Ind ie s belang bepaalt onze
koloniale politiek
ZATERDAG 26 FEBRUARI
DERDE BLAD PAG. 9
fweede Kamer
VERTROUWEN
IN DE REGEERING
Geen uitgeput land
Zedelijke roeping en Islamisme
Minister Weiter aan het woord
Vergadering van 25 Februari 1938
Overzicht
„Ik bewonder Indië, na vele Oostersche
landen te hebben bezocht en waarlijk niei
als toerist; het heeft recht op onze belang
stelling en sympathie".
Oud-minister v. Lidth de Jeude, had wel
gelijk, toen hij deze woorden sprak en we
voegen er aan toe: het heeft het deel des
IIijks in de tropen ook nimmer aan belang
stelling en sympathie ontbroken.
Daaronder rangschikken we uiteraard niet
de gelegenheidshouding der communisten.
Uit angst voor Japan hebben ze hun natuur
lijk aangezicht veranderd en wenden thans
voor. den band lusschen Nederland en Indië
niet te willen breken. Wie gelooft dat nu?
Zij zelf niet eens.
Overigens hebben alle besprekers zich be
ijverd om in den breede van hun welwil
lende gevoelens te doen blijken.
We willen niet alleen Holland houden,
maar ook Indië en daarom zullen we met
alle nauwgezetheid waken tegen alles wat
aan onze souvereine rechten zou willen
raken. Op dit punt waren de heeren Joekes
en v. Lidth het roerend eens en ze keken
daarbij beiden denzelfden kant uit.
Kan de heer Wijnkoop in de Regeering
niet het minste vertrouwen stellen, de heer
Joekes deed dit wel. Dit vertrouwen strekte
zich zoowel uit tot den nieuwen minister
als tot den nieuwen gouverneur-generaal.
Economisch zag de heer Joekes den toe
stand niet zoo somber in als de heer v. Poll.
Wel achtte hij terugkeer tot de ongebonden
vrije concurrentie waarschijnlijk noch wen-
schelijk, muar voor de groote uitvoerpro
dücten is z.i. zekere stabiliteit ontstaan,
waardoor de vrees voor ernstige inzinking
k n verminderen.
)e heer v. Lidth was intusschen van oor
deel, dat de economische toestand alle aan
dacht verdient. De bewering van prof. v.
ONS FEUILLETON
Korte inhoud van het voorafgaande.
Het huwelijk van den schoolmeester Ver-
duynen van 't dorp Woudewijk wordt eerst
na veel jaren met een dochtertje Willy
gezegend.
Hannes de bakker, een „ingeleide", be
weert, dat het kind niet afgebeden, doch
afgedwongen is. Zoo'n kindje kon wel voor
de hel geschapen zijn.
Deze woorden van den bakker, die alge
meen voor een geloovige wordt gehouden,
veroorzaken de vrouw van den meester veel
strijd, doch zij vindt tenslotte troost door te
beloven, dat zij haar kind voor Jezus zal
opvoeden. Dit brengt haar ertoe soms wel
wat al te nauwgezet over Willy te waken.
Al spoedig sluit de kleine vriendschap
met Kobussie van Kobus-de-Koster, haar
buurjongetje. Als vrouw Kukelaar, een van
de vrouwen van het dorp, eens terloops
opmerkt, dat zoo'n kindervrijerijtje wel eens
aanblijft, wil zij zoo spoedig mogelijk aan
die vriendschap een eind maken.
Als de schooltijd ten einde loopt, besluit
Kobus de Koster zijn zoontje onderwijzer te
laten worden. Willy gaat naar het gymna
sium in de stad en haar moeder hoopt hei
melijk, dat zij dan door haar nieuwe ken
nissen haar oude vriendschap wel zal ver
geten. Deze wensch gaat ten deele in ver
vulling.
Als Willy in de hoogste klas van het
gymnasium zit, verschijnt op de school Ella
van Rees, een meisje, dat zich op ergerlijke
wijze uitlaat over haar ouders, die geschei
den ziin.
Intusschen hoopt meester Verduynen, dat
Willy uit zichzelf over zijn liefste wensch,
verder studeeren, zal beginnen. Dat gebeurt
echter niet, totdat zij bij mevrouw Wayboer.
een vrouwelijke tandarts, haar gebit laat
behandelen.
Als Willy eenige weken later met haar
moeder alleen is, bekent zij haar, dat zij
ook tandarts wil worden. Zij denkt toch niet
te tróuwen en moet dan wel een bestaan
hebben.
Zonder de volle toestemming van haar
ouders wil zij er echter niet aan beginnen.
Moeder vertelt dit gesprek aan haar man
en deze schrikt van dit plan, evenals zijn
vrouw.
Na eenige dagen zwijgen spreken ze er
met Willy over.
(Zie vervolg hieronder)
Gcldcrcn, die Indië als een uitgeput land
voorstelde, wordt door de feiten niet beves
tigd. Het is wel zeer gevoelig voor conjunc
tuur-invloeden. maar de beschikbare gege
vens wekken den indruk, dat Indië een snel
en krachtig herstel hoeft ondergaan, dat
ook thans nog niet uitgewerkt is.
Er zij bedachtzaamheid bij wat de minis
ter heeft genoemd „gematigd optimisme".
Met de in uitzicht gestelde maatregelen ten
aanzien van de bevordering der nijverheid,
den landbouw en de transmigratie van Ia
vanen, was de oud-minister het eens.
Krachtig bestreed hij ook een andere be
wering van soc.-dem. zijde, nl. deze. dat we
oils in het bestuur overtollig hebben te
maken Prof. v. Geldcren heeft deze woor
den niet in de Handelingen laten staan. Dat
was voorzichtiger, maar de gedachte bli|fl
even onjuist, als het spreken van „drainee-
ren" van Indië door het kapitaal door dien
zelfden afgevaardigde.
Zulk een redeneering is zeer eenzijdig en
vergeet, dat belangrijke winstpn steeds in
Indië zijn gebleven en gebruikt voor be
langrijke uitbreidingen van ondernemingen
Zij kwamen dus aan het Indische volk ten
goede.
Dat samenwerking tusschen Nederland en
Indië gewenseht is. erkenden zoowel mr
Joekes als de heer v Lidth. Er dient in de
belangenbehartiging zekere evenwichtigheid
te zijn. Natuurlijk Maar een coördinatie
lichaam, gelijk de lieer v. Poll voorstaat
achtte de liberale woordvoerder onnoodig.
Beide reeds genoemde sprekers schon
ken pok nogal aandacht aan de rede van
den heer Wagenaar. Dat is een goed teeken
Zij was in de oogen van den heer Joekes
ultra-conservatief. Waarom? De defensie-uit
gaven zaten hem een beetje dwars in ver
band met „andere volksbelangen". We ken
nen deze „eenzijdige en onjuiste redenee
ring" reeds sinds den zomer van 1937 na de
Mei gebeurtenissen.
De liberale spreker verklaarde zich voor
stander van samenwerking tusschen den
voorzichtigen huisvader en de zuinige huis
moeder. die echter gelijk de heer Rutgers
van Rozenburg den vorigen dag niet onaar
dig had opgemerkt ook wel eens spilziek
kan zijn. Hij erkende voorts te kunnen in-
siemmpn met de wensc.hen van den heer
Wagenaar. Het ls goed inventaris op te
maken, al is het de vraag of we er veel ver
der mee komen, zoo voegde de heer v. Lidth
er aan toe.
Dat langs politieken weg de volksbelan
gen op harmonische wijze moeten worden
verzorgd, zal niemand den heer Joekes tegen
spreken. Of in dit verband aan zijn svmbo
lischen Javaan-burgemeester zoo groote
waarde moet worden toegekend, is mis
schien voor discussie vatbaar.
Een ronde tafel conferentie acht ook de
vrijz.-dem. spreker niet gewenseht. Wel,
zooals de heer Meverink o.a. reeds bepleit
had, scherpe maairegelen tegen de N.S.B.-
schendtaal In Indië in krant en vergad"
ring. Ook een ambtenaren-verbod roerde hij
in dit verband aan.
Tenslotte drong hij terwijl de luidspre
ker-installatie het eerst ruischend en daar
na knerpend begaf aan op instelling van
een commissie, waarin ook Indische leden
zitting zcuden hebben, om een herziening
van de Indische staatsregeling te onder
zoeken.
Niet onvermeld zij nog gelaten de verkla
ring van liberale zijde, dat een zedelijke
roeping van ons gezag in Indië wordt er
kond, maar onder een bevolking, die in
overwegende mate den Islam aanhangt, is
het moeilijk de anti rev. denkbeelden op 't
gebied van Zondagsrust, onderwijs en hu
welijkswetgeving e d. op te leggen.
Minister Weiter heeft een begin gemaakt
met zijn rede door enkele „losse punten" te
hespreken; om a.s. Dinsdag de financiën,
de politieke en economische toestanden te
behandelen.
Voorop stelde de Minister de stelling, dat
sinds vele decenniën onze koloniale politiek
bepaald wordt door het belang van Indië en
Indië alleen.
Internationale politiek liet de Minister
rusten en de defensie stelde hij uit tot de
desbetreffende afdeeling.
Wat de kolonisatie, met name naar
Nieuw-Guinea betreft verklaarde de
Minister met bijzonderen nadruk, dat
deze met ernst wordt ontraden.
Van ipogingen tot kolonisatie wordt
mislukking verwacht en bovendien ver
lies van geld en gezondheid. Zal de
N.S.B. zich laten gezeggen?
Voor legeroefeningen zou de minister b'j
voorkeur den Zondag uitgeschakeld zien.
Om bij het pasarwezen Zondagsrust te or-
donneeren, daarvoor is de minister huiverig.
Het heele leven in Indië berust op de vijf-
daagsche week. Ook aan den heer Idenburg
is het indertijd niet gelukt op dit gebied
iets te bereiken van wege de groote econo
mische en sociale bezwaren, die samenhan
gen met de levensopvattingen der bevol
king.
Het vraagstuk van de Zondagsrust in de
havens is opnieuw in studie genomen. Vroe
ger waren er groote concurreiitiehezwaren
En overigens is Indië in de nieuwe bepalin
gen van zijn Burgerlijk Welhoek, die eer
lang in werking zullen treden, ons land
vooruit. Die bepalingen zijn scherper.
Ten aanzien van het optreden der nat.-
socialisten wordt nagegaan of scherper
maatregelen noodzakelijk zijn. Het belee-
digend geschrift van zekeren heer Keuche-
nius wordt in beslag genomen in Indië, ter
wijl hier te lande een strafvervolging over
wogen wordt.
Gunstiger bepalingen voor voortijdig ge
pensionneerde ambtenaren, waarop de hee
ren Meyerink, Rutgers v. Rozenburg en aan
het slot van den middag de heer Suring
hadden aangedrongen, achtte de minister
noodig noch billijk. Hervatten van de car-
t is ten eenenmale uitgesloten met het
oog op de jongeren.
De lange rede van den heer v. Sleen met
•itiek op de nieuwe salarisregeling, kon de
Minister afdoen met de opmerking, dat deze
zaak zoozeer tot de competentie der Indi
sche Regeering behoort, dat het voor den
Minister niet oirbaar is er zich in te men
gen. De rede hoorde thuis in den Volksraad.
Zonde van den verspilden tijd.
e wachten na deze hors d'oeuvre's thans
op de hoofdschotel van 's ministers verant-
oording aan de Staten Generaal, welke
naar we verwachten, stevig en welvoorzien
zal zijn.
B:fidriaan! Dat is geen manier
van thuiskomen! Het is half 41*
^driaan! Waarom stuur je geen bood-
schap4? Nu krgg je opgewarmd eten."
<Sc Wat clsA*J&JhÜujCLaAJ?
Htaa/r\
Verslag
(v.d.) zegt, dat er ln Indië
de uiterste waakzaamheid moet worden be
tracht. herhaaldelijk moesten er den laatster
tijd Japansche vlsschersschepen worden opge
bracht. Voorzichtigheid moet er zijei ook to.v
misch gebied. Spr. komt op tegen den blaam
dlsche producten
Indië wel zeer kwetsbaar.
Spr. bepleit nauwere samenwerking tusschen
Nederland en Indië. M.en trachte ook het per
soonlijk verkeer te bevorderen, naast het za
kelijk verkeer, waarbij tarief moeilijkheden meer
De financleele ramingen ziet spr. aan den
voorzichtigen kant
De beschouwingen van den heer Wagenaar
gingen spr. wel wat ver. Men moet zich ook
hoeden tegen eenzijdigheid en naast de defensie
zü" er nog vele andere belangen te behartigen.
Spr. geeft het denkbeeld in overweging tot
van het vraagstuk der verandering van de In
dische staatsregeling. Meer persoonlijk contact
tusschen Nederland en Indië -ok op staatkun-
Spr. betoogt, dal
i op den duur
nde tafel-confei
alle pogingen doen
Tegen Slapeloosheid, Overspanning, Gejaagdheid, Onrust en Zenuwachtigheid,
gebruike men de Zenuwstillende en Zenuwsterkende Mijnhardt's Zenuwtabletten
Bennekom door de Spanjaarden
genomen
Ze werden ontvangen als
pensiongasten
Een int erne ering die vol
te houden is
(Van ccn eigen verslaggever)
/ANUIT hotel „Neder-Veluwe" te
Bonnekom heb je een aardig uit
zicht op het dorp.
Aardig klein plaatsje.
De huizen groepeeren zich rond den
Romaanschen kerktoren van de Ned.
Herv. Kerk; het is alsof ze er hulp en
vasuheid tegen zoeken. De toren spitst
vriendelijk omhoog uit de behoechte om
geving en domineert over het geheel.
Bennekom is een parel van de Velu-
wezoom. De bosschen grenzen eraan.
Verschillende buitenplaatsen verhoogen
de schoonheid van het landschap en el
ders liggen de boerenwoningen tusschen
de ruischende peppels.
Hotel „Neder-Veluwe" is aan de rand van
het dorp gelegen op de splitsing van de we
gen naar Wapeningen en Arnhem en daar
wachtten we gistermiddag de komst van de
36 Spanjaarden af, die hier nu voorloopig
als geïnterneerden zullen worden onderge
bracht.
Medeleven in het dorp
In het dorp verhaalt men van alles. In de
sigarenwinkel annex coiffeurssalon weet
men ve vertellen dat het erom gegaan is dat
deze menschen, toen de regeering een aan
vankelijke bestemming zocht, in Lunteren
of Bennekom zouden worden geplaatst. Het
zou bij inschrijving gegaan zijn en Benne
kom (de Neder-Veluwe) heeft het „gewon-
nen".
Naast dit berichï zijn nog allerlei offi
cialise berichten machtig te worden. De ge-
interneerden zullen onder bewaking staan
van een achttal mannen van de militaire
politie, die ook in Neder-Veluwe zijn onder
gebracht'. Onder dit toezicht mogen ze zich
bewegen in de gemeenten Ede en Wagenin-
gen.
Men vindt dat zoo kwaad nog met t Is
een in ternee-ring die vol te houden is. want
ze worden als gewone pensiongasten ont
vangen.
Daarbij Ede en Wageningen hebben
een gezamenlijke oppervlakte van 35.000
ha in een prachtige beboschte omgeving,
waarin tenminste zes behoorllijke be
bouwde kommen zijn. De bewegings
vrijheid strekt zich uit van de Rijnbed-
ding tot op het hartje van de Veluwe
voorbij Lunteren. Me dunkt daarover
hebben 36 menschen toch niet te klagen.
Van officieele zijde was men minder vrij
gevig met de berichten. Men was niet be
reid om ook maar een enkele inlichting te
veisohaffen betreffende het verblijf en de
aankomst. Er is dus slechts te melden wat
er officieus vernomen werd en te zien was.
Vroolijke aankomst
Werd er druk in het rustige Benne
kom. 't Liep tegen vier uur toen de Span
jaarden, die omstreeks twee uur uit Gor-
k u m vertrekken zouden, er werden ver
wacht. De jeugd begaf zich toen de school
deuren zich ontsloten hadden naar de Ne
der-Veluwe. Ze wilden de Spanjaarden,
waarvan ze reeds zooveel gehoord hebben,
en die ze zich ongetwijfeld voorstelden als
gehellebaardierde boosdoeners, wel eens
zien, vooral nu ze met zulk een vreedzaam
doel in het dorp kwamen.
Maar Rijksveldwacht en gemeentelijke ei£
militaire politie waren op hun posten. Do
wegen om het hotel werden afgezet, journa
listen werden vprdreven en persfotografen
werd zelfs een fotografeerverbod opgelegd.
Ze konden echter niemand verhinderen
uit de oogen te kijken en toen om kwart
over vier de twee bussen uit de richting
Wageningen naderden rekten de halzen
Wat ze zagen?
Twee bussen, gevuld met keurig ge-
kleede Jonge frissche kerels van een
zuidelijk type, die rustig naderden en de
parkeerplaats bij het hotel opreden. Ze
zongen lustig en ze waren met hun lov
in ons vrije Nederland schijnbaar nogal
verzoend. Er werd uitgestapt en allen
verdwenen in de zij-ingang van het
hotel.
Zoo werd Bennekom zonder slag of
stoot door de Spanjaarden genomen.
Minder geheimzinnig
De Spanjaarden zelf bleken minder ge
heimzinnig te zijn dan de officiëele bescher
ming diie hen omringde. Deze wilde, naar
werd medegedeeld, geen „Kijkspul" van deze
menschen maken, doch de vroolijke Span
jolen hadden nogal schik in het geval. Nau
welijks waren ze op hun kamers in het ho
tel aangekomen, of ze verschenen op het
balcon, vanwaar ze vriendelijk wuifden
naar de eenige honderden belangstellenden*
Toen deden ook de fotografen hun plicht*
wikkeling ook der
__>elen. M
•olledtge
oog gericht zijn
Bn bltfven.
Men moge Indië een uitgeput land
alle verschijnselen wlJr1 -
ische herstel. Vre
heerschen. Economisch noc
Ook defensief zullen we do
'nder opzicht
al actief blü-
voor de kofflecultui
Spr. vreest, da
tief-Chrlsteltjke
L positieve toepasslni
dcrheld zö. die kinderen hebben, die nog nie
op eigen beenen kunr
getroffen door de ger
SLEEN (S.D.)
De meeste ambtenaren blijven in treurige
omstandigheden. Met name de groep der onder-
wijzers Is getroffen geworden. Spr. dringt aan
op verschillende gronden, op verbetering van
hun positie en op het wegnemen van onblllUk-
DE MINISTER AAN HET WOORD
ran Indië alleen, Spr. heeft zün 1
ian Indië. dat spr. gemaakt heeft t
De heer Bajetto klaagde, dal
luropeesohe kolonl
i Lau.
Het departement waarschu
regeld tegen blanke emlgra
Kolonisatie van Nederlander
e In Indië.
Veel ver-
De Zondagsrust ln het leger berust op e
uitgebreide regeling; de dienst des Zondags
tot het uiterste beperkt. Om economische
sociale redenen zal het moeilijk zijn, onze Zon
dagsrust te Interpoleeren In de lnheemsche
sfeer. Dit geldt ook ten aanzien van de passars.
De Zondagsdienst ln de Indische havens wordt
opnieuw ln studie genomen door de Regeering.
Tegen beleedlgende geschriften wordt streng
z^ch op de cul-
ren behoorlijke
-effende den afzet
nd heeft de aandacht. Het v
tures. Gel iTkkl gerookt de °j
Met de Fransche regie ls
overeenkomst afgesloten
Over de belangen, bv. O'
ambtenaren, hebben eenl
Spr. bepleit de bllltikheid
slocnregelingen. Het wedei
Historische artikelen
vinden altijd vele belangstellende
lezers. Daarom ook geeft ons Zon
dagsblad gedurig weer herinneringen
uit de rijke geschiedenis van Vader
land en Kerk. Zoo werd deze week
opgenomen: Doopplechtigheden in het
Huis van Oranje, door M. J. Leen-
dertse, en Brakel en het duizendjarig
rijk, door Dr H. Kaajan.
Van de verdere lectuur noemen we:
Van Boeken en Schrijvers, verzorgd
door A. Wapenaar. Binnen- en
Buitenlandsch Weekoverzicht. Me
ditatie. Crisis in de harten, ver
volgverhaal door K. Jonkheid.
Kort verhaal: Zeemansdood. Ruil
beurs, Damrubriek, Postzegelruil-
De drie pagina's Kinderkrant zullen
ook deze week bij onze jongens en
meisjes en kleuters weer best in den
smaak vallen. Elk kind zal er wat in
aantreffen, wat 't mooi en prettig
Bewaar de losse nummers van 't Zon
dagsblad. Jaargang 1938 wordt weer
een praeht-boek!
gepenslonneerden ls onbillijk Jegens de wach
tende Jongeren.
Intnsachen gelooft spr., dat eenige ver
betering der aalarlaacn wel gewenacht Is.
egeerlng.
tot
Jubileum D. J. H. van Wijk
Zooals gemeld hoopt 1 Maart a.s. de heeft
D. J. H. van VV ij k te herdenken, dat hij
25 jaar geleder»
zijn vaste aan
stelling als brie
ven besteller bij
de Posterijen to
Rotterdam kreeg*
Na sinds 16 Jan*
1921 werkzaam te
zijn geweest als
conducteur aan 't
Spoorwegpostkart
toor no 2, is hij
van 1 Nov. 1933
af werkzaam op 't
bureel van do
diyectie van dat
kantoor.
Hij is voorzit
ter van de afdee
ling R'dam vaif
den Bond van Chr. P.T T. personeel en be
kleedt in het Bondsbestuur de functie vaU
2e secretaris en administrateur.
Voorts heeft de heer v. Wijk zitting in d«
commissie voor georganiseerd overleg bij het
Staatsbedrijf der P.T.T. en is hij pl.v. lid
van den Raad van Beroep inzake ongevallen
verzekering te Rotterdam, alsmede bestuurs
lid van den Chr. Besturenbond te Rotterdam,
In zijn woonplaats Schiebroek is de heer
v. Wijk voorziter van de Oranjevereeniging
„Oranje Getrouw". Mede onder zijn leiding
kwam te Schiebroek de Geref. jeugdbewe
ging tot stand.
„Het is ook juist om het lijden op te heffen, vaderl U
schijnt wel een rare voorstelling te hebben van de tandheel
kunde. U denkt zeker aan die oude plaat van een middel-
eeuwsche markt. Het hoofd van den patiënt tuschen dokters
knieën en dan met een nijptang maar trekken, liefst bijgestaan
door een trommelslager, die het gekerm van het slachtoffer
moet overstemmen. Nee hoor vadertje, 't gaat tegenwoordig
anders. Trekken is niet meer hèt werk, dat is enkel iets
bijkomstigs, 't Lijkt me prachtig, het gebit van je patiënten
zóó te behandelen, dat trekken onnoodig is, of een hooge
uitzondering blijft. U moet trouwens bedenken, dat bij een
vrouwelijke tandarts niet iedereen verschijnt. Het zijn enkel
dames en kinderen, over het algemeen menschen, die goed
hun gebit onderhouden."
„En die enkel bij een tandarts komen, om te laten zien, hoe
puik het in orde is. Vrouw Velders is op jouw advies ook naar
mevrouw Wayboer gegaan. Wat een keurig onderhouden ge
bit zal dié hebben kunnen toonen. Jij, die zoo gauw praat van
onhygiënisch, je zou, vrees ik onpasselijk worden, als je zoo'n
mond te behandelen kreeg. En verder de een is verkouden,
de ander heeft een kwaal, de derde een onaangenaam
luchtje"
,,'t Is allemaal waar. vader, maar als je nou eenmaal je
zinnen op zooiets hebt, wat doe je er dan aan? U hadt, als u
dokter geworden was, vrij wat viezer baantjes moeten op
knappen. Een dokter komt voor heel wat erger dingen te
staan en toch hadt u dat er voor over gehad. Zoo gaat het mij
ook. Ik weet de bezwaren wel, maar die wegen toch niet op
tegen de mooie kanten. Ik kan het niet helpen, ik voel enkel
voor de tandheelkunde. Maar laten we er liever verder niet
meer over praten. Moeder zal u wel gezegd hebben, hoe ik haar
tegenstand wou beschouwen, haar en uw tegenstand. Ik wil
er in berusten en zal wel leeren inzien, dat u het beste voor
me gekozen hebt".
„Dat klinkt anders, dan wat ze de vorige week zei", dacht
moeder en voelde, hoe het anker langzamerhand werd los-
gpmaakt".
„We zullen er nog wel eens over denken", zei vader.
„Als we er dan maar niet meer op zoo'n onvruchtbare ma
nier over hoeven te praten", dacht Willy, ,,'k Heb aan twee
gesprekken meer dan genoeg".
't Scheen werkelijk, dat die wensch vervuld zou worden. De
dagen werden tot weken en vader noch moeder roerde het
onderwerp meer aan. Alles leek weer als voorheen, 't Was of
er nooit een tijd van zoo groote spanning geweest was.
Toch moeder scheen het lachen verleerd, bij moeder was
het of elke week haar maanden ouder maakte. Vader vermeed
het alleen-zijn met z'n dochter.
Willy voelde zich verre van gelukkig, 't Verlangen had
dieper geworteld, dan ze zelf had geweten en het uit te ruk
ken deed pijn. Hoe benijdde ze Ko. die niets anders te dragen
had dan wat ongemotiveerde examenangst. Ko was de glorie
van zijn familie en zou binnen weinige maanden een werk
kring hebben. Leuk moest het zijn, zoo'n klas kinderen om je
heen. kinderen, die van je hielden en die je stap voor stap
verder brengen mocht. Ze had er nooit voor gevoeld, onder
wijzeres te worden, dat was zoo, maar als kind was je ge
woonlijk slechts dat, wat er van je gemaakt werd. Van haar
vroegste jeugd af had ze hooren zeggen, dat ze geen onder
wijzeres zou worden, dus had ze zich die mogelijkheid nooit
gesteld. Zou het dan toch moeder enkel maar te doen zijn ge
weest om haar bij zich te houden? Willy wóu dat niet denken,
ze wou blijven gelooven aan edeler motieven, maar soms viel
haar dat mogelijk, soms was het haar onmogelijk mêehj
te hebben met moeders bleek zorgengezicht. soms was er in
haar een gevoel, dat ze niet onder woorden wou brengen, om
dat er voor moeder een vonnis in lag.
Er waren ook oogenblikken, waarin toch haar meelij weer
domineerde, meelij met vader en moeder beide. Twee teleur
gestelde menschen waren het, die geen troost konden vinden
bij elkaar, omdat ze in hun leed niet naast, maar tegenover
elkaar stonden. Dan voelde ze zich schuldig, omdat zij er de
de oorzaak van was en voelde ze tevens het tragische, dat deze
twee, die altijd-zoo eensgezind waren geweest, op hun ouden
dag van elkaar afgroeiden en dan juist door hun kind. 't Was
een heel ander soort van huwelijksmisére dan bij de ouders van
Ella van Rees. maar het versterkte haar in de meening, dat
b«t 'I veiligste was, alleen door het leven te gaan. Het eene
mtMchcnpaar verknoeide eikaars leven hiermee, het andere
daarmee, maar verknoeien deden ze het allemaal, dat stond
vast. Als je alleen was. kon je tenminste enkel je eigen leven
verknoeien.
„Pessimiste" noemden haar tegenwoordig soms de klasse-
genooten, om opmerkingen, die ze vroeger nooit van haar
hadden gehoord, 't Liet haar koud. Had ze geen reden, om
pessimistisch te zijn?
Onder al haar zwarte gedachten verdween nooit geheel de
verwachting, dat ze toch ten slotte wel toestemming zou krij*
gen, maar wat had je aan een toestemming, die je slechts
noode werd gegeven? Je moest die weigeren, wanneer je nog
eenig gevoel bezat. Toen echter eindelijk het oogenblik daór
was. toen vader in het bijzijn van moeder haar zei, dat haar
wensch vervuld zou worden, weigerde ze niet. Het lange
wachten had haar geestkracht verlamd. Verblijd noch verrast
antwoordde ze: „O ja?"
„Waarom toont ze nu geen vreugde", vroeg vader zich af?
„Herinnert ze zich misschien, hoe ze zei niet dan met mijnt
volle instemming te willen studeeren?" klampte moeder zich
vast aan een laatste kans.
„Ben je soms van plan veranderd?" verbrak vader de druk*
kende stilte.
„Dat niet, vader, maar het lijkt me toe, dat moeder en u
het er niet heelemaal mee eens kunnen worden en dat hin-»
dert me".
„Hoor eens lieve kind", haastte vader zich te zeggen, eer
moeder antwoorden kon, „je moet niet van ons verwachten*
dat we ineens ons standpunt wijzigen. We geven toestem*
ming. omdat we jouw geluk niet in den weg willen staan. Dat
moet je genoeg zijn. Mogelijk gelukt het je later, ons enthou*
siasme op hooger peil te brengen. Doe daar je best maar voor"*
„Dat zal ik, dat zal ik zeker", antwoordde Willy, terwijl
ze opstond, om haar ouders met een kus te bedanken.
Geen kus was juffrouw Verduynen ooit minder aangenaam
geweest, dan deze kus van haar kind. Deze kus doodde haar
laatste hoop op verhooring van de vele gebeden, die ze in de
voorbije weken opgezonden had. De kans om haar gelofte
te houden was haar ontnomen.
(Wordt vervolgd)
