Voor he! Bijbelgenootschap
door Indië
MAANDAG wi FBBÏHJAM 1938
TWEEDE BLAD PAG. s
Rijkskanselier Hitier tijdens een rond
gang over de internationale auto-ten
toonstelling te Berlijn, na de off ideële
opening, welke door hem plaats vond.
De nieuwbenoemde Nederlandsche gezant te Brussel, baron van
Harinxma thoe Slooten bij het graf van den onbekenden soldaat te
Brussel, nadat hij op dit graf een krans had neergelegd.
Door de jongste stormen zijn op 't Strand te Seheveniftgen
de resten van het ongeveer 20 jaar geleien gestrande
vaartuig ,jHïldebrand" te voorsehijn gekomen. Met snij-
apparaten worden de stukken losgebrand, daar deze ijzer
resten anders wellicht tijdens het aanstaande badseizoen
gevaar zouden kunnen opleveren.
Je werkzaamheden aan het viaduct in Rotterdam-Zuid, dat als onderdeel van den weg van de Maastunnel naar den nieuwen rijksweg naar Dordrecht wordt gebouw<1 hebben
een vlot verloop. Een kijkje op het groote platform, dat zich bij het Feijenoordstadion in aanbouw bevindt.
uit Boekarest, Boetenko
(staande in het midden) legt tegenover Italiaansche
journalisten te Rome een verklaring af na zijn plotselinge
verschijning aldaar.
I BALI EN DE BALINEEZEN
Ook hier reeds acht geordende
gemeenten
XI
Reeds sedert meer dan honderd jaar
heeft het Nederlandsch Bijbelgenootschap
taalgeleerden in dienst, die aan de uni
versiteit een bijzondere opleiding voor de
bestudeering der Indische talen gehad
hebben. Door deze taaiafgevaardigden
worden de nog onbekende talen bestu
deerd en als vrucht van hun arbeid ver
schijnen dan ten slotte de vertalingen
van den bijbel in de door hen bestu
deerde talen.
Uit den aard der zaak wonen deze taai
afgevaardigden op afgelegen posten, omdat
het hierbij hoofdzakelijk gaat om de tot dus
ver nog niet onderzochte talen. Zoo wonen de
huidige taaiafgevaardigden in Midden-
Celebes, op Soemba, op Nieuw Guinee en op
Baili. Deze verschillende plaatsen liggen vele
dagreizen uiteen. Daardoor kon er van per
soonlijk contact tusschen de taaiafgevaardig
den tot dusver geen sprake zijn. Toch was
zulk persoonlijk contact tusschen deze bijbel
vertalers zeer gewenscht, opdat zij hun er-
Varingen bij het vertalen van den bijbel in
talen waarin voor de meeste christelijke be
grippen zelfs de woorden ontbreken, konden
ffgsi 3 BOS Co.
OLDENZAAL
WERKMANS- EN
BEDRIJFSKLEDING
DE ALLERBESTE AFWERKING
EN TOCH
HET LAAGST IN PRIJS
BLIJVEND MOTVRIJE
VLOERBEDEKKING
ITRICOTFABRIEK
GEBRS. DE WIJS N.V.
TILBURG
Specialiteit in de bekende Socce&iot
KRIMPVRIJE tricot wollen ondergoederen
uitwisselen en opdat zij met elkanders bevin
dingen winst konden doen. De reis van den
algemeenen secretaris van het Bijbelgenoot
schap bood nu een goede gelegenheid hen
daartoe eens bijeen te brengen. Buitendien
werd in dien tijd ook gehouden het Bali-
congres van het Java-instituu/t, welk congres
ook bijna alle andere vakgenooten, die in
gouvernementsdienst in Indië werkzaam zijn,
verzamelde. Zoo werd besloten om ook op
Bali te vergaderen en wel onmiddellijk na
afloop van dat congres, zoodat de taaiafge
vaardigden odk dat congres konden bijwonen
en aldus het persoonlijk contact onderhouden
met al hun wetenschappelijke vakgenooten.
Tevens bood dit verblijf van twaalf dagen
op Bali een welkome gelegenheid om dit zoo
interessante eiland nader te leeren kennen.
Het congres van het Java-instituut was er
ook geheel op ingesteld om de deelnemers in
den kortst mogelijken tijd zooveel mogelijk
te laten zien niet alleen van het vele moois,
dat Bali biedt, maar ook van de gewoonten
en feesten der bevolking.
Mooi is Bali zeer zeker. Een paar maal
zaten wij op de hoogte van de pas bij Kinta-
mani, waar men op een vijftienhonderd meter
hoogte de vlakte diep onder zich heeft met
het kratermeer rechts en den hoogen kegel
van den krater tegenover zich. Aan zulke
mooie plekjes is Bali rijk en dat zou reeds
een bezoek aan het eiland wettigen.
"Daarbij echter zijn de Balineezen een kunst
zinnig volk, dat zich vooral ook in zijn tem
pelbouw heeft uitgeleefd, terwijl ook op het
gebied van de beeldhouwkunst veel moois te
bewonderen valt. In de korte dagen van het
congres was er zooveel te zien, dat op het
laatst het oog inderdaad moe werd van het
kijken, want niet alleen gebouwen, schilde
ringen en beelden waren er te zien, maar als
in een kaleidoscoop trok het geheele Balinee-
sche leven aan de deelnemers aan het congres
voorbij. De verschillende Balineesche zelfbe-
stuurders hadden ten behoeve van het con
gres uitvoeringen georganiseerd waardoor
men binnen enkele dagen een overzicht kreeg
van vrijwel alle dansen en verdere voorstel
lingen waaraan het Balineesche leven zoo
rijk is. Het was een bont tafereel van veels
zins oude Balineesche gebruiken, dat aldus
aan de bezoekers voorbijtrok.
Naast deze voor het congres opzettelijk ge
organiseerde voorstellingen was er echter
gedurende het vrij langdurig verblijf ook
ruimschoots gelegenheid om het gewone Ba
lineesche leven van allen dag gade te slaan.
Ook den oppervlakkigen beschouwer moet
het daarbij treffen hoe religieus het leven
van den Baliër georiënteerd is. Wanneer men
elders door Indië reist, dan heeft men heele
streken, waar de reiziger van de religie van
het volk niets bemerkt. In goed Mohamme-
daansche streken als West-Java is dat reeds
eenigszins anders, omdat dan vaak de be
dienden bij het in dienst treden zeggen, dat
zij gewoon zijn de dagelijksche gebeden op de
bepaalde tijden te houden, maar verder be
speurt men er in het gewone publieke leven
weinig van. Op Bali is dat anders. Wij waren
er nog geen uur of wij kwamen reeds „een
zingende tempeloptocht tegen. Gedurende ons
verblijf verstreek er geen dag, dat wij niet
eens of meermalen hetzelfde hoorden of
zagen. Ieder dorp en iedere familiegroep
heeft zijn tempels, die geregeld onderhouden
worden. En iedere tempel heeft zijn verjaar
dagen, die gevierd worden. En dan zijn er
nog de oogstfeesten, die in de tempels ge
houden worden. Zoo hangt het geheele Bali
neesche leven van religieuze feesten aan el
kander. De Baliërs zijn een opgeruimd volk
en zij lachen gemakkelijk en graag, wat zij
trouwens met de Soendaneezen en meer In
dische volken gemeen hebben. Zoo past deze
heele kringloop van feesten ook wel bij hun
Daarbij zijn zij zeer gastvrij. Ook de
vreemdeling is welkom in hun midden.
Een der Balineesche gebruiken is bet
vijlen der tanden, wanneer een jongen of
een meisje ongeveer vijftien jaar is. Dan
het voor de familie en voor het geheele
dorp groot feest. Zoo gingen wij kijker
in een dessa, waar de tanden van eenige
jongens en meisjes gevijld zouden worden.
Het was een welgestelde familie en er
waren eenige honderden menschen op
het feest. Wij werden dadelijk gastvrij
verwelkomd en konden op het feest
blijven zoolang als wij wilden. Van deze
gastvrijheid maakt het vreemdelingen
verkeer een druk gebruik om overal de
feesten te gaan bezien.
Naar het mij voorkomt zal dit op den duur
de ondergang van het natuurlijke Balinee
sche leven beteekenen. Wanneer men als
gezin in de gewijde omgeving van een tempel
zijn bloemenoffers gaat brengen of zijn oogst
feest vieren, dan wordt dat wel heel iets
anders, wanneer men dat niet doen kan zon
der dat tientallen vreemdelingen zich daarom
heen verdringen en alles willen photografee-
ren. De steeds wassende stroom van touristen
die het Balineesche religieuze leven als een
wonderlijk verschijnsel komen bezien, zal op
den duur noodzakelijkerwijze de grondslagen
ervan ondermijnen. Daartoe draagt het on
derwijs mede bij. Een jongen, die een H.B.S.
op Java neeft afgeloopen, staat vanzelf
anders tegenover dit aiJes dan zijn vader, die
geheel binnen de Balineesche gewoonten
opgevoed. Het kan moeilijk anders dan dat
vreemdelingenverkeer en gouvernementson-
de'wijs met het daardoor ingeschakeld wor
den in net wereldverkeer en met de vele
nieuwe ideeën en moderne denkbeelden, die
aldus geregeld Bali binnenkomen, binnen af-
zienbaren tijd in het Balineesche leven groote
veranderingen brengen. Ten opzichte van de
kunst kan men dat reeds voor oogen
Het Balineesche houtsnijwerk was zeer kunst
zinnig. Maar het groote touristenverkeer
vraagt massaproductie tegen lage prijzen. In
de' laatste jaren is die dan ook gekomen.
Maar wat vroeger een individueel kunstpro
duct van een begaafd Baliër was, is nu als
het ware een fabrieksartikel geworden.
Bij al de nieuwe invloeden, die van buiten
af Bali overstroomen, is er één invloed, dien
men wenscht te weren. Voor de zending is
Bali gesloten. Maar natuurlijk is er wel vrij
heid van godsdienst. En dan kan men wel een
eiland als Bali voor de georganiseerde
ding sluiten, maar ook zonder deze kan het
Christendom zioh verspreiden. Zoo kreeg
Baliër een blaadje in handen, waarop eenige
woorden stonden, die hem rechtstreeks in de
ziel troffen. Hij droeg het blaadje altijd bij
zich. Ten slotte ontmoette hij iemand, die
hem wist te zeggen, dat die woorden teksten
uit het Nieuwe Testament waren. Zoo werd
hij lid van de christelijke kerk. Een ander
kreeg het Evangelie van Lukas in handen en
de lezing daarvan bracht hem tot de kerk
Weer anderen ontmoetten colporteurs. En
zoo langs allerlei wegen ontstond een christe
lijke groep. Sommige Baliërs kregen de op
leiding tot voorganger in de zendingsscholen
te Makassar en te Malang. En van de eene
groep naar de andere groeide de christelijke
gemeenschap, zoodat wij bij ons bezoek
Bali reeds acht geordende gemeenten vonden
met tezamen bijna duizend zielen. Van het
grootste belang is het nu, dat deze jonge ge
meenten zoo spoedig mogelijk een vertaling
van het Nieuwe Testament in hun eigen taai
ontvangen. Zoo is het Bijbelgenootschap daar
mede druk bezig en de bijbelsche verhalen
van het Oude en het Nieuwe Testament als
mede het Evangelie van Johannes zijn on
langs reeds in het Balineesch verschenen.
Zoowel des Zondags als op een der andere
dagen hadden wij de gelegenheid enkele dezer
gemeenten te bezoeken en met de voorgan
gers kennis te maken, waarbij wij van de
leiding dezer gemeenten een goeden indruk
ROFFELRIJMEN
ZEER JUIST
WU schamen ons volstrekt niet vo
het gewaad der nationale ontwape
ning. dat wtj gedragen hebben, toet.
de politieke weersgesteldheid onein
dig gunstiger was dan na En wat
de zoogenaamd revolutionaire cltater
hetreft, zfl konden slechts dienen om
de regeering op te stoken
Arb. Pers.
De roode heer en doen precies
Of zij alleen maar weten
Wat aan de landsverdediging
Mag worden toegemeten.
Zij wilden den Minister en
De Kamers decreteeren
Wat men voor de verdediging
Des lands mag declareeren.
En is men dat niet met hen eens
Dan komen ze vertellen:
Men blijkt op steun van 't roode deel
Des volks geen prijs te stellen!
De heeren Lohman en Briët
Zijn daar niet van geschrokken
Maar tegen deze snoeverij
Eens flink van leer getrokken.
Zij hebben rood het recht ontzegd
Den martelaar te spelen
En op dit hoogst gewichtig stuk
De lakens uit te deelen.
Zij hebben der ontwapenaars
Betoogen scherp bestreden
En recht en slecht tot hen gezegd:
Ach, denk aan uw verleden!
Natuurlijk krijgt de proletaar
Niet in zijn blad te lezen
Hoe breed en diep, maar ook hoe raak
Naar feiten werd. verwezen:
Een heel klein hoekje van de krant
Vermoffelt de „verslagen"
En trots komt men m 't overzicht
Met roode bluf gewagen:
„Wij schamen ons volstrekt niet voor
't Gewaad der defaitistenJ"
Zeer juist! Dat is iets dat Briët
En Lohman heel goed wisten!
(Nadruk verboden)
LEO LENS
De nieuwe nummerborden
De regeeringspersdienst meldt:
Naar wij vernemen is omtrent de nieuwe
modellen voor nummerborden van motor
rijtuigen nog niets beslist en evenmin -i
trent den datum van invoering daarvan.
Deze datum zal in elk geval tijdig worden
gepubliceerd.
De steunactie voor Artis
Het Artis Reddingscomité deelt mede de
eerste honderd duizend gulden te hebben
bereikt.
il goede verwachting zet het zijn actie
iate van Artis voort. Postrekening 321500
kregen. Gemakkelijk hebben zij het zeker
niet en het heeft meer dan een der leden
onterving en verlies van zijn goederen gekost.
Maar pioniers hebben het nooit gemakkelijk
gehad en met opgewektheid arbeiden de jonge
;emeenten verder aan de verbreiding van het
Evangelie.
Dr. H. C. RUTGERS
X stond in ons blad van 15 Februari.
N.V. HOUTH. v.h. P. ROT Cz.
WESTZAAN
AMSTERDAM 's-GRAVENHAGE
SPECIALITEIT voor
UJKS-en DIRECTIEBOUW
P. VAN RIJTHOVEN
Telefoonnummer 2592
ACADEMISCH ARCHITECT
KERKEN- EN GESTICHTSBOUW
Burgem. Grothestraat 27, SOEST
Prinses Beatrix-fonds
Het bestuur van he. Prinses Beatrix-
fonds deelt meoe, dat reeds een groot
aantal giften in dit fonds werd gestort,
waaronder een belangrijke gift van
Prinses Juliana.
In het geheel werd reeds bijna 7000
bijeen gebracht.
Kazernebouw te Breda
Er zullen nog dit jaai te Breda naar alle
waarschijnlijkheid twee nieuwe kazernes
verrijzen en wel op de Gasthuisvelden en
op het terrein van ae tegenwoordige Chassé-
kazerne. Laatstbedoelde kazerne zal plaats
bieden aan ca. 250 personen, behoorende tot
de troepen die de grensbeveiliging voor hun
rekening moeten nemen. In de andere ka-»
zerne zal artillerie worden ondergebracht,
Het Bosscha-instituut
voor Leprozen
Door den gepensioeneerden kapitein van
het K.N.I. leger, D. Roelofsma en G. van
Loghem is den Minister van Koloniën een
schrijven gezonaen, met verwijzing naar een
bijna twee jaar geleden aan de Tweede Ka
mer gezonden adres waarin hervatting van
de lichtbehandeling voor Leprozen te Plan-
toengan gevraagd werd.
Door ambtenaren van den D.V.G. is de
lichtinstallatie in het Bosscha instituut te
Plantoengan, die gedurende 3 jaren een niet
te onderschatten verlichting voor het lijden
der leprozen gaf, .«nttakelo, althans on
bruikbaar" gemaakt voor het doel. waar»
voor ze geschonken was.
Hervatting der lichtbehandeling stuitte af
op geen medewerking der Indische regeering
terwijl bij aanroeren van deze zaak steeds
de zaak waar het om gaat werd ontweken.
De Tweede Kamer benoemde een commissie
deze kwestie nader in studie te nemen,
welke commissie 5 Oct. jl. een verslag uit
bracht. waarin zij tot de conclusie kwam,-
c.at inderdaad onrecht was gepleegd jegens
de Bosscha schenking. Dit bad tot gevolg
dat ook de Indische regeering een commissie
benoemde welke reeds rapport moet hebben
uitgebracht naar de berichten luiden.
Genoemde heeren. die moeite noch kosten
ontzien om de zaak tot een voor de leprozen
gunstig eindg te brengen vragen nu een afj
schrift van het Indische rapport of althans
gelegenheid het te mogen lezen.