llirutur ^eiiridjr Gfrunmt
AvanG
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Als er een Oranjetelg geboren wordt
Binnen een halve minuut is de
tijding overal bekend
De Oranjewieg
Een mooi geschenk
zusters van
gereed
van de
„Bronovo"
Schaatslaarzen I
PALTHE
gHjontttmentsprijS:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j et
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
DONDERDAG 6 JANUARI 1938 18e Jaargang
0Brt>trtcntieprtj?en:
Van 1 tot 5 regelsl.17'/i
Elke regel meer<X22'/a
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels2.30
Elke regel meer0.45
Voor het bevragen aan 'i bureau
wordt berekend0.10
NO. 6285
Hoe het blijde bericht bekend wordt gemaakt
Een vergelijking tusschen 1909 en 1938
Nu Prins Bernhard in iet paleis
te S o e s t d ij k is tenggekeerd,
concentreert zich de belingstelling
van ons volk meer en niter op de
dingen, welke in de naastt toekomst
daar zullen plaats hebben, Wet span'
ning wordt het oogenblik verbeid,
dat er vanuit het paleis naar ieder
hoopt de heuglijke tjding zal
komen van de geboorte van een
Prins of Prinses. De groott vraag is
echter, hoe het blijde biricht den
volke kond zal wordei gedaan.
Hiervoor komt natuurlijk heel wat
kijken. Want aan de organisatie van
de bekendmaking is heel wat ver
bonden en die is dikwijh niet zoo
eenvoudig te regelen!
Toen Prinses Juliana in 139 werd gebo
ren, waren er tenminste nojftl wat moei
lijkheden. De buitenlandscte en ook de
Nederlandsche persvertegenwoordigers wa
ren ernstig ontevreden over de medewer
king, welke zij van de autoiteiten onder
vonden en meenden dat deregeling ten
aanzien van de berichtgevinj veel te wen-
schen overliet. Het kwam zéfs tot een of-
ficieele klacht bij den miniier van bui-
tenlandsche zaken. Dat waj jhr. mr. ir
de Mare es van S windt ren, die de
kwestie o.a. met den partialieren secre
taris van H. M. de Koningi; baron van
Geen, besprak.
Het gevolg van deze besprking was, dat
de heer van Geen aanbood een beperkt
aantal journalisten in zijn lerkkamer ten
paleize Noordeinde toe te laten. Elf verte
genwoordigers van de pers viel dit voor
recht te beurt. Het waren 6 buitenland-
sche correspondenten en 5 Nederlandsche
journalistep.
Twee dagen hadden dezi Journalisten
de beschikking over het werkvertrek
van den heer van Geen. In den vroe
gen ochtend van den 30sten April
kwam aan dit wachtei een einde.
Even na zeven uur kwam de heer van
Geen zijn kamer binnen. „Het gelaat
moe en strak en even wahtend voor
hij sprak", zooals een det aanwezige
Journalisten later schreef.
Zeer onder den indruk dielde Hr. Ms.
particuliere secretaris mde: „Mes
sieurs. C'est une Princesse'.
Toen was het de taak dc Journalisten
om het nieuws te verspreiten. Een der
Nederlandsche persvertegenwoordigers, de
de heer S. Vas Dias, directeur van het Ne-
derlandsch Correspondentièureau vooi
Dagbladen, die in het paleishëel goed be
kend was wist een vertrek raar een tele
foon stond. Vandaar uit telefoneerde hij
het bericht naar h^t Cornspondentiebu
re.au, waar onmiddellijk oen groot aantal
dringende telegrammen naarille bladen in
het geheele land werd verzotden.
De andere journalisten renfen onmiddel
lijk het paleis uit om het beiicht zelf naai
hun redacties te brengen of telefonisch
naar het buitenland door te pven.
Bulletins waren in een ommezien ge-
'drukt en verspreid. Deze baatten slechts
de mededeeling: Een Prinses is geboren.
Tegen acht uur was het bricht in Den
Haag algemeen bekend en brten tijd la
ter ook in de andere steden u plaatsen in
ons land.
De saluutschoten
Zooals men weet zullen er saluutsi noten
gelost worden. Dit was ook in 1909 het ge
val. Toen ging het echter met het afvuren
van die schoten niet zoo vlot als met de
verspreiding van het bericht.
Eerst om negen uur ging het eerste schot
op het Haagsc.be Malieveld af. En de prinses
was, blijkens de buitengewone Staatscou
rant, welke toen in den loop van den och
tend verscheen, om 6 50 uur geboren.
De regeering heeft nu maatregelen getrof
Het paleis te Soestdijk
1909—1938
Hoe zal het nu dit jaar gaan?
Andere verhoudingen zijn ontstaan en de
techniek staat met haar modernste hu'p-
middelen ter beschikking om het blijde
nieuws vrijwel gelijktijdig in de groote
steden en in de kleine plattelandsgemesn-
in binnenland zoowel als in het buiten
land en in onze overzeesche gebiedsdeelen
bekend te maken.
Het centrale punt, van waaruit straks het
blijde bericht de wereld zal worden ingezon
den, is gevestigd in het Bad/hotel te Soe.st-
dijk. Dit hotel is reeds jaren her zeer nauw
verbonden geweest met het paleis Soestdijk
en deszeifs inwoners Thans zal het niet an-
ïrs zijn.
Behalve het A.N.P. hebben tal van andere
persvertegenwoordigers waaronder ook
redacteuren van ons blad, die onze lezers
volledig met het gebeuren te Soesidijk op
de hoogte zullen houden I hun intrek in
het Badhotel genomen. In het hotel wordt
een tijdelijk P.T.T.-kantoor ondergebracht
met directe gemeenschappelijke telefoonlijn
naar het Paleis. Niet minder dan 14 telefoon
lijnen zijn uit het gewone verkeer genomen
en aangesloten op het Badhotel.
Voorts zijn in hotel Trier, het bekende
hotel aan den straatweg recht tegenover het
paleis, de correspondenten van buitenland-
sche bladen ondergebracht. Hier zijn spe
ciale voorzieningen getroffen om de tele
grammen zoo spoedig mogelijk naar het bui
tenland te kunnen weg werken.
De distributie van het bericht
Op hetzelfde oogenblik dat het bericht
wordt het ontvangen, wordt heft naar Am
sterdam getelext. Daartoe is in het Badhotel
een telextoestel opgesteld, dat met een spe
ciale lijn is verbonden met het Amsterdam-
sche kantoor van het A.N.P. Men kan dus
zeggen, dat op hetzelfde oogenblik liet be
richt dus wordt ontvangen door het A.N.P.
in Amsterdam, door de Nederlandsohe jour
nalisten in Baarn (Badhotel) en door de
huitenlandscihe persvertegenwoordigers in
hotel Trier te Soestdijk.
Slechts enkele seconden later begint de
Amsterdamsche telex-installatie te werken,
die hef beridht doorgeeft aan de aangesloten
bladen in het geheele land.
De omroepverepnigingen worden op
hetzelfde moment van den inhoud van
het bulletin in kemnis gesteld, zoodat
het slechts een halve minuut
kan duren of het bericht is overal, in
ons eigen land en daarbuiten bekend,
per radio dus gelijk als via de nieuws
bladen.
fen om te zorgen, dat de saluutschoten
slechts luttele seconden na het.bekend wor
den van de geboorte van een prins of prin
ses door de lucht zullen daveren.
Men ziet, dat de techniek de laatste 30
jaren een enorme schrede voorwaarts is
gegaan, en dat men kan zeggen dat de per
fectie vrijwel is bereikt.
Tijdens de rede van minister vtn Steenberghe op de middagfeestbij eenkomst van de
Nederl. Heidemaatschappij. V.ln.r.: ir. J. P. Lonkhuyzen; mr. W. M. van Lanschot;
minister van Steenberghedr H J. Lovink (voorz.); D. van Maaswinkel adm.)oud
minister van Schaick; A. Nentirman; jhr. G. F. Tets van Goidschalkoord en jhr. de
Beaufort.
DE VERSTERKING VAN
ONZE MARINE
Groote order
voor onze scheepsbouw
Voor 2 a 3 jaar werk
Naar de Tel. verneemt, ligt het in het
voornemen van de regeering om, wan
neer de Eerste Kamer haar goedkeuring
aan de defensieplannen zal hebben ge
hecht, de bouworders van de Zeemacht
als volgt te verdeelen:
Eén kruiser en twee onderzeebooten
voor WUton-Feijenoord.
Eén flottielje-leider voor de combina
tie Nederlandsche Scheepsbouw Maat
schappij-Werkspoor.
Twee torpedojagers en twee onderzee-
booten voor de Rotterdemsche Droogdok
Maatschappij.
Twee torpedojagers en twee onderzee-
booten voor de Koninklijke Maatschappij
„De Schelde".
Voor onze scheepsbouwmaatschappijen
beteekenen deze «rd^rs een uiterst be
langrijke opdracht, hetgeen reeds vol
doende blijkt uit het feit. dat fhet de uit
voering er van twee 2 a drie jaren ge
moeid zullen zijn.
DE WIERINGERMEER
raad, admlnlstre
Hr. Ms. „HERTOG HENDRIK"
De postzendlng naar Gibraltar op 2 Februari
voor Hr. Ms. pantserschip „Hertog Hendrik",
dat op 6 Januari a.s. naar de Spaansche waf
Door Prinses Juliana
dankbaar aanvaard
Ook een wiegekleed aangeboden
In den kring van „Bronovo" te Den Haag, de Ned. Herv. Diaconesseninrich-
ting, is dezen zomer het voornemen gerijpt, om aan H. K. H. Prinses Juliana een
geheel door de zusters zelf vervaardigde wieg met toebehooren aan te bieden. Nadat
zekerheid was verkregen, dat aanbieding van zulk een geschenk niet onwelgevallig
zou zijn, is op verzoek van „Bronovo" door den directeur van de Rijks-rietvlecht-
school te Noordwolde Fr.een ontwerp gemaakt. H. K. H„ die het ontwerp ter
beoordeeling kreeg, heeft hierin eenige veranderingen aangebracht, welke het geheel
zeer ten goede zijn gekomen.
In de bewogenheid der voorgaande weken was voor eventueele persoonlijke
overhandiging geen gelegenheid meer. maar nu is Woensdagmiddag ten 4 ure de
wieg met begeleidend schrijven ten paleize Soestdijk bezorgd.
Onder leiding van genoemden directeur is de wieg door een der diakoneesen ge
vlochten en daarna bespoten in de kleui, passend bij de garneering van de wieg, door'do
firma M u t te r«. De wieg en ook de neervallende kap zijn van binnen gevoerd met
saumonkleurige t'afzijde, overtrokken met ivoorkleurige tulle.
Al het verder bijbehoorende: lakenijes, sloopen, onderlakentjes, onderleggers,
kruikenzakjes enz., werd door oudere en jongere zusters van het huis met de hand
bewerkt. De zes bovenlakentjes, waarvan iwee versierd zijn met eigenhandig gekloste
kant, een met open zoomen, drie met Engcl.-rh borduursel, werden evenals de bijpas
sende sloopjes, door verschillende diakones.si-n gemaakt. Het dekentje, in z.g. q uil ting-
werk met bloem-motief, werd vervaardigd an lezelfde zijde als de bekleeding van
de wieg.
Door het 's-Gravenhaagsche Diakonessi n huis zijn op verzoek van den geneesheer
van Hare Koninklijke Hoogheid twee zusters kraamverpleegsters aangewezen om bij de
verwachte blijde gebeurtenis haar diensten te verleenen, en wel de eerste kraam
verpleegster van het huis, zuster Trijntje Boonstra, geassisteerd door zuster
Romkje Vermeer.
Onze correspondent te Soest meld t ons nog:
H.K.H. Prinses Juliana heeft dezer dagen een wiegekleed ten ge
schenke ontvangen van Mevr. Boas-Kogel. Het bijzondere is, dat dit kleed
ook gelegen heeft over de wieg van Koning Willem III. Het kostbare geschenk is
gemaakt van Brusselsche kant'en is bezet met vele wapens.
H.K.H. heeft dit geschenk gaarne aanvaard.
De Wielewaal op Schiphol
AlexandriëAmsterdam in één ruk
Het K.L.M.-vliegtuig Wielewaal, ge
zagvoerder Van Balkom, is vannacht om
kwart over één op Schiphol teruggekeerd.
Zooals men weet had de Wielewaal de post.
vracht en passagiers van de Nandoe, die te
Bagdad is gestrand door motorstoornis, over
genomen. De Wielewaal was de vorige week
zelf op de uitreis te Athene blijven steken
tengevolge van een motordefect. Toen dit
verholpen was, werd het toestel naar Bag
dad gedirigeerd om in te springen voor de
Nandoe, die zioh op de thuisreis bevond.
Van Balkom heeft een buitengewoon snel
le vlucht gemaakt. Hij vertrok Dinsdag van
Bagdad en kwam dien dag tot Alexandrié.
Woensdag vloog hij in één ruk naar Am
sterdam, met tussche'nlandingen te Napels.
Marseille en Parijs,
Beveiliging van onbewaakte
overwegen
Op 12 Januari in werking
Bij den onbewaakten overweg op den
rijksweg AlmeloZwolle, ter hoogte van
Nijverdal, zullen zooals gemeld twee
lichtseinen worden opgesteld ter beveiliging
van het wegverkeer, wanneer een goede
rentrein den overweg passeert. De seinen
bestaan elk uit een rood flikkerlicht met
90 wisselingen per minuut. Zij gaan bran
den als de begeleider van den trein, die
vóór den overweg den trein tot stilstand
brengt, met een schakelaar de lichtseinen
aansteekt. Daarna blijven de lichtseinen
automatisch ongeveer drie minuten branden
binnen welken tijd de trein den overweg is
Hr. Ms. Kruiser „Java"
naar Rotterdam
Saluutschoten bij de verwachte
blijde gebeurtenis
Naar wij vernemen wordt Hr. Ms.
Kruiser ..Java" Donderdag 13 dezer te
Rotterdam verwacht
Mocht de verwachte blijde gebeurtenis
in het Oranjehuis na dezen datum val
len, dan zal het oorlogsschip ook de ge
bruikelijke 51 of 101 saluutschoten over
Rotterdam doen dreunen.
In elk geval zullen echter ook de
vreugdeschoten van Rotterdams comité
worden gelost; bij het afschieten daar
van is men niet gebonden aan het voor
schrift, dat bij geboorte voor zonsop
gang het saluut wordt gelost des v.m. te
7 uur. De vreugdeschoten der bevolking
zullen als de tijding alsdan bekend
wordt zelfs midden in den nacht wor
den afgevuurd, terwijl dan ook de klok
ken luiden en de scheepsfluiten zul
len juichen.
Auto tegen boom gebotst
Eén doode en een zwaar gewonde
Gisternacht heeft op den weg Goch—
Kleef een ernstig auto-ongeluk plaats ge
had. De heer VV A. Bachman uit Nijmegen
reed met vrouw en zoon van Dusseldorf per
auto naar Nijmegen. Op den gladden sneeuw
weg sprong plotseling een konijn voor den
wagen. De heer B. wilde het beest ontwijken,
verloor de macht over het stuur, waardoor
de auto slipte. De wagen botste tegen een
boom en werd geheel in elkaar gedrukt. De
39-jarige mevrouw A. Bachman werd op slag
gedood; de 13-jarige zoon kreeg ernstige ver
wondingen, terwijl de heer Bachmann, lid
der firma Gebr. Bachmann, er met eenigo
lichte verwondiijgen afkwam
Smokkelaars ontmaskerd
Goede vangst van de Barneveldsche politie
De gemeente- en rijkspolitie van Bar-
n e v e 1 d is dezer dagen eenige smokke
laars op het spoor gekomen, die er hun
werk van maakten suiker, vet, botor en
biggen uit België ons land binnen te
smokkelen en deze per auto op verschil
lende plaatsen in het land verder te
distribueeren.
Dinsdag-avond is een personenauto aange
houden, waaruit juist een van de afnemers,
een bakker, te Barneveld zou worden be
diend. De auto bleek duizend kg. suiker te
bevatten, welke in beslag zijn genomen.
De chauffeur, die voor den burgemeester
van Barneveld is geleid, bekende zich aan
smokkelhandel te hebben schpldig gemaakt
en noemde de namen van personen, die bij
het smokkelen betrokken waren Op verzoek
van de politie zijn door kommiezen en politie
mannen in verscheidene plaatsen in den om
trek huiszoekingen verricht, welke tot resul
taat hadden, dat thans een zestal personen
bekend is, dat mede schuldig is aan den
smokkelhandel.
De wagen, waarmede de smokkelwaar
werd vervoerd, is in beslag genomen
Het driejarig dochtertje van de familie
B. te Binnenwoude, onder de gemeente
Westwoud, is gisteravond, toen zij voor
de woning speelde, door een personenauto,
bestuurd door den heer B. uit Wervershoef.
aangereden. Vanochtend is het kind aan de
bekomen verwondingen overleden.
Inbraken in het Gooi
In het zomerhuis van den heer F. uit Ara
sterdam, staande aan den Nieuw-Bussum-
merweg in de buitenwijken van Huizen
werd dezer dagen ingebroken Door het in
drukken van een ruitje heeft men een raam
kunnen opensluiten, waarna het geheele
huis doorzocht werd Er bleek echter geen
?eld aanwezig te zijn. De inbrekers hebben
toen een groot gedeelte van den inboedel
medegenomen, als vloerkleeden, lampen, een
Friesche staartklok, vazen-enz.
De Huizer politie stelde een onderzoek in
en heeft than* twee inbrekers gearresteerd.
Na bij verschillende Opkoopers in.Hil.verr
sum een onderzoek te hebben ingesteld, werd
bij den opkooper S. te Hilversum op enkele
goederen beslag gelegd. Hierna kon de po
litie overgaan Lot de arrestatie van den Hil
versummer B., vroeger te Huizep woonach
tig. Aanvankelijk zeide hij de inbraak alleen
te hebben gepleegd doch tenslotte békende
hij een medeplichtige te hebben gehad. Ook
deze. zekere V.. eveneens te Hilversum woon
achtig. werd gearresteerd.
De eestolen goederen bleken in gedeelten
vervoerd te zijn waarbij gebruik gemaakt
was van een driewieler bakfiets.
N.V. Ant. van Gils' Schoenfabrieken
Tel. No. 7 Moergestel N.B.
FIETSENDIEVEN GEARRESTEERD
Sinds geruimon tijd werd Zuid Limburg
onveilig gemaakt door. een bende, die er
haar werk van maakte in Heerlen.
Maastricht en omliggende dorpen fiet
sen te stelen.
De marechaussee is er thans in kunnen
slagen in Hoensbroek vier personen
aan te houden n.l. H. en K.. beiden. 16 jaar.
deu 19 jarigen V en den 32 jarigen H. Deze
laatste bleek de leider van de bende te zijn'.
Hij organiseerde de tochten en zorgde er
tevens voor. dat de gestolen karretjes direct
naar zijn woning gingen, waar,zij gedemon
teerd werden Mei is géhleken. dat ook an
dere buit. niet werd versmaad In het geh^l
ziin ongeveer 25 fietsen gestolen
De gearresteerden zijn naar Maas
t richt gebracht, waar zij in het Huis van
Re waring zijn opgesloten.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Oit Nummer bestaat uit DRIE bladen
Gister is een wieg als geschenk van de
zusters van „Bronovo" naar Soestdijk ge*
bracht.
De wijze waarop het nieuws over de
bljjde gebeurtenis zal worden verspreid.
De arbeid in bakkerijen in verband ineÉ
de blijde gebeurtenis.
Weert is aangewezen tot garnizoens*
plaats.
Bij een botsing nabij Kleef is iemand uït'
Nijmegen gedood en een ander zwaar ge*
wond.
De komende buitengewone Synode der
Ned. Herv. Kerk.
De herdenking van het vijf tig-jarig be*
staan van de Ned. Heide Maatschappij*
De Roemeensche kroonprins bevindt zicK
op een torpedoboot. welke in gevaar
verkeert.
Nieuwe anti-Britsche verklaringen vaö
Soetsoegoe
Roosevelts rede bij het indienen der
Amerikaansche begrooting 1938
DE DORDRECHTSCHE ONDERLINGE
CREDIETVEREENIGIN6 N.V
DORDRECHT Groenmarkt 64
Anno 1871
B O U W-C R E D I E T E N
EFFECTEN
Dr. H. NANNING'»
KINADRUPPELS
Het Mngewezen middel bi):
BLOEDARMOEDE B LEERZUCHT
MALARIA GEBREK AAN EETLUSTen.
Men lette op den naam ^De. H. Manning" bulten
op de roode doos en op de flacon- Prijs f IJO
Or. H. MANNING*! Hum. a.m. ftWf.k, RV. DEN HAAG.
TIJDELIJK
20 pCt. KORTING
OP ALLE PRIJZEN VAN CHEMISCH
REINIGEN EN VERVEN
Ook op ONTVLEKKEN en OPPERSEN
Ingwersen Co.
Keizersgracht 382
Amsterdam
Belast zich met de altvoering
van Effectenorders, het Incas-
se eren van Coupons en het
nazien van Lotingen.
TeL 32121 en 33879, onder Beurs tijd 31207
rmUA MOYA
Vlaggen Vaandels
MEDAILLES-INSIGNES
UNIEOPMPETTENEN n.M
EMBLEMEN t .Q5-P DAM
e«^ooT>Sc33e
KINDERWAGEN MET BABY TE WATER
Een ongeluk dat goed afliep
Toen Mevr. Post gistermiddag inkoopen
wilde doen in het manufacturenmagazijn
van Johs. van Velden aan de Dr. Kuyper-
kade te Maassluis, opende zij de win
keldeur om hulp te vragen, teneinde den
kinderwagen waarmee ze was gekomen,
met een baby van 8 maanden erin, naar
binnen te brengen. In dit korte oogen
blik reed de wagen de stoep af en kwam
in het water terecht De wagen kantelde,
doch het kind bleef er gelukkig in liggen,
ofschoon de kleertjes met het water in
aanraking kwamen. Met behulp van enkele
omstanders werd wagen en inhoud spoedig
op den kant gebracht. De hnhv werd van
droge kleereó voorzien en spoedig ten
huize der ouders met kruiken onder de
wol gestopt Zoo het zich des avonds liet
aanzien, had de kleine geen nadeelige ge
volgen van het koude bad ondervonden.
