NATIONAAL VREUGDEBETOON
De Nationale Feestdag ter
eere van de geboorte van
Prinses Beatrix
Groote dankbaarheid en
geweldig enthousiasme
WOENSDAG 2 FEBRUARI 1938
TWEEDE BLAD PAG. 5
Rotterdam, 3 Februari
Wat een feest, wat een feest!
Waarlijk, Rotterdam kende gisteren zichzelf niet meer. De geheele
bevolking was uit het evenwicht gebracht.
Waar men ook kwam, overal blijde, opgeruimde, met Oranje getooide
menschen, die haast niet wisten, hoe ze hun vreugde zouden uiten.
Maar juist omdat ze dat niet wisten, was het zoo geweldig, zoo
spontaan en zoo eerlijk, dit feest van de bewoners der Maasstad. Na zóó
lange spanning zóó n heuglijke tijding, een tijding, die men sinds 1909
niet meer gehoord had, daarop móest wel een geweldige reactie volgen.
Die reactie ze was haast even stormachtig als de windvlagen, die
de deugdelijkheid der versieringen schenen te beproeven. In de binnen
stad was het om half drie al vol van feestvierende menschen, vooral
jonge menschen, die getrokken werden door het Volkszanguur in de
Beurs, dat weer van een ongekende spontaneïteit was, door het Concert
op den Coolsingel, door de muziek van rondtrekkende corpsen, of alleen
maar door de behoefte om in heel grooten getale bij elkaar te zijn, als
het ware om z'n vreugde te uiten. Want bij gelegenheden als deze, dan
trekt het meerendeel van de Rotterdammers naar de binnenstad.
's Avonds, toen alom een vreugdevolle verlichting straalde, was het al
spoedig zoo, dat men zich bijna niet meer bewegen kon, vooral op den
Coolsingel, waar een grootsch déflié van tal van vereenigingen en
corporaties werd gehouden, een schouwspel, dat nooit aan kleur en
fleur zal verliezen en ook nu weer buitengewoon aantrekkelijk was. En
daarna heeft een duizendkoppige menigte met elkaar gezongen onder
leiding van de populaire mevr. Grimberg—Hugser, zooals er maar
zelden, misschien nog nooit in Rotterdam gezongen is.
De feestvieringen in Rotterdam hebben een eigen cachet en eigenlijk
lijken ze altijd weer op elkaar. Maar toch is het altijd weer nieuw en
altijd weer mooi!
Het Zanguur in de Beurs
Waarmee zouden we een opsomming van
Tde gebeurtenissen van gisteren anders be
ginnen dan mie.t .het Zanguur in de Beurs,
georganiseerd door de Nederlandsche Ver-
eeniging voor den Volkszang, af deeling Rot
terdam?
Indien ergens, dan is daar immer sprake
|van enthousiasme en vaderlandsliefde!
Natuurlijk had mevr. Grimberg-
Hu y s e r weer de leiding en zorgde de Rot-
terdamsche Harmonie, directeur A. H aan-
stra, voor het instrumentale gedeelten.
Even natuurlijk was er weer zoo veel be
langstelling, dat een uur vóór den aanvang
reeds een lange file van wachtenden zich
had verzameld voor de deuren. Omstreeks
drie uur reikte de rij dan ook al tot aan de
Groote Markt, zoodat niet allen toegelaten
konden worden. Wie het eerst komt......
In het Beursgebouw was het ook, lang
yoor het officieele begin om half vier, al
feest Er wrerd braaf gezongen en geyelld,
gedanst en gejubeld, waarbij vooral het
„Slaap kindje, slaap" zeer in den smaak
bleek te vallen
Doch als de populaire, altijd vriendelijke
dirigente het met groen omlijste podium be
stijgt en hartelijke ovaties in ontvangst
heeft genomen, dan is ook ieder vol aan
daoht en plechtstatig wordt het aloude Wil
helmus ingezet, jubelend en blij.
Dankend klinkt het schoone „Lof zij den
Heer" door de groote ruimte. Lovend het
„Wilt heden nu treden". En als wat later
wordt aangeheven: „Al is ons Prinsesje nog
jzoo klein", het toepasselijkste lied dat
men zioh maar denken kan, dan kent de
geestdrift geen grenzen meer en dansend en
zwaaiend wordt het aardige liedje tot drie
maal toe herhaald. Een eindeloos gejuich
barst aan het einde los.
Danhet Stedelied ,,'k Heb u lief, Rot
terdam". Den eersten keer ging het wel wat
aarzelend, maar den tweeden keer, toen
plots de muziek ophield, werd er geen oogen
blik meer geaarzeld en werd lustig doorge
zongen. Juichend en vol overtuiging kwam
nog
Nogmaals werd herhaald: „Al is ons Prin
sesje nog zoo klein". En daarop werd het
programma weer voortgezet met de overige
nummers, tot tenslotte kwam het „Naar
huis". Dit moest niet al te letterlijk opgevat
worden, want dat lang niet ieder onmiddel
lijk uit de Beurs naar huis gegaan is, dat
staat vast. Is de napret van het Zanguur
soms niet even aardig als het zingen zelf?
Nee. eerst nog eens jubelend en springend
een eind door de stad wandelen en dén pas
„naar huis!"
Carillonspel, concert en verlichting
Gm twee uur gingen de klokken van het
carillon w,eer hun schoone klanken over de
feeststad strooien, de menschen naar den
Coolsingel roepend. Toen er heel wat men
schen waren, kwamen er ookvele poli-
tie-agenten. Niet alleen om de orde te hand
haven er gebeurde niets wanordelijks
maar om ook een concert te geven. „Her
mandad" kwam op het bordes van het Raad
huis nationale en populaire liederen spelen
en was het ook wat friscih en winderig, de
Oranjeliefde verwarmde de harten
waren er heel veel belangstellenden om te
luisteren en mee te zingen.
Ook op andere plaatsen in de stad was 't
zeer vol van Oranje-wandelaars. Op de
Hoogstraat bijvoorbeeld kon men zoo nu
en dan slechts voetje voor voetje vooruit
komen. Hetgeen echter heel niet deerde,
want iedereen had immers de tijd!
Om half zes werd het nog v
0|p dat tijdstip werd immers de verlichting
ontstoken. Hoewel we hierover gisteren
reeds schreven, wordt de verleiding om ze
nog eens te beschrijven ons bijna te sterk.
Het was feëriek. In dit enkele woord willen
we alles samenvatten.
De vuurwerken, die omstreeks deze tijd
werden afgestoken, wel, daar zouden we
hetzelfde van willen zeggen. Zoowel bij het
Museumpark als aan het Afrikaanderplein
hebben zeer velen genoten van het schouw
spel van licht, dat daar geboden werd Ten
slotte, de fakkelboomen, die om acht uur
ontstoken werden waren wonderlijk schoon!
Taptoe en défilé voor het
Raadhuis
Het hoogtepunt van de feestviering werd,
als altijd, in de avonduren bereikt. De voor
bereidingen daarvoor begonnen al vroeg.
Omstreeks 7 uur gingen de Linker Maas-
■-bewoners. die aan het défilé zouden
deel nemen, zich aan het Afrikaanderplein
verzamelen. De overigen' kwamen tegen 8
uur bijeen in de Boompjes en omgeving.
De duizenden, die naar dit alles wilden
kijken en luisteren, hebben zich al vroeg
een plaatsje gezocht op den Coolsingel,
waar een groote poütie-macht de afzetting
moest handhaven. Wat aardig al die politie-
paarden met Oranje strikken aan het hoofd
stel!
Het werd hier in het centrum als-maar
voller en omstreeks half negen kon men
over het algemeen maar het beste blijven
staan waar men eenmaal stond. En wie niet
te dicht in de buurt van een hoek stond,
had ook stellig geen last meer van den kou
den wind!
De taptoe
Even na half negen werden de halzen ge
rekt en hier en daar werd tot stilte ge
maand. Op het balcon van het Raadhuis
waren inmiddels het college van B. en W.
de raadsleden en wat genoodigden versche
nen, in afwachting van de dingen, die ko-
zouden. En zie. daar waren de keurige
tamboers en pijpers van de Mariniers, die
ip de hun zoo eigen boeiende wijze een tap
toe kwamen ten gehoore brengen.
Dat is altijd iets zeer bijzonders en zoo
was het ook nu. Jubelend en smeekend
klonken de fluiten, zwaar roffelden de trom
mels en in gespannen aandacht luisterde 'i
duizendkoppig publiek. Een klaterend ap
plaus was -het loon van de wakkere muzi
kanten, die welhaast onmisbaar geworden
zijn op een feestdag in de Maasstad.
En dan.het défilé
En dan begint het défilé.
In eindelooze stoet komen ze daar aan, de
duizenden, die in verenigingsverband hun
hulde komen betuigen. Vlaggen, vaandels
en muziek, gejuich en gezang kondigenhun
komst aan. Een eindelooze rij is het, die
voorbij het Raadhuis komt trekken, even er
voorbij omzwenkt en opgesteld wordt voor
het bordes en in de omgeving daarvan.
Want zoovele duizenden kan men niet
enkele vierkante meters grond bij elkaar
en Postkantoor op den Coolsingel te Rotterdam in floodlight
Er woei een gure wind over den breeden
Coolsingel en natuurlijk juist het hevigst op
de open ruimte voor het Raadhuis. Gevolg
daarvan was, dat de vaandel en vlaggen
dragers het wel heel zwaar te verduren kre
gen, want ze moesten er juist pal tegenin
worstelen. Werkelijk, worstelen. Drie sterke
mannen waren soms niet in staat den strijd
tegen den wind vol te houden. En wat zul
len al de leden van die vereenigingen, die
defileerden in een linnen of katoenen blouse
het koud gehad hebben. Maar wat deert dat,
als het hart warm is van Oranjeliefde.
Het schouwspel, dat dit voorbijtrek
ken opleverde, was weer fantastisch.
Een bonte zee van vlaggen en vaandels,
een schittering van koperen en nikkelen
muziekinstrumenten, dat alles gevat in
de omlijsting van een Coolsingel, die één
en al Oranje leek, waarlijk, het was
iets, dat men niet licht vergeten zal.
Voeg daarbij nog de vroolijke drukte, de
toejuichingen en de zich steeds weer met
elkaar mengende tonen van de verschil
lende muziekcorpsen en het zal begrijpe
lijk zijn, dat we niet overdrijven als we
zeggen, dat het volle uur, dat het défilé
duurde, spoedig voorbij was.
Een leuk gezicht was ook het telkens hoog
opvlammende, aanhoudende blitz-licht der
filmoperateurs en fotografen, die een plaats
je gevonden hadden op het gestoelte, waar
op mevr. GrimbergHuyser straks de diri-
geerstaf zou zwaaien over een ongekend
groot koor.
Rede van den Burgemeester
Terwijl de laatstvoorbijgetrokken vereeni
gingen zich nog opstelden, begaf de burge
meester, Mr. P. Droogleever Fortuyn
zich van het bordes naar de Burgerzaal,
waar de microfoons van de N.R.C.V. en de
P.H.O.H.I. al gereed stonden, tot het houden
van een toespraak, die door middel van ge
luidversterkers, buiten overal te hooren was.
Zijn rede aanvangende, zeide de burge
meester, dat h,ij met groote voldoening ge
constateerd had, in hoe grooten getale de
Rotterdammers opgekomen waren om met
elkaar den nationalen feestdag te viei
Duidelijk hebben zij getoond hun meele-
met de blijde gebeurtenis, zij hebben wel
diep de nationale vreugde gevoeld.
Spr. herinnerde zioh hoe den vorigen dag
de eerste tonen van de kerkklokken weer
klonken, hoe de voorbijgangers elkaar aar
zelend aankeken, om vervolgens naar den
toren te zien, of daar haast een vlag ge-
heschen werd. Doch toen ook de booten in
de haven hun geluid deden hooren, begre
pen zij en drukten elkaar de hand.
Weldra kwamen velen, vooral jongeren,
naar het stadhuis, om daar spontaan uiting
te geven aan de groote vreugde, die ni
eens gekomen was. Nu zijn we aan den
avond van den nationalen feestdag gekomen
en allen voelen mee wat dit blijde gebeuren
Feestdrukte op den Coolsingel te Rotterdam
.voor Nederland beteekent. Wij verheugen
ons lr: de geboorte van dit nieuwe Prinsesje
en onze bede is, dat het gezegend en ge
spaard mag blijven, om opgevoed te worden
volgens de oude tradities van het Huis van
Oranje.
Spr. besloot met de bede, dat God het Ne
derlandsche volk moge zegenen en stelde
volgens voor om onze nationale hymne
aan te heffen.
En daar klonk in den laten avond uit zoo
vele kelen het „Wilhelmus'' en het „Mijn
schilt ende betrouwen", plechtig en indruk
wekkend, als een belofte van trouw.
Toespraak Mr A. van der Hoeven
De voorzitter van het Rotterdamsch Co
mité tot Behartiging van Nationale Belan
gen, Mr. Abm. van der Hoeven, kreeg
vervolgens het woord. Hij zeide met ver
heuging. dat onze Prinses nu moeder is,
zoodat de Oranjeboom voortbloeit. En Ne
derland is daar gelukkig mee. Nederland
liefhebben is Oranje liefhebben, zoo vervolg
de Spr. En daarom vragen we eerbiedig den
Gever van alle goede dingen: Zegen ons
vorstelijk gezin. Ziin geluk zal strekken tot
heil van ons volk, tot in lengte van eeuwen.
Het was treffend in de Burgerzaal als
antwoord op de woorden van den grijzen Mr
v. d. Hoeven het gejuich der tjenduiziendem
op den Coolsingel te hooren.
De korte toespraak van, den voorzitter van
Rotterdams Comité kon woord voor woord
worden verstaan, dank zij de geluidsverster
king.
Jammer genoeg is echter van de rede van
den burgemeester niets naar buiten door
gedrongen; te voren was er reeds storing
geweest doordat genoodigden op het balcon
op de draden der geluidsinstallatie trapten,
Gezang en vreugdedansen
Met groot gejuich werd de komst van
mevr. GrimbergHuyzer op haar hoogen
„troon" begroet Onvervaard heeft zij ook
nu weer in de striemende koude het zang-
lievend Rotterdam aangevoerd en aange
vuurd.
Eerst: het Wilhelmus, meegezongen door
allen, het altijd weer treffende oogenbiik
wanneer al wat geüniformeerd is ir
houding vliegt en de burgerij het hoofd
ontbloot.
Koralen, feestliederen, ze volgden elkaar
voorgespeeld door de Rotterdamsche Har
monie en door andere corpsen in onafg;
brok/en rij en de jubel scheen geen einde
te kunnen nemen toen „Al is ons Prinsesje
nog zoo klein'' gezongen werd.
Het défilé ging daarna onder schetterende
tonen der muziek uiteen, maar het Aubade
koor bleef met Rotte's Mannenkoor; zij zon
gen nog schoone liederen en langzamer
hand steeg de feestvreugde ten top, toen
allerlei populaire wijsjes werden aangehe
ven en men dansend en jubelend alls e«n
deinende menigte rondom den dirigeersloel
kringen ging maken.
Dat was het sein voor algemeene ronde
dansen, die werden voortgezet toen de af
zetting werd opgeheven en heel Rotterdam
in lange slierten over den Coolsingel host-
Hoe lang dat duurde?.... tot heel vroeg
in den morgen!
„FEESTROES"
IN DE RESIDENTIE
Eindeloos geslenter
door de binnenstad
Café's en Trams
in een moeilijk parket
's-GRAVENHAGE, 2 Febr. Doordat de
ballonvlucht in duigen viel en de stervlucht
met sportvliegtuigen naar Ypenburg even
min doorgang kon vinden had de Residen
tie haar bewoners eigenlijk niets aan te
bieden op den Nat. Feestdag. Zeker, er was
een zangmiddag in K. en W., doch die
duurde slechts een uur en strekte zich tot
niet meer dan 1500 Oranjeklanten uit en
dan hadden we ook nog een betooging van
Haagsche jongeren op het Binnenhof, even
eens van een uur. Maar daarmee' was het
feestprogramma dan ook totaal uitgeput.
Er bleef, dus niets anders over dan dat
de Hagenaars elkander maar zoo'n beetje
gingen vermaken.
Ondanks het feit, dat er een scherpe
wind stond waren duizenden weer naar de
binnenstad getrokken omdat men toch
moeilijk achter de kachel kon blijven zit
ten. Eenmaal in de binnenstad aangekomen
bleef er echter weinig anders over dan wat
rondslenteren tot men niet meer kon,
waarna dan in de café's wat verpoozing
werd gezocht.
Gouden dag voor café's en tram
Deze hebben hierdoor een dag meege
maakt die voor hen wellicht eenig in de
historie zal blijven. Het was overal zóó vol,
zóó afgeladen, dat het publiek herhaalde
lijk er genoegen mee moest nemen zijn
consumptie in den ingang te gebruiken.
Wie ook een gouden dag beleefde dat was
de veel gesmade tram. die herhaaldelijk
haar wagens van het begin tot het eind
punt (de city dan wel te verstaan) linea
recta door liet rijden omdat men onderweg
wel gaarne wat passagiers had gespuid
doch er in geen geval aan denken kon
nieuwe klanten bij te laden.
En intusschen wandelde men buiten
maar lustig rond, alsmaar rond, van de
Groote Marktstraat naar het Spui, van het
Spui naar den Hofweg of door de Spui- en
Vlamingstraat, of door de Passage en de
Veenestraat, om dan via den Kneuterdijk
een bezoek te brengen aan den Vijverberg,
het Voorhout, het Plein en de Heeren
gracht. Daar er overdag uiteraard geen
verlichting te genieten viel en groenversie-
ringen te gering in aantal waren om de
aandacht te boeien, bleef het bij gezellig
babbelen, oude kennissen ontmoeten en...
ja en verder eigenlijk niets meer. Want
Den Haag kan wel enthousiast voor den
dag komen, maar feestvieren in den eigen
lijken zin van het woord moet men nog
leeren.
De kunst van feestvieren
Wanneer we hierboven dan ook gewagen
van een Feestroes in de Residentie, dan
moet men die roes ook met een korreltje
zout nemen. Van een ware feestroes viel
maar weinig te bekennen. Of men moest
er de vroolijkheid onder verstaan die de
clubjes scholieren maakten toen de avond
eenmaal gevallen was en daarmee de moed
om zich eens wat te geven eindelijk kwam
opdagen. Want toen de illuminatie een
maal ontstoken was kreeg de deftige Hof
stad wel een ander karakter. Men kwam
wat los, durfde, als den vorigen avond
gelukkigl de voeten weer eens van den
grond te laten gaan en bracht zoodoende
toch nog wat afwisseling in het eentonige
gekuier, dat we nu zoo vele uren hadden
aanschouwd.
Hoe later het werd, hoe beter de vrees
om vooral toch niet dwaas te doen, over
wonnen werd. Op het laatst zagen we ze
weer hossen en springen, maardank
zij de jongelui, die van standing en zoo
nog niet afweten althans dit begrip voor
deze gelegenheid in den wind sloegen......
WAARDIGE VIERING
TE UTRECHT
De vierde stad des Rijks is niet achterge
bleven in het feestbetoon ter viering van de
blijde geboorte der Prinses. Onmiddellijk
het bekend worden van de blijmare wa-
i de straten vol menschen, die zingend
door de stad trokken. Des middags vond er
een jeugdoptocht plaats, om half acht een
buitengewone raadsvergadering, waar de
Burgemeester sprak en besloten werd om
telegrammen te verzenden aan het Prin
selijk Paar en aan de Koningin. Des avonds
werd een lichtstoet gehouden, waaraan
tientallen vereenigingen met duizenden leden
deelnamen. Het bleef nog zeer laat druk
de stad.
De nationale feestdag verliep veel kalmer.
Des morgens was er een dankdienst in de
Domkerk. Daarna trok de Genie door de
stad. 's Middags heeft de Postfanfare eeu
marsch door de stad gemaakt. In de zittin
gen van de Rechtbank, het Kantongerecht
en den Centralen Raad van Beroep werd
het blijde feit herdacht. Des middags was
het zeer druk op de Stadhuisbrug waar mu
ziek weerklonk uit de groote luidsprekers.
Des avonds vond een dankdienst plaats in
de (Geref.) Oosterkerk.
Het stadhuis was fraai versierd. Des
avonds was het verlicht evenals de Dom
toren, en het Postkantoor en verschillende
particuliere gebouwen. Om negen uur werd
een vreugdevuur ontstoken op het Leidsche
Veerterrein door den Rector Senatus Vete-
ranorum van het Utrechtsche Studenten
corps.
Het bleef ook gisteravond nog lang zeer
druk in de straten van zingende en feesten
de groepen.
EEN DAG VAN
BLIJDSCHAP TE ARNHEM
ie te Arnhem ditmaal
hoog opgelaaid, veel sterker dan we het bij
vorige gelegenheden hebben gezien. Nu de
spanning eenmaal gebroken was, heeft men
los en vroolijk zijn vreugde gevierd. Het
heeft zich geuit in Oranjclol, waarvan de
klanken uit de restaurants en café's luid
ruchtig de straten vulden en ook in de toe
getakelde jongelui, getooid met allerlei
dwaze, zoo niet afgrijselijke, versierselen,
die hossend en schreeuwend „echt lol" had
den.
Maar er is ook op andere wijze feestge
vierd met den diepen ondergrond van dank
aan God, Die de band met Nederland en
Oranje weer had verlengd. We hoorden dat
in de dankdiensten, die in onderscheidene
kerken gehouden werden of ook wel in de
officieele herdenkingen.
Vol muziek
De stad is zoo ongeveer heel den dag vol
muziek geweest In de morgenuren werd
een marsch van de 8e en 19e Regimenten
Infanterie gehouden, die heel wat volk op
de been bracht.
's Middags om drie uur hebben alle Arn-
hemsche muziekcorpsen muzikale wandelin
gen gemaakt door verschillende deelen der
stad en elk corps had achter zich een flink
getal jeugdige hossende menschen, die de
straten vervulden van hun juichkreten.
Officieele herdenkingen
van de geboorte van ons Vorstenkind wer
den in den morgen allereerst gehouden in
't Paleis van Justitie, alwaar de Rechtbank
in het Gerechtshof in speciale zittingen
bijeenkwam Verschillende officieele perso>
nen werden daarbij opgemerkt uit burger
lijke en militaire kringen.
De rechtbank werd gepresideerd door den
vice-president mr J. H o u w i n k, die in een
korte rede de gevoelens van de rechterlijke
macht vertolkte, ter-wijl mr J. W. T. Do'
n a t h zich namens de balie bij deze rede
voering aansloot.
Voor het Gerechtshof sprak de president
der civiele kamer mr G. v d Flier, terwijl
de deken van de Orde van Advocaten, mr
B. H. Everts, namens de balie sprak.
De ontvangst ten gemeentehuize in dea
avond van gister heeft zeer velen naar net
Duivelshuis gevoerd om aan het gemeente
bestuur de gelukwensclien aan tè bieden en
de felicitatieregisters te teekenen. Het vol
ledig college van B. en W. ontving hier
talrijke personen en afgevaardigden van cor
poraties. Men defileerde voor het college en
de stroom werd via de raadszaal naar de
trouwzaal geleid, waar verversohingen wer
den aangeboden.
De feestverlichting te Den
