1
K
i
Instantine
UIT OOST- EN WEST-INDIE
MAANDAG 31 JANUARI 1938
BUITENLAND
Geen Geneefsche steunactie
voor China
De besprekingen tusschen Litwinof, Wel
lington Koo, Eden en Delbos gehouden
over een eventueele steunactie van Genève
aan China, schijnen op niets te zijm uitge-
loopen. Genoemde diplomaten hebben ver
geefs naar contact gezocht met den Amori-
kaanschen gezant te Bern. De-ze meldde, a:ct
naar Genève te kunnen komen, daar hij
ongesteld was. Bovendien zal ook de volken-
bondsraad een dergelijk besluit niet met do
verlangde eenparigheid kimmen nemen, om
dat de Poolsche minister van buitenland-
6che zaken Beek beslist heeft geweigerd,
een resolutie van deze strekking goed te
keuren.
Ten overvloede wordt nog uit Washington
gemeld, dat de Ver. Staten t«n opzichte van
Japan geen nieuwe politiek zullen voeren.
Dit duidt er op, dat Amerika niet bereid is,
eich te voegen bij eenig plan van deze strek
king, dat te Genève zou kunnen worden
voorgesteld. China zal derhalve ook ia ce
naaste toekomst in zijn verweer tegen Japan
vermoedelijk geheel en al op eigen kraohlon
Siijn aangewezen,
Zwitserland en de volkenbond
Streven naar geheele neutraliteit
Zaterdag is te Genève een bespreking
gehouden tusschen Delbos, Eden
en M o 11 a aan een door A v e n o 1
aan deze drie ministers aangeboden
maaltijd over de Zwitsersche neutrali
teit. Engeland en Frankrijk schijnen
wel bereid te zijn tot een uitbreiding
van de verklaring van den volken
bondsraad van 13 Februari 1920 over
de Zwitsersche neutraliteit, in dien zin,
dat Zwitserland voortaan in plaats van
een gedifferentieerde neutraliteit zijn
volstrekte neutraliteit zal terugkrijgen
en toch lid van den volkenbond zal
kunnen blijven.
Delbos schijnt echter aan deze tege
moetkoming de voorwaarde te willen ver
binden, dat de Zwitsersche regeering dan
ook in de strijdvraag over de herziening
van artikel 16 volstrekt neutraal zal zijn
en niet langer de Oslo-staten in hun stre
ven naar facultatiefstelling van de econo
mische en financieele sancties zal onder
steunen.
Motta weigerde dit, zooals te begrijpen
3s, beslist. Zwitserland wil niet tot een vol
kenbondslid van minderen rang gedegra
deerd worden. Bovendien heeft de Zwitser
sche regeering het eerlijke verlangen, dat
de volkenbond zal blijven voortbestaan,
zoodat Zwitserland ook daarom in het be
lang van een gezonde volkenbondsontwik
keling zelf wenscht te kunnen medesprc-
ken in vraagstukken, die .van algemeen
yolkenbondsbelang zijn-
Egypte en de Palestijnsche kwestie
Een verzoekschrift aan den
Eritschen gezant i.
Zes en vijftig leden vam het Egyptischs
thuis van afgevaardigden en drie senatoren,
behoorende tot alle politieke partijen, heb
ben zic.h schriftelijk gewend tot den Brit-
pohen ambassadeur te Cairo.
In hun schrijven verklaren zij, dat de
Britsche politiek in Palestina het bestaan
en de individualiteit der Arabieren in ge-
Vaar brengt.
Voorts gispt het schrijven ernstig de „bu/-
jtengewoine maatregelen"; o.m. de arrestatie
(van Arabische leaders.
Het schrijven besluit met het verzoek
<len Britsohen ambassadeur het protest door
(te zenden aan de Britsche regeering
op aan te dringen, dat deze op vriendschap
pelijke wijze het vraagstuk oplost, dat .,de
Egyptenaren beschouwen als een bloedende
iwonde ia de zijde van den l6lam".
Politiepost bij Akka overvallen
Syrische terroristen In N. Palestina
Een troep gewapende Syriërs heeft bij
DVkka een overval gepleegd op een politie
post. Zij slaagden er in de agenten te over
meesteren en voerden een Arabischen koi
jporaal en acht politiomaranien met zich mee.
De terroristen hebben hun allo wapens en
munitie afgenomen en dwongen de gevan
genen te voet naar Akka terug te keeren.
De mannen moesten in ornderkleeding door
iden stroomenden regen loopen en werden
bovendien op allerlei wijzen door de ban
dieten gekweld. De korporaal werd onder
leg doodgeschoten.
Britsche troepen en eenige vliegtuigen
fcullen een strafexpeditie ondernemen.
De Spaansche burgeroorlog
BARCELONA HEVIG UIT
DE LUCHT BESTOOKT
Circa 400 dooden en
900 gewonden
Barcelona is gisteren tweemaal
hevig door de rechtsche luchtmacht
gebombardeerd. In de vroege mid
daguren stelde het roode kruis vast,
dat omstreeks 400 personen waren
gedood en 900 gewond.
Een United-Press-verslaggever, die bij dc
aanvallen aanwezig was. seinde:
„Ik zie, hoe de eerste gewonden in veilig
heid worden gebracht, steunend op de schou
ders der redders".
Ik constateer, dat een der bommen van
den tweeden aanval op een vluchtelingen-
tehuis is neergekomen. Hier waren 10S kin
deren uit Noord-Spanje ondergebracht; 23
slechts zijn er levend afgekomen. Aan ecu
groot plein zijn vijf étage-woningen inge
stort. Het geheele plein is versperd door de
puinhoopen. Het gebouw van de Vacuum
Oil Company is bij den tweeden aanval
eveneens beschadigd. Een kelder, waarin
men na de eerste'raid haastig tal van ge
kwetsten had ondergebracht, is bij den
tweeden aanval door een bom in een ravage
herschapen.
Avonds wordt het aantal dooden alge
meen reeds op 500 geschat. De mannen van
het Roode Kruis vragen links en rechts naar
gegevens, om zoo spoedig mogelijk verlies-
lijsten te kunnen samenstellen. In de poli
tiebureaus worden aUerlci voorwerpen bin
nengebracht, die toebehoord moeten hebben
aan de slachtoffers.
In republikeinsche kringen vraagt men
zich af. of dit Franco's antwoord is op het
aanbod van de regeering om het bombardee
ren van steden te staken.
Explosies in Italiaansche
kruitfabriek
Juiste aantal slachtoffers
nog onbekend
In een munitiefabriek bij Segni, alwaar
honderden Romeinsche arbeiders werken,
heeft in de ochtenduren van Zaterdag jl. een
aantal ontploffingen plaats gehad. Zesdui
zend man personeel zou zijn aan den arbeid
gegaan.
Het alarmsignaal werd gegeven door een
ingenieur, die rook zag opstijgen uit den
toren, waarin springstoffen lagen.
De directeur van de fabriek en brandweer
lieden snelden toe, doch toen men zich ge
reed maakte het vuur te blusschen, ont
ploften de springstoffen, waardoor een ge
deelte van de fabriek instortte. De mannen,
die het vuur wilden bestrijden, werden on
der het puin bedolven.
Door de ontploffing werden stukken ijzer
en steen tot op verscheidene honderden me
ters ver weggeslingerd; in het aorp Colle-
ferre sprongen de ruiten en vele muren
scheurden.
Tot nu toe werden negen lijken geborgen,
het aantal gewonden bedraagt ongeveer
tweehonderd.
De mannen van de eerste hulp beweren
evenwel, dat meer dan vijftig personen om
het leven zijn gekomen, terwijl meer dan
driehonderd werden gewond.
Roofoverval op juwelierswinkel
Twee dooden
In geheel New-York beginnen de bandie
ten weer veel driester op te treden, zooals
reeds is gebleken uit den roofoverval 'O/r
het gebouw van de International Mercantile.
Vijf bandieten hebben daarna een aanval
gedaan op een juwelierswinkel, dooh wor
den door de politie overvallen. Er omtston-J
een vuurgevecht, waarbij een roover werd
gewond en een brigadier doodelijk werd ge
troffen. Voordat iemand het kon beletten,
stond de gewonde bandiet op en maakte
den stervenden politieman met een revol
verschot af. Voorts hebben twee gangsters
voor 40.000 dollars ruwe zijde gestolen uil
een vrachtauto.
Postvliegtuig maakt noodlanding
Toestel door schip gered
Het postvliegtuig „Zephyr" van den dienst
DuitschlandZuid Amerika, dat Vrijdag
middag van Zuid-Amerika naar Bathursl
was vertrokken, moest, ten gevolge van een
motorstoring op ongeveer 400 K.M. voor de
Afrikaansohe kust een nooddaling verrich
ten. De bemanning heeft geseend, dat het
vliegtuig licht beschadigd is en niet kan op
stijgen. Aan boord is alles wel en het toestel
maakt geen water. In den nacht van Zater
dag op Zondag zal het toestel door de „Ost-
mark"', het hulpvaartuig voor vliegtuigen,
aan boord genomen worden.
Satücv(Mc witje*.
KtënCM*/
Ik wist geen raad van de zenuw
pijn. En toen ik Instantine inge
nomen had wèg was de pijn!
Onthoudt daarom
stilt en voorkomt pijnen!
BAYER
Instantine
Prijs 70 cent,
Mijnramp in Schotland
Negen arbeiders in rook gestikt
In de mijn Dumbreck in het Schotsclic
plaatsje Kil6.vth in Stirlingshire heeft een
zware brand gewoed, waarbij liegen mijn
werkers, die door het vuur waren ingeslo
ten, zijn omgekomen.
De reddingsploegen, die alles In het werk
stelden om de mannen te redden, hadden
met de grootste moeilijkheden te kampen
daar de mijn vol rook stond. Al haar arbe' J
was echter vengeefsch; toen men de inge-
slotenen had weten te bereiken, bleken allen
door den rook gestikt.
Een gangster-overval
te New York
Vier mannen bsrooven een loonkas
Te New-York heeft zich eén roofoverval
voorgedaan, welke levendige herinnering
wekt aan den tijd van de beruchte bootleg
gers. Het tooneel van den overval was een
der drukste kaden aan de Hudson. Zeven
honderd arbeiders hadden zich hier vfer-
zameld, wachtend op de uitbetaling van
hun loon.
Eensklaps verschijnt een auto op de kade
en. stopt .voor het gelouw van de Interna
tional Mercantile Cy. Vier manpen sprin
gen er uit en rennen het gebow binnen. Zij
zijn met mitrailleur gewpren gewapend.
In het gebouw zelf richten zij hun wapens
op het personeel. Korte bevelen. De ver
se.hrikte employé's worden in een lift ge
drongen en de bandieten hebben nu vrij
spel. Met de routine van het boevcnvak
plunderen zii snel de kas leeg.
Nog voor de arbeiders en de politie zich
goed en wel gerealiseerd hebben wat hier
gebeurt, zijn de gangsters er al weer in hun
auto een gestolen wagen vandoor.
Voor zoover men kan nagaan hebben zij
een buit gemaakt van 21.000 dollar.
Aardverschuivingen bij Charleroi
Huizen en spoorlijnen verwoest
Gisteravond werden terreinverschuivin
gen waargenomen in de omgeving van de
kolenmijn „Prier", gelegen op het gebied
van Courcelles, ten Noorden van Charleroi.
In den loop vaD den nacht namen de aard
verschuivingen in hevigheid toe en kregen
een bedenkelijken omvang. Het eene huis
na 't andere stortte in en tegen drie uur in
den morgen waren 25 woonhuizen vernield,
terwijl 25 andere huizen, in de nabijheid
gelegen, zoo ernstig werden bedreigd, dat
de bewoners het raadzaam achtten de
vlucht te nemen. Gelukkig zijn er géén
slachtoffers te betreuren, daar men tijdig
de bewoners kon waarschuwen.
De spoorlijn, welke het terrein van de
mijn verbindt met den spoorweg naar
Brussel, is over een afstand van ongeveer
een kilometer verwoest, zoodat de mijnwer
kers ook nog met werkloosheid bedreigd
worden. Het hoogspanningsnet is evgneens
gehavend, daar de palen ontwricht zijn.
De oorzaak van de verschuiving schijnt
o.a. te wijten aan den hevigen regenval van
de laatste dagen. Als gevolg daarvan is een
berg kolengruis met groot geraas ingestort,
hetgeen in het heuvelachtige terrein tot het
verschuiven van aardmassa's geleid heeft.
De aangerichte schade wordt op verschei
dene millioenen francs geraamd.
AUTOKAMPIOEN
De „Autokampioen" is, evenals het vorige
nummer, hoofdzakelijk gewijdw aan de R
A. I.-tcntoonstelling te Amsterdam, met ar
tikelen over de hedendaagsche auto-tecn-
niek. over den vooruitgang van de „kleine"
wagens in de laatste jaren en over de
schoonheid van lijn in moderne motoren. De
motorrijwielrubriek behandelt de nieuwste
snufjes op de R.A.I. Een artikel over „Ver
lichtingsperikelen in de bebouwde kom" be
handelt de vraag omtrent het voeren van
stadslampjes, welke vraag door den kanton
rechter te Breda in een voor den automobi
list bevredigenden zin is beantwoord. Inte
ressant is de foto-montage van dit tweede
R.A.I.-nummer.
U U reeds gebruiker van
Lunchkaas
„DRIE TULPEN"
Ze munl uit door fijne smaak,
bijzonder hooge voedingswaar-
is hoog vitamine gehalte
DE STERRIT NAAR
MONTE-CARLO
Prachtig succes voor de
Nederlandsche deelnemers
Bakker Schut wordt eerstel
De 17e sterrit naar Monte Carlo is
voor de Nederlandsche deelnemers tot
een eclatant succes geworden.
De équipe Bakker Schut—Ton—Ba-
rendrecht op Ford werd tot rallye
winnaar uitgeroepen, Lamberts Hulle-
brin-k eveneens op Ford werd No. 4 en
In totaal 17 van de 20 aankomende
Nederlanders liepen geen strafpunten
op.
Een stralende zon begroette Zaterdag de
deelnemers van den sterrit naar Monte
Carlo, die, kort voor de sluiting van de
controle, ten getale van negentig, aan het
eindpunt arriveerden.
De controle is nog korten tijd, tot onge
veer acht uur Nederlantische tijd, geopend
gebleven voor eventueele laatkomers. Tot
dezen behoorden van de Nederlanders de
equipes Van der Spek—Keizer, die met
Hansa uit Tallinn waren gestart en Mevr.
Cornelius en de heer De Beaufort, die met
D.K.W. uit Amsterdam waren vertrokken,
die tengevolge van pech beiden met eenige
uren vertraging te Grenoble aankwamen en
pas heel laat 111 den middag te Monte Carlo
arriveerden de equipe van Mevr. Corne
lius slechts een kwartier voor sluitingstijd.
De D.K.VV. was in het besneeuwde berg-
traject van den weg geraakt, hetgeen eer
paar uur achterstand kostte. Van onze land-
genooten zijn drie deelnemers uitgevallen.
De overige Nederlanders, 20 van de 23, die
den tocht aanvaaro hebben, zijn in goede
conditie gearriveerd. De drie ploegen uit
Athene, Bakker Schut, Ton—Barendrecht
met Ford, Van der Heiden—Jhr. van Linte-
Joo de Geer—Taverne met Studebaker cn
GatsonidesBlijdestein met llilman heb
ben in den Balkan, zooals reeds gemeld, be
trekkelijk weinig sneuuw, maar oes te meer
modder ontmoet. Zij wisten er zich echter
binnen den vereiachten tijd doorheen te
orstelen.
Van de strafpuntvrije drie teams uit Pa
lermo, Dr. Sprenger van Eycl^-Ir Paulen—
Ir. Driessen met Lincoln Zephyr,. Van der
Hoek—Vroom—Dauveller met Packard en
MutsaertsKouwenberg—Lamberts Hurrel-
brink met Ford, die in de Apennijnen
nig of geen sneeuw, maar in Joego Slavië
zeer slechte wegen hebben gehad, bleek de
laatste het best geklasseera te zijn.
De uit Umea gestarte daraesquipe Jnkvr.
van Vredenburgh—mej. Van Stockum—mevr.
Bauduin heeft,.na haar tegenslag in Zweden
(door het omleggen en afnemen van sneeuw
kettingen hebben de dames daar tijd ver
loren en in totaal 6S strafpunten opgeloopen)
geen verdere punten verloren.
In totaal zijn er 17 landgenooten strafpunt
vrij, buiten de klasseering voor den eersten
klassementsproef. De uitslag van deze proef
over de etappes van het klassementsproef
traject GrenobleMonte Carlo werd eerst
Zaterdagavond 'bekend. Het behoeft geen
verwondering te wekken dat heel wat deel
nemers het vereischte gemiddelde van 50
K.M. minimaal en 60 maximaal niet hebben
gehaald.
Is het weer in de uithoeken van Europa
den Rallye-deelnemers dit jaar over het al
gemeen gunstig gezind geweest, in Midden-
Frankrijk was het weer abominabel. Er viel
voortdurend regen en de nieuwe route over
GrenobloDigne heeft de beruchte laatste
loodjes wel uiterst zwaar doen wegen. Men
vergete niet, dat deze moeilijkheden moes
ten worden overwonnen door rijGers, die ten
deele reeds drie dagen en drie nachten in
touw waren geweest en met wagens, welke
daarvoor reeds het noodige te verduren
hebben gehad.
In totaal telt men 27 uitvallers, terwijl 70
deelnemers geen strafpunten hebben ge
kregen.
Van de bekende buitenlandsche rijders
zijn Trevoux en LahayeQuatresous op tijd
gearriveerd, doch de bekende equipe Schel 1—
Dreyrus is uitgevallen, Paul heeft legio straf
punten en Le Begue, den winnaar v&n ver
leden jaar. hing wegens overtreding der po
li tie voorschriften in Denemarken een dis
kwalificatie boven het hoofd.
Buitenzorg in afwachting
In verband met de a.s. blijde gebeurtenis
aan de vóór- en achterzijde van het Pa
leis te Buitenzorg een feestelijke verlichting
aangebracht.
Verder zijn de etalages van verschillende
winkels, alle scholen en vele particuliere
woningen versierd.
Op het voorerf van het Regentschapskan
toor, hetwelk ook versierd is, zijn dc mas-
n voor de volksspelen reeds aanwezig.
Ook cp tuinlieden in de tuinliedenkam
pongs van den plantentuin zijn niet achter
gebleven. Zij hebben hun woningen versierd
en een ieder tracht deze zoo mooi mogelijk
te maken, daar voor de mooiste versieringen
prijzen zullen worden uitgeloofd. Op den dag
der bekendmaking zal in die kampongs
vuurwerk worden afgestoken.
De salarissen der bestuurs
ambtenaren
Het bestuur der afdeeling Ned.-Tndië van
de vereeniging van ambtenaren van het
B.B. heeft zich volgens de Javabode tot de
regeering gewend met een rekest, naar
aanleiding der jongste salarisvoorstellen,
waarbij ae bestuursambtenaren al te veel op
den achtergrond zijn gebleven.
Er bestaat veel kans, dat de controleurs,
die de geschiktheid voor ass. resident heb
ben, na een bepaald aantal jaren in een
hoogere salarisschaal zullen worden ge
plaatst. waardoor zij hooger worden bczol
digd dan de overige academici.
Eveneens is het waarschijnlijk dat men
vlugger zal zijn met de plaatsing van ass.-
residenten in de le klasse van dezen rang.
Op deze wijze zou althans aan een deel
der bezwaren worden tegemoet gekomen.
a Omdat de voetzoekers
>5 afgingen
Een Oranje-feest dat niet
meer viel te stuiten
Ergens in het Zuid-Malangsche. nl.
v> in het plaatsje Gondanglcgi. gebeur-
5 de het, zoo vertelt de „Oost hoek bode".
4 In deze dagen van nerveuse Span
je ning en verwachting van de Blijde
v> geboorte van een nieu>ve Oranje-telg,
4 ontstaan allicht vergissingen en mis-
X verstanden.
v Zoo kon het geschieden, dat een
X paar oagen geleden simpele mert-
<2 jongschoten te Gonrlanglegi werden
aangezien voorde vuur en don-
v> der vlammende en brakende vuur-
X monden van Malang.
X De toedracht van dit hoogst ver-
X ma kei ij ke geval was zoo:
Een brave Chineesche tokohouder
v> had nog een voorraad mertjons (voet-
X zoekers) over. welke hem vergund
4 werd af te knallen.
X Aldus geschiedce, doch de zware
scholen brachten het dorpje in rep
a en roer; bliksemsnel verspreidde zich
6 door Gondanglegi de „kabar" dat een
4 Prinsje was geboren. De brave ass.-
X wedono wist blijkbaar geen raad
4 meer. de menschen sloegen zonder
X meer aan het feesten. Totdat een
poging tot officieele bevestiging van
x het Blijde bericht te Malang werd ge-
a daan. waaruit zonneklaar bleek, dat
X - Gonrlanglegi zeer voorbarig was ge-
De verdeeling der vlootkosten
Aangaande de wijze waarop in ce toe- i
komst de vlootkosten zullen worden ver
deeld. meldt de Javabode het volgende.
Indië zal alle exploitatiekosten dragen, j
doch hiertegen staan enkele voordeelen.
Zoo zal Nederland de uitzending en terug-
nicing van het personeel van en naar Np-
derland betalen; Indië betaalt de kosten van j
terugzending van personeel dat per particu
liere gelegenheid reist.
Alles bijeen gaat Indië er. wat de begroe
iing 1938 betreft, niet zoo heel veel od
achteruit, doch de vlootkosten gaan in stij
gende lijn. zoodat de uitgaven elk jaar groo-
ter worden.
De kolonisatie op Nieuw-Guinea I
Er Is bij het binnenlandsch bestuur een I
6treven tot samenvoeging van de verschil,
lende kolonisaties op Nieuw-Guinea. Het
B.B. is er voor om deze samenvoeging te
doen plaats hebben in de omgeving van 1
Manokwari
Dat het B.B. geporteerd is voor een sa
menvoeging der nederzettingen nabij Mano
kwari vindt zijn oorzaak in 't feit, dat oa
C.C7.C plaats eon belangrijke bestuurspost is
gevestigd. Uiteraard verkeeren de kolonisten
op het oogenblik in spanning wat zal wor- I
den beslist.
TOERISTENKAMPIOEN
De „Toeristenkampioen" bevat deze week
o.m. een artikel over de nieuwe treinen en
het nieuwe spoorboekje, waarmede na 13
Mei a.s. de reizigers rekening zullen moeten
houden; als curiosa zijn in dit artikel enkele
zéér oude dienstregelingen gereproduceei d.
De oplossing van het K.P.M.-
conflict
Op de gecombineerde vergadering van de
Vereenigingen van Gezagvoerders en Stuur-
lieoen en van Scheepswerktuigkundigen.
waarin besloten werd tot stopzetting van de
actie tot massa ontslag, heeft de voorzitter,
de heer Bakker, in antwoord od een vraag
medegedeeld, dat hij bijna durfde garandee
ren, dat een bevredigende oplossing zou
worden verkregen aangaande ce drie punten,
waarover het overleg in eerste instantie zou
handelen.
Men herinnert zich, dat dit ging over het
herstel van het overleg op de basis, zooals
in 1931 door de directie is toegezpgd. over
enkele verzachtingen in het nieuwe pensioen
recelemcnt en over verbetering van di
silie der jongeren.
Het „Bat. Nwsbld." vernam, dat er reeds
zekerheid bestaat, dat een coor de vak-
vereenigingen redelijk geachte oplossing zal
kunnen worden bereikt, althans wat de
hoofdzaken betreft.
Amerikanen naar den
Wilhelmina-top
Wie betaalt het escorte?
Een museum te New-York is bezig met de
voorbereiding van een wetenschappelijke ex
peditie naar den Wilhelminatop in Centraal
Nieuw Guinea, speciaal voor de verzameling
an vogelsoorten.
Zij zal volgens de Javabode, staan onder I
leiding van Mr Archbold.
Het ligt voor de hand dat een blanke ex
peditie onmogelijk zonder militaire dekking
het binnenland van Nieuw-Guinea kan in
gaan.
Het staat echter vast. dat het Gouverne
ment geen militaire dekking kan afstaan
voor deze niet Nederlandsche expeditie, ten
zij van Amerikaansche zijde hiervoor de
kosten zour.en worden gedragen.
Geheel anders zou dit worden indien een
eventueel kleine. Nederlandsche expeditie I
den tocht meemaakt; het geven van mili
taire dekking zou dan volkomen verant
woord zijn. Hierover zijn. naar wij verne-
1, nog besprekingen gaande.
Eens geestes
In dit teeken.......
Het Decembernummer van de ..Medecee-
Inigcn" der Chr. Staatkundige Par
tij in Ned. Indië bevat een kort overzicht
ran de herdenking van het twintig jarig be
staan. Verschillende indrukken worden
weergegeven over de herdenkingsbijeenkom
sten. stemmen uit de Nederlandsche pers
over het jubileum en het begin van de rede
van voorzitter Mr. C. C van Hels-
c i n g e n.
Een citaat uit de inleiding tot het over
zicht van de viering, welke heel het karak
ter van de Chr. Staatk. Partij in Ned. Indië
teekent, moge hier volgen:
Orthodox Protestanten en Gereformeer
den waren hier ééns geestes.
Geen enkel moment werd het accent
gelegd op kerkelijke verschillen, sterker:
over kerkelijke verschilpunten werd niet
gesproken.
Wat is het dan toch jammer, dat niet
méér Christelijke arbeid gemeenschappe
lijk wordt aangevat!
Do eerste spreker van den avond
protestant.
De tweede...... gereformeerd'.
Maar beider redevoeringen dekten el
kaar volkomen, vulden eikaar aan, wa
ren gebaseerd op dezelfde beginselen.
Hier waren dezen avond geen Protes
tanten en Gereformeerden bijeen, doch
slechts Christus-belijders.
Christus-belijders, die door dezen her-
denkingsavonc diep zijn doordrongen van
de noodzaak eener actieve, positieve Chr.
politiek in Ned.-Indië.
De geheele avond stond in het teoken
des kruises.
Dit bleek een en ander maal.
Uit het gebeduit de gehouden rede
voeringenhet gemeenschappelijk lied
het embleem dat de C.S.P. zich koos
Verder een interessante bijdrage over
„Oeleborden en gevelteekens" en een repor
tage over de Brusselsche rij w i e It en too ns tel-
l>ng, waaraan rijwielliefhebbers hun hart
kunnen ophalen.. Een beschouwing over het
geen er al te zien is als men in den w
langs het strand wandelt vormt een
kend contrast met een verhaal over het tro
pisch eiland MaJoera. Ten slotte voert het
artikel „Vlucht over drie sprookjeswerel
den" naar hooger sferen.
Werk 'lijk kwaliteit
waardeeren
Ban: „Conserven
BLOM 'begeeren"
(li
Zoo werd Hannes verder betreffende deze zaak met rust
'gelaten. De zakken bleven de achterdeur binnenglijden en
de brooden ontving ieder in die mate, als den bakker goed-
dacht. 't Zou aan hem niet liggen, wanneer in Woudewijk
jiemand honger leed. Trouwens, van honger of gebrek lijden
V/as geen sprake. Als men niet beter behoorde te weten, zou
Jmen zeggen, dat de welvaart nog nooit zoo groot was ge-
Nveest.
„Och", kon Kobus-de-koster zeggen, „vroeger wierre ze
Sslapend raik en nou klagend, 't Blaift ök aigelaik percies
ptzellefde hóé et gaat, as et maar gaat".
Rijk worden deed echter het gezin van Hannes niet. De
Jnan kon er gerust mee voortgaan, anderen te wijzen op het
Verkeerde van weelde en overvloed, want in zijn eigen huis
yas daarvan geen sprake. Hannes' vrouw kon eerlijk ver
klaren, dat haar inkomen eerder verminderde dan vermeer
derde en dat ze. nu de duurte kwam, groote moeite had om
'de eindjes bij elkaar te houden.
De kasteleins van Woudewijk en omliggende plaatsen
hadden hiervan de reden kunnen noemen, maar zij zwegen.
Dat Hannes' paard uit zichzelf voor elke herberg stilstond
jvist overigens iedereen. Hannes maakte er ook geen geheim
van, dat hij aan een maagkwaal leed, waarvoor een „slokkie"
het eenige medicijn was. Als die krampen kwamen was hij
geen half mensch en alleen een klein druppie bracht dan
baat. De krampen schenen met de jaren erger te worden en
in de distributietijd namen ze zoo in hevigheid toe, dat de
patiënt steeds de medicijnflesch bij de hand moest hebben.
Toch het moet gezegd worden niemand had Hannes
ooit „boven zijn bier" gezien en toen bekend werd, dat
Kobus-de-koster Hannes op het oogenblik, dat deze uit een
zijner „apotheken" kwam, had toegevoegd: „man, weet jai
nog nie da geen dronkaard et Koninkraik der Hemelen zal
beërven", werd dit hem zeer kwalijk genomen. Hoe durfde
hij. Hannes had hem trouwens zóó geducht de waarheid
gezegd, dat koster Kobus zich had omgekeerd en was heen
gegaan. Die zou zijn mond in het vervolg wel dicht houden
tegen Hannes.
Ja, dat deed de koster. En hij hield ook zijn mond later, toen
Hannes' naam op ieders lippen was.
Dat gebeurde op een dier grauwe, mistige November
dagen, toen op de verre slagvelden eindelijk stilte was ge
komen. Op een van die dagen stierf Hannes na korte ziekte.
Hij stierf niet aan zijn maagkwaal, maar aan het medicijn
daarvoor. In haar wanhoop kreet zijn weduwe het uit tegen
de troostende en gretig luisterende buurvrouwen: „De
jenever, die heb et em gedaan. As er die vuile drank niet
was, had ik me man nog".
Geen raad wisten ze met haar. Dokter en dominee beiden
moesten hulp en troost verleenen. De dokter gaf kalmeerende
druppels, zei, dat niemand stierf vóór zijn tijd, dat ook haér
man z'n tijd er was geweest. De dominee sprak van wegen
Gods. die door de diepte gaan: sprak van Gods genade ook
voor den diepst gevallen zondaar. Weersproken hadden ze
echter de door haar genoemde doodsoorzaak geen van beiden.
En Woudewijk babbelde. Nu gebruikte het voor Hannes
woorden, die vrij wat ruwer klonken dan „dronkaard".
Nu was het de koster, die zweeg. De koster doorleefde de
dagen na Hannes' dood in een toestand, die door zijn vrouw
werd gekwalificeerd als: „vader prakkedenkst". Ze had dat
al zoo vaak met hem beleefd. Welke „muizenesten" de man
dan in zijn hoofd haalde, zij wist het niet, maar je kon hem
in zoo'n geval wél slootwater voor koffie voorzetten, zonder
dat hij het merkte, 't Was dan of hij met zijn oogen open
liep te slapen.
Ze had niet heelemaal ongelijk, die vrouw Zwaanswijk.
Kobus merkte weinig van de dingen om hem heen, als er een
onderwerp was, waarover hij prakkizeerde. Hij merkte niet
eens, dat „de kinderen" over het kerkhof dwaalden, terwijl
hij bezig was voor Hannes het graf te delven. Voor die
kinderen, Willy en Kobus, nu tien en elf jaar, was het kerk
hof nog altijd verboden terrein. Niet dat vader Kobus ze
verre wou houden van de ernst der dingen, maar de rust der
dooden eerbiedigde hij, als weinig anderen. De enkele malen,
dat ze met hem hier waren geweest, had hij hen onderhouden
over de vergankelijkheid, over het vreeselijke „as ie hier wier
gebrocht zonder da je ziel was gered".
Zoo'n gesprek diende er nu niet bepaald toe, het ver
langen tot een bezoek aan de doodenakker te versterken,
maar het bleef toch altijd een soort van genot, te loopen op
de smalle paden tusschen de groene heuveltjes, die gewoon
lijk slechts een paaltje, soms een bordje en, schoon spora
disch, wel eens een grafsteen droegen. Op die bordjes en
steenen waren namen te lezen, de datums van geboorte en
overlijden lieten je uitrekenen, hoe oud de menschen werden,
die rustten in het diepe donker er onder.
Kobus Jr wist al even goed als zijn moeder, hoe het vader
ging, als hij aan het „prakkedenksen" was. Daarom had hij
Willy meegenomen; nu konden ze dan eens rustig lezen en
rekenen; nu konden ze fluisteren over al datgene, wat «e
rillingen gaf en toch vanwege zijn geheimzinnigheid zoo
aantrok.
Vader Kobus was zich van de aanwezigheid der kinderen
ternauwernood iets bewust. Vader Kobus gróéf, groef lang
zaam. alsof het hem zwaar viel. Vader Kobus slaakte nu en
dan een diepe zucht.
„Zoo, Zwaanswijk, ik kom eens kijken of"
„Mörrege, meester".
't Klonk zoo ongeveer als: laat me met rust. Meester
kende den koster voldoende, om er dat uit te verstaan, maar,
juist omdat hij hem kende, wist meester, dat hij den man een
slechte dienst zou bewijzen, als hij zonder meer doorging.
„Nou, Kobus, is er wat?" vroeg hij.
Dat „Kobus" deed goed. Meester zei dat niet vaak; Kobus
hoord het echter graag, 't Klonk zoo vertrouwd, het deed
denken aan vorige malen, dat meester licht schiep in een
duistere zaak.
„Meester" en Kobus plantte de schop diep in de aarde,
leunde er zwaar op, „meester, zou et nou zoo gek zain, as
t'r een vagevuur was?"
„Als het er was nee, dan zou het zeker niet gek zijn".
„Snap ie me nie meester? Man, 't is me hailige ernst".
Ontroering beefde in Kobus' stem.
(Wordt vervolgd)
