderzijds krijgt men den toestand, dat dc
Minister, die vroeger deed, wat de koning
wilde, nu doet, wat zijn ambtenaren willen
Het moet hier niet worden: het parlement
abdiceert; het departement usurpeert.
Niet regeeren door moties
Wat de volksvertegenwoordiging echter
niet moet doen is: optreden als ware zij de
.■egeering Zij heeft genoeg aan haar eigen
taak. als zij die goed vervult. Zij probeere
niet te regeeren door moties Zulk optreden
heeft tegenover ministers, die z'ch van hun
verantwoordelijkheid bewust zijn, geen suc
ces cn verzwakt bovendien de beteekenis
van het parlement.
Het parlement geen rechter
En eindelijk moet de volksvertegenwoor
diging niet als rechter willen optreden. Z'j
is hiertoe onbevoegd en ongeschikt. Bescher
ming van het volk beteekent niet: pleiten
voor de belangen van een adviseerend indi
vidu. Artikel 8 der Grondwet heeft een poli
tieke strekking. Het betreft de petities in
technischen zin. In het bijzonder behoort
de volksvertegenwoordiging niet te oordec-
len over verzoeken tot verleenen van scha
devergoeding, noch ook over verzoeken be
treffende andere aangelegenheden' voor
welker behandeling een behoorlijke rechts
gang bestaat.
Zelfbeperking zoo besloot spr. is ook
voor een college een lofwaardige eigenschap.
Met de haar van rechtswijze toekomende
taak heeft de volksvertegenwoordiging ge
noeg te doen. Zij trede niet daar buiten.
Mr dr A. Baron Röell aangereden
Lichtgewond in het ziekenhuis opgenomen
Bij het oversteken van den rijweg op
de Groote Markt te Haarlem is gister
de commissaris van de Koningin in
Noordiholland, mr. dr. A. baron
Roëll aangereden door een wielrijder,
waardoor hij licht werd gewond en in de
Mariastichting ter observatie werd op
genomen.
De Commissaris sbond op de vluchtheuvel
voor het stadhuis en was voornemens dit
gebouw binnen te gaan. Juist op het oogen-
blik, dat hij den rijweg overstak, sprong het
verkeerslicht bij de Bartel Jorisstraat op
groen, zoodat het verkeer uit die straat in
beweging kwam. Nog voordat de heer Roëll
de stoep voor het stadhuis bereikt had, werd
hij aangereden door een fietser. Deze heeft
nog tevergeefs getracht een botsing te voor
komen. Zoowel de commissaris als de fietser
viel. De heer Roëll werd liet stadhuis binnen
gebracht. waar de gemeente-secretaris, mr.
Th. A. Wesstra, onmiddellijk dr. Koot, ge
neesheer van de Mariastichting, waarschuw
de, die overbrenging naar het ziekenhuis,
mede in verband met den hoogen leeftijd van
den commissaris, gewenscht achtte. Door de
aanrijding had de heer Roëll een paar lichte
wonden gekregen. Een nader onderzoek om
trent eventueel opgeloopen kneuzingen moest
nog worden ingesteld. Waarschijnlijk zal de
heer Roëll eenige dagen in de Mariasiichting
moeten blijven.
Wat den wielrijder betreft: deze is onmid
dellijk na de aanrijding op zijn fiets gestapt
en doorgereden, zonder zich verder om zijn
slachtoffer te bekommeren. Hoewel de politie
onmiddellijk een onderzoek instelde, heeft
men dezen onbekende nog niet opgespoord
Het a.s. regeeringsjubileum
H.M. de Koningin wenscht geen standbeeld
Uit de briefwisseling welke gevoerd is
naar aanleiding van aanvragen van ver-
eenigingen aan H.M. de Koningin, om
een standbeeld van H. M. te mogen op
richten ter gelegenheid van Haar a-s. re
geeringsjubileum, moet worden afgeleid,
dat het H. M. niet aangenaam zou zijn,
wanneer bij Haar leven reeds standbeel
den voor Haar zouden tot stand komen.
In den afgeloopen nacht om één uur is op
den provincialen weg St. Oedenrod
Schijndel de 68-jarige landbouwer G. van
der Boogaard, wonende in het gehucht Hei
kant, door een autobus, welke met carnaval-
vierders van Eindhoven naar Schijndel reed.
gegrepen en op slag gedood.
Het slachtoffer was op weg naar huis. De
oorzaak van de aanrijding is nog niet bekend
Het stoffelijk overschot is naar het St. Oda-
g^sticht te St. Oedenrode overgebracht.
TELEVISIE
OP DE JAARBEURS
Uitzending staat
definitief vast
Het staat sthans definitief .vast, dat
op de komende Jaarbeurs 'té1
Utrecht, welke va-1 15 tot en met
24 Maart gehouden wordt, een tele
visiedemonstratie zal gegeven worden
door Philips. Er zal n het beneden
gedeelte van de Jaarbeursgebouwen
een kleine studio worden ingericht,
waar een aantal programma's zullen
worden verzorgd. De wagen met den
zender wordt aan de Rijnkade opge
steld. Deze vangt de beelden uit de
studio op en geeft ze Joor naar een
zaal op de vijfde verdieping, waaf
telkens ca 100 personen de demon
stratie zullen volgen.
Dit zal de eerste maal zijn, dat in
ons land televisie op grorte schaal ih
het publiek plaats vindt!
RADIOLAMPENFABRIEK
GESLOTEN
Driehonderd man personeel
gedupeerd
Twee der directeuren
gearresteerd
Aan 't personeel der Thermion Radio
lampenfabrieken te Lent bij Nijmegen
is gister het volgende schrijven gericht:
„Wegens reorganisatie van het ge-
heele bedrijf zullen de fabrieken en
kantoren gesloten zijn tot 3 Maart a.s.
De directie ziet zich in verband met
deze reorganisatie genoodzaakt het ge-
heele personeel op weekloon per 13
Maart te ontslaan. Voor degenen, met
een maandsalaris geldt het ontslag
per 1 April."
Het ontslag omvat ongeveer 300 men-
schen.
De politie te Eist heeft naar men ons na
der meldt, twee directeuren der Thermion
Radiolampenfabrieken te Lent gister in
hechtenis genomen, als verdacht van het
plegen van fraude.
Deze fraude zou in verband staan met de
kortgeleden gesignaleerde diefstallen van
radiotoestellen en -onderdeelen in de Betuw
terzake waarvan de vorige week vier leden
van het personeel zijn gearresteerd.
Den directeuren was gelast een onderzoek
te stellen naar de gepleegde diefstallen,
doch zij schijnen het onderzoek niet in de
hand te hebben gewerkt, waardoortegen
hen verdenkingen rezen.
De beide directeuren zijn naar Arnhem
overgebracht om daar voor den officier van
justitie te verschijnen.
Chr. emigratie-centrale
In de laatst gehouden bestuursvergadering
van de Chr. Emigratie-Centrale zijn de
functies als volgt verdeeld: A. Warn aar
J.zn., azerswoude, voorzitter; M. M a r r a,
Lioessens, tweede voorzitter; mr dr P. H.
W. G. v. d. Helm, Pijnacker, penning
meester; T. Cnossen, Amsterdam, eer
ste secretaris; mr J. Sa athof, Den Haag,
tweede secretaris.
Het Bureau van de Chr. Emigratie-Gen-
rale wordt gevestigd Dr Kuyperstr. 3. Den
Haag, ten kantore van mr J. S a a t h o f.
Uitvoerige besprekingen vonden plaats
over de te voeren propaganda voor de or
ganisatie en het oprichten van afdeelingen
in de onderscheiden provincies.
Met dankbaarheid mocht worden gecon
stateerd de belangstelling, die zich aller
wegen openbaart. Besproken werd ook de
verhouding tot de officieele instanties. De
mogelijkheden, die er in de verschillende
immigratielanden bestaan werden nauw
keurig overwogen en plannen in dezen op
gesteld.
Gisteren is de nieuwe havenmeester en directeur van het vliegveld Twente plech
tig geïnstalleerdDe scheidende havenmeester, de heer H. E. F. Wolf (rechts)
overhandigt aan den nieuwen directeur, den heer H. Mulder, het teeken zijner
waardigheid, nl. de zilveren havenmeestersvlag, waarin verschillende wapens van
Twente verwerkt zijn.
Het proces
tegen Ds Niemöller
Veroordeeld tot zeven maanden
vestingstraf
BERLIJN, 2 Maart. In het proces-
Niemöller is thans vonnis geveld. De pre
dikant is veroordeeld tot zeven maan
den vestingstraf.
Fonteyn
DeStadt-Schanke
Leidschcplein 5-9 Tel. 33072 Amsterdam
DINER I DINER I DINER
90*ct I 1.15* TiÓ""
ELK DINER EBN TOPPRBSTAT1E
„BAGATELLE"
PASSAGE - OEN HAAG
Het Restaurant met een bijzonder cachet
Cuisine parfalte, plats copieus, cave
renommée. Salons et aalles de fötes
pour diners intimes.
JUBILEUM A. FONTEYN
Huldiging van
„Door Plicht tot Recht"
Tal van gelukwenschen
en bloemstukken
Onder buiLengewoon groote belangstelling
heeft de heer A. Fonteyn, adj.-commies
bij het Staatsbedrijf van de> P.T.T., voorzit
ter van het hoofdbestuur van den Ned.
Bond van Chr. Prot. P.T.T., voorzitter van
hei* hoofdbestuur van den Ned. Bond van
Chr. Prot. P.T.T.-personeel „Door Plicht tot
Recht" te 's-Gravenhage. gisteren zijn zil
veren jubileum bij de Posterijen mogen
vieren.
Een schat van
bloemstukken sier
de woning
van den jubilaris
Daaronder wa
ren er van het
bondsbestuur van
,Door Plicht tot
Recht", van het
bestuur van het
Chr. Nat. Vakver
bond en van ver
schillende afdee
lingem van „Door
Plicht tot Recht"
Den Haag,
Delft, Zwolle, enz
Een honderdtal
brieven en tele
grammen mocht
de jubilaris ont
vangen. Niet al
leen zondtin tal van afdeelingen van „Door
Plicht tot Recht" een groet, maar er waren
ook telegrafische gelukwenschen uit België,
Frankrijk en Oostenrijk en van de Chr. Inter
nationale van P.T.T.-personeel. waarvan de
jubilaris sinds 1922 penningmeester is.
Het Bondsbestuur van „Door Plicht tot'
Recht" om' de Bondsraad van deze organi
satie offreerden den jubileerenden voorzit
ter een fraaie leeslamp als bewijs van me
deleven op deeen dag, waaraan de Haag-
sche afdeeling jegens haar oud-voorzitter
een ets toevoegde.
Onder hen die hun opwachting kwamen
maken tem huize van den jubilaris zagen
we een deputatie van het Bondsbestuur van
„Door Plicht tot Récht", bestaande uit de
heeren P. C. ten Haaf, A. Fe
en J. C. T e r 1 o u w. reep. secr.. voorz. van
den Bondsraad en penningm van den
Bond. Voorts kwamen ook de directeur en
de adjunct-directeur van het Postkantoo:
te 's-Gravenhage den heer ontevn de hand
drukken. Voorts waren er deputaties
de afd. Leiden en Den Haag van den Bond.
Ook zagen we Dr. C. Bouma, Geref pre
dikant te 's-Gravenhage-Oost en het Raads
lid. den heer D. B. Mich on, den heer H.
S p o e 1 s tra. secr. van den Nc-d. Bond van
Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders en
een deputatie van het bestuur van de afd.
Den Haag-Oost van het Ned. Werklieden
verbond „Patrimonium", die destijds mede
door den jubilaris in het leven geroepen
werd.
Het was den geheelen dag een gaan en
komen ten huize van den heer Fonteyn,
wiens feestdag door velen voor hem tot een
onvergetelijken is gemaakt.
WIELRIJDER MAAKT VERKEERDE
MANOEUVRE
Gisteravond is te H engelo (O.) een
ernstig ongeluk gebeurd, waarvan
jarige wielrijder H. het slachtoffer is gewor
den. Door een verkeerde manoeuvre reed H.
met zijn fiets tegen een langs den weg stil-
staanden wagen, waardoor hij het stuur
kwijtraakte, juist op het oogenblik, dat een
vrachtauto hem passeerde. Hij werd gegrepen
en tegen den grond geslingerd, waardoor hij
dermate verwond werd, dat hij eenige
oogenbiikken later is overleden.
WIJZIGING VAN DE
TABAKSWET
Eén kleinhandelsprijs
voor eenzelfde fabrikaat
Ontduiking van het cadeau-verbod
wordt verijdeld
Minister De Wilde heeft een voorstel tot
wijziging der Tabakswet bij de Tweede
Kamer aanhangig gemaakt, welke in de eer
ste plaats voortvloeit uit de in de laatste
jaren naar voren getreden wenschelijkheid
de werking van het verbod van verkoop van
tabaksfabrikaten beneden den kleinhandels
prijs beter tot haar recht te doen komen:
deze gelegenheid is tevens gebruik gemaakt
eenige andere wijzigingen van zuiver techni
schen aard in het wetsvoorstel op te nemen.
In het wetsontwerp is een nieuwe alinea
opgenomen welke het begrip „kleinhande
laar" beter omschrijft. Tevens is een bepaling
opgenomen welke -verbiedt aan eenzelfde ta
baksfabrikaat meer dan één kleinhandelsprijs
toe te kennen.
Art. 3 is tot dusver dankbaar aangegrepen
door fabrikanten en groothandelaar-, om hun
waren beneden de op het tabakszegel ver
melde kleinhandelsprijs te kunnen leveren.
Voor het rookend publiek werd daardoor de
aantrekkelijkheid vergroot tabaksfabrikaten
rechtstreeks van den producent te betrekken.
Hiertegen dient, naar de Minister meent, te
worden opgetreden en wel door genoemd ar
tikel 3 te laten vervallen.
Het verbod tot het geven van cadeaux
heeft velen vindingrijk gemaakt in het schep-
van mogelijkheden om de wet te omzei
len, waarbij men zich er op heeft toegelegd
vooral het verband tusschen het afleveren
tabaksfabrikaten en het verstrekken van
geschenken te verbreken.
Zoodoende is een verscheidenheid vai
vallen geboren, waarbij het bedoelde verband
inderdaad niet geacht kan worden aanwezig
te zijn, zoodat, hoezeer tegen den geest
het wetsartikel wordt gehandeld, daartegen
niet kaïn worden opgetreden. De voorgestelde
nieuwe redactie van art. 45, derde lid, beoogt
thans ook die gevallen onder het wettelijk
erbod te brengen, welke er wel degelijk
onder behooren te vallen, doch die tot nu
ongestraft moesten blijven.
ALG. NED. CHR. AMBTENAARSBOND
Tot voorzitter van den groepsraad „Be
stuursambtenaren" van den Alg. Ned. Chr.
Ambtenaarsbond is benoemd de heer I..
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
De Eerste Kamer behandelt de begroo
ting van Buitenlandsche Zaken.
De Tweede Kamer behandelt de Indi
sche Begrooting.
De werkloosheid in Februari laat een
daling van het percentage zien.
Het studentencorps „N.D.D.D." heeft
heden te Amsterdam een politieke dag
gehouden.
Bij het gemeentebestuur van Haarlem
bestaan plannen tot het maken van een
zeehaven.
Twee directeuren van de Thermion
Radiolampenfabriek te Lent zijn verdacht
van fraude, gearresteerd.
Vandaag begint te Moskou een nieuw
monster-proces tegen Rykof, Levin _n
negentien anderen.
Goerings rede op den dag der Duitsche
luchtvaart.
Het Vaderlandsche Front bereidt in!
heel Oostenrijk betoogingen voor.
N.V. INSULAIRE HYPOTHEEKBANK
HEERENGRACHT 2U AMSTERDAM-C.
3V2% PANDBRIEVEN
Serie R a 10O
groot 1000.-, 500.- en 100.-
Verkoop voor Holland
N.V.JWENTOL" DEVENTER
Verkrijgbaar:
3'/2 Pandbrieven 10I
Hyp. Kapitaal beschikbaar tegen matige
rente. De Directie:
Mr S. J VAN ZIJST
Mr J. P. VER STEE VEN
Schuman, burgemeester van Jaarsveld,
Lopik en Willige Langerak, terwijl tot secre
taris werd verkozen de heer Jac. Bosch
J z n.. ambtenaar ter secretarie te Zwolle.
slai
Wie zich heden abonneert op ons blad, ont
vangt de tot 1 April a.s. verschijnende nummers
gratis; ook het onovertroffen Zondagsblad,
een weekblad op zichzelf.
Zoowel wat prijs als inhoud betreft kan ons
blad de vergelijking met elk voor vergelijking
in aanmerking komend blad méér dan volstaan.
Wie een abonné aanbrengt voor minstens één
jaar, heeft recht op de bekende, «oo zeer in
den smaak vallende premie
den zwaren zilveren Lepel
ADMINISTRATIE
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
