JHeuiue geihsd)t (tTourmit
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Een wintermiddag rondom het Paleis
Yinses Juliana en Prins Aschwin
maken een autotocht
Ouie en)tlo&errte<$)e!hl&ery en& Paarfos
6«tl;enuu£$? leluww «stofte tiara.
Ernest Irroy
Abonnementsprijs
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7 '/j cL
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 6287
ZATERDAG 8 JANUARI 1938
18e Jaargang
atrtjertentiepriptn:
Van I tot 5 regelst.17'/»
Elke regel meer0.22'/i
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels2^0
Elke regel meer0.45
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend0.10
Volkenbond en
Landsverdediging
Nu, als naar gewoonte bij het begin van
het jaar de aandacht der lezers eenige
keeren bij het buitenlandsch gebeuren is
bepaald, mag ook de vraag aan de orde
komen, welke plaats Nederland in de in
ternationale politiek moet en kan innemen.
Wij mogen die vraag niet ontwijken, want
hoe afgezaagd de-uitdrukking ook mag
zijn, ze zegt precies waar het op staat:
„we leven hier niet op een eiland". Men
zou er zelfs aan toe kunnen voegen: al
deden we dat, dan nog ontkwamen we
niet aan de spanning, waarin de wereld
verkeert.
Het is immers zoo volkomen waar wat
we gisteren schreven: „de tijd van de
theoretische rechtsbespiegelingen, de
droom van recht boven macht, speciaal ge
droomd door de kleine staten, lijkt voor
goed voorbij
De Regeering heeft dat ingezien en de
eerste daad van het nieuwe Kabinet is
geweest om onze weermacht, voorzoover
onze financiën dat toelaten, op bekoorlijk
peil te brengen: opdat wij onze ztlfstan-
digheid en neutraliteit eventueel met
kracht van wapenen kunnen verdedigen.
Dat de Regeering hiertoe de voorstellen
deed. en dat ze in principe door bijna heel
ons volk worden gesteund, staat natuurlijk
in verband met de gewijzigde visit op de
internationale verhoudingen en op wat
daarvan het kern- en vereenigingspmt zou
zijn: de Volkenbond.
Toen dit instituut het leven zag werd er
zeer verschillend over geoordeeld. Allen
die onvoorwaardelijk de waarheid van
Gods Woord aanvaardden ontkendoi ten
stelligste, dat in Genève de oorlog prin
cipieel en voor immer zou uitgebu.nen
worden. Evenzeer moesten zij zich ver
zetten tegen de ij dele gedachte, dit de
arbeidersorganisaties, waarmee dan spe
ciaal de roode internationale vakbeweging
bedoeld werd, het oorlogsgevaar ziuden
kunnen bezweren.
Anderzijds echter was de algeneene
opinie in ons land, dat internationale af
spraken toch wel degelijk waarde hadden;
dat de Volkenbond de collectieve veilig
heid in hooge mate zou kunnen bevorde
ren en dat Kellogg-pact, arbitrage er in
ternationale sanctie wel waarborgen tegen
schending van grenzen en belangen zou
den bieden.
In ons land is immers geen regeering
denkbaar, die een oorlogsvuurtje zou sto
ken of gesloten tractaten zou schenden.
Vandaar dan ook, dat Nederland
gaarne meedeed aan vermindering van
bewapening om daardoor zijn vredesliefde
te tooien. Wel openbaarde zich verschil
over de vraag in hoeverre ons leger bij de
toepassing van internationale sancties hand
en spandiensten zou moeten verleenen,
maar algemeen leefde de hoop, dat zulke
mogelijkheden toch in een ver verschiet
lagen.
De werkelijkheid heeft het ons wel an
ders geleerd. De groote mogendheden
brachten noodgedrongen, dat geven we
gaarne toe in toepassing, wat een punt
dichter al voor vele jaren op rijm stelde:
Als uw buurmans huis in brand staat en
hij assistentie vraagt, zeg dan dat hij zich
maar redden moet, want dat is non-inter
ventie.
De waarheid hiervan hebben niet alleen
indertijd de Zuid-Afrikaansche republie
ken ondervonden, maar evenzeer Abessinië
en thans China. .Non-interventie doet
haar naam eer aan".
Deze harde waarheid, nog versterkt
door allerlei politieke overwegingen,
bracht de verantwoordelijkheid gevoelen
de politieke partijen in ons land, hoe ver
deeld ook, dicht bijeen. Men trok de niet
te ontwijken conclusie dat wij opnieuw ge
roepen kunnen worden onze zelfstandig
heid en volstrekte neutraliteit te verdedi
gen en te handhaven en dat wij ons daar
voor offers van geld en bloed desnoods
zullen moeten getroosten. Op collectieve
veiligheid hoe ook gewaarborgd door
heilige verdragen en beloften durft men
ten onzent niet meer te rekenen. Naast
God, die ook het internationale recht be
stelt en ten slotte Zijn „tot hiertoe en niet
verder" spreekt, hopen we onze vrijheid
met ons zwaard te kunnen beveiligen.
Zoo zijn we teruggekeerd tot de positie
welke we vroeger als vanzelfsprekend in
namen. Iedereen in de wereld is er van
overtuigd, dat wij evenzeer vrede met alle
volken najagen als nationale zelfstandig
heid begeeren. Door hetgeen wij thans na
streven tot omtuining en handhaving van
onze neutraliteit moet heel de wereld
ook van overtuigd worden, dat wij schen
ding van grens en grondgebied als een
eenig volk zullen tegengaan met alle kracht
welke in ons is.
ien fraaie rit door de lanen van het bosch
Bevolking toont vreugde en verbazing
inses Julianain gezelschap van Prins Aschwin, op hun autotochtje in de omgeving
n Soestdijk
So e s t d ij k. Vrijdagmiddag 7 Januari. Sinds de terugkeer van Z. K. H.
Prins Bernhard op het Paleis te Soestdijk valt er een intenser concentratie op
de dingen welke daar plaats zullen hebben, te constateeren.
Er staan overdag meer menschen voor het Paleis, er is meer politie en er
heeischt meer drukte in het Paleis, dit vooral viel ons des avonds op toen
vele lichten brandden en een druk beweeg van menschen kon worden waar-
gemmen.
"Vandaag is het de huwelijksdag van het Vorstelijk Paar en op verschil
lends manieren werd aan den verjaardag van den huwelijksdag herinnerd.
Des morgens hebben de te Soestdijk verblijf houdende persmenschen een
telegram van gelukwensch gezonden. Dat was niet het eenige telegram
(Vaj onzen specialen verslaggever)
Toen vij omstreeks kwart voor drie bij het
Paleis trriveerden stonden er vrij veel
nieuwsgerigen in de hoop de Prins te zien
als Z.K.3. soms een kleine wandeling ging
maken.
Tegen drie uur reed een auto het hek bin.
ncn. Iecfcr meende dat de Prins een auto
tocht zoi gaan maken en men drong reeds
op tot d: hekken van het Paleis. De rijks-
vcldwaclters traden echter streng op en
hielden iet publiek terug tot over het rij
wielpad.
Precies drie uur reed de hofauto de tuin
It cn rchts den straatweg op in de rich
ting Soel. De kap van de auto was neerge
slagen ztodat ieder die bij het Paleis had
posteeval goed kon waarnemen wie zich in
de auto h? vond en. Het waren H.K.H. Prin
es Juliana en Prins Aschwin die
i de aut waren gezeten.
De waren reed uiterst langzaam: hoog
stens twntig kilometer. Prinses Juliana
lachte toei zii bemerkte dat huiten vele pers
fotografer stonden. H K.H. wilde de fotogra
fen verselnlken en hield op het kritieke mo
ment dehanden voor Haar gezicht zoodat
geen dpr fotografen zich beroepen kon op
een primur van de Prinses ,.en visage"
Een vreemde activiteit
Het puïiek groette de Prinses eerbiedig.
In zeer laigzaam tempo reed de auto in de
richting vin Soest
F.erst rad de Prinses door het villapark-
achter den rijksstraatweg naar Soest. Via de
Wilhelmirulaan ging het over den Helling-
weg, dtn yiachtegaalweg en den Pelikaan-
weg naar (en moeilijk hegaanbaren Vinken,
weg.
Hier heft een Engelsche persfoto
graaf blik gegeven van een activiteit op
een wijzt welke ons, Nederlanders, toch
wel vreend aandoet.
Deze perfotograaf reed in een auto, maar
zag geen kèis van daaruit „een plaatje" van
Prinses Ie maken. Het is bekend, dat de
menschen ian de Engelsche bladen er allc3
■oor over hibben om foto's naar hun bladen
te kunnen «uren. Zelfs hebben zii den com
mandant vin de batterij geschut, welke in
Baarn gereed staat, om het heuglijke nieuws
te verkondigen, gevraagd ot er niet vast een
sohot kon worden gelost om er een foto van
te maken en die vooruit naar Londen te zen
den. Ze hadden er wel wat voor over
Onze fotograaf nu zag geen kans om de
Prinses te kieken. Hij zag een boertje op de
fiets langs komen, sprong uit de auto. trok
zijn jas uit en beduidde het boertje, dat deze
zijn jas aan hem moest geven. De landman
deed dit, en de fotograaf trok de jas van het
boertje aan. zette diens pet op en met de
camera in zijn binnenzak snelde hij op de
fiets van den boer vooruit, klom verderop in
een boom en maakte vanuit den boom een
kiekje.
Een staaltje van de jacht naar copie en
naar fotos in deze dagen rondom Paleis
Soestdijk. Gelukkig zijn de Hollandshe pers
menschen en persfotografen over het alge
meen toch bezadigder.
Een buitengewoon tafreeltje
Hoe meer het boschrijke gedeelte van
Soestdijk genaderd werd, des te langzamer
reed de koninklijke auto.
Prinses Juliana had zich beschermd tegen
het frissche windje maar zag er opgewekt
en vroolijk uit. Prins Aschwin sloeg vol be
wondering de schoone natuur gade en onder
hield zich met de Prinses. Het was iets zeer
bijzonders, een buitengewoon tafreeltje dat
de inwoners van Soest die het mochten zien.
niet licht, zullen vergeten.
Via de Dorresteinvveg heeft de Prinses de
Rijksstraatweg naar Utrecht bereikt doch
plots sloeg de auto weer rechtsaf de weg op
naar Lage Vuursc he. Bij de tol welke
toegang gevft tot de uiverst landelijke weg
naar Lage Vuursche en indirect tot het Ko
ninklijk Domein Soestdijk, hield de auto en
kele oogenblikken stil. De tol werd betaald
en toon ging de tocht verder.
Hier was het hooge gezelschap gekomen
in een gebied waar van een bewoond zijn
geen sprake meer was. Slephts de natuur
sprak cn het landplijk schoon
Wij staarden den wagen na en toen wij
langs een anderen weg weder te Soestdijk
waren gearriveerd, vernamen wij enkele mi
nuten later dat de Prinses via don Hilve.r
sumschenstraatweg don tuin van het Paleis
was genaderd en door een zij-ingang het Pa
leis had bereikt
Ons Zondagsblad
Zoois we gisteren reeds meedeelden verschijnt ons Zondagsblad vanaf
hedei in geheel nieuw gewaad.
Let e eens extra op! Er is alle zorg aan besteed.
tin bigin vanaf heden zoo U dat nog niet deedt de losse nummers
van lw Zondagsblad trouw te bewaren, om straks den jaargang te
kunnri laten inbinden.
Drukte voor het paleis
Het bleef druk voor het paleis. Velen had
den ejr het staan in de modder aan de over
zijde voor over hoewel men niet wist of er
nog iets zou te zien zijn.
Omstreeks kwart na vier hield een auto
voor het paleishek stil. Hieruit stee? Ir.
Damme directeur generaal van de P.T.T.
gezelschap van Ir. Hendriks hoofd
n het district Amsterdam, die zich op de
hoogte gingen stellen van de inrichtingen
van de telex en telefoon teneinde te contro
leeren of nu alles gereed was.
Na pl.m. twintig minuten in het Paleis te
hebben vertoefd, heeft Ir. Damme dit weder
verlaten om daarna naar den Haag terug te
keeren.
De dame uit de Oranjestad
Dezen middag bracht nog een aaiylige ver
rassing. Een dame werd door de veldwach
ters toegelaten en begaf zich naar het Pa
leis om daar een brief af te geven. Dat was
iets bijzonders en toen zij terugkeerde en wij
haar aanspraken, hlekén wij te doen te heb
ben met een telepathe uit Breda
„Ik kom uit de Oranjestad uit Breda" zeide
de juffrouw ons en ik heb een boodschap af
gegeven."
Üit de nadere inlichtingen welke wij in
wonnen bleek deze boodschap de mededee-
ling van de telepathe te bevatten dat de
blijde gebeurtenis dezen nacht venvacht kon
worden. Zou het w;aar zijn?
Toen de avond viel
Toen de avond viel taande de belangstel
ling van het publiek. In het Paleis werden
de lichten ontstoken en als een sprookjespa
leis lag daar het huis van het Vorstelijk
Paar, dat blijde dagen tegemoet gaat. De
Veldwachters hielden trouw de wacht in het
duister en volbrachten hun „telgang" van
het hek naar het wachthokje en terug.
Alleen in de hotels bleef het druk. Alles
is nu gereed en wacht. En-toen wij huis
waarts keerden, passeerden wij enkele dor
pen waar de feestverlichting proef brand de...
Overal heerscht spanning en maakt men
zich gereed voor de dingen die komen
zullen!
DE „ALGEMEENE FRIESCHE"
te LEEUWARDEN
is de grootste ONDERLINGE LEVENS
VERZEKERING-MAATSCHAPPIJ In
Nederland Verzekerd kapitaal
RUIM 294 MILLIOEN GULDEN
Onder verdachte omstandigheden
gestorven
Stiefvader gearresteerd
Onder verdachte omstandigheden is te
Mill (N.-B.) overleden een ongeveer twee
jarig meisje, dat inwoonde bij haar stief
vader, den werkloozen grondwerker A. K.
Het lijkje zou ronden hebben vertoond,
welke duiden op nalatigheid ten opzichte
van de verzorging van het kind. In verband
hiermede heeft de gemeente-politie in sa
menwerking met de marechaussee uit Grave
den ongeveer 54 jarigen K. gearresteerd en
overgebracht naar het arrestantenlokaal te
Mill. Het lijkje is in beslag genomen en zou
nog gisteravond gerechtelijk worden ge
schouwd
K. staat als een zonderling bekend, terwijl
diens vrouw, de moeder van het kind, niet
ten volle over haar geestvermogens beschikt.
Wielrijder door trein gegrepen
Slachtoffer overleden
Op den onbewaakten overweg aan den
Barnewinkel te Apeldoorn is de bejaar
de wielrijder G. Zuidam, veehandelaar, bij
het passeeren van de spoorlijn door den
trein, die om 9.47 uur uit Apeldoorn naar
Zutphen vertrokken was, gegrepen. De man
werd eenige meters meegesleurd en bleef
ernstig gewond langs de lijn liggen. Twee
dokters van „het Apeldoornsche Bosch" ver
leenden de eerste hulp, waarna het slacht
offer naar het Julianaziekenhuis te Apel
doorn word overgebracht
Gistermiddag drie uur is de heer Z. aan
de bekomen verwondingen overleden. Het
ongeluk is vermoedelijk te wijten aan het
feit, dat het uitzicht op de spoorlijn in de
richting Apeldoorn ernstig wordt belemmerd
door een aan de rechterzijde gelegen sein
huisje.
Nieuw defensie-uitvoerrecht
Oude extra-uitvoerrecht vervallen
BATAVIA, 8 Januari. (Aneta-A.N.P.).
Naar Aneta verneemt, is heden bij den
Volksraad een ontwerp-ordonnantie in
gediend tot instelling van een nieuw
speciaal uitvoerrecht, hetwelk de naam
zal dragen van „Defensie-uitvoerrecht",
waarvan de opbrengst over 1938 geschat
wordt op 6V2 millioen gulden. Deze be
lasting zal 1 pet van de waarde van de
uitvoerproducten bedragen. Het ontwerp
kent geen vrijstelling van bepaalde pro
ducten. Wel is voorzien in de mogelijk
heid om bij regeerings-verordening bij
hooge uitzondering nijverheidsproduc
ten van heffing vrij te stellen, indien
zulks in het economisch belang van
Ncd.-Indië noodig wordt geacht.
Het Defensie-uitvoerrecht treedt met
ingang van 25 Februari a.s. in werking,
hetgeen samenvalt met het vervallen
van hel thans bestaande extra-uitvoer
recht ad 2 pet.
Vreemdeling met vijf passen
De vreemdelingenpolitie te Amsterdam
heeft dezer dagen in een groot hotel aldaar
een man gearresteerd, die daar onder den
naam Samuel Wickersham Schubert logeer
de en die niet kon betalen. Op dezelfde wijze
heeft hij in vele groote hotels in de hoofd
steden van Europa gelogeerd. Hij wordt ver
dacht van zwendelpraktijken.
Zoo had hij bij een juweliersfirma te Lon
den een ring gekocht voor 650 pond en zon
der te betalen was hij vertrokken. Namens
een firma is door Mr. F. A Kokoskv beslag
gelegd op een aantal kostbare Perzische
kleerlen, die door den man waren opgeslagen
in een pakhuis. Naar zijn zeggen had hij
deze kleedcn reeds ten geschenke gegeven
aan zijn verloofde, in wier gezelschap hij in
dat hotel verloofde, en waar Wickersham
haar door liet gaan voor zijn secretaresse.
De man werd in het bezit gevonden van
niet minder dan vijf passen, waar onder eeri
Duitsche en Luxemburgsche en een Engel-
sche, benevens een inschrijvingshewijs van
België. Het meerondec! was verloopen. Er
wordt nu een onderzoek ingesteld naar de
echtheid van deze papieren.
Wickersham is in 1S84 te München geho
ren en heette toen Weiekersham. Later ver
bleef hij langen tijd in Amerika en Enge
land Toon veranderde hij zijn naam in Wie
kersham en voegde er Schubert bij
Er wordt door den vreemdelingendienst
onderzocht of lui in Holland strafbarp feiten
heeft gepleegd, behalve dan het zonder be
talen loireeren in een hotel. Zoo niet. dan zal
hij waarschijnlijk over de grens worden ge
zet als oneewenschte vreemdeling.
Het nieuwe Hoofdbureau
van Politie te Rotterdam
Het tweede gedeelte wordt in gebruik
genomen
Vandaag is te Rotterdam het
tweede gedeelte van het nieuwe hoofd
bureau van politie in gebruik genomen.
Dit beteekent, dat het bureau van den
justitieelen dienst aan het bureau Witte
de Withstraat (boven) Vrijdag 10 uur
gesloten wordt terwijl het bureau Groo
te Pauwenstceg en de posthuizen Gale
rij. Nieuwe Raadhuis, Witte de With
straat (beneden) en Eenhoornstraat Za
terdagmorgen om zeven uur gesloten
worden.
Op ditzelfde uur wordt dan het hoofd
bureau betrokken en een niGUw post
huis aan de Baan nr 69 (vlak bij de
Schildersteeg) eveneens.
De Rotterdamsche Diergaarde
Verplaatsing naar Blijdorp
Op de algemeene ledenvergadering van de
„Rotterdamsche Diergaarde" is een voorstel
ingediend, dat zoowel aan de Diergaarde
zelf als aan het aspect van de binnenstad
ten goede komt.
Het voorstel, dat nog niet in stemming
gebracht kon worden omdat het volgens de
statuten vereischte aantal leden niet aan
wezig was, komt 17 Januari in stemming.
Als het dus aangenomen zal worden, wat
wel het geval zal zijn, dan zal het thans be
staande diergaarde terrein binnen enkele
jaren bebouwd zijn met winkelhuizen en
woningen. De Diergaardelaan wordt dan
doorgetrokken tot de tunnel bij de Beukels-
dijk en wordt dan een mooie boulevard van
Hofplein tot Henegouwerplein.
Door B. en W. zal den gemeenteraad voor
gesteld worden, dat de gemeente in ruil
voor een deel van het Diergaarde-terrein
voor een nieuw aan te leggen Diergaarde een
ongeveer even groot terrein in Blijdorp af zal
staan.
De tegenwoordige vereeniging „De Rotter
damsche Diergaarde" wordt ontbonden en
in de plaats daarvan komt de Stichting Rot
terdamsche Diergaarde. De schuldenlast
groot 567.000 zal geheel door de stichting
„Bevordering van Volkskracht" worden over
genomen.
De nieuwe Diergaarde zal geheel volgen*
moderne inzichten aangelegd worden.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Oit Nummer bestaat uit DRIE bladen
en het ZONDAGSBLAD.
Gistermiddag heeft Prinses Juliana een.
rijtoer gemaakt.
Vandaag wordt het vijftien-jarig be
staan van de Ned. Chr. Reis-Vereeniging
te Amsterdam herdacht.
Te Sneek heeft een hevige brand ge
goed in een veevoederfabriek.
Te Rotterdam heeft een felle brand ge*
woed in een meubelfabriek.
Heden heeft de eere-promotie plaats ge*
had van ir. M. H. Damme.
Nieuw defensie-uitvoerrecht voor Indiër
De bekende zendeling ds. B. Alkema
heeft emeritaat gevraagd.
Italië heeft besloten tot een aanzienlijke
vlootuitbreiding.
Volgens een bericht uit Barcelona heeft
de commandant van Teruel zich overge
geven.
In Polen bereidt men een nieuwe stra-
tosfeer-vlucht voor.
U kunt deze
man worden!!
Hoe staat het echter met Uw theoreti
sche ontwikkeling? PBNA, het Neder-
landsche Technicnm, Arnhem, geelt
reeds ruim 25 jaar met groot succes
schriftelijke cursussen op het gebied
van BOUWKUNDE, WATERBOUW
KUNDE, WERKTUIGBOUWKUNDE,
ELECTROTECHNIEK en CHEMIE.
Zend deze annonce in open convert
met Uw naam als aizender aan PBNA-
ARNHEM 84.
Wij
N.V. GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK
VOOR NEDERLAND
gevestigd te GRONINGEN
De Bank geeft uit:
3'/2 Pandbrieven a lOOVi
(Koers van omwisseling 100
betonhout
KISTENHOUT
HOUTHAN DEL
„ALBLAS'Vv.
WADDINXVEEN
Opslagplaatsen te 's-Gravenhage, Fahrenheit-
straat 343. Rotterdam. Zwaanshals 119-121
TRIPLEXVraagt prijs LIJSTWERK
MÉN
AM3H33»H2l 2££0_GOeO
4-IOTTl TCL 316601
CA£É
■BA-R
KAMERS M£T ONTBUT-F 3.- HET BAOKAMÈR - F~ 4-
VRAAGT Champagne
Het merk voor de a s. feestdagen
G.n.r.al Agent: ANDRE KERSTENS. Illbit.
FIJN,
KEN
IK 1
PRAKTIJKEXAMENS
BOEKHOUDEN
Middenstands - diploma
Boekhouden M.0.
Handelskennis L.0.
Frans, Duits en Engels L.O.
Wiskunde L.O. en M.O.K. 1
Nederl., Engelse en Duitsé
Handelscorrespondentie
Hoofdakte}^1!. vwï.cü™
