rodM
Het Kabinet onder de loupe
De Rudolphstichting 10 jaar
VRIJDAG 14 JANUARI 1938
DERDE BLAD PAG. 9
Eerste-Kamer-camera
Prof. Dr R. H. Woltjer acht het spellings-
beleid van oud-Minister Marchant
staatsrechtelijk onjuist
Zitting van Donderdag
Als om 11 uur de vergadering door den
.Voorzitter is geopend, is het woord aan den
leider van de vrijz.-dem. fractie,
P10I. Mr. R. Kri
Prof. Mr. R. Kranenburg
Deze acht het feitelijk overbodig, dat in
<Ie Eerste Kamer uitvoerig wordt terugge
komen op de ont
staanswijze van het
Kabinet. De neder
laag van de N.S.B.
acht spr. fnuikend
i ivoor deze partij,
aangezien ze het
meer dan de andere
van winst moet
hebben. Het ver
heugt spr. echter,
dat er N.S.B.-ers in
het parlement zit
ten, omdat zulks nu
eenmaal met het
parlementaire stel
sel in overeenstem
ming is. Uit de rede
Van den heer Van
IVessem is wèl dui
delijk gebleken, dat het nationaal-socialis-
me weinig op de hoogte is van ons natio
naal karakter. De heer Van Vessem wil
terug naar den staat van Karei V. In
Duitschland rekent men Nederland tot de
.Germaansche irredenta.
De heer Van Vessem interrum-'
peert o.m., dit nog nooit te hebben ge
hoord. Zulks veroorzaakt terecht in de
Kamer een uitbundig gelach. Als de
heer Van Vessem voortgaat, den spre
ker in de rede te vallen, hamert de
.voorzitter herhaaldelijk.
Prof. Kranenburg vraagt zich ver
volgens af, hoe de N.S.B. den staat zou
.wenschen te financieren, als ze geen leenin
gen wil sluiten ea daarnaast de belastingen
>vil verlagen.
Handelend over de stemming van 26 Mei
zegt de heer Kranenburg, dat de vrijz.-dem.
nog meer stemmen had verdiend, maar niet
had verwacht.
Over de Kabinetsformatie kan spr,
Weinig tevreden zijn. Wel is het Kabi
net parlementair, want het mag rede
lijkerwijze rekenen op het vertrouwen
.van de meerderheid in de Kamers.
Maar zulks sluit.instemming van den
spreker met de samenstelling niet in.
Tusschen de rechtsche partijen zelf be-
fetaat geen overeenstemming. De heer Colijn
'zal voldoende weten, dat het Capitool dicht
ligt bij de Therpeïsche rots. Bovendien is
'door deze formatie het vertrouwen van de
kiezers geschokt. De heer Colijn is voorop
gesteld en verklaard tot een nationale
figuur. Zoo heeft de Kabinetsformatie in
'den lande groote teleurstelling gewekt. De
heer Colijn had al gecapituleerd, toen hij
de formuleering van zijn program aan de
partijleiders voorlegde.
Misschien heeft de h^pr Oud zich in
Leeuwarden wat scherp uitgedrukt, maar
zakelijk was hij volkomen juist.
Nu komt een Christelijk kabinet mef al
lerhande eischen, als bescherming van Zon
dagsrust en regeling van de echtscheidings
materie, maar waarom hebben de vroegere
coalitie-kabinetten dat eigenlijk niet reeds ge
daan? Ze hadden daartoe toch ruimschoots
gelegenheid. Spr. leest een uitlating voor
ivan oud-minister Donner, waarin deze als
minister het echtscheidingsvraagstuk een
maatschappelijk vraagstuk noemt en be
toogt, dat men den invloed van een wette
lijke regeling van deze kwestig niet mag
pverschatten.
De metaphysische beginselen geven voor
Üiet staatsleven geen voldoende criterium.
Zoo kon men onlangs zien (spr. doelt ken
nelijk op de laatstgehouden vergadering
van de Vereeniging voor Wijsbegeerte des
Hechts), dat er grooter overeenstemming
hestaan kan tusschen een man van links en
een Thomist dan tusschen een Calvinist
een Thomist. Bij andere zaken staat de
e zaak weer anders.
Over de financiering van de defensie-ult-
Raven heeft de regeering zich slechts zeer
'va8e,iJk uijgelaten. Wat hebben we aan uit-
.Voerige berekeningen als van den heer
'Schouten, als aan den anderen kant groote
j; bedragen ongedekt blijven? Andere landen
j"; schijnen niet te hebben geleerd, dat ze ten
Slotte te gronde zijn gegaan aan hun mili
taire uitgaven. Ook is uitmergeling van de
n" volkskracht er het gevolg van, aldus Prof.
'Kranenburg,
n, De vrijz.-dem. kunnen toï hun spijt
m niet anders zeggen, dan dat ze het re-
A geerbeleid met toenemende zorg tege-
moet zien en het optreden van dit ka-
at binet niet met instemming begroeten,
■e- r
Ook de rede van Prof. Kranenburg open-
id Se t.a.v. de critiek op de partijformatie geen
inieuwe perspectieven. De door hem geuite
bezwaren werden reeds yan enkele zijden
al geopperd.
je Rede Mr. P. Droogleever Fortuyn
is Het woord is aan Mr. P. Drooglee-
n. tfer Fortuyn (Lib.), die betoogt, dat de
(economische en maatschappelijke toestand
te zeker niet beter
is dan in 1933. Er
was dan ook al
lerminst aanlei
ding, om hierip
grond te zoeken
voor een wijzi
ging in de Kabi
netsformatie.
Spr. uit zich
scherp tegen het
ontwerp van Wet
tegen arbeid door
de gehuwde
vrouw. Hij acht,
dat dit ontwerp
in den lande wei
nig instemming
vinden zal.
Voor de defen
sie is door de re
W? Droogjeever Fortuyn
geermg niet meer gevraagd dan, objectief
gezien, noodzakelijk is, gezien de gewijzigde
internationale toestanden en de verzwak
king van den Volkenbond
Het is echter te betreuren, dat hierdoor
andere maatregelen op den achtergrond ge
raken. Maar door hun unieke karakter die
nen de militaire uitgaven voor te gaan
Bij de ordening onderscheidt spr. in
tweeën. Ordening tot opheffing van mis
standen is noodig, maar als ordening dient
om te komen tot een nieuwe maatschappa
lijke ordening is spr. er tegen.
Prof. Mr. A. Anema aan 't woord
Daarna spreekt Prof. Mr. A. Anema
namens de A.R. fractie. Allereerst handelt
hij over de Kabinetsformatie. Men heeft dt
anti-revolutionairen tweeslachtigheid ver
weten. Dit verwijt is geheel en al onver
diend. Een partij, die haar houding bij de
stembus bepaalt, moet dit bewust doen
Anders is ze onberekenbaar. De A.R. partij
heeft het dan ook wel geaaan.
Een partij heeft bij de verkiezings
campagne niets te maken met de ko
mende kabinetsformatie, en in de pe
riode vóór de verkiezingen heeft de
heer Colijn zich dan ook beperkt tot het
propageeren van het A.R. verkiezings
program.
Welke gevoelens de kiezers bij het uit
brengen van hun stem bezielde, was voor
de partij van geen beteekenis. Zij
slechts haar program uit te dragen. Over
eenige voorkeur voor welke kabinetsfor
matie dan ook heeft zij zich in geenen deele
uitgelaten. Wie op haar lijst stemde, kon
weten, wat hij deed.
Het handhaven van een Kabinet als
van 1933 leidt tot het laten liggen van
beginselkwesties en tot vervlakking van
het staatkundig leven.
Als men van meening is. dat een ge
zond partijleven voor het land van
essentieele beteekenis is, moet men aan
nemen, dat een verhouding als onder
het vorige Kabinet niet de juiste is.
De samenstelling van de Kamer stelde de
formatie van een Kabinet op positief-Chris-
telijken grondslag als eisch. Aan de voor
waarden hiervoor voldeed het regeerings-
program van den heer Colijn geheel. Hij had
een program samengesteld, waarmee elk
ministrabel man zich had kunnen vereeni
gen. Dat enkele, personen zich met het pro
gram niet konden vorcenigen. hebben we te
eerbiedigen.Het geeft hun echter niet het
recht nu te doen alsof door het kabinet
moedwillig een scheiding in het leven zou
zijn geroepen. Meent men werkelijk, dat 't
voorleggen van het program aan de link-
sche ministers gelijk zou staan als een slink
sohe beweging, gedaan in de veronderstel
ling, dat ze het program toch niet konden
aanvaarden? Door hun weigeren hebben de
linksche personen zelf een flinke streep ge
zet onder de bestaande tegenstelling.
Het verheugt spr.. dat de moeilijkheden
van onze dagen de Christelijke partijen
dringen om voorop te stellen, hetgeen ze ge
meen hebben.
Tegenover het Kabinet kan 'de hou
ding van de A R. Partij die zijn van een
zelfstandig en sympathiek tegemoet tre
den. De sympathie wordt versterkt door
dat drie voormannen in 't kabinet zitting
hebben.
De fractie wil het kabinet gaarne, zoo
noodig met opbouwende critiek, steunen,
De korte, heldere rede van Prof. Anema
liet over verschillende kwesties uit den laat-
sten tijd een helder licht vallen. Steeds
weer treft het, hoezeer hij in ingewikkelde
vraagstukken met eenvoudige bewoordin
gen een scherp inzicht vermag te verschaf
fen. Alleen hadden we uit zijn mond gaarne
iets vernomen over een vermeende tegen
stelling in A.R. hoek omtrent het bestaans
recht van de Kabinetsformatie van thans.
Zitting van Donderdagmiddag
In de zifting van gistermiddag is eerst
het woord gevoerd door den heer A. C. d e
Bruyn (r.-k.), die de rede van den heer
De Zeeuw verge
leek met het ge
snater van de da
mes Snip en
Snap voor de ra
dio, „Ik weet
niet, mijnheer de
voorzitter, of U
deze dames kent'
Onder groote
vroolijkheid
schudt de voorz.
.van „neen".
Daarna verge
lijkt hij het re
geerings program
met het program
van 'de R. 10 Staatspartij en constateert
treffende overeenstemming op de belang
rijkste punten. Hij hoopt intusschen, dat uit
breiding van de defensie niet gepaard moge
ga.n met uitputting van de volkskracht,
zooals deze op het gebied van het onderwijs
tot uiting moet komen.
„Prof-.Dr. R. H. Woltjer heeft "daarop
zijn maidenspeech gewijd aan het spellings-
vraagstuk. Over de staatsrechtelijke betee
kenis van deze kwestie wil hij een opmer
king maken en dan met name over de
vraag: Wat moet de houding van de Regee-
rin? zijn ten aanzien van de spelling?
Op het moment staat het spellingsvraag-
Btulc zoo, dat er een geestelijke oververza
digdheid komt. die het gevaar meebrengt
van halve maatregelen. De tegenzin wordt
grooter om zich met de zaak bezig te hou
den, en deze tegenzin doet den tegen
stand verslappen. Geschiedt dit, dan heeft
de door velen onjuist geachte oplossing
grooter kans "P verwezenlijking.
Prof. Woltjer wenscht zich te onthouden
van de zakelijke zijde en te laten rusten,
wat de nieuwe regels yooj: de taal beteeke
lAAJj BruyQj
non. Ook als de voorgestelde, wijzigingen
op zichzelf juist zijn, is de kwestie daarmee
zelf nog niet afgedaan.
Steeds weer moet er volgens spr. de
nadruk op worden gelegd, dat in 1934
een staatsrechtelijke fout is gemaakt, die
eerst dient te worden hersteld. De fout
is deze. dat men niet voldoende onder
oogen heeft gezien wat de bevoegdheid
van de regeering ten aanzien van de
taal is. Men heeft via het onderwijs wil
len bewerken wat men langs wettigen
en wettelijken weg niet kon bereiken.
Ook na herhaalde overweging kan de
heer Woltjer niet inzien, waaraan het recht
wordt ontleend, dat in leerplannen en bij
examens een nieuwe spelling mag worden
gebruikt. Dit is een geval van „détourne-
ment de pouvoir" (misbruik van macht). In
1908 werd door den Minister de spelling-
Kol lewijn verboden, niet omdat hij van deze
spelling persoonlijk een tegenstander was,
integendeel, maar omdat er een officieele
spelling was, die door de Regeering was
aanvaard.
Spr. leest een schrijven uit 1934 voor van
de curatoren van het Geref. Gymnasium te
Amsterdam, waarin deze jegens den Minis
ter van Onderwijs opmerken, dat het ver
plichten van een bijzonder gymnasium om
de spelling-De Vries en Te Winkel-met-de-
wijzigingen te gebruiken een aantasten was
van de rechten van het bijzonder onderwijs.
In zijn antwoord zei de betreffende minister
dat het onderwijs diende voor te gaan. Zulks
nu betwijfelt Prof. Woltjer. Zeker mag de
Regeering bepaalde eischen stellen ten aan
zien van de schrijfwijze, maar ze mag niet
eigenmachtig een Nederlandsch construee-
ren, dat er niet is Anders staat het, als een
nieuwe spelling langs een staatsrechtelijk
juisten weg tot stand komt.
Dat de Regeerin? een Nederlandsch con
strueert. is in strijd met alle onderwijs, dat
zijn stof misschien mag vereenvoudigen,
maar niet zelf mag maken. Waarom schrijft
men voor de Fransche taal, zooals die op
onze scholen wordt onderwezen, ook geen
eenvoudiger vorm voor?
De zaak wordt niet allereerst als een
onderwijszaak, maar als een nationale
zaak behandeld. Had de Regeering in
1934 den wettigen weg gevolgd, dan zou
zij toen geen meerderheid hebben ver
kregen voor haar handelwijze in dezen.
Spr. hoopt, dat de regeering de spelling
ook verder als een zaak van het land zal
willen zien en dat de scholen zullen worden
vrijgelaten in de keuze, zoolang de voorge
stelde commissie haar werk niet heeft ver-
Na de andere sprekers, die zich hadden
beperkt tot beschouwingen, louter over het
ontstaan van het Kabinet en deszelfs poli-
tiek-in-het-algemeen heeft Prof. Woltjer al
dus in zijn eerste Eerste Kamer rede een
vraagstuk aangesneden, dat tot nu toe
hoofdzakelijk bij de begrooting van onder
wijs was behandeld. Dat hij in dit stadium
de spelling op de proppen heeft gebracht, j
is daarom van beteekenis ook afgezien'
van den inhoud van de rede zelf omdat
thans de minister-president in zijn beant
woording van de sprekers ook iets ten aan
zien van het spellingbeleid zal moeten oo
merken. Voor-, zoowel als tegenstanders van
de zgn nieuwe spelling zullen een dergelij
ke uitlating ongetwijfeld niet zonder span
ning tegemoet zien.
Daarbij kan men zich niet het minst af
vragen, hoe de houding zal zijn van hen,
die en zulks terecht in de Abessijn-
sche kwestie nog van geen „verjaring" wil
den wetpn. en die. nu het de spelling aan
gaat. zich bij den toestand, zooals deze zich
in het onderwijs ontwikkelt wenschen neer
te leggen,, daarbij dus eigenlijk een „verja
ring" aannemend.
WAARDEERING VOOR
MINISTER VAN DIJK
Eerste Kamer over onze
Defensieversterking
Hoe zullen de uitgaven worden
gefinancierd
De begrooting van Defensie en de wij
ziging van de Dienstplichtwet zullen
thans binnenkort ook in de Eerste Ka
mer in behandeling komen. Blijkens
het Voorloopig Verslag hebben verschil
lende leden in de afdeclingen een
woord van waardeering en lof ge
bracht aan den nieuwen bewindsman
voor d© wijze waarop deze vastberaden
heid cn doorzettingskracht had ge
toond te bezitten.
Verscheidene leden meenden echter, dat
de nieuwe defensie lasten de draagkracht
van het Neder-
landsche volk tc
boven zullen
gaan. Een beper
king van de
plannen der Re
geering achtte
men geboden.
Andere 1c
wcnschten om
trent de wijze
waarop de defen
sievoorzieningen
in de eerstvol
gende jaren zul-
worden gefinan
cierd, gaarne na
der dcor de Rc-
geering te worden ingelicht.
Zij stelden de vraag, hoe de Regeering
over twee jaren do uitgaven, die meer dan
f40 millioen zullen bedragen, uit de gewone
middelen denkt te dekken.
Verschillende leden, de noodzakelijkheid
van verdediging van het rijk in Europa
vooropstellende, vreesden, dat in de naaste
toekomst het grootste gevaar Indië zal be
dreigen. Zij betwijfelden of bij de ontworpen
plannen wel voldoende zorg is gedragen
voor verdediging door vliegtuigen.
Vele leden spraken den wensch uit, dat
de militairen zich buiten de sfeer van de
politiek zullen houden.
De wijziging van de Dienstplichtwet
T a.v. de wijziging van de Dienstplichtwet
konden verscheidene leden zich niet ver
eenigen met het. voorstel de oefentijd tot 11
maanden te verlengen. Zij meenden, dat het
gestelde doel kan woorden bereikt met een
eersten oefentijd van zes maanden, met ver-
deeiing van de groote lichting over vier
ploegen. Alsdan zou h.i. jaarlijks een be
drag van f 10.000 000 worden bespaard, ter
wijl de kosten voor den bouw van kazernes
e.d. tot enkele millioenen guldens zouden
kunnen worden teruggebracht.
Vele leden verklaarden, met deze opmer
kingen niet tc kunnen instemmen.
UC. van Dijk
óók otUjd op,
nneer U een fiine bouil-
wilt maken, da» U daar.
>rMAGGI' Bouillonblok-
gebruikt? Da» zijn de
blokjes, die in kwaliteit aan
maakt U een bouillon, di
krachtige smaak heeft, di'
in alle opzichten „af" is
Let U dus óók op di
geel-rode etiketten
fabrieksmerken: de na<
MAGGI en de Kruisster!
de
MAGGI' BOUILLON
VEREENIGING VAN
STRAATKLINKERr ABRIKANTEN
Te Arnhem opgericht
Een te Arnhem gehouden vergadering
van belanghebbenden, te samen een jaar
capaciteit van 375.000.000 straatklinkers ver
tegenwoordigend, heeft unaniem besloten
tot oprichting van een vereeniging van
straatklinkerfabrikanten.
Doel der vereeniging zal zijn het behar
tigen van c.e belangen harer leden, in het
bijzonder collectieve reclame én propaganda
voor straatklinkers als wegdekmateriaal.
De vereeniging zal deelnemen aan de t
toonstelling „De wee 193S".
Herdenking in Den Haag
Oud-voorzitters spreken
GEDENKEN aan en spreken van de
Rudolphstichting doet bij velen
een teere snaar trillen en wekt daar
naast een groot gevoel van dankbaar
heid, dat deze stichting, na moeilijke
jaren, in stand mocht blijven en dezer
dagen haar 10-jarig bestaan kon her
denken.
Omtrent haar lotgevallen hebben we
Woensdagavond onze lezers uitvoerig inge
licht. De herdenking van het blijde feit had
gisteravond plaats in da Oosterkerk te den
De voorzitter van het bestuur, Dr. A. A.
L. Rutgers, opende het samenzijn op de
onder ons gebruikelijke wijze en sprak
daarna een inleidend woord.
Deze tiende verjaardag, aldus spr.,
wordt op bijzondere wijze herdacht, om
dat voor tien jaar de Glindhorst onder
ging cn God de poging om het werk te
doen herleven buitengewoon gezegend
heeft Daarvoor past ons lof en dank.
Spr. deelde mede, dat minister v. D ij k
verhinderd was aanwezig te zijn, waarom
hijzelf de rede van den eersten voorzitter
van de vereeniging voorlas.
In deze rede werd de
geschiedenis der Rudolphstichting
gememoreerd. San haar bestaan ging de
„Glindhorst" vooraf, die na een 13-jarig be
staan volledig onderging. Het vertrouwen
in dezen arbeid was geschokt. Toch gelukte
het. nadat de Rudolphstichting was ge
vormd, waarvoor 3V2 ton gouds moest wor
den bijeengebracht, het werk der verwaar
loosde kinderen opnieuw op te bouwen en
den over ons gekomen smaad weer af te
wentelen.
Het vertrouwen in Gereformeerd Ne
derland gesteld, is niet beschaamd. De
gereformeerde diaconieën hebben krach
tig het werk gesteund en ook het gere
formeerde volk is niet achtergbleven.
De dankbaarheid uit de bewogen
van voor 10 jaar, leeft nu nog na op de
stichting.
Er is alle reden tot dank voor Gods over-
vloedigen zegen.
De kast- cn de kaspositie zijn gezond er.
de zorgen mogen niet langer drukkend hee
ten. De stichting mag weer aan haar oor
spronkelijk bedoelen beantwoorden. God
stelle haar dienstbaar tot uitbreiding van
Zijn Koninkrijk.
Volgende spreker was de heer J. Schou
ten, eveneens oud-voorzitter der vereeni
ging-
Wat is
het bijzondere van de Rudolphstichting?
Het is een opvoedingsdorp van 120 H.A.,
met toepassing van gezinsverpleging in gp-
stichtsvcrband. Dit stelsel is bewust geko
zen als eisch van het gereformeerd beginsel
Spr. wijst op de voordeelen van deze
gezinsverzorging: beter verzorging, toe
zicht, leiding, raad, betere school- en
vakopleiding in de weldadige sfeer van
het platteland.
Er zijn ook wel bezwaren, maar daartegen
moeten scherp toezicht, liefdevolle leiding
bedachtzaamheid waken.
groot. Ook zijn 18 landbouwbedrijven aan
het doel der stichting dienstbaar gemaakt
School en kerk zijn eveneens ingesteld op
haar belangen. Er is een saamhoorigheid
bij allen, die van de grootste beteekenis i.-
voor het werk der stichting, waar men jon
ge menschen wil terecht brengen en hun
hart leiden tot Christus, den grooten her
der der schapen. God stelle do stichting nop
lange jaren daartoe dienstbaar.
De directeur der Rudolphstichting. He
heer B. G e 1 e y n s e, vertelde vervolgens
van de
practijk der stichting.
Alles draait daarbij „om het kind". Het
werk der stichting brengt in aanraking met
veel leed en een berg ellende. Daarover
spreken is oen teer en intiem werk.
Een groot doel der kinderen komt uit de
kleinere plaatsen. De drank blijkt vaak de
oorzaak van groote .ellende.
Dankbaar mag gezegd, dat het goede
zaad menigmaal in do harten der ver-
Onderzoek wijziging
steunverleening
Samenstelling der Staatscommissie
Zooals gemeld is bij K. B. van 6 dezer een
Staatscommissie ingesteld, aan welke is op
gedragen der Regeering van advies te die
nen over de vraag in hoeverre in de huidigf
wijzen van hulpverleening met betrekking
tot de groepen van valide, werkwillige per
sonen. die voornamelijk tengevolge van maar
schappelijke oorzaken niet in het onderhoud
van zic.h zelf (en van hun gezin) kunnen
voorzien, verandering behoort te worden ge
bracht en voorstellen betreffende de regeling
van hulpverleening ten dezen, anders dan
bij wijze van Armenzorg te doen.
In deze Commissie zijn benoemd tot lid
voorzhter: dr. J. P. Fockema Andrei
Bilthoven; tot lid en ondervoorzitter: mr.
A. L. S. c h o 11 e n s, te 's-Gravenhage;
leden-secretaris: G. W. F. v, Hoeven,
Den Haag: Meyerde Vries te Den Haag;
en vot leden:
N. Arkema te 's-Gravenhage; dr. J. S. van
Beurden te He es wijk; K. Brok te Assen; m
D. G. Draaijer te Den Haag; W. Drees te Den
Haag; mgr. F. Frencken te Breda; J. Haver
kamp te Kampen; J. Jeronirnus te Utrecht
Kooiman te Purmerend; H. J Kuiper te
MaartensdijkH. Lindeman te Haarlem: J,
H. Maenen te Heerlen: F. van Meurs te Am
sterdam; dr. J. W. Noteboom te Den Haag:
jhr. dr. C. G. C. Quarles van Ufford te Apel
doorn; mr. dr. A. A. van Rhtjn te Den Haag:
mr. A J. Rosnian te Wassenaar: mr. H. M.
L. TI. Sark te Wassenaar: mr. J. J R Schma'
te Voorburg: mr B. C. Slotemaker te Wasse
naar; mr. D. G. W. Spitzen te Den Haag; A
Stapelkamp te Utrecht: J. Tjalma te Hooce-
veen; ir. R. A. Verwey te Den Haag; A. Vo
gel te Schiedam: mr. dr. F. L. G. Z. M. Vonk
de Both te Tilburg: prof. mr. C. W de Vries
te 's-.GravcTVhagc, en dr F M. G. van Walsem
tc Rotterdam; te benoemen tot adjunct-
secretarissen: mr. J. .T. Falkema; mr. D. J.
Gorter; mr. J. TI. J Schouten, en mr, W. Ver
heul, allen tc Den Haag.
Ontwerpverdragen
der Arbeidsconferentie
Geen voorstellen van wet ingediend
De Internationale Arbeidsconferentie heeft
naar de Rogecring aan de Tweede Kamer
mededeelt, in haar zitting, welke van 6 tot
en met 24 October 1936 te Genève gehouden
werd en waaraan ook Nederland deelnam
eenige ontwerp-verdraeen en aanbevelingen
vastgesteld. Die ontwerp verdragen betref-
Ie. minimum eischen van beroepsbe
kwaamheid van kapitein* en officieren ter
koopvaardij;
2e.: jaarlijksche vacantie met behoud van
loon van de zeelieden;
3e.- verplichtingen van den reeder in ge
val van ziekte, ongeval of overlijden van de
zeelieden;
4c: de ziekteverzekering van zeelieden;
5e- den arbeidsduur aan boord van sche
pen en de bemanning.
De regcering heeft gemeend ter zake var
deze ontwerpverdragen geen voorstellen
te moeten doen.
T a v. punt 1 wenscht. de Regeering af te
wachten welke ervaringen worden opge
daan met de wet op de zeevaartdiploma's
1935. Zulks geldt ook tav, de onder 2e, 3e
en 4e bedoelde ontwerpverdragen.
Het onder 5e genoemde onlwerp-verdrag
regelt den arbeidstijd aan boord van schepen
en de bemanning.
Een toetreding van Nederland tot dat ver
drag is niet mogelijk zonder de toetreding
van groote zpevarendp mogendheden, waar
onder Groot Brittannië.
De Regeering is dan ook van oordeel, dat
eerst wanneer zulks het geval is. èen f
tueele toetreding van Nederland overwogen
zou kunnen worden.
Wat de regeling van den arbeidstijd be
treft, valt er overigens op Ie wijzen, dat
met ingang van 1 October 1937 nieuwe col
JANUARI
5.5 M. VARA-Ult-
en 72:0S.00 VPRO
0 00 Morgen wijd lu?
icht 4.30
ziek. 5.40 Literaire cai
en zang. 6.30 Gronings
Filmland. 7.30 „De pli
ie. 6.00 Orgelspel
uitzending. 7.00
van de Bijbel in
8.00 Herhaling SOS-Be-
riehten. 8.03 Berichten ANP. VARA-Vaiia.
8.15 VARA-Tooneel, declamatie, solist, en
gramofoonmuziek 9.15 „lin nuOké!"-
10.3) Berichten ANP. 10.40 „The Four Blue
Stars". 11 AIO Berichten. 11.05—17.00 Gramo-
IILVERSUM II 301.5 M. KRO-Ultrendlng. 8 00
—9.15 en 10.00 Gramofoonmuziek. 11.30 Go ls
dlenspg halfuur. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-
Orkest en gramofootimuzlek. 2 00 Voor do
Jeugd. 2.39 Vervolg KRO-Orkest. 3.05 Kinder
uur. 4 05 Gramofoonmuziek. 4.30 De KRO-
Melodisten. m.m.v. solist. 5.15 Gramofoon
muziek. 6.45 De KRO-NachtegaaltJes. 6.15
Gramofoonmuziek. 6.20 Journalistiek weelt-
■■HMMÉMBBiofoonmuzlek. 7.00 Be-
7.15 „Econi
nlsche
Nederland en Indiö",
Actueele aetherflitsen. 8.00 Berichten ANP.
Mededeelingen. 8.15 Overpeinzingen met mu
zikale omlijsting. 8.35 KRO-Orkest. 9.00 De
KRO-Boys, m.m.v. solisten. 10.00 De KRO-
melodisten. m.m.v. solLaL 10.30 Berichten
ANP. 10.40 Filmpraatje. 10.55-12.90 Gramo
foonmuziek.
12.05 BBC-orkest 1.20
DROITWICH 1500 51.
Orkest. 4.35 Viool
5.20 Band. 7.05 Militair orkest 7 50 Radio
journaal. 8 20 Variété. J.55 BBC-orkest. 11.00
Declamatie. 11.20 Band. 11.59 Orgel.
RADIO-PARIS 1648 M. 12.20 Piano. 12 35 Or
kest. 3.20 en 4.05 Zang. 6 05 cn 8.35 Zang,
8.50 Radiotooneei. 9.3o Variété. 10 25 Popu
lair
waarloosde kinderen ontkiemt Zelfs
zijn kinderen wel het middel ter bekee
ring van hun afgedwaalde ouders.
Het opvoedingswerk is een moeilijk werk
Het gebed is daarbij een groote kracht on
behoedt ons voor gewoon raken aan de
ellende en dus voor gevoelloosheid,
sterkt ook bij teleurstellingen, die in het
werk niet hespaard blijven.
Op de Rudolphstichting geschiedt een
groot werk. Spr. doet een bproep op aller
voortdurend gebed, opdat zij, die in
werk bezig zijn, staande mogen blijven. Zij
zijn ook maar menschen.
Het gaat in dit werk om kinderzielen
Daarom is het noodig. dat nimmer om fi-
nancieele redenen er een moet worden af
gewezen. Zijn we dankbaar voor het voor
recht dat ons ztlf ten deel viel, dan bidden
we: Maak mij het kanaal van Uw zegen, o
Heer.
Na gebed van Dr. Rn tgers en het ge
zamenlijk staande zingen van „Hallelujah,
eeuwig dank en eero" werd de bijeenkomst
gesloten.
Bij den uitgang werd gecollecteerd ten
bate van de nieuwe kerk op de stichting.
Medewerking aan dezen avond werd ver
leend door het Chr. Residentie-Mannenkoor,
directeur de heer L. W. V i s c h e r, en den
organist der kerk. den heer W. v. d. La a n.
Zoowel zang als spel verdienen een woord
van bijzonderen lof en waardeering. Hpt
Mannenkoor gaf een schitterend staal van
artistiek kunnen.
3.50 Orkest 6 35 Orkest 7.20 Orkest 8.20
Cabaret 9.20 Orkest.
4S4 M.. 12 50 Orkest 1.30 Orkest. 4.20 Man-
doVne. 5 20 Orgel. 6 35 Cello. 7.00 Orkest,
8.20 Operette. 10.39 Orkest
DEIiTSCHLASDSF.iVDKR ir.7I M. 6.30 Orkest
8.20—11.20 „Madame Butterfly", opera.
VOOR IEDERE BEURS
VOOR ELK INTERIEUR
hebben wij
een passende verlichting.
RADIO BAKKER
KAASMARKT 8 ROTTERDAM
lectieve arbeidsovereenkomsten voor de Ne-
derlandsche Koopvaardij van kracht zijn
geworfen. die ook op dit terrein voor de be
manning groote verbetering hebben ge
bracht Tiet schijnt geraden, thans eerst af
te wachten, welke ervaring met deze nieu
we bepalingen zal worden opgedaan, voor
dat nader overwogen wordt, hier te lande
een wettelijke werktijdregeling voor het
zeevarend personeel in te voeren.
Prof. Dr P. C. A. Geyl
teruggekeerd
Van zijn reis naar Zuid-Afrlka
Prof. Dr. P. C. A. Geyl, hoog
leeraar in de Alg. Geschiedenis en do
Vaderlandsche Geschiedenis van den
nieuwen tijd, is van zijn reis naar Zuid
Afrika in zijn woonplaats teruggekeerd.
In een onderhoud heeft Prof. Geyl zijn in
drukken van de reis weergegeven. Niets
blijkt hem zoozeer getroffen te hebben als
de geweldige machtsontwikkeling van het
Afrikanerdom. De vooruitgang van de taal
in het openbare leven, in het onderwijs en
de ambtelijke diensten is verbazend. Er
heeft zich een Afrikaansch bewustzijn en
een Afrikaansche cultuur ontwikkeld, als
Prof. G2vl voor zijn bezoek niet vermoedde.
De positie is echter niet zoo eenvoudig. Eco
nomisch zijn de Engelschen nog altijd de
baas en nemen de Afrikaansch sprekenden
een zwakke postie in. Laatstgenoemden
moeten zich echter ook in het zakenleven
een positie veroveren. Intusschen is het hun
al gelukt het onderwijs zoodanig tc her
vormen. dat dit waarlijk een omwenteling
beteekent bij wat vroeger, een generatie ge
leden bestond. Over de geheele linie is een
ernstig streven om te komen tot een twee
taligheid. Hierin is men roeds ver gevorderd,
al is het zeer de vraag of men dezen idealen
toestand ooit hereiken zal.
Sprekende over de immigratiomogelijk'-
heden voor Hollanders zeide Prof. Geyl dat
men in de Afrikaansch sprekende kringen
de Hollanders gaarne ziet komen.
In inlellectueele kringen bestaat op het'
oogenblik een levendige belangstelling en
groote berpidheid voor de Nederlandsche
cultuur, wetenschap en beschaving. Men is
er van overtuigd, dat deze van groot nut
kunnen zijn voor de ontwikkeline van de
Afrikaansche cultuur.
Men stoot er zich evenwel aan als Hol
landers in Zuid-Afrika verengelschen. Ge-<
lukkicr komt dit echter steeds minder voor,
daar het gemakkelijker wordt voor immi
granten aan deze invloeden weerstand te
bieden.
„ONZE VLOOT"
Het eerste nummer in 1938
Met dit nummer doet de dertigste jaargang
van „Onze Vloot" haar intrede, aan welk
feit de redactie in een voorwoord eenige op
merkingen verbindt.
Het hoofdartikel, dat den titel draagt „Het
Devies voor 1938: Europa moet zichzelf red
den!" geeft o.a. een uiteenzetting van de
beteekenis van een „sterke neutrale weer-
mach!s"factor. en meer in 't bijzonder van een
neutraal machtsorgaan op de hooge zee. als
blliseerende fadtor in het labiele
Europeesche machtsevenwicht. Immers de
stabiliseering van de Europeesche machtsver
houdingen is een hoofdvoorwaarde voor de
veiligheid der Westersche belangen in het
Verre Oosten.
Luitenant ter Zee ,1ste Klasse A. Kroese
schrijft een zeer belangwekkend artikel over
..Radiogevaar ir. Oorlogstijd". Met voorbeel
den uit den wereldoorlog toont hij aan welke
ernstige gevolgen een onvoorzichtig gebruik
van dit communicatiemiddel met zich mede
kan brengen.
De „Kantteekeningen" geven eenige be
schouwingen over het Defensiedebat in de
Tweede Kamer. Verde rbevat het nummer 't
slot van de herinneringen van Luit. ter Zee
Kraus over de Hvdrographie In Nederlandsch
Tndië, getiteld „Naar Nieuw-Guinea en de
Stille Zuidzee". Tenslotte is ?r een geestig
marineschetsje onder den titel „De Dringen
de Boodschap", alsmede de stellingen van
Luitenant ter Zee 1ste klasse A. J. Bussema-
ker. Het geheel is van verschillende foto's en
tekeningen voorzien.