REGEERING BLIJFT WAKEN
CUBA" SIGAREN
Fa DE GOOIJER
TWEEDE BLAD PAG. 5
5 JANUARI IJ38
MULOER 6 WORTELBOER
SAPPEMEER TEL123
„5APPQ i^icUtudJücot
Fa. E.6i. WEEBER
GRONINGEN - TEL 3339
VRAAGT OfFERTE
natiuiKi^K ttulUJJU. t&pza
h&eét&H, vehhjtuU/vücL
agi its volt - et levensmiddelen en voorraden vergezellen de Japansche troepen bij den intocht in Nan- Auto's reden Zaterdagmiddag af en aan voor het paleis aan het Noordeinde in den Haag van de leden van het
:.iang, een der laatste Chineesch steunpunten, wélke door de Japanners nabij Shanghai werden veroverd. corps diplomatique, die hun wenschen bij de jaarwisseling aan H. M. Koningin Wühelmina kwamen aanbieden
'%'fi
C C -.»=>
£>:~S»A KVA ireiT -ORAy.C5
wA
ÓjUTwaOHP S Ct J -jtNSCHEtl
Bosman&den Arend
Botersloot 61
ROTTERDAM
Opgericht 1855-r j
1 extiel engros
Confectiefabriek
In den middag van Nieuwjaarsdag is H. K. H. Prinses Juliana van het Bur-
gerziekenhuis te Amsterdam per auto naar het paleis Soestdijk teruggekeerd.
Links: de Koninklijke auto verlaat het Bur gerziekenhuis; midden: de belang-
stelling voor het paleis Soestdijk, in afwachting van de aankomst van de
Prinsesrechts: de bloemstukken, welke Z. K. H. Prins Bemhard den laatsten tijd tijdens zijn ziekte ontvingt
werden met een auto uit het ziekenhuis te Amsterdam naar Soestdijk overgebracht.
TRICOTFABRIEK
GEBRS. DE WIJS N.V
Specialiteit in het bekende
/W77
YRICOT-oodergoed
TEGEN EXTREMISTISCHE
STROOMINGEN
Dr H. Colijn nogmaals over de
Kabinetsformatie
Het landsbelang ging voor
In de Memorie van Antwoord op de
algemeene beschouwingen der Eerste
Kamer over de Rijksbegrooting 1938 zegt
de Regeering o.a., dat bij alle voldoe
ning over de verkiezingsuitslag B- deze
er niet toe mag leiden, dat de regeering
minder waakzaam zou worden bij het
letten op de gevaren, die de extremisti
sche stroomingen in ons volksleven kun
nen opleveren. Een slecht werkend par
lementair systeem is het beste breekijzer
voor vernieling van dat systeem zelf.
Over de kabinetsformatie wordt o.m. ge-
zego, dat de formateur, in verband met den
nood des tijds, die nog even groot is als 4
jaar geleden en met de noodzaak aan zoo
groot mogelijke samenwerking in de parle
mentaire arena, met inspanning van alle
krachten heeft getracht aan de basis van
1933 vast te houden. Wilde dit mogelijk zijn,
dan moest echter ook rekening worden ge
houden met den uitslag der verkiezingen, die
aan de z.g. rechterzijoe 56 zetels had ver
schaft. Bij de formatie kon toch aan deze
groep van 56 niet een geringere mate van in
vloed worden toegekeno dan aan de groep van
10 leden waarvan geestverwanten zitting had
den in het dezen zomer afgetreden kabinet
Dit te eischen zou beteekenen van den for
mateur iets verlangen, dat op levensvatbaar
heid van het kabinet indien hij had kunnen
doorzetten, van ongunstigen invloeo zou zijn
geweest, doch ook had kunnen leiden tot
een toestand, waarbij hem de vorming van
een kabinet onmogelijk was gebleken
De weg, die de formateur niet koos
I Weliswaar had hem in het laatste eval
i de weg opengestaan om ontheffing van zijn
opdracht te verzoeken, maar die handelwijze
'.ou niet een kabinet op z.g. breede basis heb
ben gebracht. Dit wordt natuurlijk niet be-
wist, doch er wordt daartegenover gestela,
lat zulk een gedragslijn bij den formateur
van een hoogere opvatting zou hebben ge-
uigd dat de nu door hem gekozen houding
ïeeft gedaan. Hier staat de foimateur voor
■en onoverbrugbare kloof van opvattingen.
Zeker, hij kan toegeven, dat hij bij het vra
gen om ontheffing van zijn opdracht van be
taalde zijde gedurende enkele dagen, enkele
weken misschien, met gloriekransen zou zijn
overstelpt wegens onverzettelijkheid van
overtuiging, kracht van wil en soortgelijke
pitheta. Maar zijn dat de motieven, waar
door een kabinetsformateur ziel behoort te
aten leiden? of heeft hij zich uitslui-
e n d af te vragen welke gedragslijn voor
and en volk de meest wenschelijke moet
•vorden geacht?
'fet Landsbelang voorop!
Eigen persoonlijke glorie ol wat daarvoor
:eldt mag hier zelfs niet in de gedachten
opkomen, laat staan een rol van betr ïkenis
vervullen. Hij had zich af te vragen: indien
ik ontheffing van m'n opdracht vraag, zal 'n
ander dan met meer kans van slagen de
taak kunnen volbrengen naar den aanvan-
kelijken opzet? Zonder overschatting mag
op die vraag wel worden geantwoord, dat als
dr Colijn hierin niet slaagde, een ander het
er wel niet beter zou hebben afgebracht.
Maar, zoo zal men zeggen, dat had een an
dere formateur, een zuiver rechtsch kabinet
kunnen vormen. Maar zulk een kabinet zou
na een voorafgegane mislukking nooit de-
zelfoe positie hebben ingenomen als die het
huidige kabinet inneemt.
De slotsom, waartoe men bij objectieve
beschouwing van het verloop en het re
sultaat van de kabinetsformatie zal moe
ten komen, kan bezwaarlijk een andere
zijn dan deze, dat onder de gegeven om
standigheden een betere oplossing in 's
lands belang en dat is het eenige be
lang dat gelden mag niet aanwijs
baar is.
De R.K. in het Kabinet
Dat de Roomsch-Katholieken in het hui
dige kabinet een te sterke positie zouden in
nemen is een gratuite bewering, waarvoor
gelijk met uilke beweringen het geval pleegt
te zijn, elk bewijs ontbreekt. Wie acht geeft
op ae sterkte der politieke groepen in de
volksvertegenwoordiging zal, ook zonder af
godische vereering van de cijferkunst, tot
de conclusie moeten komen, dat men aan
R.K. zijde niet aan onbescheidenheid heeft
geleden en het den formateur niet moeilijk
is gemaakt.
Wat het defensievraagstuk betreft,
mag men als vrijwel vaststaand aanne
men, dat wij bij een eventueel conflict
in den oorlog betrokken worden, omdat
ook anderen in dat geval verkeeren
Bij dat meest waarschijnlijke geval ligt
de situatie niet zoo, dat het betrekkelijk
kleine Nederlandsche leger het hoofd zal
hebben te bieden aan de weermacht van een
grooten Staat, maar dat het zal hebben oi
te treden tegen een onderdeel van die weer
macht, ornaat de rest van het leger van den
aanvaller elders zal worden bezig gehouden.
In dit laatste geval is natuurlijk de mo
gelijkheid niet uitgesloten, dat men geheel
alleen zich zal moeten staande houden te
gen dat deel van 's vijands weermacht, dat
tegen Nederland is ingezet geworden.
De iinancieele toestand
De regeering deelt de opvatting van de
verscheidene leden, welke zich daarover uit
spraken, dat de financieele toestand zeer
ernstig moet worden geacht.
Ook de regeering betreurt, dat voor de uit
breiding van de ouderdomsverzekering geen
gelden konden worden uitgetrokken.
De regeering is van meening. oat de op het
stuk der salarieering van het rijkspersoneel
eenerzijds en dat der lagere publiekrechte
lijke organen anderzijds verkregen goede on
derlinge verhoudingen zon nauwgezet moge
lijk moet worden bewaard.
De 40-urlge arbeidsweek
Gelijk bekend, wordt thans nagegaan-door
welke middelen van socialen aard in de
onderscheiden bedrijven de werkloosheid kan
worden verminderd. Ook de 40-urenweek
kan voorwerp van onderzoek uitmaken, xls
Serie 3 15 cent
in VORSTENLANDEN EN SUMATRA
r OUDEWATER
de vertegenwoordigers van bepaalde bedrij
ven daarin practische mogelijkheden zien. In
zoover kan men dus niet zeggen, dat de re
geering bij voorbaat de gedachte van de 40-
urenweek afwijst.
Ramp „Petrakis Nomikos"
Op vragen van den heer Van den
Brule betreffende het justitieel onderzoek
omtrent de ramp op het Grieksche s.s. „Pe
trakis Nomikos heeft Mr. Gosel i n g, mi
nister van justitie, geantwoord:
Blijkens bericht van den procureur-gene
raal bij het gerechtshof te 's-Gravenhage
heeft het ingestelde gerechtelijk vooronder
zoek ten aanzien van niemand bewijs van
strafrechtelijke schuld opgeleverd. Aange
zien het onderzoek is ingesteld tegen (een)
onbekende(n) dader(s). is vanwege den of
ficier van justitie geen kennisgeving van
niet verdere vervolging beteekend. Derhalve
blijft, wanneer bij het onderzoek, dat thans
door den Raad voor de Scheepvaart wordt
ingesteld, alsnog strafrechtelijke schuld
inocht blijken, vervolging van den schul
dige mogeliik.
Het garnizoen van Amsterdam
Geen opoffering van militaire belangen'
Op vragen van den heer Steinmetz
betreffende de legering van het tweede regi
ment luchtdoelartillerie te Amstqj-dam en
het plegen van overleg tusschen miltaire
autoriteiten en gemeentebesturen omtrent
voorwaarden waarop garnizoenen in ge
meenten kunnen worden gevestigd, heeft de
minister van Defensie, de heer Van D ij k
geantwoord:
De minister heeft in beginsel beslist, dat
het op te richten tweede regiment lucht-
doelarrillerie garnizoen zal houden te Am
sterdam.
Bij de besprekingen, welke van militaire
zijde met den burgemeester van .Amster
dam zijn gevoerd, is kenbaar gemaakt, dat
de beslissing nopens de vestiging van een
garnizoen daar ter stede in belangrijke
mate zou worden beïnvloed door de beant
woording van de vraag, of de gemeente Am
sterdam bereid zou zijn een oefeningster
rein te leveren en geschikt te maken.
De miltaire belangen brengen mede. dat
bij de keuze van nieuw te vestigen garni
zoenen niet alleen wordt gestreefd naar het
verkrijgen van een uit een oogpunt van
landsverdediging zoo gunstig mogelijke lig
ging, doch dat tevens rekening wordt ge
houden met het in de onmiddellijke nabij
heid beschikbaar zijn van gunstige oefen
terreinen.
Er behoeft dan ook geen vrees te bestaan,
dat militaire belangen worden opgeofferd
aan de mate waarin gemeentebesturen
eventueel tot financieele medewerking be
raid zijn. ten einde vestiging van een gar
nizoen binnen de kom hunner gemeente te
bevorderen.
De minister acht geenszins in strijd met
het gestelde in art. 188 der Grondwet, dat
het rijik gebruik maakt van aanbiedingen
van gemeentebesturen, welke de mogelijk
heid openen ter plaatse een garnizoen te
vestigen.
De motorstoring van de
„Wielewaal"
Gering stuk van een zuiger afgebroken
De K.L.M. bericht nader omtrent het
Douglas DC 111 vliegtuig „Wielewaal", dat
te Athene wordt opgehouden wegens motor
storing: Na een volkomen normale vlucht
an Napels naar Athene volbracht te heb
ben, werden der gewoonte getrouw de
motoren aan een olieonderzoek onderwor
pen. Onder aan den motor bevindt zich een
oliereservoir, waardoor alle circuleerende
olie geleid wordt. Mocht er zich een storing
in het binnenste van den motor hebben
voorgedaan, dan zullen zich evenvueele ma-
chinedeeeltjes in dit reservoir verzamelen.
Daar deze zwaarder zijn dan de olie, kun
nen zij niet mee opgepompt worden.
Bij de inspectie op het vliegveld te Athene
bespeurde men enkele materiaaldeeltjes in
het reservoir. Hoewel tijdens de vlucht niets
aan den motor te merken was geweest
hij had o.m. op normaal toerental gedraaid
achtte gezagvoerder Brugman het raad
zaam den motor uit elkaar te nemen. Hier
bij bevond men inderdaad, dat van een der
zuigers een gering 6tuk was afgeebroken.
Na zich hierover in verbinding gesteld te
hebben met Schiphol vernam de heer Brug
man, dat de technische dienst van de K. L.
M. het verstandig oordeelde de reis niet
verder voort te zetten, doch de komst van
een reservemotor af te wachten. Dit is in
middels geschied, gezagvoerder Van Balkom
ie met de Douglas Jan van Gent te Athene
aangekomen, met een reservemotor aan
boord. Met dit laatste vliegtuig zijn de pas
sagiers van de „Wielewaal" verder naar
Azië gereisd, ook de post en de vracht wer
den medegenomen.
Nieuwe mailbooten voor de
Stoomvaart Mij „Zeeland"
Bouw door de Kon, Mij. «De Schelde"
Nu de beide Kamers de wetsontwerpen
met betrekking tot de Stoomvaart Mij
„Zeeland" hebben aangenomen, is genoem
de Mij overgegaan tot. bestelling der twee
nieuwe mailbooten.
De opdracht is thans officieel geplaatst
bij de NV Kon. Mij. „De Schelde" hier tei
•<tede die de schepen ongeveer in Juni 1938
za) moeten afleveren.
Daar men redenen had om aan te nemen,
dat het bewuste regeeringsvoorstel wet
zou worden, hebben de betrokken ins tan
ties bijtijds de noodige voorbereidende
maatregelen getroffen en de noodige mate
rialen aangeschaft zoodat Je werf wel met
voor onaangename verrassingen zal worden
geplaatst.
De nieuwe schepen die gebouwd zullen
worden hebben een grootere machinecapa-
Fo HANS MATTHFVBRFIIKFLEN
Ziet, hoe de kleine Jan
Van 't kuchen wordt
genezen,
Dit heerlijk medicijn,
Zal vast zijn redding wezen
Prys per flacon f O 60
citeit en een grootere snelheid dan do
thans in de vaart zijnde booten.
Volgens de „Vlissingsche Crt" zullen do
nieuwe schepen een lengte hebben van
350' 2Y2 "ft; breedte 47' ft; holte 28" ft;
tonnage ca. 3500 ton; maximaal machine-
vermogen 12.650 A.P.K maximale proef
vaartsnelheid ca. 23 mijl.
Weinigen was het bekend dat de NV.
Kon. Mij. De Schelde" redenen had om
zóó zeker te zijn van het feit dai zij lie last
zou worden met den Bouw dei nieuwe
mailbooten, dat zij reed geruimen tijd ge
leden tot bestelling van de grondstoffen
voor deze schepen kon overgaan.
Met deze opdracht is een bedrag van on*
geveer f 6.000 000 gemoeid.
Faillissementen in 193-,
Veel minder dan vorig jaar
Volgens het weekblaa „Handelsbelan
gen" werden over 1937 in totaal 1750
(v.j. 2097)crediteurenlijsten bij de geza
menlijke griffiers in Nederland gedepo
neerd. Het totaal passief daarvan bedroeg
f 25.279.183 (vorig jaar f 34.724.642), waar
van preferent f 5. 875.004 (vorig jaar
I 7.757.984).
-O" «j m
tm i
BOS Co.
OLDENZAAL
WERKMANS- EN
BEDRIJFSKLEDING
Ol ALLERBESTE AFWERKING
EN TOCH
HET LAAGST IN PRUS
